Ś 0171
KINH THI TỬ TU-ĐẠI-NOA
Hn dịch: Đời Ty Tần, Sa-mn Thnh Kin
Việt dịch:Linh-Sơn Php Bảo Đại Tạng Kinh
-o0o-
Nghe như vầy:
Một thời, Đức Phật ở tại khu lm vin Kỳ-đ cấp c độc, thuộc nước X-vệ, cng với v số Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, Ưu-b-tắc, ưu-b- di.
Khi ấy, Đức Phật ngồi giữa bốn chng đệ tử mỉm cười, trong miệng thot ra ho quang ngũ sắc. Tn giả A-nan từ chỗ ngồi đứng dậy sửa y phục tề chỉnh, quỳ gối chắp tay bạch Phật:
-Con theo hầu Phật đến nay đ hơn hai mươi năm, chưa từng thấy Ngi mỉm cười như hm nay. C phải Ngi đang nghĩ đến chư Phật thời qu khứ, hiện tại hay vị lai chăng? Chắc l Ngi c ẩn g, con xin muốn nghe điều ny.
Đức Phật bảo A-nan:
-Ta chẳng nghĩ đến chư Phật thời qu khứ, vị lai hay hiện tại. Ta nhớ về thời qu khứ v số a-tăng-kỳ kiếp trước đy đ thực hnh hạnh Bố th ba-la-mật.
Tn giả A-nan bạch Đức Phật:
-Thế no l thực hnh hạnh Bố th ba-la-mật?
Phật dạy:
-Vo thuở qu khứ lu xa khng thể tnh kể được, c một nước lớn tn Diệp-ba. Vua của nước ny hiệu l Thấp-ba. Nh vua dng chnh php trị nước, khng h khắc đối với mun dn.
Vua c bốn ngn đại thần, đứng đầu su mươi tiểu quốc v tm trăm lng xm, c năm trăm voi trắng lớn, đẹp. Vua c hai vạn phu nhn m khng con, nn đch thn đi cầu đảo nơi cc vị thần sng, ni, thế l phu nhn biết mnh c thai. Nh vua tự lo lắng, săn sc cho phu nhn về cc thứ như chỗ nằm, chăn đệm, thực phẩm đều phải mềm mịn. Đến đng mười thng th phu nhn sinh thi tử. Hai vạn phu nhn trong cung nghe tin sinh thi tử đều vui mừng, sữa của cc b tự nhin chảy ra, v thế nn thi tử được đặt tn l Tu-đại-noa. C bốn nhũ mẫu chăm sc, nui dưỡng thi tử: Một người lo việc b mớm, một người lo việc bồng bế, một người lo chuyện tắm rửa, một người chuyn đưa dẫn thi tử dạo chơi vui đa.
Đến năm mười su tuổi, thi tử đ học đầy đủ cc mn về học thuật, tư tưởng, cc thuật bắn cung cng cc loại lễ nhạc. Thi tử thờ phụng cha mẹ như thờ trời thần.
Nh vua sai xy dựng cung điện ring cho thi tử. Từ lc ấu thơ đến khi khn lớn, thi tử thường ưa bố th, đối với loi người, cho đến cả loi chim bay th chạy, thi tử lun mong cho tất cả chng sinh đều được phước bố th ny. Kẻ ngu si, tham lam, bỏn sẻn khng chịu bố th, l tối tăm m muội, tự lừa dối mnh, chẳng được ch lợi g cho bản thn. Bậc tr ở đời th biết sự bố th l phước đức, người bố th đều được chư Phật, Bch-chi-phật v A-la-hn trong ba đời ngợi khen.
Khi thi tử tuổi đ trưởng thnh, đại vương lm lễ nạp phi cho thi tử. Phu nhn của thi tử l cng cha Mạn-đề, dung mạo tươi đẹp khng ai snh kịp, nng dng lưu ly, vng bạc, chu bu v ngọc anh lạc để trang điểm. Thi tử c một hong nam v một hong nữ. Ngi thường tư duy muốn thực hnh việc Bố th ba-la-mật. Thi tử tu với đại vương l muốn đi dạo chơi khắp nơi, vua cha liền bằng lng.
Thi tử đi ra ngoi hong thnh, trời Đế Thch liền ha lm những người ngho nn, m, điếc, cm, ngọng ngồi bn lề đường. Thi tử trng thấy thế vội cho xe trở về hong cung, rất u sầu lo lắng. Phụ vương hỏi:
-Sao con đi dạo xem, trở về m khng vui?
-Tu phụ vương, con vừa ra khỏi hong thnh đ thấy những người ngho nn, m điếc, cm ngọng. V thế cho nn con khng vui. Con muốn xin vua cha một điều, chẳng biết c bằng lng khng?
-Con cần điều chi, ty theo sở nguyện của con, ta khng bao giờ tri .
-Tu phụ vương, con muốn đem chu bu trong kho tng của phụ vương đặt bn ngoi bốn cổng thnh v nơi chợ ba để bố th theo nhu cầu của người xin, khng tri họ.
-Ta đồng theo lời mong cầu ấy, ty theo con muốn, ta khng cản.
Thi tử sai cc quan đem chu bu đặt bn ngoi bốn cổng thnh, cng nơi chợ ba để bố th, ty theo chỗ cầu xin của mọi người. Tm phương trn dưới đều nghe biết cng đức của thi tử. Mọi người từ ngoi trăm, ngn vạn dặm xa xi đều tm đến. Người mong được thức ăn th được ăn, người cầu được y phục th được y phục, người muốn được vng, bạc, chu bu, ty theo chỗ cần m cho họ, khng lm tri một ai.
Lc ấy, c một nước on địch, nghe tin thi tử vui lng bố th cho tất cả những ai đến xin, hề khng tri . Vua nước ấy bn hội họp quần thần v cc đạo sĩ bn bạc với nhau: Vua nước Diệp-ba c giống voi trắng đi trn hoa sen tn Tu-đn-din, sức chiến đấu v cng mạnh mẽ, mỗi lần cc nước đem binh đến xm lấn, voi ny đều chiến thắng. By giờ ai c thể đến nước ấy để xin loại voi qu kia?.
Cc quan đều tu vua:
-Chng thần khng thể đến xin được.
Trong số ny c đạo sĩ Bt Nhn tu với nh vua:
-Thần c thể đến xin được, xin đại vương cấp lương thực chothần.
Vua liền cấp lương thực cho ng ta v bảo:
-Nếu c thể xin được voi qu, ta sẽ trọng thưởng cho khanh.
Đạo sĩ Bt Nhn cầm gậy ra đi. ng ta lặn lội qua nhiều lượt sng ni, đến nước Diệp-ba, tới trước cửa cung của thi tử, chống gậy, đứng kiểng chn, hướng về cửa m đợi.
Khi ấy, người giữ cổng vo trnh với thi tử:
-Bn ngoi c đạo sĩ chống gậy, đứng kiểng chn chờ đợi. ng ta ni từ xa đến đy muốn xin một việc.
