VT0268 Phật Thuyết Quảng B�c Nghi�m Tịnh Bất Thối Chuyển Lu�n Kinh q3

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

�TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

�VT0268

QUY�̉N 1� ��QUY�̉N 2 ��QUY�̉N 3 ��QUY�̉N 4�� QUY�̉N 5�� QUY�̉N 6

KINH PH�̣T THUY�́T QUẢNG BÁC NGHI�M TỊNH B�́T THOÁI CHUY�̉N LU�N

Hán dịch: Đời Lưu T�́ng, Sa-m�n Tr� Nghi�m và BảoV�n, người Lương ch�u.

QUY�̉N 3

Lại nữa, này A-nan! V� sao Như Lai nói các Đại B�̀-tát được gọi là Tư-đà-hàm?

A-nan n�n bi�́t! Các Đại B�̀-tát tu học theo tr� tu�̣ Ph�̣t, hi�̉u rõ là giác ng�̣ chẳng từ các duy�n sinh, v� tr� kh�ng duy�n mà mong c�̀u tr� Ph�̣t, dùng các nh�n duy�n đ�̉ mong đạt đ�́n thi�̀n định kh�ng có nơi ch�́n. Mong đạt đ�́n tr� tu�̣ Ph�̣t đ�̉ thi�u đ�́t các phi�̀n não, nhờ thi�u đ�́t các phi�̀n não mà đạt được các pháp b�nh đẳng của Ph�̣t, mong c�̀u pháp chưa được như các Đức Ph�̣t V� Thượng Chánh Đẳng Chánh Giác.

Đại B�̀-tát tuy hóa đ�̣ chúng sinh nhưng b�́t đ�̣ng đ�́i với chúng sinh, mong c�̀u b�́t đ�̣ng đ�́i với cõi chúng sinh, có các chúng sinh t�m tr� tu�̣ y�́u kém, thường lo bu�̀n kh�̉ não kh�ng hi�̉u được pháp giới, Đại B�̀-tát mu�́n cho họ trụ trong tr� tu�̣ n�n c�̀u tr� Ph�̣t.

Đại B�̀-tát lu�n tu t�̣p các ph�̉m Căn, Lực, Giác, Giải thoát, Chánh định, v� đ�̉ m�nh được giác ng�̣ trước, r�̀i giác ng�̣ cho chúng sinh. Mà mong c�̀u tr� tu�̣ Ph�̣t, tr� v�̣n dụng này có c�ng năng đưa đ�́n đạo tràng, v� đạt được tr� này mà c�̀u được mắt Ph�̣t, Ph�̣t tr�, là mắt v� chướng ngại, kh�ng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n thường dùng mắt này làm lợi �ch cho th�́ gian. V� c�̀u mắt tr� này cho n�n mong đạt được tr� tu�̣ hơn h�́t trong các tr� tu�̣ cũng như đ�́i với các lực dụng của nó, từ đó bi�́t t�́t cả pháp là Như như, cũng gọi là kh�ng th�̣t có. Tr� tu�̣ �́y cũng như di�̣u dụng của nó nhằm khi�́n cho t�́t cả chúng sinh an trụ ở trong tr� �́y, tức là tr� tu�̣ kh�ng ch�́p t�́t cả pháp. Do sự vi�̣c như v�̣y n�n đ�́n cõi này, đ�́n r�̀i th�́y cõi chúng sinh là cõi chẳng th�̉ nghĩ bàn. C�̀u cõi này mà chẳng th�́y m�nh

�

được cõi này, thắc mắc chúng sinh từ đ�u mà sinh, kh�ng bi�́t ch�̃ sinh của chúng sinh, từ cõi chúng sinh có những t�n gọi khác nhau. Khi quán sát pháp giới và cõi chúng sinh kh�ng th�́y tướng khác nhau này, th�́y cõi chúng sinh đ�̀u nh�̣p vào pháp giới, th�́y chúng sinh là đạo b�nh đẳng, đạo Ph�̣t pháp, là đạo chúng sinh kh�ng th�̣t có, là đạo chúng sinh có tr� b�nh đẳng. Đại B�̀-tát v� mong đạt đ�́n tr� tu�̣ kh�ng g� so sánh này, là thứ tr� tu�̣ thanh tịnh, dứt sạch phi�̀n não. Tr� �́y là v� đắc n�n kh�ng th�̉ mong c�̀u đạt tới. Phải bi�́t tr� �́y là tr� v� sở tri.

Các Đại B�̀-tát nhờ tr� này mà có khác nhau. V� chưa đạt được tr� tu�̣ �́y, v� mong đạt được tr� tu�̣ �́y mà đ�́n cõi này.

Này A-nan! Do những vi�̣c �́y mà các Đại B�̀-tát được gọi là Tư-đà-hàm.

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n mu�́n lặp lại ý nghĩa vừa n�u n�n nói k�̣ rằng:

Học theo tr� các Ph�̣t

Tr� �́y kh�ng g� hơn

V� mong c�̀u tr� Ph�̣t

Đó gọi Tư-đà-hàm.

Các nh�n duy�n đã nói

Năng sinh ra B�̀-đ�̀

V� nh�n duy�n như th�́

Cho n�n đ�́n cõi này.

Thi�̀n kh�ng ch�̃ đã nói

Đ�́t cháy các phi�̀n não

Do đó đ�́n cõi này

V� sinh Thi�̀n này n�n

Pháp trước chưa chứng được

Đi�̀u Nh�́t thi�́t tr� hành

Ta cũng mu�́n mong c�̀u

Mà đ�́n nơi cõi này.

B�́t đ�̣ng các chúng sinh

Pháp giới cũng như v�̣y

V� kh�ng dời kh�ng đ�̣ng

Cho n�n đ�́n cõi này.

Kh�̉ não, kh�ng tr� tu�̣

Các chúng sinh lo bu�̀n

Mu�́n giúp chúng sinh �́y

Trụ v� lượng tr� Ph�̣t.

Các Căn, Lực, Giác, Đạo

Giải thoát và thi�̀n định

Tự giác và Giác tha

Mà mong đạt tr� Ph�̣t.

Đ�́n được ch�́n đạo tràng

Pháp Ph�̣t trước đã hành

V� mong c�̀u pháp này

Cho n�n đ�́n cõi này.

V� c�̀u tr� như th�́

Mắt Ph�̣t kh�ng nghĩ bàn

V� c�̀u mắt như th�́

Cho n�n đ�́n cõi này.

Các Ph�̣t B�̣c Đạo Sư

Thực hành phương ti�̣n khéo

V� nhằm đạt tr� �́y

Hơn h�́t trong các tr�.

Cùng dụng lực tr� đó

Bi�́t được các pháp như

Tr� này kh�ng th�̣t có

Làm sao c�̀u các pháp?

Xin giúp nhi�̀u chúng sinh

An trụ tr� v� thượng

Cũng khi�́n người khác bi�́t

Cho n�n đ�́n cõi này.

Đ�́n r�̀i th�́y chúng sinh

Cõi �́y chẳng nghĩ bàn

Là b�̣c Tư-đà-hàm

Đ�́n đ�y c�̀u chúng sinh

V� c�̀u cõi chúng sinh

Chúng sinh kh�ng th�̣t có

Cho n�n tuy đ�́n c�̀u

Cũng lại kh�ng th�̉ bi�́t.

Kh�ng bi�́t các chúng sinh

Và cõi của chúng sinh

N�́u bi�́t được cõi này

Bi�́t chúng sinh khác nhau.

Quán sát t�́t cả pháp

Quán r�̀i kh�ng th�̣t th�́y

An trụ trong t�m định

Mà c�̀u các Ph�̣t pháp.

N�́u đạt tr� tịnh này

Tánh kh�ng nhơ, thanh tịnh

Cũng kh�ng đạt tr� này

Mà bi�́t rõ sở tri.

V� các chúng sinh này

Chứng đạt được tr� này

Gọi B�̀-tát kh�ng nương

Cho n�n đ�́n cõi này.

A-nan! Do lẽ đó

Gọi là Tư-đà-hàm.

Chúng sinh kh�ng tr� tu�̣

Ph�n bi�̣t l�̀m vi�̣c này.

A-nan! Do lẽ đó

Gọi là Tư-đà-hàm.

Chúng sinh si�ng tinh t�́n

Th� bi�́t được vi�̣c �́y.

