NHỮNG KINH DO TĂNG GI LA ST TẬP THNH
Hn dịch: Ph Tần, Kế Tn Tam tạng Tăng Gi Bạt Trừng
Việt dịch: Thch Chnh Lạc
--- o0o ---
Quyển Trung
Bấy giờ, Thế Tn, lm sao để phn biệt thnh tr của sự sanh?
gọi l chấm dứt sanh, khng cn sanh, dứt bỏ ho rnh vượt qua bờ huyết, v cc ro giậu. Ai dục l do sự ngu si nhiễm trước kin cố. Ngu si l ci thnh khng hổ khng thẹn, bao quanh dấu vết cũ, khng c khuyết lậu. Ngủ ci l cửa ngăn che chng sanh, cc thứ i dục dẫy đầy sự sn hận lưu chuyển, nhiều v số cc thứ bao quanh, dựng trng kiu mạn, thổi loa tối tăm, chạy đng chạy ty, bị cc thứ t kiến quấn quanh thn, tự chịu sự li ko, suy tư một cch chơn thiệt như vậy. Chng sanh c cc vin qun hết sức vi diệu, tm vui thch trong đ, thch đến chỗ đ, hoặc đến chỗ đi kht, l chỗ sở cầu, việc lm của thương nhn, đ vượt qua cảnh giới, đi đến chỗ ấy, giải thot lợi dưỡng, đời sau c quả, nng lạnh, nắng gi mưa dữ dội, gặp sự ch nạn ny, sanh lo bịnh tử, c sự khổ no ny, thuộc về sanh tử, hướng đến tất cả loi, giống như chiếc thuyền kia m chạy đng chạy ty. Những việc đ m nghĩ như vậy th sự hồ nghi khng thể nhập vo, khng hợp tc cũng khng tranh đấu.
Bấy giờ đức Thế Tn dng tam muội qun, c năng lực như vậy, kh c thể lm trở ngại, đạt đến cảnh giới ấy, thảy đều tiu diệt cảnh giới chết chc, tất cả đều lợi lạc tốt đẹp, khng c hnh động của hữu vi.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
"Sanh nơi c cc tưởng
Trong ho đầy mu huyết
Tiếng vang dội ba đời
Lc ấy Thế Tn thấy
vượt qua cc nạn
Như biển su khng đy
Bị thnh ngu vy kn
Dng quyền tr ph hoại "
Bấy giờ, Thế Tn, lm sao để hng phục cc ma?
- Ci gọi l tắm rửa trong ao Bt Giải, Thiện Hnh, khng nhiễm trước, dần dần đến cửa giải thot, bật thiện v thượng , ngn gio ... cng an trụ chỉ tc, danh tiếng đồn xa, mặc o hổ thẹn, lấy Khng , V nguyện, V tướng lm no bu, đầy đủ nhẫn lực, nhan sắc thường ha duyệt, khun mặt trn đầy, hiển hiện tm con đường của Hiền thnh, nhiều thứ hương thơm , hun ướp bao nhiu y phục, Ngi vốn biết kiết sử l uế, cỡi ln xe cấm giới, đẳng kiến dẫn đầu, cng đức vy quanh, dng sức mạnh tr tuệ để chế ngự chiếc xe ấy, chuyn niệm khng di động, lấy điều thiện để gic ngộ chng sanh, ba ci nghe lời dạy của Ngi đều lm theo bổn hạnh, lấy sự đnh chỉ lm o gip, tay cầm trng php, huơ đao tr tuệ, dng tưởng thiện lm phất trần, dng thập lực, v sở y để thổi php loa. Nhờ năng lực thần tc m đối với ba ngn đời được tự tại, kho phn biệt Thất ti, tứ biện ti, khng thể cng tận, nếu kiết sử khởi ln th c thể lm chng tiu diệt, huệ th sự nghiệp của cải gấp trăm ngn vạn lần khng thể kể hết . Giống như voi lớn trang nghim thn mnh, Ngi nhiếp thủ chng sanh, an xử nơi thiện nghiệp, dng (tam muội) sư tử phấn tấn, khng khiếp nhược, để khai mở php mn, hoặc hiện tướng sợ hi, hoặc hiện tướng dng mnh, trong lng khng c sn giận, đạt được ti bảo lớn. Giống như quỷ La St nhe nanh ma vuốt, c hnh dạng như vậy, khng ( phn biệt ) quyến thuộc, hoặc hiện Hồ Ly, hoặc hiện chng- ma, hoặc hiện đầu sư tử mnh hổ, hoặc Thất - bộ - x, hoặc đứng thẳng m muốn giết hại, lửa sn bừng bừng, hoặc cng ni, phun lửa bao nhiu l biến ha, hoặc hiện con ch m lng kiu mạn, hoặc một thn hai đầu, hoặc le lưỡi trợn mắt, hoặc mnh di cổ ngắn, hoặc hnh chim Kim-S-iểu, tay cầm dao gậy, hoặc cầm bnh xe, cầm chy, hoặc sư tử rống muốn giết hại người. Lm những sự biến qui như vậy, hoặc hiện hnh dạng con tru lng đui di, hnh cưu bn tr, tay cầm ngọn lửa lớn, mnh mặc o gip, mắt đỏ phng nguồn nh sng phng vo ngọn lửa lớn, tm mọi phương tiện để giết hại nhau. Cc La St kia đều c hai cnh, đnh cc thứ trống, với bao nhiu m thanh trn ngập hư khng, c những ci linh đeo ở cổ giống như yếm quỷ, hoặc hnh đồng tử tay cầm bnh xe sắt, nhiều hnh dạng c độc, rất nhiều hnh dạng lạ, giống như Thần biển tay cầm mặt trời, mặt trăng, dng dao tr tuệ để hnh phục cc on địch ấy. Bấy giờ ni kệ ny:
- " Hết kết, khng sợ hi
Biến cc thứ hnh sắc
Biến cc loại như vậy
Tay cầm dao tr tuệ
Lun lun được an lạc
Với mu sắc v cng
Cũng do đ tạo nghiệp
Liền hng phục tất cả."
Bấy giờ bạch Thế Tn, sao gọi l vượt khỏi sng tro?
- Ci gọi l vượt khỏi sng tro l khi trừ khử được hy vọng v sn nhuế, tư duy về sng tro l những ci g hon ton bất tịnh, tất cả cc tưởng đều phải từ bỏ, nhờ đ, tất cả loại vĩnh khng cn st, đều quan st vi diệu. Khi khng thể vượt qua biển sanh tử, hiệp hội kh độ, đều do hạnh nghiệp đ tạo đời trước. đ ưa thch hai loại cỏ gi x v cứu x, theo dng nước m chảy, đoạn trừ hy vọng, trừ bỏ cy ưu sầu bn bờ cỏ tốt.
Như vậy thn đ tạo nghiệp như cy cối sầm uất, cc thứ khc lc, trăm ngn loại hạnh bất thiện đ tạo, tay cầm đ, , cũng l việc lm bất thiện. Giống như trong biển c trng, lại đến cầu mong chỗ an vui, bị dục xoay vần, trở lại lm thương hại, cảnh giới - sn hận hy hừng, mắt như đồng đỏ, tm tu thanh tịnh, dục tưởng dẫy đầy m thnh sng tro v cc hầm hố hiểm trở. Sắc, hương, vị, v vật trơn mịn, đều l gươm kch hữu lậu, dẫy đầy mặt đất, c sự tối tăm lớn m khng sng sủa, theo dng nước ấy m ln xuống nn gọi l sng.
Bấy giờ đức Thế Tn ni với cc bồ-tt, ở trong sanh tử v lượng, đều muốn la xa, liền khởi tm ny. Sng tro ny hết sức hiểm trở, gai mọc đầy mặt đất, hết sức tối tăm khng c nh sng. Cc ngươi như vậy tri theo dng nước.
Ngay khi ấy ta phải cắt đứt dng sng, khi pht lời thệ nguyện ny xong, rồi cầu phương tiện, dng php nhn lm php tắc cho thế gian, cng tạo thm phương tiện, đồng thọ cấm giới, nhờ vậy mặt đất đương bnh an. Dng bốn hiền thnh đế, quan st bốn phương, phn biệt r rng. ng v lậu đẳng kiến thấy bờ sinh tử trn ni đ, đ ngồi bờ sinh tử rồi, đạt đến thiện nghiệp, đẳng nghiệp, đẳng phương tiện, vui thch tam muội, tm hiền thnh đạo thảy đều phn biệt, đ muốn đến bĩ ngạn, phải nhờ thần tc lực ngũ căn, cũng khng sợ hi, nhờ chỗ niết-bn, an trụ nơi đ, giải thot, thiền tam muội. Cc loi hoa tươi tốt cũng khng ra khỏi v vi, gic tri phn biệt.
Bấy giờ đức Thế Tn v ni Khế Kinh, Ngi dng ấn của Phật ịnh Quang, Phật Nhất Thiết Hoa V Thượng, Phật Tỳ B Thi (Ty Diếp Phật), sanh trong chủng tnh cc ngi, trn c thể thuyết php.
Bấy giờ Ngi liền ni bi kệ ny:
- "C năng lực v lượng
Sng tro su khng đy
Bấy giờ Thế tn lực
đến chỗ an ổn
Vẫn m lng sợ hi
Kẻ ngu thch ng ấy
Cứu vớt người chm đắm
Dạy tinh yếu cho người."
( Lc bồ - tt) l đại thương nhn đ thnh tựu thệ nguyện, ch tnh nhu ha, nương vo cc thứ cng đức, để tự trang nghim thn mnh, ty thời m thch nghi gio ha, v chng sanh quan st kiết sử căn bản, được tr tuệ để hng phục kiết sử xấu c ấy, theo thiện ty thời, tr thnh tựu, kho qun cc căn, php thường vi diệu, kho nương tựu bậc tr, thnh tựu cung knh nhẫn, kho ni ệ nhất php nghĩa, ni php nghĩa biện, kho thnh tựu, thnh tựu cứu cnh tr Hiền thnh, thnh tựu php biện. Ci gọi l Nghĩa biện tức l Danh thn, C thn, Vị thn, thảy đều phn biệt, bao nhiu thứ m thanh.
Sự biện ti, nghĩa kho lo, giống như danh thn, C thn v Vị thn ny đều hướng tới điều lnh, m hưởng biện ti, kho hơn ba thứ biện ti ny, cng tương ưng với tam muội giải thot, quay về với đạo, kho, biết tm người, thnh tựu tr, nếu truyền trao quyết định điều g th cũng khng di động, trước hỏi nghĩa, ni php v ngại, lm cho tm hướng đến đường Nhất tr tuệ. Vị ấy đều thnh tựu, truyền thọ v quyết định thnh tựu, v xứ tr thnh tựu, kho hướng đến tất cả cc php.
Bấy giờ liền ni bi kệ ny:
- "C hiện tr huệ bu
ạm bạc khng bằng Phật
Vốn bỏ tm khứ lai
V cứu nghiệp thế tục
Cũng ni cc nghĩa biện
Cng đức cũng v song
Khiến an sử tịnh huệ
V đời mở cam lồ "
Bấy giờ ức Thế Tn thuyết php như thế no?
- gọi l theo sự yu cầu trước, Ngi đều lm cho sung mn, v thuyết nghĩa của giải thot đức, như thật khng hư dối, đầy đủ php vị, ty theo thời tiết, dần dần ban cho nghĩa tương ưng, khoảng giữa thảy đều phn biệt, trước v sau cng tương ưng, bao nhiu chứng loại, giới, như m thuyết, ph hợp với người trước mặt. C dũng mnh đối với cc php nghĩa, c cc tr biến ha, c quả thật, phn biệt php giới khng c hạn lượng, nhất thiết tr khởi ln php như vậy, cũng khng ỷ lại, trừ khử hy vọng, gic php hạnh nghiệp cũng khng tự khen mnh, thuyết php cho chng sanh, giải trừ cc bệnh gốc v ngọn, ba ch thnh tựu, khng m lng hy vọng, nhiếp thủ mọi người, khen l chưa từng c, trời, người cng dường cung knh, đứng một cch an lnh. Khi ấy ni bi kệ ny.
