VT0160 Bồ T�t Bổn Sinh Man Luận, 16 quyển

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

�TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

Bồ T�t Bổn Sinh Man Luận, 16 quyển

VT0160

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

MỤC LỤC

Quy�̉n 01�� QUY�̉N 02�� QUY�̉N 03�� QUY�̉N 04��

QUY�̉N 05�� QUY�̉N 06�� QUY�̉N 07�� QUY�̉N 08��

QUY�̉N 09�� QUY�̉N 10�� QUY�̉N 11�� QUY�̉N 12�

QUY�̉N 13�� QUY�̉N 14�� QUY�̉N 15�� QUY�̉N 16

Duy�n Khởi 1:� GIEO M�NH HI�́N TH�N CHO CỌP

Duy�n Khởi 2: VUA THI-TỲ CỨU MẠNG CHIM B�̀ C�U

Duy�n Khởi 3: NHƯ LAI KH�́T THỰC

Duy�n Khởi 4: TH�̀N TH�NG BI�́N HÓA T�́I THẮNG CỦA NHƯ LAI

Duy�n Khởi 5: NHƯ LAI CHẲNG BỊ CH�́T Đ�̣C LÀM HẠI

Duy�n Khởi 6: THỎ CHÚA XẢ TH�N CÚNG DƯỜNG PHẠM CH�

Duy�n Khởi 7: T�M TỪ CỦA LONG VƯƠNG HÒA GIẢI M�́I THÙ SÁT HẠI

Duy�n Khởi 8: VUA TỪ LỰC CH�CH MÁU TH�N M�NH B�́ TH� CHO NĂM QUỶ DẠ-XOA

Duy�n Khởi 9: N�U RÕ DI�̣U LỰC CỦA SỰ B�́ TH� �T

Duy�n Khởi 10: NHƯ LAI Đ�̀Y ĐỦ TR� TU�̣ KH�NG GÁNH VI�̣C T�́T NGƯỜI KHÁC

Duy�n Khởi 11: ĐỨC PH�̣T RÓT NƯỚC L�N ĐẢNH Đ�̀U TỲ-KHEO B�̣NH, B�̣NH ĐƯỢC LÀNH

Duy�n Khởi 12: C�NG ĐỨC XƯNG NI�̣M TAM BẢO

Duy�n Khởi 13: PHƯỚC BÁO THÙ THẮNG CỦA VI�̣C TẠO THÁP PH�̣T

Duy�n Khởi 14: C�NG ĐỨC XU�́T GIA

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 1

Đảnh l�̃ Nh�́t Thi�́t Tr� �

Đức vi�n dung lặng di�̣u

Tướng mạo Thánh chi ph�̀n

V� tác đ�̀ng ch�n như.

T�m con tĩnh kh�ng tranh

Qu�n xưng tán b�́ th�

Do b�́n đại là g�́c

Sinh thanh tịnh kh�ng đ�̉i.

Thuở xưa trong cõi người�

Thường tu hạnh tịch tĩnh

Đem hoa C�u-t�-ma�

Chắp tay mà rải cúng.

Xa l�a các t�̣i ác� �

Giải thoát các phi�̀n não

Được trời, người y�u th�ch

Giảng nói đạo V� thượng.

V� t�m ý vắng lặng ��

Đạt được pháp thanh tịnh

Tướng th�́ giới thường trụ

V� t�̣n, kh�ng tạo tác.

Chúng sinh nơi th�́ gian

Nghe c�ng đức tương ứng

Khởi quy�́t định tin hi�̉u

Trụ tạng m�̣t Như Lai,

Dứt hành nghi�̣p lưu chuy�̉n

Di�̣t đi�n đảo hư vọng

C�ng năng của Thắng tr�

Như đèn lu�n chi�́u khắp.

Các loài hữu t�nh �́y�

Tự tánh v�́n kh�ng nhi�̃m

Nương tựa Ph�̣t Th�́ T�n

D�́c tu nghi�̣p ch�n, tịnh,

Tức nghe t�n Tam bảo�

Cùng Sư trưởng chỉ dạy

Tùy thu�̣n học hạnh thi�̣n

Trừ sạch t�m ngã mạn.

Thuở trước, B�̣c Đi�̀u Ngự

Si�ng tu đạo B�̀-tát

Theo B�́ th�, Ái ngữ

Cùng Đ�̀ng sự, Lợi hành,

Tóm giữ nơi Thắng tu�̣

Thoát c�́u nhi�̃m trói bu�̣c

Tạo lợi lạc chúng sinh

Tăng trưởng các pháp lành.

Do lực th� vi�n mãn

Sinh chủng t�̣c Phạm thi�n

Chỉ d�́c tăng nghi�̣p tịnh

Mà l�́y đó làm g�́c.

N�́u d�́y khởi ngã mạn

Cùng kh�ng lực Thắng tu�̣

Ở trong chủng loại m�nh

Lại sinh đi�̀u ki�u mạn,

Nơi trăm ngàn vạn thứ ��

L�a hỷlạc nơi sinh�

Do đi�n đảo ch�́p giữ

N�n chẳng th�̉ chứng đắc.

Lại ch�́n tịch tĩnh kia�

Phước đức càng thù thắng

Đủ sắc tướng r�̣ng lớn ��

Nh�n nhỏ đ�u đạt được,

Ch�nh bỏ tục xu�́t gia�

B�̣c Đại B�̀-tát �́y

Đ�̀y đủ tr� tu�̣ lớn

N�n đảm đương gánh vác.

Ở nơi đời quá khứ

Lu�n tu t�̣p sáu đ�̣

Đã đoạn trừ nhi�̃u, chướng

L�a dứt khỏi lu�n h�̀i,

T�m từ bi lớn r�̣ng

Lu�n thương xót mu�n loài

Tự tánh thường ch�n th�̣t

Th�ng thạo nh�n nhi�̃m �.

B�́y giờ trời Đ�́ Th�ch�

Quan sát nơi th�́ gian

Đ�́n thử nghi�̣m hành tu

T�m �́y kh�ng nghi�ng, đ�̣ng.

N�n dứt lời ca ngợi:

Nay b�̣c Thi�̣n nam này

Xu�́t hi�̣n nơi th�́ gian�

Là Đ�́ng T�́i Thù Thắng,

Nơi v� thường dời đ�̉i

T�m an trụ như th�́

Đem thức ăn tịnh di�̣u�

Cung k�nh d�ng cúng dường.

Chư Thi�n và người đời

Thảy đ�̀u được thi�̣n lợi.

Nhớ xưa tu nh�n tịnh�

Hợp ch�n tr� v� tướng

Hành giả tu như v�̣y�

Trị di�̣t b�̣nh phi�̀n não.

Trụ học xứ thanh tịnh�

Ch�n th�̣t kh�ng hư d�́i

Quan sát Thắng nghĩa đ�́

L�a nhi�̃m, kh�ng tạo tác.

Mở cửa phương ti�̣n Từ

Th� b�nh đẳng an lạc

Thắng giải được phát sinh

Kh�ng tà mạng mong c�̀u.

Dứt bỏ mọi hữu vi

L�n thẳng nơi cõi th�̣t

Đạo thanh tịnh thành tựu

Mọi c�ng đức tương ứng.

Nơi nh�n duy�n tạp nhi�̃m

Đ�̀u đoạn trừ r�́t ráo

Lu�n t�n trọng, k�nh tin

Tạng b� m�̣t Như Lai.

L�a vọng ch�́p ph�n bi�̣t ��

Dứt trừ s�n, phi�̀n não

Chớ thu�̣n chủng t�̣c hơn

Mà sinh t�m tham đắm.

Như bóng lu�n theo h�nh

Như mẹ sinh nơi con

Lực bi nguy�̣n B�̀-tát

Thương xót khắp mu�n loài

Dũng mãnh bỏ th�n m�nh

Chẳng sinh tưởng s�̀u kh�̉.

Con nay đem chút thi�̣n

Xin quy k�nh tán dương

Mong Thánh chúng gia h�̣

B�̀-đ�̀ thảy thành tựu.

[^]

Duy�n Khởi 1:� GIEO M�NH HI�́N TH�N CHO CỌP

Thuở �́y, Đức Th�́ T�n cùng đại chúng đi đ�́n t�̣n khu rừng thu�̣c m�̣t làng lớn t�n là Bát-già-la. Ngài bảo T�n giả A-nan:�

�T�n giả sắp đặt cho Như Lai m�̣t tòa ng�̀i ở đ�y!

C�ng vi�̣c xong xu�i, Đức Ph�̣t thăng tòa bảo chư Tỳ-kheo:

�Các th�̀y mu�́n th�́y xá-lợi của Như Lai nơi đời quá khứ trong khi tu hành kh�̉ hạnh kh�ng?

Đại chúng đáp:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, chúng con nguy�̣n mu�́n được tr�ng th�́y.

Đức Th�́ T�n khi �́y dùng tay �́n vào đ�́t, tạo n�n sáu thứ ch�́n đ�̣ng, b�̃ng nhi�n từ dưới đ�́t vọt l�n tòa tháp bằng bảy báu hi�̣n ra trước mặt đại chúng. Đức Th�́ T�n rời tòa đảnh l�̃ tháp, nhi�̃u quanh b�n phải r�̀i bảo T�n giả A-nan:�

�T�n giả hãy đ�́n mở cánh cửa tháp này, sẽ th�́y m�̣t chi�́c h�̣p làm bằng bảy báu, c�̉n bằng các ngọc quý, lại mở nắp h�̣p đó sẽ th�́y xá-lợi màu trắng như ngọc kha tuy�́t. Hãy đưa linh c�́t của b�̣c Đại sĩ �́y lại cho ta.

Khi Đức Th�́ T�n đã c�̀m linh c�́t, bèn bảo đại chúng hãy xem ky� và Ngài đọc k�̣:

B�̀-tát c�ng đức vượt

Si�ng tu hạnh sáu đ�̣

Dũng mãnh c�̀u B�̀-đ�̀

Xả th�n, t�m kh�ng ti�́c.

Đức Ph�̣t bảo:�

�Này các Tỳ-kheo, các th�̀y đ�̀u phải tỏ lòng k�nh l�̃, v� xá-lợi này là do sự hu�n t�̣p tu tr� từ v� lượng hương Giới, Định, Tu�̣.

T�́t cả đại chúng đ�̀u k�nh l�̃, tán thán là đi�̀u chưa từng có.

Khi �́y, T�n giả A-nan bạch Ph�̣t:�

�Thưa Th�́ T�n, Như Lai là B�̣c Đại Sư vượt ra khỏi ba cõi, v� nh�n duy�n g� Ngài lại đảnh l�̃ nắm xương này?

Đức Ph�̣t đáp:�

�Này A-nan, Như Lai từ nắm xương này n�n nay mới thành Ph�̣t. Đ�̉ báo đáp �n xưa n�n h�m nay Ta k�nh l�̃. Đ�̉ dứt bỏ t�m còn nghi ngờ của các th�̀y, Như Lai sẽ nói v�̀ nh�n duy�n ki�́p trước của Ta. Đại chúng phải ch� t�m lắng nghe:

Này A-nan, vào thời quá khứ v� lượng ki�́p v�̀ trước, có m�̣t Qu�́c vương t�n là Đại-xa, nhà vua có ba người con: Vương tử thứ nh�́t t�n là Ma-ha-ba-la, vương tử thứ hai t�n là Ma-ha-đ�̀-bà và vương tử thứ ba t�n là Ma-ha Tát-đỏa. B�́y giờ, nhà vua t�̉ chức đi du ngoạn các cảnh núi non, đem ba vương tử theo, cùng tạm dừng nơi rừng tre lớn. Ngày sau, ba vương tử ti�́p tục tr�n đường dạo chơi, th�́y m�̣t cọp mẹ sinh bảy cọp con đã trải qua bảy ngày. Vương tử thứ nh�́t nói:�

�Bảy cọp con mãi qu�y qu�̀n b�n cọp mẹ, khi�́n cọp mẹ kh�ng rảnh thời giờ đi t�m m�̀i được, e cơn đói khát bức xúc ắt ăn thịt con.�

Vương tử thứ hai nghe lời nói �́y bèn than:�

��i! Mẹ con đám cọp này chẳng bao l�u sẽ ch�́t h�́t, ta có cách nào cứu được mạng s�́ng của chúng nó chăng?�

Vương tử thứ ba th�̀m nghĩ: �Th�n này của ta, trải qua trăm ngàn đời xả bỏ m�̣t cách phung ph�, tàn tạ, hư hoại chưa từng có được chút lợi �ch g�. H�m nay, ta sao chẳng th�̉ xả bỏ?� Các vương tử nói, nghĩ như v�̣y, r�̀i t�m trạng b�̀i h�̀i, n�́n ná b�n mẹ con cọp đói gi�y l�u th� trở v�̀.

Vương tử Tát-đỏa lại suy nghĩ: �Th�n ta c�̀n phải thành tựu được thi�̣n nghi�̣p lớn, ở nơi bi�̉n sinh tử làm chi�́c thuy�̀n lớn. N�́u xả bỏ th�n này, tức dứt bỏ trăm ngàn n�̃i sợ hãi của v� lượng thứ ung nhọt b�̣nh dữ, v� th�n này chỉ là nơi chứa những thứ b�́t tịnh, chỉ là g�n xương k�́t hợp duy tr�, th�̣t đáng nhàm chán. Do v�̣y, ta nay n�n từ bỏ nó, đ�̉ c�̀u nẻo giải thoát r�́t ráo v� thượng, vĩnh vi�̃n xa l�a mọi thứ s�̀u, bu�̀n, kh�̉ não, v� thường, đạt được trăm phước trang nghi�m, thành tựu Nh�́t thi�́t tr�, ban cho chúng sinh v� lượng pháp lạc.�

Lúc �́y, vương tử d�́y l�n đại dũng mãnh lớn lao, dùng nguy�̣n lực từ bi tăng th�m nơi t�m m�nh, e ngại hai vương huynh có th�̉ g�y trở ngại cho ch� nguy�̣n, n�n xin hai anh v�̀ cung trước, em sẽ v�̀ sau.

B�́y giờ, vương tử Ma-ha Tát-đỏa v�̣i trở vào rừng tre, đ�́n ch�̃ mẹ con cọp đói, cởi bỏ y phục vắt l�n cành c�y, r�̀i đặt th�n m�nh nằm trước mi�̣ng cọp đói. B�̀-tát với t�m Từ bi nh�̃n chịu, sa�n sàng xả th�n. Nhưng cọp mẹ kh�ng th�̉ làm g� được. B�̀-tát suy nghĩ: �Cọp mẹ nay đang đói, y�́u chẳng th�̉ v�̀ được th�n ta�, li�̀n dùng cành tre kh� chọc vào c�̉ m�nh cho máu chảy ra, r�̀i trèo l�n g�̣p đá cao, gieo m�nh xu�́ng đ�́t. Ngay lúc �́y, đại địa hi�̣n đủ sáu thứ ch�́n đ�̣ng, như cu�̀ng phong làm d�̣y sóng bi�̉n, nh� l�n lặn xu�́ng chẳng y�n, mặt trời b�̃ng t�́i s�̀u như bị A-tu-la che m�́t ánh sáng. Trời tu�n mưa các loại hoa cùng hương b�̣t vi di�̣u, lớp lớp rơi xu�́ng phủ khắp rừng tre, nơi kh�ng trung, chư Thi�n cùng xưng tán.

Lúc đó cọp đói li�́m máu nơi c�̉ B�̀-tát r�̀i ăn h�́t thịt, chỉ đ�̉ lại những khúc xương. Khi �́y, hai vương huynh lòng sinh s�̀u mu�̣n, n�n cùng chạy lại ch�̃ cọp đói, kh�ng giữ được cảm xúc, li�̀n gieo m�nh tr�n đ�́ng xương còn lại của em, ch�́t gi�́c h�̀i l�u mới tỉnh, bu�̀n thương khóc lóc, bịn rịn mãi r�̀i mới trở v�̀.�

B�́y giờ, vương phu nh�n đang ngủ tr�n l�̀u cao, trong gi�́c m�̣ng chợt th�́y đi�̀m chẳng lành: Răng rụng, hai vú bị cắt lại th�́y ba chim b�̀ c�u non, trong đó m�̣t con bị chim ưng bắt m�́t. Phu nh�n thức gi�́c, th�́y hai vú m�nh còn chảy sữa. M�̣t tỳ nữ nghe người b�n ngoài nói: �T�m ki�́m vương tử v�̃n chưa có!�, li�̀n chạy vào cung cho phu nh�n hay. Phu nh�n nghe qua, lo �u bu�̀n khóc, mắt đ�̀y l�̣, v�̣i đ�́n nơi vua đang ngự, t�u:�

�Đại vương, chúng ta đã m�́t đứa con út y�u d�́u!

Nhà vua nghe qua bu�̀n nghẹn than:�

�Ngày nay m�́t đứa con y�u quý, đau kh�̉ bi�́t bao!�

R�̀i dùng lời an ủi phu nh�n:�

�Khanh chớ �u s�̀u, ta nay ra l�̣nh t�̣p trung các đại th�̀n, d�n chúng cùng nhau ra khỏi thành ph�n tán t�m ki�́m.

Lát sau, m�̣t đại th�̀n trở v�̀ t�u vua: Theo tin nh�̣n được, mới t�m th�́y hai vương tử lớn, còn vương tử út th� v�̃n chưa t�m ra.

Ti�́p sau, vị đại th�̀n thứ hai dáng s�̀u kh�̉, khóc lóc, đ�́n ch�̃ vua cha, đem t�́t cả vi�̣c xả th�n của vương tử xét t�u l�n cho vua hay.

Nhà vua và phu nh�n đau bu�̀n kh�ng sao tự k�m ch�́ được, li�̀n cùng đ�́n ch�̃ B�̀-tát xả th�n, chỉ th�́y đ�̉ lại đ�́ng xương, li�̀n ngã nhào l�n tr�n �́y, v�̣t vã, r�̀i cả hai cùng ch�́t gi�́c kh�ng còn hay bi�́t, qu�̀n th�̀n v�̣i l�́y nước rưới khắp ch�u th�n, gi�y l�u mới tỉnh. Khi �́y, phu nh�n đ�̀u bù tóc r�́i, lăn l�̣n tr�n đ�́t, như cá phơi m�nh tr�n cạn, như bò mẹ lạc m�́t con, cùng hai vương tử bu�̀n thương k�u khóc, r�̀i t�u vua ra l�̣nh làm l�̃ trà-tỳ, th�u lượm xá-lợi từ nhục th�n của B�̀-tát an tr� trong bảo tháp, đ�̉ cúng dường.

Đức Ph�̣t bảo:�

�T�n giả A-nan n�n bi�́t, xá-lợi Ta đang c�̀m đ�y ch�nh là xálợi của Ma-ha Tát-đỏa. Ta lúc �́y, tuy còn nhi�̀u phi�̀n não tham, s�n, si... thường ở trong các cõi ác như địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh, tùy duy�n cứu giúp chúng sinh khi�́n thoát khỏi các nẻo �́y. Hu�́ng chi ngày nay, t�́t cả phi�̀n não đ�̀u đã dứt h�́t, lại kh�ng còn các t�̣p kh�, được gọi là b�̣c Đạo sư của cõi trời, người, đ�̀y đủ Nh�́t thi�́t tr�, mà lại kh�ng th�̉ v� t�́t cả chúng sinh ở trong mọi cảnh hi�̉m nạn thay th�́ chịu các đau kh�̉ sao?

Đức Ph�̣t bảo T�n giả A-nan:�

�Vương tử Ma-ha Tát-đỏa khi xưa đ�u phải là người nào xa lạ, ch�nh là th�n Ta ngày nay đang ở trong h�̣i này. Qu�́c vương lúc đó, nay là phụ vương Tịnh Phạn, h�̣u phi b�́y giờ nay là Ma-da phu nh�n. Vương tử lớn nay là B�̀-tát Di-lặc, vương tử thứ hai nay là B�̀-tát Văn-thù. Cọp đói khi xưa, nay ch�nh là di m�̃u của ta. Bảy cọp con nay là: Đại-mục-ki�̀n-li�n, Xá-lợi-ph�́t và năm Tỳ-kheo nhóm �ng Ki�̀u-tr�̀n-như.

Khi Đức Th�́ T�n nói v�̀ nh�n duy�n đời trước của m�nh như v�̣y, th� v� lượng a-tăng-kỳ đại chúng trời, người thảy đ�̀u bu�̀n vui l�̃n l�̣n, đ�̀ng phát t�m c�̀u đạo quả V� thượng Chánh đẳng Chánh giác.�

Đức Ph�̣t thu nhi�́p th�̀n lực, ng�i tháp nhi�̣m m�̀u bằng bảy báu hi�̣n ra lúc trước, giờ này h�́t nhi�n bi�́n m�́t.

[^]

Duy�n Khởi 2: VUA THI-TỲ CỨU MẠNG CHIM B�̀ C�U

Đức Ph�̣t bảo với các vị Tỳ-kheo:�

�Ta nhớ thuở xa xưa cách nay v� lượng a-tăng-kỳ ki�́p, trong cõi Di�m-phù-đ�̀ có vị Đại qu�́c vương t�n là Thi-tỳ, thành chọn làm kinh đ� t�n là Đ�̀-bà-đ�̉, đ�́t đai trong nước ph� nhi�u, d�n chúng s�́ng cảnh sung túc, an lạc. Đại vương th�́ng lãnh tám vạn b�́n ngàn nước nhỏ, phu nh�n, th�̉ nữ t�̉ng c�̣ng hai vạn, có năm trăm thái tử và m�̣t vạn qu�̀n th�̀n. Nhà vua đ�̀y lòng từ bi, thi hành ch�nh sách: nh�n từ, khoan dung, đ�̣ lượng, thương y�u mu�n d�n như mẹ hi�̀n thương con đỏ.

B�́y giờ Đ�́ Th�ch, chủ cõi trời thứ Ba mươi ba, năm tướng suy kém hi�̣n rõ, sắp bị thoái đọa. Thi�n chủ có vị c�̣n th�̀n t�n Thi�n tử Tỳ-thủ, th�́y dung mạo của Đ�́ Th�ch như v�̣y n�n t�u:

�Cớ g� t�n nghi của Thi�n chủ có vẻ ưu s�̀u?

Đ�́ Th�ch đáp:�

�Ta sắp mãn ki�́p, lại nghĩ đ�́n th�́ gian Ph�̣t pháp đã di�̣t, các vị Đại B�̀-tát lại kh�ng ứng hi�̣n, t�m ta lo lắng kh�ng bi�́t nương tựa vào đ�u!

Thi�n tử Tỳ-thủ lại t�u:�

�T�u Thi�n chủ, nay tại cõi Di�m-phù-đ�̀, có vua Thi-tỳ là người tinh t�́n, ý ch� ki�n c�́ mong c�̀u Ph�̣t đạo, Thi�n chủ n�n đ�́n đó xin quy y, quy�́t sẽ được thoát nạn.

Đ�́ Th�ch nghe qua, kh�ng rõ hư thực th�́ nào: N�́u vua Thi-tỳ đúng là B�̀-tát, ta sẽ thử thách. Li�̀n bảo Tỳ-thủ:�

�Ngươi hóa thành chim b�̀ c�u, ta bi�́n làm chim ưng. Chim ưng đu�̉i bắt b�̀ c�u, b�̀ c�u chạy vào vương cung xin vua che chở, như v�̣y mới có th�̉ xét bi�́t nhà vua có phải là B�̀-tát đ�ch thực hay kh�ng?

Tỳ-thủ t�u:�

�Ngày nay, đ�́i với B�̀-tát ta phải cung k�nh cúng dường, chớ n�n qu�́y nhi�̃u, kh�ng được đem tai vạ bức não làm người kh�̉ sở. Khi �́y trời Đ�́ Th�ch nói k�̣:

Ta t�m v�́n kh�ng ác

Như đem lửa thử vàng

Thử nghi�̣m B�̀-tát này

Rõ là b�̣c ch�n th�̣t?

Nói k�̣ r�̀i, Thi�n tử Tỳ-thủ bèn hóa làm chim b�̀ c�u, Đ�́ Th�ch th� bi�́n làm chim ưng rượt đu�̉i g�́p, suýt bắt được b�̀ c�u, b�̀ c�u hoảng sợ n�n bay n�́p vào dưới nách nhà vua Thi-tỳ xin cứu giúp che chở. Chim ưng đ�̣u trước mặt nhà vua nói ti�́ng người:

�Nay chim b�̀ c�u này là món ăn của t�i, hi�̣n t�i quá đói, xin nhà vua trả lại chim b�̀ c�u cho t�i.

Nhà vua đáp:�

�Bản nguy�̣n của ta là nhằm cứu đ�̣ t�́t cả chúng sinh, chim b�̀ c�u này đã chui vào áo ta, dứt khoát ta kh�ng th�̉ trả lại cho ngươi.

Chim ưng nói:�

�T�u đại vương, đại vương nói ngày nay ngài lu�n thương xót, nhớ, nghĩ đ�́n t�́t cả chúng sinh, n�́u ngài dứt m�́t ph�̀n ăn của t�i, th� mạng s�́ng của t�i l�m nguy sao ngài kh�ng cứu?

Nhà vua đáp:�

�N�́u thay th�́ cho ngươi bằng các thứ thịt khác, ngươi có th�̉ ăn được chăng?

Chim ưng thưa:�

�Chỉ có thịt còn máu tươi nóng th� t�i ăn được.�

Nhà vua th�̀m nghĩ: �N�́u gi�́t m�̣t mạng đ�̉ cứu m�̣t mạng th� chẳng đúng lý. Chỉ có thịt của th�n ta mới có th�̉ thay cho thịt kia, ngoài ra bao nhi�u mạng s�́ng khác đ�̀u phải được bảo t�̀n.� Suy nghĩ như v�̣y r�̀i, nhà vua li�̀n c�̀m dao bén cắt thịt nơi bắp v�́ m�nh, đem thịt �́y đưa cho chim ưng đ�̉ đ�̉i l�́y mạng s�́ng cho chim b�̀ c�u.

Chim ưng nói:�

�Vua là nhà th� chủ, nay đem thịt nơi th�n m�nh đ�̉ thay cho thịt chim b�̀ c�u, th� thịt ngài phải c�n xứng với thịt của b�̀ c�u mới được.

Nhà vua sai l�́y c�n, hai đ�̀u đòn đ�̉ hai đĩa c�n, ch�nh giữa treo móc c�n đi�̀u chỉnh cho bằng, r�̀i đem chim và thịt đặt vào m�̃i đĩa. Nhà vua đã cắt h�́t thịt nơi bắp v�́ mà đòn c�n v�̃n l�̣ch v�̀ ph�a b�̀ c�u. Cho đ�́n cắt thịt nơi cánh tay, thịt nơi h�ng... r�́t cu�̣c nơi toàn th�n vua kh�ng còn m�̣t chút thịt mà v�̃n kh�ng c�n bằng so với th�n h�nh nhỏ nhẹ của chim b�̀ c�u. Nhà vua mu�́n đem cả th�n m�nh đặt tr�n đĩa c�n, nhưng sức khỏe kh�ng như ý mu�́n, n�n qu� ch�n ngã nhào, ch�́t gi�́c tr�n đ�́t, kh�ng còn hay bi�́t, gi�y l�u mới tỉnh. Vua dùng sức dũng mãnh, t�m tự trách: �Từ v� s�́ ki�́p đ�́n nay ta bị cái th�n này làm kh�̉ lụy, lu�n h�̀i trong sáu nẻo chịu đủ mu�n n�̃i sự đau kh�̉, chưa từng đem lại phước lợi g� cho chúng sinh, nay ch�nh là lúc tạo được phước lợi, sao lại bi�́ng tr�̃ như th�́?� Đại vương suy nghĩ như v�̣y, tự gượng m�nh đứng d�̣y, leo vào trong đĩa c�n, t�m r�́t hoan hỷ, được đi�̀u chưa từng có. Lúc �́y, đại địa hi�̣n đủ sáu thứ ch�́n đ�̣ng, t�́t cả cung đi�̣n của chư Thi�n đ�̀u bị lay chuy�̉n. Chư Thi�n nơi cõi Sắc trụ trong hư kh�ng ca ngợi, th�́y B�̀-tát tu kh�̉ hạnh, làm được vi�̣c khó làm ai n�́y đ�̀u bu�̀n cảm rơi l�̣ như mưa, r�̀i lại rải các loại hoa trời đ�̉ bày tỏ sự cúng dường. Lúc đó, trời Đ�́ Th�ch và Thi�n tử Tỳ-thủ đ�̀u hi�̣n nguy�n h�nh, đứng trước nhà vua nói:�

�C�ng đức tu hành kh�̉ hạnh của đại vương thực khó có th�̉ nghĩ bàn! Ở trong ba cõi, đại vương đem c�ng đức �́y nhằm mong c�̀u quả vị Chuy�̉n lu�n vương, Phạm vương, Đ�́ Th�ch, hay mu�́n làm những g�?

Nhà vua đáp:�

�Bản nguy�̣n của ta chẳng phải c�̀u phước báo t�n vinh nơi th�́ gian, chỉ nguy�̣n đem c�ng đức này đ�̉ c�̀u thành Ph�̣t đạo.

Đ�́ Th�ch lại hỏi:�

�Ngày nay th�n nhà vua đau nhức đ�́n xương tủy, có sinh t�m h�́i h�̣n chăng?

Nhà vua đáp:�

�Kh�ng chút h�́i h�̣n. Ta th�́y nơi th�n �ng có kh�̉ nạn h�́t sức lớn.

Đ�́ Th�ch nói:�

�Nhà vua nói kh�ng h�́i h�̣n, v�̣y l�́y g� làm bằng chứng?

Nhà vua bèn phát nguy�̣n:�

�Ta từ khi phát t�m cho đ�́n lúc này, kh�ng có chút mảy may h�́i ti�́c. N�́u ch�̃ mong c�̀u quy�́t định thành Ph�̣t của ta là ch�n th�̣t kh�ng hư d�́i đúng như bản nguy�̣n th� xin khi�́n cho các chi ph�̀n nơi th�n th�̉ của ta hi�̣n nay tức khắc b�nh phục như cũ.�

Phát lời th�̣ nguy�̣n xong, chỉ trong khoảnh khắc, th�n th�̉ nhà vua trở lại như trước. Chư Thi�n, người đời đ�̀u ca ngợi là đi�̀u chưa từng có, kh�ng th�̉ tự k�m ch�́ được lòng vui mừng v� hạn.

Đức Ph�̣t bảo đại chúng:�

�Vua Thi-tỳ thuở xưa đ�u phải là người xa lạ, ch�nh là th�n Ta ngày nay.�

Lúc �́y, chúng h�̣i nghe lời Ph�̣t nói, thảy đ�̀u khác mi�̣ng cùng lời thưa hỏi:�

�Thuở xưa, Đức Th�́ T�n nhằm cứu đ�̣ chúng sinh, tu các hạnh xả bỏ th�n mạng đ�̉ c�̀u đại pháp lớn, đ�́n khi thành đạo, bi�̉n pháp đã vi�n mãn, cờ pháp đã dựng, tr�́ng pháp đã đánh, đu�́c pháp đã thắp, ch�nh là lúc căn cơ của chúng sinh đã thu�̀n thục, nh�n duy�n th�ch hợp, v� sao Như Lai lại l�a bỏ t�́t cả chúng sinh, mu�́n nh�̣p Ni�́t-bàn mà chẳng thuy�́t pháp? Đ�́n khi trời Phạm thi�n tán thán ti�̀n th�n của Như Lai v� d�́c c�̀u pháp đã xả bỏ ngàn đ�̀u, lúc �́y, Ngài mới nh�̣n lời, đ�́n vườn Nai thu�̣c nước Ba-la-nại, ba l�̀n chuy�̉n xe chánh pháp, cùng quán pháp Tứ di�̣u đ�́. Tam bảo từ đ�́y mới xu�́t hi�̣n tại th�́ gian.

[^]

Duy�n Khởi 3: NHƯ LAI KH�́T THỰC

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n ngự tại giảng đường Trùng các trong tinh xá Trúc l�m, thu�̣c nước Ma-ki�̣t-đà. Sắp đ�́n giờ thọ trai, Ph�̣t cùng T�n giả A-nan đắp y mang b�nh bát vào thành kh�́t thực, th�́y m�̣t cặp vợ ch�̀ng già y�́u, hai mắt bị mù, lại th�m nghèo kh�̉, chỉ có m�̣t đứa con duy nh�́t tu�̉i vừa l�n bảy. Người con này thường đi xin v�̀ nu�i dưỡng song th�n, khi nào xin được thức ăn ngon, trái c�y tươi t�́t th� d�ng cho cha mẹ ăn trước còn đ�̀ ăn kh�ng ngon, trái c�y b�̀m héo th� tự ăn.

Lúc �́y, T�n giả A-nan th�̀m nghĩ: �Đứa bé này tu�̉i còn thơ �́u mà có hạnh ch� hi�́u, sớm h�m lo lắng �n c�̀n kh�ng đ�̉ cha mẹ thi�́u th�́n�.�

Đức Ph�̣t kh�́t thực xong trở v�̀ tinh xá, thọ trai xong th� rửa ch�n trải tòa ng�̀i, v� đại chúng sắp di�̃n nói kinh pháp.

T�n giả A-nan đ�́n trước Đức Ph�̣t, chắp tay bạch:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, ch�nh trong khi con h�̀u Th�́ T�n vào thành kh�́t thực, th�́y m�̣t em bé dắt cha mẹ mù lòa xin ăn đ�y đó, phụng dưỡng cha mẹ h�́t lòng hi�́u thảo. Hằng ngày làm được mãi như th�́ th� th�̣t là khó.�

Đức Ph�̣t bảo:�

�Này A-nan, chẳng những chỉ kẻ tại gia, mà hàng xu�́t gia đ�̀u phải l�́y hi�́u hạnh làm vi�̣c trước ti�n. Xét v�̀ c�ng đức, th� c�ng đức của sự hi�́u thảo đ�́i với cha mẹ là kh�ng th�̉ lường t�nh. V� sao?

Ta nhớ vào thời quá khứ, v� lượng ki�́p v�̀ trước, lúc �́y Ta là đ�̀ng tử tu�̉i cũng l�n bảy. V� lòng hi�́u thu�̣n, n�n từng cắt thịt th�n m�nh đ�̉ cứu mạng s�́ng của cha mẹ trong cơn nguy c�́p. Từ đó đ�́n nay, Ta nhờ c�ng đức này thường làm Đ�́ Th�ch hay vua cõi người, cho đ�́n hi�̣n tại, thành Ph�̣t đ�̀u do phước đức �́y.

T�n giả A-nan bạch Ph�̣t:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, con mu�́n được nghe nguy�n nh�n vi�̣c cứu mạng s�́ng cho song th�n vào đời trước của Ngài, vi�̣c �́y như th�́ nào?�

Đức Ph�̣t bảo:�

�Này A-nan, hãy n�n lắng nghe, Ta sẽ v� T�n giả mà k�̉ lại chuy�̣n �́y.

V�̀ thời xa xưa, tại cõi Di�m-phù-đ�̀ này có m�̣t nước lớn t�n là Đắc-xoa-thi-la, nhà vua t�n là Đ�̀-bà, có mười vị thái tử, m�̃i người trị v� m�̣t ti�̉u qu�́c. Thái tử út t�n là Thi�̣n Trụ. Đ�́t nước của vua �́y sung túc, y�n �̉n, d�n chúng s�́ng trong cảnh thái b�nh. Lúc �́y có vua hung ác ở nước láng gi�̀ng t�n La-h�̀u, mu�́n x�m chi�́m đ�́t nước của vua Thi�̣n Trụ. Vua La-h�̀u k�́t giao với đám hung bạo, cử binh tướng đ�́n t�́n c�ng. Vua Thi�̣n Trụ binh lực thua sút, n�n phải bỏ chạy v�̀ nước của cha m�nh đ�̉ lánh nạn.