Người tr� hi�̉u s�u xa

Quy�́t định đ�́i pháp s�u

Hi�̉u được nghĩa như th�́

Mau sinh ra B�̀-đ�̀.

Như th�́, này A-nan! Như Lai Đẳng Chánh Giác dùng năng lực phương ti�̣n v� hàng Thanh văn mà nói các Đại B�̀-tát là Tư-đà-hàm.

Lại nữa, này A-nan! V� sao Như Lai nói các Đại B�̀-tát là A-na-hàm?

A-nan n�n bi�́t! Các Đại B�̀-tát đã vượt khỏi tạo tác ph�n bi�̣t đ�̉ đạt được các c�ng hạnh của Ph�̣t, xa l�a t�́t cả các pháp đã thực hành, bi�́t pháp kh�ng đ�́n đi, của các pháp, đ�́i với các pháp kh�ng có nương tựa, kh�ng có ch�́p đắm, do đó kh�ng đ�́n cõi này. V� sao? V� cũng kh�ng th�́y tướng đ�́n đi của các pháp.

Đại B�̀-tát đã vượt qua phàm phu, l�a khỏi ý tưởng phàm phu. Cũng l�a Ph�̣t tưởng, vượt cả pháp V� sở trụ, kh�ng có nh�n duy�n có khả năng khi�́n m�nh phải trở lại con đường sinh tử. V� sao? V� đã đạt đ�́n cõi vắng lặng.

Đại B�̀-tát lu�n xem các Đức Ph�̣t là B�̣c Th�̀y d�̃n dắt th�́ gian, nói pháp Thi�̀n phàm phu kh�ng vãng sinh, l�a t�́t cả nơi ch�́n sinh tử, dứt hẳn ái dục, kh�ng tham đắm ăn u�́ng, l�a các ý tưởng v�̀ vị tr�̀n, đạt tới giác ng�̣, th�́y rõ các nẻo tà ki�́n, kh�ng còn tham đắm, rõ sáu mươi hai ki�́n ch�́p tánh đ�̀ng với Ni�́t-bàn n�n l�a các phi�̀n não che l�́p.

Đại B�̀-tát xa l�a t�́t cả l�̃i l�̀m đ�́i với các pháp, thanh tịnh kh�ng còn c�́u nhi�̃m. Ch�́ phục ki�u mạn, nh�̉ mũi t�n v� minh, dứt bỏ ái dục, kh�ng còn ham th�ch ái dục, đ�́t cháy các phi�̀n não, l�a bỏ t�́t cả vọng tưởng, nh�̉ mũi t�n lo bu�̀n, l�a mạn, đại mạn, khéo nh�̣n rõ các �́m n�n được sự th�ng tỏ sáng su�́t, nương theo Ph�̣t thừa kh�ng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n, đạt được th�̉ tánh của Đại B�̀-tát. L�a khỏi bùn l�̀y ái dục, đạt đ�́n nơi kho tàng s�u xa của các Đức Ph�̣t quá khứ, đó là kho tàng tr� tu�̣ tr�n h�́t, kh�ng th�m kh�ng bớt, đạt được Ph�̣t thừa tr�n h�́t trong các thừa của t�́t cả chúng sinh, l�a t�́t cả h�nh tướng hữu v�, dứt bỏ t�́t cả nghi ngờ.

Đại B�̀-tát thành tựu các pháp như v�̣y, kh�ng còn đ�́n cõi này n�n được gọi là A-na-hàm.

Lại nữa, này A-nan! Đại B�̀-tát có nh�n duy�n đ�́i với chúng sinh, khi�́n họ an trụ trong B�̀-đ�̀. Làm th�́ nào đ�̉ trụ? Đó là coi chúng sinh ch�nh là B�̀-đ�̀, B�̀-đ�̀ ch�nh là chúng sinh, có khả năng giác ng�̣ tư tưởng của chúng sinh. V� sao? V� đã th�ng tỏ được tánh các pháp là kh�ng, đã rõ cảnh giới chúng sinh tức là cảnh giới kh�ng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n cho n�n có khả năng giác ng�̣ tư tưởng này, bi�́t rõ cõi chúng sinh ch�nh là cõi hư kh�ng, v� cõi hư kh�ng là kh�ng n�n xa l�a cảnh giới chúng sinh. Cõi hư kh�ng l�a tánh hư kh�ng, kh�ng có dừng trụ, cõi hư kh�ng cùng th�̉ tánh của hư kh�ng là kh�ng.

Đại B�̀-tát đem các pháp như v�̣y khi�́n cho các chúng sinh h�̀i hướng v�̀ B�̀-đ�̀. V� sao? V� đã rõ chúng sinh là cõi hư kh�ng, cõi chúng sinh đ�̀u nh�̣p vào cõi hư kh�ng. V� sao? V� th�̉ tánh của chúng sinh, th�̉ tánh của các pháp đ�̀u nh�̣p vào nhau. V� sao? V� t�́t cả đ�̀u là kh�ng th�̣t có. Do kh�ng th�̣t có cho n�n kh�ng đ�́n cõi này, v� th�́ gọi là A-na-hàm. Đ�́i với t�́t cả các pháp kh�ng có h�nh tướng, s�́ lượng, các Đức Ph�̣t đã vượt khỏi t�́t cả h�nh tướng, s�́ lượng. Do những sự vi�̣c như v�̣y mà Đại B�̀-tát được gọi là A-na-hàm.

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n mu�́n lặp lại ý nghĩa vừa n�u n�n nói k�̣ rằng:

Đã l�a, chẳng trở lại

Cũng chẳng tu ph�̀n hạnh

Đã l�a những ph�̀n hạnh

N�n gọi A-na-hàm.

Khéo bi�́t tướng đ�́n đi

Chẳng nương t�́t cả pháp

Kh�ng được thi�́u nơi ch�́n

Có th�̉ đ�́n cõi này

Các Ph�̣t, Th�̀y d�̃n đường

Giảng nói thi�̀n phàm phu

Kh�ng còn đ�́n cõi này

Đó là A-na-hàm.

Các pháp kh�ng tướng đ�́n

Tướng đi chẳng th�̣t có

Được tướng kh�ng đ�́n, đi

Đó là A-na-hàm.

B�̣c �́y kh�ng bao giờ

Trở lại ba đường ác

Đã được các pháp Ph�̣t

Đó là A-na-hàm.

Dứt hẳn t�́t cả dục

Chẳng tham đắm ăn u�́ng

Đạt được đạo B�̀-đ�̀

Đó là A-na-hàm.

Các ki�́n ch�́p đã nói

G�̀m sáu mươi hai thứ

Lại chẳng trụ ki�́n ch�́p

N�n gọi A-na-hàm.

Các pháp kh�ng tánh tướng

Đã xa l�a tánh tướng

V� bi�́t rõ như th�̣t

Chẳng trở lại cõi này

N�u Ni�́t-bàn vắng lặng

Đ�́t cháy các phi�̀n não

Xa l�a được các tưởng

Chẳng trở lại cõi này

Đã bỏ các ch�̃ nạn

L�a bỏ các phi�̀n não

Đạt Ni�́t-bàn an �̉n

Đó gọi A-na-hàm.

Đã hàng phục ma ác

Và quy�́n thu�̣c của chúng

Kh�ng bị chúng làm đ�̣ng

Đó gọi A-na-hàm.

Đã nh�̉ t�n v� minh

Loại trừ các m�́i bu�̣c

Cùng dứt các ái ki�́t

Đã tỏ rõ hỷ ái

Đó gọi A-na-hàm.

Đ�́t cháy các phi�̀n não

Cũng l�a tưởng ba cõi

Quy�́t đạt quả Thắng di�̣u

Đó gọi A-na-hàm.

Đã nh�̉ t�n lo bu�̀n

Dứt bỏ các ki�u mạn

Khéo bi�́t tướng năm �́m

Đó gọi A-na-hàm.

Đạt được sự sáng tỏ

Ph�̣t thừa chẳng nghĩ bàn

Xa l�a bùn ái dục

Đó gọi A-na-hàm.

Đạt được kho tr� lớn

Kho tàng của Ph�̣t trước

Tr�n h�́t trong các kho

Đó gọi A-na-hàm.

Đã an trụ V� thượng

Đại thừa của các Ph�̣t

Dứt hẳn các t�m nghi

Đó gọi A-na-hàm.