Thi tử nghe xong rất hoan hỷ, ra tận nơi nghnh đn, vi cho, giống như con gặp cha, n cần hỏi han:
-Đạo sĩ từ đu đến đy? Đi đường c nhọc nhằn lắm khng, muốn cầu điều chi m đứng một chn như thế?
Đạo sĩ Bt Nhn ni:
-Ti nghe thi tử c lng tốt, bố th theo điều mong cầu, khng hề tri một ai. Tn của thi tử được lan truyền khắp nơi, trn thấu tới trời xanh, dưới cho đến suối vng. Cng đức bố th của thi tử nhiều v lượng, khắp chốn gần xa đều biết v ai cũng ca tụng, ngợi khen. Những điều người ta ca ngợi về thi tử l hon ton chnh xc. Nay ngi l con của bậc Thin nhn, những lời bậc Thin nhn ni khng bao giờ hư dối. Nếu như thi tử c thể bố th khng hề tri người cầu xin, nay ti từ xa đến đy, muốn xin thi tử con voi trắng đi trn hoa sen.
Thi tử liền đến chuồng voi, sai người dắt một con voi trắng đem cho đạo sĩ.
Đạo sĩ Bt Nhn ni:
-Chnh ti muốn l xin được voi trắng đi trn hoa sen tn Tu-đn-din.
Thi tử ni:
-Voi trắng lớn ấy l con vật được phụ vương ta rất yu qu. Phụ vương đ xem voi ấy cũng như ta khng khc, v thế khng thể cho đạo sĩ được. Nếu cho đạo sĩ con voi ny, tức l đ lm phật lng phụ vương, c thể phụ vương sẽ đuổi ta ra khỏi nước.
Thi tử suy nghĩ: Trước đy ta c pht nguyện sẽ bố th khng hề tri người cầu xin, nay khng cho họ tức l tri với bản tm của. Nếu khng đem bố th voi ấy, lm sao đạt được php bố th bnh đẳng v thượng? V thế ta phải đem voi bố th để hạnh nguyện bnh đẳng v thượng của ta được thnh tựu. Thi tử thầm ni:
-Rất tốt! Ta sẽ đem cho ng ta.
Thi tử liền sai qun hầu cận chuẩn bị yn cương bằng vng v mau dắt voi ra. Ngi dng tay tri cầm bnh nước rửa tay đưa cho đạo sĩ, tay phải dắt voi trắng qu giao cho ng ta. Đạo sĩ Bt Nhn được voi liền ch nguyện cho thi tử. Ch nguyện xong, ng ta leo ln lưng bạch tượng, vui vẻ ra đi.
Thi tử ni với đạo sĩ:
-Đạo sĩ hy chạy nhanh đi, phụ vương ta m biết được sẽ cho người đuổi theo bắt lại.
Đạo sĩ Bt Nhn liền giục voi chạy nhanh.
Quần thần cả nước nghe tin thi tử đem voi trắng qu bố th cho kẻ th, th v cng hoảng sợ, từ nơi ghế đang ngồi rơi xuống đất, lo lắng, u sầu khng vui. Họ suy nghĩ: Quốc gia chỉ nhờ c một voi trắng qu ny để chống lại kẻ địch đến xm lấn!.
Quần thần đến tu vua:
-Thi tử đ đem voi qu dng để chống địch của quốc gia bố th cho kẻ th.
Đại vương nghe xong th hết sức kinh ngạc.
Quần thần lại tu:
-Sở dĩ đại vương đ chiến thắng thống lĩnh thin hạ l nhờ c voi trắng qu ấy. Voi trắng ny vượt hơn su mươi lần sức voi khc, thế m thi tử lại đem cho kẻ th. Sợ rằng thế no chng ta cũng mất nước. Thi tử mặc tnh bố th như thế, khiến quốc khố ngy cng trống rỗng. Chng thần sợ rằng thi tử sẽ bố th cả đất nước v vợ con của ngi nữa.
Đại vương nghe ni thế, lại cng buồn hơn, bn cho gọi một vị đại thần đến hỏi:
-Quả thật l thi tử đ đem voi trắng qu cho kẻ th khng?
-Tu đại vương, thật đng vậy.
Nh vua nghe vị đại thần tu mới thật sự kinh hong, rơi từ trn ngai xuống, ngất xỉu, nước mắt tun tro, hồi lu mới tỉnh lại. Hai vạn phu nhn cũng đều khng vui. Nh vua cng cc quan cng nhau bn tnh:
-Phải xử l thi tử như thế no?
C một vị quan tu:
-V chn thi tử đi vo chuồng voi nn phải chặt chn, v tay dắt voi nn phải chặt tay, v mắt thấy voi nn phải khot mắt.
Hoặc c người ni:
-Phải chặt đầu thi tử.
Cc quan cng bn bạc những như thế. Nh vua nghe xong rất buồn rầu, ni với cc quan:
-Con ta rất thch hạnh bố th cho người, lm sao cấm đon, ngăn cản cho được!
C một vị quan ch lời bn của những người kia l khng đng. V nh vua chỉ c một người con, nn ngi v cng yu thương đu nỡ dng hnh phạt nặng như cc ng đ nu. Vị đại thần tu vua.
-Thần cũng khng dm khiến đại vương ngăn cản hay cấm đon thi tử, nhưng đại vương hy đuổi thi tử ra khỏi nước một thời gian khoảng mười hai năm, cho thi tử sống giữa ni rừng hoang d, để thi tử biết xấu hổ, ăn năn.
Nh vua nghe theo kiến của vị đại thần ny, liền cho người triệu thi tử đến hỏi:
-C phải con đ đem voi trắng qu cho kẻ th khng?
Thi tử tu:
-Tu phụ vương, thật đng như thế.
Nh vua lại hỏi thi tử:
-Tại sao con lm như vậy? Tự đem voi trắng qu của ta cho kẻ th m khng tu với cha?
Thi tử đp:
-Tu phụ vương, trước đy con c tu xin phụ vương cho con được bố th tất cả, khng tri mọi người đến cầu xin. Thế nn con khng trnh cho phụ vương biết.
Vua ni:
-Theo lời yu cầu trước đy của con c nghĩa l bố th cc thứ vng bạc chu bu, chứ đu c cho bố th voi trắng qu?
Thi tử thưa:
-Tu phụ vương, tất cả ti sản đều l vật sở hữu của đại vương, sao voi trắng qu lại khng thuộc trong sở hữu ấy?
Vua liền bảo thi tử:
-Hy mau ra khỏi nước! Ta đy ngươi ở trong ni Đn-đặc mười hai năm.
Thi tử tu với vua cha:
-Tu phụ vương, con khng dm tri lệnh của phụ vương, nhưng để thỏa tm nguyện su kn của con, xin phụ vương cho con được bố th thm bảy ngy, sau đ con sẽ ra khỏi nước.