Vua Thi�̣n Trụ có m�̣t thái tử r�́t y�u quý t�n là Thi�̣n Sinh, tu�̉i còn thơ �́u kh�ng th�̉ xa l�a, n�n nhà vua vừa dắt vợ vừa d�u con v�̣i vã chạy tr�́n khỏi nước. Đường v�̀ c�́ hương có hai ngả: M�̣t ngả chỉ đi bảy ngày th� đ�́n qu� nhà, còn m�̣t ngả nữa đường sá ch�̣t hẹp hẻo lánh quanh co, phải trải qua mười b�́n ngày mới tới. Nhà vua c�́ gắng mang theo lương thực dự trữ đủ bảy ngày, nhưng tr�n đường chạy tr�́n kẻ địch, t�m th�̀n hoảng loạn, n�n đi nh�̀m ngả đường quanh co hẻo lánh, thành ra mới đi được m�̣t nửa th� lương thực đã cạn, những ngày k�́ ti�́p cả ba người đ�̀u đói khát mỏi m�̣t, xem khắp chung quanh h�̀u như kh�ng còn g� đ�̉ s�́ng. V� sự c�́p bách cùng k�́ phải hy sinh m�̣t người đ�̉ bảo t�̀n mạng s�́ng cho hai người, n�n nhà vua mới bảo vợ d�̃n con đi trước, còn m�nh th� đi sau rút gươm sắp chém th�n vợ dùng đ�̉ nu�i thái tử và mạng s�́ng của th�n m�nh. Thái tử Thi�̣n Sinh lúc �́y b�̃ng nhi�n nh�n lại ph�a sau th�́y cha m�nh đang giơ ki�́m sắp chém m�̃u h�̣u n�n v�̣i vã t�u:�

�Xin phụ vương chớ gi�́t m�̃u th�n con, thà cắt thịt th�n con dùng làm lương thực! Con chưa từng nghe có người con nào lại ăn thịt mẹ m�nh.�

Thi�̣n Sinh �n c�̀n, thành kh�̉n khóc lóc van xin đ�̉ m�̃u h�̣u được toàn tánh mạng.

Thi�̣n Sinh lại t�u với vua cha:�

�Nguy�̣n đem thịt của th�n con cứu s�́ng song th�n, n�́u cắt thịt th� xin chớ cắt h�́t m�̣t lượt, có th�̉ cắt ăn từ từ, đủ kéo dài s�́ ngày theo đường đi còn lại. N�́u cắt h�́t m�̣t l�̀n, mạng con ch�́t r�̀i th� thịt kia sẽ th�́i rữa, ắt phải bỏ đi, đ�́i với vi�̣c cứu đói như th�́ chẳng thành.

Khi �́y, vua cha cùng m�̃u h�̣u đ�̀ng nói với Thi�̣n Sinh:�

�Ngày nay cha mẹ làm đi�̀u t�̣i l�̃i này th�̣t kh�ng phải là bản ý của chúng ta. Nhưng hai ta sao nh�̃n t�m c�̀m dao trực ti�́p cắt thịt con m�nh.�

Lúc �́y, vương tử đã định ý sa�n, bèn c�̀m dao bén tự cắt thịt th�n m�nh, quỳ d�ng cho cha mẹ. Nhà vua và phu nh�n th�́y vi�̣c như v�̣y, bu�̀n khóc thảm thi�́t, h�̀i l�u mới đành lòng ăn thịt con. Trải qua m�́y ngày, thịt tr�n th�n con đ�̀u h�́t mà chưa đ�́n nơi, cơn đói khát lại càng bức bách khó chịu đựng được. Ở khoảng giữa những đ�́t xương chỉ còn chút �t thịt, đủ đ�̉ duy tr� mạng s�́ng thoi thóp của vương tử vào những giờ phút cu�́i cùng. Thi�̣n Trụ và phu nh�n đ�̀u dùng lời thương y�u an ủi con m�nh, gục đ�̀u vào nhau lưu luy�́n, r�̀i đành phải bỏ đi.

Khi đó, vương tử th�̀m nghĩ: �Ta đã đem thịt m�nh cứu s�́ng song th�n, mong cho cha mẹ v�̀ đ�́n qu� cũ, th�n được an �̉n, hưởng cảnh thái b�nh. Nguy�̣n đem thi�̣n căn này mau chứng B�̀-đ�̀ nhằm cứu đ�̣ t�́t cả chúng sinh trong mười phương, xa l�a các kh�̉, hưởng được ni�̀m vui ch�n thường.� Lúc vương tử phát nguy�̣n �́y, Tam thi�n đại thi�n th�́ giới hi�̣n đủ sáu thứ ch�́n đ�̣ng, t�́t cả chư Thi�n nơi cõi Dục, cõi Sắc đ�̀u kinh ngạc, li�̀n dùng Thi�n nhãn quán sát th�́ gian, mới bi�́t B�̀-tát tu hi�́u hạnh như th�́. Các vị Thi�n tử ở trong hư kh�ng chắp tay tán dương c�ng đức, nước mắt rơi xu�́ng như mưa.

B�́y giờ, trời Đ�́ Th�ch bi�́n làm cọp, sói mu�́n đ�́n ăn thịt đ�̉ thử t�m B�̀-tát. Vương tử tự nghĩ: �Các loài thú dữ �́y mu�́n đ�́n ăn thịt ta, ta hi�̣n chỉ còn nắm xương thừa này, xin đem t�m hoan hỷ b�́ th� t�́t cả kh�ng chút h�́i ti�́c bu�̀n r�̀u.�

Tức th�, Đ�́ Th�ch li�̀n hi�̣n nguy�n h�nh ca ngợi vương tử:�

�Th�̣t là �t có! Đã có th�̉ dùng thịt nơi th�n m�nh đ�̉ cứu mạng s�́ng cho cha mẹ, t�m hi�́u thảo như v�̣y, kh�ng ai sánh kịp! Ngài c�̀u mong những g�, xin nói cho chúng t�i bi�́t.

Vương tử đáp:�

�Ta chỉ d�́c c�̀u đạt được Ph�̣t đạo v� thượng.

Thi�n đ�́ lại hỏi:�

�T�i nay th�́y th�n ngài, v� hi�́u dưỡng đ�́i với cha mẹ mà da thịt đ�̀u h�́t, sự đau kh�̉ đó th�̣t khó nh�̃n chịu, ngài có h�́i h�̣n chăng?

Vương tử đáp:�

�N�́u đúng như th�̣t là t�m ta kh�ng chút h�́i h�̣n, cùng nh�́t định vào đời vị lai ta sẽ thành Ph�̣t, th� xin khi�́n cho thịt tr�n th�n ta đ�̀y đủ lại như cũ.�

Nói lời th�̣ nguy�̣n �́y xong, tức khắc th�n th�̉ được b�nh phục như trước.� Khi �́y, Đ�́ Th�ch và chư Thi�n cùng h�́t lời tán thán:�

�Hay thay! Hay thay!

Đức Ph�̣t bảo T�n giả A-nan:�

�Vua Thi�̣n Trụ thuở xưa nay ch�nh là phụ vương Tịnh Phạn, vương phu nh�n khi đó nay là phu nh�n Ma-da, còn vương tử Thi�̣n Sinh là th�n Ta.

H�́t Quy�̉n 1

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 2

Duy�n Khởi 4: TH�̀N TH�NG BI�́N HÓA T�́I THẮNG CỦA NHƯ LAI

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n cùng m�̣t ngàn hai trăm năm mươi vị đ�̣ tử đ�̀u là b�̣c Đại A-la-hán, du hành giáo hóa, dừng nghỉ nơi thành Vương xá thu�̣c nước Ma-ki�̣t-đà. Vua nước �́y t�n là B�nh-sa vương, b�̉m tánh nh�n từ, hi�̀n hòa, từ l�u đã vun tr�̀ng đạo đức, chứng được Sơ quả, lòng tin kh�ng thoái chuy�̉n, t�m k�nh t�n Tam bảo càng th�m s�u dày, thường đem các thức ăn thượng di�̣u, y phục, đ�̀ nằm, thu�́c men� cúng dường Đức Như Lai và chúng Tỳ-kheo.

Từ trước, cả nước Ma-ki�̣t-đà cũng như nơi kinh đ� là thành Vương xá đã có nhóm Phú-lan-na là m�̣t trong sáu phái ngoại đạo, truy�̀n bá tà giáo, làm m� hoặc d�n chúng, s�́ người tin theo cũng khá nhi�̀u. Nhà vua có người em r�́t sùng t�n ngoại đạo này, k�nh thờ b�́n vi�̣c gọi đó là có đạo.

Khi mặt trời Ph�̣t xu�́t hi�̣n nơi đ�́t nước này, pháp bảo li�̀n được hưng thịnh. Nhà vua �n c�̀n khuy�n nhủ người em quy y Tam bảo, nhưng người �́y v�̃n c�́ ch�́p, tin vào tà thuy�́t, kh�ng nghe lời khuy�n, lại còn nói với vương huynh:�

�Em đã có th�̀y của em, chẳng c�̀n phải k�nh l�̃ �ng Cù-đàm nữa!

Nhà vua lại bảo:�

�Phước đi�̀n khó gặp, em n�n sắm sửa đủ các thức ăn u�́ng thượng vị đ�̉ cúng dường Đức Như Lai.

V� lời nói của nhà vua hợp lý, n�n người em kh�ng dám trái ý, li�̀n t�̉ chức đại trai đàn, kh�ng hạn cu�̣c người đ�́n dự, n�́u người nào tự ý đ�́n �ng ta đ�̀u đón ti�́p.

�ng ta sắp đặt, b�́ tr� bàn gh�́, tòa ng�̀i, bày bi�̣n đủ các món ăn h�́t sức thịnh soạn, r�̀i sai kẻ h�̀u �m th�̀m mời đám Lục sư ngoại đạo. Bọn này nh�̣n lời li�̀n đ�́n ng�̀i vào vị tr� quan trọng.

Đức Ph�̣t và chúng Tăng v� chưa có sự cung thỉnh n�n kh�ng tự đ�́n. Nhà vua nói với người em:�

�Em tuy kh�ng đ�ch th�n đ�́n thỉnh Đức Ph�̣t, nhưng cũng phải cho m�̣t người đ�́n thưa mời.

Khi có người mời, Đức Ph�̣t nh�̣n lời r�̀i cùng đại chúng đ�̀y đủ oai nghi đ�̀ng đ�́n dự h�̣i. Đức Ph�̣t th�́y đám ngoại đạo đã ng�̀i sa�n nơi những tòa cao, bèn dùng th�̀n th�ng dời họ xu�́ng hàng dưới th�́p. Chúng nh�n nhau, cùng bảo đứng d�̣y dời tòa l�n, nhưng tòa v�̃n c�́ định, v�̃n th�́y ng�̀i dưới th�́p. Cứ như v�̣y ba phen, cu�́i cùng họ phải gắng gượng mà ng�̀i.

Đ�́n lượt rửa tay, Đức Ph�̣t bảo th� chủ mời th�̀y của �ng rửa tay trước, nhưng nắp b�nh nước cứ đ�̣y k�n, phải đem đ�́n mời Đức Ph�̣t rửa trước, lúc này nước trong b�nh li�̀n chảy ra.

Ti�́p theo là chú nguy�̣n, Đức Ph�̣t cũng bảo th� chủ mời th�̀y m�nh chú nguy�̣n trước, nhưng đám Lục sư mi�̣ng như cứng lại nói kh�ng ra lời, phải đ�́n mời Ph�̣t, ngài dùng Phạm �m chú nguy�̣n, �m thanh trong lành vang r�̣ng khi�́n người nghe đ�̀u vui th�ch.

K�́ đ�́n giờ thọ thực, sự vi�̣c cũng được ti�́n hành như trước, nhưng đ�̀ ăn đem đ�́n cho đám Lục sư li�̀n bay l�n hư kh�ng. Lúc đem d�ng cho Đức Ph�̣t và chúng Tăng, th� các thức ăn kia từ tr�n kh�ng hạ xu�́ng. Đức Ph�̣t và chúng Tăng thọ trai xong, rửa tay, súc mi�̣ng, xỉa răng, trải tòa an tọa.

Đ�́n lượt thuy�́t pháp, Đức Ph�̣t cũng bảo mời th�̀y của th� chủ giảng nói trước, nhưng cũng như lúc chú nguy�̣n, đám Lục sư đ�̀u như bị c�́m kh�̉u. Tới ph�̀n Đức Ph�̣t, lúc này Đức Như Lai dùng Phạm �m, v� khắp chúng h�̣i di�̃n nói pháp vi di�̣u, đại chúng lắng nghe thảy đ�̀u th�́u đạt. Người em của B�nh-sa vương t�m được thanh tịnh, tin hi�̉u Ph�̣t pháp, n�n quy y Tam bảo chứng được Sơ quả. Ngoài ra trong chúng h�̣i có người chứng được Nhị quả, cho đ�́n dứt h�́t các l�̣u, chứng quả A-la-hán.

Mưu đ�̀ của đám ngoại đạo h�m �́y bị th�́t bại, n�n �m lòng bu�̀n bực, tức gi�̣n, t�m kh�ng lúc nào an �̉n. Sau đó m�̃i người tự t�m nơi vắng lặng đ�̉ mong học các thu�̣t lạ. Thi�n ma Ba-tu�̀n sợ đám ngoại đạo này khi�́p nhược, kh�ng th�̉ giữ n�̉i các thứ tà đạo mà Thi�n ma đã trao, n�n mới hi�̣n xu�́ng bi�́n thành tướng của vị Lục sư, ở trước m�̣t người ra năm người ph� di�̃n pháp thu�̣t. Bay đi trong hư kh�ng, th�n phun ra nước, lửa, m�̣t th�n ph�n làm nhi�̀u th�n, bi�́n hi�̣n đủ cách. Do đó đám ngoại đạo càng th�m tin c�̣y, bao nhi�u t�m ni�̣m tủi nhục lúc trước đ�̀u ti�u tan. Nay tự xét m�nh có th�̉ hơn Sa-m�n Cù-đàm, li�̀n cùng nhau đ�́n trước nhà vua khoe khoang v�̀ phép lạ, lại xin nhà vua mời Ph�̣t đ�́n đ�́u phép mới th�́y ai cao th�́p.

B�́y giờ, B�nh-sa vương mỉm cười nói:�

�Ta th�́y đám tà thu�̣t các �ng th�̣t h�́t sức m� mu�̣i. Uy đức của Ph�̣t r�̣ng lớn, lời nói kh�ng th�̉ di�̃n tả h�́t! Các �ng quả là mu�́n đem ánh sáng của đom đóm so với ánh sáng mặt trời, đem nước đọng nơi d�́u ch�n thú, sánh với nước nơi bi�̉n cả, đem ụ đ�́t của ki�́n đùn so với núi Tu-di, đem th�n th�́p hèn của loài dã can mà sánh với tướng của sư tử... Ch�̃ cao th�́p, lớn nhỏ đã quá rõ ràng có th�̉ tự bi�́t.

Lục sư t�u:�

�Đại vương chưa t�̣n mắt chứng ki�́n sự bi�́n hóa th�̀n di�̣u của chúng t�i, do đ�u mà ngài đem t�m xem rẻ chúng t�i như v�̣y!

Nhà vua ch�́p nh�̣n, hẹn bảy ngày sau mời nhóm ngoại đạo này đ�́n th� trường đ�́u phép.

Nhà vua th�n hành đ�́n ch�̃ Ph�̣t, tr�nh bày mọi sự vi�̣c như tr�n, r�̀i thưa:�

�Cúi mong Đức Th�́ T�n dùng phương ti�̣n th�̉ hi�̣n uy lực đ�̉ hàng phục tà đảng, đem chúng trở v�̀ với chánh đạo.

Đức Ph�̣t nói:�

�Này đại vương, Như Lai tự bi�́t đúng lúc!

Nhà vua nghe lời nói �́y, cho rằng Đức Ph�̣t đã ch�́p nh�̣n, li�̀n ra l�̣nh đám qu�̀n th�̀n t�m m�̣t vị tr� th�̣t r�̣ng rãi, sửa sang bằng phẳng sạch sẽ, treo cờ phướn, bày bi�̣n tòa ng�̀i. Đúng ngày khai h�̣i, d�n chúng đ�̀u tr�ng ngóng Như Lai đ�́n. Nhưng ngày h�m đó, Đức Như Lai cùng đại chúng từ thành Vương xá đi tới nước Tỳ-da-ly. Nhà vua đang trị v� nước �́y t�n là L�̣t-tha li�̀n d�̃n các quan cùng d�n chúng ra khỏi hoàng cung nghinh đón Ph�̣t và chúng Tăng. Đám Lục sư ngoại đạo cùng lớn ti�́ng nói rằng đã bi�́t từ l�u, tr� thu�̣t của Sa-m�n Cù-đàm cạn cợt �t ỏi, nay bắt bu�̣c phải so tài hơn thua n�n sợ mà lánh đi.

Khi �́y, B�nh-sa vương nghe tin Đức Ph�̣t đã rời khỏi nước, n�n sắm đ�̀y đủ v�̣t cúng dường ch�́t đ�̀y năm trăm xe, vua cùng các quan, d�n chúng g�̀m đ�́n mười vạn người, đem đ�̀y đủ v�̣t c�̀n dùng, t�́t cả đ�̀u đi theo Đức Ph�̣t.

Lục sư ngoại đạo li�̀n đ�́n trước đại vương L�̣t-tha t�u:�

�T�u đại vương, cho phép chúng t�i cùng Sa-m�n Cù-đàm so tài v�̀ th�̀n th�ng bi�́n hóa.

Đại vương nói:�

�Th�̣t là kẻ ngu si! Tự cho m�nh là có đạo đức, tài ba! Chỉ lo cho các �ng tự chu�́c l�́y sự tủi nhục đó th�i.

R�̀i nhà vua đ�́n bạch Ph�̣t:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, đám Lục sư ngoại đạo háo hức mu�́n so tài phép lạ với Ngài. Cúi xin Đức Như Lai hàng phục đám tà ác kia.

Đức Ph�̣t nói:�

�Này đại vương, Như Lai tự bi�́t đúng lúc!

Nhà vua nghe Ph�̣t nói như v�̣y, tưởng rằng Đức Ph�̣t đ�̀ng ý, n�n v�̀ ra l�̣nh sắp đặt t�̉ chức gi�́ng như B�nh-sa vương. Đúng ngày hẹn, d�n chúng chen chúc chờ xem thi phép. Nhưng h�m đó Đức Như Lai lại từ nước Tỳ-da-ly hướng d�̃n đại chúng đ�́n nước C�uthi�̉m-di. Vua của nước này t�n là Ưu Đi�̀n, nghe tin, bèn t�̣p hợp t�́t cả các quan lớn nhỏ, đ�ng đảo d�n chúng cùng đ�́n đón rước Đức Th�́ T�n và đại chúng.

D�n chúng thành Tỳ-da-ly sáng h�m đó sớm kh�ng th�́y Ph�̣t, n�n hỏi nhau:�

�V� sao Ph�̣t lại sang nước C�u-thi�̉m-di?�

Đám Lục sư th�́y v�̣y lại càng hu�nh hoang, nói với các m�n đ�̀ của họ:�

�Rõ là Sa-m�n Cù-đàm kh�ng dám gặp chúng ta.

Lúc �́y, vua L�̣t-tha nghe Đức Ph�̣t đã rời khỏi nước m�nh, cũng sắm sửa v�̣t c�̀n dùng, chở đ�̀y năm trăm xe theo đ�̉ cúng dường. Vua, đ�ng đảo các quan và d�n chúng g�̀m bảy vạn người, đem đ�̀y đủ v�̣t c�̀n dùng, t�́t cả cùng theo sau Đức Ph�̣t.�

Đức Ph�̣t từ nước C�u-thi�̉m-di đi sang nước Vi�̣t kỳ, từ nước Vi�̣t kỳ, Đức Ph�̣t lại đ�́n nước Đặc-xoa-thi-la, r�̀i tới các nước Bala-nại, Ca-tỳ-la-v�̣, sau cùng th� dừng ch�n ở nước Xá-v�̣.

Trong lúc Đức Th�́ T�n đi qua các nước tr�n, đ�̀u có ngàn vạn ức d�n chúng, trăm quan, vua t�́t cả cùng đón rước trọng th�̉, cung k�nh cúng dường. Nơi m�̃i nước Đức Ph�̣t đi qua, đám Lục sư ngoại đạo lu�n đu�̉i theo sau, mời Đức Ph�̣t đ�́u phép và khoe khoang tài năng của m�nh.

Các qu�́c vương đem theo các quan, d�n chúng g�̀m đ�́n v� lượng trăm ngàn vạn ức người, ch�̣t n�ch tr�n các con s�ng và đ�̀ng n�̣i, đang đ�̉ x� v�̀ nước Xá-v�̣. Vua nước Xá-v�̣ lúc đó là Thắng Qu�n, là m�̣t vị vua có uy đức lớn được mọi người t�n k�nh, ti�́ng đ�̀n khắp mọi nơi.

Đám Lục sư ngoại đạo lại đ�́n ch�̃ Thắng Qu�n t�u:�

�T�u đại vương, Sa-m�n Cù-đàm đã lánh mặt chúng t�i, b�n ba qua khắp các nước ý mu�́n tr�́n tránh. Chúng t�i cùng đám m�n đ�̣ quy�́t ch� đu�̉i theo, nay đ�́n nơi đ�y, xin đại vương cho phép chúng t�i cùng Sa-m�n Cù-đàm đ�́u phép hơn thua.

Vua Thắng Qu�n nói với đám ngoại đạo:�

�Thánh đức của Như Lai khó có th�̉ nghĩ bàn, đám các �ng là hàng phàm phu ngu si sao dám tranh hơn thua?

Nhà vua đ�́n ch�̃ Đức Ph�̣t, thưa lại đủ mọi sự vi�̣c như tr�n và cúi xin Đức Th�́ T�n th�̉ hi�̣n m�̣t �t th�̀n th�ng bi�́n hóa, nhằm khi�́n cho d�n chúng khắp các nước th�́y được th�̀n lực của Ph�̣t, ph�n bi�̣t tà chánh.

Đức Ph�̣t nói với vua Thắng Qu�n:�

�Này đại vương, đ�y chẳng phải là duy�n nhỏ, nay ch�nh là đúng lúc, như lời đại vương thỉnh.

Nhà vua li�̀n ra l�̣nh các quan trực thu�̣c sửa soạn, b�́ tr� h�̣i trường, bày bi�̣n tòa ng�̀i, dùng đủ các thứ hoa hương. T�́t cả vua quan, d�n chúng khắp nước đ�̀u t�̀ tựu.

Nhằm ngày đ�̀u tháng, vào lúc ban mai, Đức Ph�̣t và đại chúng đ�́n h�̣i trường trước nh�́t. H�m �́y đại vương Thắng Qu�n đem t�m thanh tịnh thi�́t trai cúng dường, tự tay m�nh bưng d�ng các thức ăn u�́ng, nước rửa, tăm xỉa răng� cho Đức Ph�̣t.

Đức Ph�̣t nh�̣n tăm xỉa răng xong r�̀i vứt xu�́ng đ�́t, từ nơi tăm xỉa răng �́y mọc l�n m�̣t m�̀m c�y xanh t�́t phát tri�̉n r�́t nhanh, l�̀n l�̀n cao lớn tới ba trăm do-tu�̀n, tàng c�y bao trùm hai trăm do-tu�̀n, cành, lá, hoa, quả bằng bảy báu, có nhi�̀u màu sắc khác nhau; theo m�̃i màu sắc phát ra m�̃i hào quang, ăn trái c�y này mùi vị như cam l�̣.

T�́t cả d�n chúng tr�ng th�́y th�̀n th�ng của Đức Ph�̣t bi�́n hóa như v�̣y, đ�̀u sinh t�m k�nh trọng, ca ngợi là đi�̀u chưa từng có. Đức Ph�̣t tùy theo căn cơ của đại chúng v� họ thuy�́t giảng di�̣u pháp. Th�nh giả lãnh h�̣i t�m được giải ng�̣, chứng đắc pháp B�́t thoái chuy�̉n.

Qua ngày thứ hai, vua Ưu Đi�̀n nước C�u-thi�̉m-di thỉnh Ph�̣t cúng dường. Đức Ph�̣t, nơi giữa bi�n giới hai nước, hóa hi�̣n hai hòn núi lớn, cao r�̣ng đẹp đẽ, núi do bảy báu tạo thành, đủ màu sắc chói sáng.

M�̣t núi ở tr�n đỉnh tu�n ra v� s�́ cơm canh, mùi vị thơm tho, ngon ngọt như vị T�-đà. V� lượng chúng sinh trong các nước cùng nhau đ�́n thọ dụng đ�̀u được đ�̀y đủ.

Hòn núi thứ hai tu�n ra đ�̀y d�̃y các loại cỏ thơm non m�̀m mại, ăn kh�ng đắng kh�ng nhám, các loài súc sinh như bò, ngựa, voi, d�... đ�̀u được no n�.�

T�́t cả d�n chúng các nước th�́y th�̀n th�ng bi�́n hóa của Đức Ph�̣t như th�́, đ�̀u sinh t�m k�nh t�n, h�́t lời ca ngợi là đi�̀u chưa từng có. Đức Ph�̣t v� họ mà thuy�́t pháp, mọi người đ�̀u tỏ ng�̣, chứng quả Tu-đà-hoàn.

Qua ngày thứ ba, vua Thu�̀n-ch�n-đà nước Đại Vi�̣t-chi thỉnh Đức Ph�̣t cúng dường. Nhà vua d�ng nước trong sạch đ�̉ Đức Ph�̣t súc mi�̣ng, rửa tay, Đức Ph�̣t dùng xong đ�̉ nước xu�́ng đ�́t th� ch�̃ đ�́t �́y hóa thành ao bảy báu, m�̃i mặt r�̣ng hai trăm dặm, nước tám c�ng đức chứa đ�̀y ắp trong ao, hoa sen b�́n màu mọc khắp xa g�̀n, mùi thơm tinh khi�́t. T�́t cả chúng h�̣i th�́y Đức Ph�̣t hi�̣n bày th�̀n th�ng bi�́n hóa như v�̣y, đ�̀u sinh t�m t�n k�nh. Đức Ph�̣t lại v� họ thuy�́t pháp, t�m ý khai ng�̣, xa l�a tr�̀n c�́u đ�̀u chứng Sơ quả.

Qua ngày thứ tư, vua Đà-bà-di nước Đặc-xoa-thi-la thỉnh Đức Ph�̣t cúng dường. Lúc �́y, Đức Ph�̣t đ�́i nơi b�́n mặt ao báu kia bi�́n thành tám dòng s�ng lớn, nước trong xanh, sóng đ�̣p d�̀n d�̣p vào nhau tu�n chảy li�n tục. Ti�́ng nước chảy di�̃n nói pháp tám giải thoát và các pháp Ba-la-m�̣t, người nghe đ�̀u phát t�m B�̀-đ�̀.

Qua ngày thứ năm, vua Phạm-ma-đạt nước Ba-la-nại thỉnh Ph�̣t cúng dường. Khi đó, từ kim kh�̉u Đức Như Lai phóng ra hào quang màu vàng ròng chi�́u khắp cõi Tam thi�n đại thi�n, chúng sinh nhờ hào quang chi�́u soi, th�n t�m được thư thái, gi�́ng h�̣t như sự an lạc nơi đ�̣ Tam thi�̀n. Đức Ph�̣t v� họ thuy�́t pháp, chúng h�̣i đ�̀u đạt được pháp nhãn thanh tịnh.

Qua ngày thứ sáu, vua L�̣t-tha nước Tỳ-da-ly thỉnh Ph�̣t cúng dường. Di�̣u lực từ bi của Đức Như Lai gia h�̣ b�nh đẳng cho t�́t cả chúng sinh trong h�̣i, khi�́n t�́t cả họ đ�̀u hi�̉u rõ v�̀ nghi�̣p báo thi�̣n ác xen l�̃n của hành đ�̣ng và tư tưởng khác nhau nơi m�̃i người, n�n đ�̀u kinh sợ và sinh t�m hoan hỷ, ca ngợi c�ng đức của Như Lai. Đức Ph�̣t v� họ mà thuy�́t pháp, m�̃i người được tỏ ng�̣ m�̣t cách th�́u su�́t, phát t�m thanh tịnh an trụ nơi pháp nh�̃n v� sinh.

Đ�́n ngày thứ bảy, các người thu�̣c dòng họ Th�ch nước Ca-tỳla-v�̣ thỉnh Đức Ph�̣t cúng dường. Đức Ph�̣t dùng th�̀n lực khi�́n mọi người trong h�̣i đ�̀u th�́y th�n m�nh làm Chuy�̉n lu�n thánh vương, đ�̀y đủ bảy thứ báu, m�̣t ngàn người con qu�y qu�̀n, các ti�̉u vương, trăm quan, d�n chúng đ�̀u cung k�nh thừa hành, ai n�́y đ�̀u hoan hỷ, ca ngợi c�ng đức của Như Lai, Đức Ph�̣t v� họ thuy�́t pháp, mọi người đ�̀u phát t�m c�̀u quả vị B�̀-đ�̀ V� thượng.

Qua ngày thứ tám, trời Đ�́ Th�ch bi�́t Ph�̣t Th�́ T�n dùng th�̀n lực đ�̉ thu phục hóa đ�̣ đám tà đảng, n�n hi�̣n xu�́ng nh�n gian thỉnh Đức Ph�̣t cúng dường, v� Đức Ph�̣t, Đ�́ Th�ch t�n tạo tòa sư tử bằng bảy báu. Khi Đức Ph�̣t thăng tòa, hào quang từ tòa chi�́u sáng rực rỡ, Đ�́ Th�ch, Phạm thi�n cùng chư Thi�n đứng h�̀u hai b�n, t�́t cả chúng h�̣i đ�̀u ng�̀i im lặng lẽ. B�́y giờ, Đức Như Lai đưa cánh tay màu vàng ròng, dùng bàn tay �́n vào tòa ng�̀i, b�̃ng nhi�n có �m thanh phát ra như ti�́ng g�̀m của voi chúa, ngay lúc đó, có năm đại Dược-xoa, x� dẹp mọi người r�̀i đ�́n tóm đám Lục sư kéo tới trước pháp tòa, th�̀n M�̣t T�ch c�̀m chày Kim cang tr�n đ�̀u đang b�́c lửa, t�́t cả Lục sư thảy đ�̀u kinh hãi v�̣i vàng t�̉u thoát l�́y làm x�́u h�̉, v� quá nhục nhã. M�n đ�̀ của đám Lục sư đ�́n ch�n vạn người đ�̀u quy y Ph�̣t xin làm đ�̣ tử. Đức Ph�̣t nói: �Thi�̣n lai�, tức th� r�u tóc tự rụng, thành Sa-m�n, đ�̀u chứng quả A-la-hán.

Lúc �́y B�nh-sa vương lại bạch Ph�̣t:�

�Thưa Đức Th�́-T�n, ngày nay đám Lục sư ngoại đạo sinh ra tuy gặp Ph�̣t mà kh�ng được nhờ �n t�́ đ�̣, con nguy�̣n mu�́n nghe nguy�n nh�n nơi ki�́p trước của họ.

Đức Ph�̣t nói:�

�Này đại vương, n�n h�́t sức đ�̉ ý lắng nghe! V�̀ thời quá khứ, v� lượng, v� s�́ ki�́p v�̀ trước, tại cõi Di�m-phù-đ�̀ này có m�̣t vị vua t�n là Xa-c�u-lợi, trị nước đã l�u mà kh�ng có người n�́i giữ ng�i báu. M�̣t khi nghĩ đ�́n vi�̣c �́y, lòng vua lu�n ưu s�̀u, n�n phát t�m r�̣ng rãi làm vi�̣c phước lợi đ�̉ c�̀u mong cho sở nguy�̣n kia được thành tựu. Trời Đ�́ Th�ch th�́y v�̣y bèn hi�̣n làm m�̣t lương y, đ�́n cung đi�̣n vua hỏi v�̀ nguy�n do s�̀u mu�̣n, nhà vua đem mọi sự như tr�n tr�nh bày cho lương y nghe. Th�̀y thu�́c nói:�

�T�i sẽ v� đại vương l�n Tuy�́t sơn hái linh dược v�̀ cho h�̣u phi u�́ng, sau đó sẽ có con.�

Nhà vua h�́t sức vui mừng.�

Sau khi th�̀y thu�́c hái linh dược v�̀ n�̣i cung, dùng sữa sắc thu�́c d�ng l�n hoàng thượng cho h�̣u phi u�́ng. Vương h�̣u nghe mùi h�i khó chịu, lại th�m kh�ng tin n�n chẳng chịu u�́ng. Lương y cáo bi�̣t ra v�̀. Ph�̀n thu�́c �́y các cung t�̀n tranh nhau chia u�́ng, u�́ng xong chẳng bao l�u đ�̀u cảm th�́y m�nh có mang. Khi �́y, vương h�̣u nghe v�̣y n�n h�́i ti�́c, bu�̀n r�̀u than thở, cho người lục ki�́m linh dược lúc trước, may chỉ còn được m�̣t �t bã, bèn dùng sữa sắc u�́ng, sau đó vương h�̣u có mang. Các phu nh�n khác đ�́n ngày l�m b�̀n, ai ai cũng sinh được hài nhi dung mạo tu�́n tú, nhà vua h�́t sức vui mừng. Cu�́i cùng vương h�̣u mới sinh được m�̣t hoàng tử, khu�n mặt h�́t sức x�́u x�, th�n h�nh như g�́c c�y, nhà vua và hoàng h�̣u th�́y v�̣y đ�̀u chẳng vừa ý, nh�n đó đặt t�n cho thái tử là Ch�u Ng�̣t. Thái tử Ch�u Ng�̣t qua năm tháng đã trưởng thành, võ ngh�̣, sức mạnh hơn người.

B�́y giờ giặc thù từ trước láng gi�̀ng x�m l�́n bi�n cương, nhà vua sai thái tử đánh dẹp, thái tử đ�̉y lui được qu�n địch. Nhà vua nh�n đ�́y mà lòng y�u thương con d�ng l�n, mới lo vi�̣c lứa đ�i cho thái tử.

Vua Xa-c�u-lợi từng nghe vua L�-sắt-bạt-tha trị v� nơi nước xa x�i, có m�̣t c�ng chúa dung nhan v� cùng xinh đẹp. Vua bèn sai người đ�́n c�̀u h�n cho thái tử mong được vua L�-sắt-bạt-tha nh�̣n lời. Sáu nước khác nghe danh c�ng chúa đ�̀u đem t�m ưa th�ch n�n tranh nhau tới c�̀u h�n, do đó sáu nước cử qu�n đánh nhau. Vua L�sắt-bạt-tha lúc này mới nói rõ ý m�nh: N�́u ta ch�́p nh�̣n gả c�ng chúa cho m�̣t nước nào th� các nước kia sẽ đem t�m oán gi�̣n ta. V�̣y nước nào đánh lui được các nước khác, ch�nh nước đó sẽ đón c�ng chúa của ta.

Thái tử Ch�u Ng�̣t nghe lời bày tỏ của vua kia, mới rõ sự thực là đang có các nước tranh nhau, n�n sử dụng các thứ binh kh� sắc bén, đám qu�n binh là hàng trai trẻ khỏe mạnh, hăng hái x�ng ra tr�̣n địa n�n k�́t quả là thắng, đem sáu thủ c�́p của các vua kia d�ng cho vua L�-sắt-bạt-tha, nhà vua h�́t sức vui mừng, nh�̣n thái tử làm chàng r�̉. Thái tử Ch�u Ng�̣t th�́ng lãnh tướng sĩ sáu nước cùng phu nh�n trở v�̀ b�̉n qu�́c.

C�ng chúa th�́y thái tử Ch�u Ng�̣t di�̣n mạo x�́u x�, thường tỏ vẻ sợ s�̣t. Thái tử tủi ph�̣n, t�m chẳng được y�n �̉n n�n lẻn vào rừng s�u t�nh b�̀ tự tử. Trời Đ�́ Th�ch bi�́t được ý định của thái tử n�n hi�̣n xu�́ng nơi rừng s�u kia, khéo léo đem lời an ủi và cho m�̣t vi�n ngọc quý, bảo thái tử đem vi�n ngọc �́y gi�́u k�n tại đảnh đ�̀u, sẽ được tướng mạo như m�nh kh�ng khác. Thái tử quỳ nh�̣n vi�n ngọc r�̀i vui vẻ trở v�̀ hoàng cung, người vợ th�́y, chẳng bi�́t là ai mới hỏi:�

�Ngươi là người nào?�

Thái tử bèn k�̉ lại đ�̀y đủ v�̀ nguy�n do có được vi�n ngọc.�

Thái tử từ đ�y kh�ng còn t�n Ch�u Ng�̣t nữa, lại được thay bằng t�n Tu-đà-la-xá.

