|
Ś 1961
Tịnh ộ Thập Nghi Luận
Tr Giả ại Sư
HT Thch Thiền Tm
C người cho rằng Tịnh Độ Gio thuộc về hnh mn khng phải l mn, nghĩa l Đức Thch Ca chỉ trần thuật cảnh Cực Lạc, rồi khuyn người niệm Phật để cầu sanh, khng thiệp đến phần l thuyết. Nhưng thật ra, l để đi đến hnh, trong hnh tức đ c ẩn phần gio l. V lại php mn của Đức Phật chia lm Khng Tng, Hữu Tng, Hiển Gio, Mật Gio, tất cả đều nương tựa v lm sng tỏ cho nhau. Cho nn nếu nhận định rằng: khng c Duy Thức hay Thiền, th Mật v Tịnh Độ thnh ra thần quyền m tn, hoặc khng c Tịnh Độ cng Mật, tất Duy Thức v Thiền thnh ra l thuyết trệ khng, đều l biết qua cc tng phi Phật Gio bằng lối nhn phiến diện. Chẳng hạn như bn Thiền Tng, tuy chỉ dạy tham một cu thoại đầu, nhưng trong ấy đ hm ẩn v bin đạo l. Tịnh Độ Tng cũng thế, một cu niệm Phật gồm cả Thiền, Gio, Luật, Mật, nn cổ đức đ phn định php mn nầy thuộc về đốn gio. V Ngẫu ch Đại Sư, một vị đch truyền thuộc phi Thin Thai, cũng bảo: 'Một cu Phật hiệu nếu niệm cho thuần thục, th ba ngn oai nghi tm mun tế hạnh, bao nhiu cng n của Thiền Tng v đạo l cực tắc của Gio mn đều ở trong đ.'
Để chứng minh cu niệm Phật hm đạo l nhiệm mầu, v giải mối nghi cho những vị tm hiểu cng hnh tr về mn nầy, bt giả xin phin dịch quyển Thập Nghi của ngi Tr Giả, tập Hoặc Vấn của ngi Thin Như, họp lại tạm lấy nhan đề l Tịnh Độ Quyết Nghi Luận. Trong đy phần nhiều bn giải những nghi vấn hơi cao, đng lẽ bt giả phải phụ thch thm những nghi điểm thng thường về Tịnh Độ, song v tự thn km sức khỏe lại Phật sự bận nhiều, nn xin hẹn chờ dịp khc.
Nội dung quyển nầy trừ một vi điểm phụ giải c ghi ch, ngoi ra ton l những luận thch của bậc danh đức. Học giả c thể đặt niềm tin tưởng nơi cổ huấn, m mở đường vo Tịnh Độ Huyền Mn.
Lin Du Thch Thiền Tm
1
Hỏi:- Chư Phật Bồ Tt lấy đại bi lm sự nghiệp. Vậy người đ pht tm Bồ Đề, nếu muốn cứu độ chng sanh, chỉ nn nguyện sanh trong ba ci, ở nơi đời ngũ trược, vo ba đường c m cứu khổ cho cc hữu tnh. Tại sao chng ta đ học theo Phật, lại xa rời chng sanh, tự sống ring một cuộc đời yn ổn? Đ c phải l thiếu lng từ bi, chuyn lo tự lợi v tri với đạo Bồ Đề chăng?
Đp:- Bồ Tt c hai hạng. Thứ nhất, bậc tu Bồ Tt Đạo đ lu, chứng được V Sanh Php Nhẫn. Với những vị nầy, đem lời đ trch th đng. Thứ nh, bậc chưa chứng V Sanh v hng phm phu mới pht tm Bồ Tt. Những vị sau nầy cần phải thường khng rời Phật, mới thnh tựu được nhẫn lực v c thể ở trong ba ci, vo nơi đời c để cứu độ chng sanh. Cho nn Luận Tr Độ ni: 'Hạng phm phu cn đủ mọi sự rng buộc, d c lng đại bi, nhưng vội muốn sanh trong đời c để cứu chng hữu tnh khổ no, đ l điều khng hợp l.' Tại sao thế? V trong ci đời c trược, nghiệp phiền no mạnh mẽ lẫy lừng. Khi ấy, mnh đ khng c nhẫn lực, tất tm sẽ ty cảnh m chuyển, rồi bị sắc, thanh danh, lợi tri buộc, sanh ra đủ nghiệp tham, sn, si. Chừng đ tự cứu đ khng rồi, ni chi l cứu chng sanh? Giả sử được sanh trong ci người th cảnh xấu c kẻ t ngoại dẫy đầy, người chnh chơn kh gặp, cho nn Phật Php khng dễ g nghe, Thnh Đạo khng dễ g chứng.
Nếu người nhn bố th, tr giới, tu phước được lm bậc quyền qu, mấy ai khng m đắm cảnh giu sang, bung lung trong trường dục lạc?
Lc đ d c bậc Thiện Tri Thức khuyn bảo, họ cũng khng chịu tin lm theo, lại v muốn thỏa mn lng tham dục của mnh, nương quyền thế sẵn c, gy ra nhiều tội nghiệp. Đến khi chết rồi, bị đọa vo tam đồ trải qua v lượng kiếp, khi khỏi tam đồ, sanh được lm người, phải thọ thn bần tiện; nếu khng gặp Thiện Tri Thức lại m lầm gy tội c, rồi bị đọa nữa. Từ trước đến nay chng sanh lun hồi đều ở trong tnh trạng ấy. Đy gọi l nan hnh đạo vậy. Kinh Duy Ma cũng ni: 'Chnh bịnh của mnh cn khng tự cứu được, đu c thể cứu được bịnh cho kẻ khc.'
