|
Số 0499
KINH PHẬT VỊ A-CHI-LA CA-DIẾP TỰ THA TÁC KHỔ
Hán dịch: Hậu Hán, sa-môn An Thế Cao người An-tức[1].
Việt dịch: Chơn Tỉnh Tạng.
--o0o--
Đúng thật như thế, chính tôi được nghe: Một thời, Đức Phật an trú tại núi Ḱ-xà-quật, thành Vương Xá. Sáng sớm một ngày nọ, Đức Thế Tôn đắp y, ôm bát rời núi Ḱ-xà-quật vào thành Vương Xá khất thực. Bấy giờ, A-chi-la Ca-diếp có chút việc riêng, nên ra khỏi thành, hướng về núi Ḱ-xà-quật. Trông thấy Đức Phật từ xa, Ca-diếp vội đến trước Ngài thưa:
- Kính bạch Cù-đàm! Con có điều muốn hỏi, Ngài có rảnh để giải đáp cho con không?
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Giờ này không phải lúc bàn luận, Ta đang vào thành khất thực, khi trở về Ta sẽ giảng giải cho ông!
A-chi-la Ca-diếp khẩn cầu lần thứ hai, Đức Phật cũng nói như vậy. Lần thứ ba, A-chi-la Ca-diếp thưa:
- Kính bạch Cù-đàm! Sao Ngài lại làm khó con? Tại sao có việc khác lạ như thế? Nay con có điều muốn thưa hỏi, xin Ngài hăy v́ con mà giải đáp!
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Vậy tùy ư ông thưa hỏi!
A-chi-la Ca-diếp thưa:
- Kính bạch Cù-đàm! Phải chăng khổ là do tự ḿnh tạo?
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Ta không nói khổ là do tự ḿnh tạo.
Vi-a-chi-la Ca-diếp lại thưa:
- Kính bạch Cù-đàm! Khổ là do người khác tạo chăng?
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Ta cũng không nói khổ là do người khác tạo.
A-chi-la Ca-diếp lại thưa:
- Kính bạch Cù-đàm! Khổ là do tự ḿnh và người khác tạo chăng?
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Ta cũng không nói khổ là do ḿnh và người khác tạo.
A-chi-la Ca-diếp lại thưa:
- Kính bạch Cù-đàm! Khổ chẳng phải do tự ḿnh tạo, chẳng phải do người khác tạo, vậy khổ không có nhân tạo ra ư?
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Ta cũng không nói khổ chẳng phải do ḿnh tạo, chẳng phải do người khác tạo, khổ không có nhân tạo ra!
A-chi-la Ca-diếp lại thưa:
- Kính bạch Cù-đàm! Con hỏi “Khổ là do tự ḿnh tạo”, Ngài đáp là không nói điều này. Con hỏi “Khổ là do người khác tạo; do tự ḿnh và người khác tạo; chẳng phải do tự ḿnh chẳng phải do người khác, không nguyên nhân tạo”, Ngài cũng đáp là không nói điều này. Vậy nay không có cái khổ này sao?
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Chẳng phải không có khổ này mà nhất định có cái khổ này.
- Hay thay! Kính bạch Cù-đàm! Ngài nói có cái khổ này, vậy xin Ngài hăy v́ con mà thuyết pháp để con biết rơ khổ, thấy rơ khổ!
Đức Phật bảo A-chi-la Ca-diếp:
- Nếu thụ là tự ḿnh cảm thụ th́ Ta nên nói khổ là do tự ḿnh tạo. Nếu người khác thụ th́ người khác tức là người thụ, th́ ta nên nói khổ là do người khác tạo. Nếu thụ mà vừa tự ḿnh thụ, lại người khác thụ và chịu khổ, th́ như thế là do tự ḿnh và người khác tạo, Ta cũng không nói như vậy. Nếu không phải do ḿnh, do người, không có nhân mà sinh ra khổ, th́ Ta cũng không nói như vậy. Như Lai ĺa các bên như thế mà thuyết trung đạo, tức là v́ cái này có nên cái kia có, v́ cái này sinh nên cái kia sinh. Nghĩa là duyên vô minh mới có hành, cho đến cái khối toàn là khổ lớn tụ hội sinh; vô minh diệt th́ hành diệt, cho đến cái khối toàn là khổ lớn tụ hội diệt.
Đức Phật nói kinh này xong, A-chi-la Ca-diếp liền ĺa trần cấu, được Pháp nhăn tịnh. A-chi-la Ca-diếp đă thấy pháp, đắc pháp, biết pháp, thâm nhập pháp, dứt hết mọi nghi ngờ, không từ người khác mà biết, không từ người khác mà độ thoát, đối với chính pháp luật, tâm không c̣n sợ hăi nên chắp tay bạch Phật:
- Kính bạch Thế Tôn! Nay con đă được Ngài hóa độ, từ hôm nay con xin quy y Phật, quy y pháp, quy y tăng, suốt đời làm ưu-bà-tắc. Kính xin Ngài chứng biết cho con!
A-chi-la Ca-diếp nghe Đức Phật dạy xong, vui mừng đỉnh lễ rồi đi.
Sau khi từ giă Đức Phật không lâu, A-chi-la Ca-diếp bị một con trâu mẹ bảo vệ nghé con húc chết. Lúc mạng chung, các căn của ông thanh tịnh, sắc mặt tươi sáng.
Bấy giờ, Thế Tôn vào thành khất thực. Lúc ấy cũng có nhiều t́-kheo vào thành Vương Xá khất thực, nghe đồn A-chi-la Ca-diếp sau khi nghe pháp từ Thế Tôn, từ giă ra đi chẳng bao lâu th́ bị một con trâu mẹ húc chết. Khi mạng chung các căn của ông thanh tịnh, sắc mặt tươi sáng. Các t́-kheo khất thực xong trở về, thu cất y bát, rửa chân, đến chỗ Phật, cúi đầu đỉnh lễ chân Phật, rồi ngồi qua một bên, thưa:
- Kính bạch Thế Tôn! Sáng sớm hôm nay, con và nhiều t́-kheo vào thành khất thực, nghe chuyện A-chi-la Ca-diếp sau khi được nghe Thế Tôn giảng pháp và luật ra về, chẳng bao lâu th́ bị một con trâu mẹ bảo vệ nghé con húc chết. Lúc ông ấy từ trần, các căn thanh tịnh, sắc mặt tươi sáng. Bạch Thế Tôn! A-chi-la Ca-diếp sinh vào cơi nào, thụ sinh nơi đâu và có sở đắc ǵ?
Phật bảo các T́-kheo:
- Ông ấy đă thấy pháp, biết pháp, ở nơi pháp mà không chấp thủ pháp, đă bát-niết-bàn. Các ông nên đến cúng dường thân A-chi-la Ca-diếp!
Bấy giờ, Thế Tôn xác nhận A-chi-la Ca-diếp là cư sĩ bậc nhất.
[1] Bản này không ghi tên người dịch sang Hán, nhưng ở đây căn cứ theo Đại Chu san định chúng kinh mục lục, nên ghi là An Thế Cao dịch.
|