Vua bảo:
-Con đ chủ động bố th hết sạch kho tng của quốc gia, lại cn lm mất bảo vật dng ngăn địch của trẫm. V thế trẫm đuổi con. Con khng được bố th thm bảy ngy nữa. Trẫm khng bằng lng. Ngươi hy mau ra khỏi đất nước ngay.
Thi tử liền tu:
-Tu phụ vương, con khng dm tri lời phụ vương, nhưng hiện con cn một t của cải ring, xin cho con được bố th hết rồi con sẽ đi, chứ con khng dm phiền đến ti sản qu gi của quốc gia.
Hai vạn phu nhn cng đến chỗ nh vua, xin cho thi tử được ở lại bố th trong bảy ngy nữa rồi mới ra đi khỏi nước. Nh vua bằng lng.
Thi tử bảo cc quan cận vệ hy thng bo khắp chốn xa gần, ai muốn được tiền ti vật chắt hy đến cửa cung, thi tử sẽ cấp cho theo nhu cầu. Tiền ti vật chất của con người khng thể giữ mi, c rồi cũng bị hư hoại tan r.
Dn chng khắp nơi đều đến cổng hong cung, thi tử đi họ ăn uống v cấp cho vng bạc, chu bu ty theo thch của họ. Đến ngy thứ bảy th của cải hết sạch, những người ngho đều được giu c, tất cả mọi người đều vui vẻ.
Thi tử gọi vợ:
-Hy mau đứng dậy nghe ta ni: By giờ đại vương đuổi ta vo ở trong ni Đn-đặc mười hai năm.
Phu nhn nghe thi tử ni th v cng kinh ngạc, hỏi:
-Thi tử c lỗi g đến nỗi vua cha phải xử sự như thế?
Thi tử đp:
-V ta đ bố th qu nhiều, hết sạch kho tng của quốc gia, lại đem voi trắng qu dũng kiện nhất bố th cho kẻ th. V thế vua cha v cc triều thần đều nổi giận, đuổi ta đi.
Mạn-đề thưa:
-Mong cho đất nước được phồn vinh, thịnh vượng, nguyện cho đại vương v cc quan cng thần dn lớn nhỏ đều được sung tc, an lạc, cn thiếp sẽ cố gắng theo chng vo chốn ni rừng để cầu học đạo.
Thi tử ni:
-Trong chốn ni rừng c nhiều nguy hiểm đng sợ, thật kh m bnh tm. Nơi ấy c biết bao hổ lang, mnh th. Nng đ quen sống cảnh ph qu sung sướng, lm sao c thể chịu nổi? ở trong cung, mặc th mềm mịn, ngủ th mn che trướng phủ, ăn th cao lương mỹ vị, hợp theo thch, nay ngủ nơi rừng ni lấy cỏ lm chiếu, lấy tri cy lm thức ăn, lm sao nng c thể an vui? Rồi no mưa gi, sương sa, sấm st, khiến cho người ta lun phải sợ hi. Khi lạnh th qu lạnh, nng lại qu nng, giữa chốn ấy thật khng chỗ tr chn, lại thm xung quanh l gai gốc, đ sỏi, trng độc!
Mạn-đề thưa:
-Tu Thi tử, thiếp đu thể v y phục lụa l, v mn che trướng phủ, v cao lương mỹ vị m phải đnh biệt ly chng? Trọn đời thiếp khng thể la xa thi tử. Xin cho thiếp cng được theo hầu thi tử đi tới bất cứ nơi no. Vua dng cờ lm hiệu lệnh, lửa nhờ khi lm hiệu, người vợ lấy chồng lm chỗ nương dựa, nn thiếp chỉ biết nương vo thi tử m thi. Thi tử chnh l chốn trời cao của thiếp. Lc thi tử ở trong cung bố th cho mọi người khắp chốn gần xa, thiếp đ hết lng hỗ trợ. Nay thi tử đi xa, nếu c người đến xin, thiếp sẽ ứng xử thế no? Thiếp nghe người tm tới chỗ thi tử để cầu xin nữa, khi ấy thiếp sẽ xc động đến chết m thi.
Thi tử ni:
-Ta thch bố th khng hề tri mọi người. Nếu c người theo ta xin con, xin nng, ta lm sao khng thể khng cho được? Nếu nng khng thuận theo lời ta th thiện tm ta bất an. V thế nng khng nn đi lm g.
Mạn-đề bảo:
-Hy cho thiếp đi theo thi tử đến nơi no cũng lun thực hnh bố th. Ở đời ny chưa c ai bố th như thi tử cả.
Thi tử bảo:
-Nếu nng thực hiện được như thế th rất tốt.
Thi tử cng vợ v hai con đến từ biệt mẫu thn. Ngi thưa với mẹ:
-Xin mẹ thường can gin đại vương nn dng chnh php trị nước, chớ đem sự h khắc cai trị mun dn.
Mẫu thn nghe thi tử ni lời từ biệt, trong lng v cng thương xt. B ni với mọi người chung quanh:
-Thn ta như đ, tm ta như sắt cứng chăng, phụng sự đại vương chưa từng phạm lỗi lầm, nay ta chỉ c một người con m lại bỏ ta ra đi, lng ta sao khng tan nt như người sắp chết? Khi con trẻ ở trong bụng mẹ như cnh l trn cy ngy đm lớn dần, nui con tới lc khn lớn lại bỏ ta ra đi. Cc phu nhn đều sẽ vui mừng! Vua ta khng cn nể v ta, nhưng trời sẽ khng tri với nguyện của ta, xin khiến cho con ta mau trở về với đất tổ.
Thi tử cng vợ v hai con knh lễ cha mẹ rồi ra đi. Hai vạn phu nhn dng mỗi người một xu trn chu kết thnh chuỗi trao cho thi tử. Bốn ngn đại thần lm trng hoa bảy bu dng ln thi tử. Thi tử từ trong cung pha Bắc ra khỏi cổng thnh, đem tất cả trng hoa bảy bu, chuỗi bu bố th cho mọi người từ khắp nơi đến, trong thong chốc đ hết cả. Dn chng lớn nhỏ trong nước c tới vi ngn vạn người cng tiễn thi tử ra đi. Họ thầm bn với nhau: Thi tử l bậc Thiện nhn, chnh l vị thần của đất nước. Cha mẹ lm sao c thể đuổi đi người con qu gi ny?.
Mọi người nghe thấy đều tiếc thương cho thi tử.
Thi tử ngồi bn gốc cy ở ngoi thnh từ tạ những người đến tiễn đưa, rằng, tới nơi đy xin hy trở về, khiến ai ai cũng khc. Thi tử cng vợ v hai con tự đnh xe ln đường. Đi được kh xa, họ vừa dừng chn nghỉ bn gốc cy th c người B-la-mn đến xin ngựa. Thi tử đem ngựa cho người ấy rồi tự ko lấy, đặt hai con trn xe, vợ th đi pha sau đẩy, cn mnh tự cầm cng xe ko bộ m đi.