Đức Ph�̣t nói với vua B�nh-sa vương:

�Vua Xa-c�u-lợi lúc �́y nay là phụ vương Tịnh Phạn, vương phu nh�n thời đó nay là Ma-da phu nh�n. Thái tử x�́u x� ch�nh là Ta, còn người vợ xinh đẹp thuở �́y nay là phu nh�n Da-du, sáu vị vua b�́y giờ nay là đám Lục sư như Phú-lan-na...

[^]

Duy�n Khởi 5: NHƯ LAI CHẲNG BỊ CH�́T Đ�̣C LÀM HẠI

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n đang hành hóa nơi thành Vương xá, qu�́c chủ lúc �́y là vua A-xà-th�́, mới phát sinh lòng tin thanh tịnh, quy y Ph�̣t-đà, b�́n sự cúng dường lu�n đ�̀y đủ, do đó, các đại th�̀n, mu�n d�n, b�́n chúng đ�̀u g�̀n gũi cung k�nh Đức Như Lai. Ph�̣t đã dùng phạm �m thuy�́t giảng di�̣u pháp, chỉ dạy hàng đ�̣ tử đoạn trừ mười nghi�̣p ác: Kh�ng được gi�́t hại sinh mạng, kh�ng được tr�̣m cướp của người, kh�ng được tạo tác tà hạnh, kh�ng được nói lời chẳng th�̣t, kh�ng được nói lời th�u d�̣t, kh�ng được nói lưỡi hai chi�̀u, kh�ng được nói lời th� ác, kh�ng tham lam, kh�ng s�n h�̣n và kh�ng tà ki�́n. Những chúng sinh này nhờ Ph�̣t giáo hóa tu t�̣p theo mười đi�̀u lành, đem th�n t�m thanh tịnh an trụ trong Ph�̣t pháp.�

Lúc �́y, có m�̣t trưởng giả t�n là Th�n Nhựt, v� cùng giàu có, tài sản v� lượng, có th�́ lực lớn, từ xưa đ�́n nay lu�n phụng thờ ngoại đạo, ch�́p giữ tà ki�́n, theo giáo pháp Bà-la-m�n.

Đám ngoại đạo th�́y vua A-xà-th�́, các đại th�̀n cùng v� s�́ d�n chúng quy ngưỡng k�nh t�n Đức Như Lai, mà các m�n đ�̀ của họ m�́t th� d�ng cúng �t ỏi, n�n �m lòng ganh ghét, mu�́n ám hại Đức Ph�̣t, bèn đ�́n nhà trưởng giả Th�n Nhựt cùng nhau bàn k�́. Chúng nói:

�Sa-m�n Cù-đàm thường nói m�nh bi�́t rõ mọi sự vi�̣c trong ba cõi, bi�́t trước t�m ni�̣m của kẻ khác, ta nay t�m cách thử xem vi�̣c �́y có th�̣t chăng?�

Trưởng giả nói:�

�Phải đ�́y, nhưng phải thử nghi�̣m như th�́ nào?

Ngoại đạo nói:�

�Trưởng giả phải quy y giả với Ph�̣t, thỉnh Ph�̣t v�̀ nhà bày bi�̣n cúng dường món ăn u�́ng thượng vị, n�́u Sa-m�n bi�́t trước th� kh�ng nh�̣n lời, còn n�́u nh�̣n lời thỉnh, th� đám Sa-m�n Cù-đàm �́y t�́t sẽ bị họa.

Ngoại đạo hi�́n: Trước ti�n là b�n trong c�̉ng vào đào sa�n m�̣t h�̀m th�̣t s�u r�̣ng, dưới chứa đ�̀y những khúc lửa cháy sa�n, mặt h�̀m đ�̣y bằng m�̣t t�́m sắt dựa vào m�̣t đòn b�̉y r�̀i phủ l�n m�̣t lớp đ�́t mỏng, chờ cho Sa-m�n Cù-đàm d�̃n các m�n đ�̣ đi ngang qua đ�y. Như họ lánh th�n đi quanh cửa h�ng an toàn, th� xem như kh�ng có g� xảy ra. Vi�̣c k�́ ti�́p, trưởng giả vái chào họ r�̀i mời đi thẳng vào trai đường, dùng cơm đã tr�̣n l�̃n đ�̣c dược d�ng cho họ ăn.

Trưởng giả Th�n Nhựt khen ngợi cho là thượng sách, r�̀i m�̃i m�̃i làm theo y như lời ngoại đạo, sai các thu�̣c hạ g�́p rút đào h�̀m và b�́ tr� đúng như mưu, r�̀i trưởng giả đ�́n ch�̃ Đức Ph�̣t, tỏ vẻ thành k�nh thỉnh Ph�̣t. Đức Ph�̣t bi�́t trưởng giả này cơ duy�n hóa đ�̣ đã đ�́n, n�n im lặng nh�̣n lời. Khi �́y đám ngoại đạo h�́t sức vui mừng.

Trưởng giả có m�̣t người con t�n là Nguy�̣t Quang, tu�̉i vừa mười sáu, th�ng minh lanh lợi, từ l�u đời đã vun tr�̀ng căn lành, có tr� tu�̣ bi�́t được thọ mạng từ đời trước của m�nh, n�n thưa với cha:�

�Th�̀n tr� của Đức Như Lai, chúng sinh vừa d�́y ni�̣m là li�̀n bi�́t. Đám ngoại đạo là hạng người ngu si cha phải th�̣n trọng chớ n�n tin.�

Trưởng giả Th�n Nhựt kh�ng nghe theo lời con, v�̃n thực hi�̣n k�́ hoạch đào h�̀m chứa lửa, dùng thu�́c đ�̣c hòa l�̃n với cơm. Trưởng giả chờ trời sáng cho người đi thỉnh Ph�̣t đ�́n xem thử sự vi�̣c th�́ nào.

Đức Như Lai đã bi�́t trước n�n dặn các Tỳ-kheo bưng b�nh bát đi theo sau m�nh. Cùng lúc các vị: Tứ đại Thi�n vương, Đ�́ Th�ch, Phạm thi�n và các chúng Trời, R�̀ng, Quỷ, Th�̀n... thảy đ�̀u theo h�̀u Đức Ph�̣t. B�́y giờ, Đức Ph�̣t hi�̣n các th�̀n th�ng bi�́n hóa: Trước ti�n phóng hào quang màu vàng ròng chi�́u thẳng đ�́n nhà trưởng giả Th�n Nhựt, r�̀i cùng với đại chúng ung dung hướng v�̀ nhà trưởng giả. Th�n tướng của Đức Ph�̣t uy nghi�m rạng rỡ như mặt trăng ở giữa đám sao. Khi g�̀n đ�́n c�̉ng ch�nh th� đại địa hi�̣n đủ sáu thứ ch�́n đ�̣ng, người b�̣nh được lành, người mù được th�́y, kẻ đi�́c được nghe, mọi thứ đ�̣c hại đ�̀u ti�u tan, kẻ đi�n cu�̀ng th� t�m tr� được sáng su�́t trở lại, t�́t cả các thứ �m nhạc tự nhi�n hòa t�́u, các loài c�̀m thú quý hi�́m b�̃ng nhi�n cùng nhau nhảy nhót k�u vang, h�̀m lửa được che đ�̣y kia do th�̀n lực của Ph�̣t li�̀n bi�́n thành ao nước r�̣ng lớn, trong lành, nơi ao lại hi�̣n hoa sen ngàn cánh, Đức Như Lai bước tr�n đó ch�̣m rãi đi vào trước, các vị đại đ�̣ tử tu�̀n tự bước tr�n hoa sen trăm cánh ngay hàng ti�́n vào sau.

Trưởng giả Th�n Nhựt lúc �́y chứng ki�́n các th�̀n th�ng bi�́n hóa của Như Lai mới tỉnh ng�̣, th�́y m�nh là kẻ kh�ng hi�̉u bi�́t, n�n h�́t sức lo sợ, v�̣i vàng đ�̀u mặt sát đ�́t cung k�nh đảnh l�̃ Đức Ph�̣t xin sám h�́i, tự trách vi�̣c làm t�̣i l�̃i của m�nh.

Giờ ăn sắp đ�́n, trưởng giả mu�́n sai kẻ h�̀u nhanh chóng n�́u cơm thơm ngon khác đ�̉ d�ng cúng Đức Như Lai. Đức Ph�̣t bảo trưởng giả:�

�Cứ l�́y cơm đã tr�̣n với đ�̣c dược đem lại cho Ta, chẳng c�̀n n�́u cơm khác.�

Đức Ph�̣t lại bảo đại chúng, khi nh�̣n cơm này đ�̉ vào trong bát chưa được ăn li�̀n. Đức Ph�̣t nói ti�́p:�

�Kẻ phàm phu nơi th�́ gian có ba đi�̀u đ�̣c: M�̣t là tham dục, hai là s�n h�̣n, ba là ngu si. Như Lai hi�̣n nay đã trải qua v� s�́ đại ki�́p di�̣t trừ lửa phi�̀n não, t�m được thanh tịnh trong lành, đ�́i với ba thứ đ�̣c đó đã hoàn toàn dứt sạch. Giả sử thu�́c đ�̣c lớn như núi Tu-di, h�̀m lửa đào r�̣ng như bi�̉n cả, th� đ�́i với th�n Như Lai đ�̀u chẳng th�̉ g�y t�̉n hại, n�n cơm tr�̣n l�̃n đ�̣c dược này, do di�̣u lực từ sự thực hành của Ph�̣t, Pháp, Tăng khi�́n cho t�́t cả mọi đ�̣c hại đ�̀u được ti�u trừ.

Đức Ph�̣t và đại chúng cùng thọ trai, đ�̀u b�nh y�n v� sự. Lúc này đám ngoại đạo đ�̀u l�̃n tr�́n.

Trưởng giả Th�n Nhựt quỳ g�́i đảnh l�̃ dưới ch�n Đức Ph�̣t, bạch:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, con quá ngu si nghe theo đám tà sư làm đi�̀u ác này, cúi xin đức đại từ bi thương xót thọ nh�̣n sự sám h�́i của con đ�̉ con khỏi ưu s�̀u, sợ hãi.

Đức Như Lai v� trưởng giả giảng nói pháp b�́n Thánh đ�́: Kh�̉, T�̣p, Di�̣t, Đạo. Trưởng giả nghe r�̀i t�m được thanh tịnh, tin hi�̉u, chứng b�̣c Sơ quả, đảnh l�̃ Đức Ph�̣t r�̀i lui ra.

[^]

Duy�n Khởi 6: THỎ CHÚA XẢ TH�N CÚNG DƯỜNG PHẠM CH�

B�̀-tát trong thời quá khứ thường làm thỏ chúa, do các nghi�̣p nh�n còn sót lại từ đời trước của m�nh, tuy thọ báo th�n làm thỏ mà bi�́t nói ti�́ng người. Thỏ chúa tánh ngay thẳng, th�̣t thà, chưa từng bi�́t d�́i trá, d�́c chứa nhóm tr� tu�̣, hu�n t�̣p theo từ bi, t�m kh�ng h�́ d�́y ni�̣m sát hại, ở trong v� lượng trăm ngàn con thỏ, do b�̉m tánh hi�̀n hòa, mực thước, n�n được đứng đ�̀u nơi đ�̀ng loại.

Thỏ chúa v� hàng thu�̣c hạ giảng nói kinh pháp, khuy�n b�̀y thỏ n�n đ�̉ ý lắng nghe khéo suy ni�̣m:�

�Ta cùng các người từ v� thỉ ki�́p đ�́n nay, chẳng tu hạnh ch�n chánh, n�n theo nghi�̣p lưu chuy�̉n trong các đường ác. Do b�́n thứ nh�n là tham lam, gi�̣n dữ, si m�, ki�u mạn, n�n bị đọa trong ba nẻo dữ.�

Hoặc do tham lam bỏn sẻn tạo mười nghi�̣p ác, v� nh�n duy�n �́y n�n bị đọa vào loài ngạ quỷ, do sự tham lam keo ki�̣t lu�n tăng trưởng, n�n c�̉ họng như l�̃ kim, nhi�̀u ki�́p l�u dài chưa từng nghe đ�́n t�n nước u�́ng, n�́u th�́y được chút cơm th� cơm kia li�̀n bi�́n thành lửa, da bọc l�́y xương chịu các kh�̉ bức v�̀ đói khát.

Hoặc do s�n h�̣n tạo mười đi�̀u ác, v� nh�n duy�n này mà phải đọa vào loài súc sinh. Hoặc làm loài thú như: cọp, t� giác, rắn đ�̣c, loài kh�ng ch�n, loài nhi�̀u ch�n, ăn nu�́t l�̃n nhau. Hoặc làm th�n lạc đà, tr�u, bò� chịu quả báo phải chở nặng đi xa, c�̉ m�̀m đ�̀u bị lở đ�̉ trả nợ đời trước của m�nh.

Hoặc do ngu si tạo mười đi�̀u ác, v� nh�n duy�n �́y mà bị đọa vào địa ngục. Do kh�ng có tr� tu�̣ ch�n chánh, n�n cho kh�ng có nh�n quả, hủy báng Ph�̣t, Pháp, Tăng, đoạn hạt gi�́ng tr� tu�̣, phải chịu sự trừng phạt thọ nh�̣n v� s�́ kh�̉ bức nơi các địa ngục Bát hàn, Bát nhi�̣t, núi đao, rừng ki�́m...

Hoặc do ngã mạn tạo mười đi�̀u ác, v� nh�n duy�n đó mà bị đọa vào loài A-tu-la, t�m thường dua nịnh, cao ngạo tự đại, xa lánh thi�̣n tri thức, chẳng tin Tam bảo, tuy thọ nh�n phước báo như chư Thi�n, nhưng bị cái kh�̉ v�̀ chi�́n đ�́u n�n tay ch�n lu�n bị tàn hại.

Ta nay lược nói sự thọ kh�̉ ở các cõi như v�̣y, n�́u nói đ�̀y đủ th� trọn ki�́p cũng kh�ng di�̃n tả h�́t. Lại nữa, ta cùng với các ngươi do kh�ng có mắt tr� tu�̣, ngu si lu�n tăng tưởng, n�n thọ l�́y th�n loài thỏ, thường chịu các kh�̉ v�̀ đói khát, thi�́u cỏ ăn nước u�́ng. Tuy s�́ng nơi đ�̀ng n�̣i hay rừng s�u, lu�n lu�n h�̀i h�̣p lo sợ, hoặc bị tai nạn do lưới r�̣p, h�̀m b�̃y, hoặc bị thợ săn bắn hại. Hi�̣n tại thọ nh�̣n sự kh�̉ này ta phải h�́t sức nhàm chán, xa l�a tai họa �́y. M�̃i người đ�̀u n�n phát t�m dũng mãnh quy�́t tu t�̣p mười đi�̀u lành, hướng đ�́n vi�̣c xa l�a các nẻo ác, c�̀u sinh cảnh giới t�́t đẹp.�

Thuở �́y, thỏ chúa thường v� đ�̀ng loại di�̃n nói pháp quan trọng th�ch hợp với căn cơ của chúng như tr�n.

B�́y giờ, có m�̣t ngoại đạo thu�̣c dòng Bà-la-m�n, nhàm chán th�́ gian n�n vào núi tu t�̣p đạo Ti�n, xa l�a ái dục, kh�ng khởi t�m s�n h�̣n, u�́ng nước trong, ăn hoa quả, th�ch ở ch�̃ vắng lặng, móng tay và r�u tóc đ�̉ dài, ra tướng Phạm ch�. M�̣t h�m, b�̃ng nghe ti�́ng thuy�́t kinh giảng pháp của thỏ chúa với b�̀y thỏ từ xa vọng lại, Phạm ch� này tự than:�

�Ta nay tuy được làm người, nhưng ngu si v� tr�, kh�ng bằng thỏ chúa kia, hi�̉u rõ pháp thi�̣n đem khai ng�̣ cho đ�̀ng loại. Thỏ chúa này nh�́t định là b�̣c đại Hi�̀n thánh quy�̀n bi�́n hóa th�n, hoặc là Phạm vương hay Đại tự tại... Ta nh�n được nghe lời thuy�́t pháp của thỏ chúa �́y mà xa l�a các phi�̀n não, th�n t�m được thư thái. Nay thỏ chúa này t�m tánh nh�n từ, khéo có th�̉ t�m ra được giáo pháp của các Thánh hi�̀n đời trước, ph�n bi�̣t được lý báo ứng của thi�̣n ác. Từ b�́y l�u nay, ta nương th�n nơi hang núi, l�́y cỏ làm y phục, s�́ng bằng hoa quả đ�̉ mong c�̀u đạo ra khỏi ba cõi, chưa gặp được lời chỉ dạy của các b�̣c th�̀y, bạn nào như v�̣y, nay vừa nghe được n�n vui mừng v� cùng.�

Lúc �́y, Ti�n nh�n bèn đứng d�̣y chắp tay, đi v�̀ ch�̃ ở của thỏ chúa, nói lời �n t�̀n:�

�B�̣c Đại sĩ kỳ di�̣u! Phương ti�̣n hi�̣n th�n nơi loài thỏ, v� chúng sinh giảng nói r�̣ng pháp y�́u. Ngài nay đ�ch th�̣t là b�̣c đã nắm giữ đại pháp, là kho tàng chứa t�́t cả chánh pháp, xin v� t�i mà mở bày chỉ rõ giảng nói pháp m�n t�́i thượng, r�́t ráo ra khỏi sự kh�̉ nơi ba cõi. T�i trước đ�y học đạo Bà-la-m�n, từ l�u đã gắng nhi�̀u sức kh�̉ c�ng nhưng h�̀u như kh�ng đem lại k�́t quả g�! V� như người ngu xoi đục băng đ�̉ t�m lửa th� kh�ng th�̉ có lửa được! Nay nguy�̣n theo nh�n giả làm nơi nương tựa.

Thỏ chúa đáp:

�Này đại Bà-la-m�n, pháp giải thoát ta giảng nói h�m nay, có c�ng năng nh�̉ sạch t�̣n g�́c đau kh�̉, hợp với căn cơ của �ng, sẽ thỏa đáng ch�̃ mong mu�́n của �ng, ta kh�ng h�̀ ti�́c l�̃n. Từ l�u ta đã trừ sạch mọi c�́u nhi�̃m của tham lam bỏn sẻn, v� nhằm đem lại lợi �ch cho chúng sinh, th�ch ở trong sinh tử đ�̉ giáo hóa đ�̀ng loại, n�n thọ l�́y th�n thỏ này.

Khi �́y, Ti�n nh�n nghe lời thỏ nói như v�̣y, t�m r�́t hoan hỷ, được đi�̀u chưa từng có, li�̀n thưa:

�T�i nay may mắn được g�̀n gũi b�̣c Từ bi giáo hóa, mong ngài thương xót chỉ dạy, chớ từ ch�́i vi�̣c làm nhọc sức này.

Trải qua nhi�̀u năm g�̀n gũi, t�nh th�n hữu giữa vị Phạm ch� và thỏ chúa càng th�m thắm thi�́t, cùng ăn cỏ c�y, u�́ng nước su�́i như thỏ kh�ng khác.

Thuở đó, d�n chúng thường làm đi�̀u tà vạy, phi pháp, quen tạo t�̣i l�̃i, phước thi�̣n suy kém n�n thi�̣n th�̀n xa lánh, tai họa d�̀n d�̣p n�̉i l�n. C�̣ng nghi�̣p chi�u cảm n�n trời đại hạn, đã m�́y năm kh�ng mưa khi�́n cỏ c�y cháy kh�, ngu�̀n su�́i cạn ki�̣t.

B�́y giờ, Bà-la-m�n th�̀m nghĩ: �Năm nay ta đã già, lại gặp lúc thực ph�̉m thi�́u th�́n, n�́u cứ ở đ�y mãi th� chỉ tăng th�m sự đói khát.� Bèn nói với thỏ chúa:�

�T�i nay xin tạm rời ch�̃ này t�m đ�́n ch�́n khác, may ra khỏi th�́y cảnh kh� hạn ở đ�y!

Thỏ chúa li�̀n đáp:�

�Đại ti�n hi�̣n kh�ng còn th�ch ở nơi này, n�́u th�̣t có đi�̀u g� xúc phạm xin Đại ti�n dung thứ, t�nh nghĩa m�̣t thi�́t b�́y l�u, nay b�̃ng thành xa cách!

Bà-la-m�n nói:�

�Cảnh u tịch này dứt được những hoạn nạn, t�̣i l�̃i, r�́t th�ch hợp với quý ngài, v� kh�ng ai x�m phạm, nhi�̃u hại. Chỉ ri�ng t�i th� kh�ng có người giúp đỡ, thi�́u th�́n thực ph�̉m. Từ l�u, nương theo Đại sĩ được hưởng pháp vị, những pháp y�́u đã thọ giáo trọn đời ghi chứa trong t�m, nguy�̣n sẽ lưu truy�̀n r�̣ng rãi đ�̉ cứu giúp mọi chúng sinh. T�i đã hoàn toàn kh�ng ăn u�́ng trải qua cả tu�̀n, sợ mạng s�́ng kh�ng bảo đảm, u�̉ng c�ng tu học b�́y nay.

Thỏ chúa nghe qua cảm đ�̣ng, nghẹn ngào, nói kh�ng thành lời:�

�Chúng ta ngày nay xa nhau bi�́t khi nào được gặp lại. Xin đại ti�n nán th�m m�̣t đ�m, thọ sự cúng dường đạm bạc đ�̉ tỏ lòng thành k�nh với nhau.

Khi �́y, thỏ chúa bảo b�̀y thỏ:�

�Đại ti�n này đạo lực vững chắc, là b�̣c Thi�̣n tri thức, là ru�̣ng phước t�́i thượng. Các ngươi n�n cùng nhau hợp sức t�m nhi�̀u củi kh�, giúp ta n�́u thức ăn cúng dường bữa sáng.�

R�̀i thỏ chúa đ�́n ch�̃ Đại ti�n thưa:�

�Cúi xin Đại ti�n sáng sớm ngày mai, dù sao cũng nh�̣n lời thọ thỉnh của t�i.

Đại ti�n nh��n lời, nhưng trong lòng lu�n suy nghĩ:�

�Hi�̣n tại thỏ chúa có lẽ t�m được những g� chăng? Hoặc là được nai ch�́t, hoặc là gặp thịt thú còn thừa, n�n mới vui mừng mời ta như v�̣y.

Đ�m �́y thỏ chúa nói với các đ�̀ng loại:�

�Ngày nay Đại ti�n sắp rời chúng ta ra đi, sự v� thường, bi�̣t ly là đi�̀u lu�n xảy ra ở th�́ gian, thọ mạng của chúng sinh như trò huy�̃n thu�̣t, quả báo m�̣t khi đ�́n th� kh�ng th�̉ nào tránh khỏi. V�̣y các ngươi phải si�ng năng tinh t�́n c�̀u đạo giải thoát, nh�̉ sạch g�́c r�̃ đau kh�̉.�

Trọn đ�m h�m đó thỏ chúa kh�ng ngủ, v� chúng đ�̀ng loại thuy�́t giảng pháp y�́u.

Tờ mờ sáng, thỏ chúa đ�́n ch�̃ ch�́t đ�́ng củi dùng lửa m�̀i vào, lửa từ từ r�̀i b�́c cháy ngùn ngụt. Thỏ chúa lại bạch với Đại ti�n:�

�Theo lời mời của t�i h�m qua, giờ đ�y sắp d�ng món cúng dường nhỏ mọn, đã sắm sửa đ�̀y đủ, xin Đại ti�n chịu khó thọ dụng. V� sao v�̣y? V� kẻ tr� đã chứa nhóm của cải đ�̉ b�́ th�, kẻ thọ th� phải thương tưởng th� chủ mà thọ dụng. Ta nay nghèo cùng, làm vi�̣c b�́ th� r�́t khó, cúi xin nh�n giả nạp thọ. Ta mu�́n khi�́n cho Đại ti�n được vui vẻ an lạc, n�n tự xả th�n m�nh kh�ng luy�́n ti�́c.

Nguy�̣n đem c�ng đức này h�̀i hướng v�̀ khắp t�́t cả chúng sinh đ�̀ng chứng đạo quả Giác ng�̣ V� thượng.

Thỏ chúa nói lời �́y r�̀i th� lao m�nh vào đ�́ng lửa. Lúc đó, Ti�n nh�n th�́y vi�̣c như v�̣y, v�̣i vã đ�́n b�n đ�́ng lửa quờ quạng cứu thỏ. Th�n thỏ y�́u đu�́i, chỉ trong nháy mắt th� bỏ mạng. Đại ti�n c�̀m th�n thỏ đ�̉ tr�n đ�̀u g�́i, kh�ng sao ngăn được n�̃i đau bu�̀n, than:�

�Đau lòng thay! Đại sĩ đã s�́t sắng hy sinh mạng m�nh đ�̉ cứu th�n người khác như th�́ này. Ta nay k�nh l�̃, t�n ngài là b�̣c ta quy y, nguy�̣n đời sau ta được làm đ�̣ tử.�

Phát lời th�̀ nguy�̣n này r�̀i, bèn đ�̉ thi hài thỏ tr�n đ�́t, đ�̀u mặt sát đ�́t đảnh l�̃. Đại Ti�n lại �m thỏ vào lòng, l�̣p tức cùng xác thỏ chúa nhảy vào đ�́ng lửa.

Lúc đó trời Đ�́ Th�ch dùng Thi�n nhãn từ xa tr�ng th�́y, li�̀n đ�́n nơi đ�́ng lửa, dùng các thứ v�̣t báu x�y tháp, thi�́t đại l�̃ cúng dường.�

Đức Ph�̣t bảo chư Tỳ-kheo:�

�Vị Ti�n nh�n ngày �́y nay là B�̀-tát Di-lặc, còn thỏ chúa b�́y giờ ch�nh là th�n Ta.

H�́t Quy�̉n 2

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 3

Duy�n Khởi 7: T�M TỪ CỦA LONG VƯƠNG HÒA GIẢI M�́I THÙ SÁT HẠI

B�̀-tát thuở xưa v� nh�n duy�n s�n h�̣n, n�n bị đọa vào loài r�̀ng có ba thứ đ�̣c: M�̣t là kh� đ�̣c, hai là con mắt đ�̣c và ba là vảy đ�̣c. Lại do di�̣u lực từ phước báo của bi�̣t nghi�̣p n�n th�n như m�̣t kh�́i bảy báu, đủ các màu sắc, kh�ng c�̀n ánh sáng mặt trời, mặt trăng, mà tự th�n lu�n chi�́u sáng. Thường cùng với v� lượng trăm ngàn r�̀ng quy�́n thu�̣c v�y quanh, bi�́n hi�̣n thành th�n người dung mạo tu�́n tú. R�̀ng s�́ng nơi ch�́n th�m u tịch mịch, t�̣n trong núi Tỳđà, nơi có nhi�̀u rừng r�̣m, hoa quả sum su�, ao h�̀ nước trong vắt, là cảnh an nhàn th�̣t đáng y�u th�ch. Long vương thường cùng các long nữ ca múa vui v�̀y, s�́ng trong cảnh �́y, như th�́ qua v� lượng trăm ngàn vạn năm.

B�̃ng nhi�n m�̣t h�m nọ, có m�̣t Đại bàng cánh vàng chúa xu�́t hi�̣n, bay vòng đảo li�̣ng nơi hư kh�ng, r�̀i đáp xu�́ng mu�́n bắt các loài r�̀ng dùng làm thức ăn. Đương lúc chim Đại bàng bay đ�́n, lu�̀ng gió từ hai cánh tung ra làm đ�̉ non vỡ đá, khi�́n s�ng ngòi, su�́i lạch t�́t cả đ�̀u cạn kh�. Các r�̀ng và long nữ th�́y vi�̣c như v�̣y, n�n h�́t sức lo sợ, cả người run r�̉y khi�́n bao nhi�u thứ anh lạc trang sức tr�n th�n đ�̀u rớt xu�́ng đ�́t, cùng nhau than thở: �

�Ngày nay gặp phải đại oan gia này, mi�̣ng nó cứng như kim cương, m�̉ đ�́n v�̣t nào th� v�̣t đó thảy tan nát! Nay nó sắp đ�́n ăn thịt chúng ta, chúng ta làm th�́ nào đương đ�̀u được?

Lúc �́y, Long vương nghe qua, r�́t đ�̃i lo �u, phi�̀n mu�̣n. Nhờ đời trước Long vương đã từng gieo tr�̀ng căn lành, lại bi�́t tư duy n�n t�m kh�ng sợ s�̣t, nghĩ rằng: �Đại bàng cánh vàng này tuy có đủ uy

lực lớn, nhưng chỉ m�̣t th�n ta cũng đủ ch�́ng cự. R�̀i bảo các r�̀ng:�

�Các ngươi chỉ n�n theo núp sau ta th� nh�́t định sẽ kh�ng bị t�̉n hại. N�́u ta kh�ng bảo v�̣ được bằng hữu, quy�́n thu�̣c th� cái th�n to lớn này dùng đ�̉ làm g�?

B�́y giờ, Long vương đ�́n ch�̃ Đại bàng cánh vàng, t�m kh�ng khi�́p sợ nói với Đại bàng:�

�Xin người b�nh tĩnh m�̣t chút đ�̉ cùng ta bàn lu�̣n vi�̣c này: Người đ�́i với th�n ta thường sinh oán thù, sát hại, nhưng ta với nh�n giả hoàn toàn kh�ng có ý nghĩ này. V� nghi�̣p ác từ đời trước chi�u cảm, n�n mới có th�n to lớn này, tuy có đủ ba loại kh�, mắt, vảy, đ�̀u đ�̣c, nhưng chưa từng dùng ba đ�̣c �́y làm hại kẻ khác. So v�̀ sức lực ta có th�̉ cùng người đ�́i địch, cũng có th�̉ lánh xa khi�́n người kh�ng th�̉ tr�ng th�́y. Nay ta sở dĩ kh�ng bỏ đi, v� có nhi�̀u r�̀ng nương c�̣y b�n ta. V� v�̣y ta kh�ng mu�́n cùng người giao chi�́n. Do đó, đ�́i với người ta kh�ng h�̀ khởi t�m oán thù.

Đại bàng cánh vàng nói:�

��ng đ�́i với ta th�̣t kh�ng có t�m oán thù chăng?

Long vương đáp:�

�Ta tuy mang th�n loài thú, nhưng hi�̉u rõ lu�̣t nh�n quả nghi�̣p báo, đ�́i với nh�n ác dù nhỏ mà nh�̣n l�́y quả báo r�́t nặng, như bóng với h�nh kh�ng bao giờ rời nhau. Ta và �ng đ�̀u bị đọa vào nẻo ác, đ�̀u do đời trước tạo nh�n t�̣i l�̃i. �ng phải nhớ nghĩ đ�́n giáo pháp của Đức Như Lai đã dạy: �Kh�ng th�̉ l�́y t�m oán thù đ�̉ hóa giải m�́i thù oán, chỉ khởi t�m Từ bi, nh�̃n nhục, th� oán thù mới có th�̉ trừ di�̣t. Th� như đ�́ng lửa, bỏ th�m củi kh� vào th� lửa càng cháy mạnh, kh�ng bao giờ dừng. Đem s�n h�̣n đáp lại s�n h�̣n lý đó như v�̣y�.

Đại bàng cánh vàng khi nghe lời nói này, th� t�m oán thù li�̀n dứt, t�m thi�̣n phát sinh, lại hướng v�̀ Long vương nói:

�Nay �ng đã có th�̉ dùng di�̣u lực của từ bi nh�̃n nhục, dứt được lòng s�n h�̣n của t�i, như múc nước su�́i tưới vào đ�́ng lửa, khi�́n t�m t�i li�̀n được thanh tịnh, mát mẻ.

Long vương lại nói:�

�Thuở xa xưa v� lượng ki�́p, t�i với �ng ở ch�̃ Đức Ph�̣t cùng thọ học giới pháp, do t�m của chúng ta kh�ng thanh tịnh, lại chẳng ki�n tr�, ưa c�̀u danh ti�́ng sinh ra ganh t�, oán ghét l�̃n nhau. V� nh�n duy�n đó chúng ta bị đọa vào cõi ác, ta thường tỏ bày sám h�́i n�n nay v�̃n nhớ, còn �ng do che gi�́u n�n nay qu�n m�́t. �ng nay phải nghĩ nhớ tới chánh ni�̣m ban đ�̀u, phát t�m Từ bi nh�̃n nhục, tu t�̣p phạm hạnh thanh tịnh.

Đại bàng cánh vàng lại nói:

�Ta từ h�m nay xin ban cho t�́t cả loài r�̀ng ni�̀m vui an �̉n, khỏi phải sợ s�̣t.

Nói r�̀i li�̀n rời Long cung, trở v�̀ ch�̃ ở của m�nh.

Long vương đem lời an ủi các r�̀ng quy�́n thu�̣c, lại hỏi các r�̀ng:

�Các ngươi th�́y Đại bàng cánh vàng có sợ kh�ng?

Các r�̀ng đ�̀u đáp:�

�H�́t sức sợ.

Long vương nói:�

�Chúng sinh nơi th�́ gian, n�́u th�́y các �ng th� họ sợ hãi cũng như v�̣y. Này các r�̀ng, các �ng quý m�́n th�n mạng m�nh cùng với chúng sinh nơi th�́ gian quý m�́n th�n mạng họ đ�̀u gi�́ng nhau kh�ng khác, phải xét bụng ta suy ra bụng người. Do v�̣y các �ng phải phát t�m đại từ bi. Ta do nh�n duy�n tu t�̣p từ bi n�n đã khi�́n cho kẻ oán thù kia trở v�̀ ch�̃ ở của họ.

Ch�̃ nương tựa cho t�́t cả các loài chúng sinh lu�n chuy�̉n trong sinh tử đ�̀u kh�ng th�̉ vượt bỏ t�m Từ. T�m đại Từ cũng như lương dược chữa lành b�̣nh nặng phi�̀n não của chúng sinh. T�m đại Từ cũng như ngọn đèn sáng chi�́u soi xua trừ bóng t�́i nơi ba đ�̣c của chúng sinh. T�m đại Từ cũng như thuy�̀n bè đưa chúng sinh vượt qua b�̉ kh�̉ trong ba cõi. T�m đại Từ như người bạn đ�̀ng hành, giúp ta vượt khỏi con đường ác sinh tử hi�̉m nạn. T�m đại Từ như vi�n ngọc Ma-ni, làm thỏa mãn sở nguy�̣n hợp lý của chúng sinh.

Ta do từ thuở xua xưa bỏ m�́t t�m Từ, bị đọa trong loài r�̀ng này, kh�ng được giải thoát. N�́u chúng sinh nào tạo dựng được cửa từ bi, th� có th�̉ làm phát sinh v� lượng pháp thi�̣n, ngăn l�́p t�́t cả bóng t�́i ngu si, các duy�n phi�̀n não b�n ngoài cũng kh�ng vào được, thường sinh trong nh�n gian hay tr�n cõi trời giải thoát, an lạc.

Các r�̀ng quy�́n thu�̣c nghe lời này r�̀i, đ�̀u từ bỏ s�n h�̣n, phát khởi t�m Từ. Long vương th�́y chúng đ�̀ng loại nghe lời giáo hóa của m�nh, n�n vui mừng nói:�

�Hay thay! Vi�̣c làm của ta ngày nay đã hoàn t�́t, đã khi�́n cho các �ng trừ được v� lượng đ�̣c ác, đem t�́t cả pháp lành, thanh tịnh rải khắp nơi đ�y. Lại v� các �ng, ta sẽ nói pháp Bát quan trai thanh tịnh c�̀n phải v�ng giữ.

Chúng sinh nơi cõi Di�m-phù-đ�̀ dùng nước của tám giới này rửa sạch th�n t�m khi�́n được thanh tịnh, đoạn trừ v� lượng c�́u u�́ của tham, s�n, si. Tám giới này là hành trang tr�n con đường đi tới cõi trời, người. N�́u ai giữ được tám giới pháp bát quan trai, phải bi�́t người �́y kh�ng mặc y phục sang trọng mà đã có đ�̀y đủ áo h�̉ thẹn. N�n bi�́t người này kh�ng có tường thành mà có th�̉ ch�́ng ngăn được giặc thù sáu căn. N�n bi�́t người �́y tuy kh�ng phải là dòng dõi quý t�̣c mà đã ở trong t�̣c họ Hi�̀n thánh. N�n bi�́t người này tuy kh�ng có chu�̃i báu anh lạc mà đã có đ�̀y đủ pháp lành trang nghi�m nơi th�n. N�n bi�́t người �́y tuy kh�ng có ch�u báu mà đã t�ch t�̣p đủ bảy thứ pháp tài của cõi trời, người. N�n bi�́t người này kh�ng nhờ vào c�̀u c�́ng mà đã vượt qua được con đường nguy hi�̉m. C�ng đức của vi�̣c thọ tr� tám giới là như v�̣y.

