VT0221 KINH PHÓNG QUANG BÁT-NHÃ q12

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

[中文|�ENGLISH]

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ | HÌNH ẢNH ]

�

KINH PHÓNG QUANG BÁT-NHÃ

Hán dịch: Đời T�y T�́n, Tam tạng V�-la-xoa, người nước Vu Đi�̀n.

QUY�̉N 12

Ph�̉m 53: TH�N C�̣N BẠN T�́T CH�N TH�̣T

B�́y giờ ngài Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Hàng t�n học B�̀-tát học sáu pháp Ba-la-m�̣t như th�́ nào?

Ph�̣t dạy Tu-b�̀-đ�̀:

�Hàng t�n học B�̀-tát mu�́n học sáu pháp Ba-la-m�̣t thường phải đi theo phụng sự, th�n c�̣n những bạn t�́t ch�n th�̣t, đi theo và g�̀n gũi những người có khả năng hi�̉u và giảng Bát-nhã ba-la-m�̣t. Người có khả năng hi�̉u rõ và giảng thuy�́t Bát-nhã ba-la-m�̣t thường khuy�́n kh�ch giúp đỡ người khác, làm cho họ học t�̣p sáu pháp Ba-la-m�̣t và giữ g�n phụng hành đ�̉ chứng đắc V� thượng B�̀-đ�̀. Chớ so sánh năm �́m với quả vị V� thượng B�̀-đ�̀, chớ so sánh sáu pháp Ba-la-m�̣t với quả vị V� thượng B�̀-đ�̀, chớ so sánh n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, mười tám pháp B�́t c�̣ng với tr� Nh�́t thi�́t. V� sao? V� người kh�ng so sánh năm �́m li�̀n đạt được tr� Nh�́t thi�́t; Người kh�ng so sánh sáu pháp Ba-la-m�̣t, n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo và mười tám pháp B�́t c�̣ng li�̀n đắc được tr� Nh�́t thi�́t.

Này thi�̣n nam! Khi thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t chớ n�n phát khởi ý tưởng l�̣ thu�̣c vào năm �́m. V� sao? Này thi�̣n nam, năm �́m chẳng n�n l�̣ thu�̣c cũng chớ l�̣ thu�̣c vào sáu pháp Ba-la-m�̣t.�

Này thi�̣n nam! Sáu pháp Ba-la-m�̣t chẳng có th�̉ l�̣ thu�̣c, cũng kh�ng n�n l�̣ thu�̣c vào n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, mười tám pháp B�́t c�̣ng cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng l�̣ thu�̣c. V� sao? V� b�̣c tr� Nh�́t thi�́t cũng chẳng l�̣ thu�̣c, cũng chớ phát sinh sự l�̣ thu�̣c quả vị Tu-đà-hoàn, Tư-đà-hàm, A-la-hán và B�ch-chi-ph�̣t, cũng kh�ng phát sinh sự l�̣ thu�̣c B�̀-tát thừa và quả vị V� thượng B�̀-đ�̀. V� sao? Này thi�̣n nam, quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ chẳng có th�̉ l�̣ thu�̣c. V� sao? V� tướng của các pháp đ�̀u là kh�ng.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! B�̣c Đại B�̀-tát chịu kh�̉ đ�́i với pháp kh�ng, v� tướng n�n phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀ mu�́n chứng Ph�̣t tr�.

Ph�̣t dạy:

�Này Tu-b�̀-đ�̀! Đúng như v�̣y. B�̀-tát r�́t chịu kh�̉ đ�́i với pháp kh�ng, v� tướng n�n phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀ đ�̉ được Ph�̣t tr�.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� th�́ gian n�n B�̀-tát thương xót, an �̉n th�́ gian và mu�́n cứu t�́t cả chúng sinh trong th�́ gian. V� chúng sinh, n�n B�̀-tát phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀, v� làm ch�̃ nương tựa cho th�́ gian, bảo h�̣ th�́ gian, làm ngọn đèn soi sáng cho th�́ gian, n�n B�̀-tát phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀; làm tướng lãnh, làm người d�̃n đường cho th�́ gian, làm nhà, làm quy hướng cho th�́ gian, n�n B�̀-tát phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Th�́ nào là B�̀-tát v� chúng sinh phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀? V� mu�́n đ�̣ thoát chúng sinh trong năm đường làm cho an �̉n, ở bờ v� úy, thản nhi�n vào Ni�́t-bàn, n�n B�̀-tát phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀.

Th�́ nào là B�̀-tát mu�́n an �̉n cho th�́ gian? Này Tu-b�̀-đ�̀, b�̣c Đại B�̀-tát v� mu�́n đ�̣ cho chúng sinh thoát khỏi kh�̉ não ưu s�̀u đ�́n được bờ v� ưu, thản nhi�n vào Ni�́t-bàn n�n làm an vui cho th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� sao B�̀-tát cứu giúp th�́ gian? Th�́ gian lắm sự sinh tử, n�n B�̀-tát chuy�n c�̀n v�́t vả cứu giúp chúng sinh làm cho họ thoát khỏi các sự kh�̉. B�̀-tát dùng giáo pháp cứu giúp hóa đ�̣ r�̀i ti�́p theo dùng ba thừa đ�̣ thoát họ, v� th�́ B�̀-tát cứu giúp th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� sao B�̀-tát bảo h�̣ th�́ gian? Chúng sinh trong th�́ gian chịu sinh tử n�n B�̀-tát bảo h�̣ làm cho họ kh�ng còn tái sinh. Chúng sinh chịu nhi�̀u sự già, b�̣nh, ch�́t n�n B�̀-tát bảo h�̣ làm cho kh�ng già, kh�ng b�̣nh, kh�ng ch�́t; những người bu�̀n r�̀u làm cho họ đạt đ�́n V�-dư Ni�́t-bàn. V� th�́, B�̀-tát phát t�m V� thượng B�̀-đ�̀ đ�̉ bảo h�̣ th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� sao nói B�̀-tát làm nhà cho th�́ gian? B�̣c Đại B�̀-tát này khi đắc quả V� thượng B�̀-đ�̀ thuy�́t các pháp kh�ng trở ngại cho th�́ gian. Th�́ n�n nói B�̀-tát làm nhà cho th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� sao B�̀-tát làm ngọn đèn sáng cho th�́ gian? Từ nơi t�́i tăm của ba cõi, b�̣c Đại B�̀-tát n�ng đỡ chúng sinh làm cho họ đạt đ�́n Ni�́t-bàn, th�́ n�n B�̀-tát làm ngọn đèn sáng cho th�́ gian.

V� sao B�̀-tát làm tướng lãnh cho th�́ gian? B�̀-tát khi đắc được Ph�̣t tr�, v� th�́ gian nói sắc kh�ng phải là của ta, kh�ng phải là sắc; thọ, tưởng, hành, thức kh�ng phải là của ta, kh�ng phải thức; cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t kh�ng phải là của ta, chẳng phải tr� Nh�́t thi�́t.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Cũng v�̣y, sắc chẳng phải ngã, chẳng phải sắc, gi�́ng như sắc chẳng phải ngã, các pháp cũng như v�̣y.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Như lời Th�́ T�n dạy, năm �́m chẳng phải của ta, các pháp cũng v�̣y, B�̀-tát kh�ng có giác ng�̣ các pháp. V� sao? V� sắc kh�ng có ch�̃ ph�n bi�̣t cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có ch�̃ ph�n bi�̣t, cũng kh�ng nói là năm �́m cũng kh�ng mới là tr� Nh�́t thi�́t.

