Ś 0170
PHẬT NI KINH THI TỬ ĐỨC QUANG
Hn dịch: Đời Ty Tn, Tam tạng Php sư Trc Php Hộ
Việt dịch:Linh-Sơn Php Bảo Đại Tạng Kinh
-o0o-
Nghe như Vầy:
Một thời, Đức Phật ở tại đỉnh ni Linh điểu thuộc thnh Vương x, cng với chng đại Tỳ-kheo một ngn hai trăm năm mươi vị v năm trăm vị Bồ-tt.
Bấy giờ, Hiền giả Lại-tra-ha-la vừa mn ba thng kiết hạ tại nước X-vệ. Sau khi may đầy đủ ba y mới, Hiền giả đắp y, mang bt cng với một trăm Tỳ-kheo tn học du ha đến cc nước. Cc thầy Tỳ-kheo cng đến đỉnh ni Linh điểu ở đại thnh Vương x. Hiền giả Lại-tra-ha-la liền tới chỗ Đức Phật, ci đầu đảnh lễ dưới chn Ngi, rồi đứng qua một bn. Lại-tra-ha-la hỏi Đức Thế Tn:
-Đại sĩ Bồ-tt phụng hnh những g m được tất cả php cng đức kỳ diệu, cho đến tr tuệ siu việt khng sợ hi v lay động, pht huy biện ti quang minh soi chiếu thấu triệt, hội nhập nơi Nhất thiết tr để gio thọ chng sinh, lm cho họ được giải thot, chấm dứt sự hồ nghi, kho dng phương tiện quyền biến thể hiện Nhất thiết tr, lời ni v hnh động tương ưng, thường dng phương cch kho lo lc thỉnh vấn hợp chư Phật, khiến cho mọi người được nghe gio php đều c thể thọ tr v chng đạt đến Nhất thiết tr?
Rồi Hiền giả Lại-tra-ha-la dng kệ tn thn hỏi Phật:
Thế no Bồ-tt mn sở hạnh
Lm sao hnh động hợp chn l
Vẹn ton nguyện tr tuệ cng đức
Xin Đấng Tn qu giải ni cho.
Thn sắc vng rng đẹp vi diệu
L Đấng Nhn Tn chứa đức cao
Hộ tr cứu gip khắp mọi loi
Xin Phật giải ni hạnh V thượng.
Thế no chứng đắc tr v tận
V lượng Tổng tr Phật đạo cao?
Thế no đạt được hạnh bnh đẳng
Giải quyết hoi nghi cho chng sinh?
V số ức kiếp ưa sinh tử
họ mi khng muốn chn nhm
Đ thấy kiếp người mun nỗi khổ
Kho dng phương tiện khiến mở by
Tịnh ha nước Phật quyến thuộc đủ.
Quang minh thọ mạng cũng như vậy
Tất cả cho rằng l tịch mặc
Ci xin Đức Phật thuyết hạnh trn
Hng ma, quyến thuộc, đoạn cc kiến.
Thot vng i dục, vượt tưởng hnh
Thế no thuyết giảng nghĩa php kinh ?
Xin Phật giải ni cc thật hạnh
Đấng biện ti tướng hảo đoan nghim
V chng sinh thuyết m vi diệu
Phủ khắp ci đời như mưa thấm.
Xin Phật giải ni cc hạnh gic
Lời ni vi diệu như Ca-lăng
Tiếng Phạm khng nghi tuệ m r
Chng hội kht khao nghe php kinh.
Ngi đem cam lộ rưới quần sinh
Nếu ai muốn học Phật đạo qu
Ch phải năng tinh tấn hnh php
Php Như Lai dạy đều bnh đẳng.
Ci xin Php vương thuyết đng thời
Con mong nghe ni đạo chnh chn
Phật, Thin Trung Thin biết con
Nay con khng dm quấy nhiễu Ngi
Chỉ xin Phật giảng hạnh V thượng.
Đức Phật dạy Lại-tra-ha-la:
-Lnh thay! Lnh thay! Chỉ ng mới c thể hỏi Như Lai những nghĩa ny, v nghĩ nhớ v muốn đem lại an ổn cho nhiều người, v thương tưởng đến chư Thin v mọi người trong cuộc đời, lại v cc Bồ-tt nơi đời vị lai m ban bố để được hnh tr. Lại-tra-ha-la, hy lắng nghe v nhớ nghĩ kỹ, Ta sẽ giảng ni cho ng.
Lại-tra-ha-la thưa:
-Thưa vng, bạch Đức Thế Tn, con mong muốn được lnh hội. -Lại-tra-ha-la, Bồ-tt c bốn php đạt đến hạnh thanh tịnh. Những g l bốn php?
1.Thực hnh tm bnh đẳng m khng xu nịnh.
2. Tm bnh đẳng đối với tất cả chng sinh
3. Hiểu tường tận về php Khng.
4. Lời ni v hnh động đi đi với nhau
Đy l bồn php m Bồ-tt tu tập chng đắc hạnh thanh tịnh. Đức Phật dạy Lại-tra-ha-la:
-Bồ-tt lại c bốn php để đạt đến an ổn, tinh tấn. Những g l bốn php?
1. Được php Tổng tr.
2. Được thiện tri thức.
3. Được php nhẫn.
4. Việc lm bnh đẳng, giới luật thanh tịnh.
Đức Phật dạy Lại-tra-ha-la:
-Bồ-tt lại c bốn php đi vo cảnh giới trần lao m vẫn an nhin nơi php sinh tử. Những g l bốn php?
1. Bồ-tt thị hiện thn Phật đi vo sinh tử, khuyn cc chng sinh đối với php sinh diệt lun đạt hoan hỷ.
2. V chng sinh thuyết php nhu thuận.
3. Khng yu tiếc mọi sở hữu.
4. Thường được v sinh php nhẫn.
Đức Phật dạy Lại-tra-ha-la:
-Bồ-tt lại c bốn php khng tham đắm. Những g l bốn php?
1. Bồ-tt khng nn tham đắm về đất đai, nh cửa.
2. Bồ-tt xuất gia khng nn tham ti lợi.
3. Bồ-tt khng cầu cc quả bo về cng đức.
4. Bồ-tt khng nn tiếc thn mạng.
Ny Lại-tra-ha-la, Bồ-tt lại c bốn php đối với php khng nhm chn. Những g l bốn php?
1. Đối với giới khng c sự khuyết giảm.
2. Thường sống nơi vắng vẻ, tịch tĩnh.
3. Phụng hnh bốn hạnh Thnh hiền.
4. Được học rộng nghe nhiều.
Ny Lại-tra-ha-la, Bồ-tt lại c bốn php đạt được v niệm hiện hữu khắp nơi. Những g l bốn php?
1. Được sinh vo chốn lnh, thường gặp Phật ra đời.
2. Nghe lời dạy bảo của bậc tn trưởng m khng xu nịnh.
3. Vui nhận sự dạy bảo, tm khng tham đắm ti lợi.
4. Được biện ti thm nhập php yếu.
Ny Lại-tra-ha-la, Bồ-tt c bốn php được hạnh thanh tịnh. Những g l bốn php?