- "Như Ngi diệt hẳn php
Kho thuyết hạnh kin cố
Kia l vị cam lồ
Dũ sạch cc bụi dơ
Miệng tuyn lời tối thắng
Tr hu thảy v lượng
Ngi khng dnh trần cấu
Cũng khng cc c hoạn."
Ngi khng c uế dơ, trừ khử ngu si, tnh thanh tịnh, nhờ xả bỏ việc bn ngoi nn thnh Phật nhn, khng đắm trước cũng khng c ghẻ lở, v tm ngu si, khng ti phạm lỗi cũ, chng đ chấm dứt, tất cả đều bnh đẳng, tm khng di động, được đệ Nhất nghĩa, một thn khổ hạnh, với bao nhiu thn cũng khng c cc tưởng, ở trong thanh văn hoặc dng thin nhĩ nghe tiếng, Ngi khng nắm giữ, ở trong thế tục, biết được tm tr người khc, khng cho l mệt mỏi đối với cc hạnh hữu vi. V chng sanh nn tự biết sự việc v số đời trước, như nay vui thch với tất cả cảnh sắc. Hoặc dng thin nhn để xem sắc, cc tưởng cũng khng di động. Cc kiết sử đ diệt đ hiện r n l phi nghĩa. Nhờ thệ nguyện tha thiết cũng khng hy vọng, Chấm dứt, thanh tịnh. Tr ấy khng kin trụ, thức xứ, dục đ hết. Vị ấy đ dng nghĩa Bt Niết- Bn, lưu số thế gian, bn trong tự tn. Bấy giờ liền ni bi kệ ny:
- " khng c ngu si
Phật đ ngộ nghiệp
Thuyết php cho người nghe
Dạo chơi nơi vin qun
Vắng lặng khng cc hnh
Cho nn con quy mạng
Thanh tịnh khng uế
V cc chỗ ẩn học. "
Bấy giờ đức Thế Tn bảo:
- "y l phước điền " dựa vo phước điền ny nn c hy vọng. Giống như căn cứ vo la mạch m c ruộng la mạch, ruộng la tẻ. ức Phật Thế Tn cũng lại như vậy, dựa vo ruộng phước cho nn gọi l phước điền. V vậy mới gọi l Phước- điền. Bao nhiu l trăm ngn hạnh thnh tựu, Phước- điền ny. Gốc tr tuệ đ sanh, tư duy cc nghiệp, đ đến bờ bn kia. Căn cứ theo đ m thuyết php, khng khỏi diệt tưởng, cũng khng c tm bỉ thử, trừ khử đoạn diệt đẳng kiến, đẳng ch, khng c tương về đẳng kiến, đẳng ch, ni lời vi diệu, thn ... lm thiện khng c, m vang cũng khng c nhiễm ... thnh tựu, thn, cũng khng c tật hoạn. ẳng kiến sanh, đẳng ngữ thnh tựu, mạng thnh tựu. Nhờ hoan hỷ giới cho nn đối với tất cả thời, hon ton vi diệu, khng c g hơn, hết sức cao cả trong chng hội.
Bấy giờ liền ni bi kệ ny:
- "Phước l ruộng số một
Người ngu khng qun st
Cc vị kho tn ưa
Nay được sống an ổn
V số kiếp thanh tịnh
Phải sống chỗ m la
Thọ th hay tiu diệt
Về sau cũng an ổn."
Bảo rằng: Ngi xuất hiện thế gian hết sức hy hữu!.Giống như hoa Ưu- m- Bt, hết sức kỳ đặc, gnh vc tất cả khổ đau cho chng sanh nn được khen l chưa từng c ". Ngi xuất hiện giữa thế gian, c sự cần lao như vậy. Ngi xuất hiện giữa thế gian c sự hy hữu ny, hết sức kỳ dặc, khng ai bằng Ngi, c ại đạo sanh ra, cũng khng nương vo Bch Chi Phật ...
Ngi sanh ra như vậy nhưng cũng khng đồng xứ. Giống như mặt trời xuất hiện, khng chọn ao hồ, đu đu cũng chiếu hiện. Nhờ c đi tr tuệ như vậy chiếu soi, nn phước điền cực tịnh, Ngi sanh ra sự tăng ch cho chng chu thin như vậy. Bậc Thiện Hnh đ đạt được như vậy. Ngi xuất thế lm lợi ch chng sanh, bố hiện sự gio giới. Sự v minh tăm tối nhăn che đ trừ hết khng cn st. Ngi muốn hiển hiện đạo, giải thot sanh tử, tất cả đều nương tựa nhau. Giống như chng sanh kia c hnh loại, thảy đều trang nghim.
Bấy giờ chng sanh ấy hết sức thấm nhuần. Chng thứ nhất được thnh, tương ưng với giải thot, nhờ dấu vết đạo cc điều c đ chấm dứt. Ngi nghĩ về chng sanh loại m thuyết php vị cho họ. Ngi lm cc cy cầu để cứu độ chng sanh.
Bấy giờ Ngi ni bi kệ ny:
- Nếu c chng sanh no
ều pht tm hoan hỷ
Phước đệ Nhất vi diệu
Thẳng tới đạo Niết - bn
Qun st đức Như Lai
Liền la khỏi thế gian
Vui thch cng quyến thuộc
Tịch nhin được giải thot.
Bấy giờ đức Thế Tn c sự giải thot ny, đối với sự i dục cc thứ ngăn che tm, v khng tương ứng với cc thứ ấy nn gọi l giải thot, đối với sự tinh tấn cũng khng gii đi, sanh nơi căn bản, lun lun tu tập thanh tịnh khng tỳ vết, cng đức v lượng, khng đoạn mất cảnh giới giải thot, nhn duyn phn biệt cũng khng khởi php tưởng, sự mong ước được sung mn, cũng khng c tm ganh ght, vĩnh viễn đoạn tận cc cấu uế, độ thot cc trần kết, nhờ tr nn khng ở trong sanh tử, cũng khng xả bỏ sanh tử, tr huệ giải thot phn biệt, giống như trăng ma thu chiếu sng nơi tăm tối, lm cho tất cả hiển lộ , giống như dng nước thắm nhuần cc cy cối, ty lc m nở hoa, giống như dng nước chạy nhanh, bọt nổi trn mặt nước, ty theo dng nước xoay chuyển m sanh ra, cho đến cuối dng đều c đầy bọt nước. ức Thế tn cũng lại như vậy, đ chứng v dư Niết - bn, giải thot dng nước xoy.
Bấy giờ liền ni bi kệ ny:
- Phật hay diệt cc c
Trừ tối, hiện nh sng
Ngy với đm khng khc
được php giải thot
Giải thot rất mầu nhiệm
Như trăng sng giữa sao
Thường trụ khng lay động
Tr tuệ chiếu thế gian
Bấy giờ đức Thế Tn c tận tr ny:
- Phn biệt tận tr, ta đ biết, khổ tập đ trừ, đ chứng đắc hon ton m tu hnh đạo, như lời khen ngợi, những hng động đ tạo ra l để trị lnh bệnh tật, dm , nộ, kiu mạn xt tm tận nguồn gốc, dng tận tr để diệt trừ dm dục. y l tr Niết - bn, như thật khng hư dối. Th như c người bị cc khổ no khng thể thot được, người ấy cũng khng thể trị liệu nguồn gốc của căn bệnh hiện tại, liền nghĩ sự vi diệu của cảnh giới ny, th những đời sống như vậy thảy đều phải tu hnh trừ khử Ấm ngăn che, đoạn hết kiết sử. Giống như người c sức lực, bị cc thứ bệnh căn khng thể chịu được, khi chưa khởi ra phương tiện, người ấy cũng khng thể trị liệu. C tai hoạn của dm, nộ, si như vậy, phải dng tận tr, khiến cho người ấy liền được hoan hỷ. Giống như c người thường sợ chỗ hiểm nạn, nơi ấy cc thứ tật bệnh khổ no, người ấy thấy được một ao nước để tắm thanh tịnh khng c trần cấu, hai bn bờ ao c gi mt thổi ln, c, rồng vui chơi, nhn xuống nước thấy tận đy ao, bầu trời (thanh tịnh) trong vắt cũng khng c một bợn my, nhưng lại c gi, hoa ưu- bt- cu- văn- đ thảy đều rợ nở trong ao, cnh l hoa quả thảy đều sanh trong nước, c cc thứ cy vi diệu ny sanh trong đ. Nếu ai thấy được thảy đều sanh tm hoan hỷ, song người ấy ở trong ao tắm rửa trừ khử cc khổ no, cũng khng đi kht, được sự hoan lạc, việc lm đ thnh tựu, trong ao tắm đ c gi nhẹ phảng phất, trong lc quan st, kẻ ấy hoặc ngồi hoặc năm trong ao ấy. ức Thế Tn cũng lại như vậy, những dm, nộ, si đ tạo ra th đ trừ hết, trong cội nguồn sanh tử, hiện ra ci ao tắm như vậy, lm sao đối với chng sanh đ sanh trong ba ci, m bạt trừ hết khổ no, lm chiếc cầu để đưa người, đề họ đều thnh tựu. Ngi lại dng đẳng kiến (ci thấy bnh đẳng) giống như ci ao tắm mt mẻ ấy ... tam muội thanh tịnh, chưa từng c sự di động đẳng ch, giống như cc con c, rồng ... được giải thot, nhan sắc khng c g so snh bằng, giống như hoa ưu- bt - cu- văn- đ, cứ xem mi vẩn khng chn. Tr huệ Ngi giống như đm my dy, tam muội của thế tục, khng để trong tm, đại chng vy quanh Ngi. Nếu ai được tắm trong ao tắm ấy th được v cng hoan hỷ, yu mến, người đ tắm rửa trong ao tắm php, hoặc uống nước trong đ, th cc thứ dm, nộ, si trừ sạch khng cn, cũng khng c cc tai hoạn, cũng khng c đi kht. Thnh tựu php như vậy.
Lại dng php ny, huệ th cho chng sanh đến chỗ Niết- bn, việc lm đ thnh tựu, cũng khng c sợ hi, đến chỗ giải thot an ổn, tm niệm vui thch, đưa đến cảnh giới v dư Niết- bn.
Lại dng thiện php bảo chng sanh cng lm.
Bấy giờ đức Phật Thế tn, an tọa khng di động.
Khi ấy liền ni bi kệ:
- "Việc lm của ngy đm
Cứu cnh được hoan hỷ
Huống ở mi thế gian
Tận tr khng cn khổ
Muốn chng sanh an ổn
Chẳng c cc thứ khổ
Tai hoạn thường bức bch
La dục đến với đạo.
Bấy giờ đức Thế tn c Tr- v- sanh. Ci gọi l Tr- v- sanh ấy l: Ta đ biết khổ khng cng tận, khổ đ hết tập khng thể trừ, tập đ hết, đ chứng, khng cn tc chứng nữa, đ tu hnh đạo th khng cn tu đạo nữa. Do vậy nn gọi l Tr- v- sanh. Cho nn Tr- v- sanh c đại cng đức, đại sự khởi ln hay diệt trừ tận gốc đến ngọn. Giống như gieo giống ty thời tưới nước, nhờ đầy đủ nước cy mạ lớn dần ty thời tươi tốt, cỏ dại khng sanh. ức Thế tn cũng lại như vậy, hạt giống của Thức lm lửa tr tuệ thiu đốt, mỗi mỗi đều tương ưng, trừ nguồn sanh tử, Thức xứ v dục cũng khng thường trụ, cc hnh đ hết. ở trong khoảng giữa khởi ra tm uế, l điều khng thể c, tm đ tạo rồi khng cn tạo nữa.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- "Ai khởi V-sanh-tr
Biết r nguồn gốc khổ
Tr ấy khng khiếp nhược
Ngồi ngay nơi đạo trng
Chư Phật đều ủng hộ
Vượt khổ no, tai hoạn
Thanh tịnh khng tỳ vết
khng khởi khng diệt.