Luận Tr Độ cũng ni: 'V như hai người, mỗi kẻ đều c thn nhn bị nước li cuốn; một người tnh gấp nhảy ngay xuống nước để cứu vớt, nhưng v thiếu phương tiện nn cả hai đều bị đắm chm. Một người sng tỉnh hơn vội chạy đến lấy thuyền bơi ra cứu vớt, nn cả hai đều khng bị nạn trầm nịch.' Bậc Bồ Tt mới pht tm v chưa đủ nhẫn lực nn khng thể cứu chng sanh, cũng như người trước. Những vị Bồ Tt thường gần gũi Phật chứng được V Sanh Nhẫn, mới c thể nhập thế v cứu độ v lượng chng sanh cũng như người sau. Như trẻ thơ khng nn rời mẹ, nếu rời mẹ th hoặc rơi vo hầm giếng, t xuống sng đầm, hoặc đi kht m chết. Lại như chim non chưa đủ lng cnh, chỉ c thể nhảy chuyền theo cnh cy; đợi chừng no lng cnh đầy đủ, mới c thể bay xa, thong thả v ngại. Phm phu khng nhẫn lực, chỉ nn chuyn niệm Phật A Di Đ cho được nhất tm, đợi khi tịnh nghiệp thnh tựu, lc lm chung sẽ được Phật tiếp dẫn vng sanh, quyết định khng nghi. Khi thấy Đức A Di Đ chứng quả V Sanh rồi, chừng ấy sẽ cỡi thuyền Php Nhẫn vo biển lun hồi cứu vớt chng sanh, mặc lm v bin Phật sự.
Cho nn bậc bi tm hnh giả, như muốn gio ha nơi địa ngục, vo biển trầm lun, nn ch đến nhn duyn cầu sanh Tịnh Độ. Điều nầy Thập Trụ Tỳ B Sa Luận gọi l Dị Hnh Đạo.
2
Hỏi:- Thể của Php l khng, xưa nay vẫn v sanh v bnh đẳng vắng lặng. Nếu bỏ Ta B cầu về Cực Lạc, h chẳng l tri l ư? Lại trong Kinh ni: 'Muốn cầu về Tịnh Độ, trước phải tịnh tm mnh; tm mnh thanh tịnh, ci Phật mới thanh tịnh.' Người cầu sanh Tịnh Độ, cũng chẳng l tri l ny?
Đp:- Vấn đề ấy c hai nghĩa. Xin phn lm tổng đp v biệt đp.
Về phần tổng đp, nếu ng cho rằng cầu về Tịnh Độ tức l bỏ đy tm kia, khng hợp với l bnh đẳng như như. Cn ng chấp Ta B khng cầu về Cực Lạc, h lại khng bị lỗi bỏ kia chấp đy sao? Nếu ng bảo: 'Ti khng cầu kia cũng khng chấp đy' th lại mắc lỗi đoạn diệt. Cho nn Kinh Kim Cang Bt Nh ni: 'Tu Bồ Đề! ng đừng nghĩ rằng ni pht tm V Thượng Bồ Đề l đoạn diệt hết tướng của cc php. Tại sao thế? V pht tm V Thượng Bồ Đề, đối với cc php khng ni tướng đoạn diệt.'
Về phần biệt đp, như ng đ gạn về l V Sanh v tm tịnh, ti xin giải thch. V Sanh cũng chnh l l bất sanh bất diệt. Bất sanh l cc php giả hợp của sanh duyn khng tự tnh, nn khng thật c sanh thể v thời gian sanh. Xt ra khng phải thật từ đu m đến, nn gọi l bất sanh. Bất diệt l khi cc php hoại diệt cũng khng tự tnh, n khng bảo rằng mnh hoại diệt. V n khng thật c chỗ đi về nn gọi l bất diệt. Cho nn l V Sanh hay bất sanh diệt khng phải ngoi cc php sanh diệt m c. V thế chẳng phải khng cầu sanh Tịnh Độ m gọi l V Sanh. Trung Qun Luận ni: 'Cc php nhn duyn sanh, ta ni chnh l khng, đ gọi l giả danh, cũng l nghĩa Trung Đạo.' Lại ni: 'Cc php khng tự sanh, khng từ nơi ci khc m sanh, khng phải cộng sanh, cũng khng phải v nhn, nn gọi l V Sanh.' Kinh Duy Ma ni: 'Tuy biết cc ci Phật, cng với hữu tnh khng, m thường tu Tịnh Độ, để gio ha quần sanh.' Lại ni: 'V như c người tạo lập cung thất, nếu cất ở chỗ đất trống th ty khng ngại. Nếu muốn xy giữa hư khng, tất khng thể thnh. Chư Phật thuyết php thường nương theo nhị đế, khng phải hoại giả danh m ni thật tướng của cc php.' Cho nn người tr tuy sing cần cầu sanh Tịnh Độ, m r sanh thể khng thật c. Đy mới l chn V Sanh v cũng l nghĩa tm tịnh ci Phật thanh tịnh. Tri lại kẻ ngu bị ci sanh rng buộc, nghe sanh liền nghĩ l sanh, nghe ni V Sanh lại chấp l khng c sanh về nơi no cả, đu biết rằng sanh chnh l V Sanh, V Sanh h lại ngại v sanh? V khng hiểu lẽ ấy, họ sanh lng tranh chấp thị phi khinh ch người cầu sanh Tịnh Độ, thật rất sai lầm! Đy chnh l kẻ tội nhơn bng Php, hạng t kiến ngoại đạo vậy.
3
Hỏi:- Tất cả ci Tịnh Độ của chư Phật ở mười phương cng đức đều bnh đẳng, php tnh cũng như vậy. Người tu nn nhớ nghĩ khắp tất cả cng đức của chư Phật, cầu về cc ci tịnh ở mười phương mới phải, sao nay lại ring cầu Tịnh Độ của một Đức Phật? Như thế chẳng l tri với l bnh đẳng cầu sanh ư?