Khi �́y, các r�̀ng đ�̀ng thưa Long vương:

�Ngày nay chúng t�i mu�́n được nghe tám giới đ�̉ si�ng năng tu t�̣p...

Long vương nói:�

�Tám giới đó, m�̣t là kh�ng được sát sinh, hai là kh�ng được tr�̣m cướp, ba là kh�ng được tà d�m, b�́n là kh�ng được nói d�́i, năm là kh�ng được u�́ng rượu, sáu là kh�ng được ăn sau giờ ngọ, bảy là kh�ng được nằm giường cao r�̣ng lớn, tám là kh�ng được trang đi�̉m ph�́n son, ca múa ca nhạc theo th�́ tục. Đó là tám giới pháp quan trai thanh tịnh. C�́t y�́u phải xa lánh nơi �̀n ào, ở ch�̃ thanh vắng, t�m ý chuy�n chú theo đúng như lý mà giữ g�n.

Các r�̀ng cùng thưa:�

�Như đám chúng t�i chỉ xa đại vương m�̣t thời gian ngắn, t�m kh�ng được an �̉n, nhờ nương nơi uy th�̀n của đại vương mà kh�ng bị phi�̀n não, trong t�́t cả các thời lúc nào cũng được an �̉n.

Chúng lại hỏi:�

�C�ng đức di�̣u lực của Ph�̣t pháp, ở ch�̃ nào chẳng được, c�̀n g� phải t�m nơi thanh vắng?

Long vương bảo các r�̀ng:�

�Kh�ng th�́y cảnh dục th� t�m ni�̣m kh�ng khởi, v� t�̣p quán duy�n vào đ�́i tượng mà phát khởi, v� như đ�́t ướt th� d�̃ thành bùn. N�́u ở ch�̃ thanh vắng, th� t�m nhi�̃m kh�ng đ�̣ng.

Lúc �́y, Long vương đem bằng hữu quy�́n thu�̣c đ�́n ở nơi khu rừng th�m u, r�̣ng rãi trong núi. Xa l�a t�m tham dục s�n h�̣n, thường l�́y từ bi nh�̃n nhục đ�̉ tự tu th�n, giữ g�n trai giới, trải qua nhi�̀u ngày hạn ch�́ ăn u�́ng, n�n th�n g�̀y �́m sinh ra mỏi m�̣t.

Vào m�̣t h�m nọ có đám người ác t�m đ�́n tại ch�̃ ở của các r�̀ng, Long vương nghe được ti�́ng người li�̀n tỉnh ng�̣. Đám người ác này th�́y Long vương th�n h�nh như v�̣y n�n r�́t đ�̃i kinh ngạc, nói với nhau: Kh�́i báu g� đ�y từ dưới đ�́t tr�̀i l�n chăng?

Long vương tự nghĩ th�̀m: �N�́u đ�̉ đám người này th�́y nguy�n h�nh của ta tức thời sợ hãi đ�́n ch�́t, th�́ là ta phạm giới sát hi�̣n đang tu t�̣p thọ tr�. Những người ác này h�m nay đ�́n đ�y, chắc chắn là tham mu�́n nơi ở th�n ta, họ sẽ gi�́t ta.�

Các người ác lại cùng nhau bàn lu�̣n:�

�Chúng ta vào trong núi trải qua nhi�̀u năm, chưa từng th�́y h�nh tượng như th�́ này, các màu sắc xen nhau, ánh sáng chói lòa cả mắt. N�́u được lớp da b�n ngoài d�ng l�n nhà vua th� chắc chắn sẽ được trọng thưởng, kh�ng g� sung sướng bằng. Tức th� cả đám dùng dao bén m�̉ th�n Long vương nhằm l�̣t l�́y lớp da.

B�́y giờ Long vương do sức của t�m Từ bi, nh�̃n nhục, n�n kh�ng d�́y chút oán h�̣n, lại cũng m�́t h�́t đau đớn, đ�́i với đám người này Long vương chỉ khởi t�m thọ nh�̣n n�n ba đ�̣c đ�̀u ti�u di�̣t. T�m tự an ủi là chẳng n�n l�̃n ti�́c, dù cho kẻ thù đ�́n gi�́t ta, ta cũng kh�ng bỏ đi. Hu�́ng chi h�m nay những người này th�́y th�n ta n�n khởi t�m tham ti�̀n thưởng nơi nhà vua mà gi�́t ta, ta thà chịu ch�́t chứ kh�ng hại lại họ, chẳng khi�́n những kẻ �́y th�n hi�̣n tại phải chịu kh�̉. Các người ác lúc đó như càng ph�́n kh�ch, sức lực th�m mạnh mẻ, c�̀m dao bén cắt t�́m da mang đi.

Sau đó Long vương tự suy nghĩ: �Giả sử có người v� t�̣i bị kẻ

khác phanh th�y, đã nh�̃n nhục chịu đựng kh�ng sinh t�m báo thù, kh�ng d�́y t�m oán gi�̣n, th� n�n bi�́t người này là b�̣c Đại sĩ. N�́u đ�́i với cha mẹ, anh em, vợ con có th�̉ im lặng nh�̣n chịu, trường hợp này chưa đủ là quý. Như đ�́i với kẻ oán thù gi�́t hại m�nh, mà t�m kh�ng khởi ni�̣m báo thù, chỉ im lặng chịu đựng, trường hợp này mới là r�́t khó. Nhưng ta nay tu hạnh lợi tha n�n im lặng chịu đựng. Ta nghĩ từ v� s�́ ki�́p sinh tử cho đ�́n giờ, đã bi�́t bao l�̀n xả bỏ th�n mạng m�̣t cách u�̉ng ph�, chưa từng l�̀n nào b�́ th� ri�ng bi�̣t cho m�̣t người. Nguy�̣n đời sau sẽ b�́ th� cho đám người này v� lượng pháp tài, đ�̉ nguy�̣n ta được vi�n mãn.�

Lúc �́y Long vương đã bị l�̣t da r�̀i, khắp m�nh máu túa đ�̀y đau nhức v� cùng, kh�ng th�̉ k�m ch�́ được n�n cả th�n run r�̉y, lại có v� s�́ loài s�u trùng nghe mùi máu li�̀n t�m đ�́n rúc rỉa. Long vương lại nói:�

�Những loại s�u trùng này ngày nay ăn thịt ta, nguy�̣n đời sau sẽ b�́ th� pháp thực cho chúng.

B�́y giờ, các r�̀ng quy�́n thu�̣c th�́y th�n của Long vương chịu sự đau kh�̉ như v�̣y, thảy đ�̀u bu�̀n bã áo não. Long vương phát nguy�̣n:�

�N�́u vào đời vị lai ta sẽ thành Ph�̣t th� khi�́n th�n ta tức khắc b�nh phục như cũ.�

Phát nguy�̣n xong th� th�n tự nhi�n trở lại như trước. Các r�̀ng quy�́n thu�̣c đ�̀u h�́t sức vui mừng.

Đ�y là vi�̣c làm của B�̀-tát ở trong cõi ác, dùng di�̣u lực nơi từ bi nh�̃n nhục, ki�n tr� tịnh giới, chịu kh�̉ như v�̣y.�

[^]

Duy�n Khởi 8: VUA TỪ LỰC CH�CH MÁU TH�N M�NH B�́ TH� CHO NĂM QUỶ DẠ-XOA

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n an cư ki�́t hạ tại tinh xá Kỳ hoàn, thu�̣c nước Xá-v�̣. Sau giờ ngọ trai xong, T�n giả A-nan-đà th�u c�́t bát của Ph�̣t, r�̀i cùng các Tỳ-kheo vào trong rừng đi kinh hành. Xong, lại theo thứ lớp an tọa và cùng nhau đàm đạo:�

�Ngày nay Đức Ph�̣t, Th�́ T�n xu�́t hi�̣n ở đời là đi�̀u r�́t đặc bi�̣t, là sự hy hữu b�̣c nh�́t, đ�́i với chúng sinh đã tạo nhi�̀u lợi �ch. Nay, năm vị Đại Tỳ-kheo như Ki�̀u-tr�̀n-như� là b�̣c Thượng thủ, sau khi Đức Ph�̣t thành B�̣c Chánh Đẳng Chánh Giác, các vị �́y là người gặp Ph�̣t đ�̀u ti�n. V�̣y các vị �́y v�́n đã gieo căn lành g�? Có nh�n duy�n g� mà khi Đức Ph�̣t chuy�̉n pháp lu�n nơi vườn L�̣c dã li�̀n được chứng ng�̣, mới đánh tr�́ng pháp mà các vị �́y đã nghe trước, Địa th�̀n từ dưới đ�́t vọt l�n báo tin cho các th�̀n Hư kh�ng, cho đ�́n chư Thi�n đ�̀u chứng ki�́n và nói: �Ki�̀u-tr�̀n-như đã hi�̉u rõ Ph�̣t pháp�?

Thảo lu�̣n như v�̣y r�̀i li�̀n rời ch�̃ ng�̀i trở v�̀ tinh xá, đem mọi sự như tr�n bạch l�n Đức Ph�̣t.

Khi �́y Đức Như Lai nói với T�n giả A-nan:�

�Đi�̀u �ng �́y hỏi kh�ng phải là kh�ng có nh�n duy�n. Từ thời xa xưa Như Lai đã từng thương xót các vị �́y, từng ch�ch máu nơi th�n m�nh giúp họ trừ đói khát, cứu mạng s�́ng khi�́n được an lạc. Do nh�n duy�n đó, n�n trong đời này họ theo Ta nghe pháp trước ti�n và được tỏ ng�̣.

T�n giả A-nan lại bạch Ph�̣t:�

�Mong Đức Th�́ T�n đem vi�̣c này khai thị cho những người chưa được nghe, khi�́n cho t�́t cả chúng h�̣i t�m đ�̀u được thư thái.

Đức Ph�̣t bảo T�n giả A-nan:�

�Vào thuở xa xưa, cách đ�y v� lượng a-tăng-kỳ ki�́p, tại cõi Di�m-phù-đ�̀ này có m�̣t qu�́c vương t�n Từ Lực, là người phước đức, tr� tu�̣ g�̀m đủ, danh ti�́ng đ�̀n khắp, tướng mạo đoan nghi�m, oai th�̀n kh�ng ai sánh kịp, có hai vạn qu�̀n th�̀n giúp vi�̣c trị qu�́c, th�́ng lãnh tám vạn b�́n ngàn nước nhỏ, h�̣u phi quy�́n thu�̣c có đ�́n mười ngàn� Vua Từ Lực đã được gặp chư Ph�̣t từ đời trước, v�́n đã vun tr�̀ng các căn lành, th�ch tu hạnh từ bi, nh�n từ, khoan dung, hòa nhã. Đ�́i với chúng sinh nhà vua lu�n đem lại mọi sự an lạc, lại khởi t�m Bi giúp đỡ kẻ nghèo khó, h�̃ có chúng sinh nào đau kh�̉ đ�̀u được vua cứu đ�̣. Nhà vua lại sinh t�m hoan hỷ, t�n k�nh các b�̣c Hi�̀n thánh, thường dùng lời th�n thi�̣n khi�́n mọi người nghe đ�̀u được vui vẻ. Lại khởi t�m xả bỏ kh�ng sinh thương ghét, đ�́i với của cải hay th�n mạng kh�ng h�̀ keo ki�̣t, đem t�m b�nh đẳng đ�́i với chúng sinh xem như con m�nh. Nhà vua thực hành b�́n pháp b�nh đẳng như v�̣y, ở trong nhi�̀u ki�́p chưa từng bi�́ng tr�̃ thoái chuy�̉n.

Nhà vua lại đem mười đi�̀u lành giáo hóa qu�̀n th�̀n d�n chúng, ai n�́y cũng đ�̀u v�ng l�̣nh giữ g�n sự thanh tịnh, n�n qu�́c gia an �̉n, mu�n d�n hưởng cảnh thái b�nh.

Đ�́i với loài quỷg�y t�̣t b�̣nh và quỷ Dạ-xoa thường ăn u�́ng máu, g�y kh�̉ não cho d�n chúng, giờ đ�y mọi người đ�̀u tu mười đi�̀u lành, ba nghi�̣p th�n ngữ ý được thanh tịnh, các tai họa đ�̀u ti�u trừ, chư Thi�n, Thi�̣n th�̀n thường h�̣ tr�, d�̀u có tà mị, ác quỷvà các hung th�̀n �m lòng làm t�̉n hại mu�n d�n đ�̀u kh�ng có cơ h�̣i thu�̣n ti�̣n. Lúc �́y, có năm quỷDạ-xoa đ�́n vương cung đ�̀ng t�u:�

�Chúng t�i đ�̀u nhờ kh� huy�́t nơi mu�n d�n đ�̉ nu�i th�n mạng. Do nhà vua chỉ dạy d�n chúng t�́t cả đ�̀u tu theo mười đi�̀u lành, lũ chúng t�i từ đó đ�́n nay kh�ng có thức ăn u�́ng, đói khát kh�́n kh�̉, th�̣t v� phương sinh s�́ng. Đức từ bi của đại vương là cứu giúp t�́t cả kh�̉ của chúng sinh, ri�ng ph�̀n chúng t�i, ngài chẳng ban �n hu�̣ g� cả.�

Nhà vua nghe lời nói �́y th� h�́t sức thương xót đám Dạ-xoa kia, li�̀n tự th�̀m nghĩ: �Đám Dạ-xoa chỉ u�́ng máu người đ�̉ s�́ng, làm th�́ nào đ�̉ thỏa mãn ch�̃ mong mu�́n của chúng? Chỉ phải hy sinh th�n ta th� mới cứu được mạng s�́ng của họ mà th�i�.

R�̀i nhà vua bèn ch�ch năm ch�̃ nơi th�n m�nh, máu từ đó phun ra, năm quỷDạ-xoa li�̀n đem v�̣t dụng đ�́n hứng u�́ng. QuỷDạ-xoa đã được no n� n�n r�́t vui vẻ. Đại vương nói với chúng:�

�Ta đã dùng máu nơi th�n m�nh đ�̉ cứu mạng s�́ng cho các ngươi, n�́u được no n� r�̀i, ta kh�ng đòi hỏi đi�̀u g�, chỉ mong các ngươi tu t�̣p mười đi�̀u lành, đó là báo �n ta, nguy�̣n vào đời vị lai, khi ta thành Ph�̣t, đ�̀u ti�n thuy�́t pháp sẽ đ�̣ các ngươi trước, dùng vị cam l�̣ trừ sạch ba đ�̣c cùng di�̣t các thứ đói khát là dục vọng khi�́n các ngươi được thanh tịnh.

Đức Ph�̣t bảo A-nan:

�Vua Từ Lực thuở xưa đ�u phải người nào khác, ch�nh là th�n

Ta. Năm quỷDạ-xoa lúc đó, nay là năm Tỳ-kheo nhóm �ng Ki�̀utr�̀n-như trong chúng h�̣i này. Do di�̣u lực từ bản nguy�̣n của Ta thời trước, nay Ta thành Ph�̣t, chuy�̉n pháp lu�n đ�̀u ti�n nơi vườn Nai, năm Tỳ-kheo nhóm �ng Ki�̀u-tr�̀n-như là người trước ti�n tỏ ng�̣ chánh pháp, dứt sạch c�̣i g�́c các kh�̉, chứng quả A-la-hán. Từ đó mới bắt đ�̀u có đủ Tam bảo là Ph�̣t, Pháp, Tăng xu�́t hi�̣n ở đời.

Đại chúng nghe lời Ph�̣t dạy, thảy đ�̀u vui mừng, l�̃ Ph�̣t và lui ra v�̀.

[^]

Duy�n Khởi 9: N�U RÕ DI�̣U LỰC CỦA SỰ B�́ TH� �T

Đức Ph�̣t hi�̣n trú tại tinh xá Kỳ hoàn, thu�̣c khu l�m vi�n Kỳđà, C�́p c� đ�̣c, thu�̣c nước Xá-v�̣, g�̀m đủ m�̣t ngàn hai trăm năm mươi vị đại Tỳ-kheo. B�́y giờ, trong nước có m�̣t thương chủ cùng với năm trăm thương khách, mu�́n chèo thuy�̀n lớn vào bi�̉n cả đ�̉ t�m ch�u báu. Lúc đó, thương chủ phát t�n t�m thanh tịnh, nhằm thi�́t trai cúng dường Đức Ph�̣t và chư Tăng đ�̉ c�̀u phước gia h�̣, n�n đ�́n ch�̃ Đức Ph�̣t ch� thành thưa thỉnh. Đức Như Lai bi�́t trước n�n im lặng nh�̣n lời.

Vào bu�̉i sáng, tại nhà m�nh, thương chủ d�ng các món ăn đ�̀u là loại thượng vị, đ�̉ tỏ lòng thành k�nh cúng dường. Đức Ph�̣t thọ trai xong, trải tòa ng�̀i, v� thương chủ thuy�́t pháp, tán dương c�ng đức của hạnh b�́ th�, ch�̃ cảm ứng như ý nguy�̣n, ru�̣ng t�m đ�̀y đủ sự thù thắng n�n gieo nh�n �t mà đạt k�́t quả nhi�̀u. Thương chủ nghe pháp, t�m được tỏ ng�̣, l�̃ Ph�̣t, đi nhi�̃u quanh b�n phải r�̀i lui ra đứng m�̣t b�n.

Khi �́y, Đức Th�́ T�n v� thương chủ n�n giảng nói:�

�Mu�́n vào bi�̉n cả, ở đó lu�n có nhi�̀u nguy hi�̉m đại nạn, n�n trước h�́t �ng phải quy y và chuy�n ni�̣m Tam bảo, thọ tr� năm giới làm người Ưu-bà-tắc th� đi�̀u mong c�̀u mới được toại nguy�̣n, đi tới nơi v�̀ đ�́n ch�́n an �̉n.�

Thương chủ nghe Đức Ph�̣t thuy�́t pháp, �n c�̀n l�̃ Ph�̣t, xin thọ năm giới.

Đức Ph�̣t bảo:�

�Phải khéo suy nghĩ, lắng nghe ghi nhớ! Năm giới là:�

1.�� Kh�ng được gi�́t hại sinh mạng.

2.�� Kh�ng được tr�̣m cắp.

3.�� Kh�ng được tà d�m.�

4.�� Kh�ng được nói d�́i.

5.�� Kh�ng được u�́ng rượu.�

�ng phải giữ l�́y năm đi�̀u này, trọn đời kh�ng được hủy phạm. Được như v�̣y gọi là người Ưu-bà-tắc.

Do thương chủ này đã vun tr�̀ng c�̣i phước đức từ trước, n�n th�ng minh, tr� tu�̣ sáng su�́t, bi�́t được sóng gió thời ti�́t t�́t x�́u, n�n các khách bu�n mời làm người hướng đạo, được mọi người quý trọng t�n xưng là Hi�̀n giả. Mọi người sắm đ�̀y đủ lửa củi, lương thực, chọn ngày lành t�̣p trung các thương khách đ�̀ng đi vào bi�̉n cả.

Ra đi được vài ngày th� phong ba n�̉i d�̣y, th�̀n bi�̉n bi�́n hi�̣n thành m�̣t Dạ-xoa, h�nh dạng x�́u x�, hung dữ, da đen s�̣m, răng nhọn hoắc nh� ra ngoài mi�̣ng, tr�n đ�̀u m�̃i răng đ�̀u b�́c lửa, từ dưới sóng vọt l�n, kéo thuy�̀n kh�ng cho chạy, hỏi các khách bu�n:�

�Người trong th�́ gian đã từng th�́y ai đáng sợ hơn ta?

Lúc �́y, Hi�̀n giả th�́y h�nh dạng quái lạ, nhưng chỉ nh�́t t�m ni�̣m Tam bảo, nhờ Ph�̣t lực gia h�̣, n�n kh�ng sợ s�̣t, bèn lớn ti�́ng đáp lại:�

�Ta đã từng th�́y kẻ cực ác hơn �ng g�́p b�̣i.

Th�̀n bi�̉n hỏi:�

�Ai v�̣y?

Hi�̀n giả đáp:�

�Ở đời có kẻ ngu si thường làm những đi�̀u b�́t thi�̣n, tạo tác mười đi�̀u ác, ch�m đắm trong tà ki�́n, sau khi ch�́t bị đọa vào địa ngục chịu vạn thứ đau kh�̉, ngục t�́t La-sát nắm l�́y các t�̣i nh�n �́y trị phạt đủ các thứ: Hoặc lóc da, hoặc cắt thịt, hoặc giã, hoặc xay, hoặc chẻ th�n t�̣i nh�n làm thành trăm ngàn ph�̀n, hoặc bắt trèo l�n núi đao rừng ki�́m, hoặc ở tr�n xe lửa cháy đ�́t nướng. Hoặc ở tr�n băng lạnh, hoặc ở ch�̃ đại ti�̉u ti�̣n... Kh�̉ sở như v�̣y trải qua trăm ngàn ki�́p, đi�̀u đó mới đáng sợ hơn �ng.

Th�̀n bi�̉n bèn im lặng �̉n th�n mà đi.

Thuy�̀n từ từ ti�́n v�̀ ph�a trước được vài ngày, th�̀n bi�̉n lại hi�̣n th�n thành người h�́t sức �́m y�́u, da bọc l�́y xương, hơi thở khò khè, c�́p bách, bám vào mạn thuy�̀n, hỏi thương chủ:�

��ng đã từng th�́y ai tr�n th�́ gian �́m y�́u, ti�̀u tụy như ta chăng?

Hi�̀n giả đáp:�

�Lại có kẻ kh� g�̀y ti�̀u tụy quá hơn �ng.

Th�̀n bi�̉n hỏi:�

�Ai v�̣y?

Hi�̀n-giả đáp:�

�Có người ngu si, t�m tánh x�́u ác, bỏn sẻn, tham lam ganh ghét kh�ng bi�́t b�́ th�, sau khi ch�́t bị đọa vào loài ngạ quỷ, đ�̀u như Thái sơn, c�̉ như c�y kim, đ�̀u tóc dựng ngược bờm xờm, h�nh dáng cháy đen, trải qua nhi�̀u ki�́p l�u dài chưa từng nghe đ�́n danh từ cơm ăn, nước u�́ng. �́m y�́u như th�́ còn hơn �ng nhi�̀u.

Th�̀n bi�̉n nghe v�̣y bèn bỏ thuy�̀n, �̉n th�n m�́t.

Thuy�̀n lại từ từ rẽ sóng ti�́n l�n. Qua được vài ngày, th�̀n bi�̉n lại hi�̣n làm m�̣t nam nhi, tu�̉i tác còn ni�n thi�́u, dung mạo h�́t sức đoan nghi�m, từ dưới nước vọt l�n, kéo thuy�̀n, hỏi thương chủ:�

�Người từng th�́y ai tu�̉i trẻ sức lực hơn ta kh�ng?

Hi�̀n giả đáp:�

�So với dung mạo của �ng, th� có người tươi đẹp hơn �ng trăm vạn l�̀n.

Th�̀n hỏi:�

�Ai v�̣y?

Hi�̀n giả đáp:�

�Th�́ gian có người tr�, v�ng giữ mười đi�̀u lành, ba nghi�̣p th�n ngữ ý lu�n được thanh tịnh, h�́t lòng tin Tam bảo, tùy thời cúng dường. Người này mạng chung sinh l�n cõi trời, h�nh dung đẹp đẽ, trong th�́ gian kh�ng ai sánh bằng. Đem h�nh dạng của �ng so với người �́y, khác nào đem loài khỉ cái mù lòa so với ti�n nữ.

Th�̀n bi�̉n nghe nói như v�̣y, l�́y làm h�̉ thẹn, im lặng và th�̀m nghĩ: �Nay thương chủ này tri thức quảng bác, th�ng hi�̉u mọi vi�̣c, khéo giảng nói lu�̣t nh�n quả, báo ứng m�̣t cách rõ ràng, nay ta đem m�̣t vi�̣c r�́t g�̀n thử hỏi xem sao.� Th�̀n bi�̉n li�̀n dùng bàn tay phải vớt m�̣t v�́c nước, lại hỏi thương chủ:�

�Nước trong tay ta nhi�̀u hay nước trong bi�̉n cả nhi�̀u?�

Hi�̀n giả đáp:�

�Nước trong tay �ng nhi�̀u, nước trong bi�̉n cả �t.�

Th�̀n bi�̉n gạn hỏi:�

�Vi�̣c rõ ràng trước mắt, lời nói của �ng h�m nay th�̣t khó tin.

Hi�̀n giả đáp:�

�Lời nói này là ch�n th�̣t, quy�́t định kh�ng sai l�̀m, ch�̃ hi�̉u bi�́t của th�́ gian kh�ng th�̉ lãnh h�̣i được.

Th�̀n bi�̉n hỏi:�

�L�́y g� chứng minh đi�̀u đó?

Hi�̀n giả đáp:�

�Nước bi�̉n tuy nhi�̀u nhưng có ngày cũng phải kh� cạn. Khi th�́ giới đ�́n thời kỳ hoại di�̣t, th� cõi Tam thi�n đại thi�n đ�̀u hoại, núi Tu-di, bi�̉n cả đ�̀u tan vỡ, ti�u di�̣t kh�ng trừ m�̣t v�̣t g�. Do đ�́y n�n bi�́t nước bi�̉n phải kh� cạn. N�́u lại có người đem m�̣t v�́c nước cúng dường chư Ph�̣t, hoặc b�́ th� cho chúng sinh, hay đ�̉ phụng dưỡng cha mẹ, hoặc cho kẻ ăn xin, cho đ�́n các loài c�̀m thú, ch�nh do di�̣u lực của vi�̣c làm lành tuy �t oi này, trải qua s�́ ki�́p như vi tr�̀n, hưởng phước kh�ng cùng t�̣n. Do đ�y ta bi�́t: Nước nơi bi�̉n �t mà v�́c nước trong tay lại nhi�̀u.

Lúc �́y, th�̀n bi�̉n t�m r�́t hoan hỷ, li�̀n đem các loại ngọc ngà ch�u báu quý giá tặng cho Hi�̀n giả, cùng gửi các thứ ch�u ngọc quý d�ng cúng Ph�̣t và Tăng.

B�́y giờ, các khách bu�n đ�̀u trở v�̀ đ�́t li�̀n, cùng đ�́n ch�̃ Đức Ph�̣t, đảnh l�̃, đem v�̣t báu của th�̀n bi�̉n gửi d�ng cúng dường Ph�̣t, lại đem s�́ ch�u ngọc đã tặng cho m�nh bày trước Đức Ph�̣t, quỳ mọp, chắp tay bạch:

�Bạch Đức Th�́ T�n, chúng con được may mắn là nhờ đức từ bi của Như Lai từ xa gia h�̣, n�n khi vào bi�̉n thoát khỏi tai nạn, được của báu trở v�̀ qu� nhà, t�́t cả đ�̀u mang �n Đức Ph�̣t. H�m nay chúng con nguy�̣n làm đ�̣ tử xu�́t gia.

Đức Ph�̣t nói: �Thi�̣n lai�, các khách bu�n kia li�̀n có đủ tướng Tỳ-kheo, t�́t cả đ�̀u dứt h�́t các thứ k�́t sử, chứng A-la-hán.

H�́t Quy�̉n� 3

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 4

Duy�n Khởi 10: NHƯ LAI Đ�̀Y ĐỦ TR� TU�̣ KH�NG GÁNH VI�̣C T�́T NGƯỜI KHÁC

M�̣t thuở nọ, Đức Th�́ T�n cùng chúng đ�̣ tử đại Tỳ-kheo, tr�n đường du hóa dừng ch�n tại đại thành Vương xá. B�́y giờ, Đức Như Lai từ tòa ng�̀i đứng d�̣y, tản b�̣ trong hư kh�ng, hi�̣n những vi�̣c chưa từng có: Dưới ch�n hi�̉n bày tướng bánh xe m�̣t ngàn tăm, khoảng giữa các tăm phóng ra tám vạn b�́n ngàn hoa sen báu, m�̃i hoa sen xu�́t hi�̣n tám vạn b�́n ngàn nhụy sen và cánh sen vi di�̣u. Các hoa sen này thứ tự rải khắp trong mười phương th�́ giới, tr�n hoa sen đ�̀u có v� lượng chư Ph�̣t h�́t sức nhi�̣m m�̀u, dưới ch�n m�̃i vị Ph�̣t đ�̀u hi�̉n bày tướng t�́t đường chỉ bánh xe ngàn tăm.�

Trong chúng h�̣i lúc �́y vua Tịnh Phạn tr�ng th�́y sự vi�̣c như v�̣y, t�m r�́t hoan hỷ, hướng v�̀ Đức Ph�̣t đảnh l�̃, năm vóc sát đ�́t, li�̀n chứng được quả A-na-hàm.

T�́t cả đại chúng th�́y th�̀n th�ng bi�́n hóa của Đức Như Lai, thảy đ�̀u chắp tay bạch Ph�̣t:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, chúng con h�m nay được th�́y v� s�́ chư Ph�̣t khắp mười phương, xem xét t�̣n tường mà kh�ng th�̉ hi�̉u rõ th�́ nào là Ch�n Ph�̣t? Th�́ nào là Hóa Ph�̣t?

Lúc đó Đức Th�ch-Ca Như Lai rủ lòng đại bi thương xót khắp chúng h�̣i, li�̀n bảo:�

�Chư Ph�̣t Như Lai đã nh�̣p vào Tam-mu�̣i kh�ng tịch xứ giải thoát, tùy ý tự tại. Nhưng h�nh tướng của Ch�n Ph�̣t hay của Hóa Ph�̣t là do t�m của các vị tự th�́y đó th�i.

V� sao? V� t�m Ph�̣t xưa nay là như nhi�n r�̃ng lặng. Lại nương theo pháp định Giải thoát quang minh vương, do di�̣u lực của Định này mà hóa thành v� bi�n th�n. V� bi�n th�n là Nh�́t thi�́t tr�. Nh�́t thi�́t tr� là định V� trước. Định V� trước ch�nh là di�̣u dụng của Như Lai: Hoặc Như Lai hi�̣n th�n đi kh�́t thực, hoặc hi�̣n th�n đi kinh hành. V� hai vi�̣c này đem lại lợi �ch r�́t nhi�̀u cho chúng sinh:

Hoặc có thi�̣n nam, thi�̣n nữ khi Ph�̣t tại th�́, được tr�ng th�́y tướng t�́t là bánh xe m�̣t ngàn tăm b�n dưới bàn ch�n Ph�̣t, ch� t�m thành k�nh đảnh l�̃, cúng dường, tán thán. Do c�ng đức này họ di�̣t được nghi�̣p ác r�́t nặng trong ngàn ki�́p.

Hoặc sau khi Ph�̣t di�̣t đ�̣, b�́n b�̣ chúng an trụ trong thi�̀n định, tưởng nghĩ đ�́n Đức Ph�̣t đang tản b�̣, sinh t�m cung k�nh, cúng dường. Cũng do c�ng đức đó mà t�̣i chướng trong ngàn ki�́p đ�̀u được ti�u trừ.

V� dù kh�ng ở trong thi�̀n định đ�̉ tưởng ni�̣m, th� hoặc chi�m bái các Ph�̣t t�ch, hay dùng xe hoa rước tượng Ph�̣t, đem t�m hoan hỷ tùy sức cúng dường th� ch�̃ phước báo đạt được chẳng th�̉ cùng t�̣n.�

Đức Ph�̣t bảo T�n giả A-nan:

�Như Lai từ thời xa xưa, trải qua v� s�́ ki�́p đ�́n giờ lu�n đem t�n t�m thanh tịnh cung k�nh đ�́i với t�́t cả. Th�́y ch�̃ tu t�̣p di�̣u hạnh thù thắng kia th� lu�n sinh t�m tùy hỷ, xưng tán, mong mu�́n khi�́n được tăng trưởng t�́t đẹp. Cho đ�́n dù là m�̣t hào ly phước đức nhỏ nhặt, chưa từng d�́y t�m ganh t� đ�́i với đi�̀u thi�̣n của kẻ khác. Do c�ng đức này, ngày nay Ta được phước báo thù thắng.

Lại nữa A-nan, sau khi Ta di�̣t đ�̣, các đ�̣ tử mu�́n tạo tượng Ph�̣t, phải tạo th�̣t đ�̀y đủ các tướng t�́t, cho đ�́n vẽ các đường chỉ trong h�nh bánh xe ngàn tăm nơi lòng bàn ch�n và chư Hóa Ph�̣t hi�̣n ra chung quanh trong hào quang nơi th�n Ph�̣t, khi�́n cho t�́t cả chúng sinh đời vị lai chi�m ngưỡng tướng hảo của Ph�̣t, sẽ được nhi�̀u đi�̀u t�́t đẹp như ý, những t�̣i nặng chứa nhóm từ l�u đ�̀u được ti�u di�̣t.

Này các Tỳ-kheo, phải si�ng năng suy nghĩ đúng ch�n như ý mà thực hành.�

Đức Ph�̣t nói lời �́y r�̀i lại trở v�̀ b�̉n tòa.�

Khi đó, vua Tịnh Phạn li�̀n rời ch�̃ ng�̀i đứng d�̣y, bạch Ph�̣t:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, ngày nay Đức Ph�̣t xu�́t hi�̣n ở đời tạo được thu�̣n lợi g� đ�̉ có th�̉ khi�́n chúng sinh đạt được an lạc?

Đức Như Lai �n t�̀n nói với phụ vương:�

�Trưởng giả Tu-đạt người thành Xá-v�̣ trong nhà có m�̣t bà già t�n Tỳ-đ�-la si�ng năng giữ g�n gia nghi�̣p, n�n lu�n được Tu-đạt tin dùng, ủy thác các vi�̣c thu chi, thọ nh�̣n hay cho ai v�̣t g�.

M�̣t h�m, trưởng giả thỉnh Ph�̣t và chư Tỳ-kheo v�̀ nhà cúng dường. Trong đại chúng có m�̣t Tỳ-kheo bị b�̣nh n�n đòi hỏi nhi�̀u vi�̣c. Bà già bỏn sẻn ti�́c của, sinh gi�̣n dữ, ý chẳng mu�́n cung c�́p, n�n nói:

�Đại trưởng giả nhà ta bị tà thu�̣t của Sa-m�n, các người kh�́t thực đó đòi hỏi quá nhi�̀u kh�ng bi�́t nhàm chán, lại có đạo như th�́ sao?

R�̀i bà ta lại bu�ng lời đ�̣c ác:�

�Kh�ng bi�́t khi nào th� khỏi phải nghe ti�́ng Ph�̣t, ti�́ng Pháp, khỏi phải th�́y đám người đ�̀u tròn mặc áo hoại sắc?

Ti�́ng ác này từ m�̣t người nghe được r�̀i lan r�̣ng khắp thành Xá-v�̣. Lời hủy báng này l�̀n l�̀n lọt vào tai vương h�̣u Mạt-lợi phu nh�n, khi�́n phu nh�n h�́t sức bu�̀n bã than:�

�Tại sao Tu-đạt đ�́i lòng nh�n từ ban �n khắp mọi nơi, như hoa sen đẹp ai cũng ưa th�ch xem, ngược lại có người giữ của khác nào loài rắn đ�̣c!

Phu nh�n nói lời này r�̀i ra l�̣nh:�

�Nói với trưởng giả cho vợ �ng đ�́n đ�y, ta mu�́n nói chuy�̣n.

Khi vợ trưởng giả đ�́n, Mạt-lợi phu nh�n bảo ng�̀i, r�̀i nói với bà ta:�

�Lão già n� tỳ nhà bà thường dùng lời nói x�́u ác hủy báng Tam bảo, th�̣m ch� còn là nguy�̣n kh�ng mu�́n nghe đ�́n t�n ba ng�i báu nữa. Sao bà kh�ng đu�̉i nó đi? �i t�̣i �́y kh�ng g� nặng hơn!

Vợ trưởng giả Tu-đạt t�u với phu nh�n:�

�Mặt trời Ph�̣t xu�́t hi�̣n trong th�́ gian soi chi�́u phá tan bóng t�́i ngu si, r�́t nhi�̀u nơi được th�́m nhu�̀n tạo lợi �ch cho t�́t cả chúng sinh. Như Ương-qu�̣t-ma-la là kẻ đại ác, gi�́t hại đ�́n cả ngàn người l�́y ngón tay làm chu�̃i, mà Đức Ph�̣t còn đi�̀u phục được, khi�́n �ng ta phát đạo t�m, hu�́ng chi là mụ già n� tỳ này, kh�ng đủ đ�̉ cho phu nh�n nhọc sức quan t�m.