Ph�̣t dạy Tu-b�̀-đ�̀:

�Như lời �ng nói, năm �́m kh�ng có ch�̃ ph�n bi�̣t, cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có ch�̃ ph�n bi�̣t, cũng kh�ng nói là năm �́m, cũng kh�ng nói là tr� Nh�́t thi�́t.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Đ�y cũng là B�̀-tát chịu kh�̉ thường thực hành Pháp này kh�ng nhàm chán mỏi m�̣t và cũng kh�ng bi�́ng nhác. B�̀-tát nói: �Ta sẽ giác ng�̣, cũng sẽ hành tr� pháp thanh tịnh, r�̀i tuy�n b�́ chỉ bày cho người chưa giác ng�̣.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� th�́ n�n B�̀-tát nói cho th�́ gian nghe rằng sắc chẳng phải của ta.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� sao B�̀-tát làm hòn đảo cho th�́ gian? Th� như vùng đ�́t bị ngăn khỏi đ�́t li�̀n s�ng bi�̉n lớn được gọi là đảo, làm nơi tạm trú r�́t có lợi �ch cho con người. Năm �́m thời tương lai và quá khứ bị chia làm hai, tr� Nh�́t thi�́t tương lai và quá khứ cũng bị chia làm hai. Theo sự chia cắt này th� các pháp cũng bị chia cắt, các pháp bị chia cắt th� quá khứ tương lai cũng bị chia cắt. Như v�̣y những sự chia cắt là tịnh là vui, là ch�n thực, là kh�ng, ái h�́t th� kh�ng còn ch�̃ nương tựa, kh�ng còn tr�̀n c�́u và kh�ng còn g� cả. Đó gọi là Ni�́t-bàn.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Khi B�̀-tát đắc được Ph�̣t tr� V� thượng B�̀-đ�̀ li�̀n truy�̀n bá đ�y là giáo hóa bằng Pháp thanh tịnh, đ�y là giáo hóa bằng pháp ch�n th�̣t đ�̉ t�́ đ�̣ chúng sinh. Th�́ n�n nói B�̀-tát làm hòn đảo cho th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� sao nói B�̀-tát làm người d�̃n đường cho th�́ gian? Khi B�̀-tát đắc được Ph�̣t tr� V� thượng B�̀-đ�̀, v� chúng sinh tr�n th�́ gian nói pháp năm �́m kh�ng sinh kh�ng di�̣t, kh�ng đắm trước, kh�ng chia cắt, thuy�́t pháp từ quả Tu-đà-hoàn cho đ�́n quả A-la-hán, B�ch-chi-ph�̣t và v� những hàng này nói năm �́m kh�ng sinh, kh�ng di�̣t r�̀i đem giáo pháp này lưu b�́ khắp th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Khi B�̀-tát đắc được Ph�̣t tr� đã thuy�́t pháp này n�n gọi là người d�̃n đường cho th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� sao nói B�̀-tát làm nơi hướng đ�́n cho th�́ gian? Khi B�̀-tát đắc được Ph�̣t tr� V� thượng B�̀-đ�̀ đã nói pháp ch�n như của năm �́m và ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t hướng đ�́n kh�ng. Năm �́m kh�ng th� kh�ng có ch�̃ hướng đ�́n, cũng kh�ng hướng đ�́n, cũng kh�ng phải kh�ng hướng đ�́n. V� sao? V� năm �́m và kh�ng cũng kh�ng đ�́n kh�ng đi. B�̀-tát thuy�́t pháp này r�̀i lại v� chúng sinh thuy�́t kh�ng của tr� Nh�́t thi�́t, cũng kh�ng đ�́n kh�ng đi, hướng mà kh�ng có ch�̃ hướng đ�́n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! V� th�́ n�n nói B�̀-tát làm ch�̃ hướng đ�́n cho th�́ gian.

Này Tu-b�̀-đ�̀. V� sao? V� các pháp quá khứ như kh�ng, đi qua mà kh�ng trở lại. V� sao? V� kh�ng cũng kh�ng đ�́n, kh�ng đi; nơi các pháp đ�́n cũng kh�ng có tướng, nguy�̣n. V� sao? V� tướng, nguy�̣n qua r�̀i th� kh�ng trở lại; tướng, nguy�̣n cũng kh�ng đ�́n cũng kh�ng đi. Nơi các pháp đ�́n cũng kh�ng có ch�̃ đ�́n, cũng kh�ng tạo nghi�̣p, cũng kh�ng sinh, kh�ng di�̣t, kh�ng đắm trước; cũng kh�ng cắt đứt, như m�̣ng, như huy�̃n, như ti�́ng vang, như ảnh, như bi�́n hóa, như sóng nắng. Các pháp cũng như v�̣y, đã đi r�̀i th� kh�ng trở lại bao giờ. V� sao? V� bi�́n hóa cũng kh�ng đi kh�ng đ�́n bao giờ.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Nơi các pháp đ�́n cũng kh�ng có bờ mé, cũng kh�ng trở lại, các pháp kh�ng chuy�̉n đ�̣ng, kh�ng đứng y�n, kh�ng đ�́n, kh�ng đi, kh�ng hòa hợp cũng kh�ng tan rã; kh�ng có ngã, mạng s�́ng, tu�̉i thọ...

Này Tu-b�̀-đ�̀! Chúng sinh còn kh�ng th�̣t có hu�́ng chi là có đi và trở lại.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Ch�̃ trụ của các pháp có thường, lạc, ngã, tịnh. Các pháp v� thường, kh�̉, b�́t tịnh và v� ngã. Ch�̃ trị của các pháp có d�m, n�̣, si, ki�́n ch�́p, th�n ki�́n. Các pháp trụ này cũng trụ nơi ch�n như, như pháp tánh, như ch�n t�́, như khắp cả, như nơi tánh chẳng th�̉ nghĩ bàn; trụ nơi kh�ng đ�̉i dời; ch�̃ trụ của các pháp cũng kh�ng đ�́n cũng kh�ng đi. V� sao? V� các pháp cũng kh�ng đ�́n cũng kh�ng đi, các pháp trụ như năm �́m. V� sao? V� năm �́m còn kh�ng th�̉ th�́y hu�́ng chi là có đ�́n đi. Các pháp trụ như sáu pháp Ba-la-m�̣t, sự trụ này v�̃n kh�ng th�̉ th�́y hu�́ng chi là có sự đi và lại.

Các pháp trụ như n�̣i ngoại kh�ng và hữu v� kh�ng, như trụ nơi ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, trụ nơi mười tám pháp B�́t c�̣ng; như mười tám pháp B�́t c�̣ng cũng kh�ng đ�́n kh�ng đi. Các pháp trụ như Thanh văn, B�ch-chi-ph�̣t đạo, trụ như V� thượng B�̀-đ�̀ cũng kh�ng có đi và lại. V� sao? V� quả V� thượng B�̀-đ�̀ kh�ng có đi và lại cũng kh�ng th�̣t có.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Người nào có khả năng hi�̉u được Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa này?

Ph�̣t dạy:

�Những Đại B�̀-tát tạo c�ng đức từ thời Ph�̣t quá khứ, đã cúng dường v� lượng trăm ngàn chư Ph�̣t và đã th�n c�̣n các b�̣c bạn lành ch�n th�̣t mới có khả năng hi�̉u được Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! B�̣c Đại B�̀-tát có những tướng nào th� có khả năng hi�̉u được Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa?

Ph�̣t dạy Tu-b�̀-đ�̀:

�Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát nào đoạn trừ được d�m, n�̣, si th� ch�nh là tướng �́y. B�̀-tát nào có khả năng hi�̉u rõ được Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa, th� như là đã đoạn được d�m, n�̣, si.

Ph�̉m 54: HI�̉U S�U XA

T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! B�̣c Đại B�̀-tát hi�̉u được Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa th� đạt được đ�́n đ�u?

Ph�̣t dạy Tu-b�̀-đ�̀:

�B�̣c Đại B�̀-tát nào có khả năng hi�̉u rõ Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa này th� đạt được tr� Nh�́t thi�́t.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Người đạt được tr� Nh�́t thi�́t là b�̣c Đại B�̀-tát hi�̉u được Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa. Người hướng đ�́n tr� Nh�́t thi�́t là người d�̃n đường cho chúng sinh.

Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�Bạch Th�́ T�n! Ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t là kh�ng ni�̣m các pháp. Ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t là kh�ng còn ch�̃ ni�̣m, kh�ng có đ�̀u m�́i.

Ph�̣t hỏi Tu-b�̀-đ�̀:

�Ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t th� những g� kh�ng có ch�̃ ni�̣m?

Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�Bạch Th�́ T�n! Ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t th� năm �́m kh�ng có ch�̃ ni�̣m; ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t th� ta và chúng sinh kh�ng có ch�̃ ni�̣m; ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t th� sáu pháp Ba-la-m�̣t kh�ng có ch�̃ ni�̣m; n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, mười tám pháp B�́t c�̣ng của Ph�̣t kh�ng có ch�̃ ni�̣m; ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t th� từ Tu-đà-hoàn cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t kh�ng có ch�̃ ni�̣m. Ph�̣t dạy:

�Lành thay, lành thay! Đúng như lời của Tu-b�̀-đ�̀, ni�̣m Bát-nhã ba-la-m�̣t th� kh�ng ni�̣m năm �́m, cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có ch�̃ ni�̣m.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Ni�̣m sáu pháp Ba-la-m�̣t th� được cảm ứng ủng h�̣ của B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n. B�̀-tát nào thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa th� kh�ng vào sáu pháp Ba-la-m�̣t cũng kh�ng vào tr� Nh�́t thi�́t.

Người thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t kh�ng làm theo lời của người khác, kh�ng tin vào con đường khác, kh�ng giữ g�n theo cho là quan trọng; Đại B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa kh�ng còn d�m, n�̣, si; chỉ thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa. Đại B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n kh�ng bao giờ l�a sáu pháp Ba-la-m�̣t và khi nghe thuy�́t Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa kh�ng sợ s�̣t, kh�ng nhàm chán mỏi m�̣t, quy�́t kh�ng thoái chuy�̉n, thường tư duy nhớ nghĩ lắng nghe r�̀i đọc tụng giữ g�n và thực hành theo ứng hợp với giáo lý Bát-nhã ba-la-m�̣t.