Duy�n khắp các chúng sinh

Đ�̀u giúp trụ B�̀-đ�̀

V� kia trụ B�̀-đ�̀

N�n chẳng lại cõi này.

Bi�́t được các cõi kh�ng

Cõi chúng sinh khó nghĩ

L�a các tưởng như v�̣y

Đó gọi A-na-hàm.

Bi�́t được cõi chúng sinh

Và v� pháp giới kh�ng

Mọi chúng sinh kh�ng th�̣t

Đó gọi A-na-hàm.

T�m �́y lại chẳng c�̀u

Ch�́p đắm tưởng ba cõi

Đã đ�́n ch�̃ v� tướng

Đó gọi A-na-hàm.

A-nan! Do lẽ �́y

Gọi là A-na-hàm.

Đem pháp kh�ng ch�̃ trụ

N�n trụ trong Ph�̣t pháp.

Cho n�n, này A-nan! Như Lai Đẳng Chánh Giác dùng năng lực phương ti�̣n v� hàng Thanh văn nói các Đại B�̀-tát là A-na-hàm.

Lại nữa, này A-nan! V� sao Như Lai nói các Đại B�̀-tát là A-la-hán?

A-nan n�n bi�́t! Đại B�̀-tát l�a những tạo tác ph�n bi�̣t mà tu t�̣p theo hạnh Ph�̣t, cứu giúp t�́t cả chúng sinh, dứt bỏ các phi�̀n não, n�n v� các chúng sinh bị phi�̀n não làm kh�̉ mà cởi mở sự trói bu�̣c của phi�̀n não cho họ, nhưng chúng sinh kh�ng th�̣t có n�n cũng kh�ng bị phi�̀n não trói bu�̣c. Đạt đ�́n như v�̣y gọi là A-la-hán. L�a bỏ sở đắc trụ trong v� sở đắc, rõ t�́t cả là kh�ng, mà cái kh�ng �́y cũng là kh�ng n�n th�ng đạt v� tướng, l�a bỏ các tướng, l�a bỏ các tưởng. Bi�́t tưởng chúng sinh là pháp l�̃i l�̀m, n�n bỏ v� tr� đ�̉ đạt được pháp v� t�m, hi�̉u rõ pháp kh�ng n�n được B�̀-đ�̀, n�n sinh B�̀-đ�̀ Ph�̣t kh�ng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n do đạt được như th�́ n�n gọi là A-la-hán.

Đại B�̀-tát n�n giảng nói pháp như các Ph�̣t ba đời đã nói, đang nói sẽ nói. Pháp được giảng nói thảy đ�̀u vắng lặng, kh�ng có đùa bỡn, thanh tịnh kh�ng nhơ. Người th�ng đạt vi�̣c �́y gọi là A-la-hán. N�n giúp cho chúng sinh an trụ trong B�̀-đ�̀, rõ t�́t cả pháp và B�̀-đ�̀ là kh�ng th�̣t có mà cũng kh�ng đáng ch�́p, n�n tu theo t�m Từ bi của Ph�̣t, kh�ng m� đắm lòng Từ bi đ�́i với chúng sinh, đem tinh th�̀n từ bi �́y duy�n khắp các chúng sinh, nhưng chúng sinh kh�ng th�̣t có, đã được lòng Từ đ�́i với chúng sinh kh�ng th�̣t có, n�n gọi là A-la-hán.

Đại B�̀-tát n�n nói các pháp lợi �ch cho chúng sinh, mà cũng kh�ng d�́y tưởng v�̀ pháp và phi pháp, đ�́i với các pháp �́y n�n thực hành trước, đó gọi là A-la-hán. N�n v� chúng sinh mà nói v�̀ các ph�̉m Căn, Lực, Giác, Đạo, nhưng đ�́i với pháp �́y kh�ng nhi�̃m, kh�ng đắm, n�n gọi là A-la-hán. N�n giúp cho chúng sinh nh�̣n bi�́t nẻo giác ng�̣ thanh tịnh, khi�́n chúng sinh �́y sinh khởi sự giác ng�̣, như th�́ n�n gọi là A-la-hán. Kh�ng n�n tham đắm lợi dưỡng của chúng sinh ở th�́ gian, n�n v� chúng sinh nói kh�ng tham đắm pháp lợi dưỡng, v� nói pháp này n�n gọi là A-la-hán.

Đại B�̀-tát n�n đ�́n th�́ giới của các Đức Ph�̣t, n�n th�́y các Đức Ph�̣t như Ph�̣t th�́y Ph�̣t, th�́y th�́ giới Ph�̣t như th�́ r�̀i th� n�n phát t�m d�́c c�̀u đạt được th�́ giới như th�́. Đó ch�nh là th�́ giới kh�ng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n, th�́ giới kh�ng th�̉ t�nh lường, th�́ giới kh�ng g� so sánh được, th�́ giới v� bi�n, th�́ giới kh�ng đùa bỡn, th�́ giới kh�ng th�̉ dùng lời đ�̉ di�̃n tả, th�́ giới kh�ng, th�́ giới v� tướng, th�́ giới v� tác, th�́ giới kh�ng thoái chuy�̉n, th�́ giới l�a người nữ, th�́ giới kh�ng có d�m dục, th�́ giới kh�ng có phi�̀n não, th�́ giới bi�̣n tài v� ngại của Ph�̣t, th�́ giới B�̀-tát, th�́ giới kh�ng chướng ngại, th�́ giới v� nhi�̃m, th�́ giới hàng ma, th�́ giới kh�ng có kẻ thù, th�́ giới Ni�́t-bàn r�́t ráo.

Những th�́ giới này là tr�n h�́t trong t�́t cả các th�́ giới. C�̀u được th�́ giới như th�́, gọi là A-la-hán. Các pháp chưa sinh th� n�n sinh khởi, n�n gọi là A-la-hán.

Đ�́i với cảnh dục kh�ng nhi�̃m, đ�́i với trường hợp đáng sinh gi�̣n tức mà kh�ng sinh gi�̣n tức, n�n gọi là A-la-hán.

Đ�́i với tr� T�̣p và tr� Di�̣t v� thượng mau chóng th�ng đạt n�n gọi là A-la-hán. V� là A-la-hán n�n gọi là giác ng�̣ và do đã giác ng�̣ n�n gọi là A-la-hán. B�̀-đ�̀ là b�́t đ�̣ng, v� cõi chúng sinh b�́t đ�̣ng khi�́n cho trăm ngàn mu�n ức chúng sinh an trụ trong đạo B�̀-đ�̀, v� trụ trong đạo B�̀-đ�̀ n�n gọi là A-la-hán. T�́t cả chúng sinh và B�̀-đ�̀ đ�̀u sinh ra từ ch�̃ kh�ng ph�n bi�̣t, n�n dùng pháp b�nh đẳng này giáo hóa các chúng sinh, pháp b�nh đẳng này trong t�́t cả pháp kh�ng g� sánh được. B�̀-đ�̀ b�nh đẳng này từ kh�ng ph�n bi�̣t sinh ra. N�n th�ng tỏ pháp �́y, đã được th�ng tỏ th� giảng nói cho chúng sinh nghe kh�ng th�m, kh�ng bớt, thành tựu pháp kh�ng th�m kh�ng bớt n�n gọi là A-la-hán. N�n nói như th�́, l�a pháp �m thanh n�n gọi là A-la-hán.