Đp:- Tất cả ci tịnh của chư Phật, thật ra đều bnh đẳng. Nhưng v chng sanh ở ci ny phần nhiều l kẻ độn căn trược loạn, nếu khng buộc tm chuyn vo một cảnh, th Tam Muội kh thnh. Chuyn niệm Phật A Di Đ, tức l Nhất Tướng Tam Muội, v tm chuyn nhất, nn được sanh về ci kia. Như trong Kinh Ty Nguyện Vng Sanh, Phổ Quảng Bồ Tt hỏi Phật: 'Bạch Đức Thế Tn, Mười phương đều c Tịnh Độ, tại sao Thế Tn lại ring khen ngợi ci Ty Phương Cực Lạc v khuyn chng sanh nn chuyn niệm Phật A Di Đ để cầu về ci ấy?' Phật bảo ngi Phổ Quảng: 'Chng sanh ở ci Dim Ph Đề phần nhiều tm trược loạn, v thế ta chỉ tn thn một Tịnh Độ ở Ty Phương, khiến cc hữu tnh chuyn tm vo một cảnh, để cho sự vng sanh được dễ thnh tựu. Nếu nhớ niệm tất cả chư Phật, v niệm cảnh qu rộng, nn tm mnh mang tn lạc, Tam Muội kh thnh, khng được vng sanh. Lại sự cầu cng đức của một vị Phật cng sự cầu cng đức của tất cả Phật khng khc nhau, v chư Phật đồng một php tnh. Cho nn niệm Phật A Di Đ tức l niệm tất cả Phật, sanh Ty Phương Tịnh Độ, tức l sanh tất cả Tịnh Độ. V thế Kinh Hoa Nghim ni: 'Thn tất cả chư Phật, l thn một Đức Phật, một tm một tr huệ, lực v y cũng thế.' Lại ni: 'V như trăng trn sng, in bng khắp sng hồ, ảnh tượng tuy v cng, mặt trăng chỉ l một, như đấng V Ngại Tr, thnh bậc Đẳng Chnh Gic, ứng hiện tất cả ci, thn Phật khng c hai.'
Tm lại, người c tr huệ nương nơi th dụ trn sẽ hiểu được l một tức tất cả, tất cả l một. Khi hiểu được l nầy, th niệm một Đức Phật, chnh l niệm tất cả chư Phật vậy.
4
Hỏi:- Mười phương đều c chư Phật v Tịnh Độ. Nếu v lẽ chng sanh ở ci nầy tm tnh trược loạn, niệm nhiều vị Phật e Tam Muội kh thnh, tại sao người tu khng ty niệm một Đức Phật, ty nguyện cầu sanh về một Tịnh Độ no khc, h tất phải ring niệm Đức A Di Đ cầu sanh về Cực Lạc
Đp:- Phm phu v tr phải theo lời Phật dạy, chẳng nn tự chuyn, v thế xưa nay những người tu Tịnh Độ đều chuyn niệm Phật A Di Đ. Theo lời Phật dạy l thế no? Đức Thch Ca Thế Tn một đời thuyết php, hằng khuyn chng sanh niệm Phật A Di Đ cầu sanh về thế giới Cực Lạc. Như trong cc Kinh V Lượng Thọ, Qun V Lượng Thọ, Phật Thuyết A Di Đ, Php Hoa, Hoa Nghim... c đến mấy mươi bộ, Phật đều n cần khuyn sanh về Ty Phương. Chẳng những ring cc Kinh, m trong cc luận, chư Bồ Tt, Tổ Sư đều bảo nn cầu sanh về Cực Lạc.
Lại nữa, Đức Phật A Di Đ c bốn mươi tm điều đại bi nguyện lực để tiếp độ chng sanh. Kinh Qun V Lượng Thọ ni: 'Phật A Di Đ c tm mươi bốn ngn tướng, mỗi tướng c tm mươi bốn ngn vẻ đẹp ty hnh, mỗi vẻ đẹp phng ra tm mươi bốn ngn tia sng soi khắp php giới nhiếp lấy chng sanh niệm Phật khng rời bỏ. Nếu c chng sanh no niệm danh hiệu ngi, th cơ cảm tương ưng, quyết định sẽ được vng sanh.' Cc Kinh Phật Thuyết A Di Đ, V Lượng Thọ, Cổ m Vương Đ La Ni đều ni: 'Khi Đức Thch Ca thuyết Kinh, hằng h sa chư Phật ở mười phương đều hiện tướng lưỡi rộng di che khắp ci đại thin để chứng thật rằng nếu chng sanh no niệm Phật A Di Đ, tất sẽ nương nhờ đại bi nguyện lực của ngi, quyết định được sanh về thế giới Cực Lạc.'
Nn biết Phật A Di Đ đối với ci nầy c nhn duyn lớn. Như Kinh V Lượng Thọ ni: 'Trong thời mạt, khi cc Kinh khc đ diệt hết, chỉ cn Kinh nầy lưu tr ở đời một trăm năm để tiếp độ loi hữu tnh vng sanh về ci kia.' Đy l điểm chứng minh Phật A Di Đ đối với chng sanh ở ci trược nầy c đại nhn duyn.
Về cc Tịnh Độ khc, tuy một hai bộ Kinh c lược khuyn vng sanh, song chẳng bằng ci Cực Lạc l tiu điểm m cc Kinh Luận đều n cần khuyến hướng.
5
Hỏi:- Hng cụ phược phm phu nghiệp c su dy, đầy đủ tất cả phiền no, d c cht t cng đức tu hnh, hoặc chướng vẫn chưa vơi được trong mun một. Ci Cực Lạc rất thanh tịnh trang nghim, cn siu việt hơn tam giới. Thế th hạng phm phu ấy lm sao vng sanh?
