�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

[中文|�ENGLISH]

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ |HÌNH ẢNH�|�LI�N LẠC�]

S�́ 0580

KINH PHẬT THUYẾT�TRƯỞNG GIẢ NỮ Y�M �Ề GI� SƯ TỬ HỐNG LIỄU NGHĨA

H�n dịch:�Mất t�n người dịch, nay dựa v�o Bắc Lương Lục

�Việt dịch: Th�ch nữ Diệu Ch�u, Ch�a Phước Thiện Nha Trang

Chứng nghĩa: Tỳ kheo Th�ch �ỗng Minh, Tỳ kheo Th�ch T�m Hạnh

T�i nghe như vầy : Một thuở nọ đức Phật c�ng v� lượng Tỳ kheo, Tỳ kheo ni, Ưu b� tắc, Ưu b� di, ch�ng �ại Bồ t�t ở vườn Kỳ Thọ Cấp C� �ộc thuộc nước X� Vệ.

L�c bấy giờ, về ph�a T�y c�ch th�nh X� Vệ hơn 20 dặm, c� một l�ng gọi l� Trưởng �ề. Trong l�ng ấy c� một B� la m�n t�n Ba Tư Nị Ca. �ng ta học vấn rất uy�n b�c, c� l�ng tin s�u với gi�o ph�p v� thực h�nh lời Phật dạy. Muốn thiết đại hội, B� la m�n ấy đến Kỳ Ho�n để thỉnh mời Phật v� ch�ng Tăng. �ức Phật nhận lời mời của �ng ta. B� la m�n trở về nh� sửa soạn. Thời gian đ� đến, đức Phật c�ng đại ch�ng đến nh� B� la m�n.

Thấy đức Phật đến, �ng ta rất vui mừng kh�n xiết, liền dẫn quyến thuộc đến chỗ Phật c�ng nhau lễ Phật v� cung k�nh đứng hầu. B� la m�n c� một con g�i t�n Y�m �ề Gi�, trước đ�y đ� theo chồng, nay vừa mới trở về thăm viếng hầu hạ cha mẹ. C� ấy dung mạo đẹp đẽ, tư c�ch qu� ph�i, t�m nhu h�a khi�m tốn, t�m rộng r�i độ lượng, vợ chồng h�a thuận. C� hầu hạ phụng dưỡng th�n tộc v� thờ chồng đ�ng ph�p, nết na dịu d�ng kh�ng ai bằng. Cha mẹ v� quyến thuộc đều ra đ�n Phật, chỉ c� c� g�i n�y ở trong ph�ng một m�nh kh�ng chịu ra. Từ khi sanh ra, c� g�i n�y đ� như vậy, cha mẹ c� kh�ng biết l� do v� sao n�n đặt t�n c� l� Y�m �ề Gi�.

Như Lai biết trưởng giả c� một c� con g�i ở trong nh� chưa ra, v� cũng biết v� sao c� kh�ng ra. Nếu c� ra th� l�m lợi �ch v� lượng cho đại ch�ng v� chư Thi�n-nhơn.

�ức Phật liền bảo trưởng giả :

- Quyến thuộc của �ng đ� ra hết rồi chưa?

B� la m�n qu� xuống, chắp tay trước Phật. V� c� con g�i kh�ng chịu ra n�n �ng lấy l�m xấu hổ, im lặng kh�ng trả lời.

Biết � �ng ta, đức Phật n�i :

- Giờ ngọ đ� đến, h�y sửa soạn c�ng dường.

V�ng lời Phật, B� la m�n b�y lễ c�ng dường. �ại ch�ng v� quyến thuộc của B� la m�n đ� ăn xong, chỉ c�n c� g�i ấy chưa ăn. Như Lai cố lưu thức ăn lại trong b�t, sai h�a nữ đem thức ăn ấy v�o ph�ng đưa cho Y�m �ề Gi�.

Khi ấy, h�a nữ n�i kệ :

Cơm thừa n�y của Phật ��

�ấng V� thượng ban cho

T�i v�ng lời Phật dạy �����

Xin người thanh tịnh nhận.

Y�m �ề Gi� n�i kệ :

L�nh thay ! �ại từ bi

Biết con ở trong ph�ng

Ban cho m�n thức ăn �����

Xin k�nh nhận Th�nh chỉ.