Này Tu-b�̀-đ�̀! �ng n�n bi�́t B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n đã từng nghe những vi�̣c trong Bát-nhã ba-la-m�̣t từ đời trước, cũng đã từng đọc tụng thọ tr� và thực hành theo. V� sao? V� B�̀-tát kh�ng sợ hãi, từ xa xưa cho đ�́n nay thường thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t này.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Đại B�̀-tát nghe thuy�́t Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa kh�ng sợ hãi cũng kh�ng đ�̉i dời, v� sao thực hành lại tăng th�m lợi �ch.

Ph�̣t dạy:

�Thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t ứng hợp với tr� Nh�́t thi�́t.

Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�Bạch Th�́ T�n! Tại sao thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t ứng hợp với tr� Nh�́t thi�́t?

Ph�̣t dạy:

�Như dựa vào sự ứng hợp với Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n là ứng hợp với Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa. Nương vào Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa như nương vào hư kh�ng, nương vào kh�ng sự sinh, kh�ng sự di�̣t, kh�ng nương vào sự đắm trước mà nương vào sự đoạn trừ, như vào ch�n như, dựa vào pháp tánh, dựa vào sự chẳng th�̉ nghĩ bàn, dựa vào sự kh�ng tạo tác, dựa vào m�̣ng.

Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�Bạch Th�́ T�n! Dựa vào Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa như dựa vào hư kh�ng, dựa vào m�̣ng. B�̀-tát thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa kh�ng tùy thu�̣c theo năm �́m và tr� Nh�́t thi�́t đ�̉ thực hành.

Ph�̣t dạy Tu-b�̀-đ�̀:

�B�̀-tát thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t cũng kh�ng dựa vào năm �́m, kh�ng dựa vào tr� Nh�́t thi�́t. Năm �́m và tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có tác giả, cũng kh�ng phải kh�ng tạo tác, kh�ng đ�́n, kh�ng đi, kh�ng có ch�̃ dừng, cũng kh�ng có ch�̃ nương tựa, kh�ng có ch�̃ ra, kh�ng có nơi vào, kh�ng có s�́ lượng, kh�ng có giới hạn th� cũng kh�ng có khả năng giác ng�̣, chẳng phải tr� Nh�́t thi�́t làm cho giác ng�̣. V� sao?

V� ch�n như của năm �́m, ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t, ch�n như của năm �́m cùng với tr� Nh�́t thi�́t như nhau kh�ng khác, ch�n như của mười tám pháp. Ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t cũng như nhau kh�ng khác, t�́t cả đ�̀u như nhau, kh�ng có hai.

Ph�̉m 55: THÁN T�M SỰ TH�̣M TH�M

Lúc b�́y giờ, các Thi�n tử ở cõi Dục và cõi Sắc dùng các hoa thơm ở cõi trời tung rải l�n tr�n Đức Ph�̣t r�̀i đ�́n ch�̃ Ngài làm l�̃ và chắp tay thưa:

�Bạch Th�́ T�n! Bát-nhã ba-la-m�̣t th�̣t s�u xa khó hi�̉u bi�́t rõ, kh�ng th�̉ suy nghĩ và bàn lu�̣n, là nhừng đi�̀u hi�̉u bi�́t của b�̣c tr�, là nơi th�́ gian phải n�n tin, là con đường thẳng của các Như Lai V� Sở Trước Chánh Đẳng Giác. Chư Ph�̣t từ con đường này đ�́n V� thượng B�̀-đ�̀ đ�̀u nhờ �n Bát-nhã ba-la-m�̣t s�u xa này. Đ�y là giáo lý duy nh�́t. Giáo lý duy nh�́t nghĩa là năm �́m là tr� Nh�́t thi�́t, tr� Nh�́t thi�́t là năm �́m, ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t, ch�n như của năm �́m, tr� Nh�́t thi�́t và năm �́m là m�̣t Như, kh�ng hai. Như của Ph�̣t và Như của tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có hai.

Ph�̣t bảo với các Thi�n tử cõi Sắc và cõi Dục:

�Đúng như v�̣y! Như lời các Thi�n tử, năm �́m là tr� Nh�́t thi�́t, tr� Nh�́t thi�́t là năm �́m; Ph�̣t là tr� Nh�́t thi�́t, tr� Nh�́t thi�́t là Ph�̣t là m�̣t Như kh�ng hai. Do v�̣y, này các Thi�n tử, Như Lai thản nhi�n, v� vi mà kh�ng thuy�́t pháp. V� sao? V� pháp này r�́t s�u xa thanh tịnh, khó hi�̉u rõ được, đặc bi�̣t có th�̉ tin. đạo của Như Lai thời quá khứ, tương lai, hi�̣n tại kh�ng có người giác ng�̣, pháp kh�ng có hai, đó ch�nh là pháp.

Này các Thi�n tử! Như hư kh�ng r�́t s�u xa vi di�̣u, pháp này cũng như v�̣y, gi�́ng như sự th�m s�u nhi�̣m m�̀u của các pháp. Pháp này cũng s�u xa nhi�̣m m�̀u, pháp tánh chẳng th�̉ nghĩ bàn, tánh ch�n th�̣t kh�ng có bờ b�́n, kh�ng đ�́n, kh�ng đi, kh�ng thường, kh�ng đoạn, kh�ng sinh, kh�ng di�̣t, r�́t s�u xa vi di�̣u, kh�ng có giác ng�̣; do kh�ng có giác ng�̣ n�n r�́t s�u xa vi di�̣u. Bát-nhã ba-la-m�̣t r�́t s�u xa vi di�̣u.

Này các Thi�n tử! V� các pháp này r�́t s�u xa vi di�̣u, n�n chúng sinh, ta, người, thọ mạng cũng r�́t s�u xa vi di�̣u. Năm �́m s�u xa vi di�̣u, sáu pháp Ba-la-m�̣t s�u xa vi di�̣u; n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, mười tám pháp B�́t c�̣ng của chư Ph�̣t cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t r�́t s�u xa vi di�̣u.

Này các Thi�n tử! Do sự r�́t s�u xa vi di�̣u này n�n Bát-nhã ba-la-m�̣t r�́t s�u xa vi di�̣u.

Các Thi�n tử ở cõi Sắc và cõi Dục đ�̀u bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Đ�́i với th�́ gian, pháp này r�́t đặc bi�̣t r�́t đáng tin. Người nói như v�̣y nghĩa là cũng kh�ng thọ nh�̣n năm �́m cho đ�́n mười tám pháp B�́t c�̣ng cũng kh�ng có ch�̃ thọ nh�̣n. Nói như v�̣y nghĩa là từ Tu-đà-hoàn cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng thọ nh�̣n giữ l�́y và cũng kh�ng thọ nh�̣n. Giữ l�́y các pháp th�́ gian đ�̀u là thọ nh�̣n. Thọ nh�̣n, giữ g�n như th�́ nào? V� nghĩ năm �́m của ta, ta thu�̣c v�̀ năm �́m, mười tám pháp B�́t c�̣ng là của ta, ta thu�̣c v�̀ mười tám pháp B�́t c�̣ng; từ Tu-đà-hoàn cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t đ�̀u là của ta, ta thu�̣c v�̀ tr� Nh�́t thi�́t. Đ�y là sự thọ nh�̣n của th�́ gian.

Ph�̣t bảo các thi�n tử:

�Như lời các Thi�n tử th� pháp này cũng kh�ng thọ nh�̣n giữ g�n năm �́m cũng kh�ng thọ nh�̣n giữ g�n tr� Nh�́t thi�́t.

Này các Thi�n tử! Những ai thọ nh�̣n, thực hành năm �́m, thọ nh�̣n và thực hành tr� Nh�́t thi�́t th� kh�ng chịu ti�́p nh�̣n thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t, cũng kh�ng chịu thực hành tr� Nh�́t thi�́t.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Pháp này kh�ng trái với các pháp và có pháp thu�̣n là: sáu pháp Ba-la-m�̣t, n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t. Những pháp này kh�ng trở ngại các pháp. Tại sao kh�ng trở ngại? V� kh�ng trở ngại năm �́m cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có trở ngại. Tướng kh�ng trở ngại các pháp v� như hư kh�ng. V� sao? V� trụ ở như của pháp tánh, Như của ch�n t�́, Như của sự chẳng th�̉ nghĩ bàn, như của Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n. Pháp Bát-nhã ba-la-m�̣t này kh�ng sinh cũng kh�ng di�̣t, v� năm �́m kh�ng sinh, kh�ng có; cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng sinh, kh�ng có. Pháp này kh�ng có v� d�́u v�́t của năm �́m kh�ng th�̉ th�́y, d�́u v�́t của tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng th�̉ th�́y.