Bấy giờ đức Thế tn phổ biến sự giữ giới, nhn dn cc thnh quch tụ lạc, Ngi đều dạy họ phụng tr cấm giới đầy đủ, nếu ai vi phạm th khng tương ưng với cấm giới, ai tiu diệt tm c th cng tương ưng với giới luật, cng tương ưng với Thập- thiện- hạnh, khiến cho chng sanh thanh tịnh, đều c cng đức như nhau, thnh tựu chng đức như vậy, ở trong chng c cng đức ny, khng c cc thứ loạn tưởng, trong đ c người sing năng nổ lực tu hnh, với thệ nguyện trước, điều khiến cho họ đạt được kết quả, với người khng hoan hỷ th lm cho họ hoan hỷ. Ở trước chư Phật tạo cc cng đức, người được hoan hỷ lại bảo tu hnh thm.
Bậc vị tăng hữu xuất thế l để hng phục ngoại đạo cng đức giải thot, v người biết xấu hổ th lm cho họ được an ổn. Nhờ oai nghi lễ tiết nn ở trong php hiện tại m hết cc hữu lậu, đoạn tận gốc rễ, lại tận trừ cc lậu khc, khng cn sanh ra nữa, cng tương ưng với đạo. Ngi thuyết php như vậy xong, khiến cho phạm hạnh được tồn tại lu di, trời người được an ổn, lời gio giới ấy đều phải thọ tr đọc tụng. Cc Tỳkheo ty theo chỗ phạm đều phải trnh xa, Ngi ni lời gio giới ấy xong phải hết sức gn giữ. Giống như chim Khổng Tước gn giữ bộ lng, như loi tru bảo vệ ci đui.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- "Như lai kết cấm giới
Phụng hnh vui đệ nhất
Nếu ai sống trong giới
ừng nn phạm giới ny
V php m truyền dạy
Giống như đội mo trời
ược Tam- muội ny
Như biển khng vượt bờ.
Bấy giờ đức Thế tn c sự vi diệu bậc nhất như vậy, kin cố, khng khuyết lậu, ngắm nhn Ngi, khng thể ngăn cản ph hoại Ngi được. Giống như ci lọng trn, xem tướng nhục- kế của Ngi, khng c g so snh bằng khng ai c thể thấy được trn đảnh của Ngi, khng ai c thể c được tướng ny. Ngi c lng my, đầu tc vi diệu, kho sanh kho phn biệt, tc mịn , sắc sanh hết sức vi diệu.
Bấy giờ liền ni bi kệ ny:
- "Thch phạm v người đời
Ngi ở trn tất cả
Ngi vốn khng khinh mạn
Bởi do quả bu ny
ều đến xem Ngi sanh
Khng ai thấy đảnh Ngi
ược lm Thch sư- tử
Nn được tướng ảnh Thượng"
Bấy giờ đức Thế tn c đầu tc vi diệu, trn đảnh kho sanh cc sợi tc, mỗi sợi mềm mại vi tế, khng c so le v cũng khng rối loạn, bằng nhau xoắn như trn ốc qua pha hữu. Cc tướng thiện trụ đầy đủ. Sắc tướng như vậy, hết sức mềm diệu, pht ra nh sng vi diệu, nh sng ấy chiếu suốt khng đu snh bằng, giống như ng sen, cnh tơ hết sức mềm mại, khng thể đi trn đ được, cũng khng thể ngăn hoại được. Nếu ai c mắt xem xt đều được phước, an ổn, bậc nhất, cc thứ hương lnh hun ướp, đều l đầy đủ cc hạnh. c tướng như vậy do Ngi thực hnh đầy đủ cc hạnh, thnh tựu v thượng đẳng chnh gic.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Mềm mại khng di ngắn
Dung nhan Ngi thanh tịnh
Cc hương thơm bay xa
Gi nh nhẹ thoảng hương
Tc c sắc xanh biếc
Như trăng sng đm thanh
Nghe hương liền phn biệt
Như La Chin n vậy.
Bấy giờ đức Thế tn c vầng trn như vậy, kin cố như kim- cương, hết sức ngay thẳng, cũng khng c vết nhăn, vung vức, nếu ai nhn thấy thảy đều hoan hỷ, khng bao giờ chn, vầng trn ấy cũng khng c một vết dơ, cũng khng trắng khng đen, nơi ấy đầy đặn l do hnh nghiệp của Ngi khng c khuyết lậu, ai thấy cũng hoan hỷ, khng c lm hại, con mắt Ngi thanh tịnh, khng c tỳ vết, mọi người trng thấy đều được tốt đẹp, v số trăm ngn việc lm của Ngi thảy đều thnh tựu, về sau được vầng trn của đức Như Lai.
Bấy giờ liền ni bi kệ ny:
"Rất vi diệu thanh tịnh
Trn Phật kh nghĩ lường
Ngn gio Ngi ni ra
Thanh tịnh như hư khng
Giải thot cc c hạnh
Như răng voi trong sng
Trn Như Lai tuyệt đẹp
Ai thấy cũng hoan hỷ.
Bấy giờ đức Như Lai c tướng giữa chn my sng ngời giữa khun mặt, giống như mu sữa tru rất mềm mại vi tế. Giống như lụa the trắng nn, như mu tuyết trắng, như mặt trời mới l dạng, như hoa Cu- Văn- , sắc rất trắng khng c g snh bằng, như trăng ma thu hết sức trong sng, sợi lng ấy xoắn qua pha hữu, khng qu cao cũng khng qu thấp, tất cả đều khng chướng ngại. Nếu ai thấy tướng ấy, th khng c cc bệnh, n di bằng khuỷu tay... mu sắc rất vi diệu, khng thể nghĩ lường, khi phng ra nh sng xong, nh sng lại trở về nơi pht xuất. iều ấy l do bổn hạnh Ngi tạo ra giống như sự vi diệu của khun mặt, Ngi ở trong đại chng m ni php gio.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
"Trăm hạnh tạo cc thứ
l ruộng phước tốt
Khng th cũng khng tế
Bề di bằng khuỷu tay
Tướng giữa my Như Lai
Giống như ni An- Minh,
Tự tại trong cc php
Tướng mặt trn như vậy
Sắc ấy do hnh tạo
diệt cấu uế
Tướng giữa my Như Lai.
L quả bo bổn hạnh
Xoay bn hữu rất đẹp
Ba đời đều thấy r
Thanh tịnh khng tỳ vết
L bậc nhất cc ni
Lm chng sanh thanh tịnh,
Tướng giữa my đẹp hơn
Giải thot khng g hơn
Chng sanh đồng thanh tịnh.
Bấy giờ đức Thế tn c con mắt thanh tịnh như vậy, giống như sắc hoa trăm cnh, mỗi cnh đều tch rời, khng chỗ u tối no m khng chiếu sng, giống như sắc hoa Ưu bt - Thanh -Văn - - La giữa hư khng, lng mi rất trắng, giống như mắt chim ưng cha khng khc, n cũng rất trắng khng c g snh bằng, l bậc nhất Ngi ngắm nhn bốn phương thảy đều thấy r, trong khoảng đ đều thấy cc loại hữu hnh trong ci ấy, thảy đều phn biệt. Ngi khng c dục cũng khng tn bạo, khng c sn hận cũng khng tương ưng với sn hận, Ngi qun xem những hnh động thiện v của ci đ, c những sự việc vi diệu Ngi cũng qun st được, Ngi cũng khng c tm sợ hi hoảng hốt, nhờ tu hnh từ bi, nn được ci nhn khng t vạy, đối với tất cả chng snh cũng tu tm hỷ, khng biết nhm chn. Nhờ Ngi giữ gn cc php lnh, mỗi mỗi phn biệt, biến mn tất cả ci. Ngi c sự hiểu biết, qun st như vậy, khng c c, khng giải đi. Bấy giờ liền ni bi kệ:
"Mắt sng rất vi diệu
tạo trăm thứ phước
Thiện php rất vi diệu
Sắc mặt như Thin- vương
Php tướng cũng đầy đủ
Cũng như tấm gương sng
Cc chng sanh xem Ngi
Sau đ thnh chnh gic
Khng c g ngăn ngại
Sau mới thnh Như Lai
Cũng khng c khổ no
L cam lồ xuất hiện
Cũng khng c khổ hoạn
Hiện khun mặt ở trong
Ngắm mi khng nhm chn
Diễn thuyết php cam lồ "
Bấy giờ đức Thế tn c lỗ mũi vi diệu như vầy, vốn từ v số trăm ngn kiếp sanh ra, Ngi khởi ra cc thứ tr tuệ ny thảy đều phn biệt, đối với chỗ sanh tử, Ngi đ nhổ gai i tnh, muốn vượt đến bỉ- ngạn, muốn chặt đứt tất cả gai i dục, V chng sanh thế gian nn Ngi sing thực hnh cc khổ hạnh, như vậy để bố th cho người, hoặc dng giới m độ thot người, đều l do Ngi vốn đ tạo đầy đủ cc nghĩa, khng xen tạp, trị lnh ghẻ lở, giống như sắc của đống vng, nh sng bậc nhất, người muốn đến bờ kia, trong lng i lạc, cũng khng c sự dối tr. Ngi thiện by tất cả điều yếu hạnh m Ngi đ tạo. By giờ liền ni bi kệ:
- "Vi diệu khng xen tạp
Giống như chim Anh-v
ối diện trước mặt Ngi
Mũi Như-Lai đệ nhất
Mũi Ngi đẹp như vậy
Cho nn con quy mạng
Chng sanh đều tn ngưỡng
Như hoa Lại-tần-d "
Bấy giờ đức Thế tn c bộ răng như vầy: Khng sức mẻ ngay thẳng, khng cao thấp, giống như mu vỏ ốc, tuyết trắng, cũng như mu hoa Cu- văn- đ- la, c mu sắc vi diệu rất sạch, đầy đủ tịnh hạnh. C ho quang sng, đều thot khỏi cc c hạnh. Giống như kim cang, kin cố khng bị cản trở, ph hoại. Răng của đức Như Lai c 40 ci, hm trn v hm dưới c bốn ci răng cấm. Hm răng trn c tướng bnh xe ngn cy tăm. Bấy giờ liền ni bi kệ:
-"Răng Như Lai ngay thẳng
Khng khuyết khng rơi rớt
Sắc đẹp, khng thay đổi
Răng vung đủ 40
Thuyết php rất vi diệu
Mắt trong thật vi diệu
Cc cng đức Thch chủng
Bấy giờ đức Thế tn c tướng lưỡi rộng, di như vầy: Bởi Ngi chưa từng ni dối, sắc lnh, khng thể ph hoại, như cy A thư - gi (hoa- v- ưu ), giống như l hoa sen, rất mềm mịn v trơn. Ngi cũng khng ni lời th c, thu dệt, Ngi trừ khử tai hoạn của dm, nộ, si, nn sanh chỗ an lnh tốt đẹp, hoan hỷ ưa thch, thnh tựu cấm giới, Ngi ni điều g l nhằm mục đch lm cho người nghe được đắt độ, lấy php tr để tế độ kẻ bần cng, Ngi đ được giải thot đối với vị ngọt của dm, nộ, si. Tất cả đều do bổn hạnh của Ngi tạo ra. Tướng lưỡi của đức Như Lai khi th che trm cả mặt, hết sức kỳ đặc. Bấy giờ liền ni bi kệ:
- "Trăm phước đ tạo ra
Răng mi đều ngay thẳng
Nếm được tất cả vị
ều phn biệt được cả
Lưỡi Như Lai bậc nhất
Thường ni php cam lồ
ồ ngon hay khng ngon
Thứ lớp rất trật tự "
Bấy giờ đức Như Lai c những ngn gio như vầy: Ngi ni về hữu lậu, hnh thiện, m hưởng khng th lậu, ngn từ, cng đức ... đầy đủ, v lượng cng đức, hữu thường, v thường hnh, ch tnh khng khiếp nhược, thậm thm khng c đy, sắc đẹp đệ nhất. Những ngn gio Ngi ni ra hon ton khng gy ra phiền no, từng nghĩa từng nghĩa tương ưng với hiện bổn duyn khởi, kho phn biệt php, phn biệt ty thời, gio ha chng sanh khng c lng sn hận, Ngi tự trang nghim thn lấy sự đnh chỉ vọng niệm lm vui, cng dường người tr, khen ngợi kẻ danh tiếng, đều ty theo từng tướng loại của chng sanh, giống như chim Hồng ưa thch vực su, ao nước. 3Nếu cc chng sanh gặp phải trăm ngn khổ no Ngi đều cứu tế hết, khiến cho chng sanh đều được hoan hỷ, với chng sanh ở trong sanh, lo, bệnh, tử , Ngi đều độ họ đến bỉ- ngạn. Ngi khng tưởng hy vọng được hạnh tối thắng, tm khng c cc sự tri buộc, hiện cc thiện hạnh, được hạnh chưa từng c. Ngi dng thuyền qua biển khng hề sợ hi, vượt qua tất cả sanh tử, được khen ngợi l bậc thiền đức. Cng đức Ngi vi diệu, thọ mạng chấm dứt tm đạt đến cảnh giới Niết- bn, được php cam- lồ, diệt tất cội nguồn sanh tử, chỉ r đu l thiện đu l c, người nghe khng m lng sợ hi, như nh sng khng thể ngăn chặn. Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Lấy php ngự chỉ đường.