Đại B�̀-tát n�n cởi mở sự ch�́p đắm của nhi�̀u chúng sinh như th�́. Đó là ch�́p đắm v�̀ chúng sinh kh�ng th�̣t có. Ch�́p đắm chúng sinh đoạn, thường. Ch�́p đắm v�̀ th�n ki�́n của chúng sinh. Ch�́p đắm v�̀ pháp kh�ng ai hơn. Ch�́p đắm v�̀ nh�̣n thức các pháp là b�́t sinh b�́t di�̣t, v� vi v� tác. Ch�́p đắm v�̀ sắc kh�ng bị hủy hoại. Ch�́p đắm v�̀ thọ, tưởng, hành, thức kh�ng bị hủy hoại. Ch�́p đắm v�̀ pháp l�a bỏ pháp phàm phu. Ch�́p đắm v�̀ vi�̣c x�y dựng pháp Ph�̣t. Ch�́p đắm v�̀ tưởng đ�́i với b�́n quả Tu-đà-hoàn, Tư-đà-hàm, A-na-hàm, A-la-hán. Ch�́p đắm ý tưởng đ�́i với quả B�ch-chi-ph�̣t. Ch�́p đắm v�̀ tưởng đ�́i với Như Lai Đẳng Chánh Giác. Ch�́p đắm v�̀ tưởng đ�́i với t�m B�̀-đ�̀. Ch�́p đắm v�̀ thực hành b�́ th� v� B�̀đ�̀. Ch�́p đắm v�̀ tưởng giữ giới v� B�̀-đ�̀. Ch�́p đắm tưởng thực hành Nh�̃n nhục. V� B�̀-đ�̀ ch�́p đắm v�̀ tưởng dứt bỏ bi�́ng nhác thực hành Tinh t�́n. Ch�́p đắm v�̀ tưởng đ�́i với vi�̣c dứt t�m loạn tu t�̣p Thi�̀n định. Ch�́p đắm v�̀ tưởng đ�́i với vi�̣c dứt trừ tu�̣ x�́u ác, tu t�̣p Tr� tu�̣. Ch�́p đắm đ�́i với những người th�n thương y�u m�́n như cha mẹ, vợ con, gái trai, anh chị em. Ch�́p đắm v�̀ vi�̣c mu�́n th�́y những người th�n y�u m�́n. Ch�́p đắm v�̀ vi�̣c th�ch bàn lu�̣n. Ch�́p đắm v�̀ vi�̣c ph�n bi�̣t giữa pháp phi�̀n não và pháp giải thoát. Ch�́p đắm v�̀ tham đắm lợi dưỡng. Ch�́p đắm v�̀ nh�̣n thức tại gia, xu�́t gia. Ch�́p đắm các pháp hơn thua. Ch�́p đắm v�̀ xa l�a pháp phàm phu. Ch�́p đắm v�̀ vi�̣c duy�n theo Ph�̣t pháp. Ch�́p đắm v�̀ vi�̣c th�́y các pháp có tr�n dưới. Ch�́p đắm v�̀ đ�̀y đủ các tướng phương ti�̣n; ch�́p đắm v�̀ tưởng đ�́i với th�́ giới của Ph�̣t và chúng sinh.

Dứt trừ t�́t cả mọi thứ ch�́p đắm của chúng sinh như v�̣y n�n gọi là A-la-hán, cũng kh�ng ph�n bi�̣t chúng sinh này là pháp Ni�́t-bàn, hay chúng sinh này chẳng phải pháp Ni�́t-bàn, chúng sinh này có khả năng tạo ra các pháp, chúng sinh này kh�ng có khả năng tạo ra các pháp. Chúng sinh này thực hành B�̀-đ�̀, chúng sinh này chẳng có khả năng thực hành B�̀-đ�̀. Chúng sinh này giữ giới, chúng sinh này phá giới. Chúng sinh này phước nhi�̀u, chúng sinh này phước �t. Kh�ng sinh hai ki�́n ch�́p như v�̣y n�n gọi là A-la-hán.

Cũng kh�ng ph�n bi�̣t: chúng sinh này là ru�̣ng phước, chúng sinh này chẳng phải là ru�̣ng phước; chúng sinh này tinh t�́n, chúng sinh này chẳng tinh t�́n; chúng sinh này th�́p kém, chúng sinh này th�ng minh, đ�y là người nữ, đ�y là người nam, đ�y là chẳng phải nam chẳng phải nữ, đ�y là pháp, đ�y là phi pháp. Kh�ng sinh hai ki�́n ch�́p như v�̣y gọi là A-la-hán.

Cũng kh�ng ph�n bi�̣t: chúng sinh này lui sụt B�̀-đ�̀ chúng sinh này kh�ng lui sụt B�̀-đ�̀, chúng sinh này tự tại đ�́i với B�̀-đ�̀, chúng sinh này kh�ng được tự tại đ�́i với B�̀-đ�̀, chúng sinh này g�̀n gũi B�̀-đ�̀, chúng sinh này xa l�a B�̀-đ�̀. Phát t�m như v�̀y: �Ta sẽ đạt đ�́n B�̀-đ�̀, nh�̣p vào Ni�́t-bàn v� dư. Tóm lại, v� bỏ t�́t cả các ch�́p đắm của chúng sinh n�n gọi là A-la-hán.�

Này A-nan! B�̣c A-la-hán dứt bỏ các ch�́p đắm của chúng sinh như th�́, lại v� chúng sinh mà nói th�̣t tánh của chúng sinh. V� nói pháp như th�́ n�n các vị Đại B�̀-tát được gọi là A-la-hán.

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n mu�́n lặp lại ý nghĩa vừa n�u n�n nói k�̣ rằng:

Đã bỏ được t�́t cả

T�́t cả các ph�n bi�̣t

V� bỏ được ph�n bi�̣t

N�n gọi A-la-hán.

Dứt được các phi�̀n não

Trói bu�̣c chúng sinh kh�̉

Đ�̀u giúp được giải thoát

Đó gọi A-la-hán.

Xa l�a có sở tắc

Trụ pháp V� sở đắc

Bi�́t t�́t cả pháp kh�ng

Đó là A-la-hán.

Đã nh�̣n rõ pháp kh�ng

Cũng th�ng đạt v� tướng

Xa l�a t�́t cả tướng

Đó gọi A-la-hán.

N�n hành hạnh t�́i thắng

Là vi�̣c làm các Ph�̣t

Đ�̣ thoát các chúng sinh

Sinh tử hi�̉m nạn lớn

Đã l�a t�́t cả tướng

Bi�́t l�̃i tưởng chúng sinh

V� bỏ được các tưởng

Đó gọi A-la-hán.

Bỏ các tưởng v� tri

Th�ng đạt pháp v� t�m

Nhờ đã bi�́t pháp kh�ng

Đó gọi A-la-hán.

N�n đạt được B�̀-đ�̀

Chẳng nghĩ bàn của Ph�̣t

N�n si�ng hành tinh t�́n

Đó gọi A-la-hán.

N�n giảng nói các pháp

Thanh tịnh kh�ng đùa bỡn

Giúp chúng sinh trụ đạo

Đó gọi A-la-hán.

N�n dùng từ duy�n khắp

Giúp chúng sinh an vui

Nhưng chúng sinh kh�ng th�̣t

Đó gọi A-la-hán.

N�n giảng nói các pháp

Là b�̣c nh�́t trong chúng

Kh�ng tưởng pháp, phi pháp

Đó là A-la-hán.

N�n v� các chúng sinh

Nói Căn, Lực, Giác, Đạo

Chẳng nhi�̃m đắm pháp này

Đó là A-la-hán.

N�n giúp chúng sinh khác

Tỏ ng�̣ pháp thanh tịnh

Cũng sinh được B�̀-đ�̀

Đó là A-la-hán.

Chẳng n�n sinh tham đắm

Mọi lợi dưỡng ở đời

V� kh�ng tham lợi dưỡng

Đó là A-la-hán.

N�n đ�́n các th�́ giới

Nghi�m tịnh của các Ph�̣t

Nơi các Ph�̣t an trụ

Nói pháp cho chúng sinh.

Phải n�n phát t�m này

C�̀u cõi trang nghi�m này

Phải n�n c�̀u cõi này

Đó là A-la-hán.

Đ�́i dục chẳng đắm nhi�̃m

Đáng gi�̣n cũng chẳng gi�̣n

Rõ B�̀-đ�̀ b�nh đẳng

Đó là A-la-hán.

Đ�́i tr� di�̣t, tr� t�̣p

Th�ng đạt tướng vắng lặng

V� được đạo B�̀-đ�̀

Đó gọi A-la-hán.

Đ�́i cõi các chúng sinh

Kh�ng dời đ�̣ng chúng sinh

Khi�́n nhi�̀u ức chúng sinh

Đ�̀u trụ đạo B�̀-đ�̀

Chúng sinh và B�̀-đ�̀

Từ kh�ng ph�n bi�̣t sinh

Bi�́t được b�nh đẳng này

Đó gọi A-la-hán.

Trong mọi pháp b�nh đẳng

Pháp này là tr�n h�́t

B�nh đẳng và B�̀-đ�̀

Từ kh�ng ph�n bi�̣t sinh.

Bi�́t r�̀i, giảng người nghe

Mà chẳng h�̀ th�m, bớt

Cũng từ pháp này sinh

Đó là A-la-hán.