Lúc �́y, các Thi�n tử ở cõi Dục và cõi Sắc đ�̀u bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Trong các đ�̣ tử của Ngài, T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ là ch�n th�̣t đ�̣ tử của Ph�̣t. V� sao?

V� T�n giả chỉ nói v�̀ pháp kh�ng, pháp kh�ng trói bu�̣c.

Lúc �́y Tu-b�̀-đ�̀ bảo các Thi�n tử ở cõi Dục và cõi Sắc:

�Như lời của các �ng nói, ta là đ�̣ tử ch�n chánh trong hàng đ�̣ tử của Ph�̣t. Th�́ nào là đ�̣ tử ch�n chánh?

Các Thi�n tử đáp:

�Ph�̣t sinh từ ch�n như n�n kh�ng đi kh�ng đ�́n, ch�n như của Tu-b�̀-đ�̀ cũng kh�ng đ�́n kh�ng đi. Do dó, Tu-b�̀-đ�̀ từ Ph�̣t sinh. Ch�n như của Ph�̣t cũng là ch�n như của t�́t cả các pháp. Như của các pháp là ch�n như của Ph�̣t. Ch�n như cũng chẳng phải ch�n như. Th�́ n�n Tu-b�̀-đ�̀ từ Ph�̣t sinh ra trụ nơi ch�n như của Ph�̣t. Ch�n như của Tu-b�̀-đ�̀ cũng trụ như v�̣y. Ch�n như của Ph�̣t kh�ng có tạo tác, kh�ng có hành đ�̣ng cũng kh�ng có sở hữu. Ch�n như Tu-b�̀-đ�̀ cũng như v�̣y. Ch�n như của Ph�̣t kh�ng ngại, ch�n như của các pháp cũng kh�ng trở ngại. Ch�n như của Ph�̣t và các pháp nh�́t Như, kh�ng có hai cũng kh�ng có tác giả. Như của kh�ng tạo tác thường như v�̣y, kh�ng th�̉ kh�ng như v�̣y, từ sự có như v�̣y kh�ng th�̉ kh�ng Như th�́, thường m�̣t kh�ng có hai. Th�́ n�n bi�́t T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ từ Như Lai sinh, Như là ch�n như của Ph�̣t, kh�ng th�̉ bị phá hoại. Ch�n như của Tu-b�̀-đ�̀ cũng kh�ng bị phá hoại, cũng kh�ng kh�ng bị phá hoại. Như ch�n như của Ph�̣t kh�ng th�̉ th�́y, cũng kh�ng th�̉ phá hoại, ch�n như của Tu-b�̀-đ�̀ cũng như v�̣y. V� v�̣y n�n bi�́t, Tu-b�̀-đ�̀ ch�n th�̣t từ Ph�̣t sinh, như ch�n như của Ph�̣t, kh�ng có quá khứ, hi�̣n tại, tương lai. Ch�n như của các pháp cũng kh�ng có quá khứ, hi�̣n tại, tương lai. Do đó, n�n bi�́t Tu-b�̀-đ�̀ từ Ph�̣t sinh, ch�n như của quá khứ, hi�̣n tại, tương lai cũng là ch�n như của Ph�̣t. Ch�n như của Ph�̣t cũng là ch�n như của quá khứ hi�̣n tại tương lai như nhau kh�ng có hai. Ch�n như của năm �́m và Như của Như Lai cũng chỉ có m�̣t kh�ng có hai. Ch�n như của ngã, tu�̉i thọ, mạng s�́ng, chúng sinh gi�́ng như ch�n như của Ph�̣t chỉ có m�̣t kh�ng có hai; ch�n như của sáu pháp Ba-la-m�̣t, n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng như ch�n như của chư Ph�̣t là Nh�́t như kh�ng có hai. Th�́ nào là ch�n như?�

Này Tu-b�̀-đ�̀! Ch�n như là đi�̀u mà B�̀-tát giác ng�̣, được danh hi�̣u là Như Lai.

Khi nói ph�̉m �Như � này, tam thi�n đại thi�n th�́ giới ch�́n đ�̣ng sáu cách, hi�̣n l�n ở phương Đ�ng th� lặn ở phương T�y, hi�̣n l�n ở phương T�y th� lặn ở phương Đ�ng, hi�̣n ở phương Nam th� lặn ở phương Bắc, hi�̣n ở phương Bắc th� lặn ở phương Nam, hi�̣n l�n ở b�́n góc th� ch�m ở giữa, hi�̣n l�n ở giữa th� lặn ở b�́n góc.

Lúc �́y, các Thi�n tử ở cõi Dục, cõi Sắc ở tam thi�n đại thi�n th�́ giới dùng hoa trời, hương thơm, chi�n-đàn d�ng l�n Đức Ph�̣t và T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ đ�̀ng thời khen ngợi:

�Th�́ T�n, th�̣t là kỳ lạ! Th�̣t là đặc bi�̣t thay! T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ ch�nh là Ph�̣t tử ch�n chánh từ ch�n như của Như Lai sinh ra.

Khi �́y, T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ nói với các Thi�n tử:

�Này các Thi�n tử! Tu-b�̀-đ�̀ cũng kh�ng từ năm �́m sinh ra, kh�ng sinh ra từ ch�n như của năm �́m, cũng kh�ng rời ch�n như của năm �́m sinh ra, kh�ng từ ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t sinh ra cũng kh�ng rời ch�n như tr� Nh�́t thi�́t sinh ra, kh�ng từ ch�n như hữu vi và v� vi sinh ra, cũng kh�ng rời ch�n như của hữu vi và v� vi sinh ra. V� sao? V� các pháp đ�̀u kh�ng có sở hữu, cũng kh�ng có pháp đáng ưa th�ch, đắm trước.

T�n giả Xá-lợi-ph�́t bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Ch�n như và các pháp �́y trụ trong đạo pháp r�́t s�u xa v� cùng, năm �́m v�̃n còn kh�ng th�̉ th�́y, hu�́ng chi ch�n như của năm �́m. Cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t còn kh�ng th�̉ th�́y, hu�́ng chi là ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t.

Ph�̣t bảo:

�Đúng như v�̣y! Này Xá-lợi-ph�́t! Ch�n như r�́t s�u xa, năm �́m và tr� Nh�́t thi�́t v�̃n kh�ng th�̉ th�́y, hu�́ng chi là ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t. Này Xá-lợi-ph�́t! Ch�n như r�́t s�u xa, gọi ch�n như là như v�̣y.

Lúc �́y, có hai trăm Tỳ-kheo h�́t sạch các l�̣u, t�m ý khai phóng; năm trăm Tỳ-kheo-ni xa l�a tr�̀n c�́u phát sinh Pháp nhãn, năm ngàn B�̀-tát ở cõi người và cõi trời đạt được V� sinh pháp nh�̃n; sáu mươi B�̀-tát dứt h�́t l�̣u hoặc, t�m ý khai giải.

Ph�̣t bảo Xá-lợi-ph�́t:

�Sáu mươi B�̀-tát này đã cúng dường năm trăm vị Ph�̣t, h�́t lòng thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t, nhưng kh�ng có phương ti�̣n quy�̀n xảo, n�n học h�́t năm pháp Ba-la-m�̣t xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t, kh�ng dùng phương ti�̣n thắng tr� đ�̉ thực hành B�́ th�, Tr� giới, Nh�̃n nhục, Tinh t�́n, Thi�̀n định... Các hành tướng n�n kh�ng đạt được đạo B�̀-tát mà chỉ đắc được Tu-đà-hoàn, La-hán và B�ch-chi-ph�̣t đạo.

Này Xá-lợi-ph�́t! B�̀-tát dù đắc được đạo Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n nhưng xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t, kh�ng có phương ti�̣n thắng tr� th� chỉ chứng được Thanh văn thừa.

Xá-lợi-ph�́t bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Th�́ nào là đắc được pháp Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n, xa l�a phương ti�̣n thắng tr� n�n chứng được ch�n t�́ đắc được Thanh văn thừa? Th�́ nào là đ�̀y đủ pháp Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n, đắc được phương ti�̣n thắng tr�, chứng đắc được V� thượng B�̀-đ�̀?

Ph�̣t bảo Xá-lợi-ph�́t:

�Xa l�a tr� Nh�́t thi�́t mà ni�̣m Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n, kh�ng tương ưng với phương ti�̣n thắng tr� th� gọi là Thanh văn thừa.

Này Xá-lợi-ph�́t! B�̀-tát nào đắc được pháp Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n ứng hợp với tr� Nh�́t thi�́t và kh�ng xa l�a phương ti�̣n thắng tr�, li�̀n đạt được V� thượng B�̀-đ�̀.