Cả nh đi được một đoạn lại gặp người B-la-mn đến xin xe, thi tử cho xe, rồi tiếp tục đi, lại gặp một người B-la-mn khc đến xin. Thi tử ni:
-Ta cho người khng tiếc bất cứ thứ g, nhưng ti sản của ta by giờ chẳng cn g cả.
Người B-la-mn ni:
-Nếu khng c ti sản th xin hy cho ti chiếc o ngi đangmặc.
Thi tử liền cởi chiếc o qu gi cho người ấy, chỉ mặc chiếc o cũ, tiếp tục tiến bước. Lại gặp một B-la-mn đến xin. Thi tử đem y phục của vợ cho ng ta v đi tiếp, th lại gặp một người B-la-mn khc đến xin, thi tử bn đem y phục của hai con cho người ấy.
Thi tử đ cho cả ngựa, xe, tiền ti, y phục hết sạch khng cn g để bố th nữa, nhưng khng hề hối tiếc, xem việc bố th nhẹ như lng hồng. Thi tử cng con trai, vợ cng con gi tiếp tục đi bộ. Cả nh cng nhau vui vẻ đi về pha ni xa.
Ni Đn-đặc cch nước Diệp-ba hơn su ngn dặm. Trn đường rời xa tổ quốc, cả nh của thi tử dừng nơi đồng trống hoang vu, rất đi kht, khốn khổ. Vua ci trời Đao-lợi, l Đế Thch, ở nơi cảnh vắng vẻ ấy liền ha ra thnh quch, phố x. Tại cc ng đường đều c ca nhạc, y phục, thực phẩm... Trong thnh c người ra nghnh đn thi tử, mời ngi ở lại đy ăn uống, nghỉ ngơi v cng nhau vui chơi.
Phu nhn thưa với thi tử:
-Đường đi qu vất vả, c thể dừng chn nơi đy được chăng?
Thi tử ni:
-Phụ vương đ đy ta vo ni Đn-đặc, nếu ta dừng lại nơi đy l tri lệnh phụ vương, tức chẳng phải l người con hiếu.
Cả nh cng ra khỏi thnh, quay lại nhn, bỗng nhin khng cn thấy thnh quch phố x đu cả. Họ lại tiến bước vo ni Đn-đặc, pha dưới chn ni c dng nước su khng thể lội qua. Phu nhn ni:
-Chng ta nn ở lại đy, đợi nước rt bớt rồi hy đi.
Thi tử bảo:
-Phụ vương đ đy chng ta vo ni Đn-đặc, nếu dừng chn ở nơi đy l tri với lời dạy của phụ vương, chẳng phải l người con hiếu.
Thi tử liền nhập Tam-muội từ tm, nơi dng nước liền c ni lớn nổi ln ngăn nước lại, cả nh cng vn o đi qua. Khi vượt qua dng nước lớn rồi, thi tử suy nghĩ: Nếu cứ để ni ngăn như thế ny m đi, dng nước lớn sẽ trn ngập giết hại mun dn cng những loi cn trng b nhỏ. Thi tử ngoảnh lại ni với dng nước:
-Hy chảy đi như cũ. Nếu ai muốn đến chỗ ta đều c thể lội qua được.
Thi tử vừa ni xong, dng nước liền chảy lại như trước. Cả nh tiến về pha rừng cy, tới ni Đn-đặc. Ni cao cht vt, cy cối tươi tốt, sum su, mun chim ru rt, suối chảy, ao trong, nước ngọt, tri ngọt. Rất nhiều cc loại chim rừng như Le le, chim Nhạn, chim ch mu sắc sặc sỡ, chim Uyn ương...
Thi tử ni với vợ:
-Ta thấy trong ni ny cy cối lẫn trong bầu trời, khng bị gy ng lm hại người, uống th c suối ngọt, ăn th c quả ngon. Nơi đy cũng c người học đạo.
Thi tử vo ni, chim mung ru rt đn cho ngi. Trn ni c một đạo nhn tn l A-chu-đ, đ năm trăm tuổi, l người c phước đức tuyệt vời. Thi tử đảnh lễ đạo nhn v thưa:
-Ở tại ni ny nơi no c quả ngon ngọt, dng suối no c thể ở lại được?
A-chu-đ đp:
-Trong ni ny nơi no cũng l vng phước địa c thể dừng chn. Hiện tại đy l nơi thanh tịnh. ng v sao m đem vợ con đến đy? Muốn học đạo chăng?
Thi tử chưa trả lời, Mạn-đề liền hỏi đạo nhn:
-Ngi học đạo nơi đy đ bao nhiu năm?
Đạo nhn đp:
-Ta ở trong ni ny đ bốn, năm trăm năm.
Mạn-đề ni:
-Người cn tnh ton c ng-nhn, đến khi no mới đắc đạo? Tuy lu năm ở trong ni rừng cũng giống như cy cỏ m thi. Người khng chấp trước ng-nhn mới c thể đắc đạo.
-Ta thật khng hiểu việc ny.
Thi tử hỏi đạo nhn:
-ng c nghe tn thi tử Tu-đại-noa, con của quốc vương Diệp-ba khng?
Vị đạo nhn đp:
-Thưa, ti c nghe nhưng chưa từng diện kiến thi tử.
Thi tử ni:
-Ta chnh l thi tử Tu-đại-noa.
Đạo nhn hỏi:
-Ngi mong cầu những chi?
Thi tử thưa:
-Ta cầu đạo Đại thừa.
Vị đạo nhn liền bảo:
-Thi tử l người c cng đức như thế, chẳng bao lu sẽ đắc đạo Đại thừa. Khi no thi tử đắc đạo V thượng Chnh chn, ti sẽ lm đệ tử c Thần thng đệ nhất.
Đạo nhn chỉ cho thi tử chỗ ở tốt. Cn thi tử th hỏi đạo nhn cch bện tc kết ln đầu. Thi tử dng nước suối, tri cy lm thức ăn uống, lấy cy lm thảo am nhỏ v thi tử cũng lm thảo am cho Mạn-đề v hai đứa con nhỏ, tất cả l ba thảo am. Đứa con trai tn l Da-lợi, ln bảy tuổi, mặc o cỏ, theo cha. Đứa con gi tn l Tn-noa-din, ln su tuổi, mặc o da nai, theo mẹ. Chim mun, cầm th trong rừng đều vui vẻ quấn qut bn thi tử.
Cả nh vừa trải qua một đm trong ni rừng. Những ao hồ trong ni kh cạn đều chảy trở lại như suối. Những cy kh sinh l, trổ hoa. Những loi trng độc, c th đều tự tiu diệt, loại ăn thịt nhau đều tự động ăn cỏ m thi. Cc loi cy tri tự nhin tươi tốt, sum su. Hằng trăm tiếng chim ku như khc nhạc ha tấu. Mạn-đề lo đi hi quả để lm thức ăn cho thi tử v hai con nhỏ. Hai đứa b cũng rời cha mẹ đi chơi, chng vui đa cng bầy th rừng bn dng suối. C một đm kia, khi đứa con trai Da-lợi cỡi trn con sư tử chơi đa, sư tử nhảy lăng quăng lm cho Da-lợi rơi xuống đất bị thương chảy mu nơi mặt. Con khỉ thấy vậy vội đi hi l cy đắp ln chỗ chảy mu trn mặt ch b, rồi khỉ dẫn ch b đến bn bờ suối rửa ry sạch sẽ. Từ xa thi tử trng thấy, thầm nghĩ: Loi cầm th m c Từ tm như thế.