V� c� n�i kệ trả lời h�a nữ :

T�i thường lu�n suy nghĩ

Việc l�m của �ại Th�nh

T�i cũng giống như c����

Sao lại kh�ng thanh tịnh.

Nghe Y�m �ề Gi� n�i kệ, h�a nữ liền biến mất. Bấy giờ, Y�m �ề Gi� t�m niệm n�i kệ :

Chồng t�i nay ở đ�u

Xin ra đ�n Thế T�n

N�n biết t�m t�i tịnh

Mau đến c�ng nhau nghe.

Nhờ sức t�m thanh tịnh của Y�m �ề Gi� n�n chồng của c� theo � nghĩ ấy liền đến ngay. Thấy chồng đến, Y�m �ề Gi� rất vui mừng, n�i kệ khen :

L�nh thay ! �ấng �ại Th�nh

Theo nguyện con đến cứu

Kh�ng vi phạm giới nhỏ

Sợ sẽ kh�ng được nghe.

Thấy Y�m �ề Gi� n�i kệ như vậy, chồng c� ta trở lại n�i kệ tr�ch :

Chao �i ! N�ng ngu qu� �

Kh�ng biết tự điều phục

Uổng Phật cho cơm thừa

Giữ giới để l�m chi.

Bấy giờ, Y�m �ề Gi� theo chồng đến chỗ Phật. Hai người lạy Phật v� đại ch�ng rồi đứng cung k�nh.

Thế rồi, Y�m �ề Gi� n�i kệ khen :

Con nghĩ đại từ bi

�ấng cứu độ mười phương

Muốn lập tạng b� mật ����

Cho con cơm dư tinh

�ại Th�nh rất kh� gặp ���

Thế gian ai nghi ngờ

C� thể đến hỏi ph�p

Mở ra cửa Bồ đề.

Khi ấy, X� Lợi Phất liền bạch Phật :

- Bạch Thế T�n ! C� g�i n�y l� ai m� tự nhi�n đến đ�y hỏi ph�p như vậy? V� n�i kệ được cơm thừa?

Phật dạy :

- N�y X� Lợi Phất ! ��y l� con g�i của trưởng giả.

X� Lợi Phất hỏi :

- C� n�y từ đ�u đến? V� sao đến đ�y?

Phật dạy X� Lợi Phất :

- C� g�i n�y kh�ng phải từ xa đến m� ch�nh ở ngay trong nh� n�y. Tuy c� cha mẹ quyến thuộc nhưng chồng của c� ta kh�ng c� mặt. Tự ngăn ngừa v� k�nh thuận với chồng n�n kh�ng theo cha mẹ t�y tiện xuất hiện giữa đ�ng người.

X� Lợi Phất bạch Phật :

- C� g�i ấy c� nh�n l�nh g� m� được sanh v�o nh� trưởng giả n�y, c� dung mạo đẹp như vậy? V� nh�n duy�n g� m� bị người chồng quản th�c như thế, n�n kh�ng thể tự do yết kiến đức Phật v� ch�ng Tăng?

Phật dạy :

- N�y X� Lợi Phất ! �ng h�y đến hỏi c� ta thử xem.

X� Lợi Phất hỏi c� ta :

- V� nh�n duy�n g� m� c� được sanh v�o nh� trưởng giả n�y? V� v� nh�n duy�n g� bị chồng quản th�c như vậy, kh�ng chịu ra yết kiến đức Phật v� Tăng.

Y�m �ề Gi� n�i kệ :

V� t�i kh�ng l�m �c �

N�n sanh nh� trưởng giả

Lại kh�ng chấp tướng nữ

�ược chồng thanh tịnh ấy

T�i lu�n ở trong ph�ng���

Cho l� tự tại rồi

Việc ấy chưa vượt qua ���

Phật biết cho t�i cơm

Than �i ! Thưa đại đức ��

Kh�ng biết nh�n ch�n thật

Kh�ng vượt qua ch�t n�o

M� gọi đại tự tại

Tuy con ở trong ph�ng ��

Nhưng nghĩ Phật trước mặt

Ng�i l� bậc La h�n

Theo Phật m� kh�ng thấy

�ại th�nh chẳng phải sắc

Cũng chẳng l�a sắc th�n

Thanh văn thấy Ba tuần

Cho l� người lực lớn

Than �i ! Thưa đại đức ��

Kh�ng ch�t phương tiện Phật

Kh�ng biết nguy�n nh�n ch�nh

Hiểu đi�n đảo về t�i.