N�n v� chúng sinh này

Nói pháp kh�ng �m thanh

Giải thoát nhi�̀u chúng sinh

Mà v�̃n lu�n b�́t đ�̣ng.

Chúng sinh kh�ng th�̣t có

Và hai b�n thường đoạn

V� trừ các tà ki�́n

Khi�́n thoát mọi n�̃i kh�̉.

Ch�́p các pháp sinh, di�̣t

Tướng v� vi, v� tác

Các chúng sinh kh�̉ não

Do tưởng mà ph�n bi�̣t.

Kh�ng hủy hoại sắc �́m

Đ�́i thọ �́m cũng v�̣y

Tưởng, hành cùng với thức

Khi�́n l�a các ch�́p này

Đ�́i pháp phàm phu này

Mà th�́y có dời đ�̉i

Trụ Ph�̣t pháp, b�́t trụ

Đ�̀u khi�́n được giải thoát.

Ch�́p tưởng v�̀ các quả

Tưởng Duy�n giác cũng th�́

Nói pháp cho chúng sinh

Khi�́n l�a tưởng ch�́p Ph�̣t.

Ch�́p đắm t�m B�̀-đ�̀

Ch�́p v�̀ th� cũng th�́

Người ch�́p v�̀ giới, nh�̃n

Giảng nói pháp kh�ng đắm

Ch�́p thủ tưởng bi�́ng nhác

Ph�n bi�̣t hành tinh t�́n

T�m định với t�m loạn

Tu�̣ sai và tu�̣ đúng

Kh�ng ph�n bi�̣t pháp này

Bi�́t kh�ng có các tướng

Phải n�n nói như th�́

Đó gọi A-la-hán.

Đắm chặt đ�́i ngã tưởng

Thanh văn nhi�̀u ph�n bi�̣t

V� dứt bỏ ph�n bi�̣t

N�n nói pháp cho nghe.

Cha mẹ và vợ con

V� tr� n�n tham đắm

Chẳng phải đạo B�̀-đ�̀

Là đi trong sinh tử

Đó là anh em ta

Chị em, t�m thương nhớ

Dứt bỏ tham ái đó

N�n gọi A-la-hán.

Do v� khéo bàn nói

T�m kẻ khác d�́y vui

Phát t�m vui mạnh mẽ

Ý khởi mong được th�́y

Trước sau các người th�n

N�́u lúc được gặp gỡ

Xoay v�̀n sinh ái ch�́p

V� v� tr� đi�n đảo

Thu�̣c ma, chẳng tự tại

Xa l�a các lợi dưỡng

Bi�́t l�̃i l�̀m lợi dưỡng

N�n v� các chúng sinh

Nói t�̣i l�̃i lợi dưỡng.

Đ�y là pháp phi�̀n não

Đ�y là pháp giải thoát

Chẳng ch�́p hai ch�́p này

Đó là A-la-hán.

Tham đắm các lợi dưỡng

Kh�ng th�̉ tự hi�̉u bi�́t

Dứt bỏ ch�́p đắm kia

Đó gọi A-la-hán.

Đ�y là pháp tại gia

Đ�y là pháp xu�́t gia

Phàm phu sinh ph�n bi�̣t

N�n cởi bỏ ch�́p kia

Đ�́i với t�́t cả pháp

Mà th�́y có th�́p, cao

Ch�́p là kh�, chẳng kh�

N�n cởi bỏ ch�́p �́y.

Xa l�a pháp phàm phu

Mà duy�n theo Ph�̣t pháp

N�n nói pháp họ nghe

L�a ch�́p được, chẳng được

Pháp lớn nhỏ chẳng b�̀n

Người như th�́ r�́t nhi�̀u

N�n cởi mở cho họ

Chúng sinh tướng như th�́

Sinh ra các tướng t�́t

Vi�̣c �́y cũng r�́t nhi�̀u

Chỉ có người nhu hòa

Dứt bỏ được tưởng kia

Th�́ giới m�̀u các Ph�̣t

Sinh khởi t�m tu tịnh

Ch�́p tưởng th�́ giới �́y

Phải n�n dứt bỏ h�́t.

Ni�́t-bàn, chẳng Ni�́t-bàn

Sinh ra, chẳng th�̉ sinh

Đ�y hành đạo B�̀-đ�̀

Đ�́y chẳng c�̀u B�̀-đ�̀.

Giới t�́t và giới x�́u

Có phước và kh�ng phước

Mọi chúng sinh ngu, tr�

Sinh ra các thứ tưởng

Các chúng sinh như th�́

Thường có r�́t nhi�̀u tưởng

V� dứt bỏ tưởng này

N�n nói pháp họ nghe

Đó là ru�̣ng phước t�́t

Đ�y chẳng phải ru�̣ng phước

Ph�n bi�̣t pháp ngu, tr�

Vi�̣c �́y cũng r�́t nhi�̀u.

Ch�́p thủ tưởng v�̀ nữ

N�n cũng ph�n bi�̣t nam

Là Thánh, là chẳng Thánh

Ph�n bi�̣t sinh nhị ki�́n

Chúng sinh kh�ng t�m tu�̣

Sinh khởi hai ki�́n này

Lại ch�́p trước vào đó

Người ch�́p hai ki�́n này

N�n phải mau dứt bỏ.

Thoái chuy�̉n, kh�ng thoái chuy�̉n

Hữu ký và v� ký

Đó g�̀n với B�̀-đ�̀

Đó chẳng g�̀n B�̀-đ�̀

Đạt đ�́n nẻo B�̀-đ�̀

R�́t ráo nh�̣p Ni�́t-bàn

Hành các tướng như th�́

Ph�n bi�̣t đ�́i Ni�́t-bàn.

Chỉ có người nhu hòa

Dứt bỏ tưởng chúng sinh

Đó gọi A-la-hán.

Cũng gọi b�̣c trừ tưởng

Đó là pháp B�̀-tát

Thuy�́t gọi A-la-hán

N�́u th�́y bản duy�n này

Bi�́t là A-la-hán.

Như th�́, này A-nan! Như Lai Đẳng Chánh Giác dùng năng lực phương ti�̣n v� hàng Thanh văn mà nói các Đại B�̀-tát là A-la-hán.

Lại nữa, này A-nan! V� sao Như Lai nói các Đại B�̀-tát đ�̀u là Thanh văn?

A-nan n�n bi�́t! Các Đại B�̀-tát dùng �m thanh pháp Ph�̣t, dùng �m thanh pháp chẳng th�̉ nghĩ bàn, dùng �m thanh pháp vắng lặng B�̀-đ�̀, dùng �m thanh pháp kh�ng đùa bỡn, dùng �m thanh pháp thanh tịnh v� c�́u, khi�́n cho v� lượng, v� bi�n kh�ng th�̉ t�nh k�̉ chúng sinh đ�̀u được nghe, n�n gọi là Thanh văn, lại dùng �m thanh pháp Ni�́t-bàn an vui kh�ng g� sánh bằng, �m thanh pháp Ni�̣m xứ, Chánh c�̀n, Th�̀n túc, Căn lực, Giác, Đạo... khi�́n cho nhi�̀u chúng sinh mau si�ng năng c�̀n c�̀u, n�n gọi là Thanh văn. Nói th�n này là kh�ng, chẳng phải pháp b�̀n chắc, b�̀n chắc kh�ng th�̣t có, kẻ phàm phu si m� căn tr� th�́p kém n�n tham đắm th�n này, v� họ mà nói �m thanh giải thoát.

Lại nói v�̀ cái mà nhãn nh�̣p th�́y đ�̀u là lu�́ng d�́i, ứng theo mắt của sinh Ph�̣t, mắt pháp chẳng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n, dùng mắt Ph�̣t khi�́n cho nhi�̀u chúng sinh kh�ng có �m thanh m� l�̀m.

Lại nói �m thanh các pháp kh�ng có tướng sinh, n�n gọi là Thanh văn.

Lại nói �m thanh được dụ như ti�́ng vang, chẳng n�n đ�́i với �m thanh mà sinh đắm nhi�̃m, kh�ng có người nghe, cũng kh�ng có người nói. Đ�́i với mùi kh�ng có ý tưởng v�̀ ngửi, kh�ng có người ngửi mùi. Như người trong m�̣ng th�́y m�nh ngửi nhi�̀u mùi hương, nhưng th�̣t ra kh�ng có mùi hương, cũng chẳng có người ngửi mùi hương, v� đi�n đảo n�n nghĩ là có ngửi mùi, mùi hương này cũng như vi�̣c trong m�̣ng, kh�ng đáng tin, cũng kh�ng b�̀n chắc. �m thanh đ�̉ nói pháp này gọi là Thanh văn.