Bấy giờ tại nước Cưu-lưu c người B-la-mn ngho nn, đến bốn mươi tuổi mới lấy vợ, vợ ng ta rất xinh đẹp. Vị B-la-mn ny c mười hai tướng xấu x, thn hnh ng ta đen như dầu hắc, trn mặt c ba tướng tiều tụy, ngay giữa mũi dẹp lp, hai mắt lại xanh, mặt th nhăn nhm, mi bị sứt, ni năng lắp bắp, bụng to phnh ra, chn lại cong vng, đầu th hi, bộ dạng giống như con quỷ, nn vợ ng ta rất ght khi trng thấy ng. B nguyền rủa, mong ng ta chết. Người vợ B-la-mn trn đường đi lấy nước gặp cc thiếu nin đang cười ni về chồng của b c thn hnh rất tức cười. Họ hỏi:
-B rất đẹp, tại sao lại lấy một người như thế lm chồng?
Người vợ ni:
-Đ l một lo gi đầu bạc như sương, ngồi dưới gốc cy, sng chiều ti đều mong ng ta chết đi, nhưng khng biết đến bao giờ ng ta mới chịu chết?
Người vợ mang nước trở về, vừa đi vừa khc, về đến nh, b ni với chồng:
-Ti vừa đi lấy nước, gặp bọn thiếu nin so snh về hnh dng hai người rồi giễu cợt ti. ng hy đi tm n tỳ cho ti, ti phải c n tỳ để khỏi đi lấy nước v mọi người cũng khng cười ch ti.
Người chồng ni:
-Ti qu ngho nn, lm sao kiếm được n tỳ?
Người vợ bảo:
-Nếu ng khng kiếm được n tỳ cho ti, ti sẽ bỏ đi, khng ở đy nữa.
Người vợ ni tiếp:
-Ti nghe ni thi tử Tu-đại-noa bố th rất nhiều, v thế m bị phụ vương đuổi vo ni Đn-đặc. Ngi c một người con trai v một người con gi, ng c thể đn đ xin về.
Người chồng ni:
-Ni Đn-đặc cch đy hơn su ngn dặm. Nếu khng đến ni đ th biết tm chỗ no?
Người vợ ln tiếng:
-Nếu ng khng tm n tỳ cho ti, ti sẽ tự vẫn cho xem!
Người chồng liền bảo:
-Th ti chết chứ khng muốn thấy nng phải chết như vậy. Nếu nng muốn ti đi th hy lo chi ph v lương thực cho ti.
Người vợ ni:
-Hy đi đi! Ti khng c của cải lương thực.
Vị B-la-mn tự lo liệu lộ ph v lương thực ra đi. ng ta liền khởi hnh đi đến nước Diệp-ba. Đến trước cổng hong cung, vị B-la- mn hỏi người giữ cổng:
-Thi tử Tu-đại-noa hiện nay đang ở đu?
Người giữ cổng vo tu với vua:
-Ngoi cổng c người B-la-mn đến hỏi tm gặp thi tử.
Nh vua nghe c người đến tm thi tử, cảm thấy nổi giận trong lng, ni:
-Chỉ v bọn người ny cho nn ta đ đuổi thi tử con ta, nay cn đến đy lm g? Như lửa đang chy cn thm củi vo, ta đang buồn khổ cũng như lửa chy, người đến đy hỏi thi tử giống như thm củi vo lửa.
Người B-la-mn ni:
-Ti từ xa xi đến đy, v nghe danh thi tử, trn từ trời xanh, dưới cho đến suối vng, thi tử bố th khng lm tri một ai, cho nn ti lặn lội đến đy mun cầu một điều.
Nh vua ni:
-Một mnh thi tử ở trong ni su, rất bần cng khổ sở m cn c g để bố th cho ngươi?
-Tuy thi tử khng cn ti sản g qu gi nhưng ti muốn được gặp ngi.
Nh vua liền sai người chỉ đường cho vị B-la-mn. ng ta đi đến ni Đn-đặc. Lc đến dng nước lớn, vừa nghĩ đến thi tử, ng ta lội qua được v vo trong ni. Người B-la-mn gặp một người thợ săn, hỏi:
-ng ở trong ni c biết thi tử Tu-đại-noa chăng?
Người thợ săn biết thi tử v bố th cho những người B-la-mn nn bị đy vo trong ni. Người thợ săn bắt B-la-mn tri vo gốc cy, dng roi đnh ng ta một trận, thn thể nt nhừ v mắng:
-Ta muốn bắn vo bụng ngươi, ăn thịt ngươi v ngươi dm hỏi đến thi tử.
Người B-la-mn suy nghĩ: C lẽ ta sẽ bị người ny giết chết. Ta phải tm cch ni dối mới được. ng liền ni:
-ng khng cần hỏi ti sao?
-Ngươi muốn ni g?
-Phụ vương v muốn gặp thi tử nn sai ti đến đy tm gọi thi tử trở về nước.
Người thợ săn vội mở tri v xin lỗi người B-la-mn:
-Ti thật khng biết.
Rồi chỉ chỗ thi tử ở cho ng ta. Vị B-la-mn đi đến chỗ thi tử. Thi tử trng thấy ng ta đến, rất hoan hỷ, ra đn cho lễ lạy v n cần thăm hỏi:
-ng từ đu đến đy? Đi đường c nhọc mệt lắm khng? Đến đy cần việc chi?
Vị B-la-mn ni:
-Ti từ phương xa đến đy, ton thn đều đau đớn v đi kht.
Thi tử mời vị B-la-mn vo ngồi, rồi lấy tri cy v nước uống cho ng ta. Vị B-la-mn ăn uống xong, ni với thi tử:
-Ti l người nước Cưu-lưu, từ lu đ nghe tiếng thi tử ưa lm việc bố th, vang danh khắp cả mười phương. Ti rất bần cng, muốn đến đy xin thi tử một việc.
Thi tử ni:
-Ta cho ng khng yu tiếc vật g, nhưng hiện giờ những vật sở hữu của ta đ tặng hết rồi, nn khng cn vật g để cho cả.
-Nếu ngi khng cn vật g th xin ngi cho ti hai đứa con của ngi để cho n c thể phụng dưỡng ti lc tuổi gi.
Vị B-la-mn ni như thế đến ba lần. Thi tử đp:
-V ng từ xa đến đy, muốn xin con trai v con gi của ta, lm sao ta khng cho được.
Lc ấy hai đứa b đang đi chơi, thi tử gọi chng về bảo:
-Vị B-la-mn ny từ xa đến đy xin hai con v ta đ hứa cho. Hai con hy đi theo ng ấy.