1. Bồ-tt sống khng c lm tổn hại người.
2. Dứt bỏ cc hạnh t ngụy, dối tr, ưa thch ở chỗ vắng vẻ.
3. Bố th tất cả mọi sở hữu m khng tham tiếc v mong cầu quả bo.
4. Ngy đm thường quyết ch mong cầu gio php, thấy người thuyết php khng tm cầu sở đoản của họ.
Đy l bốn php của Đại Bồ-tt đạt được hạnh thanh tịnh.
Khi ấy, Đức Phật ni kệ:
Tm ai khng đắm php trần cấu
Tức l khng cn ght tội lỗi
Ch khng chn giảng dạy php
C thể đạt đến đạo V thượng.
Dầu gặp chẳng lnh tm thường định
Vo khắp t hạnh gốc c đạo
Xuất gia học đạo khng tiếc nuối
Ở tại ni rừng mong giải thot
Sống nơi vắng vẻ khng mng khởi
Tm khng say đắm sắc, lợi ti
Xả bỏ thn mnh khng tham tiếc
Hạnh như sư tử sợ g ai.
Tm được an vui v biết đủ
Chẳng khc chim bay chẳng sợ g
Tất cả ci đời khng thường tại
Ch cầu Phật đạo hnh tuệ lớn.
Ưa tr một mnh như t gic
Khng g sợ hi như sư tử
Tm khng lo sợ, khng lng ch
Nếu được cng dường vẫn an nhin.
Dứt trừ lời quấy v c kiến
Tr r hạnh lớn, ch hiểu đạo
Ta v thế gian, hộ tất cả
Kho dng phương tiện chẳng bung lung.
chuyn tr giới v độ chng
Tm khng loạn đắm trong i n
Chnh hạnh cẩn tr như cứu lửa
Thường cầu hạnh mầu Đấng Thế Tn.
Đ thot khng rồi khng c tướng
Mỗi mỗi đầy đủ vắng lặng yn
Tr tuệ rạng ngời trong tĩnh thức
Được vị cam lộ thường hoan hỷ.
Giả sử gic ngộ được Phật
Thường hay thanh tịnh chẳng nghi nan
Tổng tr, ti biện tm chuyn nhất
Chịu tất cả khổ chẳng mng bo.
Nếu c Bồ-tt nghe hạnh ny
Muốn cầu Phật đạo phải hn hoan
Ch lun tinh tấn khng lười mỏi
R uế v tri khng hại.
Đức Phật bảo Lại-tra-ha-la:
-Bồ-tt c bốn php khiến tự đọa lạc. Những g l bốn php?
1. Bồ-tt kiu mạn, khng cung knh l tự đọa lạc
2. Bồ-tt khng bo n, thường hnh động dua nịnh l tự đọa lạc.
3. Bồ-tt tham lợi dưỡng, cầu cng dường l tự đọa lạc.
4. Bồ-tt hnh t hạnh, dua nịnh cầu sự cng dường l tự đọa lạc.
Ny Lại-tra-ha-la, Bồ-tt c bốn php khiến rơi vo ho t hạnh. Những g l bốn php?
1. Biếng trễ l php rơi vo ho t.
2. Khng c tịnh tn.
3. Khởi vọng tưởng.
4. Thấy người được cng dường sinh tm ganh ght.
Ny Lại-tra-ha-la, Bồ-tt khng nn học tập bốn php. Những g l bốn?
1. Bồ-tt khng nn thn cận với những người t kiến.
2. Bồ-tt khng nn thn cận với người phỉ bng chnh php. .
3. Bồ-tt khng nn thn cận với kẻ tri thức xấu c.
4. Bồ-tt khng nn thn cận với người tham lam về y phục, ăn uống.
Ny Lại-tra-ha-la, Bồ-tt c bốn php bị tội dẫn đến đau khổ. Những g l bốn php?
1. Dựa vo tr tuệ, tự cao ngạo v m lng ganh ght.
2. Tm khng vui vẻ, khng c hạnh thanh tịnh.
3. Khng thể nhẫn nhục, chỉ tham muốn ti vật của người khc.
4. Chấp trước php ng, nhn.
Ny Lại-tra-ha-la, Bồ-tt lại c bốn php tự rng buộc. Những g l bốn php?
1. Bồ-tt thch khinh mạn đối với người, đ l tự rng buộc.
2. Bồ-tt sống trong thế gian lm những nghề bun bn, chnh trị sinh ra những tư tưởng xảo tr, đ l tự rng buộc.
3. Bồ-tt với tưởng khng chấp nhận php tuệ m sống bung lung, đ l tự rng buộc.
4. Bồ-tt với tm bị lệ thuộc nơi dng di, đ l tự rng buộc.
Ny Lại-tra-ha-la, vo đời sau ny, người học đạo Bồ-tt, sẽ c những kẻ xấu xa v hạnh. Sẽ cng dường cho những kẻ v hạnh ấy, l những kẻ dua nịnh. Sẽ cng dường cho những kẻ dua nịnh l những kẻ v tr. Sẽ cng dường cho những kẻ v tr l hạng tham cầu về y phục v thực phẩm, tm khng ngay thẳng, chỉ m lng xấu xa, ganh ght về dng di dua nịnh, khng c tm chất phc thật th, giỏi lừa dối cc bậc tn trưởng v những người trong gia đnh, thọ dụng sự cng dường, trở lại phỉ bng, tham lam ti lợi. đi đi cc phố huyện th khng nhớ nghĩ đến việc thuyết php để dạy bảo cho người với cc phương tiện kho lo. Đối với những kẻ khng c tr tuệ, tự cho mnh l c tr tuệ, thấy người khc c tr tuệ, l bậc thầy giỏi, lại tỏ ra khinh thường họ. Giả như c người v hạnh, l vật dụng ph hoại, trở lại tm ti chỗ hay dở hơn km, bỏ hạnh tinh tấn, lm người v tr biếng lười, khng nhớ nghĩ nhiều về tr tuệ, trở lại hủy hoại gio php, rời bỏ hội chng, kết b on hại, đưa đến sự tranh chấp với nhau, cn cho rằng người khc l v hạnh, ta mới l người thừa sự gio php, khng phụng tr giới cấm, khng muốn nghe php, Cũng khng tinh tấn..., kẻ ấy tất sẽ sinh trong chốn bần tiện, nơi cc gia đnh ngho hn khốn khổ. Nếu lm Sa-mn chỉ lo cầu ti lợi, kẻ ấy ở nơi no cũng khng thể an ổn, huống g cn loạn ch, tuy nhất tm thực hnh cng đức của Phật, nhưng lại tiếp tục tham đắm lợi lộc về nh cửa, rồi tự xưng ta l Sa-mn.
Đức Phật dạy:
-Ta khng gọi hạng người ấy l người thực hnh php Bồ-tt, hạng người như thế trong trăm ngn kiếp cũng khng thể đạt được php nhẫn nhu thuận, huống g muốn đạt được hạnh Chnh gic của tr tuệ Phật.
Ny Lại-tra-ha-la, Ta khng những cho rằng hạng người ấy rơi vo ho su nơi ba đường dữ m cn phải bị đọa vo tm nơi chốn xấu c. Những g l tm?
1. Sinh vng bin địa.
2. Sinh trong nh bần cng.
3. Sinh ra nơi no dung mạo, hnh tướng đều xấu c.
4. Sinh trong nh t c hung dữ.
5. Đời sống thường gặp tri thức t c.