Đp:- C hai duyn: tự lực v tha lực. Về tự lực, hng cụ phược phm phu ở thế giới nầy tuy c đi cht tu hnh, thật ra chưa c thể sanh về Tịnh Độ v xứng đng được ở Tịnh Độ. Kinh Anh Lạc ni: 'Từ địa vị cụ phược phm phu chưa biết Tam Bảo v nhn quả thiện c, trước tin mới pht tm Bồ Đề phải lấy tn lm gốc, đến khi vo Đạo Phật lại lấy giới lm nền tảng. Hạng phm phu nầy khi mới thọ giới Bồ Tt, nếu mỗi đời cứ tiếp tục giữ giới như thế khng cho khuyết phạm, trải qua ba kiếp mới đến địa vị Sơ Pht Tm Trụ. Lại cứ như thế m tu Thập Tn, Thập Ba La Mật cng v lượng hạnh nguyện, nối nhau khng gin đoạn, mn một vạn kiếp, mới đến ngi đệ lục Chnh Tm Trụ. Khi tiến ln đệ thất Bất Thối Trụ tức l đ vo Chủng Tnh Vị, nhưng địa vị nầy cũng chưa được sanh về Tịnh Độ. Đy l ước về tự lực.
Về tha lực, nếu kẻ no tin nơi nguyện lực đại bi nhiếp lấy chng sanh niệm Phật của Đức A Di Đ, rồi pht lng Bồ Đề tu mn Niệm Phật Tam Muội, chn thn hữu lậu trong ba ci, thực hnh bố th, tr giới cng cc phước nghiệp, mỗi hạnh đều hồi hướng nguyện sanh Ty Phương th cơ cảm hợp nhau, nương nhờ Phật lực liền được vng sanh. Cho nn Thập Trụ Tỳ B Sa Luận ni: 'C hai lối tu: Nan Hnh Đạo v Dị Hnh Đạo. Nan Hnh Đạo l chng sanh ở ci ngũ trược trải qua v lượng đời chư Phật, cầu ngi A Bệ Bạt Tr, thật rất kh được. Nỗi kh nầy nhiều v số như ct bụi, ni khng thể xiết. Nay chỉ kể sơ lược năm điều:
Ngoại đạo dẫy đầy, lm loạn Bồ Tt Php.
Bị người c, kẻ v lại ph hư thắng đức của mnh.
Dễ bị phước bo lm đin đảo, c thể khiến hoại mất phạm hạnh.
Dễ bị lạc vo lối tự lợi của Thanh Văn, lm chướng ngại lng đại từ.
Bởi duy c tự lực khng tha lực hộ tr, nn sự tu hnh rất kh khăn, v như người qu yếu đi bộ một mnh tuy rất kh nhọc, một ngy chẳng qua chỉ được vi dặm.
Dị Hnh Đạo l chng sanh ở ci nầy nếu tin lời Phật, tu mn Niệm Phật nguyện về Tịnh Độ, tất sẽ nhờ nguyện lực của Phật nhiếp tr, quyết định được vng sanh khng cn nghi. V như người nương nhờ sức thuyền xui theo dng nước, tuy đường xa ngn dặm cũng đến nơi khng mấy chốc. Lại v như người tầm thường nương theo lun bảo của Thnh Vương, trong một ngy đm c thể du hnh khắp bốn chu thin hạ. Đy khng phải do sức mnh, m chnh l nhờ thế lực của Chuyển Lun Vương.'
Cũng c kẻ suy theo l m cho rằng hạng phm phu hữu lậu khng thể sanh về Tịnh Độ v khng thể thấy thn Phật. Nhưng cng đức niệm Phật thuộc về v lậu thiện căn, hạng hữu lậu phm phu do pht tm Bồ Đề cầu sanh Tịnh Độ v thường niệm Phật, nn c thể phục diệt phiền no, được vng sanh, v ty phần thấy th tướng của Phật. Cn bậc Bồ Tt th cố nhin được vng sanh, lại thấy tướng vi diệu của Phật, điều ấy khng cn nghi ngờ chi nữa. Cho nn Kinh Hoa Nghim ni: 'Tất cả cc ci Phật, đều bnh đẳng nghim tịnh, chng sanh hạnh nghiệp khc, chỗ thấy chẳng đồng nhau.' Đy l chỉ cho nghĩa trn vậy.
6
Hỏi:- Hng cụ phược phm phu được sanh về ci Cực Lạc, giả sử phiền no c kiến thường nổi ln, th lm sao được gọi l: 'vượt hơn ba ci, ln ngi bất thối?'
Dp:- Người được sanh về Ty Phương, d l hng cụ phược phm phu, cũng khng khi no khởi phiền no c kiến v khng được ln ngi bất thối; bởi c năm nhn duyn:
Do nguyện lực đại bi của Phật nhiếp tr.
nh sng của Phật thường soi đến thn, nn lng Bồ Đề của chư thin nhơn lun lun tăng tiến.
Chim, nước, rừng, cy gi, m nhạc thường pht ra tiếng php: khổ, khng, v thường, v ng; hnh giả nghe rồi sanh lng niệm Phật, niệm Php, niệm Tăng.
Chng sanh được sanh về Cực Lạc, th bạn lnh ton l bậc Bồ Tt thượng thiện, tuyệt tất cả chướng nạn, c duyn, lại khng ngoại đạo t ma, nn tm thường an tịnh.
Đ được sanh về ci ấy th thọ lượng v cng, đồng với Phật v Bồ Tt, an nhin tu tập trải qua v bin A tăng kỳ kiếp.
Do năm nhn duyn trn nn chng sanh sanh về Cực Lạc tất được bất thối chuyển v khng khi no khởi phiền no c kiến. Cn chng hữu tnh ở ci c trược nầy, thọ số ngắn ngủi, c duyn chướng nạn dẫy đầy, nn rất kh được bất thối chuyển, l ấy đ hiển nhin, khng cn chi phải nghi ngờ.