Hai đứa b chạy chui vo nch cha m khc v ni:
-Con đ nhiều lần trng thấy B-la-mn, nhưng chưa từng thấy ai giống như ng ny, ng ta khng phải l B-la-mn, đ l quỷ m thi. Mẹ con đi hi tri cy chưa về, m cha lại đem con cho quỷ ăn thịt, nhất định sẽ phải chết. Lc đ mẹ chng con đi tm chng con khng c, sẽ giống như tru mẹ đi tm tru con.
Ni xong đứa b ku khc lc thật thảm thiết. Thi tử ni:
-Cha đ hứa cho ng ta rồi, lm sao cc con ở đy được. Đy l vị B-la-mn chớ chẳng phải quỷ g đu. ng ta khng bao giờ ăn thịt cc con, vậy cc con theo ng ta đi.
Vị B-la-mn ni:
-Ti muốn đi ngay, v sợ mẹ hai đứa b về sẽ khng cho chng ti đi. Ngi đ c lng tốt cho ti, nhưng mẹ chng về sẽ lm hỏng tốt của ngi.
Thi tử đp:
-Ta từ khi sinh ra đến nay, bố th chưa từng c sự hối hận.
Thi tử đem nước rửa tay cho người B-la-mn rồi dắt hai con trao cho ng ta. Mặt đất chấn động, hai đứa b khng chịu đi theo, chng chạy trở lại đến trước mặt cha quỳ xuống thưa:
-Chng con xưa kia c tội g m nay gặp phải sự đau khổ ny? L dng di vua cha lại đi lm n tỳ. Xin cha tha lỗi, nhờ nhn duyn ny m tội diệt phước sinh, đời đời khng gặp như thế ny nữa.
Thi tử ni với hai con:
-Trong đời, n i đều sẽ biệt ly. Tất cả đều v thường, lm sao c thể giữ mi được. Khi no ta đắc đạo V thượng bnh đẳng, ta sẽ độ cho hai con.
Hai đứa b ni với cha:
-Xin cha cho chng con từ biệt mẹ, từ nay vĩnh biệt, hận rằng khng được thấy mẹ lc ra đi. Chng con xưa kia c tội g m phải gặp nỗi đau đớn ny?
Nghĩ đến mẹ mất chng con, mẹ sẽ u lo khổ sở biết dường no!
B-la-mn ni:
-Ti đ gi yếu rồi, chng n sẽ bỏ ti chạy đến chỗ mẹ chng n, ti lm sao bắt được! Xin ngi hy buộc chng vo ti.
Thi tử nắm tay hai đứa b cho người B-la-mn tự buộc lại. ng ta buộc chng dnh liền với nhau bằng một đầu dy. Hai đứa b khng chịu đi theo, người B-la-mn dng roi đnh đập chng, mu chảy xuống đất. Thi tử thấy vậy lệ rơi xuống đất, đất bị si sục ln.
Thi tử v cc cầm th đều tiễn chn hai đứa b, đợi đi khuất mới về. Bầy th rừng đi theo thi tử trở về đến chỗ hai đứa b chơi đa, ku la vang rền v tự đập mnh xuống đất.
Vị B-la-mn đem hai đứạ b đi giữa đường, chng dng dy quấn vo cy khng chịu đi theo, mong cho mẹ đến. Người B-la-mn lấy roi đnh đập hai anh em. Hai đứa ni:
-ng chớ đnh chng ti, để chng ti tự đi.
Hai đứa b ngước ln trời ku than:
-Xin thần ni, thần cy thương nghĩ đến chng con. Nay chng con phải đi xa, bị người bắt lm n tỳ m chưa kịp từ biệt mẹ. Xin hy ni với mẹ chng con bỏ tri cy, mau đến đy gặp chng con.
Người mẹ hai đứa b ở trong rừng, chn tri bị ngứa xn xang, mắt phải lại giật v hai v chảy sữa. Người mẹ suy nghĩ: Ta chưa bao giờ gặp hiện tượng kỳ qui ny. Ta khng hi tri cy nữa, phải chạy về xem hai đứa b con ta c ở nh khng!
Người mẹ liền bỏ tri cy vội đi về. Lc đ Đế Thch ở tầng trời Đao-lợi thứ hai biết thi tử đ cho con người khc, sợ người vợ sẽ lm hỏng thiện tm của thi tử, liền ha lm sư tử đứng dang chn chận đường. Người vợ ni với sư tử:
-Người l vua trong loi th. Ta cũng l con vua trong loi người, chng ta cng ở trong ni với nhau, xin trnh ra một cht cho ta đi qua. Ta c hai đứa con đều cn nhỏ dại, từ sng đến giờ chưa được ăn uống, chng đang mong ngng ta về.
Sư tử biết vị B-la-mn đ đi xa, mới đứng dậy trnh đường để cho người mẹ hai đứa b đi qua.
Người vợ trở về thấy thi tử ngồi một mnh m khng thấy hai đứa b đu, b đi đến căn nh l của hai con tm cũng khng c, b lại vo căn nh l của mnh tm cũng khng c con. Người mẹ ra bn bờ suối, chỗ hai con thường chơi đa cũng tm khng thấy, m chỉ thấy chỗ cc con chơi đa, bầy th rừng như hươu, nai, sư tử, khỉ, vượn... đang ở trước. Mạn-đề vật v trn đất ku la, chỗ ao nước bọn nhỏ chơi đa bị kh cạn.
Mạn-đề trở về nh hỏi thi tử:
-Hai con đang ở đu?
Thi tử khng trả lời. Mạn-đề lại ni:
-Thường ngy cc con từ xa trng thấy thiếp đem tri cy về l chng chạy đến ko thiếp xuống đất, rồi chạy lăng xăng reo ln: A! Mẹ đ về. Chng ngồi xuống bn cạnh, thấy trn người thiếp dnh bụi đất liền lấy tay phủi sạch. Thế m giờ ny thiếp khng thấy cc con, cc con cũng khng đến bn thiếp. Hay l chng đ đem chng cho ai? Khng thấy cc con lng thiếp r rời. Hy mau ni cho thiếp biết cc con ở đu, đừng lm cho thiếp pht cuồng.
Mạn-đề ni ba lần như thế m thi tử vẫn khng trả lời. Mạn-đề lại cng đau buồn ni:
-Đ khng thấy hai con rồi m chng cn im lặng nữa, lại cng khiến cho thiếp m sảng thm.
Thi tử ni:
-C một vị B-la-mn nước Cưu-lưu đến đy xin hai con nn ta đ cho ng ta rồi.
Nng nghe thi tử ni, bị xc động ng nho xuống đất như ni Thi sơn sụp đổ. Nng than khc mi khng thi.