6. Nhiều tật bệnh.
7. Sinh ở nơi no tuổi thọ cũng ngắn ngủi.
8. Chết bất đắc kỳ tử.
Đy l tm nơi chốn xấu c của Bồ-tt phải bị rơi vo ho rnh t vạy. V sao?
Ny Lại-tra-ha-la, Ta khng cho chỉ với lời ni sung c thể tạo nn hạnh nguyện Bồ-tt, khng lấy điều xảo dối của người lm hạnh thanh tịnh, khng cho lời dua nịnh l hạnh Bồ-tt, khng lấy việc tham đắm về y phục, thực phẩm để cng dường Phật, khng gọi kẻ cao ngạo l bậc tr tuệ thanh tịnh, khng cho rằng c tr tuệ hiểu biết l đoạn trừ được nghi hoặc cấu uế. Ta khng cho rằng kẻ ganh ght l c tm thanh tịnh, kẻ nhiều tham cầu đạt được php Tổng tr. Ta khng cho rằng người khng thấy được đức chn thật, lun c sự trở ngại sẽ sinh vo xứ thiện, kẻ tham đắm về dng di, sắc dục sẽ được thn thanh tịnh. Ta khng cho rằng kẻ loạn tưởng sẽ đạt được định như Phật, kẻ, thực hnh khng ch thnh sẽ được tm trongsạch, kẻ kiu mạn sẽ được hạnh thanh cao, kẻ khng biết đủ sẽ được php tốt đẹp. Ta khng cho rằng kẻ tham tiếc về thn mạng l c ch cầu php.
Đức Phật ni kệ:
Kẻ v tr bung lung tnh thức
Nhiều tham cầu, bất knh, khinh khi
Tm nhơ bẩn sinh ra dục tưởng
L hạng người cch đạo rất xa.
Tham cng dường tăng thm biếng trễ
Khng tinh cần, tịnh tn chẳng cn
Ph tịnh hạnh mất lun chnh giới
Phạm php cấm mất hẳn đường lnh.
Sinh chỗ bần cng lm Sa-mn
Nơi ngho thiếu cầu mong cung dưỡng
Như người ngho vật bu đều khng
Tha phương tm kiếm cầu ti sản.
Kẻ tham sự cng, chốn tĩnh, vắng
Nơi đ thỏa mn với dục tnh
Đắc thần thng đủ tr biện ti
Xả bỏ cửa nh thọ sở hữu,
Khng kiến đạo đi theo đường c
Sinh vo nh ti tiện bần cng
Mặt mũi xấu xa khng uy lực
Đọa vo kiu mạn, lắm ngu si,
Lm người ti tiện khng danh đức
Tm bung lung tham ti lợi
Đời sau sinh chỗ c v cng
Ức kiếp khng tm ra nẻo thiện.
Giả sử tu hnh khng tham lợi
Trời, người ắt hẳn sẽ thnh Phật
Phong ba bảo tp khng lay động
V để cng dường, khng v mnh,
Khng c cng đức mong nơi người
khng tinh tấn mất hạnh lnh
Ph hoại giới php khng tun thủ
khng thể đạt đạo tr tuệ.
Cho đến ch thnh nơi php Phật
Cuối cng khng mất đạo hnh
Ch nguyện kin tr thường thanh tịnh
Phụng tr như thế chnh l đạo.
Ta v cầu Phật khng nuối tiếc
Th cả thn mnh cầu kinh php
Bọn người bỏ php khng tinh tấn
Để cho php đạo mất nghĩa.
C đn sng lớn m khồng tihấy
Ta vốn mong cầu thuyết nghĩa lnh
Thch nghe gio php rồi phụng hnh
Dứt trừ tất cả cc i dục.
Đ nghe php Phật biết bao nhiu
Khng thể rốt ro một cu php
Người hnh phi php sao đắc đạo
Th như chỉ kẻ m đường tắt.
Đức Phật bảo Lại-tra-ha-la:
-Vo thuở xa xưa v số kiếp về trước khng thể tnh biết được, bấy giờ c Đức Phật hiệu Ct Nghĩa Như Lai V Sở Trước Đẳng Chnh Gic, Đức Phật l Bậc Thin Trung Thin gio ha nơi thế gian. Khi ấy, c vị quốc vương tn t Chn V.
Ny Lại-tra-ha-la, quốc vương t Chn V ấy đứng đầu trng coi khắp ci Diềm-ph-lợi, di rộng su mươi bốn vạn dặm. Tại Dim-ph-lợi c hai vạn thnh lớn v c ức ngn nh. Vua t Chn V ngự nơi thnh lớn Bảo chiếu minh, thnh ấy di bốn trăm tm mươi dặm, rộng hai trăm tm mươi dặm, dng bảy bu lm thnh, c tm đường ra hướng Nam bắc để trng thấy đầy đủ tất cả cng việc, tuổi thọ của dn chng lc ấy l mười ức na-do-tha năm.
Ny Lại-tra-ha-la, vua t Chn V c người con tn Đức Quang, tướng mạo khi ng tuấn t, oai thần xuất chng. Khi thi tử mới sinh ra, tự nhin cả ngn kho tng xuất hiện bảy bu. Trong mỗi kho tng như vậy, tự nhin c cc thứ quốc bảo, kho bảy bu cao tm trượng.
Lc thi tử Đức Quang sinh ra, tất cả dn chng ở Dim-ph-lợi đều rất vui mừng. Những kẻ bị giam cầm trong lao ngục đều được phng thch. Thi tử Đức Quang sinh ra chỉ trong bảy ngy đ c tr tuệ thng suốt tất cả sự việc về đạo lẫn đời.
Ny Lại-tra-ha-la, khi ấy chư Thin ở ci trời Tịnh cư, nửa đm đến chỗ thi tử Đức Quang thưa với thi tử:
-Thi tử chớ nn sống bung lung.
Từ đ về sau, trong suốt cả vạn năm, thi tử Đức Quang khng hề ham chuyn ngủ nghĩ, cũng khng chơi đa, chưa từng ưa thch ca ma, ht xướng, cũng khng đi xem, nghe. Ngi chưa từng tiếc thn mạng, cũng khng nhớ nghĩ đến kỹ nhạc, ca ma, khng tham cầu ti I lợi, chẳng nghĩ đến gia đnh; khng tham đắm vương vị, cũng khng c lng mong cầu, khng yu tiếc mọi thứ sở hữu m thường lập nguyện nhất tm, lun ở chốn vắng vẻ, dng sự tịch tĩnh để xua trừ mọi kh khăn, đạt t dục biết đủ.
Thi tử suy nghĩ: Trong cuộc đời ny ai sinh ra cũng phải chết, thn mạng khng thể bảo tồn, đời sống c g đng mến yu? n i hợp tan, khng ai lm thầy dẫn dắt nn phạm tội tri php, sinh ra lo buồn sợ sệt. Vậy m kẻ phm phu khng biết nhm chn, lấy sức mạnh ngu si lun ưa thch tranh chấp. Nay ta đang rơi vo nẻo khng biết phải lm g, chỉ muốn im lặng.
Lc đ thi tử sống một mnh nơi chốn thanh vắng, tm khng hề bung lung, xa la cc thứ i dục, thực hnh tầm bnh đẳng.