7
Hỏi:- Di Lặc Bồ Tt l bậc nhứt sanh bổ xứ, hiện ở cung trời Đu Suất; Ngi sẽ kế vị đức Thch Ca m thnh Phật trong tương lai. Thiết tưởng chng ta nn tu thượng phẩm thập thiện cầu sanh về nơi đ để được diện kiến Ngi. Đợi đến khi Bồ Tt ging thế thnh Phật, ta cũng theo Ngi m hạ sanh, trong ba hội Long Hoa tất sẽ được chứng thnh quả. Thế th cần chi phải cầu sanh về Ty Phương Tịnh Độ?
Đp:- Cầu về Đu Suất cũng c thể gọi l nghe đạo, thấy Phật, gần giống như cầu về Ty Phương. Nhưng nếu xt kỹ lại trong ấy c sự hơn km rất xa. Xin kể ra hai việc để luận:
1. D chng ta c tu thập thiện, chưa chắc đ được sanh về Đu Suất. V Kinh Di Lặc Thượng Sanh ni: 'Hnh giả phải tu cc mn Tam Muội đi su vo chnh định, mới được sanh ln Nội Viện thin cung'. Xt qua phương diện ấy, ta thấy Di Lặc Bồ Tt khng c phương tiện tiếp dẫn, đu bằng sức bản nguyện cng sức quang minh của Đức A Di Đ c năng lực nhiếp thủ v tế độ những chng sanh niệm Phật. Lại khi Đức Thch Ca ni về nghĩa phương tiện tiếp dẫn trong cửu phẩm gio mn, Ngi đ n cần khuyn chng sanh nn về Cực Lạc. Phương tiện nầy rất giản dị, hnh giả chỉ cần niệm Phật A Di Đ, cơ cảm hợp nhau, liền được vng sanh. Như ở thế gian chiu mộ người, nếu kẻ no muốn gia nhập th cơ hội hợp nhau, liền thnh sự việc.
2. Đu Suất thin cung d sao cũng ở trong Dục giới, nn kẻ thối vị rất nhiều. Nơi ấy chim, nước, rừng cy gi, m nhạc khng pht ra tiếng php, c thể khiến chng sanh phục diệt phiền no nhớ nghĩ Tam Bảo, pht lng Bồ Đề. Tri lại cn c nữ nhơn gy tăng thượng duyn cho tm trước nhiễm ngũ dục của hnh giả. M vẻ xinh đẹp của cc thin nữ ấy lại vi diệu tuyệt vời, lm cho chư thin đắm m, t c vị no trnh khỏi. Sao bằng ci Cực Lạc cy chim tuyn Diệu Php, gi nhạc diễn Bồ Đề, chng sanh nghe rồi phiền no tiu tan, đạo tm tăng tiến? Ci Tịnh Độ của Phật A Di Đ, khng c người nữ v kẻ pht tm nhị thừa, chỉ thuần l những php lữ Đại Thừa thanh tịnh, phiền no c nghiệp khng thể pht khởi; như thế lm sao hnh giả khng mau chứng quả vị V Sanh? Chỉ so snh qua vi điều m sự hơn km đ hiển nhin, cn chi phải nghi ngờ do dự?
Đến như sự gặp Phật Di Lặc được chứng thnh quả, cũng đ vị tất! Như khi Đức Thch Ca cn tại thế c biết bao nhiu chng sanh thấy Phật, m vẫn khng được chứng thnh quả? Lc Đức Di Lặc ra đời cũng vậy, c v số chng sanh thấy Phật nghe php, song khng được chứng thnh quả. Ring về Tịnh Độ của Phật A Di Đ, chỉ được sanh về, quyết sẽ chứng V Sanh Php Nhẫn, khng một kẻ no thối đọa trở lại tam giới, bị nghiệp sanh tử buộc rng.
Lại nghe Ty Vức Truyện ni: -C ba vị Bồ Tt l V Trước, Thế Thn, Sư Tử Gic thm tu thiền định quyết ch đồng sanh về Đu Suất. Ba vị đ cng ước hẹn, nếu ai sanh ln Nội Viện được thấy Đức Di Lặc trước, phải trở về bo tin cho huynh đệ biết. Ngi Sư Tử Gic quy tịch trước, trải qua thời gian kh lu, khng trở lại bo tin. Kế đ ngi Thế Thn v thường; khi lm chung, V Trước Bồ Tt dặn rằng: 'Sau khi em bi kiến Đức Di Lặc, phải trở xuống cho anh biết ngay.' Thế Thn Bồ Tt tịch rồi ba năm sau mới trở lại bo tin. Ngi V Trước hỏi: 'Tại sao em thng bo trể như thế?' Thế Thn đp: 'Sau khi lễ kiến Đức Di Lặc, vừa nghe Ngi thuyết php chỉ dạy xong, em cung knh đi vi nhiễu ba vng rồi trở xuống đy bo tin liền. V một ngy đm ở Đu Suất bằng 400 năm nơi hạ giới, nn mới trể đến ba năm.' V Trước lại hỏi: 'Cn Sư Tử Gic hiện ở đu?' Thế Thn đp: 'Sư Tử Gic bị lạc vo Đu Suất ngoại viện, đang say đắm cảnh ngũ dục, từ khi sanh ln đến nay, chưa được thấy Đức Di Lặc.'
Xem thế th biết cc bậc tiểu Bồ Tt sanh về Đu Suất cn bị m lạc, huống nữa l phm phu. Cho nn người tu muốn chắc chắn được bất thối chuyển, nn cầu về Cực Lạc, chớ nguyện sanh ln Đu Suất.
8
Hỏi:- Chng sanh từ v thỉ đến giờ tạo v lượng tội; đời nay lc b đến gi, do khng gặp thiện tri thức, lại gy thm nhiều nghiệp c. Như thế lm sao lại bảo: 'Khi lm chung mười niệm thnh tựu liền được vng sanh?' V ci l 'vượt qua kiết nghiệp ba ci' lm sao giải thch cho thng?