Thi tử ni:
-Hy nn đi! Nng c nhớ bản nguyện vo thời qu khứ, lc Đức Phật Đề-ha-yết-la khng? Lc đ ta l một người B-la-mn tn Bnh-đa-vệ, cn nng l nữ B-la-mn tn Tu-đ-la. Nng cầm bảy cnh hoa, ta đem năm trăm quan tiền bạc mua hoa của nng v muốn rải hoa cng dường Phật, nng cũng gởi cho ta hai cnh hoa dng ln Đức Phật v cầu nguyện rằng: Xin cho ti đời sau thường được lm vợ chng, cho d xấu tốt cũng khng chia la. Lc ấy ta ni cng nng: Nếu muốn lm vợ ta th phải ty theo của ta, đối với hạnh bố th khng tri người, duy chỉ cha mẹ l khng đem bố th m thi, ngoi ra tất cả đều c thể bố th ty theo của ta. Lc ấy nng trả lời với ta l được. Nay ta đem con bố th, nng lại lm xo trộn thiện tm của ta.
Người vợ nghe thi tử ni, tm cởi mở v biết được tc mạng, bằng lng theo thi tử bố th để chng được như muốn.
Trời Đế Thch thấy thi tử bố th như vậy, muốn thử xem thi tử cầu điều g. Trời ha lm người B-la-mn cũng c mười hai tướng xấu x, đến trước mặt thi tử ni rằng:
-Ti thường nghe thi tử thch bố th, ty theo sự mong muốn khng lm tri ai, v thế ti đến đy cho ti xin người vợ ngi.
Thi tử bảo:
-Tốt! C thể được.
Người vợ hỏi:
-Nay đem thiếp cho người, ai sẽ lo chăm sc cho thi tử?
-Nếu ta khng bố th nng, lm sao thnh tựu được nguyện độ thot v thượng bnh đẳng?
Thi tử đem nước rửa tay cho người B-la-mn v dắt vợ đến cho ng ta. Trời Đế Thch biết l thi tử khng c lng hối tiếc. Đất trời chuyển động v chư Thin ca ngợi:
-Lnh thay!
Khi ấy vị B-la-mn dẫn nng đi được bảy bước. Rồi dẫn trở lại gửi cho thi tử, khng nhận nng nữa. Thi tử hỏi:
-V sao khng nhận? Hay nng c điều khng tốt chăng? Trong cc người vợ, nng l một người vợ tốt, hiện l con của quốc vương, cha mẹ nng chỉ c một mnh nng l con gi m thi. Người vợ ny v ta m dấn thn vo nước si lửa bỏng, ăn uống kham khổ vẫn khng bỏ đi v lun tinh cần, diện mạo lại đoan chnh. Nay người dẫn nng đi, tm ta mới vui.
B-la-mn ni với thi tử:
-Ta khng phải l B-la-mn, ta l trời Đế Thch đến đy để thử ngi mong ước g.
Ni xong, người B-la-mn hiện nguyn hnh Đế Thch trang nghim, sng chi lạ thường. Người vợ liền quỳ xuống đảnh lễ trời Đế Thch v xin ba điều nguyện:
Xin ngi khiến cho người B-la-mn đem hai đứa con nhỏ của con trở về bn lại trong nước của n.
Xin ngi lm sao cho hai con của con khng bị đi kht khổ sở.
Xin ngi cho con v thi tử sớm trở về lại tổ quốc.
Trời Đế Thch ni:
-Nng sẽ được như lời nguyện ước.
Thi tử thưa:
-Con nguyện lm sao cho tất cả chng sinh đều được độ thot, khng cn bị đau khổ trong đường sinh, gi, bệnh, chết.
Đế Thch liền bảo:
-Lnh thay! sở nguyện v thượng cao cả. Nếu người muốn sinh ln ci trời, lm vua của mặt trời, mặt trăng hay lm vua ở thế gian được tuổi thọ lu di, th ta c thể đem lại cho người như lời người ước nguyện, nhưng nếu lm tn qu trong ba ci th ta khng thể lm được.
Thi tử thưa:
-By giờ con nguyện được giu c, thường ưa bố th vượt xa hơn trước, khiến cho phụ vương v cc quan cận thần đều mong gặp con.
Trời Đế Thch ni:
-Chắc chắn người sẽ được toại nguyện.
Ni xong, Đế Thch liền biến mất.
Vị B-la-mn nước Cưu-lưu dắt hai đứa b về nh, bị b vợ mắng ngược trở lại:
-Tại sao lại nỡ đem hai đứa b ny về đy? Chng thuộc dng di vua cha m ng khng c tm nhn từ, lại đnh đập chng đến nỗi thn thể bị chảy mu mủ v ghẻ chốc. Hy mau đem chng bn cho ai cần sai khiến chng.
ng B-la-mn nghe lời vợ, liền đem bn hai đứa b. Vua trời Đế Thch đi vng nơi phố chợ, ni: Hai đứa b ny rất qu, khng thể mua được. Chng đang bị đi kht, trời Đế Thch dng kh tự nhin khiến cho hai đứa b được no đủ. Vua trời lm B-la-mn đổi dẫn hai đứa trẻ đến nước Diệp-ba. Cc quan dn cả nước Diệp-ba đều biết chng l con của thi tử v l chu của Đại vương. Mọi người trong cả nước đều thương xt hai đứa b. Cc quan hỏi B-la-mn l được hai đứa b ny ở đu. Người B-la-mn đp:
-Ti tự đi xin được, hỏi ti lm g.
-Ngươi đến nước ta, ta cũng phải hỏi ngươi chứ!
Đại thần, nhn dn đều muốn đoạt lại hai đứa b nơi người B- la-mn. Trong đ c người trưởng giả can ngăn:
-Đy chnh l do tm bố th của thi tử mới đưa đến sự thể ny. By giờ đoạt lại hai đứa b, c phải l tri lại bản nguyện của thi tử khng? Khng bằng tu ln Đại vương, Đại vương biết được, ngi sẽ chuộc lại hai chu.
Do đ mọi người bỏ định đoạt lại hai đứa b. Cc quan đến tu với nh vua:
-Hai chu của Đại vương đang bị một người B-la-mn rao bn, Nh vua nghe vậy thất kinh, cho gọi người B-la-mn đem hai chu vo cung. Vua v phu nhn cng cc quan cận thần, thể nữ trong hậu cung trng thấy hai đứa b, ai nấy đều nghẹn ngo. Vua hỏi người B-la-mn:
-V l do g m ngươi c hai đứa b ny?
Vị B-la-mn tu:
-Ti xin được từ nơi thi tử.
Vua gọi hai chu v muốn m chng vo lng, nhưng hai đứa b khc khng chịu đến. Nh vua hỏi người B-la-mn:
-Ta mun chuộc lại hai đứa b, ngươi muốn bao nhiu tiền?
Người B-la-mn chưa kịp đp, đứa b trai liền ni:
-Nam th trị gi một ngn tiền bạc v một trăm con ngh. Nữ th trị gi hai ngn tiền vng v hai trăm con ngh.
Vua hỏi:
-Người nam l qu gi, v sao m qu nữ v khinh nam thế?