Lấy nhẫn lm sức mạnh
Ăn no vị cam- lồ
Ăn vị cam- lồ ny
Cng dường cc Phật sự
Giống như khi hoa nở
Kẻ đui khng thấy đường
ược độ thot sanh tử.
Bấy giờ đức Thế tn c tiếng vang như vầy: Cng đức Ngi ni ra điều g cũng khng th lậu, giống như tiếng chim Yết- tỳ hết sức vi diệu, m thanh bay khắp bốn phương, mọi người dần dần đều nghe lời Ngi dạy, ối với chng sanh Ngi c năng lực như vậy, tất cả thnh giả đều nghe được m thanh thanh tịnh ấy. Những thứ ấy đều do bổn hạnh của Ngi tạo ra, như tiếng Phạm- m, tiếng chim Ai- loan.
Bấy giờ người nghe c 5 loại m thanh su xa khng ngằn m. Ngi dng ngn gio l để hng phục ngoại đạo, giống như con rồng đổi thi quen cũ, bởi ngy trước Ngi c sắc cực diệu, khng khiếp nhược như vầy: Nếu dng mắt để quan st th c thể biết được. Ngi khng c tham trước, định tm cng với php vị tương ưng. Tm vị lun lun định khng c nhm chn, cũng khng chống tri, khng tương ưng với sn hận. iều đ l do quả bo cng đức của hnh động của Ngi m ra. Cho nn ni rằng: "Ưa thch Sa- mn c tm như vậy. Dựa vo tm ny c 5 loại như vậy". Ta từng nghe tiếng dng nước chảy, nghe xong tm hoan hỷ. Huống chi by giờ nghe được ngn gio của đức Như Lai, mi c ch cho thiện căn, nghe m vang của Ngi hoan hỷ, mi c ch cho sự giải thot ".
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Tiếng Ngi thật nhu ha
Bậc thiện thắng đến nghe
Chng sanh nghe tiếng Ngi
C thể biết được Ngi
Tm tịnh lun ưa thch
Cng đức v hạng lượng
Do bốn hạnh sanh ra
Qua 500 Khổng- tước.
Bấy giờ đức Thế tn c gương mặt hết sức thanh tịnh, khng c vết dơ, hết sức đoan chnh khng c g snh bằng như vậy, mắt đẹp, nhn khng chn, tri tai thỏng xuống, mi Ngi đỏ hồng, sắc như vng rng của ci trời, răng rất trắng vi diệu khng g hơn, bằng phẳng, đầy đủ, khng c một vết dơ, cũng khng c ghẻ lở. Ngi cũng khng sầu lo, khng c cc khổ no. Ai thấy cũng đều hoan hỷ, cng đức của Ngi khng thể so lường. Ngi c mi thơm thứ nhất l do đời trước đ tạo ra, giống như mặt trăng hết sức trn đầy, trong vắt, khng c vết dơ, tối tn bậc nhất. Nếu Ngi kiết gi phu tọa th Ngi thuyết php cho đại chng nghe, người ngồi trước hay sau đều thấy được mặt Ngi. Nếu Ngi từ thiền định đứng dậy th trước tin Ngi thuyết php cho đại chng. Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Tất cả đều vui sướng
Do thấy được Như Lai
ược lợi vui đệ nhất
Trong những thng trăng sng
Muốn thấy sắc Như Lai
Như mặt trăng trn đầy
Khng g bằng Như Lai
ồng niềm vui Như Lai.
Bấy giờ đức Thế tn c ci đỉnh đầu như vầy: ẹp đẽ, kin cố, đoan chnh khng c g bằng, khng cao cũng khng thấp, cng tương xứng với thn, nhan sắc bậc nhất, giống như lực sĩ c tm tay của ci đời Na- la- din, bất khả chiến bại, nơi ấy cng loại với sắc vng rng, tướng Ngi hết sức vi diệu, sắc thiện cực đẹp, tất cả đều khng c chướng ngại.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Trn đầy rất vi diệu
ỉnh Như Lai như vậy
Khng ai hại Ngi được
Cc chng sanh ba ci
Tuần tự duyn hạnh Ngi
Họ Thch khng ai bằng
Pht nơi Như Lai
Tn thn đức Như Lai
Bấy giờ đức Thế Tn c cnh tay như vầy: ẹp đẽ khng ai bằng, giống như ni Tu- di, vai Ngi cũng đẹp vi diệu, khng ai snh bằng, khng cao khng thấp, hết sức mềm mại vi tế, giống như cy Ta- l- thọ- vương, mềm mại vi tế, khng ai lm hại được, giống như hoa Chim- bặc mềm mại vi tế, khng th lậu. Trn cnh tay Ngi sanh ra cc sợi lng sắc xanh biếc mềm mại, mỗi sợi lng đều xoay theo pha hữu, rất mềm mại vi tế, bất cứ ai thấy cũng đều hoan hỷ, rất l vi diệu. Khi Ngi duỗi tay ra l hng phục loi ma, c địa thần chứng biết.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Như cy Thế- gi- cưu
Giống như chy kim- cang
L đạo sư ba ci
Ngi v hạn lượng
Hng phục cc ma chng
Cho nn quy mạng Phật
V php m chiếu sng
Quy mạng bậc tối thắng
Bấy giờ đức Thế tn c bn tay như vầy: Hết sức mềm mại, kho lo khng c snh bằng, cũng khng ai ph hoại được, khng c sức mẻ, đầy đủ trn trịa như đỉnh ni cao. Bn tay Ngi c tướng bnh xe c ngn cy căm giữa cc ngn tay c da mỏng dnh liền, mng tay rất trắng sạch, giống như mặt trời chiếu sng. Như hoa Ưu- bt thảy đều rộ nở, cnh hoa mềm mại. Khi Ngi thuyết php, chng sanh đến nghe, khng ai m khng được độ thot, lời ni của Ngi lun lun ty thời, đng với bốn hạnh nơi Ngi sanh nh sng chiếu suốt, bn tay mở ra, c lng từ bi, liền tm nh sng đi đến, thảy đều được đắc độ. Ngi kho phn biệt chng sanh, bỏ xa điều c theo điều thiện, thuyết php cho chng sanh nghe, nơi chỗ sanh xứ , được từ bi hỷ xả, muốn trừ bỏ c hạnh, tu cc thiện hạnh. Ngi dạy chng sanh rằng: "Tất cả đều l khổ, chớ theo trần cấu phải nhm chn tai hoạn sanh tử." Chng sanh thanh tịnh Ngi lm cho được hy vọng, muốn họ trừ bỏ sự huyền hoặc. Nếu như Ngi ngồi thiền tất cả ma chng đều đến chỗ Ngi, chng cởi cc thứ xe cộ, cỡi con la, con lừa, lạc đ, voi, ngựa trầu b, cầm th, sư tử, ch, heo, d, hoặc lm đầu ngựa, hay cc thứ hnh dạng, đội dao, mang cung, nắm tn, hoặc đnh chung, đnh trống, lm đủ hnh ma qui, muốn đến hại đức Phật .
Bấy giới đức Thế Tn lấy ngn chn ấn xuống mặt đất, ni, rừng lớn, thnh quch, khe suối, ao tắm, cc thứ ngọn nguồn, đều c đầy dẫy trn bảo hiện ra trong ao tắm ấy, hoặc trong bt c đầy vng. Nếu c người c sức mạnh g vo bt ấy, liền pht ra m thanh. Tay Ngi vỗ vo bnh xe php hết sức vi diệu, khng ai snh bằng.
Bấy giờ chng ma ci lạy đức Phật xong liền ni bi kệ:
- Nghiệp thanh tịnh đệ nhất
Tay Như Lai vi diệu
Tay Ngi chuyển php lun
Khng thấy chỗ trụ xứ
Nếu khi chuyển php lun
Nhờ chuyển php lun ny
Chuyển v thượng php lun
Rất đẹp khng ai bằng
Php lun ở một chỗ
Khng thấy người chuyển php.
Ty theo nghĩa chng sanh
Chng sanh được an lạc
Bấy giờ đức Thế Tn c thn tướng như vầy: Thật vung vức, ngay thẳng, khng khuyết lậu, thnh tựu cấm giới, ngực như ngực sư tử, cng đức bao quanh, trn dưới tương xứng, như mu hoa Ưu- bt, cũng khng bại hoại, khi kinh hnh thặm thm th xoay theo pha hữu, khng cao cũng khng thấp, hết sức mềm mại, vi diệu, lng trn da Ngi đều xoay theo pha hữu, vi diệu gấp bội, khng c g snh bằng, giống như mi hương ngọt ngo của hoa Chim-bạc-ca, Ngi cũng khng trẻ, cũng khng gi, khng c g m Ngi khng tương ưng được. Ngi khng tương ưng với sn hận. Cc căn đầy đủ, thế gian thật hiếm c thn kim cang của Ngi rất kin cố, rất vi diệu, khng chậm cũng khng gấp, kho phn biệt chng sanh. Nếu ai thấy Ngi đều pht tm hoan hỷ, ngắm mi khng chn. Thn Ngi 7 thước trn trịa, sng rạng, giống ni An- Minh, ở trong đại chng, giống như voi cha giữa đn voi, l bậc đệ nhất, giống như vua Na- la- din, khng c thứ g đnh hại được. Bấy giờ ni bi kệ:
- Tu hnh trong trăm kiếp
Nay được sắc thn ny
diệt dm, nộ, si
Cho nn nay đảnh lễ
V khởi dm, nộ, si
Nay xem nhan sắc Phật
Cao qu giữa loi người
Hơn tất cả mọi người
Vinh viễn hết cc c
Sau khiến con như Phật
Liền tiu diệt tức khắc
Thn con hết khổ hoạn
Bấy giờ đức Thế Tn c phần trn của bụng như vầy:Trn dưới bằng nhau kho lo, vi diệu khng ai bằng, khng c chỗ no khng bằng phẳng, khiến cho người hoan hỷ, cng tương ưng với thn. Bấy giờ ni bi kệ ny:
- Bụng trn thanh tịnh đẹp
Nếu c ai xem thấy
Sanh lng mềm vi diệu
Lại khng thọ cc loi
Bậc nhất khng g bằng
Khng c cc cấu uế
Khi đứng nh sắc vng
Qun sắc tối diệu ny.
Bấy giới đức Thế Tn c vng bụng dưới thế ny:Trn trịa li dần đến bụng trn, sắc vi tế, cng tương xứng với thn, giống như bụng của con nai, c nh sng lnh thanh tịnh, khng ai bằng. Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Bụng Như lai vi diệu
Hy xem tất cả tướng
Hy biết Ngi như vậy
Về sau sẽ diệt độ
Sắc đẹp khng ai bằng
Mỗi mỗi kh nghĩ lường
ược thế gian khen ngợi
Cho nn qui mạng lễ.