Phu nh�n nghe nói t�u h�́t th� sức vui mừng và nói:�

�Ta sẽ cho trang hoàng nơi cung vua th�̣t trang nghi�m, ngày mai thỉnh Đức Ph�̣t và các vị Tỳ-kheo đ�́n cúng dường, người cho mụ già �́y đ�́n đ�y ta xem thử th�́ nào.�

Sáng ngày h�m sau, trưởng giả C�́p C� Đ�̣c l�́y m�̣t chi�́c b�nh đẹp đựng đ�̀y ngọc Ma-ni và các thứ ngọc quý khác, sai bà quản gia đem d�ng l�n nhà vua, phụ vào l�̃ cúng dường.

Mạt-lợi phu nh�n từ xa th�́y người tỳ nữ già đ�́n, phu nh�n th�̀m c�̀u nguy�̣n cho kẻ tà ki�́n này sẽ nhờ Đức Ph�̣t hóa đ�̣. N�́u th�́y người này được Đức Ph�̣t hóa đ�̣, th� m�nh quy�́t được pháp lợi r�́t lớn.

Vừa đ�́n hoàng cung, Đức Ph�̣t đi vào cửa giữa, T�n giả Nanđà h�̀u b�n trái, T�n giả A-nan h�̀u b�n phải, còn La-h�̀u-la th� theo sau Đức Ph�̣t.

Bà già tr�ng th�́y Đức Ph�̣t và chư Tăng ti�́n vào, th� hoảng sợ kinh hãi dựng cả ch�n l�ng, li�̀n mu�́n t�m nẻo chạy tr�́n nhưng kh�ng được, đành núp sau cánh cửa. Đức Ph�̣t hi�̣n trước mặt bà, khi�́n cánh cửa trong su�́t như gương, bà bèn xoay v�̀ hướng Đ�ng, th� th�́y Đức Ph�̣t ở hướng �́y, cho đ�́n xoay mặt khắp các hướng: Nam, T�y, Bắc, b�́n góc và tr�n dưới đ�u đ�u cũng đ�̀u th�́y có Đức Ph�̣t. Bà lại dùng tay che mặt, th� ở giữa kẽ nơi mười ngón tay đ�̀u th�́y có Hóa Ph�̣t hi�̣n. Bà ta lại nhắm mắt, nhưng khi mở mắt ra th� cũng lại th�́y khắp mười phương th�́ giới đ�̀u có Hóa Ph�̣t.�

Khi Đức Th�ch-ca Như Lai thị hi�̣n Hóa Ph�̣t th� trong thành Xá-v�̣ có hai mươi lăm người đàn bà thu�̣c dòng Chi�n-đà-la, năm mươi người đàn bà tà ki�́n thu�̣c chủng t�̣c Bà-la-m�n và năm trăm người đàn bà thu�̣c các chủng t�̣c khác, t�́t cả những người đó trước nay đ�̀u tin theo tà giáo kh�ng tin Ph�̣t pháp. Nhưng h�m nay th�́y Đức Như Lai v� bà quản gia kia đã hi�̣n ra v� s�́ Hóa Ph�̣t đi tr�n hư kh�ng, t�m họ đ�̀u hoan hỷ, màn lưới tà ki�́n dày đặc b�́y l�u đã bị phá vỡ n�n đ�̀u cung k�nh, đ�̀u mặt đảnh l�̃ nơi ch�n Ph�̣t. B�́y giờ, Đức Th�́ T�n dùng Phạm �m hỏi những người đàn bà kia:�

�Nay các người gọi Ta bằng danh hi�̣u g�?

Mọi người đáp:

�Nam-m� Th�ch-ca M�u-ni Ph�̣t, Nam-m� Th�ch-ca M�u-ni

Ph�̣t.

Đức Ph�̣t nói:�

�Do các người xưng danh hi�̣u, chi�m ngưỡng tướng hảo của Như Lai n�n sẽ thoát khỏi các t�̣i nơi sinh tử trong tám mươi ức ki�́p, cùng khi�́n phát t�m c�̀u đạo quả V� thượng Chánh đẳng Chánh giác.

Lúc �́y, bà quản gia kia, sau khi vừa th�́y Đức Ph�̣t, li�̀n vụt chạy v�̀ nhà, bảo với mọi người:�

�Ta nay vừa gặp phải đi�̀u x�́u ác! Sa-m�n Cù-đàm ở tại cửa cung nhà vua, trước mặt nhi�̀u người đã hi�̣n bày các y�u thu�̣t, th�n như núi vàng ròng, mắt đẹp như búp sen xanh, có trăm ức hào quang, kh�ng th�̉ di�̃n tả h�́t mọi vẻ, sự thi�̣n xảo của Sa-m�n trong th�́ gian này kh�ng ai sánh bằng. Các người trẻ tu�̉i kh�ng n�n th�́y đó l�́y làm th�ch thú.�

Nói r�̀i, bà già bèn chui vào thùng g�̃, l�́y nhi�̀u t�́m da bò phủ l�n b�n ngoài, lánh th�n nằm núp trong bóng t�́i.

Khi Đức Th�́ T�n sắp trở v�̀ tinh xá, Mạt-lợi phu nh�n li�̀n đ�́n trước Đức Ph�̣t bạch:�

�Xin Đức Th�́ T�n bỏ �t thời gian, phóng ánh từ quang nhi�́p hóa bà lão �́y.

Đức Ph�̣t nói:�

�G�́c t�̣i l�̃i của bà lão �́y quá s�u nặng, vả lại kh�ng có duy�n với Ta. Bà �́y cùng với La-h�̀u-la đã nhi�̀u ki�́p k�́t giao bạn bè. Ngày nay Như Lai v� bà ta, hóa hi�̣n đi tr�n hư kh�ng, là nhằm đ�̉ di�̣t trừ t�̣i chướng trong nhi�̀u ki�́p.�

R�̀i Đức Ph�̣t trở v�̀ Kỳ-vi�n bảo La-h�̀u-la:�

�T�n giả hãy đ�́n nhà cư sĩ Tu-đạt hóa đ�̣ bà lão quản gia �́y.�

M�̣t ngàn hai trăm vị đại đ�̣ tử nghe lời Đức Ph�̣t dạy, đ�̀u tùy hỷ, nguy�̣n cùng đi với La-h�̀u-la.

Lúc �́y, T�n giả La-h�̀u-la nương theo uy th�̀n của Đức Ph�̣t, nh�̣p pháp định Như ý, l�̃ Ph�̣t và nhi�̃u quanh ch�̃ Ph�̣t bảy vòng, r�̀i li�̀n bi�́n thành Chuy�̉n lu�n thánh vương, m�̣t ngàn vị Tỳ-kheo bi�́n thành m�̣t ngàn người con của vua Chuy�̉n lu�n, bảy thứ báu, b�́n binh chủng thảy đ�̀u đ�̀y đủ. Chuy�̉n lu�n thánh vương ng�̀i nơi đài sen báu đặt tr�n bánh xe bằng vàng đi đ�́n nhà Tu-đạt trụ tr�n hư kh�ng. Th�̀n Dạ-xoa giữ vườn nhà Tu-đạt tr�ng th�́y bèn to ti�́ng xướng l�n:�

�Thánh vương xu�́t th�́, xua đu�̉i các người ác, xi�̉n dương pháp lành.�

Bà già kia nghe lời �́y th� r�́t đ�̃i vui mừng, th�̀m nghĩ:�

�Thánh vương xu�́t hi�̣n còn hơn ch�̃ mong c�̀u của ta, gi�́ng như có được ngọc báu Như ý, kh�ng m�̣t sở nguy�̣n nào là chẳng toại, nguy�̣n ta h�m nay nh�́t định sẽ thành.

B�́y giờ, Thánh vương ngự tr�n chi�́c xe báu, gióng chu�ng đánh tr�́ng, r�̀i hạ xu�́ng nhà trưởng giả. Bà già nghe v�̣y bèn từ thùng g�̃ chui ra, đ�̀u mặt sát đ�́t đảnh l�̃ Thánh vương, tán dương c�ng đức:�

�Nay gặp Thánh vương, xin đem pháp thi�̣n nhi�́p hóa mu�n d�n, quy�́t chẳng phải như sự m� hoặc của Sa-m�n.

Thánh vương sai quan Chủ kho báu đ�́n nói với bà già:�

�Này c� em, người có phước đức từ đời trước n�n được nhà vua y�u chu�̣ng, nay mu�́n tuy�̉n vào làm Ngọc nữ báu, là m�̣t thứ báu của Thánh vương.

Bà già đáp:�

�Th�n con th�́p hèn, b�̀n ti�̣n, b�̃ng nhi�n được Thánh vương quan t�m, lòng th�̣t vui sướng v� cùng, nhưng làm sao con có khả năng làm Ngọc nữ là báu v�̣t của nhà vua?�

Lúc �́y, Thánh vương bảo cư sĩ Tu-đạt:�

�Bà già quản gia của nhà khanh có đủ các tướng, ta nay mu�́n sung vào làm ngọc nữ, là m�̣t trong bảy thứ báu của nhà vua.�

Trưởng giả đáp:�

�Dạ v�ng, t�i xin bảo người �́y tu�n l�̣nh.�

Bà già nghe trưởng giả nói, lòng vui sướng kh�ng th�i.�

Thánh vương đem ch�u báu cho bà ta soi mặt, bà th�́y dung mạo đoan chánh như đi�̀u m�nh từng mơ ước, chỉ càng th�m h�̉ thẹn v�̀ sự may mắn của m�nh. R�̀i bà th�̀m nghĩ: �Đám Sa-m�n tự cho là có đạo đức, nói lời thương xót su�ng, hoàn toàn kh�ng có hi�̣u nghi�̣m. Nay Thánh vương xu�́t th�́ đem lại lợi lạc cho chúng sinh r�́t nhi�̀u, khi�́n dung mạo già �́m của ta bi�́n thành ngọc nữ của nhà vua.�

R�̀i gieo năm vóc sát đ�́t tỏ lòng cung k�nh l�̃ tạ.

Khi đó, quan Chủ kho báu tuy�n đọc giáo l�̣nh của Thánh vương: Mọi người tu t�̣p theo mười pháp lành, đi�̀u phục th�n t�m. B�́y giờ, T�n giả La-h�̀u-la hi�̣n lại th�n như cũ, bà già li�̀n tỏ ng�̣, tr�ng th�́y đại chúng li�̀n rơi nước mắt khóc lóc thưa:�

�Ph�̣t pháp thanh tịnh kh�ng h�̀ l�a bỏ chúng sinh! Như con là kẻ quá x�́u ác mà v�̃n còn được đ�̣.

R�̀i bà lão ăn năn, tự trách v�̀ t�̣i của m�nh, nguy�̣n dứt trừ mọi l�̃i l�̀m trong quá khứ, lại xin thọ giữ năm giới. T�n giả La-h�̀u-la v� bà giảng nói pháp ba quy y và năm giới, bà lão lãnh h�̣i t�m thư thái, an vui, chỉ trong khoảnh khắc đã chứng đắc quả Tu-đà-hoàn.

Địa th�̀n từ đ�́t vụt hi�̣n l�n nói với trưởng giả Tu-đạt:�

�Lành thay trưởng giả! Lưới tà ki�́n đã được phá tan, Đức Như Lai xu�́t th�́ ch�nh v� vi�̣c này.

Sau đó, T�n giả La-h�̀u-la đem bà lão v�̀ khu l�m vi�n Kỳ-đà. Đ�́n nơi, bà lão tr�ng th�́y Đức Ph�̣t, t�m r�́t vui mừng, cung k�nh đảnh l�̃, phát lời sám h�́i, nguy�̣n theo như lời Ph�̣t dạy, xin được xu�́t gia. Đức Ph�̣t cho người đưa bà đ�́n trú xứ tu t�̣p của di m�̃u Ki�̀u-đàm-di. Bà lu�n tinh t�́n tu hành kh�ng chút bi�́ng tr�̃, như t�́m lụa trắng d�̃ nhu�̣m màu sắc, n�n ngay tại đời này chứng quả A-lahán.

[^]

Duy�n Khởi 11: ĐỨC PH�̣T RÓT NƯỚC L�N ĐẢNH Đ�̀U TỲ-KHEO B�̣NH, B�̣NH ĐƯỢC LÀNH

M�̣t thuở nọ, Đức Th�́ T�n ở tại tinh xá Trúc l�m, thu�̣c thành Vương xá. B�́y giờ, có m�̣t Tỳ-kheo bị b�̣nh ghẻ nhọt r�́t nặng, khắp th�n máu mủ loang l�̉, mọi người đ�̀u chẳng mu�́n nh�n, kh�ng ai dám g�̀n gũi, chúng Tăng bèn cho ở nơi căn phòng nhỏ hẹp, t�̀i tàn. Đức Ph�̣t rõ được sự vi�̣c, bèn dùng th�̀n lực che mắt chúng Tăng kh�ng cho ai bi�́t, m�̣t m�nh Đức Như Lai đ�́n ch�̃ Tỳ-kheo bị b�̣nh, đem lời �m dịu an ủi, khuy�n n�n dùng nước tắm rửa sạch sẽ.

Lúc đó, trời Đ�́ Th�ch cung các Thi�n tử đang tụ h�̣i tại giảng đường Thi�̣n pháp, bàn lu�̣n v�̀ t�nh h�nh trong các cõi. Đức Ph�̣t dùng th�̀n lực khi�́n chư Thi�n bi�́t được vi�̣c này. Tức th� trời Đ�́ Th�ch li�̀n đem v� lượng trăm ngàn chư Thi�n quy�́n thu�̣c, t�́u các thứ nhạc trời trước sau l�̀n lượt nhi�̃u quanh tr�n hư kh�ng, r�̀i hi�̣n xu�́ng ch�̃ Đức Ph�̣t, đ�̀u mặt sát đ�́t cung k�nh đảnh l�̃ nơi ch�n Ph�̣t, hỏi thăm mọi vi�̣c. Đ�́ Th�ch tay c�̀m b�nh bằng ngọc quý đựng đ�̀y nước thơm d�ng l�n Đức Ph�̣t, r�̀i đứng h�̀u m�̣t b�n.�

B�́y giờ, Đức Như Lai bèn từ từ giơ cánh tay với trăm phước tướng trang nghi�m, nơi mười đ�̀u ngón tay phóng ra hào quang rực rỡ, tỏa chi�́u đ�́n t�̣n nơi xa như báo hi�̣u khi�́n chư Thi�n thảy đ�̀u v�n t�̣p đ�́n. Lại từ tr�n đảnh đ�̀u Như Lai hi�̣n ra m�̣t đạo hào quang soi chi�́u đ�́n th�n Tỳ-kheo bị b�̣nh. Tỳ-kheo này, nhờ ánh hào quang chi�́u vào th�n n�n các ch�̃ đau nhức li�̀n h�́t, những v�́t máu mủ nơi ghẻ nhọt đ�̀u được sạch sẽ. Khi �́y, Tỳ-kheo li�̀n chắp tay đảnh l�̃ Đức Ph�̣t, bày tỏ sự thành t�m sám h�́i, mong Ph�̣t từ bi thương xót di�̣t trừ mọi trọng t�̣i của m�nh.�

Lúc �́y Đ�́ Th�ch tay c�̀m b�nh ngọc khi trước quỳ g�́i d�ng l�n. Đức Như Lai nh�̣n l�́y b�nh nước thơm, r�̀i dùng tay phải c�̀m b�nh rót nước l�n đảnh đ�̀u Tỳ-kheo bị b�̣nh, còn tay trái th� kỳ rửa nơi th�n Tỳ-kheo. Những mụn nhọt tr�n m�nh Tỳ-kheo b�̣nh, tùy theo tay của Như Lai rửa đ�́n đ�u, li�̀n b�nh phục đ�́n đó. Được lành b�̣nh, vị Tỳ-kheo �́y v� cùng vui sướng, ch� t�m xưng ni�̣m:�

�Nam-m� Th�ch-ca M�u-ni Ph�̣t, Nam-m� Đại Từ Bi Phụ! Nam-m� T�́i Thắng Y Vương, đã khi�́n cho th�n b�̣nh của con h�m nay được lành, cúi xin Đức Như Lai dùng di�̣u lực của bản nguy�̣n thương xót ti�́p nh�̣n b�́ th� pháp dược cho con đ�̉ t�̉y dứt t�m b�̣nh, bao nhi�u trọng t�̣i nơi con đ�̀u được ti�u trừ.

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n nói với vị Tỳ-kheo kia:�

�Ta nay làm như v�̣y là đ�̉ đ�̀n đáp lại th�m �n của �ng trong đời trước.�

R�̀i Đức Ph�̣t giảng dạy v�̀ b�́n Thánh đ�́: Kh�̉, T�̣p, Di�̣t, Đạo, chỉ bày các tướng đau kh�̉, khuy�n gắng tu t�̣p đ�̉ chứng đắc giải thoát vi�n mãn. Tức th� Tỳ-kheo b�̣nh li�̀n chứng được đạo quả A-la-hán, đ�̀y đủ ba minh, sáu th�ng và tám pháp giải thoát.

Lúc �́y, trời Đ�́ Th�ch và chư Thi�n nghe Đức Ph�̣t nói lời đ�̀n đáp �n từ đời trước, n�n sinh nghi ngờ, bèn bạch Ph�̣t:�

�H�m nay Như Lai đã dùng th�̀n lực, kh�̉ nhọc t�̉y rửa máu mủ nơi các v�́t nhọt tr�n th�n Tỳ-kheo kia, nhưng Đức Như Lai lại nói: �Ta nay làm v�̣y là đ�̉ báo th�m �n từ đời trước của �ng.� Cúi xin Như Lai v� đại chúng hi�̣n thời giải th�ch rõ ràng.

Đức Ph�̣t nói:�

�Này Thi�n chủ, vào thời xa xưa v� lượng ki�́p v�̀ trước, có m�̣t th�n t�n là Tăng quảng, đ�́t đai màu mỡ, d�n chúng giàu có, an lạc, người trong làng �́y đ�̀u thu�̣c t�̣c họ cao quý, cùng t�n m�̣t vị kỳ lão làm người xử đoán các vi�̣c. Sau đ�́y, trong th�n có m�̣t vị Ưu-bà-tắc lão thành, b�̃ng nhi�n bị m�̣t kẻ ác ngang nhi�n đ�́n bắt nhằm mưu hại. Kẻ ác đem giao cho quản ngục coi giữ, những người giữ tù này nghĩ rằng vị Ưu-bà-tắc �́y v� t�̣i, n�n d�̃n đ�́n ch�̃ vị kỳ lão xét đoán sự vi�̣c đ�̉ ph�n xử. Vị �́y xét bi�́t người này v� t�̣i n�n thả ra. Kẻ Ưu-bà-tắc �́y đương khi bị nạn li�̀n được thoát khỏi.

Đức Ph�̣t bảo:�

�Này Đ�́ Th�ch, vị kỳ lão xét đoán sự vi�̣c thời �́y nay là vị Tỳ-kheo bị b�̣nh này. Còn vị Ưu-bà-tắc l�m nạn được thoát khỏi nay ch�nh là Ta. Cho n�n Như Lai đã nói lời như tr�n.

Do đó, B�̀-tát dù trải qua v� lượng ki�́p, đ�́i với m�̣t �n nhỏ v�̃n lu�n nghĩ tưởng phải báo đáp trọng h�̣u, cho đ�́n khi thành Ph�̣t cũng chưa từng qu�n lãng.

Đ�́ Th�ch nghe lời Ph�̣t giảng nói t�m r�́t vui vẻ, đại chúng chư Thi�n đ�̀ng t�́u nhạc trời, đảnh l�̃ Ph�̣t r�̀i trở v�̀ ch�́n cũ.

[^]

Duy�n Khởi 12: C�NG ĐỨC XƯNG NI�̣M TAM BẢO

Thời �́y, Đức Ph�̣t xu�́t hi�̣n ở đời, v� phụ vương và chư đại chúng di�̃n nói pháp m�n Quán Ph�̣t tam-mu�̣i. Hành giả quán ba mươi hai tướng t�́t và tám mươi vẻ đẹp của Như Lai sắc th�n màu vàng ròng, hào quang tỏa sáng rực rỡ.�

Lúc đó, trong chúng h�̣i có năm trăm người thu�̣c dòng họ Th�ch, quán th�n tướng Ph�̣t như vị Bà-la-m�n tu kh�̉ hạnh, người g�̀y �́m, b�i đ�̀y tro. Quán th�́y như th�́ r�̀i tự bức đ�̀u bức tóc, v�̣t vã khóc than thảm thi�́t. Đức Như Lai th�́y v�̣y mới an ủi:�

�Các �ng chớ n�n bu�̀n khóc nữa Ta nay sẽ v� các �ng giảng nói các sự vi�̣c v�̀ đời quá khứ.

Đức Ph�̣t nói:�

�V�̀ thời quá khứ xa xưa, có Đức Ph�̣t Tỳ-bà-thi, sau khi Ph�̣t �́y nh�̣p di�̣t, vào thời kỳ tượng pháp có m�̣t vị trưởng giả t�n Nguy�̣t Đức sinh năm trăm người con đ�̀u là hạng th�ng minh, nhi�̀u tr�, t�́t cả sách vở th�́ gian kh�ng g� là kh�ng am tường. Trưởng giả Nguy�̣t Đức là người k�nh t�n Tam bảo, n�n thường giảng nói v�̀ ý nghĩa của Ph�̣t pháp cho các con �ng nghe, nhưng họ đ�̀u là người tà ki�́n, kh�ng có t�n t�m. V�̀ sau, các người con đ�̀u l�m b�̣nh nặng, trưởng giả bèn đ�́n trước các con rơi nước mắt khóc lóc, chắp tay nói:�

�Các con v� tà ki�́n, kh�ng tin Ph�̣t pháp, ngày nay các con đang bị lưỡi dao bén v� thường cắt đứt mạng s�́ng, sự s�́ng của các con chỉ còn trong ch�́t lát, kh�ng bi�́t nương tựa vào đ�u! Nay có Đức Như Lai hi�̣u là Tỳ-bà-thi, các con phải ch� t�m ni�̣m danh hi�̣u Ngài.�

Các người con nghe lời cha dạy, li�̀n đ�̀ng ni�̣m:�

�Nam-m� Ph�̣t, Nam-m� Pháp, Nam-m� Tăng.

Ni�̣m r�̀i t�́t cả đ�̀u mạng chung. Do nh�n duy�n ni�̣m Ph�̣t �́y, n�n sau khi mạng chung, được sinh l�n cõi trời Tứ Thi�n vương. Hưởng h�́t phước báo nơi cõi trời, do v� nh�n duy�n tà ki�́n thuở trước, li�̀n bị đọa vào địa ngục, ngục t�́t La-sát dùng chĩa ba bằng sắt nung nóng đ�m vào hai mắt.�

Trong khi chịu kh�̉ não như th�́, mới nhớ đ�́n lời dạy của người cha, li�̀n ni�̣m Nam-m� Ph�̣t. Nhờ v�̣y, thoát khỏi cảnh kh�̉ nơi địa ngục, sinh trong nh�n gian làm người thu�̣c hàng hạ ti�̣n, b�̀n cùng. Các ki�́p sau đó cũng sinh nhằm vào thời kỳ Đức Ph�̣t Thức Kh� ra đời, nhưng chỉ nghe danh hi�̣u Ph�̣t mà kh�ng chi�m ngưỡng được kim th�n. Cho đ�́n các Đức Ph�̣t Tỳ-xá-phù, Ph�̣t C�u-lưu-t�n, Ph�̣t C�u-na-hàm M�u-ni, Ph�̣t Ca-di�́p-ba trải qua sáu Đức Ph�̣t k�́ ti�́p ra đời như v�̣y, nhưng chỉ nghe danh hi�̣u mà kh�ng được th�́y tướng hảo.�

Do v� nghe được danh hi�̣u của sáu Đức Ph�̣t, n�n ngày nay được cùng Ta sinh trong dòng họ Th�ch. Sắc th�n Ta như vàng Di�mphù-đàn th� các người quán th�́y sắc màu tro như vị Bà-la-m�n g�̀y �́m, là do nh�n duy�n đời trước khinh ch� Ph�̣t pháp, ch�́p chặt nơi tà ki�́n n�n mắc phải quả báo nặng n�̀ như v�̣y.

Đức Ph�̣t dạy:�

�Ngày nay các �ng phải xưng ni�̣m danh hi�̣u chư Ph�̣t đời quá khứ, xưng ni�̣m danh hi�̣u Như Lai, danh hi�̣u Đức Ph�̣t Di-lặc và danh hi�̣u phụ th�n của các �ng. Xưng ni�̣m danh hi�̣u và l�̃ bái r�̀i, các �ng phải hướng v�̀ đại đức chúng Tăng, gieo năm vóc sát đ�́t làm l�̃, bày tỏ sự sám h�́i v�̀ t�̣i tà ki�́n.

Năm trăm người v�ng lời Đức Ph�̣t, xưng ni�̣m danh hi�̣u và làm l�̃ sám h�́i xong, t�̣i chướng từ đời trước được ti�u di�̣t, ba nghi�̣p thanh tịnh, cùng th�́y th�n Ph�̣t màu vàng ròng, oai nghi�m vòi vọi như núi Tu-di, ba mươi hai tướng t�́t, tám mươi vẻ đẹp quang minh v� lượng, thảy đ�̀u h�́t sức vui mừng chứng được Sơ quả. T�́t cả đ�̀u xin Ph�̣t xu�́t gia, l�̀n l�̀n chứng được A-la-hán, đ�̀y đủ ba minh, sáu th�ng, tám m�n giải thoát.

Đức Ph�̣t nói với các Tỳ-kheo:�

�Sau khi Ta di�̣t đ�̣, n�́u ai xưng ni�̣m danh hi�̣u Như Lai và danh hi�̣u của chư Ph�̣t, sẽ được phước báo v� lượng, v� bi�n.�

Này A-nan, T�n giả xem Như Lai trong khi đi đường, đã có th�̉ khi�́n cho mặt đường ch�̃ cao th�́p xu�́ng, ch�̃ th�́p nh� l�n, các ch�̃ cao th�́p đ�̀u bằng phẳng, Như Lai đi qua r�̀i th� mặt đ�́t trở lại như cũ. T�́t cả c�y rừng đ�̀u nghi�ng hướng v�̀ ph�a Ph�̣t, th�̀n c�y hi�̣n th�n cúi m�nh l�̃ k�nh. Như Lai qua r�̀i th� c�y rừng trở v�̀ trạng thái b�nh thường. T�́t cả gò đ�́ng, h�̀m h�́, đ�̀i đ�́t, các thứ c�́u b�̉n chẳng sạch, sỏi sạn gai g�́c đ�̀u được san l�́p, quét dọn, rưới nước trong sạch, rải các thứ hoa tr�n mặt đường, tỏa mùi hương lạ ngào ngạt.

Lại nữa, Như Lai đi b�̣ tr�n đường dài, các loài v� t�nh như c�y, đ�́t... t�́t cả hãy còn nghi�ng m�nh k�nh c�̉n, hu�́ng g� là các loài hữu t�nh mà lại kh�ng cung k�nh. V� sao? Là v� Như Lai khi tu hạnh B�̀-tát đạo, đ�́i với t�́t cả loài chúng sinh kh�ng khởi t�m ki�u mạn, mà lu�n khi�m cung đón ti�́p khi�́n họ sinh t�m vui vẻ. Do nghi�̣p thi�̣n này n�n sau khi thành Ph�̣t, t�́t cả các loài hữu t�nh, v� t�nh đ�́i với Ph�̣t khi ra đi, thảy đ�̀u nghi�ng m�nh đảnh l�̃.

Như Lai thuở xưa từng đem r�́t nhi�̀u tài sản, với t�m thanh tịnh cúng dường chúng Tăng trong mười phương. Do v� nh�n duy�n �́y n�n nay thành Ph�̣t, nơi nào Như Lai ngự đ�́n đ�̀u h�́t sức trang nghi�m, sạch sẽ, khoáng đạt.

Lại nữa, vào thời quá khứ Như Lai đ�́i với các b�̣c Thánh hi�̀n đ�̀ng tu phạm hạnh, tr�n đường các ngài đi qua Như Lai đ�̀u sửa sang bằng phẳng, quét dọn rưới nước. Phòng xá, các v�̣t dùng c�̀n thi�́t đ�̀u được dọn dẹp, sắp đặt trang hoàng m�̣t cách đ�̀y đủ.

Ở trong các thời đ�̀u d�́c c�̀u Ph�̣t đạo, nhằm đem lại lợi �ch an lạc cho mọi chúng sinh. Cho n�n ngày nay, nơi nào Như Lai đi đ�́n đ�̀u tự nhi�n thanh tịnh.�

Lại như núi Di-lư cao r�̣ng tám vạn b�́n ngàn do-tu�̀n, ph�̀n ng�̣p trong bi�̉n cả cũng lại như v�̣y. Núi Thi�́t vi cao mười hai vạn tám ngàn do-tu�̀n, b�̀n chắc như kim cương, kh�ng th�̉ hủy hoại, đ�́n khi Như Lai nh�̣p Ni�́t-bàn, cũng đ�̀u nghi�ng m�nh hướng v�̀ ph�a Đức Ph�̣t đảnh l�̃.

Lại nữa, t�m Như Lai lu�n thanh tịnh, l�a mọi c�́u nhi�̃m, n�n khi Ph�̣t đi qua b�́t cứ ch�̃ nào, ch�n kh�ng h�̀ d�nh các thứ u�́ tạp, trùng ki�́n kh�ng bị t�̉n hại đ�́n tánh mạng.

Ph�̣t kh�ng mang giày dép, có ba nguy�n do:�

1.�� Khi�́n người đi đường sinh t�m �t ham mu�́n.

2.�� Hi�̉n rõ tướng dưới bàn ch�n có h�nh bánh xe ngàn tăm tr�n mặt đ�́t.

3.�� Khi�́n người tr�ng th�́y sinh t�m hoan hỷ.

Lại nữa, khi Ph�̣t bước đi bàn ch�n cách mặt đ�́t b�́n t�́c, có ba lý do:

1.�� Thương xót loài trùng ki�́n ở dưới đ�́t.

2.�� Giữ g�n cỏ hoa nơi mặt đ�́t.

3.�� Th�̉ hi�̣n th�̀n túc của Ph�̣t.

Này các Tỳ-kheo, phải y theo lời Ph�̣t dạy tu hành đ�̉ dứt t�̣n c�̣i ngu�̀n của đau kh�̉.

[^]

Duy�n Khởi 13: PHƯỚC BÁO THÙ THẮNG CỦA VI�̣C TẠO THÁP PH�̣T

Đức Ph�̣t bảo T�n giả A-nan:�

�Như Lai nay đ�́i trước đại chúng này, nói sơ lược v�̀ c�ng đức đạt được của vi�̣c x�y tháp, T�n giả phải lắng nghe, suy nghĩ, ghi nhớ.�

Giả sử khi�́n cho t�́t cả cỏ c�y, rừng rú đ�̀y trong b�́n ch�u thi�n hạ, đ�̀u trở thành th�n người, m�̃i người đ�̀u phát t�m tu t�̣p, tùy theo khả năng của từng người, có kẻ chứng quả Tu-đà-hoàn, có kẻ chứng quả Tư-đà-hàm, có kẻ chứng quả A-na-hàm, có kẻ chứng quả A-la-hán, cho đ�́n quả Duy�n giác. B�́y giờ, có m�̣t trưởng giả đem t�m thanh tịnh cúng dường, thường xuy�n cung c�́p các thức ăn u�́ng, y phục, đ�̀ nằm ng�̀i, thu�́c men... su�́t đời kh�ng thi�́u. Cho đ�́n khi các vị này di�̣t đ�̣, trưởng giả lại v� m�̃i vị x�y m�̣t bảo tháp, dùng tua, lọng, cờ phướn trang tr� h�́t sức trang nghi�m, t�́t đẹp, lại đem các thứ hoa hương đèn d�̀u cúng dường nơi m�̃i tháp.

Này A-nan, trưởng giả �́y được phước nhi�̀u chăng?

T�n giả A-nan đáp:�

�Bạch Đức Th�́ T�n, trưởng giả �́y đạt được phước r�́t nhi�̀u.

Đức Ph�̣t nói:�

�Này A-nan, trưởng giả �́y tuy đạt được phước r�́t nhi�̀u, nhưng v�̃n còn giới hạn. Chẳng bằng có người, sau khi Ph�̣t di�̣t đ�̣, đem t�m k�nh m�̣ c�̀u được m�̣t ph�̀n xá-lợi dù h�́t sức nhỏ như hạt cải, tạo tháp cúng dường. Tháp �́y chỉ lớn bằng quả Am-ma, trụ của lòng tháp b�̀n chắc như c�y kim, nơi đỉnh tháp bày m�m lớn bằng lá táo, tr�n đó đặt m�̣t tượng Ph�̣t chỉ bằng hạt lúa, hoặc hương, hoặc đèn tùy sức cúng dường.

Này T�n giả A-nan, đem phước cúng dường của trưởng giả kia đ�́i với phước đức của vi�̣c tạo tháp này th� kh�ng th�̉ so sánh. Nói tóm lại, đem phước báo thù thắng của vi�̣c tạo tháp này ph�n ra làm m�̣t trăm ph�̀n, th� phước đức cúng dường của trưởng giả kia chẳng được m�̣t ph�̀n. V� d�̀u chia làm ngàn vạn ức ph�̀n cũng đ�̀u kh�ng bằng m�̣t ph�̀n. Cho đ�́n dùng s�́ đ�̉ t�nh toán, v� dụ cũng kh�ng th�̉ bi�́t được phước báo của vi�̣c tạo tháp này.

Này A-nan, phải bi�́t Như Lai ở trong s�́ ki�́p như tr�̀n sa, t�ch chứa, hu�n t�̣p, tu tr� năm ph�̀n Pháp th�n, làm phát sinh các c�ng đức. Năm ph�̀n pháp th�n là: Giới, định, tu�̣, giải thoát, giải thoát tri ki�́n, lại tu t�̣p các pháp: B�́n t�m v� lượng, sáu pháp Ba-la-m�̣t, tự lợi, lợi tha, thực hành những kh�̉ hạnh khó hành, n�n đạt được các th�̀n th�ng, nguy�̣n lực kh�ng th�̉ nghĩ bàn, th�́ gian và xu�́t th�́ gian kh�ng ai sánh bằng. V� sao? Là do Ph�̣t đã thành tựu v� lượng, v� bi�n tr� tu�̣ ch�n th�̣t.

Này T�n giả A-nan, t�́t cả Như Lai vào thời xưa khi còn tu nh�n đ�̀u bi�́t rõ tự tánh của chúng sinh là thanh tịnh, v� bị phi�̀n não của ngoại tr�̀n che l�́p, nhưng tự tánh của chúng sinh hoàn toàn kh�ng bị phi�̀n não làm � nhi�̃m. Do v�̣y Như Lai xu�́t hi�̣n ở đời, v� t�́t cả chúng sinh giảng nói pháp vi di�̣u di�̣t trừ các thứ c�́u u�́, � trược, khi�́n họ đạt được giải thoát.

[^]

Duy�n Khởi 14: C�NG ĐỨC XU�́T GIA

Khi Đức Ph�̣t còn tại th�́, trong thành Vương xá có m�̣t trưởng giả t�n là Phước Tăng, tu�̉i hơn m�̣t trăm n�n răng rụng, sức y�́u. Mọi người lớn nhỏ trong nhà đ�̀u sinh t�m chán nản, xa lánh. �ng lão nghe nói v�̀ lợi �ch của sự xu�́t gia n�n sinh t�m vui mừng. C�ng đức �́y là v� lượng, kh�ng th�̉ v� dụ, cao hơn núi Tu-di, s�u hơn b�̉ cả, r�̣ng như hư kh�ng. V� sao? Do v� xu�́t gia mới chứng đắc quả vị Ph�̣t. Chư Ph�̣t nơi ba đời chưa từng có vị nào kh�ng xu�́t gia mà thành Ph�̣t bao giờ.