Đứa b trả lời:
-Thể nữ trong hậu cung v vua khng thn gần, hoặc xuất thn từ chỗ ti tiện, hoặc l n tỳ, may mắn được lng vua liền được tn qu, ăn mặc đồ trn bảo, ăn uống trăm vị. Vua chỉ c một người con, lại đuổi vo ni su, ngy ngy trong cung vua vui chơi cng cc thể nữ, hon ton khng nghĩ nhớ đến người con duy nhất của mnh. Do đ biết r rằng nam khinh m nữ qu vậy.
Nh vua nghe chu ni m cảm khi, xc động, dng lệ tun tro ni:
-Ta đ thua chu. Tại sao chu khng đến m ta? Chu giận ta chăng? Hay sợ ng B-la-mn?
-Thưa, chu khng dm on hận Đại vương, cũng khng sợ ng B-la-mn. Vốn l chu của Đại vương m nay l kẻ n tỳ, c người n tỳ no dm đến m quốc vương? V thế m chu khng dm!
Nh vua nghe đứa b ni như thế, cng tăng thm nỗi bi thương, liền ni:
-Ta sẽ đền đp cho người B-la-mn.
Nh vua gọi hai chu đến m vo lng v vuốt ve khắp người chng. Ngi hỏi hai đứa b:
-Cha con ở trong ni ăn uống thế no v mặc những g?
Đứa trẻ đp:
-Thưa, cha con hi rau v tri cy dng lm thức ăn, mặc đồ vải gai th, c mun chim ca ht vui vầy nn khng thấy buồn phiền. Đại vương bảo người B-la-mn đi về.
Đứa chu trai tu vua:
-Người B-la-mn ny rất đi kht khốn khổ. Xin hy ban cho ng ta một bữa ăn.
Vua hỏi:
-Con khng căm ght người ny sao? V sao con lại xin thức ăn cho ng ta?
Đứa b liền thưa:
-Thưa, cha con mến đạo, lại khng cn ti vật để cho, nn mới đem con bố th. Đ l bậc đại gia của con. Con cn chưa được ng ta sai bảo để xứng với đạo của cha con, nay sao nỡ nhẫn thấy người đi kht m khng c tm nhn từ. Cha con đ đem hai anh em con cho người B-la-mn th Đại vương tiếc chi một bữa ăn?
Vua ban thức ăn cho người B-la-mn. Người B-la-mn ăn xong, hoan hỷ trở về nước. Nh vua sai sứ giả hy mau nghnh đn thi tử trở về cung. Sứ giả tun lệnh vua đi nghnh đn thi tử. Sứ giả bị dng nước su ngăn cch khng lội qua được, nhưng vừa nghĩ đến thi tử, liền lội qua được.
Sứ giả đem lệnh vua bo thi tử biết l ngi hy mau trở về nước. Vua đang mong gặp thi tử.
Thi tử đp:
-Phụ vương đy ta vo ni trong thời hạn mười hai năm, by giờ mới c một năm. Khi no số năm đ đủ, tự ta sẽ trở về.
Sứ giả trở về tu vua như thế. Vua viết thư sai sứ đem đến cho thi tử: Con l người c tr tuệ, đi cũng phải nhẫn m đến cũng phải nhẫn. Tại sao con giận dỗi khng trở về? Con cần phải được ăn uống đầy đủ.
Sứ giả lại mang thư đi. Thi tử được thư phụ vương, knh lễ xuống đất v đi nhiễu chung quanh bảy vng rồi mở thư ra xem.
Trong ni rừng, cc loi cầm th nghe thi tử trở về nước, chng chạy nhảy lăn lộn v đập xuống đất ku la. Nước suối lại kh cạn, loi cầm th khng c sữa, mun chim ln tiếng ku thương v mất thi tử. Thi tử khoc o cng vợ trở về hong cung. Kẻ th nước địch nghe thi tử trở về, họ sai sứ giả chuẩn bị đầy đủ yn cương bằng vng bạc cho bạch tượng, đem bt vng đựng đầy la bạc v bt bạc đựng đầy la vng, đn thi tử trn đường về để trao lại cho ngi. Họ xin c lời từ tạ v hối lỗi:
-V trước đy ngu si nn chng ti đ xin bạch tượng, lm cho thi tử bị đy đi xa. Nay nghe tin thi tử trở về, chng ti rất vui mừng v xin đem bạch tượng hon lại cho thi tử. Xin dng tặng thi tử la vng bạc. Mong thi tử rủ lng nhận cho để chng ti được tiu trừ tội lỗi đ qua.
Thi tử ni:
-V như c người thết đi thức ăn trăm mn dng cho một người, người c ăn xong nn mữa khắp đất, h cn sạch sẽ để ăn lại được chăng? Nay ta bố th cũng giống như người bị nn kia, khng bao giờ ta nhận trở lại. Hy đem xe voi trở về. Cảm tạ quốc vương, người đ sai sứ giả xa xi kh nhọc đến đy thăm hỏi ta.
Sứ giả đem xe voi trở về tu với vua của họ như thế. Nhờ việc bạch tượng ny m kẻ th nước địch trở thnh nhn từ. Quốc vương v mọi người đều pht lng cứu độ v thượng bnh đẳng.
Phụ vương cỡi voi ra nghnh đn thi tử. Thi tử đến trước ci đầu knh lễ phụ vương v theo ngi trở về. Nhn dn cả nước ai cũng vui mừng, tung hoa đốt hương, treo lọng lụa, trng phan, rưới hoa khắp đất để đợi thi tử về.
Thi tử vo cung liền đến thăm mẹ. Ngi ci đầu knh lễ v hỏi thăm sức khỏe của mẹ. Nh vua đem kho bu giao cho thi tử tha hồ bố th nhiều hơn lc trước. Thi tử bố th khng ngừng, cho đến khi đắc thnh Phật quả.
Đức Phật dạy Tn giả A-nan:
-Kiếp xưa của Ta đ thực hnh việc bố th như thế. Thi tử Tu-đại-noa nay chnh l thn Ta. Phụ vương khi đ nay l phụ vương Ta tn l Duyệt-đầu-đn. Người mẹ lc đ nay l Ma-da, người vợ nay l C-di. Đạo nhn A-chu-đ trong ni khi ấy tức l Ma-ha Mục- kiền-lin. Trời Đế Thch tức l X-lợi-phất. Người thợ săn tức l A-nan. Đứa b trai tn l Da-lợi nay l La-vn, con ta, đứa b gi Tn-noa-din hiện nay l La-hn Mạc-lợi-mẫu. Người B-la-mn xin hai đứa b nay l Điều-đạt. Vợ người B-la-mn tức l Chin-gi-ma-na vậy. Ta đ cần khổ như thế v số kiếp, thực hnh thiện nghiệp cũng v số kiếp. Hy đem kinh ny thuyết lại cho tất cả cc thầy Sa-mn về hạnh Bố th ba-la-mật như thế.
KINH THI TỬ TU-ĐẠI-NOA

|