Đp:- Những nghiệp chủng lnh dữ của chng sanh từ kiếp v thỉ đến nay, hoặc t hoặc nhiều, hoặc yếu hoặc mạnh thật ra vẫn kh biết. Nhưng nếu người no khi lm chung gặp thiện tri thức v thnh tựu mười niệm, tất kẻ ấy đ c tc thiện nghiệp. Nếu chẳng thế th thiện tri thức cn khng được gặp, huống chi l thnh tựu mười niệm? Như ng cho rằng c nghiệp từ v thỉ l nặng, mười niệm khi lm chung l nhẹ; ti xin đem ba đạo l để giải thch sự vng sanh ấy khng thuộc về trường hợp khinh trọng, khng phải tại cng hạnh nhiều t hay thời gian lu mau. Ba đạo ấy l: Do bởi tm, do bởi duyn, v do bởi quyết định.
Do bởi tm, l loi hữu tnh khi tạo tội đều từ nơi vọng niệm đin đảo m sanh, cn lc niệm Phật lại từ nơi nghe danh hiệu cng đức chn thật của Phật A Di Đ m khởi; một bn hư một bn thật đu thể snh nhau! V như một gian thạch thất đng kn để tối mun năm, nếu được người mở ra cho nh sng mặt trời soi vo, sự tối ấy liền mất; đu phải v do tối tăm đ lu m khng được sng ư? Người tạo ra tội nhiều kiếp, khi lm chung thnh tựu mười niệm được vng sanh cũng lại như vậy.
Do bởi duyn, l loi hữu tnh khi tạo tội đều từ nơi vọng niệm tối tăm đin đảo, duyn theo cảnh giới hư huyễn m sanh; lc niệm Phật lại từ nơi nghe danh hiệu cng đức chn thật thanh tịnh của Phật Di Đ duyn theo Bồ Đề tm m khởi. Như thế, một bn chn một bn ngụy, đu thể snh nhau! V như c người bị trng tn độc, tn ghim su sức độc mạnh, xương thịt nhiễm trọng thương, nếu được nghe được tiếng trống thần dược, th tn tự bắn ra, độc tiu tan hết; đu phải v do tn su độc nặng, m khng được an lnh ư? Người tạo tội nhiều kiếp, khi lm chung thnh tựu mười niệm m được vng sanh cũng lại như vậy.
Do bởi quyết định, l loi hữu tnh khi tạo tội đều từ nơi gin tm hoặc hậu tm; lc lm chung niệm Phật lại khng c hai tm đ, m từ nơi một niệm mnh liệt tr danh rồi xả mạng, nn được siu thot. V như sợi dy cực to, cả ngn người bứt khng đứt, nếu c đứa b cầm gươm Thi A m chm, dy liền đứt đoạn. Lại như đống củi rất lớn chứa gp từ cả ngn năm, nếu c người dng một đốm lửa m đốt, củi liền chy hết. V như c người trọn đời tu mười nghiệp lnh ưng được sanh về ci trời, nhưng khi lm chung kẻ ấy khởi một niệm t kiến mạnh mẽ, liền vị đọa vo A Tỳ địa ngục. Nghiệp c vẫn hư vọng, m do bởi tm niệm quyết liệt, cn c thể lấn lướt nghiệp lnh một đời, khiến cho chng sanh bị đọa vo c đạo; huống chi sự niệm Phật l nghiệp lnh chn thật, c người khi lm chung dng tm mnh liệt tr danh, lại khng thể lấn p c nghiệp từ v thỉ ư? Cho nn người tạo tội nhiều kiếp, khi lm chung dng tm mnh liệt thnh tựu mười niệm m khng được vng sanh, quyết khng c l đ!
Kinh ni: 'Ch tm niệm một cu A Di Đ, sẽ tiu diệt được tội nặng nơi đường sanh tử trong tm mươi ức kiếp.' Sỡ dĩ c sự kiện đ, v hnh giả niệm Phật dng tm mnh liệt nn mới phục diệt được c nghiệp; nếu khi lm chung dng tm ấy niệm Phật, quyết định sẽ vng sanh, khng cn nghi ngờ chi nữa! Cổ truyền phn định mười niệm khi lm chung hon ton thuộc về biệt thời ( ni tc nhn). L ấy khng đng. Tại sao thế? -V trong Nhiếp Luận ni: 'Nếu chỉ l biệt thời, th duy pht nguyện, ton khng c hạnh.' Tạp Tập Luận ni: 'Nếu nguyện vng sanh về Cực Lạc liền được vng sanh, nếu nghe danh hiệu Phật V Cấu liền chứng được quả V Thượng chnh gic, đ mới l biệt thời nhn.' Ring về người khi lm chung thnh tựu mười niệm, l do duyn lnh nn được gặp thiện tri thức dạy bảo, lại cũng do tự mnh ch tm thật hnh php niệm Phật, mới c kết quả; nếu chỉ định cho hon ton thuộc về tc nhn, thật đ sai lầm! Nguyện cc hnh giả nghĩ su l nầy tự sanh lng kin cố đừng tin theo dị kiến ma để lạc lối m.
9
Hỏi:- Thế giới Cực Lạc cch đy mười mun ức ci Phật, hạng phm phu yếu km lm sao c thể đi đến? Lại, trong luận Vng Sanh ni: 'Người nữ, kẻ căn thiếu. Nhị thừa chủng khng sanh.' Đ c lời ấy th người nữ v kẻ su căn khng ton vẹn chắc l khng được vng sanh?