Trưởng giả nghe v�̣y, tuy tu�̉i già, lòng r�́t hoan hỷ, t�m đ�́n ch�̃ Ph�̣t c�̀u xin xu�́t gia, gặp lúc Đức Ph�̣t đi du hóa, n�n trưởng giả đ�́n ch�̃ T�n giả Xá-lợi-ph�́t xin được hóa đ�̣. T�n giả Xá-lợiph�́t th�́y trưởng giả quá già n�n kh�ng ti�́p nh�̣n. �ng già lại c�̀u xin xu�́t gia nơi năm trăm vị La-hán nhưng đ�̀u kh�ng được ti�́p nh�̣n. B�́y giờ, trưởng giả ra v�̀, rời khỏi tinh xá c�́t ti�́ng khóc lớn. Lúc �́y, Đức Th�́ T�n từ ph�a sau bước đ�́n, đem lời khuy�n bảo an ủi, khi�́n �ng vui mừng. Đức Ph�̣t li�̀n bảo T�n giả Mục-ki�̀n-li�n thu nạp làm đ�̣ tử xu�́t gia, truy�̀n trao giới pháp. Do v� đám Tỳ-kheo trẻ tu�̉i mới tu học thường hay đùa giỡn, nhi�̃u loạn t�m �ng, n�n �ng li�̀n tr�̀m m�nh, mu�́n k�́t li�̃u cu�̣c đời. T�n giả Mục-ki�̀nli�n quán bi�́t, li�̀n dùng th�̀n lực vớt đ�̉ tr�n bờ, nh�n đó mới hỏi:�

�Nguy�n do g� khi�́n �ng ra n�ng n�̃i này?�

Trưởng giả bèn tr�nh bày mọi vi�̣c như tr�n.

T�n-giả Mục-ki�̀n-li�n th�̀m nghĩ: �Người này ngu đ�̣n, s�n h�̣n đ�́n th�́, n�́u chẳng đem sự báo ứng đang khi�́p sợ trong ba đường ác đ�̉ giáo hóa, th� làm sao �ng ta chứng được đạo quả?� Khi �́y, T�n giả Mục-ki�̀n-li�n sắp bay l�n hư kh�ng, mới bảo Phước Tăng chuy�n ý nắm vào chéo áo của T�n giả, sau đó, từ từ bay đ�́n ch�̃ bi�̉n lớn, th�́y m�̣t thi hài phụ nữ vừa mới ch�́t, th�n h�nh đoan chánh, lại th�́y m�̣t con giòi từ mi�̣ng xác ch�́t bò ra, r�̀i lại chui vào mũi, từ mắt chui ra, r�̀i lại bò vào l�̃ tai. T�n giả Mục-ki�̀n-li�n th�́y v�̣y r�̀i bỏ đi. Đ�̣ tử Phước Tăng li�̀n thưa:�

�Bạch th�̀y, người ch�́t này là ai?

T�n giả Mục-ki�̀n-li�n nói:�

�Người đàn bà này là vợ của m�̣t đại thương gia trong thành Xáv�̣, ỷlại nơi nhan sắc của m�nh kh�ng tu phước nghi�̣p, c�̣y vào ch�̃ y�u quý, nu�ng chi�̀u của người ch�̀ng thường g�y t�̉n hại cho mọi người. Hai vợ ch�̀ng đi qua vùng này bị ch�m thuy�̀n, cả hai đ�̀u bỏ mạng, bi�̉n kh�ng dung nạp tử thi n�n sóng x� giạt vào bờ. Th�̀n thức của người ch�̀ng v�̃n còn y�u xác th�n người vợ đẹp n�n bi�́n làm con giòi �́y. V�̀ sau sẽ bị đọa vào địa ngục chịu các quả báo đau kh�̉.

R�̀i th�̀y trò từ từ ti�́n v�̀ ph�a trước. Lại th�́y m�̣t người đàn bà loanh quanh b�n chảo lớn đ�̀y nước đang đun s�i, tự cởi y phục nhảy vào trong chảo �́y, da thịt đ�̀u tan rã, nước s�i th�̉i vọt xương văng ra ngoài, b�̃ng ch�́c xương lại thành người, tự vớt thịt trong chảo mà ăn.

Phước Tăng bạch th�̀y:�

�Đ�y là người g�?

T�n giả Mục-li�n đáp:�

�Có m�̣t vị Ưu-bà-tắc ở trong thành Xá-v�̣, k�nh t�n Tam bảo, thỉnh chư Tăng đ�́n cúng dường, lu�n sắm đủ các thức ăn ngon, sai tỳ nữ bưng dọn, tỳ nữ bưng đ�̀ ăn cúng dường, m�̃i khi đi qua ch�̃ khu�́t người bèn lựa l�́y món ngon ăn trước. Mọi người trong nhà th�́y hỏi, tỳ nữ đ�̀u ch�́i và nói:�

�Khi nào các Tỳ-kheo ăn xong, còn thừa cho t�i, t�i mới dám ăn, n�́u t�i có ăn trước, nguy�̣n vào đời sau tự ăn l�́y thịt th�n m�nh.�

Do nh�n duy�n này, trước thọ quả báo như hi�̣n tại, còn quả báo ch�nh thức sẽ thọ nh�̣n trong cõi địa ngục.

Th�̀y trò lại ti�́n d�̀n v�̀ ph�a trước, th�́y m�̣t núi xương cao r�̣ng đ�́n bảy trăm do-tu�̀n, ngăn che ánh sáng mặt trời khi�́n vùng bi�̉n này trở n�n t�́i tăm. Lúc �́y T�n giả Mục-li�n trèo l�n đỉnh núi, th�́y m�̣t b�̣ xương lớn đang di chuy�̉n qua lại. Phước Tăng hỏi:�

�Bạch th�̀y đ�y là núi xương g�?

T�n giả Mục-li�n nói:�

��ng mu�́n bi�́t núi này chăng? Đ�y là xương nơi th�n cũ của �ng.

Phước Tăng nghe qua, toàn th�n dựng ch�n l�ng, hoảng sợ toát m�̀ h�i, li�̀n bạch T�n giả:�

�Ngày nay con nghe qua t�m chưa được tỏ ng�̣, k�nh mong th�̀y thương xót, v� con giảng nói rõ v�̀ nh�n duy�n của núi xương này.

T�n giả Mục-li�n nói:�

�Sinh tử lu�n h�̀i kh�ng có giới hạn, nghi�̣p báo thi�̣n ác như bóng theo h�nh, như �m vang theo ti�́ng kh�ng sai khác. V�̀ đời quá khứ xa xưa, tại cõi Di�m-phù-đ�̀ này, có m�̣t làng nọ, d�n chúng đ�̀u giàu có. Lúc �́y, trong lành có m�̣t trưởng giả t�n là Pháp Tăng, t�̣c họ từ trước đ�́n giờ thu�̀n t�n Tam bảo, d�́c làm vi�̣c thi�̣n, lòng nh�n từ ưa b�́ th�, kh�ng g�y t�̉n hại đ�́n sinh mạng của chúng sinh, n�n d�n làng t�n làm b�̣c L�̣nh trưởng. Trong khoảng mười năm đ�̀u, d�n chúng được hưởng cảnh an lạc, thái b�nh, đ�̀u nhờ �n đức của L�̣nh trưởng, d�n làng coi vị �́y như cha mẹ.

M�̣t h�m, L�̣nh trưởng nh�n khi nhàn r�̃i t�̣p chơi cờ bạc, bạn ác được cơ h�̣i g�̀n gũi xu phu, giảng nói tà thuy�́t n�n L�̣nh trưởng l�̀n l�̀n ph�́ bỏ vi�̣c nước, vi�̣c d�n. Chẳng bao l�u, t�nh h�nh trong vùng bị bọn x�́u ác thao túng, xử ki�̣n kh�ng c�ng minh, h�nh phạt th� chẳng đúng pháp. Vào ngày nọ, người h�̀u c�̣n tr�nh bản án v� t�̣i của tù nh�n, nhằm lúc L�̣nh trưởng đánh bạc bị thua, kh�ng màng xem xét t�̣n tường, li�̀n ra l�̣nh xử tử.

H�m sau lại hỏi các qu�n l�nh phụ tá:�

�T�̣i nh�n h�m qua nay ở đ�u?

Kẻ h�̀u c�̣n đáp:�

�Theo lịnh của L�̣nh trưởng đã gi�́t r�̀i.

L�̣nh trưởng nghe qua li�̀n ngã lăn ra đ�́t ch�́t gi�́c, kẻ h�̀u phải dùng nước rưới, gi�y l�u mới tỉnh d�̣y, rơi l�̣ nói:�

�T�́t cả những người th�n, ngọc ngà ch�u báu đ�̀u còn ở lại đ�y, chỉ ri�ng m�nh ta rơi vào địa ngục! Ngày nay, ta xem thường vi�̣c sát nh�n, phải bi�́t là ta thu�̣c loài hàng thịt!�

Suy nghĩ như v�̣y r�̀i, trong gi�y lát mạng chung, sinh làm loài cá Ma-ki�̣t ở trong bi�̉n cả, th�n to lớn đ�́n bảy trăm do-tu�̀n.

Ph�̣t nói:�

�Này T�n giả Mục-li�n, như hàng quan lại ỷth�́ c�̣y quy�̀n, hà hi�́p d�n chúng gi�́t hại v� s�́, khi mạng chung ph�̀n nhi�̀u đ�̀u sinh làm cá Ma-ki�̣t to lớn, bị loài trùng bám vào th�n rúc rỉa ăn thịt, n�n th�n h�nh bị g�̀y �́m, m�̃i khi dựa vào núi, máu của loài trùng nhỏ chảy ra làm nhơ cả bi�̉n, dòng nước nhu�̣m máu đỏ tươi lan r�̣ng đ�́n trăm dặm. Gi�́c ngủ của loài cá �́y trải qua hàng trăm năm, sau khi thức d�̣y nó u�́ng nước, làn nước bị hút vào mi�̣ng cá cu�̣n chảy như dòng s�ng lớn. Nhằm lúc �́y có đoàn lái bu�n vào bi�̉n t�m ch�u báu, gặp loài cá Ma-ki�̣t đang há mi�̣ng, thuy�̀n bu�n bị cu�́n v�̀ hướng mi�̣ng cá như gió, cả đoàn thuy�̀n sắp chui vào bụng cá, th� ngay trước đó, khách bu�n bu�̀n khóc, nh�́t loạt đ�̀ng ni�̣m: �Nam-m� Ph�̣t�. Cá nghe ti�́ng Ph�̣t li�̀n ng�̣m mi�̣ng, nước dừng chảy. Do di�̣u lực từ bi h�̣ ni�̣m của Đức Ph�̣t, cả đoàn thương khách đ�̀u được thoát nạn. Khi �́y, cá Ma-ki�̣t nhịn khát mà ch�́t. Các th�̀n bi�̉n là Dạ-xoa, La-sát tranh nhau kéo th�n cá l�n bờ.

B�́y giờ, T�n giả Đại Mục-ki�̀n-li�n d�̃n đ�̣ tử là Tỳ-kheo Phước Tăng du hành xong, trở v�̀ tinh xá, đ�̀u mặt sát đ�́t đảnh l�̃ Ph�̣t, v� cùng hoan hỷ n�n Phước Tăng hi�̉u rõ sự sinh tử, v� thường, kh�̉, kh�ng, dứt sạch các k�́t sử hữu l�̣u, chứng quả A-la-hán.

H�́t Quy�̉n 4

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 5

Phi�̀n não trói bu�̣c, tánh, dụng r�̣ng khắp. Lực dụng thắng nghĩa t�̣n di�̣t các l�̣u. Căn lành phát sinh, l�a mọi đi�n đảo. Lẽ tịch tĩnh �́y kh�ng h�̀ giảm suy. Nh�n thực nghĩa lợi (đem lại) h�nh tướng tươi đẹp. D�́c sức ti�́n tu, tăng trưởng cúng dường. Làng xóm ch�́n ch�́n th�m tu như v�̣y. T�́t cả mọi nơi bi�́n đ�̉i, an lạc. Thắng nghĩa cõi hành hòa hợp kh�ng tranh. Đi�n đảo dứt sạch, ng�̣ lẽ v� ng�n. Xa l�a nhị ki�́n, đúng nẻo trung đạo. Lành thay tự tánh! Hòa hợp như th�́. Cõi b�́ th� �́y chư Thi�n vui th�ch. Đ�m ngày tinh t�́n, thắng nghĩa vi�n mãn. Th�́ T�n ứng hi�̣n, khai ng�̣ hữu t�nh. Sắc tướng tăng trưởng, vi�n mãn là v�̣y. Thu�̣n hợp hài hòa, thanh tịnh trùm khắp. Sắc tướng Như Lai, ch�n th�̣t t�́i thượng.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh quảng di�̃n nghĩa thứ mười m�̣t.

Th�̣t tướng trượng phu hòa hợp, kh�ng đ�̉i. Đó là tùy thu�̣n, lãnh h�̣i th�́u đạt hạnh của B�̀-tát. Phát khởi tùy thu�̣n từ nơi ch�̃ đạt các pháp tịch tĩnh, kh�ng bi�́n đ�̉i. Phạm hạnh bao la, tu t�̣p g�̀m đủ. Nghi�̣p thi�̣n quy�́t tu chứng quả v� sinh. Th�́u lẽ th�̣m th�m, tăng trưởng di�̣u hạnh. Tỏ ng�̣ giáo pháp, d�́c sức t�́n tu. H�̣i nh�̣p trọn vẹn tự tánh căn bản. Trụ ở quá khứ, tịch tĩnh tăng th�m, ch�́ ngự hữu t�nh, gánh vác đại sự. Đức hạnh ch�n th�̣t, ng�n ngữ kh�́ hợp, khi�́n cho t�m chúng sinh di�̣t sạch bao thứ s�n h�̣n, tạo được nơi ch�́n th�ch hợp.�

Giáo pháp thắng nghĩa dứt mọi s�n si. Đúng là giới đức của b�̣c hữu học. (N�́u kh�ng th�́ th� sẽ) thọ kh�̉ lưu chuy�̉n n�́i ti�́p kh�ng ngừng. T�̣n cùng tự tánh (ch�nh là) tỏ nẻo lu�n h�̀i. Cung k�nh b�́ th� đ�u mong phước báo (mà là nhằm đạt được nơi) nương tựa an lạc, tịch tĩnh vi�n mãn. Danh, tướng (được) tự tại. Lưu chuy�̉n dừng dứt. Tr� tu�̣ là đi�̀u t�́i thượng, (là) nơi b�̣c hữu học l�a bỏ phi�̀n não. Đó ch�nh là cái nh�n tự tại của b�̣c pháp sư ch�n ch�nh xu�́t hi�̣n. Phi�̀n não trừ di�̣t, ng�n ngữ kh�́ lý. T�m hành v� tướng, mọi ác thảy trừ. Giới m�́c chẳng còn, đảo đi�n cũng sạch. Đ�́y ch�nh là lúc mọi thứ phi�̀n não, chướng ngại đ�̀u được lắng sạch, tĩnh lặng. Xa l�a ng�n từ (đó mới là) ng�n ngữ ch�n th�̣t.

Th�́ nào là l�a bỏ cõi kh�̉ đ�̀ng nữ?

B�̣c hữu học l�a, chẳng bị nhi�̃m qu�́y.

Th�́ nào là g�́c của mọi c�́u nhi�̃m?

Tham dục d�́y mạnh th�̣t khó cản ngăn. Bi�́n chuy�̉n tăng trưởng mong đạt thắng nghĩa b�́t thoái đ�̉ dứt h�́t mọi nhi�̃m chướng. Ph�̣n nữ trói bu�̣c thọ kh�̉ như v�̣y. Tạo nh�n tịch tĩnh, th�́u đạt kh�̉u hòa. B�́ th� t�́i thượng, tỏ ng�̣ tự tại. Tu t�̣p tĩnh lặng, l�a mọi hý lu�̣n. Từ hàng Phạm thi�n tăng th�m nghị lu�̣n, ki�́n tánh vi�n mãn, tr� tu�̣ tương ứng, th�ng su�́t mọi cõi. Tu học trọn vẹn, đắc giới Hòa thượng. Tr� lực có th�̉ phá bỏ mọi nh�n đi�n đảo, cũng như có th�̉ lu�̣n bàn giáo pháp. Tạo ra các b�̣c Giáo thọ, A-xà-l�, là những vị giới sư làm khu�n phép m�̃u mực. Trọn đủ các nh�n ch�n th�̣t như th�́. Lu�̣n bàn thu�̣n hợp, tranh bi�̣n nảy nở. Năng dứt nhi�̃m bu�̣c, thi�̣n tịnh hi�̣n bày. Đó là tánh thanh tịnh, xa l�a mọi trói bu�̣c, là phương ti�̣n tỏ ng�̣ của tánh Kh�ng.

Th�́ nào là th�́u đạt lực dụng của nghi�̣p?

Tr� tu�̣ tỏ ng�̣ mọi pháp thường tịch gọi là xu�́t th�́ gian. T�́t cả các tháp mi�́u, phước báo Phạm thi�n cũng đ�̀u được th�́u rõ như th�́. Nh�n ch�n th�̣t �́y cõi tánh tài b�̀i. Phước báo cõi trời, kh�ng còn s�n h�̣n. Từ ch�́n thanh tịnh mong c�̀u như v�̣y, v�ng giữ l�́y lời, như lọng phủ che. Si�ng năng tu t�̣p, nương tựa th�̀y bạn. Dạy d�̃ như th�́, c�̣y b�̣c thi�̣n hi�̀n. Tu hạnh thắng nghĩa, gieo tr�̀ng nh�n lành. Ch�n th�̣t như th�́, bi�́t rõ khó đạt. Là ch�́n đ�̀y đủ B�̀-tát an trụ. B�̀-tát ứng hi�̣n, đi�n đảo lặng dừng, t�m ý trói bu�̣c, c�́u nhi�̃m đ�̀u dứt. L�a hạnh Duy�n giác, rời mọi ki�u mạn.

Th�́ nào là h�nh tướng phi�̀n não bu�̣c che trùm khắp như cõi kh�ng, như m�y, phàm phu khó thoát?

Chánh pháp th�̣m th�m, thù thắng khó được. Tưởng ni�̣m, tư duy mọi nẻo đ�̀u vượt. B�̀-tát thu�̣n duy�n, phương ti�̣n chỉ bày. Từ hàng Phạm hạnh, th�n ta xu�́t hi�̣n. Xa l�a nẻo người, dứt h�́t nghi�̣p dữ. Nh�n lành tạo tác, tướng mạo hi�̣n bày. Theo đường Th�̣p thi�̣n, xa lánh vọng tưởng. Nơi ch�́n thanh tịnh, ưu kh�̉ h�́t bu�̣c. Tự tánh trong lành, phước báo trang nghi�m. Là cõi B�̀-tát ng�n ngữ dạy truy�̀n, giới hạnh uy nghi, rõ nghĩa giải thoát. An trụ b�́t thoái, hành tướng tự tại. Theo th�̀y bàn lu�̣n, rõ tướng kh�ng tịch.

Th�́ nào là chúng sinh đạt được nghi�̣p nh�n của Th�̣p thi�̣n do th�̀y truy�̀n dạy?

L�a mọi m� ch�́p thường, đoạn, hữu, v�.

Th�́ nào là xa l�a kh�ng tạo nh�n x�́u?

Th�́ gian g�y nh�n, tạo nghi�̣p đi�n đảo. Chúng sinh nặng nghi�̣p, chẳng th�́u ngọn ngu�̀n. Tạo tác ngã mạn, mắt mờ kh�ng th�́y; Dòng thác đi�n đảo lưu chuy�̉n tri�̀n mi�n, bi�́n đ�̉i, chứa d�̀n, phát sinh ngã ki�́n. Di�̣u ý thù thắng sửa trừ ngã vọng. Phi�̀n não hý lu�̣n, si m� tạo nghi�̣p. Nh�̣n rõ nhi�̃m �, tịch tĩnh như v�̣y. Tự th�n thanh tịnh, chủng loại chẳng khinh. Hữu t�nh kh�ng chuy�̉n, tham thọ càng tăng. Hạnh, tu�̣ chẳng tu, nghi�̣p ác tự bu�̣c. B�́ th� bi�́ng theo, nh�n lành chẳng có. Rõ hạnh B�̀-tát, t�m ý thanh tịnh. B�̣c th�̀y m�̃u mực, ng�n ngữ trao truy�̀n. Ý chẳng tu sửa, tánh ngã mạn tăng. Chẳng rõ nghĩa �́y, đức hạnh càng t�́i. Chẳng xét ngọn ngu�̀n, d�̃n dụ khó l�̣p. Do m�nh tạo tác, t�ch tụ, chuy�̉n lưu. Tư tưởng đi�n đảo, s�n h�̣n nào dứt. R�́t ráo kh�ng th�̣t, bi�́t rõ hư ảo. Căn lành phát sinh, l�a xa tà pháp. Là nơi có b�̣c đạo sư m�̃u mực, chỉ dạy nh�̣n rõ, dứt t�̣n mọi thứ vọng tưởng. Lành thay! Hàng thi�̣n nam! B�̣c đại phạm hạnh sắc tướng tăng trưởng. Mong đạt các hạnh tịch tĩnh vi�n mãn.

Th�́ nào là tu t�̣p theo các pháp thi�̣n tĩnh?

Th�́u đạt, tỏ ng�̣, tu pháp v� tướng. (Tức là) Nghĩa r�̣ng thanh tịnh ti�́n tu vi�n mãn. Là b�̣c Thi�̣n nam đã dứt phi�̀n não. Đó là nghĩa lợi tịch tĩnh thù thắng. Th�́u tỏ hi�̣n bày, an lạc n�n tu. Cõi trời tự tại �́y th�̣t đã hòa hợp với h�nh tướng của b�̣c Đại trượng phu. Lực dụng bao trùm, đạt cảnh tịch nhi�n. Tạo nh�n như v�̣y, Thánh lực vi�n mãn. Vượt qua con đường Thanh văn Ti�̉u thừa. Tướng mạo th�́ gian, ng�n ngữ tăng trưởng.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c, sinh vào cõi Phạm thi�n, quảng di�̃n v�̀ bản sinh nghĩa thứ mười hai.

Phi�̀n não trói bu�̣c th�̣t sự như th�́. Đạo pháp xu�́t th�́ (có th�̉ đạt được) lực dụng tự tại. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt thắng nghĩa ch�n th�̣t. tr� tu�̣ nh�̣n rõ nghĩa lợi th�́ gian. L�a dứt t�́t cả g�́c r�̃ ngã mạn. B�̀-tát b�́ th� các pháp khó làm, cứu đ�̣ chúng sinh thoát khỏi nghi�̣p dữ. Do ch�̃ bi�́t rõ giới lu�̣t là vua của các pháp, phi�̀n não bi�́n chuy�̉n kh�ng ngừng, tu hạnh b� m�̣t, dứt bỏ ngã mạn. Là b�̣c cha lành của cõi th�́ gian. B�̣c Đại trượng phu dưỡng nu�i con trẻ. Tự tánh b�nh đẳng, rõ lẽ bi�́n chuy�̉n. Giáo thừa tùy thu�̣n các pháp c�ng đức (nhưng) đạo v�̃n thường hằng. Th�́u lẽ trang nghi�m, tạo nh�n (cho) th�́ gian. Di�̃n giảng giáo pháp, m�̣t th�n v� đạo. Tà pháp, ngoại đạo, vững ch� thuy�́t phục. Là ch�́n m� mu�̣i, chánh pháp chẳng c�̀u, nh�n quả nghi�̣p báo ch�n lý chẳng tỏ. M�̃u mực tịch tĩnh tu t�̣p như v�̣y. H�nh tướng ung dung, tánh l�a đi�n đảo. Kh�ng tạo nghi�̣p ác, Tam bảo k�nh tin, kh�ng chu�̣ng tham ái, tr� tu�̣ th�ng tỏ mọi nẻo quá khứ. Đức hạnh t�́i thượng thảy đ�̀u bi�́t rõ. Tu hạnh b�́ th�, tạo tác thi�̣n tịch. Đó là tu�̣ nhãn thanh tịnh, v� l�̣u. C�̀n n�n xa l�a nơi ch�́n ngu mu�̣i. Tam bảo ch�n th�̣t mà kh�ng hay bi�́t, đúng là xứ sở m� mu�̣i t�́i tăm. Chẳng rõ nh�n nhi�̃m g�́c r�̃ là v�̣y. Là cõi Phạm th�́ th�ng rõ ba tướng.

Th�́ nào là kh�ng thi�̣n?

Phi�̀n não hi�̣n hành kh�ng th�̉ dừng dứt. Là ch�́n xa l�a mọi hành đi�n đảo. Ta tự di�̃n bày ng�n ngữ Phạm chúng. Tự tu hi�̀n thi�̣n, phạm hạnh g�̀m đủ. Ch�́n thanh tịnh �́y an trụ, h�̣i nh�̣p. Chúng Phạm thi�n vương tu t�̣p vi�n mãn. Là cõi có hàng Phạm chúng tu hạnh b�́ th�. Tự tánh thanh tịnh, ch�́n ch�́n y�n vui. Báo th�n mong đạt an định, thi�̣n tịnh, tịch tĩnh vi�n mãn, t�́i thượng, t�́i t�n. Nghĩa tánh Như Lai, th�n oán chẳng ph�n. Lực dụng tự tại, hạnh tu an trụ. Tăng bảo vi�n mãn, thường trụ th�́ gian. Ch� c�̀u mong đạt sắc tướng trùm khắp. Tu�̣ giải tu t�̣p, ý kh�ng nh�n nhi�̃m. H�nh tướng hi�̣n bày, tham dục đ�̀u kh�ng, như b�̣c A-la-hán.

Th�́ nào là chúng sinh l�a khỏi nghi�̣p dữ đi�n đảo?

T�m ý tịch tĩnh, tạo nh�n v� tướng. Hạnh th� phát khởi, theo đúng nghĩa lợi. Lãnh h�̣i Thánh giáo, dứt nẻo lu�n h�̀i. Nh�n t�́t, ý vui, nương b�̣c qu�́c vương. Th�ng đạt, an lành, tự tánh hi�̉n hi�̣n. Đó là nương tựa theo nh�n Th�̣p thi�̣n. Th�̉ tánh thành tựu (như) mẹ hi�̀n hòa hợp. An trụ th�m tăng, t�m ý sung mãn. B�́ th� �n t�ch, lực dụng phát sinh. Nương tựa mẹ hi�̀n đạt được an lạc. Tri ki�́n r�̣ng lớn đi�̀u phục vương giả. B�́n phương hi�̣n bày như mẹ hi�̀n m�́n y�u, mọi thứ tranh lu�̣n, hý lu�̣n thảy đ�̀u dứt bỏ. Phát sinh hòa hợp, mọi vi�̣c an lành. Như b�̣c A-la-hán di�̣t h�́t ngã mạn, đi�n đảo, phi�̀n não trói bu�̣c. Chủng loại phát tri�̉n, dứt tham, s�n, si, ba thứ �hoặc� g�́c. Như xua m�y che ánh trăng sáng tỏ, trong lặng đáng y�u! Th�́u đạt nghĩa lợi ch�n th�̣t như th�́. H�nh tướng vương giả, tư dung đáng chu�̣ng, sắc tướng tuy�̣t vời. Dứt bỏ nghĩa lợi, đạt quả b�́t sinh. Nhà cửa, nữ nh�n kh�ng th�̉ so sánh. Thanh tịnh dứt nhi�̃m, tham dục xa l�a. Là ch�́n cõi t�m ch�n th�̣t hi�̉n bày. Vua (xứ) Ma-ki�̣t-đà th�n đ�́n ch�́n �́y. Th�́ lực hơn h�́t, thanh tịnh, dứt nhi�̃m. L�a si, mạn, sợ, tham dục đoạn trừ. Nh�̣p Như Lai tạng, h�̣i lẽ v� ng�n, ch�n t�m b�nh đẳng. Th�ng su�́t ba thời, mọi nẻo lu�n h�̀i. Nương tựa cõi �́y, hoa sắc xanh tươi, hương thơm khắp ch�́n. H�nh tướng tùy thu�̣n, phép tắc uy nghi, ch�nh danh Đại thừa, Đại Bát-ni�́t-bàn. Phước đức g�̀m đủ, thảy đ�̀u vi�n mãn. Kinh đi�̉n thọ tr�, tr� tu�̣ bừng tỏ. Là ch�́n m�̃u mực, vọng tưởng đ�̀u dứt.

Th�́ nào là tr� tu�̣ v� bi�̣t v� nh�n, làm phát sinh các pháp Th�̣p thi�̣n nghĩa lợi? Th�́ nào là nh�n tướng?

Tịch tĩnh ch�n th�̣t, h�nh tướng dứt mạn. Thi�̣n tịnh hòa hợp. phước đức tịnh di�̣u. Lực dụng g�̀m đủ, u�́ tạp dứt trừ. Thực hành Th�̣p thi�̣n, tu Tứ ni�̣m trụ. Là ch�́n m� mu�̣i, đi�n đảo d�́y tràn. Kh�ng theo Th�̣p thi�̣n, ch�nh cõi đói khát. Là ch�́n gặp gỡ mọi thứ đ�̣c hại. Qu�́c vương l�a dục, tịnh di�̣u thi hành. Tu hành tự tại. Tùy thu�̣n các pháp phi�̀n não, tham ái, si đ�̣n trói bu�̣c. Căn bản t�́i thượng của hàng Tỳ-kheo là ch�̃ sử dụng v�̣t dụng thù thắng. C�̣i r�̃ ngã ki�́n bu�̣c chặt ba đời. Báo chướng khi�́n th�n tạo nghi�̣p b�́t thi�̣n. Kh�ng theo Thánh hi�̀n, g�́c mọi nghi�̣p dữ. Thi�n nữ tự tại, xa l�a nẻo người. Phải n�n tu t�̣p các hạnh ch�n th�̣t. Kh�ng tu Th�̣p thi�̣n là hạng m� mờ. Nơi ch�́n kh�́ hợp xi�̉n dương chánh pháp. Khi�́n t�m hoan hỷ, tr� tu�̣ phát sinh. Ý thức tịnh di�̣u, tịnh thu�̣n th�́ gian. Ý thức tự tại đúng nghĩa là v�̣y. Tự tánh phát sinh di�̣u nghĩa v� cùng. Trọn n�n các hạnh b� m�̣t, thu�̣n hợp. Pháp thi�̣n di�̣u �́y thường xuy�n thọ tr�. Căn bản thượng di�̣u thuy�́t phục trời, người.

Tu hạnh lục đ�̣ (Ba-la-m�̣t) theo bước Ph�̣t T�̉. Gánh vác đại sự, ti�́n tu như th�́. Tạo nh�n l�u dài, xa l�a sợ hãi. Thuy�́t pháp vi di�̣u, lĩnh h�̣i tu t�̣p. Các hạnh thù thắng từ g�́c nh�n lành. Tịnh di�̣u d�́c tu, b�̀n chặt kh�ng chuy�̉n. Phụng thờ, di�̃n giảng, trừ dứt si m�. Di�̣t phi�̀n não chướng, đúng hạnh Thánh nh�n. Thượng di�̣u t�́i thắng, b�́ th� r�̣ng khắp. Tạo tác v� nhi�̃m, nh�n của thanh tịnh. T�m kh�ng vướng dục, g�́c của mọi vi�̣c. H�nh bóng kh�ng th�̣t, tùy t�m sở hi�̣n. Thắng nghĩa ch�n th�̣t là hạnh thanh tịnh. Dòng thác tri�̀n mi�n, sợ hãi khó tu. H�nh tướng đi�n đảo, xứ sở héo hắt. Hèn y�́u ngu mu�̣i do chẳng si�ng tu. M�̣ cõi tịnh trụ, giữ đúng giới hạnh. Dứt lời s�n h�̣n, t�m v�́n v� tướng. Vương giả tự tại, tỏ bày ch�n th�̣t các pháp trị nước. Lực dụng năm u�̉n g�́c r�̃ tu t�̣p. Hành tướng của chúng, rõ tánh thi�̣n ác. Phi�̀n não trói bu�̣c (nhưng) th�̉ tánh (v�́n) Như như. Mọi ch�́n nương tựa, t�m c�̀u đạo pháp. Dứt h�́t hý lu�̣n, lực dụng chẳng sinh. Là ch�́n chi ph�̀n do thi�́u tu t�̣p. Các pháp t�́i thượng, sợ hãi khó theo. Phi�̀n não, chướng ngại v�́n kh�ng giới m�́c. Giữ hạnh thanh tịnh, trừ g�́c tham dục. H�nh tướng đi�n đảo đ�u d�̃ phát sinh. Lực dụng khó ngăn, m� mu�̣i đáng khu�́t. B�́ th� thanh tịnh, t�m kh�ng bợn đục. Ứng bi�́n r�̣ng khắp, chư Thi�n cung k�nh. Phi�̀n não chẳng sinh, tự tại g�̀m đủ. Tánh v�́n nh�n, hòa (n�n khi�́n cho các loài) hữu t�nh phát sinh. Nghĩa lợi thanh tịnh kh�́ hợp như v�̣y.�

Th�́ nào là t�m ý an lạc như hàng chư Thi�n tướng mạo hòa hợp?

Nghĩa �́y th�m rõ, c�̀u nh�n xa l�a, đạt quả v� học. Như xứ có vua, cõi nước r�̣ng lớn. Tự m�nh hành xử các pháp trị nước. Mu�n d�n ngưỡng m�̣, lu�n lu�n ghi nhớ. Ng�n ngữ ung dung, ch�n th�̣t, hợp lẽ.

Th�́ nào là giải rõ ý nghĩa của vi�̣c nh�̣n ra t�m ý tương ứng nhưng kh�ng bị c�́u nhi�̃m đi�̀u ác?

Ham chu�̣ng tu t�̣p, dứt chướng, phá xi�̀ng. Do nh�n phi�̀n não, nhi�̃m l�́y nghi�̣p ác, xu�i theo dòng đời. Hành đ�̣ng hóa đ�̣ nương tr� tu�̣ sinh. Nh�n quả rõ ràng, di�̃n bày th�m tỏ. Mẹ hi�̀n từ trời, ng�n từ đúng pháp. B�́ th� nh�n thực, theo pháp thi hành. Tự tánh hòa hợp, nh�n tranh kh�ng còn, tạo tác như th�́.

Th�́ nào là tu hành đúng nghĩa b�́t thoái, chư Thi�n chúc tụng?

Tịnh di�̣u hi�̣n bày, nh�n tranh dứt bỏ. Làm chủ hành nghi�̣p như b�̣c A-la-hán. Tùy thu�̣n theo nh�n, nơi ch�́n tự tại. Truy�̀n dạy nghĩa lợi, chúng Thánh n�n nương. Như m�y che phủ, l�a hạnh tham dục. Chư Thi�n cùng tu, ngu si đáng sợ. Ph�̣t dạy như v�̣y, lặng suy, thu�̣n hợp. Nh�n thắng ch�n th�̣t, như đ�́t đỡ n�ng. Tu hạnh b�́ th�, chẳng màng phước báo. Phát huy tại ch�́n, nghĩa lợi v� t�̣n. Ứng hi�̣n b�̣nh, nạn, Thánh nh�n cũng làm. Mẹ hi�̀n dạy d�̃, �n t�ch khắp ch�́n. Ở cõi si đ�̣n, mong dứt tạo nghi�̣p.

Thu�̣n lợi như v�̣y, th�́ nào là nh�n của ý b�́t thoái?

Chẳng rõ t�̣i tướng, ngu mu�̣i đ�̀u mắc. Tịch tĩnh v� bi�n, th�́y nghe g�̀m đủ, tự tại hòa hợp.

Th�́ nào là thành th�̣t?

Đạt được ái lạc thù thắng, th�̣m khó! Giải thoát vi�n mãn như m�y che khắp. Ch�n lý t�́i thượng, chúng sinh si mờ. Như b�̣c mẹ hi�̀n y�u thương con trẻ. Tà pháp ngoại đạo kh�ng th�̉ hóa đ�̣.

Ái lạc bi�́n chuy�̉n, làm sao xa l�a?