Lại nói thi�̣t nh�̣p cũng như cục thịt, kh�ng bi�́t được v�̀ vị. Cục thịt này gi�́ng như chùm bọt nước kh�ng có thực. Tưởng v�̀ vị như th�́ kh�ng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n cảnh giới của vị là v� t�m, l�a các t�m pháp kh�ng n�n sinh t�m, bi�́t t�m là tướng kh�ng trụ. �m thanh nói pháp như v�̣y khi�́n chúng sinh nghe, gọi là Thanh văn.

Lại đ�́i với pháp này bi�̉u hi�̣n rõ ràng, �m thanh th�́y như th�́ nào th� có khả năng giảng nói.

Lại nói th�n này là kh�ng, v� tướng, v� tánh, do v� tướng cho n�n kh�ng sinh, cũng kh�ng có pháp sinh ra. V� nhi�̀u chúng sinh mà nói ti�́ng pháp B�̀-đ�̀ này gọi là Thanh văn.

Lại nói ý nh�̣p là kh�ng, kh�ng th�̣t có, cũng kh�ng tự tánh, gi�́ng như cảnh huy�̃n, chẳng sinh chẳng di�̣t. Nói ra pháp thanh �́y gọi là Thanh văn.

Lại nói pháp th� chẳng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n, pháp này có c�ng năng chứng được B�̀-đ�̀, B�̀-đ�̀ kh�ng th�̉ suy nghĩ bàn lu�̣n, Pháp th� cũng kh�ng th�̉ suy nghĩ lu�̣n bàn. V� sao? V� như hạt gi�́ng, quả trái cũng như th�́, trong đó kh�ng có quả, chỉ dùng �m thanh mà nói có quả.

Lại nói v�̀ th� tài th�́p hèn, th� pháp cao thượng dứt bỏ t�m keo l�̣n, kh�ng h�̀ ph�n bi�̣t, kh�ng sinh ý tưởng v�̀ b�́ th�. Gi�́ng như nhà ảo thu�̣t đ�́i với v�̣t huy�̃n hóa ra kh�ng có ph�n bi�̣t. Như v�̣y, v� kh�ng có t�m ph�n bi�̣t mà thực hành b�́ th� có c�ng năng sinh ra B�̀-đ�̀.

Thuy�́t giảng v�̀ pháp thanh như v�̣y gọi là Thanh văn. Pháp thanh �́y l�a t�́t cả lời nói, dứt hẳn các phi�̀n não, vượt qua mọi lời nói, l�a các đắm nhi�̃m, dùng �m thanh �́y v� các chúng sinh giảng nói Ph�̣t pháp. V� sao? V� đó là �m thanh tr�n h�́t trong t�́t cả các thứ �m thanh n�n dùng �m thanh này đ�̉ giảng nói Ph�̣t pháp. �m thanh �́y kh�ng th�̉ phá hoại, cũng kh�ng h�̀ nương tựa, v� được sinh ra từ kh�ng hai, kh�ng khác. Như ch�̃ sinh ra mà nói Ph�̣t pháp kh�ng hai kh�ng khác. Cho n�n A-nan! Các vị Đại B�̀-tát dùng pháp thanh như th�́ khi�́n cho các chúng sinh nghe gọi là Thanh văn.

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n mu�́n lặp lại ý nghĩa vừa n�u n�n nói k�̣ rằng:

Dùng �m thanh của Ph�̣t

Tr�n h�́t, chẳng nghĩ bàn

Khi�́n nhi�̀u chúng sinh nghe

B�̀-tát là Thanh văn

N�n v� nhi�̀u chúng sinh

Nói B�̀-đ�̀ vắng lặng

Thanh tịnh kh�ng đùa bỡn

Đó gọi là Thanh văn.

Giảng nói Ni�́t-bàn vui

Vui �́y kh�ng g� sánh

Cũng nói tướng vắng lặng

Đó gọi là Thanh văn.

Giảng Ni�̣m xứ, Chánh c�̀n

Căn, Lực và Giác, Đạo

Mau sinh ra pháp này

Đó gọi là Thanh văn

Nói th�n này là kh�ng

Chẳng th�̉ nào b�̀n chắc

V� những kẻ phàm ngu

Nói rõ tướng th�n này,

Lại nói v�̀ nhãn nh�̣p

Th�́y g� đ�̀u lu�́ng d�́i

Các chúng sinh v� tr�

Th�́y g� cũng đắm nhi�̃m.

N�n sinh khởi mắt Ph�̣t

Mắt b�nh đẳng khó lường

Đ�́i với pháp v� sinh

Cũng chẳng sinh m� đắm

Như �m thanh ti�́ng vang

Bi�́t tai cũng như v�̣y

Trong đó, kh�ng người nghe

Cũng lại kh�ng người nói.

Do dứt mọi tướng �́y

Kh�ng người nghe, người nói

Chẳng n�n sinh đắm nhi�̃m

Chỉ bày các chúng sinh

Đó gọi là Thanh văn.

Như người đang nằm m�̣ng

Mũi ngửi các mùi hương

Chỉ do đi�n đảo sinh

Kỳ thực chẳng th�̣t có

N�n bi�́t mũi như th�́

Kh�ng th�̉ ngửi huơng kia

V� chúng sinh đi�n đảo

B�̀-tát nói như th�́

Nói thi�̣t là kh�ng, v�

Cục thịt chẳng bi�́t vị

N�́u thịt mà bi�́t vị

Th� tay đụng n�n bi�́t.

Giảng nói v�̀ tưởng �́y

Tưởng vị nhi�̀u l�̃i l�̀m

N�n bi�́t cảnh giới vị

Là chẳng th�̉ nghĩ bàn

B�̀-tát chẳng nương tựa

Mà hi�̣n th�́y rõ ràng

Giảng nói pháp hi�̣n th�́y

Đó gọi là Thanh văn.

Giảng v�̀ th�n như v�̣y

Là kh�ng, kh�ng tánh tướng

V� kh�ng, kh�ng tánh tướng

Kh�ng sinh, kh�ng pháp sinh

B�̀-đ�̀ cũng như th�́

Kh�ng sinh, kh�ng pháp sinh

V� nhi�̀u chúng sinh nói

N�n gọi là Thanh văn.

Nói tánh tướng ý nh�̣p

Kỳ th�̣t kh�ng th�̣t có

Nói pháp kh�ng th�̣t có

N�n gọi là Thanh văn.

Giảng nói pháp b�́ th�

Pháp th� khó nghĩ bàn

Th� này sẽ sinh ra

B�̀-đ�̀ Ph�̣t v� thượng.

Th� tài là th�́p kém

Pháp th� là cao thượng

Dứt bỏ t�m keo l�̣n

Đạt đ�́n quả B�̀-đ�̀.

L�a �m thanh nói năng

Dứt các thanh phi�̀n não

L�a các thanh đắm nhi�̃m

Thanh kh�ng nhơ, thanh tịnh.

Thanh nhi�̣m m�̀u tr�n h�́t

Tánh thanh �́y vắng lặng

Dùng thanh vắng lặng này

Nói pháp Ph�̣t khó nghĩ

Thanh này chẳng th�̉ hoại

Cũng kh�ng ch�̃ nương tựa

Nói kh�ng hai kh�ng khác

N�n gọi là Thanh văn.

Dùng �m thanh như th�́

Giảng pháp các Ph�̣t nói

Tùy �m thanh mà nói

Mà c�̀u đạo B�̀-đ�̀.

Thường giảng nói người nghe

Nghi�m tịnh th�́ giới

Ph�̣t B�̣c Đạo Sư v� thượng

Nơi các Ph�̣t an trụ.

Nói cõi tam thi�n này

Như hư kh�ng mà trụ

Các chúng sinh như kh�ng

Đ�̀u đ�̀ng tướng Ni�́t-bàn.

Nói ra b�́n mươi b�́n

Khi�́n chúng sinh khác nhau

Thảy đ�̀u như hư kh�ng

Kh�ng nghĩ, kh�ng ph�n bi�̣t.