Ny Lại-tra-ha-la, khi ấy trong một khu vực khc của vua t Chn V c một thnh lớn tn Nhạo th ti. Nh vua xy dựng cho thi tử một con đường thng Nam bắc c tm lớp với tm trăm giao lộ, dng bảy bu tạo nn, trong bảy lớp thnh ấy cũng dng bảy bu lm trướng, dng bạch ngọc kết lm chuỗi. Ở giữa tất cả cc hng ro c tm vạn trụ bu, mỗi trụ bu như vậy c su vạn dy bu lin kết nhau. Tất cả cc dy bu, mỗi dy c một ngn bốn trăm ức dy buộc lại. Mỗi khi gi thổi, lần lượt cc dy đ rung động pht ra trăm ngn m thanh nhạc tấu hợp. Trước những hng ro c năm trăm thể nữ, đnh trống, tấu nhạc, ca ma vang ln những m thanh, theo cc vũ điệu tuyệt vời nhất, c thể lm vui lng tất cả mọi người, từ vua quan đến mun dn, để trnh diễn cho thi tử Đức Quang.
Nh vua bảo cc thể nữ:
-Cc ngươi hy bỏ hết cc việc khc chỉ hết sức ca ma, ht xướng trong suốt ngy đm để lm vui lng thi tử, đừng để cho thi tử thấy bất cứ một việc g khng vừa .
Vua cha cho đặt, chứa bn hnh lang tất cả những vật dụng bố th. Người đi th cho cơm, người kht th cho uống. Ai cần xe, ngựa th cho xe ngựa. Ai cần y phục, hoa, hương, tọa cụ, nh cửa, đn đuốc... ty theo điều mong cầu của họ đều được cung cấp đầy đủ. Vng, bạc, ngọc minh nguyệt, lưu ly, thủy tinh, voi, ngựa... tất cả bảy bu, anh lạc đều đem cung cấp cho mọi người.
Chnh giữa thnh ny, nh vua xy cung điện bảy bu, với tm lớp san st nhau, ở đ c một giảng đường, bn trong c bốn ức giường ghế để cung cấp cho thi tử. Trong thnh c vườn hoa với v số cy tri, cy trong vườn ny thường tạo nn cc tn l bao phủ như những chiếc lọng che.
Ny Lại-tra-ha-la, chnh giữa khu vườn ấy c ao tắm bảy bu, lấy vng, bạc, thủy tinh, lưu ly lm lan can, bn trong c tm trăm đầu sư tử, nước từ những đầu ấy chảy vo ao tắm, ở đy lại c tm trăm đầu sư tử, nước từ nơi đ chảy ra. Trong ao thường sinh ra bốn loại hoa: Hoa sen xanh, hoa sen hồng, hoa sen trắng, hoa sen vng. Chung quanh ao l cc hng cy bu, những cy ny đều c hoa quả. Cạnh ao cn c tm trăm cy bu t điểm, khoảng giữa của cc cy bu đều c mười hai cy bu, mỗi cy được giăng tm mươi tm loại dy bu nối liền nhau. Khi gi thổi ln, những dy ấy cng chuyển động v pht ra trăm ngn loại m thanh. Pha trn mỗi ao tắm đều c mn bảy bu giăng hng, thi tử Đức Quang thường đến tắm trong ao ny.
Nơi giảng đường c bốn mươi ức giường, ghế bằng bảy bu, đều trải năm trăm tọa cụ. Ngay chnh giữa giảng đường được dựng một ta lớn bằng bảy bu, trải tm mươi ức y đẹp dng lm tọa cụ, ta cao năm trượng su thước, thi tử Đức Quang thường ngự trn ta ny. Pha dưới tất cả cc giường ta đều c l hương, xng cc hương mật ngy đm ba lần, rải cc hoa đẹp, dng hoa sen sắc vng bu bao phủ. Trn điện c trướng ngọc minh nguyệt rủ xuống tm vạn ngọc minh nguyệt. nh sng của những vin ngọc tỏa chiếu mun phương. Trn tất cả cc cnh cy đều được treo cờ phướn, lọng bu. Trong tất cả những khu vườn ở đy đều c chn vạn vin ngọc minh nguyệt, mỗi một vin ngọc như thế pht ra nh sng đến bốn mươi dặm, tỏa chiếu phấp ci Phật.
Ny Lại-tra-ha-la, trong vườn cũng c nhiều giống chim như chim Oanh vũ, chim L tư, chim Cu kỳ, chim Khổng tước, chim Nhạn, chim Uyn ương, chim Cưu-na-la, chim Trĩ mo đỏ. Chng cng pht ra mun vn m thanh tuyệt diệu để lm vui lng thi tử Đức Quang. Nh vua thường sai lm năm trăm mn ăn dng cho thi tử.
Bấy giờ c năm trăm đồng nam ở trong tất cả phng ốc, tuổi từ mười su đến hai mươi, được tuyển chọn ở cc nước đến thnh ny, đều c ti nghệ tinh xảo, khng việc g l khng thực hiện được. Họ biết tất cả những cng việc trong thin hạ.
Lại c tm mươi ức đồng nữ ở trong thnh ny. Những c gi ấy v cng đoan trang xinh đẹp, tuổi từ mười su đến hai mươi, rất giỏi về ca ma, c thể lm vui lng những bậc nam tử, ni năng nhỏ nhẹ, kho lo, hợp thời. Họ khng cao thấp, khng mập, khng gầy, khng trắng cũng khng đen, trong miệng thường c mi thơm của hoa Ưu-bt, nơi thn tot ra mi hương Chin-đn, đều giống như những ngọc nữ nơi ci trời, thường vy quanh thi tử Đức Quang trong khu vườn, đnh trống, đn ca, nhảy ma.
Khi đ, thi tử Đức Quang thầm nghĩ: Nay tự nhin ta như bị đại oan gia, chng đ khuấy rối php thanh bạch của ta. Ta phải thực hiện hạnh khng tham tiếc. Thi tử buồn rầu, khng vui. Th như c người đang bị quản thc, trong lng khng vui, thi tử Đức Quang cũng như thế. Ngi thấy cc thể nữ nhảy ma, ht xướng nhưng tm khng hề bung lung, cũng chẳng cho l hay lạ, cũng khng tham đắm về thnh quch, xe cộ. Hơn một ngn năm qua, ngi chưa từng i sắc, cũng khng nghĩ tưởng đến, cũng đều dứt trừ cc tưởng về thanh, hương vị, xc m chỉ nhất tm chuyn ch nhớ nghĩ: Đy l cc oan gia tri buộc ta, ta phải lm thế no thot khỏi để được giải thot, sống với hạnh khng bung lung.
Lc ấy, cc thể nữ đến tu vua t Chn V:
-Thi tử khng hề nghe, xem ca nhạc, nhảy ma, lại thường buồn b khng vui.
Ny Lại-tra-ha-la, khi ấy vua t Chn V cng với tm vạn tiểu vương đến chỗ thi tử Đức Quang thương cảm rơi lệ, lo buồn khng vui, đến nỗi ng quỵ xuống đất. Người hầu cận liền đỡ vua đứng dậy. Nh vua dng kệ ni với thi tử:
Con hy xem chu bu của ta
Con mới ra đời tự nhin c
Ai khuấy rối con ni ta hay
Ta sẽ phạt tội thật thch đng.
Con hy xem đy như ci trời
Ta ty theo muốn của con
Hm nay thi tử thiếu những g
Ta sẽ cho con được tất cả.