Bấy giờ đức Thế Tn c đi chn như vầy: Bước đi bnh an, đứng vững vng khng di động, cũng khng lung lay rất vi diệu. Chn c ngn di mịn mng, đủ trăm phước tướng, nhờ Ngi đ tu khổ hạnh, sau mới được như vậy, đi đến đạo trng, V người đời nn muốn độ thot cho họ, ai nghe tiếng của Ngi th giống như tiếng của Long vương, mắt lnh khng di động. ối với cng đức đ lm của tam gia tam Phật (Chnh đẳng gic) cng đức gấp trăm ngn lần, ngọc anh lạc vi diệu, nh sng khng co g snh bằng. Từ xưa đến nay Ngi c cng đức như vậy, cho nn con ci lạy ni bi kệ:
- Ai niệm khng hại được
Cũng lạy Như Lai đảnh
Nếu ai c niềm tin
Trong trắng rất mịn trơn
Lạy dưới chn Thế Tn
Như lai giải thot chng
l người tối thắng
Cho nn qui y Ngi
Bấy giới đức Phật c tướng bnh xe như vậy, rất trn cũng khng c tạp uế, cũng khng c th lậu, thậm thm, c bnh xe c ngn cy căm, rất nhu ha, thn thế đầy đủ, cc căn khng thiếu tạo sự nghiệp lớn, để thờ phụng bốn phương, tướng của Chuyển- lun- thnh- vương: 1/ ầy đủ cảnh giới. 2/ Tm khng khiếp nhược. 3/ Giống như A- tu- lun lấy tay che mặt trăng lm cho khng c nh sng. 4/ Giả như lc chuyển php lun th liền c nh sng lớn, giống như ma xun th khng c bụi bặm, trong hư khng cũng khng c my che.
Bấy giờ vo lc nửa đm, khng c kiết sử (nguyệt bệnh) mặt trăng phng luồn nh sng lớn, cũng lại như vầy: Chuyển- lun- thnh- vương vốn khng c tướng của đức Như lai. Bấy ngời liền ni bi kệ ny:
- Người đời thọ trăm tuổi
C tướng chuyển lun ny
Cũng như ni An Minh
Nhờ gieo phước nn được
Ngang nơi cung ế Thch
Chư Thin đều khen ngợi
Nếu ai biết điều ny
Thảy đều c nhất tm
Chi tnh rất kin cố
Mặt trời đ chiếu sng
Thường để mất cơ hội
Như hoa sen rộ nở
ệ nhất khng đu bằng
Như lai đ tu hnh
Tuyn bố nay đ đến
Như lai ứng chuyển lun
Thấy điều ấy một cht
Khng ai hơn đức Phật
Phng ho quang khắp nơi
ộ khắp cc chng sanh
Bấy giờ đức Thế Tn du hnh như thế ny: Ngi đưa chn mặt đạp xuống đất th động tc ấy khng chậm cũng khng mau, bước đi ngay thẳng cũng chẳng vội vng giống như voi cha bước đi vững vng chẳng khc g cả. Thn ca đức Thế Tn khng lay động, Giống như vị Thin Na La Din (lục sĩ ci trời)
Bấy giờ đức Thế Tn đối với người cao Ngi lm cho họ thấy mnh l thấp, đối với người khim hạ, Ngi chỉ cho họ thấy mnh l cao.Những người c nh nhỏ th tự nhin thnh rộng lớn. Thn thế của đức Như lai chưa từng ci xuống, bởi do đời trước Ngi khng c tm kiu ngạo. Cc loại nhạc kh khng đnh nhưng tự ku, cc loại cn trng đều được an ổn, đều do đời trước Ngi đ tu hnh từ tm.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Ngi c đại thần diệu
Chỗ ở được sắc tốt
Nhờ Ngi bỏ kiu mạn
Khng i dục vi diệu
V y c đức ny
Ph hoại kẻ can cường
Tối gic, tự gic ngộ
Trụ xứ, thọ hnh bo.
Bấy giờ đức Thế Tn c dấu chn như vầy: c tướng bnh xe ngn căm, hiện ra rất vi diệu , cc căn đầy đủ, sắc đẹp diệu, khng c ai snh bằng, l bậc nhất trong loi người, sanh nhiều sự hoan hỷ. Tất cả đều do Ngi đ tạo phước trong trăm ngn kiếp m c. Ngi khng c tm th lậu trừ khử dm, nộ, s. Những việc lm của Ngi vốn khng c dối tr, khng c cc điều c, khng tương ưng với si m, khng tạo hạnh si m, Ngi c danh tiếng như vậy, ch tnh ngay thẳng, việc lm khng mong cầu, khng m lng hồ nghi, vốn đ diệt, trừ khử hy vọng ( mong cầu) việc lm khng khuyết lậu, tm khng c bỉ thử, cng đức trm khắp, đầy đủ thnh tựu thập lực, trừ tất cả tai hoạn.
Bấy giờ ni bi kệ:
- Tối thắng c đức ny
Phn biệt hnh địa nghiệp
Bnh xe hiện dưới đất
Nn tự quy y Phật
Cc hạnh đ lm ra
Như mặt trời chiếu sng
Tm đ quan st
Như dấu chn in đất.
Bấy giờ đức Thế Tn c nụ cười như vậy: Nhờ lm nhn duyn như vậy, Ngi vốn tạo hạnh thương yu cc chng sanh, , cho nn mới hiện ra nụ cười như vậy. Bấy giờ khi đức Thế Tn mỉm cười c sự nhu nhuyễn bậc nhất, tế sức vi diệu , thanh tịnh, ai nghe lọt lỗ tai đều hoan hỷ, thấy Phật mỉm cười, khng c trần cấu, thanh tịnh khng tỳ vết, l nhờ Ngi tu hnh khng ni lời hư dối, giống như hoa Ưu- Bt- Chim-Bặc, c cc thứ hương thơm Ngi tung ri cam lồ, lời ni c cc thứ nh sng, vi diệu đệ nhất, tm c thể phn biệt được.
Bấy giờ đức Thế Tn thn Ngi c sắc vng rng, giống như ba lớp ni cao vy quanh, Ngi sanh ở chỗ A-Ca-Nị-Sất. Ở cung trời đ, những người c niềm tin, vng theo lời gio giới của đức Như lai , khng hề vi phạm, dần dần trao truyền nhau, nn hoan hỷ đối với đức Như lai .
Bấy giờ đức Thế Tn vốn đ tu hạnh như vậy. Khi ấy liền ni bi kệ:
- Cc mu sắc xanh vng
Xuất từ thn Như lai
Tướng giữa my Như lai
ến A-Ca-Nị-Tra
Miệng ni nh sng giới
Trời người đều cng dường
Ba nhn duyn khng bằng
Lại đến chỗ Như lai
Bấy giờ đức Thế Tn c ho quang như vầy, đều l do bổn hạnh Ngi tạo ra nn pha sau thn Ngi c nh sng ny, nh sng rất diệu thiện, giải thot bậc nhất. thn Ngi c ho quang, ai thấy cũng hoan hỷ, c cc thứ nh sng, thn đeo ngọc Anh Lạc, cc loại bụi bặm của La- Hầu, A- Tu- Lun cũng khng lm chứng ngại Ngi được, đ giải thot ngũ kết, Trừ khử ngu si.
Bấy giờ đức Thế Tn hiện ra cam lồ, khiến cho chng sanh gặp được mi vị ny, tự nhin c thần tc, khng thể nghĩ bn được. Khi ấy liền ni bi kệ:
- Thn thể kho giải thot
Thập lực, c nh sng
Như lai c thần tc
Anh sng hơn mặt trời
Khng bị ai trở ngại
Kẻ ngu khng thể thấy
Thị hiện cc chng sanh
Con lạy nh sng Ngi .
Bấy giờ đức Thế Tn đắp y như thế ny: Khng cao, khng thấp, ty thời đắp y, để diệt trừ cỏ uế, nguồn gốc của sanh tử. Ngi khng mặc y phục v để vui thch, đi đến chỗ no đều hoan hỷ, v c quả thật như vậy, cho nn y phục Ngi tươi sng. Tn giả Nan- đ v cc Tỳkheo ở bn Thế Tn , đắp y Tăng- gi- l, khng ai c thể lm cho y của Như lai dơ được. Khi ấy tn giả Nan- khen l chưa từng c, nn đến bạch đức Thế Tn muốn biết cch đắp php y. đức Thế Tn bảo rằng:
- Thế no Nan- ? Nếu điều đ khng phải l đức Như lai lun lun xuất thế lm sao trừ được uế, dm, nộ, si, cho chng sanh, lm cho vĩnh viễn chấm dứt khng cn st lại, rồi ty theo họ m dạy bảo. Nhờ thnh tựu cng đức như vậy, cho nn gi bo mạnh cũng khng lm cho y Ngi bay được, trần cấu khng nhiễm được.
Bấy giờ liền ni kệ:
- Y Như lai đ đắp
Hoa sen khng dnh bn
Hoặc gi bo thổi ln
Muốn y Như lai động
Tự che cả thn hnh
Y ny cũng như vậy
Thế lực rất dữ dội
Ai hơn đấng Thập Lực?
Bấy giờ đức Thế Tn khất thực cc nh ho qu giu c như vầy: Khng lựa chọn kẻ ty tiện, Ngi đều bnh đẳng khất thực, khng c t mạng, khng c ci xuống m ăn, khng coi sao, bi quẻ, ngưỡng ln m ăn, khng nhận tn th, bảo đến đằng kia để ăn, khng xem bốn phương để kiếm ăn, khng ch thuật huyễn hoặc để kiếm ăn, khng cy cấy để kiếm ăn.Sở dĩ Ngi đi khất thực l để cứu tế chng sanh, khng c mong cầu, khng tham trước sự ăn uống.
Bấy giờ, khi đức Thế Tn ăn, khng phải v để vui sướng, c sự nhiễm trước, qun nghiệp như vậy, m thọ nhận đồ ăn của tn th. Ngi cũng khng tham trước, khng dm, nộ si, cũng khng m hoặc, trừ bỏ tm m hoặc, xả ly tm nhiễm trước, khng tương ưng với tm nhiễm trước, nhằm xả lng dục i khng lm trở ngại được, thường i lạc tn th, lấy thiền lm mn ăn, cũng khng c ng tưởng, hon ton xả ly khổ, thấy r phi nghĩa. Thn ny chắc chắn sẽ kết thc, xả ly ba việc, thanh tịnh khng c dm, nộ, si. Vậy nay Ngi ăn như thế no? - V muốn hiện r thn ny l khng bền chắc, cho nn thn l nơi trưởng dưỡng bệnh hoạn. V như khng c lửa ( hơi ấm) nơi thn, th phải bỏ thn ny khng sanh loạn tưởng, tung ri cam lồ tu phạm hạnh để bệnh cũ chấm dứt, khng tạo ra bệnh mới. V vậy cho nn đức Thế Tn thọ nhận đồ ăn của tn th để họ được quả bo, mong thn họ được an ổn, ủng hộ thế gian:
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Khất thực khắp cc nh
Ngi ở nơi vin qun
Khng lựa ngon hay dở
Chng khng trở ngại Ngi
Muốn họ được chnh php
Như con ong ht hoa (đồ ăn su vị)
Khng sanh khen ch
Trừ bỏ tm tham ăn
Bấy giờ đức Thế Tn c sng tọa như bầy: l ở trong hang ni, ngồi nơi đất trống, ở vin qun, bn cạnh nguồn suối, nơi cc hoa quả sầm uất, vui thch khng c chi snh bằng, nơi khng c người , mong cầu giải thot, sống ở nơi đ, giải thot cc điều c, cũng khng c sự ngăn che, nơi con người khng c đặt chn đến, khng c sự sợ hi, la bỏ sự đắm vo sắc, thường thch tịch tĩnh. Ngi thuyết php cho chng sanh, ni rộng như trong khế kinh.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Cy cối sanh hoa quả
Phn biệt, thch nhn tịnh
Nơi đ cầu giải thot
Khi ở chỗ nhn tịnh
Vin qun, hoa Mạn Na
Hoa xanh xanh rộ nở
Cho nn ở chỗ ấy
Khng tiếng khng loạn tưởng.
Bấy giờ đức Thế Tn dng cỏ rải trn mặt đất, l khng c trần cấu, khng tham đắm trang sức, hết sức mịn, mềm, trơn, thiện sanh vi diệu . Nếu ai thấy hnh của Ngi , ngắm mi khng chn, thảy đều quan st, khng cao khng thấp, tư duy như vậy thay nhau nương tực. Danh sắc lục nhập hiện ra nơi Ngi khng cng tận, hoặc dng cỏ ri mặt đất, lun lun hng phục chng, cho nn trải cỏ để ngồi m khng c dục tưởng, lấy cỏ lm nệm, cũng khng c kiết sử, thảy đều thanh tịnh.