Này Xá-lợi-ph�́t! V� như con chim to lớn, th�n lớn đ�́n m�̣t trăm, hai trăm, ba trăm do-tu�̀n nhưng kh�ng có hai cánh. Nó mu�́n đi từ cung trời Đao-lợi xu�́ng cõi Di�m-phù-đ�̀, nhưng khi hạ xu�́ng nửa đường lại mu�́n trở l�n cung trời Đao-lợi. Này Xá-lợi-ph�́t! Con chim này có trở lại ch�̃ cũ được kh�ng?

Xá-lợi-ph�́t đáp:

�Bạch Th�́ T�n! Kh�ng.

Ph�̣t hỏi:

�Giả sử con chim này hạ được xu�́ng đ�́t và mu�́n th�n th�̉ kh�ng bị đau đớn có được kh�ng?

Xá-lợi-ph�́t đáp:

�Bạch Th�́ T�n! Chắc chắn nó phải bị đau đớn, ch�́t ng�́t hoặc bị ch�́t. V� sao? V� th�n nó to lớn lại kh�ng có cánh.

Này Xá-lợi-ph�́t! Giả sử B�̀-tát này đã từ hằng hà sa s�́ ki�́p cùng thực hành năm pháp Ba-la-m�̣t n�n dù có đắc đạo lớn, mu�́n phát t�m lớn, mu�́n được v� lượng giác tu�̣ nhưng xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t, kh�ng có phương ti�̣n thắng tr� th� bị đi vào La-hán, B�ch-chi-ph�̣t đạo. V� sao? Phương ti�̣n thắng tr�, xa l�a tr� Nh�́t thi�́t và Bát-nhã ba-la-m�̣t mà thực hành năm pháp Ba-la-m�̣t th� li�̀n đi vào Lahán, B�ch-chi-ph�̣t đạo.

Này Xá-lợi-ph�́t! B�̀-tát dù đã tạo các c�ng đức từ quá khứ, hi�̣n tại, vị lai như Tr� giới, Nh�̃n nhục, Tinh t�́n, Nh�́t t�m và Tr� tu�̣ nhưng đắm trước vào tướng đó, th� đó là kh�ng th�́u hi�̉u Tr� giới, Thi�̀n định, Tr� tu�̣, Giải thoát ki�́n và Giải thoát tu�̣ của Như Lai; cũng kh�ng bi�́t kh�ng th�́y, chỉ nghe v�̀ pháp Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n, chỉ nghe �m thanh r�̀i l�́y tướng đó cho là đắc được V� thượng B�̀-đ�̀, ch�́p vào tướng cho rằng: Đ�y là trụ xứ của B�̀-tát, của Ph�̣t, của Thanh văn và B�ch-chi-ph�̣t.

Này Xá-lợi-ph�́t! B�̀-tát xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t, phương ti�̣n thắng tr�, đem c�ng đức này mu�́n đắc được V� thượng B�̀-đ�̀ th� đó là ch�́p tướng.

Này Xá-lợi-ph�́t! B�̀-tát khởi ý ni�̣m tr� Nh�́t thi�́t kh�ng rời sáu pháp Ba-la-m�̣t, kh�ng l�a phương ti�̣n thắng tr� và kh�ng xa l�a Tr� giới, Thi�̀n định, Tr� tu�̣, Giải thoát và Giải thoát tri ki�́n của Như Lai trong ba đời, kh�ng có đắm trước; đ�́i với pháp Kh�ng, V� tướng, V� nguy�̣n cũng kh�ng có ch�́p.

Này Xá-lợi-ph�́t! N�n bi�́t, B�̀-tát �́y kh�ng đi vào La-hán, B�ch-chi-ph�̣t đạo. V� sao? V� Đại B�̀-tát từ khi phát t�m đ�́n nay, kh�ng ch�́p tướng đ�̉ thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t, kh�ng ch�́p tướng đ�́i với Tr� giới, Thi�̀n định, Tr� tu�̣, Giải thoát, Giải thoát tri ki�́n của chư Ph�̣t quá khứ, hi�̣n tại, vị lai.

Này Xá-lợi-ph�́t! Kh�ng ch�́p tướng thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t, kh�ng ch�́p tướng thực hành tr� Nh�́t thi�́t th� gọi là B�̀-tát có phương ti�̣n thắng tr�.

Xá-lợi-ph�́t bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Như những đi�̀u con được nghe Như Lai dạy h�m nay; B�̀-tát kh�ng xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t, phương ti�̣n thắng tr� th� đạt đ�́n V� thượng B�̀-đ�̀. V� sao? V� B�̀-tát này từ khi phát t�m đ�́n nay kh�ng bao giờ th�́y pháp có người đang giác ng�̣, năm �́m cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng như v�̣y.

Xá-lợi-ph�́t thưa:

�Bạch Th�́ T�n! N�́u có người thực hành B�̀-tát đạo, nhưng xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t và phương ti�̣n thắng tr� th� n�n bi�́t những B�̀-tát này còn nghi ngờ với những quả vị V� thượng B�̀-đ�̀. V� sao? V� xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t, phương ti�̣n thắng tr� n�n chỉ thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t, v� còn ch�́p tướng n�n bi�́t còn h�̀ nghi.

�Bạch Th�́ T�n! Do đó, B�̀-tát mu�́n đắc được V� thượng B�̀-đ�̀ th� kh�ng n�n xa l�a Bát-nhã ba-la-m�̣t, phương ti�̣n thắng tr�, phải trụ nơi Bát-nhã ba-la-m�̣t và phương ti�̣n thắng tr�, cũng kh�ng ch�́p tướng kh�ng ỷ lại, thực hành năm pháp Ba-la-m�̣t cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng ch�́p tướng.

Lúc đó, các Thi�n tử cõi Sắc và cõi Dục đ�̀u bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Mu�́n c�̀u V� thượng B�̀-đ�̀ th� khó được. V� sao? V� B�̀-tát giác ng�̣ h�́t các pháp nhưng kh�ng có ch�̃ đắc.

Ph�̣t dạy:

�Đúng như v�̣y! Này các Thi�n tử! R�́t khó, ta cũng đã thành V� thượng B�̀-đ�̀, kh�ng có quả thành, cũng kh�ng có ch�̃ chứng đắc, cũng kh�ng th�́y Pháp có ch�̃ thành, có ch�̃ đắc. V� sao? Này các Thi�n tử, v� các pháp thường tịnh.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Như những đi�̀u con nghe từ Ph�̣t h�m nay, vi�̣c c�̀u quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ th�̣t khó đạt được. Con r�́t là vui th�ch đạt được quả vị B�̀-đ�̀. V� sao? V� các pháp kh�ng, kh�ng có ch�̃ giác ng�̣. Trong pháp kh�ng, các pháp kh�ng có ch�̃ nắm bắt cũng kh�ng có pháp giác ng�̣ và kh�ng có người giác ng�̣. V� sao? V� tùy theo pháp kh�ng tăng, kh�ng giảm mà học năm pháp Ba-la-m�̣t cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t. Như v�̣y n�n những pháp này đ�̀u kh�ng, cũng kh�ng th�̉ th�́y, kh�ng th�̉ nắm bắt được. Do đó, bạch Th�́ T�n! Th�̣t vui thay khi B�̀-tát giác ng�̣ thành V� thượng B�̀-đ�̀! V� sao? V� năm �́m và tự tánh của năm �́m là kh�ng; tr� Nh�́t thi�́t và sự vi�̣c của tr� Nh�́t thi�́t là kh�ng.

Xá-lợi-ph�́t nói với ngài Tu-b�̀-đ�̀:

�Do v�̣y, quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ khó hi�̉u, khó chứng đắc; như hư kh�ng kh�ng có ý ni�̣m: Ta sẽ thành V� thượng B�̀-đ�̀; B�̀-tát cũng, kh�ng th�̉ có ý ni�̣m: Ta sẽ thành V� thượng B�̀-đ�̀. V� sao? V� các pháp như hư kh�ng. B�̀-tát hi�̉u được các pháp như hư kh�ng mới thành V� thượng B�̀-đ�̀. N�́u các B�̀-tát bi�́t được các pháp như hư kh�ng th� hay thay, quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ r�́t khó thành. Hằng hà sa các B�̀-tát c�̀u V� thượng B�̀-đ�̀ nh�́t định kh�ng thoái chuy�̉n! Do đó, này Tu-b�̀-đ�̀, hay thay! Quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ r�́t khó thành.

Tu-b�̀-đ�̀ hỏi T�n giả Xá-lợi-ph�́t:

�Ý T�n giả nghĩ sao? Đ�́i với quả vị V� thượng B�̀-đ�̀, năm �́m có thoái chuy�̉n kh�ng?