Xem cảnh dục ấy đẹp mắt con
Cc thể nữ đều trổi m nhạc
Đem lại vui tươi xa hết buồn
Tiếng trống rộn rng thường vui vẻ,
Con sẽ thưởng thức tuyệt m thanh
Trống đn ca nhạc ha tiết tấu
Hm nay chnh lc con hn hoan
Hồ kia sen qu đua nhau nở,
Trong vườn hoa tri đẹp v ngần
Tất cả tốt xinh khng cht bợn
Xem l đệ nhất tr an nhn
Khả dĩ cho ta bao hỷ lạc,
Vo hồ tắm gội vui thỏa thch
Sen trắng, sen vng, sen đỏ, xanh
Cc loại sen hồng chiếu rạng ngời
Sao con xem thấy chẳng hề vui.
Chim L tư, Oanh vũ, Cu-kỳ-hạc,
Ca-na-kỳ-ca ht lu lo
Sen trắng như tuyết hương thơm ngt
Nghe m thanh trổi con chẳng vui?
Ngọc minh nguyệt chiếu khắp giảng đường
Lưu ly, vng rồng lm lan can
Chu bu trn kỳ tốt đẹp nhất
Cy l m vang pht dặm xa.
V con, bn hin by vật th
Hng ngn thể nữ tấu khc ca
Nghe như Thin nữ mun nhạc trổi
Con mi nghĩ g vẫn chẳng vui?
Nay với xiết bao lời tốt đẹp
Nghe ta ni, con c vui lng?
Cha mẹ đứng đy nha lệ đổ
H con khng xt chng ta sao?
Bấy giờ, Thi tử Đức Quang dng kệ đp lời vua:
Người giữ cng đức kia
La cc lời c kiến
Con v chn khổ vui
Khng tham dục v lợi.
Con thấy nơi năm đường
Mọi người bị tử sinh
Nay phải ni giải thot
Xin phụ vương hy nghe:
Xin đừng xc nhiễu con
Con biết ni thế no
Con khng tham dục lạc
Lm sao vui ma ca.
Tất cả cc i dục
Con xem như oan gia
Cc trần lao tham i
Theo người đắm năm đường,
Bọn thể nữ nơi đy
Khng biết nn m thch
Đ l cc việc ma
Tri buộc lớn theo người,
Bậc Thnh hiền đạo sĩ
Chẳng khi no ngợi khen
Người lun say i dục
L gốc cc nguyn nhn.
Vc hnh thể nữ ny
Như chiếc ti da người
Gn cốt đan nhau lại
Mong manh chẳng ch g,
Khc no chiếc bnh đẹp
Trong đựng đầy chất nhơ
Giống như bi tha ma
Lm sao con vui được.
Tiếng trống v tiếng nhạc
Khng thọ cũng khng hữu
Tất cả vua giả hợp
R đy khng m hoặc,
Nếu thường lun nhớ nghĩ
Sẽ liền mất nhất tm
Người theo tiếng trần lao
Như người gi l lẫn.
Tất cả cc cy cối
Khi gặp lửa chy to
Cũng khng thể tồn tại,
Hoặc c khi khng ưa
Quả đ cũng v thường
Cũng khng mi đắm cy.
Con đ hiểu thế ny
Phải đu đa mạng ngắn
Cha mẹ khng giữ được
Anh em v vợ con
Lm chung khng tự tại
Tất cả cc sở hữu
Như sương đầu ngọn cỏ
Khng nn bung thả tm.
Tha hồ nơi phng dật
khng thỏa mn được
Cũng giống như biển cả
n i rộng v cng,
Được rồi lại mong nữa
Mọi người v tham dục
Ai nấy sống bung tri
Giống như ni Tu-di.
Người dng lm gốc
Thn mạng tri qua nhanh
V như dng sng chảy
Mới hợp lại vội tan,
Tan hoại, khng di lu
Như l ln sấm chớp
Tham đắm dục ba ci
Nn tr tuệ khng thng.
Chư Thin đến bảo con
Khng được sống phng dật
V theo hạnh Bồ tt
Khng tham cc sở hữu,
Ch nguyện thnh Phật đạo
Thương tưởng cc chng sinh
Chẳng hnh hạnh dm dục
Khả dĩ đến bờ gic.
Nếu v thọ tham dục
Tm bị n lệ
Tự hủy hoại đời mnh
Cng đức lm sao c.
Con đoạn trừ tham dục
Cũng khng khởi sn si
Như chim sa vo lưới
Lm sao được tự tại?
Pht khởi tư tưởng c
Trở lại tự tri thn
khng được tự tại
V lợi, lại rỗng khng.
Tham lm thn lo sợ
Th như cy hoa độc
C g cho người ưa
Như vượt dng nước xiết.
Qun st cc chng sinh
Tri ln trong c đạo
V tranh ci vu vơ
Khởi ln cc t kiến
Phụ vương hiểu con
Muốn độ thot bọn ny
Khng tch tụ kiu mạn
Chữa trị lnh bệnh tật,
Dứt trừ bao ưu hoạn
Khiến lập nẻo vui mừng
Muốn thot tam thin giới
m hưởng chớ đắm say.
V kho thuyết kinh nghĩa
No lng kẻ bần cng
Dần cc kẻ bất ton
Ra khỏi đường c đạo,
Gip người m sng mắt
Khiến kẻ điếc được nghe
Thắp sng đn giải thot
Lập tr tuệ thần thng
Cho người nơi ba ci
Được tam nhẫn bnh đẳng
Rưới những cơn mưa
Từ Qua khỏi ci my m,
V tất cả chng sinh
Hiện ho quang chiếu rạng
Liền được gic lnh
Khiến thot vng tăm tối,
Mưa tun cc y dược
Đem lại khắp bnh an
Phụ vương, con nghĩ thế
Liền đạt được nhất tm.
Đối với tất cả dục
Con khng c mong cầu
Chỉ muốn cầu Phật đạo
V thương tưởng chng sinh
Đắm chm trong tham dục
Ai l người c ch
Lại đam m dục ny
Tại sao phạm điều cấm
Khiến tm người m loạn?
Nếu do tham i sắc
Sẽ đọa đại c đạo
Ai người hnh Phật đạo
M lại thả bung lưng
L người theo dng chảy
Con sẽ sống ngược dng
Khng thể bằng lời ni
M đạt đến Phật đạo.
Con sẽ phng Từ quang
Chiếu soi khắp mọi người
Con khng tham i dục
Khng tham đắm của tiền.
Nay con xin phụ vương
Khng về lại với chng
Con muốn rời hội chng
V tất cả phố phường.
Người cầu nhiều như
Từ đ tật bệnh sinh
Ngăn khng phng dật
Hơn mun ức phố phường
Khng ở nơi i dục .
M đạt đến Phật đạo.
Nếu muốn được V thượng
Khoi lạc v bnh an N
n vo trong ni lớn
Ngồi ở dưới gốc cy
Nơi tất cả cc dục
Tập sống trong vắng lặng
Sẽ đắc đạo V thượng.
Ny Lại-tra-ha-la, bấy giờ thi tử Đức Quang ở trn giảng đường cng những người c tm bung lung, khi họ đ nhm chn sự trược, thi tử thể hiện ba phẩm hạnh. Những g l ba?