Ngy xưa chư Phật đ tạo cng đức , cũng khng nhiếp thủ, khng tham trước, được chứng quả, đều đem hồi hướng, cũng khng no hại lm chng sanh ra cỏ kiết sử,tề chỉnh, khng nhu nh, dựa vo chng sanh cũng khng bị ấm ci ngăn che, được tam muội chứng thng, nằm hng phi hữu st đất, Ngi ngủ nghĩ khng lu, liền ngồi dậy đi kinh hnh, tu đạo. Nhờ v gic tam muội cho nn hng bn phải của Ngi nằm st đất, v muốn hng phục on địch nn ngồi trn ta sư- tử, đắm vo loại o tơ mịn 5 mu, hiện sắc khng phải l sa mn chn thật, khng nhiễm trước hnh sắc m tu hnh phạm hạnh, dựa vo chng sanh, cầu tm giải thot.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Chng sanh khng căn lnh
Tm đ tạo hạnh lnh
Lnh thay, đại php nghĩa
Nay đối chng Như Lai
Nhờ cng đức họ thch
Tm vốn tự gic tri
Khng c ai hơn Ngi
Lấy cỏ trừ i dục.
ức Thế tn sao gọi l ( biết r) cc căn?
- l ngy xưa Ngi tạo ra căn như vầy, kh vị tương ưng, v đạo cho nn sanh căn ny, hng phục đin đảo, muốn sử cc căn thuận dng, tương ưng với sanh tử. Cc căn ny khởi ln hạnh bất tịnh, nương vo cc duyn khc. Cc căn ny tham trước thế gian, cũng nhiễm trước dục lạc. Cc căn ny khởi ln cc thế lực, tất cả kiết sử hẫy hừng. Cc căn ny xua đuổi thn lưu chuyển mi khng bao giờ dừng nghỉ. Cc căn ny khng thnh tựu đại nghĩa. Cc căn ny m hoặc, trải qua cc cảnh giới. Cc căn ny giống như kiếm nhọn lm thương tổn thn mnh, cc căn ny gy ra khổ no, cc căn giống như ghẻ lở, chảy cc kiết sử. Cc căn ny giống như bệnh tật, khng c sức lực. Chng khng bao giờ nhm chn, biết đủ, thường mong cầu khng thi. Cc căn ny khng bao giờ dừng nghĩ, lun lun khởi ra cc kiết sử. Cc căn ny giống như thuốc độc, khng cắt đứt được gốc khổ . Cc căn ny khng nghe lời dạy bảo, cng tương ưng với cc điều c. Cc căn ny khng giấu kn, bị cảnh giới gươm đao tri buộc. Cc căn ny khng được gn giữ, kh vị khng đầy đủ. Cc căn ny khng c tm, tri lăn theo cảnh giới, v cc căn ny khng tu hnh, lửa dục đốt chy mi theo cảnh giới. Cc căn ny c cc khổ no rong chơi cc cảnh giới khc lm cho tất cả thn tm đều khổ.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Căn, ở cc cảnh giới
Tm thường bị đốt chy
Như Lai dạy lnh thay
Khng c cc căn c
Giống như hn sắt nng
Bị điều c chế ngự
ưa đến chỗ an ổn
Huống phải c cảnh giới?
ức Thế tn lm sao để biết tm?
- l tm nương nơi cảnh giới sanh trưởng tăng ch. Tm ấy loạn tưởng, khng định. Tm ny giống như gi bo. Tm ny khng nhm chn duyn c, nn chiu cảm tai ương. Tm ny chạy xa giống như mộng tưởng. Tm ny tham trước cảnh giới giống như con khỉ. Tm ny lm cc thứ tham trước tự nhin, giống như cnh con chim khổng- tước thường ng lại bng mnh. Tm ny rong chạy xa vời, tư duy tiền ti sự nghiệp. Tm ny khởi ra cc sự ngăn che, cũng như ngựa hoang khng biết mệt mỏi.Tm ny kh chế ngự chạy theo cc cảnh giới. Tm ny giống như vua thường lm theo mnh.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Rất thm diệu đệ nhất
Dạ Xoa, Tu Kiền ạp
Họ được sự bung lung
Thế gian khng nh sng
Tm tr khng hạn lượng
Ba đời khng tự gic
Tự nhin c niệm ny
Ta lm nh sng php.
Bấy giờ đức Thế tn lm thế no để tung ri sự gic ngộ ở thế gian?
- l thế gian khng c g để nương tựa, tham đắm thn mnh. ời ny tm khng c chỗ nương tựa, tham đắm cảnh giới, đời ny cc nghiệp nướng tựa cc thứ t kiến như vậy. ời ny đ tạo ra tự nhin. ời ny đọa vo đường t, tri lăn trong đường c. ời ny sống trong đường c như con khỉ. ời ny khng c sự chiếu sng, bị ngủ ấm che lấp. ời ny m la tăm tối khng c con mắt tr tuệ. ời ny bị đi kht, bị kht i khng biết chn. ời ny bị đốt chy, cc thứ kiết sử tri buộc. ời ny t vị ngọt, giống như con ong ht hoa. ời ny khng thể nương tựa, sẽ đưa đến bại hoại. ời ny l cuộc viễn du, cỡi ln xe m đi. ời ny bị tri buộc, phải sống trong sanh tử. ời ny dẫn đến cc thứ khổ no, sanh, gi, bệnh, chết. ời ny chẳng vi diệu, chắc chắn phải bại hoại. ời ny khng c sự cứu hộ, bị sự thống khổ bức bch. ời ny chẳng phải do ta lm ra, chắc chắn phải bỏ m đi. ời ny l một bộ my triển chuyển nương nhau m tồn tại. ời ny cc thứ hnh động đều dẫn đến c xứ. ời ny như chuyển ha hiện ra sắc tượng. ời ny l v ch sanh ra cc bậc bại hoại. ời ny do hnh động cẩu thả nn khng thể nương tựa. ời ny kh gic ngộ, khng c cảnh giới.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Chng- sanh bị khổ no
Lấy tr tuệ cầu đạo
Dần dần được ch lợi
N chắc chắn bại hoại
Thấy thế gian khng thật
Qun st chỗ thn cận
Muốn yn thn mạng mnh
Nn tịch diệt l vui.
Thế no l trong đời ny vượt qua khỏi con đường lầy lội?
- Giống như hạt sen trong nước kia, trong lc đ mầm mộng sinh ra dần dần lớn ln, n cũng như vậy, năm vị đều chết để thức xứ vng sanh, bị hnh động hữu vi tạo ra, vy quanh, nhờ gi lửa m thnh, bị nước kiu mạn tưới ln, bị chết, ngay ở khoảng giữa lại sanh ra mầm mộng. Giống như mầm mộng (của cy) sanh ra, ở đy cũng như vậy, v mầm mộng sanh ra cho nn chẳng phải đoạn diệt thường tr. Giống như người trước tin xem mầm ruộng, ở đy cũng vậy, v chng sanh ấy bị tri buộc, cho nn chẳng phải đoạn diệt m hữu thường. Giống như mặt đất bị gi thổi, ở đy cũng vậy, tứ đại kin cố thọ cc khổ no, ở đy cũng vậy, cho nn tất cả đều tự nhin. Giống như hoa sen sanh mầm mộng tự nhin khng hư hoại. Cho nn tất cả chẳng phải tự nhin, một nghĩa hun tập, giống như tứ đại bn ngoi bị gi thổi, lại khng cn tạo ra tứ đại ny nữa, ở đy cũng vậy, cho nn đối với tất cả php cần phải xả ly. Giống như đối với cc hnh của loi hữu tnh. Ở đu cũng như vậy, cho nn php ny giống như sự tương tợ của ci mầm mộng v hay giống. Ở đy cũng vậy, tướng của đại nhn khng thể hủy hoại. Như vậy tnh đ tạo ra giống như hạt sen sanh mầm mộng. V vậy v số điều ấy cũng khng c sự hữu sanh. Giống như mầm mộng kia khi sanh ra, khng c từ đu m đến. Ở đu cũng vậy, cho nn khng đến khng đi, giống như khi n đi th khng c chỗ dừng nghỉ. Ở đy cũng vậy, cho nn khng c tru xứ . Giống như mầm mộng kia đều lớn ln, dần dần nở hoa, ở đy cũng vậy, khng cao khng thấp, giống như mầm của hoa sen dần dần lớn ln. Ở đy cũng vậy, đ tạo mầm mộng trong bo thai th dần dần sẽ lớn ln, giống như hoa sen l xanh mởn mởn, thật đng yu, ở đy cũng vậy cc hnh động đ tạo ra thật đng khả knh, giống như khi n hnh thực, ở đy cũng vậy , khi con người sắp chn mi, th tc, lng, mng, răng v năm căn đều phải xả bỏ, 6 tnh suy hao, căn tn loạn, để bỏ ci thn ny, giống như ci hoa kia, chắc chắn sẽ chn mi, giống như dưới nh sng mặt trời, sắc hương rất vi diệu, ong cha du hnh, n hết sức vui thch. ở đy cũng vậy , khi mới sanh ra, tứ đại như nh sng mặt trời chiếu soi, thai thnh hnh c cảm gic, cng n đồng loại, cho nn kiu mạn đều cng nương nhau, hết sức i knh, đi kht, sanh tử gọi dục l vui. Kẻ ngu si ấy c ci tưởng đin đảo như vậy, ở đy cũng vậy , trong tất cả thời tiết khng thot khỏi gi v chết, giống như thời tiết ấy khng c năng lực, bị gi nng thổi, phải xả bỏ xa la tất cả, hoa quả đều phải xa la, cũng khng sở duyn, cũng khng c ong, cũng khng c sắc đẹp, khng lm người ta yu thch . Ở đy cũng như vậy, dần dần lm hao giảm ở trong cuộc sống ny khng c thế lực. Ai c mạng sống tồn tại, th trong v ngoi đều c sự tổn giảm khng cn sức lực trai trẻ khỏe mạnh nữa, tất cả đều phải chết chc, khng c cnh nhnh, khng c răng tc, khng thấy khng nghe, khng hương khng vị, khng cn trơn mịn, cũng khng xc cảm , thn thể tn hoại, những tnh kiu mạn đều đ hết sạch, cũng khng c vị để đắm trước, khng c hẫy hừng, đ vượt qua sắc, da mồi, mặt nhăn, khng cn sức trai trẻ khỏe mạnh nữa, đ c sự gi ny, khng cn yu cc sắc bại hoại nữa. Cc người nam người nữ v đắm trước nn bị tổn hại. Giống như cy kh mục, cũng khng c hương vị, mỗi mỗi đều phải tan nt ly biệt. Ở đy cũng vậy , mạng căn đ chấm dứt, phải đem đến giữa g mả. Giống như hạt sen kia, sau khi thnh thục lại sanh ra mầm mộng. Tướng ny cũng như vậy, lun lun thọ hữu. Giống như chng sanh loại tưởng về hoa cnh bại hoại ấy.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Cho nn phải bỏ hữu
Như sanh trong bo thai
Muốn cầu mầm mộng sống
Muốn được đến bĩ- ngạn
Cũng phải qun hoa ny
Sing năng cầu tịch diệt
Biết vui, khng , v hữu
Phải nn tự cầu.
ức Thế Tn ni biển ấy nghĩa thế no?