Xá-lợi-ph�́t đáp:

�Kh�ng!

Tu-b�̀-đ�̀ hỏi:

�Cho đ�́n ch�n như có thoái chuy�̉n đ�́i với quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ kh�ng?

Xá-lợi-ph�́t đáp:

�Kh�ng!

Hỏi:

�Ý T�n giả nghĩ sao? Có sự khác xa l�a năm �́m là thoái chuy�̉n kh�ng? Có sự xa l�a tr� Nh�́t thi�́t là thoái chuy�̉n kh�ng?

Đáp:

�Kh�ng!

Hỏi:

�Thưa T�n giả Xá-lợi-ph�́t! Ý ngài th�́ nào? Ch�n như của năm �́m là thoái chuy�̉n kh�ng? Ch�n như của tr� Nh�́t thi�́t là thoái chuy�̉n kh�ng?

Đáp:

�Kh�ng!

Hỏi:

�Có sự xa l�a Như của năm �́m và Như của tr� Nh�́t thi�́t là thoái chuy�̉n kh�ng?

Đáp:

�Kh�ng!

Hỏi:

�Ý ngài th�́ nào? Như pháp, pháp tánh, pháp trụ, đạo pháp, ch�n t�́, tánh chẳng th�̉ nghĩ bàn có thoái chuy�̉n đ�́i với quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ kh�ng?

Xá-lợi-ph�́t đáp:

�Kh�ng!

Hỏi:

�Sự xa l�a ch�n như đ�́n tánh chẳng th�̉ nghĩ bàn là thoái chuy�̉n kh�ng?

Xá-lợi-ph�́t đáp:

�Kh�ng có sự vi�̣c đó, pháp này cũng kh�ng th�̉ nắm bắt được.

Hỏi:

�V�̣y pháp này có sự thoái chuy�̉n đ�́i với quả vị V� thượng B�̀-đ�̀ kh�ng?

Đáp:

�Như pháp nh�̃n mà Tu-b�̀-đ�̀ đã nói, kh�ng có m�̣t B�̀-tát nào thoái chuy�̉n đ�́i với quả vị V� thượng B�̀-đ�̀, hạnh tam thừa của B�̀-tát mà Như Lai đã thọ ký đ�̀u kh�ng có nơi ch�́n. Như những lời T�n giả nói th� chỉ có m�̣t Ph�̣t thừa th�i.

B�n-n�̣u-nan-đà-ni-tử thưa với T�n giả Xá-lợi-ph�́t:

�T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ chỉ mu�́n nói m�̣t B�̀-tát thừa th�i sao? T�n giả n�n hỏi lại Tu-b�̀-đ�̀?

Xá-lợi-ph�́t hỏi Tu-b�̀-đ�̀:

�Có phải T�n giả mu�́n nói B�̀-tát chỉ có m�̣t thừa phải kh�ng?

Tu-b�̀-đ�̀ nói:

�T�n giả mu�́n nói ch�n như trong ba thừa là La-hán thừa, B�ch-chi-ph�̣t thừa và B�̀-tát thừa là m�̣t thừa có phải kh�ng?

Đáp:

�Kh�ng!

Hỏi:

�T�n giả Xá-lợi-ph�́t! Ý T�n giả nghĩ th�́ nào? Trong ch�n như có ba thừa kh�ng?

Đáp:

�Kh�ng có.

Hỏi:

�Trong ch�n như có m�̣t vi�̣c, hai vi�̣c, ba vi�̣c kh�ng?

Đáp:

�Kh�ng!

Hỏi:

�Pháp này gọi là v� vi, kh�ng sự có. Tại sao lại mu�́n t�m c�̀u ba thừa La-hán, B�ch-chi-ph�̣t và Chánh đẳng giác?

Này Xá-lợi-ph�́t! B�̣c Đại B�̀-tát đ�́i với vi�̣c ch�n như sinh ra các pháp, nghe những đi�̀u này B�̀-tát kh�ng sợ hãi, kh�ng thoái chuy�̉n mà đạt đ�́n quả vị B�̀-đ�̀.

Khi �́y, Ph�̣t khen ngợi Tu-b�̀-đ�̀:

�Lành thay, lành thay! Những lời �ng nói đ�̀u là Ph�̣t sự. B�̀-tát nghe đ�́n Pháp này th� đạt được ch�n như kh�ng còn sợ hãi, kh�ng còn thoái chuy�̉n th� n�n bi�́t B�̀-tát này sẽ thành V� thượng B�̀-đ�̀.

Xá-lợi-ph�́t bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! B�̣c Đại B�̀-tát phải theo đường nào?

Ph�̣t dạy:

�B�̀-tát phải theo đường V� thượng B�̀-đ�̀.

Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�Bạch Th�́ T�n! B�̀-tát mu�́n theo và đạt được V� thượng B�̀-đ�̀ th� trụ ở đ�u?

Ph�̣t dạy:

�B�̀-tát phải thường có ý b�nh đẳng, lòng đại Từ nhớ nghĩ kh�ng có thi�n l�̣ch đ�́i với t�́t cả chúng sinh, v� các chúng sinh mà nói pháp, làm cho họ an �̉n, nói lời từ hòa, kh�ng g�y thương t�̉n; xem chúng sinh như cha mẹ, bản th�n và con; đem lòng từ khuy�́n kh�ch người kh�ng gi�́t hại sự s�́ng, thường khuy�n chúng sinh làm mười đi�̀u lành và khi th�́y chúng sinh thực hành Chánh ki�́n xa l�a tà ki�́n th� r�́t hoan hỷ. Đại B�̀-tát mu�́n thành V� thượng B�̀-đ�̀ phải trụ như v�̣y, tự thực hành b�́n Đ�́, b�́n Thi�̀n, b�́n T�m v� lượng và b�́n Kh�ng định; khuy�́n hóa người, th�́y người thực hành th� vui theo; tự thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t và khuy�n người thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t, th�́y ai thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t th� đ�̀u hoan hỷ; tự thực hành n�̣i ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo; tự thực hành tám B�́i xả, mười Lực, đại Từ, đại Bi; tự thực hành quán thu�̣n và quán nghịch mười hai nh�n duy�n, th�́y người thực hành th� r�́t tùy hỷ; tự thực hành Thanh văn, B�ch-chi-ph�̣t, khuy�n người thực hành nhưng kh�ng chứng th�̣t t�́, th�́y người thực hành th� r�́t tùy hỷ; tự m�nh đạt được B�̀-tát, dạy người ti�́n đ�́n địa vị B�̀-tát, tự thực hành th�̀n th�ng làm thanh tịnh qu�́c đ�̣ chư Ph�̣t và dạy d�̃ chúng sinh khuy�n họ học, th�́y người học th� r�́t tùy hỷ; tự m�nh di�̣t trừ các t�̣p kh�, tự thành tự thọ mạng; tự nh�̣n pháp trụ, khuy�n người khác trụ pháp, th�́y người khác thực hành th� r�́t hoan hỷ.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Đại B�̀-tát mu�́n thành tựu V� thượng B�̀-đ�̀ phải học và phải trụ như v�̣y. Đại B�̀-tát phải học Bát-nhã ba-la-m�̣t với phương ti�̣n thắng tr�, học như v�̣y, trụ như v�̣y kh�ng có trở ngại đ�́i với năm �́m, cho đ�́n pháp trụ cũng kh�ng có trở ngại. V� sao? V� B�̀-tát này học �V� sinh�, kh�ng nh�̣n năm �́m cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có ch�̃ nh�̣n. V� sao? V� kh�ng nh�̣n năm �́m th� chẳng phải năm �́m, kh�ng nh�̣n tr� Nh�́t thi�́t th� chẳng phải tr� Nh�́t thi�́t.

Khi Ph�̣t nói ph�̉m B�̀-tát trụ này r�̀i, hai ngàn B�̀-tát đ�̀u đắc V� sinh pháp nh�̃n.

Ph�̉m 56: KH�NG THOÁI CHUY�̉N

Khi �́y, T�n giả Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Chúng con phải căn cứ vào hành tướng nào đ�̉ bi�́t được b�̣c kh�ng thoái chuy�̉n?

Ph�̣t dạy Tu-b�̀-đ�̀:

�Người hi�̉u được địa vị phàm phu, Thanh văn, B�ch-chi-ph�̣t cho đ�́n Như Lai, h�́t thảy đ�̀u Nh�́t như kh�ng có ph�n bi�̣t, chỉ có m�̣t, kh�ng có hai, tự th�n ch�n như b�nh đẳng chỉ có m�̣t, kh�ng có ph�n bi�̣t. Nghe như v�̣y r�̀i, B�̀-tát nào hi�̉u rõ kh�ng còn nghi ngờ, đ�́i với ch�n như kh�ng còn sai l�̀m g� cả, lời nói kh�ng có th�m bớt, kh�ng nh�n l�̃i của người khác. Do hành tướng này n�n ta bi�́t là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�Bạch Th�́ T�n! Lại dùng tướng mạo nào đ�̉ bi�́t được B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Ph�̣t dạy:

�Các pháp kh�ng có h�nh, kh�ng có di�̣n mạo, kh�ng có tướng.

Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�Bạch Th�́ T�n! N�́u các pháp kh�ng có h�nh tướng th� từ sự thoái chuy�̉n nào gọi là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n?

Ph�̣t dạy:

�Thoái chuy�̉n đ�́i với năm �́m th� bi�́t được B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát thoái chuy�̉n đ�́i với sáu pháp Ba-la-m�̣t, n�̣i kh�ng, ngoại kh�ng, hữu v� kh�ng, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, mười tám pháp B�́t c�̣ng, Thanh văn, B�ch-chi-ph�̣t và V� thượng B�̀-đ�̀.

Này Tu-b�̀-đ�̀! N�n bi�́t đ�y là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n. V� sao? Này Tu-b�̀-đ�̀, v� năm �́m kh�ng có h�nh tướng, đạo cũng kh�ng có h�nh tướng. V� th�́ n�n B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n đ�́i với năm �́m và đạo. V� sao? V� năm �́m và đạo kh�ng có nơi ch�́n.

Lại nữa, này Tu-b�̀-đ�̀! Đại B�̀-tát kh�ng quan sát nh�n ngó những hành vi và hi�̉u bi�́t, nh�̣n thức của ngoại đạo, Sa-m�n, Bà-lam�n; kh�ng quan sát v�̀ nh�̣n thức sai và đúng của ngoại đạo, kh�ng nghi ngờ và kh�ng ph� phán sự giữ giới của Sa-m�n, Bà-la-m�n, ngoại đạo; cũng kh�ng đùa cợt, hý lu�̣n, tà ki�́n; kh�ng đem hương, hoa, lọng, lụa, cờ x� phụng sự các Thi�n th�̀n, cũng kh�ng dạy người khác v�ng theo tà ki�́n. Căn cứ vào h�nh tướng này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n kh�ng sinh vào nhà hạ ti�̣n, kh�ng sinh vào nơi có tám nạn kh�̉ kịch li�̣t, kh�ng làm th�n phụ nữ. Dựa vào những sự ki�̣n này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n thường thực hành mười đi�̀u lành, kh�ng có hủy phạm, ngay trong gi�́c m�̣ng v�̃n thực hành và khuy�n người thực hành mười đi�̀u lành, khi th�́y người thực hành mười đi�̀u lành th� r�́t tùy hỷ. Dựa vào sự vi�̣c bày n�n bi�́t là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n v� chúng sinh n�n thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t và phát nguy�̣n giữ g�n mười hai b�̣ kinh, khuy�́n hóa và làm tròn ước nguy�̣n của chúng sinh, đem c�ng đức này b�́ th� cho chúng sinh được thành V� thượng B�̀-đ�̀. Dựa vào sự vi�̣c này n�n bi�́t là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n kh�ng có nghi ngờ, b�nh lu�̣n các kinh s�u xa.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Th�́ nào là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n kh�ng nghi ngờ các kinh s�u xa?

Ph�̣t dạy:

�B�̀-tát này cũng kh�ng th�́y có pháp, kh�ng th�́y năm �́m, cũng kh�ng th�́y đạo và có sự b�nh ph�̉m nghi ngờ. Do sự vi�̣c này n�n bi�́t B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n th� th�n, mi�̣ng, ý hành đ�̣ng từ hòa, nhu nhuy�̃n, thường b�́ th� cho chúng sinh. Do sự vi�̣c này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n kh�ng tương ứng với năm tri�̀n cái, kh�ng có sợ hãi và tham luy�́n. Dựa vào sự vi�̣c này n�n bi�́t B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n nằm, ng�̀i, đi, đứng, ngủ, thức đ�̀u từ t�́n kh�ng có n�n nóng. Do sự vi�̣c này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n thanh tịnh, trong sạch vui vẻ kh�ng có bụi nhớp; y phục, m�̀n mùng, giường nằm cũng sạch sẽ, �t b�̣nh t�̣t. Trong th�n người có tám mươi b�́n ngàn loài trùng rúc rỉa, nhưng B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n th� trong th�n kh�ng có những loài trùng này. V� sao? V� nhờ c�ng đức của B�̀-tát này vượt hơn cả chư Thi�n, Quỷ, Th�̀n, A-tu-la và ra khỏi th�́ gian, làm các vi�̣c lành, n�n c�ng đức được tăng trưởng, th�n, kh�̉u, ý thanh tịnh. Do sự vi�̣c này n�n bi�́t đ�y là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Tu-b�̀-đ�̀ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Th�́ nào là B�̀-tát được th�n, kh�̉u, ý thanh tịnh?

Ph�̣t dạy:

�Tùy theo các vi�̣c lành n�n th�n, kh�̉u, ý thanh tịnh, phi�̀n não ti�u trừ; khi c�ng đức tăng th�m th� phi�̀n não giảm bớt. Nhờ ba vi�̣c: Th�n, kh�̉u, ý thanh tịnh n�n B�̀-tát vượt qua địa vị Thanh văn và B�ch-chi-ph�̣t. Do những sự vi�̣c này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n kh�ng tham lợi dưỡng, kh�ng tham y phục, đủ mười hai pháp của Sa-m�n; kh�ng có ý ganh ghét, cũng kh�ng ngu si tham lợi dưỡng, lu�n b�nh đẳng tinh t�́n kh�ng có ác giới. Do những sự vi�̣c này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n thường an �̉n, nh�́t t�m phụng hành giáo pháp được nghe và Bát-nhã ba-la-m�̣t như nhau. N�́u có những vi�̣c th�́ tục nào th� B�̀-tát làm cho đ�̀u kh�́ hợp với Bát-nhã ba-la-m�̣t, nhưng người chưa vào được pháp tánh đ�̀u có nh�̣n thức hợp với Bát-nhã ba-la-m�̣t. Do những sự vi�̣c này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

N�́u ma Ba-tu�̀n làm địa ngục lớn hoặc nhỏ, r�̀i trong m�̃i địa ngục có v� s�́ ức ngàn B�̀-tát bị các sự kh�̉ não, ma Ba-tu�̀n nói với B�̀-tát: Những người chịu kh�̉ này đ�̀u được chư Ph�̣t quá khứ thọ ký r�̀i, đ�̀u là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n, v�̣y mà ngày nay đ�̀u bị đọa vào trong địa ngục chịu những sự th�́ng kh�̉. Các vị đ�̀u được Ph�̣t thọ ký là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n. Đó là Ph�̣t đã thọ ký cho các vị vào trong địa ngục chứ kh�ng phải thọ ký cho các vị thành B�̀-tát đ�u, chi bằng các vị hãy bỏ đạo B�̀-tát đi, mới có th�̉ được sinh Thi�n, kh�ng phải chịu kh�̉ trong địa ngục.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát nào ý kh�ng tán loạn th� kh�ng bao giờ bị đọa vào địa ngục và n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Lúc �́y, ma Ba-tu�̀n mặc y phục của Sa-m�n đi đ�́n ch�̃ B�̀-tát nói: Trước kia �ng có th�̉ nh�̣n sáu pháp Ba-la-m�̣t v� mu�́n c�̀u V� thượng B�̀-đ�̀, b�y giờ �ng hãy ăn năn và từ bỏ những pháp đã hành th� sẽ được giải thoát. Trước kia �ng đã phát nguy�̣n cúng dường chư Ph�̣t và chúng đ�̣ tử từ khi bắt đ�̀u phát t�m cho đ�́n khi pháp di�̣t t�̣n, nay �ng hãy ăn năn và từ bỏ những phước đức do vi�̣c làm lành và tùy hỷ khuy�́n kh�ch đ�̉ c�̀u quả V� thượng B�̀-đ�̀ trong thời gian �́y ta sẽ nói cho bạn nghe v�̀ những lời Ph�̣t dạy, những giáo pháp trong kinh s�u xa, pháp quan trọng của Như Lai, chớ những đi�̀u bạn đã nghe chẳng phải là kinh Ph�̣t, chẳng phải là giáo pháp của Như Lai, đó là sự tuy�̉n t�̣p của ngoại đạo.