1. Đứng thẳng.
2. Kinh hnh.
3. Ngồi thiền.
Thi tử khng hề ngủ nghỉ v thực hnh tinh tấn cc hạnh trn nn đạt đến Bt trụ. Nửa đm hm ấy, thi tử nghe trn khng trung c tiếng của chư Thin nơi ci trời Tịnh cư tn thn cng đức của Đức Phật đầy đủ, rộng khắp, ca ngợi Php v Tăng. Thi tử Đức Quang nghe xong ton thn rng động, rơi lệ, sầu ưu khng vui, chắp tay dng kệ hỏi chư Thin:
Con ở trong ch nạn
Xin chư Thin xt thương
Nay con vừa nghe ni
C điều con muốn hỏi:
Ngang qua trong khng trung
V ai khen cng đức
Con nghe m thanh ny
Tm con đầy hn hoan.
Đức Phật dạy Lại-tra-ha-la:
-Khi ấy chư Thin ni kệ cho thi tử Đức Quang:
Nay thế gian c Phật
Thi tử khng nghe sao?
Phật hiệu l Ct Nghĩa
Cứu gip hộ quần sinh,
Phụng hnh cc php thiện
Khai ha cng đức cao
Chng Tăng đến học hỏi
C cả ngn ức triệu.
Thi tử Đức Quang dng kệ hỏi chư Thin:
Nếu con thấy Thế Tn
Lm sao biết l Phật
Xin thuyết cng đức Từ
Muốn biết nơi Chnh gic.
Giả sử đến gặp Phật
Sẽ hỏi đạo thế no?
Bồ-tt hnh php g
Cứu hộ được tất cả?
Chư Thin đp thi tử Đức Quang:
Trn đỉnh tc mềm mại
Xoắn phải v tươi sng
Trn đảnh tướng oai thần
Đẹp như đĩnh ni cao.
Tướng giữa my chi sng
Rực rỡ như mặt trời
Mịn mng xoắn bn phải
Sắc như tuyết trắng đẹp.
gic l thanh tịnh
Mắc th mu xanh biếc
L vua trong ci người
Dung nghi đoan chnh đẹp.
Diện mục thường an vui
Phng mun ngn nh sng
Chiếu khắp ci tam thin
Diệt trừ cc nẻo c.
Răng ở trong miệng Phật
Trong trắng v bằng phẳng
Tươi sạch như hoa sen
Ngọc đẹp như cy sng.
Mỗi hm hai mươi ci
Đều kht thnh bốn mươi
Tướng miệng, lưỡi mềm mại
C thể che khắp mặt
Miệng thường thuyết diệu m
Khiến người nghe hoan hỷ
Khng ni lời dua nịnh
Phạm m rất thanh tịnh.
Những điều Phật giảng thuyết
Vượt trăm ngn m nhạc
Dứt trừ cc hồ nghi
Người nghe được lợi lạc.
Cc đức đều khống thiếu
Kho lo quyết đạo nghĩa
Giải thng hoa php sng
Như trăm ngn anh lạc.
m thanh của ci ấy
Pht ra như Thin nhạc
Th như m hưởng trời
Lời Phật cũng như thế.
Chn-đ-la, chim Trĩ
Cu-kỳ v Uyn ương
L-tưv chim Nhạn
Cưu-na-la hỏi rằng:
Tiếng no như Phạm m
m dịu rất an vui
Khng khc mắc cộc cằn
Thấu r tất cả nghĩa,
Trong trẻo v su lắng
Vừa lng cc bậc th
La phỉ bng, thanh tịnh
Khng c cc tưởng nguyện,
Ban bố nghĩa hạnh đức
Khng nghe lm điều xấu
Chnh gic hnh php kia
Ni cng đức như thế,
Thn thể Đức Thế Tn
Đủ cc loại tướng hảo
Cnh tay di qu gối
Bảy chỗ đều trn đầy.
Ngn tay thon di đẹp
C bao tướng tuyệt diệu
Thn thể sắc vng ta
Tm như ngọc minh nguyệt.
Lng trn thn mịn đẹp
Xoắn phải v hướng trn
Trn bằng như cuộn ln
M m tng khng lộ.
Lng bn chn bằng phẳng
C tướng bnh xe trn
Gối Phật đẹp v thẳng
Cc mu sắc như nhau.
Kinh hnh như rồng cha
Bước đi như Sư tử
Khi đi lặng ci đầu
Nếu người tung hoa cng
Biến thnh những lọng hoa
Cứ mi khng tăng giảm.
Đ l chnh php Phật
D được lợi hay khng
Vẫn tinh tấn an lạc
Ngợi khen hay phỉ bng
Cũng giống như hoa sen
Sư tử chnh như thế
Khng ai snh bằng Ngi.
Ny Lại-tra-ha-la, lc ấy thi tử Đức Quang nghe kệ ca ngợi cng đức của Phật, Php v Tỳ-kheo Tăng th v cng hoan hỷ. Th như người ngho nn đi lạnh được kho tng chu bu nn người ấy rất vui mừng, th như người m gặp được nh sng, hoặc như kẻ t tội giam cầm được phng thch, người ấy vui sướng v hạn, thi tử Đức Quang nghe kệ ca ngợi cng đức của Đức Phật, Php v Tỳ-kheo Tăng cũng hoan hỷ như thế.
Thi tử Đức Quang bn suy nghĩ: Ta nay nghe kinh php chứng minh oai thần Đức Phật, chng Tăng đầy đủ cc hạnh tn qu. Cc ngi ở trong sinh tử đ đi ngược lại nẻo t vạy, kẻ phm phu phần nhiều khng biết suy xt, họ tham thn, tự thấy điều sai cho l đng, sống nơi gia đnh lm nhiều điều nhơ xấu. Người đắm say trong tham dục phải rơi vo đường đau khổ. Người sống bung lung, bậc tr la xa, nn bị ngu si che khuất. Ta phải ở những nơi ấy lm ngọn đn sng bnh đẳng. Lng người kh điều phục, đắm mẽ danh sắc, khng nhm chạy theo căn trần, khng đoạn trừ những tập kh phải gặp nhiều đau khổ. Thọ nhận bất an, n i l cội nguồn phải bị xiềng xch tri buộc, kh thot ra được. Chng cng với cc nghiệp khổ hợp lại thnh một chuỗi oan gia, đường sinh tử triền min lm rối rắm bao người, lại thm tật bệnh vy quanh, thn người chẳng cht bền chắc. Đến lc sắp chết gần kề th khổ nhiều vui t, chỉ c php Phật l an ổn đệ nhất. Khng thể dng hạnh trần lao, tm bung lung, tham dục m lập được hạnh cng đức. Ta nay ở trong ngu si, khng thể nhất tm định , khng thể dng sinh tử lm vui, cng người c hội họp để sống đng theo con đường thiện, huống g l muốn đạt đạo V thượng Chnh chn! Ta th từ trn lầu cao ở hướng Đng gieo mnh xung đất, chứ khng để cho cc gia đnh quyến thuộc nơi ta ở trong cửa lm việc chướng ngại, khiến ta khng ra khỏi được.