Cõi này cũng như v�̣y

Chớ nghĩ là b�̀n chắc

Trong đó, kh�ng sinh tử

Kh�ng phi�̀n não đ�̉ dứt.

Trong sinh, kh�ng pháp sinh

Cũng kh�ng có chúng sinh

V� đ�̀u là vắng lặng

N�n kh�ng người sinh ra

Thường nói chúng sinh nghe

Đ�m ngày kh�ng đoạn dứt

Mà kh�ng d�́y ni�̣m này:

�Ta v� chúng sinh nói.�

Thanh văn bi�́t như v�̣y

Cũng v� chúng sinh nói

Kh�ng nghe, kh�ng người nghe

Đó gọi là Thanh văn.

T�m ý lu�n mạnh mẽ

Giảng nói pháp tr�n h�́t

N�́u bi�́t rõ pháp này

Cũng bi�́t các pháp như.

Thanh văn nói như v�̣y

Kh�ng nhi�̃m, kh�ng hữu l�̣u

Cũng v� nhi�̀u chúng sinh

Nói pháp kh�ng đắm nhi�̃m

N�́u bi�́t pháp dứt nhi�̃m

Thanh tịnh, kh�ng đùa bỡn

Ở trong pháp các Ph�̣t

Mu�́n th�́y kh�ng th�́y được

Pháp do các Ph�̣t nói

Xa th� kh�ng th�́y được

G�̀n cũng lại kh�ng có

Mà người lại th�́y được.

Thanh văn nói pháp này

Khi�́n nhi�̀u chúng sinh tin

An trụ trong pháp này

N�n gọi là Thanh văn.

A-nan do lẽ �́y

Ta nói là Thanh văn

N�n bi�́t Thanh văn đó

Là B�̀-tát kh�ng nương.

Cho n�n, này A-nan! Như Lai Đẳng Chánh Giác dùng năng lực phương ti�̣n v� hàng Thanh văn nói các Đại B�̀-tát được gọi là Thanh văn.

Lại nữa, này A-nan! V� sao Như Lai nói các Đại B�̀-tát là B�chchi-ph�̣t?

A-nan n�n bi�́t! Đại B�̀-tát đ�́i với t�́t cả pháp đ�̀u hi�̣n th�́y rõ ràng, v� hi�̣n th�́y rõ ràng n�n bi�́t được pháp Ph�̣t. Đ�́i với các pháp kh�ng th�m kh�ng bớt, tỏ ng�̣ t�́t cả pháp kh�ng có th�m bớt. Hi�̣n th�́y rõ ràng các pháp được gọi là B�ch-chi-ph�̣t. Tức là tỏ ng�̣ t�́t cả các pháp kh�ng th�̉ nghĩ bàn, tỏ ng�̣ t�́t cả chúng sinh đ�̀u đ�̀ng với Ni�́t-bàn, đ�̀u kh�ng th�̣t có, chẳng sinh chẳng di�̣t, v� chẳng sinh chẳng di�̣t n�n đó ch�nh là cảnh giới th�̣t, cảnh giới Ni�́t-bàn, cảnh giới chúng sinh, t�́t cả các pháp kh�ng th�̣t có cảnh giới, tuy gọi là cảnh giới nhưng kh�ng th�̉ nói v�̀ cảnh giới, kh�ng dựa vào lời nói, kh�ng th�̉ dùng lời nói đ�̉ di�̃n đạt. V� sao? V� lời nói là kh�ng, kh�ng được tự tại. Lời nói kh�ng th�̉ bi�́t cảnh giới chúng sinh và cảnh giới của các pháp, hi�̣n th�́y rõ ràng, tỏ ng�̣ cảnh giới này gọi là B�ch-chi-ph�̣t.

Hi�̣n th�́y sắc �́m, v� dùng lời nói n�n gọi là sắc �́m. Mà sắc �́m này v�́n kh�ng có nói năng, v� l�a nói năng n�n chỉ dùng lời nói đ�̉ gọi là sắc �́m, trong đó kh�ng có ngã và cái của ngã. V� sao? V� lời nói và người nói, cả hai đ�̀u kh�ng, kh�ng được tự tại, chẳng sinh chẳng di�̣t.

Lời nói là v� tri th� làm sao có th�̉ nói đ�y là sắc �́m, thọ, tưởng, hành, thức �́m? Cũng n�n hi�̣n th�́y rõ ràng như v�̣y.

Hi�̣n th�́y v�̀ thức �́m, v� dùng lời nói n�n gọi là thức �́m, nhưng thức �́m này kh�ng có nói năng, v� l�a nói năng n�n, chỉ dùng lời nói mà gọi là thức �́m, trong đó ngã và cái của ngã đ�̀u kh�ng có. V� sao? V� lời nói và người nói cả hai đ�̀u kh�ng, kh�ng được tự tại, chẳng sinh chẳng di�̣t, lời nói là v� tri th� làm sao có th�̉ nói đ�y là thức �́m?

Đ�́i với năm �́m này, lời nói các duy�n đ�̀u hi�̣n th�́y rõ ràng gọi là B�ch-chi-ph�̣t. V� sao? V� �́m, lời nói, các duy�n này th� duy�n này v� duy�n, chẳng phải duy�n �́y có th�̉ bi�́t được.

Này A-nan! Các Đại B�̀-tát này gọi là B�ch-chi-ph�̣t.

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n mu�́n lặp lại ý nghĩa vừa n�u n�n nói k�̣ rằng:

Hi�̣n th�́y t�́t cả pháp

Bi�́t pháp Ph�̣t cũng th�́

Dứt tranh, chẳng th�̉ hoại

R�́t ráo kh�ng có tướng.

Hi�̣n th�́y t�́t cả pháp

Tánh, tướng thảy đ�̀u kh�ng

N�́u bi�́t tánh, tướng �́y

R�́t ráo kh�ng th�̣t có

Đã được nh�̣n thức �́y

Kh�ng khác với pháp �́y

Đó gọi là Chánh giác

B�ch-chi-ph�̣t khó lường.

Chúng sinh như Ni�́t-bàn

Khởi đ�̀u kh�ng th�̣t có

Ch�̃ v� thủy v� chung

Đó gọi cảnh giới th�̣t

Chúng sinh như Ni�́t-bàn

R�́t ráo là kh�ng sinh

N�́u pháp kh�ng có sinh

Gọi đó là Ni�́t-bàn.

Chúng sinh như Ni�́t-bàn

Cũng có các chi�́u dụng

Chi�́u dụng kh�ng có ngã

N�n gọi là Ni�́t-bàn

Chúng sinh như Ni�́t-bàn

Đặt ra nhi�̀u t�n gọi

Kh�ng sinh cũng kh�ng di�̣t

Dùng lời nói di�̃n đạt.

Tánh lời nói là kh�ng

Lời nói kh�ng bi�́t g�

V� kh�ng bi�́t g� n�n

Chúng sinh là Ni�́t-bàn.

Lời nói kh�ng tự tại

V� ngã, kh�ng có t�m

Do ng�n thuy�́t v� tánh

R�́t ráo kh�ng th�̣t có.

Lời nói kh�ng mé nương

Cũng lại kh�ng ch�̃ trụ

Đi�̀u lời nói tr�nh bày

Khó nghĩ cõi chúng sinh

Cõi chúng sinh, Ni�́t-bàn

Chẳng nghĩ bàn cõi th�̣t

An �̉n, kh�ng đùa bỡn

Ch�̃ nương tựa tr�n h�́t.

Gi�́ng như cảnh đi�̣n chớp

Ch�nh là cõi chúng sinh

Kh�ng duy�n, kh�ng nơi ch�́n

Cõi th�̣t chẳng nghĩ bàn.

Ranh giới t�́t cả pháp

Kh�ng có các t�n gọi

Dùng t�n gọi đ�̉ gọi

Ch�́n �́y kh�ng th�̣t có.

Cõi th�̣t kh�ng th�̉ gọi

Cũng kh�ng th�̉ bi�́t được

Cõi chúng sinh v� ngã

N�n bi�́t cõi �́y kh�ng.

Lời nói kh�ng ch�́n nương

Lời nói kh�ng ch�̃ n�u

N�́u bi�́t được đi�̀u �́y

Kh�ng có cõi chúng sinh

Lời chẳng tự tại, kh�ng

Lời chẳng bi�́t các cõi

Lời được người nói ra

Khó nghĩ cõi chúng sinh.