- Ci thứ nhất gọi l độ chng sanh đến bĩ- ngạn, suy tư cng đức tăng ch v lượng, thanh tịnh khng tỳ vết, c đại tr tuệ, giải thot, khng c tm on hận. Thứ nhất được giải thot, nhờ kho gic qun khng la thiện căn, danh tiếng đồn xa, tr huệ trm khắp, cc thứ hương thơm lan xa, giống như ci cy tươi tốt, thất gic , kho phn biệt v thường, khổ, khng, v ng, đ độ thot tr huệ, trăm phước đầy đủ, thường nhập tam muội, khng c loạn tm, khuyến trợ chng sanh, lam cho họ pht tm thiện, hay thnh tựu tất cả mọi thứ tam muội, l hng tối đệ nhất trong những người học v v học, tung ri chnh php chưa từng mệt mỏi, bnh đẳng ha độ, ni lời chn chnh, nhu ha, thanh tịnh khng tỳ vết, khng c dm, nộ, si, c cng đức số một trong đại chng, tung ri lng từ đến tất cả, an lạc, dừng nghỉ, gio thọ cảnh giới, thường nghĩ đến sự cung knh, cng đức v cng tận. Ngay khi ấy, trong 91 kiếp, đức Thế Tn dần dần thnh tựu đức ny , gic tri tất cả nghiệp su xa, muốn khiến cho tất cả quần sanh, đồng hưởng một vị, Ngi thuyết php khng sai thời tiết, thường cng tương ưng với chng sanh, , thập lực, chu bu, đầy đủ cc thứ chu bu, nương tựa 4 v sở y, ở trong 4 đại, v cc chng sanh nn khng lựa chọn cao hay thấp, Ngi đ độ đời bằng tm php, khng c tm tăng giảm.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Cho nn phải cầu độ
Biển Như lai v lượng
vượt đến bĩ- ngạn
V c khổ, vui ny
n cần với đạo sư
Cho nn con lạy Phật
Cng đức phước v lượng
Nn cầu chỗ an ổn.
Như lai l chiếc thuyền v sao như vậy?
- l Ngi kho tạo quả bo chắc chắn, tập hợp chng khng c chống tri, cc hạnh đầy đủ, cc điều c vĩnh viễn chấm dứt. Ngi dng cấm giới l cam lồ số một để che chở thn, khng đoạn diệt tưởng hữu thường, đ an trụ tịch tịnh được đứng ở bĩ- ngạn thường yu thch nhẫn, khng khởi tm sn hận, phn biệt năm căn đẳng kiến, khng c tư tưởng khc, cc thứ thanh tịnh, giải- thot, khng, v nguyện, v tướng; Tam tam muội đầy đủ, Ngi thường m lng hổ thẹn, khng cn do dự, thiền tịnh về tứ đẳng ( tứ v thượng tm) v sắc tam muội cc hạnh, thảy đều phn biệt khng c hạn lượng, qun ố lộ bất tịnh, nhn tr đệ nhất, thường hiện trước mắt, đối với dm c gic tưởng thấy đều l bất tịnh, thường nghĩ xa la, dng kim cang tam muội tung ri hiển hiện, c v lượng phương tiện muốn cứu độ chng sanh, gic qu gi, cng tương ưng với tr tu hnh đạo giải thot, khng c tai hoạn , sanh, lo, bệnh, tử, Ngi lại thọ thai l muốn cứu độ chng sanh, đối với cng hạnh ba đời đầy đủ, khng thể cản trở ph hoại, khng ưa thch tất cả những việc thế tục. Qun tất cả tướng mong được xả ly, tm khng c tăng giảm như vậy, c thể độ thot tất cả chng sanh, lấy Thập lực lm thuyền b mi mi cứu độ chng sanh, đưa họ đến bờ bn kia. Thường c ci qun ny, khng phải v thn mnh. Ngi l Thanh văn bậc nhất nhập vo tam muội qun khắp, lm nhiều php qun, thừa sự cng dường, trng phang lọng hoa, dng tam tam muội ( khng, v tướng, v nguyện tam muội) lm ấn của Phật , dng Chim đn lạnh xoa vo thn, dng 5 php thần thng suốt qun, cc thứ hương bay khắp, lấy 4 v sổ y lm t v, đầy đủ khung trống, khng c sức mẻ, V- thường, khổ, khng, v ng, muốn được thot ly khỏi biển sanh tử, hng phục chng ma, khiến cho tan nt, cng tận chỗ v vi. Phn biệt php tương, tất cả đều khng thọ, khng độ, diệt được thức xứ, khng cn khổ, vui, đạt đến Niết- bn cỡi ln xe phước v 4 bộ chng, được hoan hỷ, nhảy nht khng kềm chế được, dng thuyền b của thn, khẩu, thiện v thập lực để chuyn chở chng sanh, đều đến được chỗ Nhất- thiết cam lồ Niết- bn.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Khổ hạnh v số kiếp
Kho đến chỗ an ổn
Ngi với tm hoan hỷ
Tất cả đều kết thc
Tạo thuyền b phước đức
Nhằm cứu vớt ba đời
Mau vượt bờ sanh tử
Diệt tận mới l vui
Bấy giờ đức Như lai c mặt trời như vầy: l thiền hnh đầy đề tứ- đẳng (Từ, bi, hỷ, xả) khng c sức mẻ, khng c hnh động uế, kho hộ tr tất cả giới, tiếng tăm đồn khắp, tất cả chng sanh đều knh ngưỡng khiến cho họ được ưa thch sự tịch tịnh, tm được hoan lạc trong v số trăm ngn kiếp tu hnh Khổ, Tập, Tận, ạo hiện đệ- nhất- nghĩa, dng tr huệ chiếu sng để trừ bng tối ngu si, tiu diệt cc khổ, du hnh trong chng sanh, thảy đều thnh tựu Thập- lực- v- y, dng mnh đối với ba ngn đời thảy đều ph hoại, thương xt che chở cho người khng vượt qua, tr khng thể ph hoại.
Bấy giờ đức Thế tn đối với hạng người đ hiện ra như mặt trời sng, đầy đủ hạnh v lậu, cỡi ln xe ại- thừa, điều ngự v- y, như gi thổi bườm. V nghĩ đế chiếc xe cng tương ưng với chng m hiện ra trước mắt, dng đẳng ch (Chnh định) đối với chng đều c đầy đủ ẳng- ch- tam- muội ( Chnh định) tư duy tất chng sanh loại. Ngi đối với ba đời chng sanh c đầy đủ sự che chở gip đỡ, họ đều vng theo gio của Ngi, khng c lng dục, nộ, si, kiu mạn, xả ly cc kiết sử, chng trời người đem hoa đến cng dường, khng c 5 thứ ngăn che, lấy tn ti tung rải tất cả chng, đều khiến cho họ gic tri, khng c trần cấu, cc kiết sử khng lm ngăn ngại.
ức Thế tn lm mặt trời chiếu sng như vậy:
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- đầy đủ trăm tr
Hiện nh sng ba đời
V số, trăm kiếp hạnh
vượt qua bờ ny
Hon hảo với chng sanh
Con lạy bậc nh sng
Diệt ngu si tối tăm
Con lạy đấng Huệ Nhật
V sao đức Như lai c hnh tượng giống như hoa sen?
- Bỡi v Ngi c cng đức bậc nhất m thnh, đối với ba ci, Ngi c đức tin được độ thot, đối với chng sanh thanh tịnh đẳng tr phổ biến chu tt, nhờ sức mạnh tinh tấn được đến bĩ- ngạn, tiu diệt my m, thiền duyệt đều được đắc độ, niệm giải thot khng c cc tưởng, nhờ qun m chấm dứt cc thứ tai hoạn uế, cũng khng c khc, ẳng kiến đầy đủ, thảy đều thnh tựu, thảy đều biết r, nhờ hương giới định thơm ngt 4 phương, dng nh sng thanh tịnh hủy hoại chng sanh loại.Giống như loi ong ht bao nhiu loại mật chng đều phn biệt được, r biết đối với tam- hữu đều được giải thot, chng sanh đều được hy vọng Ngi dng cc thứ phương tiện muốn cho họ được an ổn, qun st su xa khng nhm chn, tất cả căn khng khuyết lậu. Ngi chấm dứt tai hoạn dm, nộ, si, trong tm chng sanh, lm cho khng cn bốc chy nữa, hết sức thanh tịnh, mềm mại v được độ thot.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- sanh ra thanh tịnh
ủ v số cng đức
Muốn được vui tịch tịnh
Hy hay gic ngộ chng
Chnh mnh được khen ngợi
Sắc vi diệu bậc nhất
Tối thượng giữa loi người
Nay con ci đầu lạy
Cng dường hoa kh snh
Vi diệu tối đệ nhất
Chng sanh được thanh tịnh
Nn gọi Thường Hữu Thanh
Cng thế gian tương ưng
Hương lnh rất vi diệu
ược người đời khen ngợi
V Trước ại Thần Tin
Bấy giờ bậc Nhất Thiết Tr c đm my m như vầy, đ l trong 91 kiếp Ngi đ tu hnh tư duy bất tịnh, thần lực đ chế ngự, lời ni ra khng c khc nhau, sạch hết cc i dục, khng cn sầu lo, đối với cc thứ Tam- muội được đến bĩ- ngạn, lấy tm đại từ bi lm cho chng sanh đạt được cng đức, đầy đủ trăm phước, khiến cho họ đạt được tịch tịnh, dng qun tm m qun cng sanh. ối với cc chng nhn dn, A- tu- lun, quỷ thần, đối với ba đời m thực hnh lng từ, đều khiến cho họ được thanh tịnh, mt mẻ, được giải thot mn, đế chỗ giải thot. Lại dng nh sng tr tuệ, rửa sạch chng sanh lm cho thanh tịnh, dưới đến người nam người nữ đều được thiện lợi, nơi đ du hnh được cc nhẫn nghiệp, được php thậm thm, rnh php chng sanh, m trồng căn lnh. Chng sanh đi khc vị ngọt cam lồ, lo chng khng được độ thot, nhờ php tu hnh khiến chng sanh gic ngộ, tất cả hnh hữu vi thảy đều v thường,khổ, khng , tất cả php ng, Niết- bn l vui đệ nhất, bnh đẳng độ thot sự khổ vui ấy, kho phn biệt được đầy đủ ngn ngữ, đối với trong cc chng khen ngợi php lnh, trồng gốc giải thot, php dm, nộ, si, kiu mạn, thảy đều la bỏ, dng tm kim- cang v- y, độ thot tai hoạn cần khổ của chng sanh, với trong chng khc, bậc Nhất - Thiết- Tr lm cho họ thương yu tất cả, huệ th tất cả m khng đắm trước, cho nn con chắp tay đảnh lễ bậc cam lồ.
Bấy giờ ni bi kệ:
- Cng đức hiện nh sng
Nn pht tm hoan hỷ
được v- sở- y
hng phục bn ngoi
My thập- lực v song
Ni cam lồ trừ kht
L my Nhất- thiết- tr
V vậy uống cam lồ
Bấy giờ đức Thế tn c ngọn lửa như vầy: Ci gọi l điều Ngi mong thực hnh, đ l chng sanh loại đều mong cầu hỷ lạc, giải thot, được 4 đẳng tm, sở cầu đ được độ thot, đầy đủ ệ- Nhất- nghĩa cng tr tương ưng, Tam- muội biến khắp tất cả, c thần lực ấy, cc thứ danh văn, đầy đủ cc căn lực, tam muội su xa (ẳng ch), c năng lực ấy, trăm ngn v số loại, căn, giới tất cả php ny được tự tại, bậc tối tn ba đời lấy oai thần thập lực, được v sở y. l giải thot thứ nhất, được nh sng đệ nhất, sự khng tịch đệ nhất, c đức như vậy, tung ri php su xa, đối với chng sanh th dạy dỗ bảo họ thực hnh đức nhẫn nhục, vượt qua sự sn hận, lời ni m dịu khng lm thương tổn ai, diệt trừ tất cả kiết sử, đối với hng học v v học, trong bốn bộ chng đ kho tu hnh. Chỉ dạy sự khổ bo l như vậy. Cng đức của Ngi thật v lượng, thnh tựu tr, hướng đến cửa Niết- Bn, m được cng dường, tn trọng bậc nhất, tươi mt chng sanh. V vậy con chấp tay đảnh lễ ngọn lửa của Phật.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Hay thiu đốt cỏ cy
Lửa Phật, vi diệu nhất
Lửa Phật đ diệt hết
V c cng đức qu
Lửa tối thượng, khng bờ
Cho nn con đảnh lễ
Khng cn sanh khổ, vui
Lưu bố nơi thế gian.