Đức Phật dạy:
-Ny Lại-tra-ha-la, khi ấy thi tử Đức Quang hướng đến Ct Nghĩa Như Lai V Sở Trước Đẳng Chnh Gic kia, tự ni: Giả sử Đức Thế Tn c Nhất thiết tr tất c thể thấy khắp tất cả, ngay lc ny xin Đấng Thin Trung Thin cứu độ con. Tức th Đức Ct Nghĩa Như Lai V Sở Trước Đẳng Chnh Gic liền đưa cnh tay phải phng ho quang chiếu đến chỗ thi tử Đức Quang. Trong nh sng ấy tự nhin c hoa sen ngn cnh to như bnh xe, từ hoa sen đ pht ra ức trăm ngn nh sng chiếu soi khắp chốn. Thi tử Đức Quang liền đứng trn hoa sen ny, muốn đến chỗ Đức Ct Nghĩa Như Lai V Sở Trước Đẳng Chnh Gic, từ xa thi tử chắp tay đảnh lễ, tự quy y ba lần. Đức Ct Nghĩa Như Lai thu nhiếp nh sng trở lại, thi tử tm theo nh sng để đến chỗ Đức Phật, ci đầu đảnh lễ nơi chn Ngi. Thi tử trng thấy Thế Tn cc căn tịch định, liền dng kệ ca ngợi Đức Ct Nghĩa Như Lai:
Con vừa nghe tiếng Đức Y vương
Nay liền được thấy dung nhan Phật
V sao lập hạnh nơi nhơ uế
C thể đạt đến nhất thiết php?
Vo lc nửa đm đm vừa rồi
Từ chư Thin nghe Phật v tưởng
Nghe xong buồn b chẳng cn vui
Người ở nơi no khng phng dật
Người vừa lạc đường chỉ đường chn
Như người m mắt nhn thấy hết.
Xin nguyện v con hiện đạo cả
Lng Từ chữa trị sinh tịnh tn
Khiến chng bần cng được giu vui
Giam cầm t ngục liền thot khỏi,
Đoạn nghi, trừ kết sử nơi con
Ci xin giải ni đạo hạnh ny
V con hiển chnh la ngoại đạo
Trong tối tăm lm ngọn đn sng.
V cc tổn hại trừ cấu uế
Nguyện đại y vương đoạn nghi con
Xin cứu thot con, đường sinh tử
Đoạn tuyệt cho con cc dục i,
Khiến vượt qua khỏi biển sầu lo
V dng bt đạo nhập Đại thừa
Nay php hết, mạng người ngắn ngũi
Phần nhiều bỏ b hạnh cng đức.
Người v phước thường khng như
Nay con xin khai nguyện giải nghi
Nghe Đạo Sư chỉ by php yếu
Tại sao Bồ-tt nơi phng dật
C thể phụng tr Phật diệu đạo
Độ thot sinh tử khổ mun loi?
Đức Phật bảo Lại-tra-ha-la:
-Bấy giờ, Đức Ct Nghĩa Như Lai biết tm niệm của thi tử Đức Quang, mới giải thch rộng cc hạnh Bồ-tt. Thi tử Đức Quang nghe lời Đức Phật dạy, liền chứng đắc php mn V tận tổng tr, đạt năm thần thng, liền bay vụt ln hư khng, ha ra những đa hoa đẹp để tung ln chỗ Đức Ct Nghĩa Như Lai.
Lc ấy, trời vừa sng, vua t Chn V đ nghe trong cung của thi tử tiếng khc của cc thể nữ vang ra, vội vng đi đến hỏi l do. Cc thể nữ tu vua:
-Chng thần khng thấy thi tử Đức Quang, khng biết l thi tử đang ở đu.
Vua t Chn V nghe tu như thế liền ng quỵ xuống đất, cng mun ngn người đều khc lc thảm thiết. Lc ấy, vị thần giữ thnh đi đến nội cung, bảo vua t Chn V:
-Đại vương chớ nn ưu sầu, thi tử đ đi về hướng Đng để gặp Đức Ct Nghĩa Như Lai, quỳ gối đảnh lễ vng thọ lời dạy của Ngi.
Vua t Chn V nghe tiếng vị thần ni, bn cng cc đại thần, đm quyến thuộc v thể nữ trong hậu cung, cng với tm mươi bốn ức na-do-tha-trăm ngn người, đi ra hướng Đng, đến chỗ Đức Như Lai Ct Nghĩa đảnh lễ nơi chn Ngi rồi đứng qua một bn.
Ny Lại-tra-ha-la, Đức Như Lai Ct Nghĩa biết tm của quốc vương t Chn V, ty theo đ m thuyết php, lm cho tất cả hội chng đều được php Bất thoi chuyển nơi đạo V thượng Chnh chn.
Thi tử Đức Quang bạch Đức Phật Ct Nghĩa:
-Ci xin Ngi nhận bữa cơm thanh tịnh của con dng cng.
Đức Phật yn lặng nhận lời.
Thi tử Đức Quang thưa với cha mẹ v cc thn bằng quyến thuộc:
-Xin qu vị hỗ trợ cho con, dng anh lạc trang tr nơi cc thnh quch, cung điện để dng cng Đức Như Lai, khng nn c tm tham tiếc, bỏn sẻn.
Ngay khi ấy mọi người đều đồng lng khuyn trợ để Thi tử bố th rộng ri.
Lc ấy vua, thi tử Đức Quang v quyến thuộc đem anh lạc trang tr nơi cung điện, thnh quch, tm khng cn tham tiếc, rồi cng nhau dng cng Đức Như Lai Ct Nghĩa. Mỗi ngy họ lm năm trăm mn ăn để cng dường Đức Phật v chng Tỹ-kheo Tăng, lại dng gỗ thơm Chin-đn đỏ v bảy bu lm phng thất cho cc thầy Tỳ-kheo ở, dng Ma-ni lm chỗ kinh hnh ở pha trn dng chu bu lm mn trướng giăng by khắp. Cc nơi đều c cy hoa thẳng hng, mỗi bn c ao tắm, trong ao c hoa Ưu-bt, dọc hai bn bờ đều sạch sẽ thanh tịnh. Hoa ưu-bt ấy c trăm ngn cnh được by trăm ngn ta, mỗi thầy Tỳ-kheo đều c ta ngồi đầy đủ.
Thi tử Đức Quang khiến cho cc thầy Tỳ-kheo khng cn lo về y phục, cũng khng cn nghĩ đến cc thầy Tỳ-kheo khc ring được y phục.
Như thế, trong hng ức năm thi tử chưa từng ham việc ngủ nghỉ, khng nhớ tới i dục, khng tiếc đến thn mạng của mnh. Thi tử đ cng dường Đức Phật cũng với tinh thần v niệm như thế.
Khi ấy, thi tử Đức Quang chưa từng c sự nghĩ tưởng về dục vọng cũng như những sự tranh chấp t vạy, khng c tm tổn hại, khng tham đắm về đất nước, ngi vị, khng yu tiếc bất cứ việc g, nội thn v ngoại thn đều khng vướng mắc. Bấy giờ, thi tử lắng nghe Đức Phật thuyết php, thọ tr tất cả lời Phật dạy, khng phải hỏi lại Đức Như Lai. Ban đầu thi tử khng tắm gội, cũng khng rửa chn, cũng chẳng dng hương thơm xoa thn, khng c mỏi mệt v chưa từng ngồi xuống, ngoại trừ những lc thọ thực.