Các cõi như v�̣y thảy

Th�ng tỏ thảy như như

Tự nhi�n bi�́t rõ được

Đó gọi là Chánh giác

B�ch-chi-ph�̣t khó lường.

Hi�̣n th�́y v�̀ năm �́m

Dùng t�n gọi đ�̉ gọi

�́m này kh�ng nói năng

V� thường l�a lời nói

Xa l�a sự hi�̉u bi�́t

Hi�̉u bi�́t là t�nh lường

Bỏ được hi�̉u bi�́t này

Là kh�ng có ch�̃ trụ.

Cái gọi là sắc �́m

Sắc �́m kh�ng có ngã

Lời chẳng tự tại, kh�ng

R�́t ráo chẳng sinh di�̣t.

Tánh lời nói đã nói

R�́t ráo kh�ng th�̣t có

V� kh�ng th�̣t có n�n

Gọi t�n là sắc �́m.

Thọ, tưởng cũng như v�̣y

Hành, thức cũng như th�́

V� kh�ng có, lời nói

Gọi t�n là năm �́m.

�́m này chẳng th�̉ nói

Cũng lại chẳng th�̉ đoạn

Chẳng sinh cũng chẳng di�̣t

Kh�ng ch�̃, chẳng v� thường.

Chẳng phi�̀n não, giải thoát

Chẳng báo, cũng chẳng nghi�̣p

Chẳng giữ cũng chẳng bỏ

Chẳng đùa bỡn, vắng lặng.

Cũng chẳng Xa-ma-tha

Chẳng Tỳ-bà-xa-na

Chẳng ham nhi�̀u, bi�́t đủ

Chẳng tinh t�́n, bi�́ng nhác.

Chẳng đ�̣ng cũng chẳng h�́i

Cũng kh�ng có th�m, bớt

Kh�ng được pháp sinh ra

Có th�̉ dùng làm giới

Kh�ng tu, kh�ng ph�n bi�̣t

Giảng nói kh�ng ph�n bi�̣t

Kh�ng sợ, kh�ng tranh ch�́p

Kh�ng bu�̣c, cũng kh�ng mở.

Do đó vào lời nói

Lời nói kh�ng ch�̃ nh�̣p

Lời nói và nói pháp

Kh�ng lời nói mà nói.

Tự m�nh hi�̣n th�́y được

Nói pháp v� cùng t�̣n

Nương pháp chánh định �́y

Chẳng đắm mọi lời nói.

Có tr� hi�̣n th�́y này

Bi�́t lời nói b�nh đẳng

Như nói năng các pháp

Dùng kh�ng lời đ�̉ nói

Đã được hi�̣n th�́y này

N�n đạt được tự tại

Kh�ng còn theo người khác

Đó gọi là Chánh giác

B�ch-chi-ph�̣t khó nghĩ.

Lại nữa, này A-nan! Các Đại B�̀-tát hi�̣n th�́y v� minh và v� minh hành, kh�ng d�́y tưởng ch�́p, bi�́t tự tánh của thức, bi�́t tự tánh của danh sắc, bi�́t tự tánh của lục nh�̣p, bi�́t tự tánh của xúc, bi�́t tự tánh của thọ, bi�́t tự tánh của ái, bi�́t tự tánh của thủ, bi�́t tự tánh của hữu, bi�́t tự tánh của sinh, bi�́t tự tánh của già ch�́t. Đ�́i với các pháp này hi�̣n th�́y rõ ràng gọi là B�ch-chi-ph�̣t.

Lúc này, Th�́ T�n mu�́n lặp lại ý nghĩa vừa n�u n�n nói bài k�̣ sau đ�y:

Nh�̣n thức v�̀ v� minh

R�́t ráo chẳng h�̀ sinh

Như bóng dưới đáy nước

Đ�̀u, cu�́i kh�ng th�̣t có

Th�́y rõ t�́t cả pháp

Kh�ng có tướng dao đ�̣ng

N�́u th�́y pháp như v�̣y

N�n gọi là th�ng sáng.

Tánh sáng như hư kh�ng

T�́t cả pháp đ�̀u th�́

N�́u nh�̣n thức được v�̣y

Đó gọi B�ch-chi-ph�̣t.

Như nói hành th�n này

Là kh�ng ở b�n trong

Cũng kh�ng ở b�n ngoài

Hành th�n này kh�ng sinh.

Hành th�n như c�y chu�́i.

R�́t ráo kh�ng b�̀n chắc

Chẳng sinh cũng chẳng di�̣t

Tánh �́y như hư kh�ng.

Các B�̀-tát kh�ng sợ

N�́u được nh�̣n thức �́y

Đó gọi là Chánh giác

B�ch-chi-ph�̣t khó lường.

Bi�́t rõ t�́t cả pháp

Tánh ch�́t là như huy�̃n

Cũng tin hi�̉u s�u xa

Bi�́t tánh kh�ng th�̣t có.

Quán sát thức như v�̣y

Mọi tạo tác đ�̀u vọng

Do rõ được như th�́

Bi�́t tánh thức là kh�ng.

Đã bi�́t tr�, chẳng tr�

T�́t cả ch�̃ kh�ng nhi�̃m

N�́u bi�́t pháp như v�̣y

N�n thức đ�̀ng với huy�̃n.

Như nói các danh sắc

V� thọ, kh�ng th�̉ nói

Bi�́t rõ tánh, tướng �́y

R�́t ráo kh�ng th�̣t có

Nói được tánh các nh�̣p

Mà kh�ng có tướng ch�́p

Bi�́t nh�̣p được như v�̣y

V� đó là tánh kh�ng.

Tánh xúc đ�u cũng có

Có mặt trong các nh�̣p

Khi quán sát lúc này

Như huy�̃n, kh�ng th�̣t có.

Tánh xúc v�́n tự kh�ng

V� ph�n bi�̣t n�n bi�́t

Nhưng tánh các xúc này

Ch�̃ trụ kh�ng nơi ch�́n.

N�́u hi�̣n th�́y được xúc

Người tr� xa l�a được

Có tu�̣ xa l�a xúc

Đó gọi B�ch-chi-ph�̣t.

Bi�́t tướng thọ là kh�ng

Thọ cũng kh�ng tự tánh

Như bọt kh�ng b�̀n chắc

R�́t ráo kh�ng th�̣t có

Đã đoạn t�́t cả ái

Th�ng đạt pháp v� ái

Đã đ�́n ch�̃ ái h�́t

Đó gọi B�ch-chi-ph�̣t.

Bi�́t thủ kh�ng ch�̃ thủ

Cũng bi�́t thủ là kh�ng

Chẳng sinh, kh�ng th�̣t có

Như trời nóng lửa nóng

Xưa nay các tưởng hữu

Và v�́n có tưởng sinh

N�́u rõ tánh tưởng này

R�́t ráo kh�ng th�̣t có.

Đã l�a t�́t cả già

Th� kh�ng còn phải ch�́t

Ở mọi nơi mọi ch�́n

Kh�ng còn thọ th�n nữa.

Đã được nh�̣n thức �́y

N�n kh�ng có ch�̃ nương

Gọi là B�ch-chi-ph�̣t

Giảng nói các B�̀-tát.

Như th�́, này A-nan! Như Lai Đẳng Chánh Giác dùng năng lực phương ti�̣n v� hàng Thanh văn nói các Đại B�̀-tát được gọi là B�chchi-ph�̣t.

Như th�́, này A-nan! Các Đức Ph�̣t Như Lai nói các Đại B�̀-tát được gọi là Ki�n t�n, Ki�n pháp, tám b�̣c, Tu-đà-hoàn, Tư-đà-hàm, A-na-hàm, A-la-hán, Thanh văn, B�ch-chi-ph�̣t.

B�́y giờ, T�n giả A-nan nói k�̣ rằng:

B�̣c Đạo Sư tự tại

Chẳng th�̉ nói mà nói

Trong kh�ng trung tạo bu�̣c

Cũng trong kh�ng mà mở.

Ph�̣t có phương ti�̣n lớn

Giảng nói pháp kh�ng đắm

Đ�́i pháp kh�ng th�̉ nói

Mà ph�n bi�̣t giảng nói.

KINH PH�̣T THUY�́T QUẢNG BÁC NGHI�M TỊNH B�́T THOÁICHUY�̉N LU�N

<<-- --Đ�̀U TRANG-- -->>

�

TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

Uploaded / Updated on 2020-01-20