Đp:- Thế giới Cực Lạc cch đy mười mun ức ci Phật, l đối với tm lượng của hạng nhục nhn phm phu ở trong nẻo lun hồi m ni vậy thi. Nếu đối với chng sanh tịnh nghiệp thnh tựu, th tm ở trong định khi lm chung, chnh l tm thọ sanh về Tịnh Độ, vừa động niệm liền được vng sanh. V thế trong Qun Kinh ni: 'Ci nước của Phật A Di Đ cch đy khng xa!' Lại nghiệp lực khng thể nghĩ bn, trong một niệm liền được sanh về ci Phật, khng cần phải lo đường lối xa xui. V như người nằm mơ, thn tuy ở nơi giường, m tm đi khắp cc nơi xa lạ như lc cn thức. Sự sanh về Tịnh Độ đại để cũng như vậy.
Cn cu: 'Người nữ, kẻ căn thiếu. Nhị thừa chủng khng sanh' l ni người nữ khi sanh về Cực Lạc sẽ chuyển thnh nam, kẻ căn thiếu lc về đ cc căn sẽ đầy đủ, v tất cả đều được ba mươi hai tướng tốt; chớ khng phải bảo người nữ cng kẻ căn thiếu, khng được vng sanh. Nếu quả như thế th b Vi Đề Hy v năm trăm thị nữ đu được Phật thọ k cho sanh về Cực Lạc? Thế nn, người nữ cng kẻ đui điếc cm ngọng ở ci nầy, nếu niệm Phật A Di Đ, tất đều được vng sanh. Đến như hng nhị thừa, nếu chịu hướng về Đại Thừa tin mn Tịnh Độ, nguyện về Cực Lạc, niệm Phật A Di Đ, quyết định đều được vng sanh, v khi đ về ci ấy khng cn chấp theo tm lượng hẹp hi của nhị thừa nữa. Trong Kinh V Lượng Thọ, Php Tạng Tỳ Khưu, tiền thn của Phật A Di Đ đ pht nguyện rằng: 'Như ti đắc quả V Thượng Gic, tất cả người nữ trong mười phương thế giới nhm chn thn nữ, xưng danh hiệu ti, nguyện kiếp sau khng cn thọ nữ nhn, quyết đều sẽ được toại . Nếu chẳng như thế, ti thề khng thnh Phật.' Người nữ chỉ v muốn chuyển nữ thnh nam, niệm Phật A Di Đ, cn được toại nguyện, huống chi những vị đ sanh về Cực Lạc? Cho đến kẻ căn thiếu cũng lại như thế.
Tm lại, hai cu trn đại chỉ luận ở ci Cực Lạc khng c người nữ, kẻ căn thiếu, cng hạng chủng tử nhị thừa m thi.
10
Hỏi:- Nay ti quyết định cầu sanh Ty Phương, nhưng chưa biết phải lm những nghiệp g, v lấy chi lm chủng tử để được sanh về Cực Lạc? Lại hạng phm phu ở thế tục đều c gia đnh, chưa biết khng đoạn dm dục c được sanh về ci kia chăng?
Đp:- Muốn quyết định được sanh về Ty Phương phải c đủ hai hạnh: yễm ly v hn nguyện.
Ni yễm ly, l hng phm phu từ v thỉ đến nay bị ngũ dục buộc rng nn lun hồi trong su đạo, chịu khng biết bao nhiu nỗi khổ! Trong vng lẩn quẩn ấy, nếu khng chn la ngũ dục th lm sao c thể thot ly? Cho nn người tu Tịnh Độ phải thường xt thn nầy l một khối thịt xương mu mủ, chứa đựng đm di, đại tiểu tiện v cc thứ nhơ nhớp hi tanh. Kinh Niết Bn ni: 'Vng thnh thn kiến như thế, duy loi La St ngu si mới chịu ở trong đ; nếu người c tr ai lại đắm nhiễm thn nầy! Lại trong Kinh cũng ni: 'Thn nầy l nơi tập hợp của cc thứ khổ, l cảnh t ngục, l một khối ung sanh tất cả đều bất tịnh. Nn xt cho cng, n khng c nghĩa l lợi ch chi khi ta chấp lấy n, d l thn của chư thin.' V thế, hnh giả ở trong cc oai nghi hoặc khi nằm nghỉ, lc thức giấc, nn thường qun st thn nầy chỉ c khổ khng chi vui, m thm tm sanh niệm chn la. Như thế, d cho khng dứt liền được việc nam nữ, cũng c thể lần lần khởi tm nhm chn.
Lại hnh giả cũng cần nn qun bảy php bất tịnh. Bảy php ấy l:
Chủng tử bất tịnh: Thn nầy do nơi nghiệp dm dục, từ hạt giống tham i m sanh.
Thọ sanh bất tịnh: Mầm sanh khởi của bản thn lại do một điểm tinh huyết cha mẹ ha hợp trong khi gần gũi.
Trụ xứ bất tịnh: Thai thn ở trong tử cung nhơ nhớp, nằm dưới ruột non, trn l ruột gi.
Thực đạm bất tịnh: Khi cn ở trong thai, huyễn thn lại thọ dụng huyết phần của người mẹ.
Sơ sanh bất tịnh: Khi đ đủ thng ngy, thai thn đầu hướng về sản mn, ra khỏi mnh người mẹ cng một lc với mu mủ, sự hi nhơ dẫy đầy.
Cử thể bất tịnh: Trong lớp da ngoi che đậy, thn nầy l tất cả sự hi nhơ của cc chất: thịt, xương mu, đm đại tiểu.
Cứu cnh bất tịnh: Đến khi chết rồi, thn nầy l một đống thịt snh thi r rời, mặc cho vi tủa b lan hoặc quạ diều tha mổ.
Thn của mnh đ thế, thn người khc cũng như vậy. Nếu thường qun st bảy điều ấy, đối với cc thn nam nữ m người đời cho rằng xinh đẹp, cũng sanh niệm yễm ly v lửa i dục cũng lần lần tiu giảm. Như thật hnh được mn cửu tưởng qun, cng thm tốt:
Tưởng thn mới chết.