Đắm nhi�̃m tham dục, ch�nh là đi�̀u ác. Tứ chúng xa l�a, tạo nh�n ái lạc. H�nh tướng khó bày, th�́u lẽ kh�̉u hòa. Chúng h�̣i hý lu�̣n, chư Thi�n rời bỏ. Lời nói của vua như m�y phủ khắp. Gươm bén chẳng dùng, lực dụng dừng lặng. Tánh (của các) pháp kh�ng bu�̣c, thảy cùng t�̀n, di�̣t. C�̣ng nghi�̣p tạo nh�n, cùng l�n bờ giác. Phi�̀n não ch�́p ngã làm nh�n tu hành, như bóng theo h�nh, d�̃ đ�u đạt được? Bi�́t rõ nghĩa lợi t�́t cả kh�ng thực. Tr� tu�̣ đ�̣ người, v� tranh là v�̣y. Ng�n lu�̣n của vua. V� ngã là g�? Ch�nh nơi ám đ�̣n, các mạn phát sinh. Rõ chúng kh�ng thực tu�̣ sinh từ nhi�̃m. Phát t�m cúng dường, b�́ th� th�n mạng. Do v� ch�́p ngã, tánh chẳng tịnh di�̣u. Bờ giác t�́i thượng, các pháp giải bày. V�̣n dụng hướng c�̀u, nhi�̃m chướng t�̣n di�̣t. Bi�́t rõ chư Thi�n an lạc tịnh di�̣u. Chúng sinh m� l�̀m, tà ki�́n trói bu�̣c, chánh y quả báo, th�n t�m đói khát. Th�̉ tánh l�a vọng, d�́c sức tạo nh�n. Th�́ gian khó được phước đức r�̣ng lớn. B�́ th� tự tại, c�̀u quả V� thượng. Lời vua truy�̀n dạy, dứt bỏ tham dục. Tạo nh�n b�́ th� lợi �ch v� t�̣n. Tu nh�n v� ngã, nghĩa lợi bi�́n chuy�̉n dứt nẻo phi�̀n não. Như v�̣y chúng sinh (mọi) hý lu�̣n đ�̀u dừng. Tạo nghi�̣p th�́ gian, phi�̀n não bủa v�y. Ba cõi th�́ gian, nương pháp tu hành. Th�́u đạt tịch tĩnh, quả báo v� t�̣n. Căn lành phát sinh, lực dụng b�́t thoái.

Chúng sinh an �̉n l�a pháp m� mờ. Hạnh nghĩa lợi sinh, l�a phi�̀n não chướng.

An trụ nh�n di�̣u, xa l�a những g�?

Nh�n kh�̉ chẳng tạo, si m� d�̀n mở, đạt được an lạc. Nh�n của thắng nghĩa tùy thu�̣n phát sinh. An trụ từ bi, nghĩa của lợi lành. Là lời Ph�̣t dạy. Như bày món ăn, nghĩa lợi tự tại, các pháp đ�̀y đủ. Tu t�̣p bi�́n chuy�̉n, lực dụng kh�́ hợp. Th�́u đạt b�́t thoái, xa l�a nh�n tranh. B�́ th� tại ch�́n, như mẹ hi�̀n làm. Nu�i dưỡng chúng sinh, nghĩa vụ ch�n th�̣t, như lời vua dạy là ch�́n hành đ�̣ng, phi�̀n não kh�ng ngăn. Chúng sinh đạt được, t�m Từ hóa đ�̣. Bi�́t rõ chúng sinh theo đường an lạc. Tu pháp b�́ th� ch�n th�̣t là th�́. Thắng nghĩa t�́i thượng, rõ lẽ v� ng�n. Thánh hi�̀n xu�́t hi�̣n, khai thị tự tánh. T�m th� phát khởi, tu t�̣p r�̣ng khắp. G�́c r�̃ tam đ�̣c, tr� tu�̣ phá trừ. Nu�i dưỡng mu�n loài, nghĩa lợi thù thắng. Lời mẹ hi�̀n dạy, l�a mọi nh�n tranh.

Tánh Kh�ng là g�?

Thánh hi�̀n cùng hướng. G�̀m đủ b�́n quả (của hàng Thanh văn). Rõ đường sinh k�́ thực của th�́ gian. Nhớ nghĩ, nu�i dưỡng, ng�n dung thanh tịnh. Tạo nh�n b�́ th�, đạt được thượng vị. Tịch tĩnh sinh thi�̣n, dứt mọi đi�n đảo. Lực dụng hòa hợp, thắng nghĩa năng tu. Ngã mạn giảm thi�̉u, đúng pháp v� tướng. Th�́u đạt giáo pháp, nơi ch�́n tịch tĩnh. Dứt phi�̀n não chướng, lợi lạc chúng sinh. T�̣p nhi�̃m dứt trừ, an nhi�n tự tại. T�m dục kh�ng d�́y, rõ hạnh vi di�̣u. M�̃u mực nghi�m túc nghĩa lợi t�́i ưu. Là xứ tr� tu�̣ tăng trưởng kh�ng ngừng. Tịnh di�̣u hi�̣n bày th�̣t đáng y�u quý. Ý của vương giả. Dứt tuy�̣t ng�n từ, tr� tu�̣ th�ng tỏ. Phước đức cõi người, lực dụng như thi�n, tùy thu�̣n dứt tham. Nghĩa lợi ch�n th�̣t an lạc như v�̣y. Chúng sinh đắm dục, vương giả tự ch�́. Đức hạnh thu�̣n hợp, đúng nghĩa giải thoát. Đạt hạnh thanh tịnh, mong đoạn pháp nhi�̃m. Báu từ bi�̉n lớn, sự theo lý sinh. Kh�̉ vọng nhi�̃m bu�̣c, đường hi�̉m khó qua. Theo nẻo v� l�̣u, dứt các pháp nhi�̃m. Thực sự hòa hợp, vượt mọi tư duy.

B�̀-tát b�́ th�, T�n giả Trang nghi�m di�̃n bày rõ vi�̣c h�̣ qu�́c bản sinh thứ mười ba.

Các pháp tịch tĩnh, lực dụng ch�n th�̣t, thu�̣n hợp t�́n tu, mong đạt phước báo, kh�́ hợp giáo pháp. Ch�̃ gọi tùy thu�̣n tức là th�́u đạt lời dạy d�̃ của B�̀-tát.�

Chúng sinh r�̣ng khắp, nghi�̣p lành vi�n mãn, lực dụng kh�́ hợp. Các b�̣c B�̀-tát b�̉m thụ Ph�̣t pháp, giáo hóa hữu t�nh chẳng chút nghỉ ngơi, là b�̣c đạt được tr� tu�̣ vi�n mãn, giúp hàng hi�́u học tham c�̀u di�̣u nghĩa, an tĩnh tự tại; là nơi chúng sinh sáng tỏ, th�ng su�́t. Năm tháng d�̀n qua, tri thức tăng th�m. Lực dụng thắng nghĩa, hạnh th� vi�n mãn. Thu nhi�́p hành tướng. Lực đủ đ�̣ sinh. Tạo tác tướng mạo. Vi�n mãn ch�n th�̣t. Tu nh�n b�́ th� như bi�̉n tràn tr�̀. Ni�̣m ni�̣m tăng l�n. Tịch nhi�n thường tại, chẳng h�̀ sợ hãi. Kh�̉u hòa g�̀m đủ. Mưa móc th�́m nhu�̀n. Ao kh� nước nh�̃y. Bờ giác nh�n thực, bao la v� t�̣n.

Tịnh di�̣u g�̀m đủ, nghi�̣p dữ chẳng sinh. Đi�n đảo hý lu�̣n, nh�n của ngã mạn. Chỉ theo đường thi�̣n mới trừ di�̣t h�́t. Phát khởi tu hạnh b�́ th� �́y, hi�̣n bày thu�̣n hợp. Nhà cửa thanh tịnh, r�̣ng rãi, thanh thoát. Chi ph�̀n tịnh di�̣u, chúng sinh trú ngụ. Ba nghi�̣p trọn n�n, tạo nh�n tự tại, d�́c theo nghĩa lợi. Là ch�́n b�́ th�, t�m ni�̣m gánh vác. An lạc tịnh di�̣u, hòa hợp trọn vẹn. Hữu t�nh đại nguy�̣n, thắng di�̣u đáng quý. Những lời dạy bảo, th�́u rõ từ tánh. Theo pháp Th�̣p thi�̣n, th�́u đạt nghĩa lợi. Tu ni�̣m chuy�n tr�, lực dụng tự đạt. Hóa đ�̣ r�̣ng khắp, xem (như) kh�ng tạo tác. Ngọn ngu�̀n thi�̣n khởi, ng�n lu�̣n chẳng sinh. C�̣i r�̃ thăm dò thường kh�ng ám đ�̣n. Th�n xác lưu chuy�̉n, cứu cánh khó đạt. Hành nghi�̣p hòa hợp.

Th�́ nào là nh�n tu giải thoát đúng nghĩa, th�́u đạt, thành tựu?

H�nh tướng chi ph�̀n chúng sinh đủ loại. Nh�n lớn khó làm, c�̀n th�m th�̀n lực. Tự th�̉ phát sinh, cõi tánh g�̀m đủ. Là ch�́n v� ngã, ý kh�ng đi�n đảo. Th�n xác hữu hạn, tự tánh v� cùng. Chẳng h�̀ lu�̣n bàn. Tánh v�́n thường hằng, nh�n của dòng thác. Tự tánh thành tựu, t�́t cả như th�́. Tạo nghi�̣p kh�ng hợp, chỉ đạt bi�́n đ�̉i (hý lu�̣n). Phát khởi di�̣u dụng, nh�n kh�ng c�́u nhi�̃m. Chủng loại bi�́n đ�̣ng, hủy hoại tướng mạo. V� (như) duy�n sinh con, b�́n tướng chuy�̉n bi�́n. Thảy thảy chi ph�̀n, mu�n v�̣t mu�n loài. Tướng mạo, lực dụng từ nơi phước báo. Nơi ở, ch�́n học, t�m kia như bi�̉n. Là ch�́n cu�̣c s�́ng đ�̀y những sợ hãi. Tăng trưởng cùng t�̣n, b�nh đẳng kh�ng ph�n. Nghe giữ g�̀m đủ, tu t�̣p pháp thi�̣n. Tùy thu�̣n chúng sinh đ�̀u khắp mu�n loài.

Th�́ nào là c�́u nhi�̃m hý lu�̣n?

Tu hạnh vọng tưởng, đúng là nghi�̣p dữ. T�m ý sáng su�́t, dứt ác đ�̀y đủ. Ch�n th�̣t như bi�̉n, sợ, tranh, (hý lu�̣n) đ�̀u bặt. Giảng dạy b�nh đẳng, phát khởi thắng nghĩa. H�nh tướng tạo tác, đảm đang th�ch hợp. Lực hòa hợp �́y, an định như bi�̉n. Dung mạo rõ ràng như trời quang đãng. Nơi ch�́n tu học, Thánh lực th�m tỏ. Ch�n th�̣t k�nh tin, dứt cõi đi�n đảo. Khắp ch�́n hành đ�̣ng, thảy đ�̀u hòa hợp, ung dung. Th�n t�m an trụ, dứt nẻo lu�n chuy�̉n. Đường dữ kh�ng sa, lực dụng đảm đang. Tu t�̣p v� tướng, xa lánh ác đ�̣c. V� gặp tai họa, đ�̣c hại kh�ng g�̀n. Trụ tịnh, l�a ác, phước sinh cõi trời. Người người k�nh trọng, là ch�́n an định. Giáo hóa mu�n người, t�m kh�ng vướng mắc. H�nh tướng thanh tịnh, kh�̉u hòa vi�n mãn. Tịch nhi�n t�́n tu, đường của an lạc. Tánh của năm u�̉n, tùy hi�̣n bao la. Thắng nghĩa ch�n th�̣t, như bi�̉n khó dò. Kh�ng nh�n, kh�ng g�́c, vượt cả trước sau. Thi�̣n tịnh kh�ng tham, v� như bi�̉n r�̣ng. Hạnh của B�̀-tát giáo hóa qu�̀n sinh. Hữu, v� dừng dứt, trong lặng như bi�̉n. H�nh tướng (như cõi) hư kh�ng, đ�u có trong ngoài. Phi�̀n não, chướng lớn, khó th�̉ l�a bỏ. Tự tánh hàm thi�̣n, bặt mọi đi�n đảo. B�́ th� kh�ng cùng, đúng nghĩa tự tại. Tùy duy�n tu t�̣p, tăng trưởng kh�ng ngừng. Si đ�̣n bu�̣c chặt v� như đ�̣c dược. Th� lớn khó làm, giảm trừ càng r�̣ng. Tr� tu�̣ ch�n th�̣t, tự tại thung dung. Tu t�̣p tinh t�́n, Ba thừa hóa đ�̣. Theo đ�́y mong c�̀u, t�m ý kh�ng nhi�̃m. Các mạn kh�ng d�́y, Th�̣p thi�̣n song hành. Thanh tịnh d�́c tu, vi�n mãn như bi�̉n. Di�̣u nghĩa Như Lai, hàm chứa ch�n tánh. B�̣c Đại trượng phu kh�ng bàn sắc tướng. Thọ giữ chánh pháp, dứt bỏ ngã tướng. Xứng b�̣c th�̀y m�̃u (mực) thường lu�n xa l�a (ngã tướng). Tướng xưa nay (v�́n) kh�ng, dung mạo phát sinh. Trong lặng an nhi�n, nhi�́p th�u như bi�̉n.

Kh�ng bàn sắc vọng. Kh�ng tạo bu�̣c ràng. Sắc tướng hòa hợp, tự tại như v�̣y. H�̣i nh�̣p cõi tịnh, xa l�a hý lu�̣n. Chi ph�̀n khắp ch�́n chẳng h�̀ t�̉n hoại, ng�n lu�̣n cũng bặt. Nh�n, Phi nh�n các nẻo, th�n tự xa l�a. Thi�̣n, ác, vọng nhi�̃m thảy đ�̀u vượt qua. Đúng nẻo b�́t nhị, ma chướng tự ti�u. � nhi�̃m chẳng sinh, như bi�̉n s�u r�̣ng. Tự tướng ung dung, bỉ thử đ�̀u vượt. Nh�n kh�ng giới m�́c, hý lu�̣n thảy dừng. So sánh th� dụ nào đủ di�̃n đạt. Ngọn ngu�̀n đã t�̣n, đi�n đảo cũng kh�ng. Là ch�́n phi�̀n não kh�ng nh�n thi�̣n di�̣u. Nghi�̣p tạo dứt tranh (hý lu�̣n) h�nh tướng kh�ng hi�̣n. Bi�́n chuy�̉n trọn n�n, như bi�̉n kh�ng bờ. Tự c�̀u quả báo, kh�ng hạnh b�, di�̣u. H�nh tướng nhi�̃m bu�̣c là đi�̀u đáng sợ. Hạnh thi�̣n chẳng tu, phi�̀n não là th�́. Lu�̣n thuy�́t r�́t ráo, tr� tu�̣ h�̣i nh�̣p. L�u dài hợp ph�̀n, h�nh tướng đ�̀u kh�ng, nơi ch�́n th�nh thang. Ăn năn, l�a vọng, th�m t�m tịch tĩnh, xa l�a tranh (hý lu�̣n) bu�̣c. Thường kh�ng dừng dứt, (n�n) nhi�̃m bu�̣c làm g�́c.

Th�́ nào là nh�n trói bu�̣c, khó có th�̉ giáo hóa?

Hữu t�nh hòa hợp, kh�ng nh�n tu thi�̣n. Các pháp thanh tịnh, chủng loại xu�́t hi�̣n. Nơi ch�́n ch�n th�̣t, bỉ ngã chẳng th�m. Như bi�̉n chứa vàng, nơi ch�́n tùy thu�̣n, xu�́t hi�̣n bi�́n chuy�̉n, loại loại trang nghi�m. Như lửa bừng sáng, dung mạo th�m tỏ. Thi�̣n di�̣u di�̃n đạt, th�́ gian khó sánh, v� như bi�̉n r�̣ng. Nghi�̣p dữ như lửa, khó lường như bi�̉n. Thường khỏi trói bu�̣c, lực dụng r�̣ng lớn. �n dạy như mẹ v� cùng ch�n th�̣t. Hóa đ�̣ th�́ nào khỏi vướng dòng thác. H�nh tướng tự tại, kh�ng tu nhi�̃m, tranh. Hành tr� Th�̣p thi�̣n. B�́ th� chúng sinh. Tu t�̣p kh�́ hợp, tr� tu�̣ như bi�̉n. Dưỡng nu�i mu�n loài, y�n vui kh�ng bỏ. Hý lu�̣n dứt bặt, thắng nghĩa vi�n mãn. Lực dụng tăng trưởng, h�nh tướng kh�ng bày. Lực dụng m�̃u mực, thi�̣n di�̣u như th�́. Sinh k�́ b�n ba, t�m lu�n thư thái. Ng�n ngữ thanh tịnh nghĩa lợi chúng sinh. Tạo nh�n kh�ng nhi�̃m, các hạnh vi�n mãn. Thường n�n bu�ng xả. Tịch tĩnh v� tướng, di�̣u dụng như bi�̉n. Đủ nh�n thi�̣n tịnh, phi�̀n não hằng đoạn. Trói bu�̣c tánh kh�ng, giảm trừ hý lu�̣n. Tăng trưởng, phát huy, m�nh m�ng bi�̉n r�̣ng. B�̀-tát tu hành năng l�a nh�n nhi�̃m. Hành tướng hi�̣n bày, tự tại phát sinh. Tạo tác ung dung, nh�n tu phát khởi.

Th�́ nào là b�́ th� thù thắng, đạt được phước báo v� t�̣n?

Là nơi ch�n th�̣t, thảy thảy nơi ch�́n, tướng mạo, th�n t�m, đ�̀u được an định. Pháp b� m�̣t của Như Lai ch�n th�̣t v� sinh. Nh�n thù thắng trọn, phát khởi thu�̣n hợp. Y�n vui v� tướng, pháp vượt th�́ gian. Chúng sinh nương tu, đạt v� tranh bi�̣n (hý lu�̣n) đúng nghĩa giải thoát. Dòng thác x�́u ác, ý ki�u đ�̀u dứt, như hạnh mẹ hi�̀n. Nghi�̣p dữ, b�̣nh nạn do tự trói bu�̣c. Dứt bỏ vọng tưởng, tu hạnh Như như. Di�̣u dụng thanh tịnh khó lường như bi�̉n. Tạo l�̣p pháp đàn bày lý v� tướng. Hành nghi�̣p v� ngã, mong đạt sở nguy�̣n. Di�̣u dụng tịch tĩnh thù thắng như v�̣y. Căn bản v� tướng v� ngã, tịch tĩnh. Tr� tu�̣ như lửa, phi�̀n não như củi. Chúng sinh lĩnh h�̣i tu ba loại hạnh. Lực dụng tịch tĩnh, thu giữ phước quả. Nh�n th�̣t phi�̀n não kh�ng do ý tạo. Tùy thu�̣n b�nh đẳng hướng xu�́t th�́ gian. Thắng nghĩa tịch tĩnh, tạo nh�n chuy�̉n bi�́n. D�́c sức thọ tr�, dứt mọi tạo nghi�̣p. Như v�̣y s�n, ph�̃n là căn, tùy phi�̀n não, di�̃n bi�́n khó dứt. Nghi�̣p dữ hướng c�̀u, càng khó dừng dứt. Hủy hoại pháp tịnh, ru�̀ng bỏ mẹ hi�̀n. Là ch�́n khi�́n ta tạo nghi�̣p đen t�́i. Chúng sinh nặng nghi�̣p, giáo pháp khó truy�̀n. Giữ hạnh thu�̣n hợp, tạo được an lạc. Lưu chuy�̉n kh�ng hoại, mong khỏi đói khát. Th�́u đạt thắng nghĩa, khó nào cũng vượt. Tu ch�n giải thoát, th�ng tỏ ng�n hành. Thanh tịnh b�́t thoái, n�n hạnh ch�n th�̣t. Hư d�́i, ch�n th�̣t, tự tánh chuy�̉n đ�̉i. Nghĩa lý khó đạt, d�́c tu tịch tĩnh, ng�̣ lẽ �b�́t khả đắc�. Tr� học t�m tu, si�ng năng c�̀u quả. Thanh tịnh hi�̣n bày, tĩnh trụ tự tại. Tu t�̣p như v�̣y mong dứt vọng, nhi�̃m. Ng�n ngữ kh�́ hợp, phi�̀n não lánh xa. Cứu cánh thi�̣n tịnh, thu�̣n hợp ch�n th�̣t, t�m Bi g�̀m đủ. Ch�n như vi di�̣u, thường trụ vi�n mãn. Tùy thu�̣n đức hạnh... chúng sinh nhờ đ�́y đạt được tĩnh trụ tương ưng b�́t thoái, nơi ch�́n thanh tịnh.

Nhi�̃m, tranh dứt tuy�̣t, khi�́n t�m tự tại. Nh�n �́y kh�ng m�́t (chỉ v�) ngu si (n�n đã) dứt bỏ. Lực dụng vi�n mãn, mọi vọng tưởng ti�u. Th�́u đạt ng�n thuy�́t, h�nh tướng hòa hợp.

H�́t Quy�̉n 5

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 6

Cõi r�̣ng như bi�̉n, kh�ng tr� khó dò. An trụ th�ch hợp, kh�ng theo dòng thác. Là nơi chúng sinh kh�ng người thương d�̃n, hủy hoại b�́ th�, ng�n lu�̣n qu�́y càn. Tịch tĩnh (nh�̣n ra t�nh ch�́t) kh�ng th�̣t, phát tri�̉n tu nh�n. Đủ sức đảm đang, chuy�̉n bi�́n v� t�̣n. Kh�ng nh�n kh�ng th�̣t (là g�́c của) si m�, nghi�̣p dữ. Đạt (quả) báo thắng di�̣u, h�nh tướng đủ loại. Xứ kh�ng y�n tĩnh, làm sao giáo hóa? Là ch�́n thanh tịnh t�̣t b�̣c, khó sánh. B�̀-tát di�̣u dụng t�́i thắng, tạo tác chi ph�̀n v� t�̣n. Thanh tịnh cúng dường, tùy thu�̣n đàn pháp. Tr� chú b� m�̣t, theo đúng phép tắc. Chúng sinh dứt kh�̉, ba nghi�̣p thanh tịnh. Tu hạnh v� tướng, kh�ng ch�́p văn tự. Rõ pháp v� ngã, thanh tịnh an nhi�n. Tr� tu�̣ tăng trưởng, soi sáng tư duy, t�m ý th�ng tỏ, dứt mọi hý lu�̣n. Lực dụng kh�ng đạt, phước tu chẳng gắng. Đói khát trói bu�̣c, đảo đi�n tự tánh. Là ch�́n ch�́p ngã, phải c�́ xa l�a. Phước đức thù thắng, từ nh�n sinh khởi. Th�̉ t�nh nh�n duy�n, tai họa chẳng sinh. Bỉ thử kh�ng giảm, ch�́p ngã càng tăng. Phi�̀n não đã sạch, lu�n h�̀i tự l�a. G�́c r�̃ đã chặt, cành ngọn ngã theo. Dòng thác tạo nghi�̣p h�́t nơi sinh trụ. Là ch�́n phát khởi ng�n thuy�́t r�̣ng khắp. Đạt được sắc tướng tịnh di�̣u thù thắng. Nghi�̣p dữ bi�́n chuy�̉n khó th�̉ dự lường. Quan sát ch�n thực, l�a mọi hư ảo, là ch�́n tỏ ng�̣ sinh nh�n hỷthọ. Tạo dựng pháp đàn trong lành đáng quý. H�nh tướng ch�n th�̣t (khi�́n cho b�̣c) vương giả sinh thi�̣n. Hóa đ�̣ chuy�̉n bi�́n t�̉n hại kh�ng dừng. Tùy thu�̣n th�ch hợp, an lạc dứt mạn. Sắc tướng tươi sáng như th�́ �t có. Giáo pháp quý giá giữ g�n kh�ng m�́t. Tinh tú qu�̀n tụ chi�́u sáng mu�n nơi. Nghi�̣p đạo chuy�̉n bi�́n, nghi�̣p dữ giảm bớt. D�́c tu thanh tịnh theo lời Ph�̣t dạy. Hành tướng dòng thác, kh�ng nh�n dung b�̀i. Nghĩa lý hi�̉u bi�́t, phi�̀n não như bi�̉n. Si đ�̣n hý lu�̣n, nhi�̃u loạn khó dừng. Hóa đ�̣ như v�̣y, l�u dài v� t�̣n. V�̣t dụng tạo ra, b�́ th� nghèo đói. Nơi ở tịch tĩnh, kẻ x�́u kh�ng g�̀n, là ch�́n thanh tịnh, thi�̣n di�̣u r�́t ráo. Tr� tu�̣ th�ng tỏ, dứt mọi bu�̣c ràng. Tùy duy�n thu�̣n hợp tu hạnh Th�̣p thi�̣n. Ch�u báu nh�n ái xứ xứ hi�̣n bày. Lực nh�n v� t�̣n, các pháp hòa hợp. T�m tùy tự tánh, phát sinh gắn bó, là ch�́n ngu�̀n sáng căn bản phát sinh. H�nh sắc vi�n mãn, xa g�̀n hi�̣n đủ. Y báo, Chánh báo, tướng mạo phát sinh sắc tướng vi�n mãn. Cõi trời trang nghi�m, nương giáo pháp tu. L�a bỏ pháp tà, tin lẽ nh�n quả. Nương tựa bạn lành, tu t�̣p trọn vẹn, dứt nghi�̣p lu�n lưu, ý nghĩa là v�̣y.

B�̀-tát b�́ th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh quảng di�̃n nghĩa thứ mười b�́n.

Giữ giới tu hành tinh t�́n kh�ng giảm. Ngày đ�m chuy�n tr�, thanh tịnh b�́t thoái. Ch�̃ gọi tùy thu�̣n là th�́u đạt lời B�̀-tát chỉ dạy.

Th�́ nào là hành tướng hợp ph�̀n?

Giáo pháp Đại thừa, m�̃u mực tu hành. An trụ tịch tĩnh, l�a mọi sợ hãi. Chướng ngại chẳng n�̀, t�m kh�ng thoái chuy�̉n. Cả mọi thanh sắc đ�̀u kh�ng tham đắm. Tự lực th�ch ứng, hạnh kh�ng thay đ�̉i. Nh�̣n ra vọng tưởng, tu t�̣p nghĩa lợi. Xứ sở tùy thu�̣n, cõi nh�n an lạc, hòa hợp đ�ch thực. Nơi ch�́n thanh tịnh, tạo tác nghi�̣p hành. Cõi �́y như v�̣y (là) th�́u đạt cùng t�̣n. Các pháp si đ�̣n: căn, tùy phi�̀n não, trói bu�̣c chúng sinh như loài đ�̣c dược. N�n phải tu hành đạt đ�́n giải thoát.

B�̣c đại hữu t�nh tu t�̣p các tướng.

Th�́ nào là tùy thu�̣n hướng tới thắng nghĩa, có th�̉ dứt trừ mọi c�́u nhi�̃m?

Kh�ng hành b�́ th�, theo pháp si đ�̣n, đ�ch thị là nh�n của ki�́p lu�n h�̀i. L�a mọi sợ hãi, dứt tướng ki�u mạn, rõ nghĩa thanh tịnh, t�́i thượng t�̣t cùng. Ng�n ngữ phát sinh, quy�́t rời sáu nẻo, là nơi chúng sinh tu hạnh b�́ th�. H�nh tướng phước đức tùy t�m phát sinh, như con nương mẹ, được tướng quý giá, là ch�́n tịch tĩnh, quả báo thù di�̣u, thanh tịnh đáng y�u, do nh�n từ trước. Tạo tác mong đạt h�nh tướng như v�̣y. Chi ph�̀n b�nh đẳng, phát khởi hòa hợp. Tu hạnh b�́ th�, thực hành làm g�́c. Hăm hở tùy thu�̣n, tu tạo tướng nh�n. Phát khởi b�́ th�, thanh tịnh t�̣t b�̣c. Tăng trưởng t�̣t cùng, sức đủ thi th�́. Xa l�a tánh nhi�̃m, vọng tưởng, trói bu�̣c. Tạo tác hòa hợp, nghĩa lợi tịnh di�̣u. Dũng mãnh dứt mọi hành tướng dòng khác. Là cõi B�̀-tát hi�̣n bày di�̣u dụng. Hành hóa như v�̣y thù thắng vi�n mãn. H�nh tướng trang nghi�m, chúng sinh k�nh y�u. Hành đ�̣ng tự tại thi�n trụ thu�̣n hợp. Từ bi d�̃n dắt t�́t cả chúng loại. Tạo tác tịch tĩnh, nghĩa lợi thù thắng. Lại phải xua mọi si đ�̣n, đảo đi�n. Phi�̀n não v�y bủa, đ�u phải m�̣t nơi. C�u k�́t, bi�́n chuy�̉n, hủy hoại pháp thi�̣n. Giáo hóa (hạng chúng sinh) si m�, ám mu�̣i như th�́. Lại n�n xa l�a mọi thứ phi�̀n não cùng bao tác hại của chúng. An trụ kh�́ hợp, c�ng năng tu học. Chướng ngại kh�ng sinh, pháp nhi�̃m tự dừng.

Th�́ nào là �n mẹ hi�̀n nu�i dưỡng?

Xa l�a kinh sợ, đạt cõi trong lành. N�n thu Th�̣p thi�̣n, thương y�u cứu vớt. B�nh đẳng kh�ng l�̣ch. Khắp cõi, khắp thời thực hành ái ngữ. Tư duy đúng nẻo, kh�ng theo vọng nhi�̃m. Vương giả như trời, mưa nhu�̀n đúng ti�́t. Là ch�́n thu�̣n hợp, hữu c�̀u t�́t ứng. Bày bi�̣n cúng dường, phước được lớn lao. Chánh pháp thanh tịnh, trời r�̀ng phụng k�nh. Đủ sức tùy thu�̣n, hòa hợp như m�̣t. H�nh tướng chi ph�̀n, tịch tĩnh như cõi kh�ng, t�m ý th�ng tỏ. Ng�n ngữ căn bản di�̃n đạt như th�́. Vọng tưởng giũ sạch, hương kh� xa bay. Hý lu�̣n lặng dừng, dứt trừ tướng nhi�̃m. Tu tướng thắng nghĩa t�̣n cùng là v�̣y. Như m�y che khắp, lực dụng căn bản, tự tánh hi�̣n bày mọi vẻ phước báo. Chủng loại tăng th�m, xa l�a đói khát. Ng�n ngữ giải thoát, tịch nhi�n xa l�a. Hương kh� tỏa lan, mu�n ngàn h�nh trạng, trùm khắp hư kh�ng, t�̣n cùng các nẻo. Thọ dụng quả báo, ch�n th�̣t sung mãn. Lớp lớp si m� trừ di�̣t chẳng sinh. Tạo nh�n vi di�̣u, rõ nghĩa giáo hóa. Dòng thác đi�n đảo, si đ�̣n trói bu�̣c. V� minh vọng đ�̣ng chuy�̉n bi�́n thành nhi�̃m, là ch�́n B�̀-tát tăng trưởng nh�n thắng quá khứ. Tướng mạo tự tại, lực dụng tịnh di�̣u. Các pháp b�nh đẳng, thành tựu vi�n mãn, đạt ch�́n thanh tịnh, kh�ng còn sợ hãi. Dạy bảo đúng cách, vọng nhi�̃m đ�̀u sạch. Bao lớp trói bu�̣c, nghi�̣p dữ thảy dừng. Thắng nghĩa th�̣m th�m, t�́i thượng phát sinh. Như Lai chứng đắc tự tại, b�́t thoái, các báu trang nghi�m, rực rỡ sáng ngời, thù thắng t�̣t b�̣c, th�́u đạt các pháp.

Oán báo Thi�n đ�́ phi đẹp, h�̣u quý, ng�n thuy�́t giảm thi�̉u.

Thời �́y g�̀m đủ. Tùy thu�̣n r�̣ng khắp, ngu�̀n ngọn si m�, lại kh�ng tịch tĩnh. Xa l�a chướng nhi�̃m, bu�ng lung quá mức. H�nh tướng như cõi kh�ng, hòa hợp th�́ gian. Nơi ch�́n tạo tác, phát khởi vọng, nhi�̃m. T�m kia mờ t�́i chẳng tạo nh�n lành, đức hạnh hữu t�nh thanh tịnh, thu�̣n hợp. Trói bu�̣c như v�̣y, t�m ý tán loạn. Ba tánh của t�m xen tạp mà có. Tu thi�̣n, l�a vọng, chướng nhi�̃m kh�ng còn. Đạt được như v�̣y, giới đức tu hành nh�n ngã cùng tăng. Xa l�a tranh, nhi�̃m, ngã pháp ch�n th�̣t. Tán dương giữ giới, giới lu�̣t vi�n mãn.

B�̀-tát b�́ th�, th�m vẻ trang nghi�m, T�n giả h�̣ qu�́c bản sinh quảng di�̃n nghĩa thứ mười lăm.

Thuy�́t pháp ch�n th�̣t, vi�n mãn, lực dụng hòa hợp v� lượng v� bi�n. Phi�̀n não như lửa, h�nh tướng hợp nh�́t. Ch�̃ gọi là th�́u đạt lời dạy bảo của B�̀-tát, ch�n th�̣t như bạn lành, các pháp kh�ng tranh, hòa hợp như v�̣y.

Đ�m t�́i vọng tưởng, nhi�̃m tranh tăng th�m.

Xa l�a (mọi) phi�̀n não, chướng ngại nhi�̃m bu�̣c, h�nh tướng mờ mịt, chi ph�̀n l�̣n x�̣n, tạo lại b�nh đẳng.

Như t�m của cha y�u nu�i con trẻ. Th�u chứa c�ng đức, ba thời kh�ng vướng. Lực b�́ th� �́y, tu t�̣p t�́i thượng. Pháp l�a hý lu�̣n, chúng sinh ghi nhớ. Như �n dưỡng dục của b�̣c cha lành. Chư Thi�n cõi Dục còn tham, s�n, si. T�́t cả phi�̀n não theo đ�́y phát sinh. Ngăn ch�̣n cản trở các pháp thắng định.

Thắng nghĩa ch�n th�̣t, bao la như v�̣y. B�nh đẳng tăng trưởng, dứt mọi nhi�̃m, vọng. Đ�y c�̀u, kia bu�̣c, tạo nh�n xa l�a. Pháp v�́n như như, dứt mọi bi�́n chuy�̉n. An lạc tịch tĩnh, pháp v�́n thường trụ, t�m kh�ng ưu kh�̉, an lạc tự tại. Th�́ T�n thượng di�̣u, kh�̉u pháp như hoa sen thơm. Giải thoát đúng nẻo, phi�̀n não đoạn sạch. Ba nghi�̣p thanh tịnh, vi di�̣u th�̣m th�m. Nh�n ám đ�̣n, chướng, si m� thảy dứt. H�nh tướng thi�̣n di�̣u, thanh tịnh hi�̣n bày. Thọ mạng an định g�̀m đủ phước đức. L�a mọi tà pháp trói bu�̣c chúng sinh. Lực dụng tịch tĩnh th�̉ hi�̣n b�nh đẳng. Th�̉ tánh thường tại, d�́c lòng tu t�̣p. H�nh tướng chi ph�̀n kh�ng g�y phi�̀n não. Cõi ý thanh tịnh, b�nh đẳng, an lạc. H�nh tướng hợp nh�́t, t�m được sung mãn.

Th�́ nào là si đ�̣n, kh�ng t�m b�́ th�?�

Chúng loại th�́p kém d�̃ sa hý lu�̣n. Quả báo th�ch ứng, an trụ y�n định. Phi�̀n não như lửa thi�u đ�́t căn lành, nh�n ác khó dừng. Giáo hóa tạo nh�n, chi ph�̀n chẳng b�̣n. B�nh đẳng trọn đủ, hòa hợp b�́t thoái. Lực dụng b�́ th�, ti�́ng tăm chẳng màng. Lại tạo phi�̀n não làm nh�n ngã mạn. Bu�ng theo nhi�̃m, chướng, si đ�̣n phát sinh. Là ch�́n đủ lực, vi�̣c khó kh�ng sửa. Thắng nghĩa vi�n mãn, nhi�̃m vọng đ�u còn. B�́ th� tạo nh�n, tướng nghĩa trọn đủ. Theo hạnh B�̀-tát, giáo hóa, tu t�̣p. Như v�̣y là hàng đại hữu t�nh dứt sạch ch�́p ngã. Thắng nghĩa phát sinh theo đúng Thánh pháp, thù thắng th�m tăng. Tánh v�́n kh�ng nhi�̃m vọng tưởng phi�̀n não. Th�́u rõ chẳng tạo tánh của dòng thác. Toàn cõi phi�̀n não tinh th� trùm khắp, thường kh�ng gián đọan. Chỉ rõ tự tánh vi�n mãn đúng thực. Hàng đại hữu t�nh phát sinh hạnh thi�̣n. Ngọn ngu�̀n nghi�̣p dữ lưu chuy�̉n kh�ng cùng. Dứt nh�n đi�n đảo, tịch tĩnh hi�̣n bày. Quảng di�̃n nghĩa lý, kh�ng nh�n trói bu�̣c. Tr� tu�̣ như lửa thi�u củi phi�̀n não. Truy�̀n dạy lời Ph�̣t, tịch tĩnh b�́t thoái. Th�n th�̉ chi ph�̀n, sắc tướng thượng di�̣u.