B�̀-tát nào ý tán loạn nghi ngờ th� n�n bi�́t B�̀-tát đó chẳng phải nh�̣n được Như Lai thọ ký, B�̀-tát đó chưa trụ trong Chánh định, chưa kh�ng thoái chuy�̉n. B�̀-tát nào kh�ng nghi ngờ, kh�ng tán loạn, kh�ng thay đ�̉i, ý kh�ng ghi nh�̣n, kh�ng tin những vi�̣c khác, kh�ng nghe lời dạy của họ và thực hành sáu pháp Ba-la-m�̣t, mau chóng được đạo tu�̣ tr� Nh�́t thi�́t, nương tựa ch�nh m�nh, kh�ng nghe những giáo pháp của ngoại đạo. Th� như La-hán, l�̣u hoặc đã h�́t tự m�nh th�́y pháp, kh�ng tin vào ngoại đạo th� ma quy�́t chắc kh�ng có khả năng phá được. La-hán, B�ch-chi-ph�̣t nh�́t định kh�ng th�̉ thoái chuy�̉n được B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Ph�̣t bảo Tu-b�̀-đ�̀:

�Đúng như lời nói của �ng! La-hán và B�ch-chi-ph�̣t kh�ng th�̉ lay đ�̣ng B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n, B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n là người nh�́t định sẽ đạt đ�́n quả vị V� thượng B�̀-đ�̀, ch�nh thức trụ nơi kh�ng thoái chuy�̉n, v�̃n còn kh�ng tin Như Lai V� Sở Trước Chánh Đẳng Giác, hu�́ng nữa là tin La-hán, B�ch-chi-ph�̣t và các học thuy�́t khác của ma Ba-tu�̀n. V� sao? V� kh�ng bao giờ th�́y pháp đáng tin cũng kh�ng th�́y ch�n như năm �́m có th�̉ tin, cũng kh�ng th�́y ch�n như của đạo có th�̉ tin. Tu-b�̀-đ�̀ n�n bi�́t, theo những h�nh tướng này, quán xét những sự vi�̣c này bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Tu-b�̀-đ�̀! Ma lại hóa làm Tỳ-kheo mặc pháp phục r�̀i đi đ�́n trước mặt nói:

�Thi�̣n nam! Như những vi�̣c �ng làm đ�̀u là vi�̣c của th�́ tục, chẳng phải tr� Nh�́t thi�́t.

Ma lại nói: �Ta sẽ cắt đứt những sự c�̀n kh�̉ của bạn.� Ma lại nói những giáo lý gi�́ng như đạo pháp, hoặc chỉ dạy Pháp tử thi, hoặc nói b�́n Thi�̀n, b�́n Kh�ng định.

Ma nói ti�́p:

�Thi�̣n nam! Đ�y là Chánh đạo, từ đ�y có th�̉ dắc được Tu-đà-hoàn đạo; có th�̉ đ�́n A-la-hán, B�ch-chi-ph�̣t. Từ những lời dạy của ta có th�̉ đoạn trừ sinh tử, g�́c r�̃ của kh�̉ đau, bạn c�̀n g� phải học kh�̉ cực như v�̣y! Hãy theo những lời dạy của ta, bạn có th�̉ sinh l�n trời cõi Dục, cõi Sắc.

Tu-b�̀-đ�̀! Nghe những lời này r�̀i, B�̀-tát r�́t vui, ý kh�ng tán loạn, kh�ng thoái chuy�̉n, cũng kh�ng nghi ngờ và suy nghĩ: Tỳkheo này đem những lời gi�́ng như pháp đ�́n làm lợi �ch cho ta r�́t nhi�̀u, v� những lời dạy gi�́ng như pháp kh�ng đưa đ�́n quả vị Tu-đà-hoàn, La-hán, B�ch-chi-ph�̣t đạo cho đ�́n quả vị V� thượng B�̀-đ�̀. N�́u ta nghe lời của Tỳ-kheo này nói tương ứng với sự hi�̉u bi�́t của ta, bi�́t rõ những đi�̀u Tỳ-kheo �́y nói cho ta r�̀i th� hi�̉u h�́t cả ba thừa.

Lúc đó bi�́t được B�̀-tát vui vẻ, ma Ba-tu�̀n li�̀n nói với B�̀-tát:�

�Này thi�̣n nam! Bạn mu�́n bi�́t sự cúng dường hằng sa chư Ph�̣t các thứ y phục, m�̀n mùng, thức ăn, thức u�́ng, giường nằm, thu�́c men của các B�̀-tát lại kh�ng những đã nh�̣n được sự thực hành năm pháp Ba-la-m�̣t từ hằng sa chư Ph�̣t quá khứ, được nghe, được hỏi chư Ph�̣t quá khứ v�̀ sự vi�̣c B�̀-tát n�n học và thực hành như th�́ nào v�̀ năm pháp Ba-la-m�̣t, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, đại Từ, đại Bi, như những lời dạy của chư Ph�̣t n�n làm như v�̀y, n�n trụ như v�̀y, như những sự ứng hợp với B�̀-tát, từ đ�y sẽ thành V� thượng B�̀-đ�̀. Theo những lời dạy, như những vi�̣c làm, làm đúng như v�̣y sẽ đạt được tr� Nh�́t thi�́t. Các B�̀-tát ở quá khứ đã làm và được các c�ng đức này còn kh�ng th�̉ đắc được V� thượng B�̀-đ�̀ hu�́ng g� bạn chỉ học như v�̣y th� làm sao đắc được V� thượng B�̀-đ�̀.

Nghe như v�̀y! B�̀-tát kh�ng đ�̉i ý, kh�ng sợ hãi lại còn hoan hỷ g�́p b�̣i và nói:

�Tỳ-kheo này làm lợi �ch cho ta đắc quả Tu-đà-hoàn cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t.

Bi�́t được ý của B�̀-tát kh�ng lay đ�̣ng, ma Ba-tu�̀n li�̀n hóa làm chúng đại Tỳ-kheo mà bảo với B�̀-tát:

�Hàng Tỳ-kheo này các l�̣u đã h�́t, phát t�m c�̀u Ph�̣t kh�ng th�̉ thành Ph�̣t, nay đ�̀u chứng A-la-hán. Như v�̣y những người này kh�ng th�̉ thành Ph�̣t, hu�́ng nữa là mong mu�́n thành V� thượng B�̀-đ�̀.

Người bi�́t được ma sự kh�ng bị rơi vào La-hán, B�ch-chi-ph�̣t đạo sẽ đắc thành V� thượng B�̀-đ�̀.

B�̀-tát nào thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t cho đ�́n tr� Nh�́t thi�́t kh�ng thoái chuy�̉n th� sẽ thành V� thượng B�̀-đ�̀.

Lại nữa, này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát nào thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t, suy nghĩ như những lời Ph�̣t dạy, gắng sức v�ng giữ kh�ng xa l�a lời dạy của chư Ph�̣t đạt đ�́n tr� Nh�́t thi�́t kh�ng có t�̉n giảm.

Này Tu-b�̀-đ�̀! B�̀-tát thực hành Bát-nhã ba-la-m�̣t suy nghĩ; người bi�́t được ma sự nh�́t định kh�ng có t�̉n giảm nơi V� thượng B�̀-đ�̀.

Này Tu-b�̀-đ�̀! Do những sự ki�̣n này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

Ngài Tu-b�̀-đ�̀ thưa:

�B�̀-tát đ�́i với sự thoái chuy�̉n nào mà nói là kh�ng thoái chuy�̉n?

Ph�̣t dạy:

�Đ�́i với tướng thoái chuy�̉n, đ�́i với năm �́m, mười hai pháp, mười tám giới, d�m, n�̣, si, ki�́n, ba mươi bảy ph�̉m Trợ đạo, Thanh văn, B�ch-chi-ph�̣t và Ph�̣t gọi là kh�ng thoái chuy�̉n.

V� sao? V� B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n kh�ng có tướng mạo đạt đ�́n quả vị B�̀-tát; đ�́i với pháp b�́t sinh cũng kh�ng có sở hữu. Đã kh�ng có sở hữu n�n kh�ng có tạo tác cũng kh�ng hành đ�̣ng, cũng kh�ng sinh, th�́ n�n gọi là V� sinh pháp nh�̃n. B�̀-tát đắc được pháp Nh�̃n này th� gọi là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n. Do những sự ki�̣n này n�n bi�́t đó là B�̀-tát kh�ng thoái chuy�̉n.

KINH PHÓNG QUANG BÁT-NHÃ

�Mục Lục

Quy�̉n-1 � Quy�̉n-2 � Quy�̉n-3 � Quy�̉n-4 � Quy�̉n-5 � Quy�̉n-6 � Quy�̉n-7 � Quy�̉n-8 � Quy�̉n-9 � Quy�̉n-10 � Quy�̉n-11 � Quy�̉n-12 � Quy�̉n-13 � Quy�̉n-14 � Quy�̉n-15 � Quy�̉n-16 � Quy�̉n-17 � Quy�̉n-18 � Quy�̉n-19 � Quy�̉n-20

�

� � � � � � ��

�

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ | HÌNH ẢNH ]