Tưởng thy chết đổi sắc bầm xanh tm.
Tưởng thy chết snh ln dẫy đầy mu mủ v sắp r.
Tưởng thy snh bấy nức r, nước hi chảy ra.
Tưởng thy snh r, vi tửa b lc nhc.
Tưởng thy snh thịt tiu hết chỉ cn gn v xương.
Tưởng gn cũng tiu hoại chỉ cn xương nằm ngổn ngang.
Tưởng thy bị thiu chỉ cn bộ xương co rt, hay thy r chỉ cn những khc xương thi.
Tưởng nắng chan mưa gội, xương ha thnh kh trắng.
Lại nn pht nguyện cầu cho mnh vĩnh viễn thot ly thn nam nữ m nhiễm, tạp thực, khng sạch của ba ci, m được thn php tnh Tịnh Độ. Trn đy l đại lược về yễm ly mn.
Về hạnh hn nguyện, đại khi c hai điều kiện.
1. Phải nhận r mục đch cầu sanh: Sỡ dĩ chng ta cầu về Tịnh Độ, l v muốn thot sự khổ cho mnh v tất cả chng sanh. Hnh giả phải nghĩ rằng: Sức mnh yếu km, cn bị nghiệp rng buộc, m ở ci đời c trược nầy cảnh duyn no phiền qu mạnh. Ta cng chng sanh bị chm đắm nơi dng m, xoay vần trong su nẻo, trải qua trần kiếp từ v thỉ đến nay, cũng v lẽ ấy. Bnh xe sống chết quay mi khng ngừng, ta lm thế no để tm con đường độ mnh độ người một cch yn ổn chắc chắn? Muốn được như thế, duy c cầu sanh Tịnh Độ, gần gũi Phật, Bồ Tt, nhờ cảnh duyn thắng diệu bn ci ấy tu hnh chứng V Sanh Nhẫn, mới c thể vo nơi đời c cứu khổ cho hữu tnh. Luận Vng Sanh đ ni: 'Pht tm Bồ Đề chnh l pht tm cầu thnh Phật, tm cầu thnh Phật l tm độ chng sanh, tm độ chng sanh l tm nhiếp chng sanh sanh về ci Phật.'
Lại muốn sanh về Tịnh Độ, phải c đủ hai phương diện: xa la ba php chướng Bồ Đề v y theo ba php thuận Bồ Đề. Ba php chướng Bồ Đề l thế no? Một l tm cầu sự an vui ring cho mnh, chấp ng v tham trước bản thn. Hnh giả phải y theo tr huệ mn m xa la tm niệm ấy. Hai l tm rời bỏ khng chịu cứu vớt chng sanh khổ. Hnh giả phải y theo từ bi mn m xa la tm niệm ấy. Ba l tm chỉ cầu sự cung knh cng dường, khng tm phương php lm cho chng sanh được lợi ch an vui. Hnh giả phải y theo phương tiện mn m xa la tm niệm ấy. Nếu la ba php chướng Bồ Đề, th sẽ được ba php thuận Bồ Đề. Xin kể r ra đy ba php ty thuận ấy: Một l V Nhiễm Thanh Tịnh tm, khng v tự thn m cầu cc sự vui. Bởi Bồ Đề l thể trong sạch la nhiễm trước, nếu cầu sự vui ring cho mnh tức thn tm c nhiễm, lm chướng Bồ Đề mn; nn tm thanh tịnh khng nhiễm gọi l ty thuận Bồ Đề. Hai l An Thanh Tịnh tm, v cứu độ tất cả khổ cho chng sanh. Bởi Bồ Đề l tm trong sạch lm cho chng sanh được an ổn, nếu khng cứu độ loi hữu tnh khiến họ được la sự khổ sanh tử, tức l tri với Bồ Đề mn; nn tm cứu khổ đem lại an ổn cho chng sanh gọi l ty thuận Bồ Đề. Ba l Lạc Thanh Tịnh tm, muốn khiến cho chng sanh được đại niết bn. Bởi đại niết bn l chỗ cứu cnh thường vui, nếu khng khiến cho loi hữu tnh được niềm vui cứu cnh tức l ngăn che Bồ Đề mn; nn tm muốn cho chng sanh được hưởng cảnh thường lạc gọi l ty thuận Bồ Đề. Lm thế no để thnh tựu sự xa la v ty thuận trn đy? -y l phải cầu sanh Tịnh Độ để được thường gần Phật, tu hnh cho đến khi chứng V Sanh Nhẫn. Chừng đ mặc cỡi thuyền đại nguyện vo biển lun hồi, vận tm bi tr cứu vớt chng sanh, ty duyn m bất biến, khng cn chi trở ngại nữa. Tất cả mấy điểm trn đy l thuyết minh về mục đch cầu sanh.
2. Nn qun tưởng y chnh ci Cực Lạc: Hnh giả nn qun tưởng bo thn của Phật A Di Đ sắc vng rực rỡ, c tm mun bốn ngn tướng, mỗi tướng c tm mun bốn ngn vẻ đẹp, mỗi vẻ đẹp c tm mun bốn ngn tia sng, soi khắp php giới, nhiếp lấy chng sanh niệm Phật. Lại nn qun ci Cực Lạc bảy bu trang nghim như cc Kinh Tịnh Độ đ ni. Ngoi ra, người niệm Phật khi bố th, tr giới, cng lm tất cả hạnh lnh, đều phải hồi hướng cầu cho mnh v chng sanh đồng sanh Cực Lạc.
Nếu thật hnh hai điều trn, hnh giả sẽ pht tm kht ngưỡng Ty Phương, quyết định sẽ được vng sanh. V đy l hn nguyện mn.
Tịnh ộ Thập Nghi Luận
|