Bấy giờ đức Thế tn c vin qun ny rất nhu nhuyến, thnh tựu cấm giới, ngay nơi đ khng c 5 sự ngăn che, cũng khng c đ, ct uế, cũng khng c ni non, tất cả gốc rễ cc php đều được tự tại, đại từ bi thanh tịnh, khng c cấu uế, tự mnh hết sức vui sướng, đều đến bĩ ngạn. C sự tư duy cng đức như vậy,cc hạnh thuần thục, việc lm c thế lực, thnh tựu căn bản thiện, cũng khng di động đối với php nhẫn, khng cn hồ nghi, ci thấy bnh đẳng, tm hiền thnh đạo đều được đầy đủ, được cc sự cng dường, trăm hạnh v số khng thể kể hết. Giới, tam muội, đầy đủ thập lực, khng cn hồ nghi. Cc sự ngăn che (ấm ci) giải thot thanh tịnh, đ pht thệ nguyện, quả, cnh, l sầm uất, ối với chng, sanh ra quả,sanh ra trăm ngn rừng tam muội đều được sầm uất, ci thấy bnh đẳng, khng c t kiến, thiền v sắc m thn tự vui, từ bi hỷ hộ, thường che gở chng sanh, ngay khoảng giữa, phn biệt 7 gic , dứt tm, đệ nhất quả, tm qu vy quanh, thường niệm huệ th, v cầu sự xuất yếu nn c đm my mt mẻ ny, dng sức nhổ gốc cc kiết sử, c sự dũng mnh ny l muốn được giải thot, cng đức khng thể hủy hoại, thiện php tập trung nơi Ngi , trừ dm, si, nộ, cho chng sanh, được v sở y, giống như A- Nh- Cu- Ln, X Lợi Phất, ại Mục Kiền Lin, Ca Diếp, Ca Chin Din Tử, A Na Luật, Nan ề, Kim Tỳ La, Nan , Ly Việt, đối với trong vườn thanh văn, lm vua của thanh văn, cng đức khng g bằng, ao tắm thanh tịnh, tung ri tất cả thiện, ba đời tn thn; Cho nn con chắp tay ci lạy Ngi .
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Kho che chở ba đời
Hoa gic đẹp thn
Vua trong chng Thanh văn
Nn cầu nơi an lạc
V mầm mộng chng sanh
Thnh tựu quả giải thot
Khng uế sanh cng đức
Sẽ được chỗ an lạc.
Bấy giờ đức Thế tn c ci khng như vầy: đồng một sắc rộng ri v bin cho nn gọi l khng , đoạn cc i dục tất cả đều khng trụ, dng quả bo của tr,tất cả đều thắm nhuần, khng c cc sự tri buộc, cũng khng c cc sự ngăn che, lấy tam muội chnh thọ độ cc trần cấu, kho xuất yếu lấy trăng thanh tịnh giải thot lm nh sng lnh, lấy cng đức v lượng, chuyn nhất sanh nghiệp, tu một đời thanh tịnh, trong tm thường hoan hỷ, mắt tr huệ thanh tịnh, nn cảnh giới thanh tịnh, nhờ đoạn cc kiết sử nn khng đắm trước, v đ được lng đại từ, cho nn tất cả đều khng c xứ sở,v phn biệt, cho nn cc thứ đều được thnh tựu v được cng dường cho nn khng nhiễm kiết sử, v nương vo tm ny, cho nn khng bị tịnh hay bất tịnh lm nhiễm tm mnh, nương tựa chng thanh văn cho nn c cc thứ chim tụ lại, nhờ ch qun đầy đủ cho nn sự vi diệu khng cng tận, nhờ rừng tam muội, cho nn cc ngi sao xoay quanh, nhờ dng chnh php để hng phục địch bn ngoi cho nn kho c thể tr lượng, thường qun như vậy, giống như c người được 5 hoan hỷ, cứu cnh nghiệp của mnh, chắc chắn khng cn nghi ngờ m lm thối chuyển chỗ ở của mnh.
Bấy giờ ni bi kệ:
- Niệm i lạc hoan hy
Nếu c bao nhiu sắc
Tất cả được đẳng
đạt đến bĩ- ngạn
Khng c cc trần cấu
ều c thể phn biệt
Muốn c được khen ngợi
Khng c tm hỷ lạc
Bấy giờ đức Thế tn c bnh xe như vầy: đnh chỉ đầy đủ căn, lực, gic khng cn khuyết lậu, đều tự trang nghim, Tứ - thần - tc tối đệ nhất, tứ - - đoạn, kho trang nghim thn, miệng kho thuyết gio truyền b, Thất gic , đẳng kiến m được giải thot, nhờ chỉ qun nn khng c suy i, đ độ tam muội ấy nn được v- sở- y, v rống ln tiếng rống sư tử cho nn khng cn sợ hi, biện ti v ngại, được tn hoan hỷ, tinh tấn khng c tm niệm gii đi, nhờ vượt qua mọi cảnh giới của ma m khng c dục i, cng đức đầy đủ, tiu diệt cc đường c, quả tam thừa vi diệu , kho thnh tựu đệ nhất, diệt cc ma chng, ba dục vĩnh viễn chấm dứt, cc sự cầu lo khổ no, vĩnh viễn chấm dứt khng cn, cũng khng c hữu i, cũng khng c ngủ ci, cũng khng tỳ vết 6 uế, ci g nương nơi thn đều xả ly hết, trừ khử hồ nghi, khng c ngu si, c gic c qun cũng khng c kiu mạn, ty thời hứng khởi cũng khng đin đảo, vĩnh viễn trừ hết t kiến, c oai lực, hoan hỷ, diệt trừ kiết sử, hng phục chng ma.
Bấy giờ liền ni bi kệ
- Mọi người đều cng dường
Che chở người c thế
Php lun khng ai bằng
c danh tiếng ny
Cứu độ cc chng sanh
Chuyển Php lun trước ma,
Trời người đều khen ngợi
Ngi l bậc đệ nhất
Bấy giờ đức Thế tn nhờ loại kim cang g m hng phục được cc ma?
- l bấy giờ đức Thế tn cỡi ln xe cấm giới, mặc o gip thệ nguyện rộng lớn, c cc sức mạnh nhẫn nhục, dng đm my lớn lm d lọng thanh tịnh, dng khng kiết sử, ủng hộ v dục, chấp tr đẳng kiến, nhờ Tứ- thiền m tham i v ng mạn được giải thot thanh tịnh. ẳng ch ( chnh định) đẳng ngữ đều được thanh tịnh, nhờ tr biện ti m thần tc trang nghim. Tự giữ chuyn nhất nn giải thot kin cố, khng c dm, nộ, si, dng gic , giải thot lm ngọn đuốc sng, tất cả đầy đủ, khng c 3 i, độ tất kiết sử, sức mạnh khng thể ph hoại, đạt đến biển Niết- bn khng c tai hoạn thế tục, dng tr huệ kim cang, lại dng tr nghiệp diệt trừ cc đường c, thập lực, giải thot, tứ- v- sở- y, hng phục điều vốn đ tu tập, hnh khng bại hoại. Tất cả cc loại sắc tượng thảy đều thnh tựu, diệt trừ cc chng ma, cũng khng đắm trước.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
- Cc thứ đế khủng bố
Hng phục cc ma chng
Cc chng sanh c tưởng
Nhờ hnh tam- muội ny
tinh tấn kim cang
V cc trần cấu khc
ều đoạn hết kiết sử
Nn ci lạy Mu- Ni.
Bấy giờ đức Thế tn v sao dng php vũ để mưa php?
- l chuyển php lun bất tử, ở trong 8 bộ chng m tn thn php ny. V trong trăm kiếp Ngi đ cầu Thiện hạnh để tu hnh, đối với bnh xe từ kin cố, php thanh tịnh như vậy. Sự kin cố của hiền thnh, an trụ nơi xuất gia m qun, c đại oai thần, khng đắm trước, lại dng nhn lực của nhẫn tr nn đều được cửa giải thot kin cố, c phương tiện ấy, ở nơi đng ty được sự vi diệu. Ngi c của cải thật nhiều, ngồi dưới gốc cy hết sức đoan chnh, chư thin đứng đầy hư khng, Ngi ngồi qun st về phương ng.
Bấy giờ đức Phật thật vi diệu, ở trong khoản giữa, c sự hoan hỷ như vậy, rải hoa tn thn. Lc Ngi qun st hoặc chng A- tu- lun nghe đức của Ngi, v cc thần tin như vầy:
- Ngy xưa đức Phật đ tạo trng hoa sen thật đẹp tn thn Phật ịnh Quang, Phật Ty Diệp, đối với đại chng ấy tm Ngi được tự tại bậc nhất.
Bấy giờ đức Thế tn Thch Ca Văn l bậc nhất- thiết- tr, được chng chư Thin hoan hỷ. Tất cả đều do đức Phật đ tạo ra. Ngi giống như Chuyển-lun-thnh-vương được tự tại đối với cảnh giới. ức Thế tn cũng lại như vậy, đối với trong php v lậu, Ngi đ được tự tại, giống như Chuyển-lun-thnh-vương tự tại đối với cảnh giới. Cc chng sanh cng nhau đấu tranh th Ngi c thể lm chấm dứt. ức Phật Thế tn cũng lại như vậy, Với trong chng Thanh-văn c chng sanh no c tm hồ nghi đối với chnh php, Ngi lm cho đều đoạn trừ. Giống như vua Chuyển-lun-thnh-vương c của bu đều c thể đem bố th. ức Phật cũng lại như vậy, với những chng sanh thiếu của bu thnh hiền, Ngi liền đem Thất (thnh) ti m huệ th cho. Giống như Chuyển-lun-thnh-vương dẫn dắt chng sanh, chỉ cho họ chnh php. ức Thế tn cũng lại như vậy, chỉ cho chng sanh đến đạo Niết-bn. Giống như Chuyển-lun-thnh-vương xuất hiện ở thế gian, những chng sanh bị nhốt trong lao ngục đều được thả ra. ức Phật Thế tn cũng lại như vậy, khi xuất hiện ở thế gian, chng sanh ở trong lao ngục sanh tử đều được giải thot.
Bấy giờ liền ni bi kệ ny:
- Php vương l ệ nhất
Ngi thương xt chng sanh
Nn thờ cung knh Ngi
Cng đức Ngi như vậy
Khng ai qu hơn Phật
Phật che chở ba ci
ộ người khng được độ
Gic ngộ người khng gic.
Bấy giờ đức Thế tn c ci thnh như thế no?
- l tr tuệ chỉ qun của 4 hiền thnh, với chỗ giới định, thiện tướng v vi hạnh, lấy tr tuệ lm thnh quch, lấy tam- muội để đuổi qun địch, lấy cửa giải thot lm cửa ng, lấy ci thấy bnh đẳng lm ng tư, ng tắt, lấy niệm lm tường vch, lấy bnh chỉ lm ho, lấy ngũ căn lm nh, lấy thiền lm phng ở, lấy hổ thẹn tự ngăn che để chỉ đường, lấy thần tc nn du hnh khng bị chướng ngại, lấy hoa gic- để tự trang sức, lấy quả chn thật lm hạnh, lấy hiền thnh ệ nhất m tự vui thch, Ngi rất an lạc, dạy bảo chng sanh, đều được tế độ.
Tn giả X Lợi Phất, Mục Kiền Lin, c v số chng Thiện- tưởng, thường du hnh gio ha, đầy đủ điều lnh, thnh tựu sở gic; ở trong ao đ m tắm rửa, lấy giới lm hương xoa thn. Lấy Tam Tam Muội ( khng , v nguyện, v tướng) lm mn ăn, lấy php vị lm nước uống buổi chiều, đầy đủ 7 bu.
Bấy giờ đức Thế tn v đại chng hữu học v v học đang đoanh vy, Ngi muốn cho họ được đến Niết bn, đến chỗ v sở y, cũng được bất thối chuyển, v dục, đối với chng sanh được v sở y, đầy đủ php lực, cc ấm, nhập thnh tựu, khng đắm trước trần cấu.
Bấy giờ liền ni bi kệ:
chấm dứt cc c
ại thần tin chế giới
Khiến chng sanh thanh tịnh
ấng Thập lực đ ni
L thnh quch (chng sanh) của Ngi
Thường sợ sanh, gi, bệnh
Khng đến chỗ Niết bn
ều do chng sanh khổ.
NHỮNG KINH DO TĂNG GI LA ST TẬP THNH.
Quyển Trung Hết

|