Bấy giờ, X� Lợi Phất im lặng suy nghĩ : �C� g�i n�y l� ai m� giỏi như vậy? Ta đ�y kh�ng thể s�nh bằng�.

��Biết t�m niệm của X� Lợi Phất, đức Phật hỏi :

- �ng chớ vấn đ�p m� sanh t�m ph�n biệt. C� g�i n�y đ� từng gặp v� lượng chư Phật thuyết ph�p. �� l� đại dược �ng chớ nghi ngờ.

Văn Th� Sư Lợi hỏi Y�m �ề Gi� :

- C� biết nghĩa sanh tử kh�ng?

C� trả lời :

- Nhờ v�o oai lực của Phật n�n biết.

Văn Th� Sư Lợi hỏi :

- Nếu biết th� sanh l� g�?

Trả lời :

- Sanh nghĩa l� kh�ng sanh m� sanh.

Hỏi :

- Kh�ng sanh m� sanh l� sao?

Trả lời :

- Nếu biết r� bốn duy�n �ịa, Thủy, Hỏa, Phong ho�n to�n tự n� kh�ng c� thật, do sự h�a hợp v� t�y theo sự th�ch ứng của n� n�n n�i l� sanh.

Hỏi :

- Nếu địa, thủy, hỏa, phong ho�n to�n n� kh�ng c� thật, do sự h�a hợp n�n gọi l� tướng sanh, sao lại cho l� sanh?

Trả lời :

- Mặc dầu ở chỗ sanh, nhưng kh�ng c� sanh. �� l� ch�nh sanh n�n n�i c�.

Văn Th� lại hỏi :

- Tử nghĩa l� g�?

Trả lời :

- Tử l� kh�ng tử m� tử.

Hỏi :

- Tử l� kh�ng tử m� tử l� sao?

Trả lời :

- Nếu biết r� địa, thủy, hỏa, phong ho�n to�n kh�ng do ch�nh n� m� tan r�. Nhưng theo sự th�ch ứng của n� m� n�i, đ� l� tử.

Hỏi :

- Nếu biết địa, thủy, hỏa, phong ho�n to�n kh�ng do ch�nh n� m� tan r� kh�ng c� tướng tử th� sao lại cho l� tử?

Trả lời :

- Mặc dầu ở trong tử m� t�m ấy kh�ng mất. �� l� ch�nh tử, n�n n�i c�.

Văn Th� Sư Lợi hỏi :

- Thường nghĩa l� g�?

Trả lời :

- Nếu hiểu r� c�c ph�p ho�n to�n sanh diệt, biến dổi, kh�ng nhất định, tướng như huyễn, nhưng c� thể theo sự th�ch ứng của n� m� n�i th� đ� l� thường.

Hỏi :

- Nếu hiểu r� c�c ph�p ho�n to�n sanh diệt, biến đổi, kh�ng nhất định như huyễn th� đ� l� v� thường, sao lại n�i l� thường?

Trả lời :

- C�c ph�p sanh nhưng kh�ng tự n� sanh, diệt nhưng kh�ng tự n� diệt, cho đến biến đổi cũng vậy. V� kh�ng phải tự n� l�m được n�n n�i l� thường.

Hỏi :

- V� thường nghĩa l� g�?

Trả lời :

- Nếu biết c�c ph�p ho�n to�n kh�ng sanh diệt, theo tướng như vậy, nhưng lại theo sự th�ch hợp của n� m� n�i, th� đ� l� v� thường.

Hỏi :�

- Nếu biết c�c ph�p ho�n to�n kh�ng sanh, kh�ng diệt, vậy tức l� thường sao lại n�i l� v� thường?

Trả lời :

- Bởi v� c�c ph�p tự tại biến đổi, tướng kh�ng nhất định kh�ng tự n� l�m được. Ai biết như vậy n�n n�i c� v� thường.

Hỏi :

- Kh�ng l� nghĩa thế n�o?

Trả lời :

- Nếu biết tướng c�c ph�p chưa từng tự n� kh�ng, kh�ng hoại m� nay c�; nhưng kh�ng m� bất kh�ng, c� m� kh�ng c�, n�n gọi l� C�- Kh�ng.