Sau khi Đức Như Lai Ct Nghĩa nhập Niết-bn, thi tử dng gỗ Chin-đn đỏ để xy dựng cha thp, cng dường trong trăm ngn năm. Ở nơi hỏa tng Đức Như Lai, thi tử đem tất cả những loại hoa v hương như hương bột, hương tạp trong thin hạ cng cc thứ kỹ nhạc để cng dường Phật. Lại xy chn mươi bốn ức ci thp, đều dng bảy bu v cc vật qu gi để lm cờ phướng, lọng bu che trn thp. Lại dng năm trăm ức lọng bu bằng bảy bu, trăm ngn thứ kỹ nhạc cng tất cả những hoa, cy qu nhất nơi ci Dim-ph-lợi để cng dường nơi cc thp. Ở trước mỗi thp, lun đốt trăm ngn ngọn đn, mỗi một ngọn đn đốt đều dng loại dầu qu, lại rưới tất cả cc loại hoa thơm, đầy đủ tất cả cc vật qu như thế để cng dường trong một ức năm.
Sau đ, thi tử Đức Quang từ bỏ gia đnh đi học đạo lm Sa-mn, mặc ba php y, thường đi khất thực, khng dự vo thế sự, cũng khng ngủ nghỉ, khng cn lệ thuộc về ăn mặc. Trong suốt bn ức năm thường ban bố gio php, chưa từng chấp c ng, cũng khng nghi ngờ về người khc, huống g l mong sự cng dường, cũng khng ni đến sinh tử. Thi tử thuyết php cho mọi người nhưng khng khuyn họ tu tập để sinh ln ci trời. Ngi học theo hạnh như thế rồi, truyền trao gio php cho tất cả v quyến thuộc ở trong cung, khiến họ trở thnh Sa-mn.
Ny Lại-tra-ha-la, bấy giờ chư Thin ci trời Tịnh cư suy nghĩ: Thi tử Đức Quang đ gio ha tất cả mọi người trở thnh Sa-mn, nay chng ta phải thực hiện việc cng dường Tam bảo, nhờ đấy Tam bảo được tồn tại, khng bị đoạn tuyệt
Sau khi Đức Như Lai Ct Nghĩa nhập Niết-bn rồi, gio php của Ngi trụ ở đời cho đến su mươi bốn ức năm, tất cả đều do Tỳ- kheo Đức Quang ủng hộ. Như thế thi tử Đức Quang đ cng dường chn mươi bốn ức ức trăm ngn Đức Phật.
Ny Lại-tra-ha-la, ng c biết quốc vương t Chn V lc bấy giờ l ai khng?
-Bạch Đức Thế Tn, khng biết.
-Chnh l Như Lai V Lượng Thọ. ng c biết thi tử Đức Quang lc ấy l ai khng?
-Bạch Đức Thế Tn, khng biết.
-Chnh l Ta. Vị thần trong thnh lc ấy nay l Như Lai V Nộ Gic.
Ny Lại-tra-ha-la, thế nn Đại sĩ Bồ-tt muốn được đạo V thượng Chnh chn Tối chnh gic, cần phải học hạnh của thi tử Đức Quang chỉ dạy về sự tịch tĩnh, xả bỏ n i, khng sống bung lung. Khi ta cầu đạo V thượng Chnh chn, đ tinh tấn theo khổ hạnh mới được như thế. Hạng người v hạnh chi biết tham đắm y phục, thực phẩm, sầu lo khng dứt, thọ dụng sự cng dường, tự xa php Phật, sở học v ch, lm rối loạn Sa-mn, ph hoại php Bồ-tt, bung lung thn, khẩu, , dối tạo thệ nguyện, bỏ đi bản hạnh của mnh, tham y phục, giường chng, nệm ngồi v thuốc thang trị bệnh, khng c tm xấu hổ, khng thch chnh hạnh v php v thường, khng phụng tr gio php, xa la hạnh Phật. Đối với đạo, tự bung bỏ, khng ưa hạnh giải thot.
Ny Lại-tra-ha-la, thế nn đ nghe được gio php ny cần phải học cho rốt ro, xa la c tri thức, khng sống theo người v hạnh, dứt bỏ cc tham dục.
Đức Phật thuyết kệ:
Người học đạo, tham ăn, tham lợi
Tức l chẳng ưa hạnh thập lực
Bỏ đi trăm đức lời Phật dạy
V lợi cng dường đọa nh người
Cang cường tệ c, khng hổ thẹn
Bung lung sa đọa cc chỗ tham
Nn phiền no đọa hạnh t
Liền tự cho rằng ta đức hạnh
Thong thả nhn cư dạo khắp thnh
Lợi cng dường nn lm quấy,
Xa la giải thot, chốn Khng mn
Thế nn hy la bỏ cc nghiệp
V khng knh Phật v chnh php
Viễn ly Tăng chng nhiều cng đức
Đnh mất đường lnh, đọa ba c
Lm mất tm trăm cc hạnh cao.
Nếu nghe người thuyết về kinh php
Tinh tấn lắng lng với định tm
Vsố kiếp ức Phật kh gặp
Phải nn tu tập đng php hnh.
Người no nới được Đại thừa Phật
Nhớ nghĩ gẫm suy nghĩ cng đức
Nhớ rồi ghỉ khắc trụ nhất tm
Đạt đạo an lnh đạt v ngại
Lập hạnh Thnh hiền tu qun đức
nghĩa nhm chn tự chế tm.
Cc ngươi khng được bỏ php thiện
Sẽ đọa năm đường như người si
Sống tịch tĩnh v thường tinh tấn
Chớ tự khinh, chớ xem thường người
Biết trch mnh, tm thường an tịnh
Ta lm theo ức người Phật dạy
chất phc, thn mnh khng tiếc
Php hạnh ny tốn knh tinh cần
Những điều ny Ta thường thuyết dạy.
Đạo mầu dễ gặp nếu hnh thm
Người nghe php ấy ưa Đại thừa
Khng thể tinh tấn, khng ưa nghe
Người m c tr thch lời ny
On kết c t sau dứt sạch.
Ny Lại-tra-ha-la, nếu c vị Bồ-tt thực hnh năm Độ v cực, th khng bằng học tập tr tụng theo lời dạy của kinh ny, cng đức của vị Bồ-tt đ khng bằng một phần trăm người học tập kinh ny.
Khi Đức Phật thuyết kinh giảng ny c ba mươi ức trời, người pht đạo V Tthượng Chnh chn, đều lập được quả vị Bất thoi chuyển. C bảy ngn thầy Tỳ-kheo được lậu tận giải, đắc v sinh nhẫn.
Hiền giả Lại-tra-ha-la bạch Đức Phật:
-Kinh ny đặt tn l g? Thực hnh như thế no?
Đức Phật bảo Lại-tra-ha-la:
-Kinh ny đặt tn l Ly Si Nguyện Hạnh Thanh Tịnh. Hy học tập v tr tụng đng như Bồ-tt đ hnh, chắc chắn l đầy đủ cc nghĩa về Bồ-tt hạnh.
Đức Phật dạy như thế, Lại-tra-ha-la, chư Thin, dn chng, Rồng, Quỷ, Thần... trong thế gian rất hoan hỷ, đến trước Đức Phật đảnh lễ v lui ra.
PHẬT NI KINH THI TỬ ĐỨC QUANG

|