Hỏi :

- Nếu kh�ng m� bất kh�ng, c� m� chẳng c� th� kh�ng c� sự việc ấy. V� sao lại n�i l� nghĩa kh�ng?

Y�m �ề Gi� n�i kệ :

Than �i ! Chơn đại đức �

Kh�ng biết nghĩa chơn kh�ng

Sắc kh�ng c� tự tướng ��

��u chẳng phải như kh�ng

Nếu kh�ng tự c� kh�ng �

Th� kh�ng thể chứa sắc

V� kh�ng kh�ng tự kh�ng

N�n sanh ra c�c sắc.

Bấy giờ, Văn Th� Sư Lợi hỏi :

- Nếu c� người biết r� sanh m� kh�ng c� tướng sanh th� cuộc sống sanh c� được tồn tại kh�ng?

Trả lời :

- C� ! Mặc dầu tự biết r� nhưng sức lực của họ chưa đầy đủ. Cho n�n cuộc sống vẫn tồn tại.

Hỏi :

- C� người kh�ng biết, kh�ng hiểu về t�nh sanh th� cuối c�ng cuộc sống c� được tồn tại kh�ng?

Trả lời :

- Kh�ng ! V� sao? V� nếu thấy t�nh của sanh, mặc dầu nhờ sự điều phục nhưng �t được an ổn? Tướng của sanh kh�ng an ổn ấy lu�n bị đối tại. Nếu ai thấy t�nh của sanh, mặc dầu ở chỗ bất an nhưng tướng an lu�n được hiện tiền. Nếu ai kh�ng biết như vậy, mặc dầu c� nhiều biện t�i, giảng n�i những kinh s�ch th�m s�u, nhưng đ� l� t�m sanh diệt. N�i lời s�u xa của thật tướng ấy giống như người m� n�i về m�u sắc, v� họ nhờ v�o lời n�i của người kh�c m� c� thể biết được m�u xanh, v�ng, đỏ, trắng, đen, nhưng thật ra ch�nh họ kh�ng thể thấy tướng ch�n thật của m�u sắc. Người kh�ng thấy c�c ph�p cũng vậy. Nhưng nay n�i về sanh th� sự sanh l� chết. Sự chết đối với người ấy đ� l� kh�ng c� � nghĩa sanh tử phải kh�ng. Nếu ai bị tr�i buộc v�o thường v� v� thường th� cũng như vậy.

�ại đức n�n biết ! Kh�ng ấy tự n� cũng kh�ng phải kh�ng. Cho n�n n�i c� nghĩa kh�ng.

�Bấy giờ, Phật dạy Văn Th� Sư Lợi :

- ��ng vậy ! ��ng vậy ! ��ng như những lời Y�m �ề Gi� n�i, đ� l� lời ch�n thật kh�ng sai kh�c. Mặt trời c� thể lạnh, mặt trăng c� thể n�ng nhưng những g� Y�m �ề Gi� n�i kh�ng thể thay đổi.

X� Lợi Phất hỏi Y�m �ề Gi� :

- Tr� huệ biện t�i của c� như vậy, được Phật khen ngợi l� điều m� h�ng Thanh văn ch�ng t�i kh�ng thể s�nh b�. L�m thế n�o để l�a sắc tướng th�n nữ n�y?

C� trả lời :

- T�i sẽ hỏi đại đức. Ng�i h�y trả lời cho t�i. Thưa đại đức ! Hiện giờ ng�i l� nam phải kh�ng?

X� Lợi Phất trả lời :

- Mặc dầu t�i th�n nam nhưng t�m chẳng phải nam.

C� n�i :

- Thưa đại đức ! T�i cũng vậy. Ng�i đ� n�i đ�ng. Mặc dầu t�i l� tướng nữ nhưng t�m chẳng phải nữ.

X� Lợi Phất hỏi :

- Hiện nay c� bị chồng c� quản th�c. V� sao vậy?

C� trả lời :

- Thưa đại đức ! Ng�i c� thể tin v�o lời n�i của ch�nh ng�i kh�ng?

X� Lợi Phất n�i :

- T�i tự tin. V� sao kh�ng thể kh�ng tin?

C� trả lời :

- Thưa đại đức ! Nếu tự tin th� vừa rồi ng�i đ� n�i rằng sắc ng�i l� nam nhưng t�m chẳng phải nam. Như vậy t�m v� sắc c� hai sự hoạt động. Nếu đại đức tin v�o lời n�i ấy th� đối với t�i th� ng�i kh�ng sanh �c kiến với chồng t�i. �ại đức l� nam, cho t�i l� tướng nữ. V� th�n nữ của t�i đ� ph� hoại t�m của đại đức. Nếu l� nam m� thấy th�n nữ kia th� kh�ng c� l�ng tin với ph�p.

X� Lợi Phất n�i :

- T�i kh�ng d�m sanh �c kiến với c�.

C� trả lời :

- V� đối diện với Thế T�n n�n kh�ng d�m n�i lời ch�n thật. Nếu thật sự kh�ng sanh �c kiến v� sao Ng�i n�i với t�i rằng : �Hiện nay c� bị chồng c� quản th�c�. Do đ�u m� n�i như vậy.

X� Lợi Phất n�i :

- V� t�i đ� l�a tập kh� từ l�u n�n n�i như vậy, chẳng phải t�m thật.

C� g�i hỏi :

- Thưa đại đức ! Ng�i h�y trả lời cho t�i. Thưa đại đức ! Ng�i n�i đ� l�a tướng nam nữ đ� l�u. Vậy thưa đại đức ! Sắc đ� l�a l�u hay t�m đ� l�a l�u.

Bấy giờ, X� Lợi Phất im lặng kh�ng trả lời. Thế rồi Y�m �ề Gi� n�i kệ :

Nếu t�m l�a từ l�u �

Ho�n to�n kh�ng sanh kiến

Ai bị l�m người nữ

Với sắc sanh bất tịnh

Nếu n�i l�a sắc l�u

Ph�p vốn kh�ng tự c�

Ho�n to�n kh�ng bị dơ ��

Th� l�m g� tạo �c

Than �i ! Thưa đại đức ��

Uổng học kh�ng thể biết

M�nh nam nghĩ t�i nữ ����

Chẳng phải vọng tưởng sao

Xin s�m hối đại đức

Với ph�p chớ sanh nghi

Lời t�i n�i tr�n đ�y ��

L� nhờ thần lực Phật.

Sau khi Y�m �ề X� n�i kệ, trong hội c� hơn một ng�n Tỳ kheo, Tỳ kheo ni, Ưu b� tắc, Ưu b� di, trời, người ph�t t�m V� thượng Bồ đề. C� năm ng�n người trong đ� c� người� đắc V� sanh ph�p nhẫn, c� người đắc ph�p nh�n, c� người đắc t�m giải tho�t. C� v� lượng ch�ng Thanh văn đối với Phật ph�p m� sanh t�m xấu hổ v� c�ng.

Phật dạy X� Lợi Phất :

- C� g�i ấy chẳng phải l� người ph�m, c� ta đ� gặp v� lượng chư Phật, c� thể n�i Kinh Liễu Nghĩa Sư tử hống n�y l�m lợi �ch cho v� lượng ch�ng sanh. Ta cũng đ� từng c�ng với c� g�i ấy thờ phụng v� lượng chư Phật. Kh�ng bao l�u c� ấy sẽ chứng th�nh ch�nh gi�c. Khi nghe c� ta n�i ph�p giải tho�t th� trong ch�ng ấy sanh l�ng tin ch�n thật. V� họ từ l�u đ� nghe ph�p của c� ta giảng, n�n nay c� thể tin đ�ng đắn. Vậy phải tin Kinh Liễu Nghĩa Sư tử hống ấy chớ nghi ngờ.

Phật dạy A Nan :

- �ng h�y thọ tr� những lời vấn đ�p ở trong Kinh Liễu Nghĩa Sư Tử hống của c� Y�m �ề Gi� con trưởng giả n�y. Ta ph� ch�c cho �ng. �ng h�y giữ g�n cẩn thận.

A Nan thưa :

- Xin v�ng bạch Thế T�n ! Con xin nhận l�nh.

Sau khi nghe Y�m �ề Gi� n�i ph�p, đại ch�ng rất vui mừng kh�n xiết. Ai nấy đều như ph�p tu h�nh.�

KINH PHẬT THUYẾT TRƯỞNG GIẢ NỮ Y�M �Ề GI� SƯ TỬ HỐNG LIỄU NGHĨA��

�

�

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ |HÌNH ẢNH�|�LI�N LẠC�]