Phát t�m b�́t thoái, v� tướng, kh�ng bu�̣c, tu nh�n thù thắng, tĩnh trụ như bi�̉n. Căn bản phát sinh, mong đạt ch�n th�̣t. Lu�n nhớ b�́ th� tùy thu�̣n tướng nh�n. Tự tánh vi�n mãn, ch�n th�̣t hoàn hảo. Nh�n tịnh di�̣u trọn, rực sáng như lửa. Lực dụng đ�ch thực, tu hành dứt nhi�̃m.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, hạnh của T�n giả h�̣ qu�́c bản sinh thứ mười sáu.

Kh�ng tu chướng nhi�̃m, phát khởi hành giải, nh�̣n rõ si đ�̣n, dứt trừ đi�n đảo, l�a bỏ tạp thuy�́t. Đó là tùy thu�̣n các b�̣c Sư trưởng, phát sinh lãnh h�̣i.

Các hạnh B�̀-tát h�nh tướng th�́ nào?

Theo đó phát sinh bi nguy�̣n r�̣ng lớn, an trụ hi�̣n bày, th�ng su�́t trọn vẹn. Dứt mọi vọng tưởng, trừ h�́t Thi�n ma. Kh�ng nh�n vọng loạn, hành nghi�̣p tạo tác. V�̃ v�̀ các loài, di�̣t trừ nh�n đ�̣c. Gọi là dứt nhi�̃m. Bi lực tự tại th�́ gian khó sánh. Vi di�̣u, hòa hợp, hướng xu�́t th�́ gian. Căn lành v� t�̣n, vọng nhi�̃m kh�ng sinh, th�m di�̣u khó đạt. Chúng sinh tạo nh�n, hành giải g�̀m đủ. Tu hạnh thắng nghĩa, tự tại hi�̣n bày, là cõi th�́u đạt. Hữu t�nh th�́ gian, t�m kh�ng trừ di�̣t các tướng tham dục. Ph�̣t đại từ bi, t�m nguy�̣n cứu vớt, hi�̣n tướng bạn lành, chỉ nẻo an vui. Nương lời chỉ dạy, phi�̀n não kh�ng sinh. Ba đ�̣c kh�ng d�́y, th�́u rõ lợi �ch. Chi ph�̀n tăng trưởng, đói khát đ�̉i thay. Hý lu�̣n, mười ác, t�́t cả đ�̀u dứt. Chướng ngại, tai nạn cũng đ�̀u kh�ng sinh. Lại nh�̣n rõ nhi�̃m, đ�̣n, th�́ gian kh�ng th�̣t, mười pháp b�́t thi�̣n kh�ng rời đói khát. Nh�n vọng phát khởi, nghĩa lợi chẳng đạt. Mẹ hi�̀n th�́y con ưu s�̀u chẳng bỏ. Tr� tu�̣ th�́y rõ cõi tánh ch�n th�̣t, phi�̀n não tự dứt. B�̣c vương giả �́y trị ở cõi đời. Năng lực r�̣ng lớn, đói kh�̉ chẳng còn. Sùng tu chánh pháp, vi�n mãn, b�́t thoái. Bi�́t rõ phạm hạnh, ngã mạn kh�ng sinh. Si đ�̣n chẳng còn. Lực dụng tăng trưởng, nơi ch�́n đ�̀y đủ, tự tại vi�n mãn. Bạn bè th�ch hợp, tr� lực tròn đ�̀y, Thanh tịnh đ�̀u khắp, di�̣u dụng tuy�̣t vời. T�m ý kh�ng nhi�̃m, th�́y rõ tướng x�́u. Tu hành đoạn nhi�̃m, tr� tu�̣ phát sinh. Tin theo nh�n quả, nương lời Ph�̣t dạy. T�́t cả chúng sinh đùm bọc dưỡng nu�i, chỉ dạy nh�n quả. Lại tạo v�̣t dụng, v� như lọng phủ. H�nh tướng nu�i dưỡng là nghĩa chở che.

Th�́ nào là h�nh tướng?

Hành đ�̣ng hòa hợp, dứt bỏ hý lu�̣n. Như xứ có vua, đ�́t nước thịnh trị. Ng�n ngữ truy�̀n dạy, tạo tác thù thắng. Nghi�̣p dữ, đi�n đảo như th�́ đ�̀u dứt, các loại c� quả dưỡng nu�i đ�̀y đủ. Lại tạo nh�n từ g�́c, di�̣t nhi�̃m, kh�ng g�y xáo tr�̣n đ�̉ vỡ cho đời. Chúng sinh tự đạt, tịch tĩnh kh�ng lời. Hi�̉u bi�́t ch�n th�̣t, thắng nghĩa cõi hành. H�nh tướng hợp nh�́t chúng sinh dứt mạn. Kh�̉ thọ th�́ gian t�́t có nguy�n nh�n, kh�ng phải xu�́t phát từ đi�̀u huy�̀n b�. Kh�ng như l�̣nh vua ban ra sai khi�́n. Có đủ nh�n phước, đức hạnh tròn đ�̀y. C�́u nhi�̃m, hý lu�̣n phải được dứt trừ, th�́ gian thành ch�́n vun tr�̀ng phước nghi�̣p. Lu�̣n đàm, tranh bi�̣n, phàm phu khó dứt. Thu�̣n theo thắng nghĩa, thanh tịnh dứt nhi�̃m. Tri thức sung mãn, phước đức bao trùm.

Th�́ nào là thu�̣n hợp b�́t thoái?

Hữu t�nh tịch tĩnh, ng�n thuy�́t đ�̀u dừng. B�̣c đại vương giả lãnh h�̣i chánh pháp. Phát tri�̉n đ�̀y đủ, l�a mọi tà thuy�́t.

Th�́ nào là đúng nghĩa giải thoát ch�n ch�nh?

(B�̣c) hữu học hướng c�̀u, phi�̀n não v� t�̣n. G�́c sinh theo loại, hành đ�̣ng tạo n�n đi�n đảo d�̃y đ�̀y. Hợp với ngã mạn (làm) g�́c r�̃ tự tánh. Chúng sinh phi�̀n não tràn tr�̀ khởi hợp. Ghi, nhớ, nghĩ, giữ, xưa nay kh�ng sót. Di�̣t r�̀i lại sinh, bi�́n chuy�̉n kh�ng cùng. Nh�n từ xa xưa, gặp duy�n mà khởi. Vu�ng, tròn các thứ tr� tu�̣ tỏ ng�̣. Trong lặng, y�n lành t�m kia tự tạo. Đại thừa t�́i thượng, tr� kh�ng th�̉ đạt. Hành tướng trói bu�̣c, Như Lai hằng dứt. Th�̉ tánh bao la, bi�́n chuy�̉n chẳng cùng. Nh�n di�̣u thanh tịnh, tịch nhi�n kh�ng đ�̉i. T�m được giải thoát v�́n chẳng bóng h�nh. Tr� vượt hữu, v�, ng�n từ nào kịp. Pháp tánh thanh tịnh, vi di�̣u khó đạt. An định l�a sợ, vượt mọi giới m�́c. Nơi ch�́n y�n �̉n, nghi�̣p dữ chẳng sinh tạo nghi�̣p đi�n đảo. H�nh tướng t�́i thượng, lực dụng căn bản, Th�n t�m hi�̣n bày, uy dung đáng k�nh. Tự tánh vi di�̣u hợp nh�́t, dung th�ng. Hý lu�̣n càng d�́y, giáo pháp chẳng sinh, xứ sở thi�́u kém, phi�̀n não trói bu�̣c. Nhớ nghĩ kh�ng dứt, si đ�̣n t�̣n cùng. Tr� tu�̣ di�̣u bày, chủng loại sung mãn, h�nh tướng thu�̣n hợp, hóa đ�̣ n�n c�ng, m�̃u mực nghi�m túc, t�̣c loại quý k�nh; tu hạnh v� thường trụ Như Lai tánh, t�́i t�n t�́i thượng, g�́c r�̃ th�n t�m, dung mạo tịnh di�̣u, bóng h�nh tịch tĩnh.

Lực nh�n tự tánh vi�n mãn như v�̣y, đủ sức tu t�̣p đạt tr� tu�̣ thực. Nh�n duy�n hòa hợp, l�a bu�̣c là ch�nh. T�m sinh căn bản các pháp m�̃u mực, lực dụng b�́ th� v� đạo, xa l�a t�́t cả. T�́t cả các loài, mong đường hòa hợp. Thảy đ�̀u tu hành, phi�̀n não từ khước, l�a bỏ nẻo trời. Xa l�a ngã mạn, nh�n thắng đạt được. G�́c r�̃ ba tranh cùng bu�̣c ngã sinh. Đúng nghĩa giải thoát, xa l�a t�́t cả. Nhi�̃m bu�̣c, tịch tĩnh, tạo tác ch�n th�̣t. Đi�̀u phục tu t�̣p, tạo nghi�̣p thanh tịnh. Hành, giải g�̀m đủ, mạn kh�ng th�̉ d�́y. Tr� tu�̣ th�ng tỏ, nh�n thắng n�n tu. Tịch tĩnh ưu vi�̣t, sáng rỡ kh�ng giảm. Tr� tu�̣ hi�̣n bày, hòa hợp an định. Ti�́n tới, trọn n�n, linh đ�̣ng kh�ng bỏ. Tu tu�̣ vi�n mãn, ý càng th�́u đáo. Tham ái m�nh m�ng, chỉ tr� n�n l�a. Di�̣u lý th�m di�̣u, v�́n chẳng sinh ra, cũng kh�ng th�̉ hoại.

Đúng nghĩa an lạc là dứt (nẻo) tr�i lăn. Cõi tánh như v�̣y lu�n được an trụ. H�nh tướng căn bản, hi�̣n bày khó đạt. Đức hạnh thắng nghĩa tịch nhi�n như như. Tự th�̉ Như Lai hằng đoạn phi�̀n não. Si đ�̣n, kh�̉ não, địa ngục khá chịu. Quả báo ngạ quỷ, lo sợ khó thoát. V� ngã thu�̣n hợp, lực dụng hi�̣n bày. Thanh văn đ�̣ng chuy�̉n, Đại thừa an trụ. Giải thoát chẳng sinh, Giới lu�̣t đ�u b�̣n. Hăm hở b�́ th�, mong c�̀u kh�ng đạt. Cha lành th�́ gian đi�̀u phục chẳng cùng. Tánh giới, tr�, phạm dứt bỏ nh�n nhi�̃m. Tr� th�ng v� tướng, phi�̀n não chẳng sinh. Đức hạnh như như, tịch tĩnh hi�̉n hi�̣n. B�́n quả Thanh văn, thắng nghĩa ch�n th�̣t, là xứ có vua tu hạnh đàn-na. Như dòng thác lớn, phải d�́c sức tu. Tuy có b�́ th� kh�ng mong phước báo. Hạnh th� v� tướng, ngọn ngu�̀n thu�̣n hợp. Ăn u�́ng đ�̀y đủ, hành đàn r�̣ng khắp. Ki�u, phóng chẳng d�́y, mu�n d�n trong nước hớn hở vui mừng. L�̣nh dạy m�̃u mực th�́m nhu�̀n mọi nẻo. Hạnh b�́ th� �́y, tịnh di�̣u k�nh tu. T�́ đ�̣ qu�̀n sinh ch�nh là đại th�. Làng xóm, thị tứ trong nước ước t�nh năm ngàn. L�̣nh ban khắp nơi theo b�̣c Đạo sư, là b�̣c M�̃u mực thảy n�n tu t�̣p. Nước �́y giàu có, đạo đức t�́t đẹp, đời th�̣t �t có. Lời thi�̣n ban b�́. Là nước có vua. Vi�̣c nước theo g�́c, giỏi trị khắp cõi; còn, m�́t, bỏ, theo thảy đ�̀u c�n nhắc. Vi�̣c nay, phép xưa lu�̣n bàn th�ch đáng. Chú trọng sự th�̣t, tạo tác an nhi�n, h�nh tướng đ�̀u đạt. Chi ph�̀n thu�̣n hợp, theo pháp l�̣nh truy�̀n. Lời b�̣c vương giả ban b�́ cặn kẽ. B�̣c vương giả �́y có đủ tr� tu�̣, lực dụng thù thắng, đ�u c�̀n bạo lực. Tu t�̣p thù thắng, trời giúp b�̣c �́y. Hành, giải g�̀m đủ, ki�u mạn chẳng sinh, thu�̣n hợp trọn đủ.

Th�́ T�n như v�̣y ở thời xa xưa. Kh�ng đ�́n kh�ng lại, sắc tướng vi�n mãn.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, trang nghi�m xứ �́y, T�n giả h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa quảng di�̃n thứ mười bảy.

Giới lu�̣t tịch tĩnh, dứt mọi vọng tưởng. Giới pháp trong lành năng trừ nhi�̃m bu�̣c. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt.

Các b�̣c B�̀-tát thảy đ�̀u an nhi�n, dung mạo hòa hợp, an định, thường trụ. Nơi ch�́n tịnh di�̣u, các chúng b�nh đẳng, tịch tĩnh ch�n th�̣t. Hành trạng phạm hạnh, học xứ thanh tịnh. Bạn lành các vị tr� tu�̣ tăng trưởng. Tự tánh xưa nay, tu t�̣p tự tại. Thanh tịnh ch�n th�̣t, h�nh tướng vẹn toàn. Tùy thu�̣n th�́ gian, (khai thị) tr� tu�̣ chúng sinh. Dung mạo trang nghi�m, t�̣t vời khó sánh. Cõi người th�́u su�́t, sáng tỏ đáng y�u. Bờ giác trong lành, nhi�̃m bu�̣c thảy di�̣t. Tr� tu�̣ thi�̀n định di�̣u dụng v� bi�n. Dòng thác phi�̀n não Như Lai đã trừ. Th�́ gian si đ�̣n, như v�̣y khó thoát. Do kh�ng có tr�, chỉ mong lực dụng. Nh�̣n rõ pháp vọng, tri ki�́n ch�n th�̣t. Đức hạnh t�́i thượng, ngã mạn kh�ng bu�̣c. Phi�̀n não pháp sinh, có tr� tu�̣ trừ. Xu�́t gia tu học, b�̣c đại hữu t�nh. Đắm y�u xứ sở chỉ nh�̣n l�́y kh�̉. L�a bỏ chánh pháp, đam m� dục lạc. Tu hạnh b�́ th�, cõi ý an lạc. Tu hạnh b�́ th�, b�nh đẳng tăng trưởng. Hơn cả b�́ th� cho trăm ngàn Sa-m�n cùng Bà-la-m�n, đó là c�ng đức b�́ th�. Như Ala-hán tr� tu�̣ vi�n mãn, c�ng đức kh�ng khác. Làng xóm xa xưa, tùy thu�̣n th�ch hợp. Ch�́n ngự (của b�̣c) vương giả bi�́n chuy�̉n, an trụ. An lành, thượng di�̣u, tùy duy�n b�́t bi�́n. Thi�̀n định cõi Sắc, c�̣i ngu�̀n nh�̣n rõ. H�̣i nh�̣p thanh tịnh, tướng nh�n tịch tĩnh. Th�̉ của th�n t�m, năm u�̉n bi�́n chuy�̉n. H�nh tướng tịnh di�̣u, lực dụng tự tại. Như A-la-hán ứng hi�̣n t�́i thắng. C�ng đức xu�́t gia, theo pháp thực hành. Tr� di�̣u thanh tịnh, các mạn chẳng sinh. Tướng nhi�̃m đã dứt, thọ tr� kinh đi�̉n. Tướng mạo bi�́n hóa, th�n t�m đ�̉i thay. Tr� tu�̣ phát sinh, l�a xa trói bu�̣c. Tịnh di�̣u hi�̣n bày, đạo đức hơn h�́t. Th�́u đạt thi�̣n tịnh, xa l�a �̀n tạp, trong lặng như trăng. Là ch�́n phát sinh ý lành b�́t thoái. Như nhớ cha lành �n đức v� bờ. Thi�̣n, tĩnh trọn đủ như (mùa) xu�n sinh dưỡng. Cha lành y�u con thường kh�ng rời bỏ. Nơi ch�́n hành đ�̣ng ng�n ngữ thu�̣n hợp. Khéo léo đi�̀u phục (các) h�nh tướng đảo đi�n, tịch tĩnh m�nh m�ng, giới m�́c v� t�̣n. Tán thán c�ng đức như núi cao vời. Năng lực thanh tịnh, khó dùng t�n gọi. Sinh linh cõi nước, tr� tu�̣ an lành. Xứ sở di�̣u kỳ, si đ�̣n vắng bặt. C�ng năng di�̣u dụng, Thánh hi�̀n bày rõ. D�́c tu thượng di�̣u, an trụ, y�n định. Bạo lực trói che phải n�n xa l�a. Nữ nh�n, g�́c ngọn �u s�̀u đáng sợ.

Chúng sinh do đ�u d�̃ sinh tham ái?

M�̃u mực nghi�m túc kh�ng tạo nh�n �́y. Mong được dứt sạch, tăng trưởng tự đ�̣. Thắng nghĩa mong đạt, cứu vớt mu�n loài. Nghĩa lợi th�́u đạt, thanh tịnh ch�n th�̣t. Như ý mẹ hi�̀n khéo dạy các con.

Đó ch�nh là đi�̀u kh�ng h�̀ bi�́n đ�̉i. Chúng sinh th�́ gian (c�̀n được) đi�̀u phục như th�́. Tạo nghi�̣p đ�̀y đủ, an lạc tự tại, ch�n th�̣t tăng trưởng.

Th�́ nào là đạt được an lạc t�̣n cùng?

Vui mừng hớn hở tạo vi�̣c an lành. Là xứ các vị B�̀-tát căn bản mong đạt các hạnh an lạc.

Đạt tr� vi di�̣u, l�a trói bu�̣c, nhi�̃m. Trao dạy học thức ch�n th�̣t v� thượng. Dạy d�̃ tri ki�́n an lạc như v�̣y, từ đ�́y đảm đang t�́ đ�̣ hữu t�nh. Ng�n thuy�́t v� tướng, t�m sinh an lạc, nghi�̣p dữ kh�ng còn, tạo nghi�̣p b�́ th�. G�y nh�n Th�̣p thi�̣n, đi�̀u phục khắp ch�́n. Thắng tu�̣ an lành như mẹ h�̣ ni�̣m. Đó là như tánh an lạc ch�n th�̣t. Nh�n �́y tăng trưởng, quả báo thắng di�̣u. (Nhưng n�́u) d�́y �Tăng thượng mạn�, (mọi lẽ) vi di�̣u ắt dừng. Pháp của �Thánh tánh� căn bản là th�́. (Chỉ nương vào) nghĩa của nghe, giữ, pháp khó th�̉ đạt. Tự tánh chúng sinh, phàm Thánh chung dòng. Kh�ng bỉ, kh�ng thử, ngã mạn cũng dứt. Nh�n g�́c nào có, (nhưng) bày hi�̣n đủ đ�̀y. Vọng tưởng đùa cợt bi�́n chuy�̉n như v�̣y. Nh�n b�́ th� kia, g�́c của an lạc. Tr� di�̣u thanh tịnh (là) nh�n lành xu�́t th�́. Các pháp giáo hóa đ�̣ng tĩnh cùng ti�́n. An lạc, kh�ng mạn, hưởng c�̀u đúng pháp. Tự tại an nhi�n, đúng nẻo đạo Ph�̣t. Nh�n g�́c thành tựu, mong đạt kh�ng tranh (hý lu�̣n). Các pháp �́y giúp chúng sinh l�a l�̃i. T�n k�nh Thánh hi�̀n, hoan hỷ cúng dường. An tĩnh vui th�ch ch�n th�̣t vi�n mãn. Thắng pháp d�́c tu, c�ng quả chóng thành. Thắng nghĩa tự tánh, ngọn ngu�̀n tịch tĩnh. Ý tịnh kh�ng sinh, ch�n th�̣t khó trụ. Tự tánh pháp �́y, tịch nhi�n an lạc, th�̉ vượt hữu v�, tr� di�̣u b�nh đẳng. Tu t�̣p thu�̣n hợp, an lạc tịnh di�̣u. Th�̉ tánh thanh tịnh, trang nghi�m như v�̣y, giúp chúng sinh giải thoát, giác ng�̣. Kh�̉ não kh�ng còn, trói che cũng h�́t. Thắng nghĩa căn bản, mong đạt b�́t thoái. Ba loại nhi�̃m bu�̣c, tạo tác chẳng sinh. Mẹ hi�̀n sung sướng, làm sao l�a bỏ? Th�́u đạt đ�̣ng tĩnh, kh�ng ngừng c�̀u an. Phi�̀n não, đ�̣c nhi�̃m, si đ�̣n che bu�̣c. Lực an lạc thi�́u, ngã mạn d�́y tăng. Nơi ch�́n thanh tịnh, pháp tánh thường trụ. Nh�n duy�n các mạn c�̀u chẳng th�̉ được. Bạo lực, kh�̉ não, si đ�̣n trói bu�̣c. Thi�̣n tịnh hòa hợp, tĩnh lặng, xa l�a. Trong lặng, m�̃u mực gi�́ng cõi thái hư. Ngã mạn, si m� d�́y tăng, đáng sợ. H�nh tướng đ�̉i dời, tịch nhi�n an lạc. Cho dù đói khát trăm m�́i bức bách, kh�̉ não thường xuy�n trói bu�̣c như v�̣y, (B�̀-tát) hóa đ�̣ quy�́t kh�ng dừng nghĩ, Th�́u tánh phi�̀n não ắt được an lạc. Ng�̣ lẽ v� t�m, theo hạnh như như. Bờ giác thanh tịnh, Thánh nh�n an trụ. Ph�n t�ch nghĩa lý, n�n dựa tr� lực. An lạc tịch tĩnh, t�m lặng dạy truy�̀n. Tham dục, hý lu�̣n, g�́c của phi�̀n não. Trói bu�̣c bỉ, thử, tr� tu�̣ khó sinh. Dũng lực cha lành, nơi ch�́n khuy�n dạy. Dòng thác gặp duy�n, ý ki�u li�̀n khởi. Kẻ học giữ lu�̣t, b�̣c đại hữu t�nh. T�m thi�̣n hòa hợp, giới hạnh thanh tịnh. Dứt sạch phi�̀n não, chỉ b�̣c A-la-hán. Trừ bỏ h�nh tướng che bu�̣c chẳng sinh. Tự tánh l�a bỏ h�nh tướng như v�̣y. C�ng năng m�̃u mực căn bản kh�ng khác.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ mười tám.

M�̣t loại vui th�ch, tr� nh�̣n nhi�̀u vẻ. C�̣i ngu�̀n oan đ�́i, chuy�̉n bi�́n xa l�a. Đó là tùy thu�̣n theo hạnh B�̀-tát, căn bản tịch tĩnh đi�̀u phục th�ch hợp.�

Đức hạnh trùm khắp, lực dụng an trụ. Dứt trừ phi�̀n não, tr� tu�̣ tăng trưởng. Mọi nghi�̣p dữ �́y, đ�ch thực do từ si đ�̣n, vọng tưởng. Hý lu�̣n (v�̀) sắc tướng, ganh ghét, đức giảm. Bu�ng theo bạo lực, hạnh khó đi�̀u phục. Lãnh h�̣i đ�̀y đủ, tăng th�m b�́ th�. Nẻo thi�̣n quy�́t giữ, theo hạnh tịch tĩnh. Phi�̀n não chẳng sinh, lực dụng tự tại. Thắng nghĩa tăng trưởng, th�n t�m sung mãn. B�̣c th�̀y dạy bảo, mong đạt m�̃u mực. Rõ lẽ Chỉ, Tr� mới th�ng Tác, Phạm. Thi�̣n di�̣u, th�̣m th�m, tạo nh�n thanh tịnh. Nghi�̣p lành thường tạo, ba nghi�̣p vun b�̀i. Tạo nh�n căn bản, d�́c tu đã trọn. Xa l�a nẻo quỷ, lo lắng s�̀u kh�̉. Hành, giải g�̀m đủ, giảng giải truy�̀n dạy. Ý nhi�̃m si đ�̣n, dòng thác phi�̀n não, chúng sinh thường được tăng trưởng tịnh di�̣u, hi�̣n bày như v�̣y. Thảy n�n l�a bu�̣c, g�́c r�̃, h�nh bóng. Hòa hợp, xa l�a, vọng tưởng càng tăng. Nh�n nhi�̃m cùng t�̣n, sắc tr�̀n cũng v�̣y. Mong cho t�́t cả đ�̀u được thanh tịnh. Pháp Bà-la-m�n tánh kh�ng vi di�̣u. Như ý mẹ hi�̀n dưỡng nu�i đùm bọc. Mong được tự tại, đạt đ�́n vi�n mãn. Hóa sinh tăng trưởng, h�nh tướng vui th�ch. Thượng di�̣u trùm khắp, th�̀n thái kỳ vĩ. Nh�̣n thức tự tại, tr� lực đ�̀y đủ. L�a cõi hý lu�̣n, l�n bờ giác ng�̣. B�n trong linh đ�̣ng, an trụ b�nh đẳng. Lu�̣t nghi tịch tĩnh, thi�̀n định di�̣u bày. Lại đạt c�ng đức v� thượng, hy hữu. An trụ v� tướng, trong lặng, thanh tịnh. Th�̣t tướng nghĩa lợi đạt được như v�̣y. An lạc, tự tại t�̣t b�̣c th�́ gian. T�nh ch�́t phá hoại, hoàn toàn vắng bóng. Là ch�́n xa l�a vọng tưởng che bu�̣c. Ý tịnh hòa hợp, cứu cánh b�nh đẳng. Dứt bỏ đói khát, được nh�n th�́u đạt. Quả vị La-hán dứt nhi�̃m ba cõi. Ưu s�̀u cùng loại, t�́t thảy đ�̀u kh�ng. Kh�̉ não hòa hợp an trụ như th�́. Th�̉ thắng nghĩa �́y, an tĩnh tự tại. Ưu s�̀u kh�̉ não, bi�́t rõ (là) kh�ng còn. Nh�n th�̣t tự tánh, g�́c r�̃ hợp ph�̀n. Nhi�̃m, mạn đ�̀u dứt, th�̉ giác tự hi�̣n, là ch�́n th�́u đạt tịch tĩnh căn bản, cảnh giới an lạc, tùy thu�̣n v� t�̣n. Lúc �́y nhi�̃m vọng kh�ng nơi bám v�u, thanh tịnh thu�̀n nh�́t. Đó là thời đi�̉m đạt được (lẽ) vi di�̣u s�u xa, dứt sạch phi�̀n não. B�̀-tát khuy�n dạy cảnh giới an lành, đủ lực tùy thu�̣n (giáo hóa chúng sinh). Sinh ở ni�̣m đ�̀u, đạo nghĩa di�̣u thi�̣n. Là ch�́n ki�u d�̣t, g�́c r�̃ d�́y tăng. Tịnh di�̣u hữu v�, đúng nghĩa giải thoát. Nh�n g�́c th�́u rõ, tu hạnh hữu học. T�m được an trụ, lực đủ đảm đang. B�́ th� mong đạt được như b�̣c Thánh hi�̀n. Bảy hàng Thánh �́y tu học g�̀m đủ. Bạn lành th�́u đạt, tr� tu�̣ th�ng su�́t. Nh�n tham kh�ng khởi, trụ hàng Thánh hi�̀n. Thánh chúng ch�n th�̣t, tu hạnh Như như. Trụ ở Th�̣p địa, đoạn nhi�̃m ph�n bi�̣t. Đạt đúng giải thoát, theo pháp Đại thừa. Lực dụng sung mãn, ki�n định an trụ. Giáo hóa thanh tịnh khi�́n t�m hoan hỷ. Năng lực b�́ th�, th�n t�m chẳng xao. H�nh tướng nhi�̃m ác kh�ng nh�n tạo tác. Nương cõi tĩnh trụ, phi�̀n não chẳng dứt. (Cùng với) Ngã mạn càng d�́y, vọng tưởng trừ di�̣t. Thắng nghĩa căn bản, v� tướng hi�̣n bày. Thi�̀n định thanh tịnh, trong lặng an lạc. B�̀-đ�̀ Tátđỏa dứt các pháp nhi�̃m. Mong đạt nghĩa lợi, đủ sức đi�̀u phục. Chư Thi�n cõi Sắc tự tại v� dục. Hành theo Th�̣p thi�̣n, xa l�a s�n h�̣n. Tr� tu�̣, sắc tướng mong được vi�n mãn. Vọng tưởng, bu�ng lung, đ�̀u m�́i (của) nghi�̣p dữ. Thắng nghĩa Đại thừa tịch tĩnh t�̣t b�̣c. Di�̣u tr� căn bản: tỏ tánh ch�n như. Theo hạnh B�̀-tát, khắp ch�́n thanh tịnh. Tự tại vi�n mãn, tu hạnh B�̀-tát. Giáo pháp truy�̀n dạy, ch�n th�̣t bao la. Bi�́n hóa, tịch tĩnh, sắc tướng trọn đủ. Phước đức hòa hợp, �m thanh vi di�̣u. Tr� tu�̣ sáng tỏ, v� minh sạch làu. Nh�n chánh giải thoát thảy đ�̀u ch�n th�̣t. Tạo nghi�̣p nh�́t như, m�̃u mực nghi�m túc. Nơi ch�́n tự tại, phước đức vẹn toàn. Tánh ham tu th�, thu�̣n hợp, trọn thành. Ái ngữ, thi�̀n định, tr� tu�̣ th�m rõ. Th�̉ tánh an trụ, b�́t hoại như v�̣y. Giới m�́c t�̣t cùng (là) di�̣t pháp tranh nhi�̃m. Như v�̣y ám đ�̣n (là do) bản tánh si m�. (Nhờ) Giáo pháp trong lành ch�́ ngự, soi d�̃n. Tánh v�́n kh�ng th�̣t, dụng ở ngăn che. Thi�̀n định thu�̣n hợp, lực dụng bi�́n chuy�̉n. Thi�n đ�́ phước t�̣n, th�̣t đáng �u lo. Thảy đ�̀u tăng trưởng dứt trừ đ�̀y đủ. Thi�̀n định tự tại, dứt mọi đói khát. Xứ sở thanh tịnh, ngã mạn chẳng sinh. Di�̣t h�́t phi�̀n não, đức hạnh ch�n th�̣t. Tự tánh căn bản lực dụng g�̀m đủ. Pháp hành tùy thu�̣n, tịch tĩnh xa l�a. Các cõi V� sắc, tịnh di�̣u sung mãn. Thượng di�̣u phát khởi. Là ch�́n tịch tĩnh nghi�m đẹp bày rõ. H�nh tướng phi�̀n não, đi�n đảo đ�̀u di�̣t. Tịnh di�̣u căn bản, nh�n lành g�̀m đủ, h�nh thái sắc tướng bi�̉u hi�̣n như hoa. V�̣t dụng trong sạch, h�nh sắc ch�n thực. Giảng dạy v�̀ nh�n, rõ nghĩa đi�̀u phục. �m thanh g�̀m đủ, hòa hợp t�̣n cùng. Si đ�̣n, vọng tưởng, thảy do hý lu�̣n. B�̀-tát giáo hóa, phi�̀n não dứt trừ. Xứ của vọng tưởng; oan gia, Thi�n đ�́, Phi đẹp các loại� Trói bu�̣c căn bản kh�ng d�́y như v�̣y, kh�̉ não phơi bày, mong c�̀u dứt bỏ. Vui th�ch tự tại, thanh tịnh vi di�̣u, là cõi t�̣t b�̣c. B�̀-tát hướng đ�́n. Phước đức như th�́ v� như hoa sen. Vi�n mãn, đáng quý, thu�̣n hợp, chủng loại tu hành vượt xa như v�̣y. Chi ph�̀n trói bu�̣c tự tánh, tr� tu�̣, tư duy, mong đạt ch�n th�̣t t�̣n cùng như v�̣y.

T�m định vi�n mãn, bản tánh như thị.

H�́t Quy�̉n 6

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 7

T�m ý tự tại, nghĩa lợi vi�n mãn. Giữ giới thanh tịnh, lu�̣t nghi an trụ. Mong c�̀u bỉ thử, kh�ng phi�̀n não chướng. Chi ph�̀n cõi ý, tịch tĩnh hi�̣n bày. T�n gọi sắc tướng, tánh là năm u�̉n. T�m ý như v�̣y, mu�́n đạt an lành. Thi�̣n lợi, phước đức tịch nhi�n trọn đủ. Nghi�̣p dữ như th�́ s�́ lượng g�̀m ba. B�́n đại, năm u�̉n v�́n lu�n bi�́n chuy�̉n. Tự tánh (v�́n) tịch tĩnh, thi�̣n di�̣u, an lạc. Hạnh nguy�̣n B�̀-tát tăng trưởng thu�̣n hợp. B�̣c đại hữu t�nh lực dụng tự tại. Thi�̀n định, t�m lặng, ý thức kh�ng xao. Hành, giải như th�́ mới mong đ�̣ khắp. Ngọn ngu�̀n tai nạn thảy n�n xa l�a, là ch�́n vi�n mãn, dứt tuy�̣t hý lu�̣n. C�̀u pháp ch�n th�̣t, phi�̀n não dứt trừ cùng t�m nhi�̃m ác. Sắc tướng B�̀-tát trang nghi�m vi�n mãn. Th�n th�̉ thù thắng, nơi ch�́n thị hi�̣n trăm thứ tinh di�̣u. H�nh tướng bạo lực, phi�̀n não chẳng sinh. Tự tánh thành tựu, đi�n đảo đ�̀u dứt. Đức hạnh tự tại, pháp nhi�̃m kh�ng còn. Ngọn ngu�̀n ái lạc là pháp Th�̣p thi�̣n. Tịch tĩnh thượng di�̣u, tu t�̣p thu�̣n hợp. Cõi ý v� ngã chuy�n c�̀n bày bi�̣n. Nghĩa lợi B�̀-tát theo hạnh như như. Lu�̣t nghi th�ch hợp là xứ b�́t thoái. Thi�̀n định vi�n mãn rõ hạnh kh�ng nhi�̃m. T�m ý kh�́ hợp, oan nghi�̣p chẳng đeo. Xa l�a mọi ác (ch�nh là) ngọn ngu�̀n tạo tác ngã mạn, si đ�̣n. Tu hạnh b�́ th�, si mạn tự dừng. Tr� tu�̣ b�nh đẳng tạo tác ngã mạn, si đ�̣n. Tu hạnh b�́ th�, si mạn tự dừng. Tr� tu�̣ b�nh đẳng tạo tác, chuy�̉n bi�́n. Ki�n định d�́c tu, an trụ như v�̣y, là xứ B�̀-tát thanh tịnh tùy thu�̣n. Lực dụng hướng c�̀u, hành mười nghi�̣p thi�̣n. Giới m�́c như th�́, tịch tĩnh trọn đ�̀y. G�́c các phi�̀n não do nh�n ý nhi�̃m, bạo lực phát sinh. Ch�́ ngự cõi ý, g�́c nhi�̃m tự di�̣t. B�nh đẳng thù thắng, th�n sơ chẳng ph�n. Mong dứt nh�n vọng hàng Bà-la-m�n. Tịch tĩnh trang nghi�m truy�̀n dạy đ�̀y đủ. Giáo hóa mu�n loài dứt bỏ ưu kh�̉. Nghe, giữ g�̀m đủ, tăng trưởng hành đ�̣ng. Nghi�̣p dữ t�̣n cùng (là) đói khát bức bách. Giảng dạy thắng nghĩa, h�́t nhi�n tự di�̣t. Chi ph�̀n dòng thác tạo mọi si đ�̣n. Ngã mạn hi�̣n bày, (cũng) �m th�̀m dứt sạch. Đi�n đảo (như) gió cu�́n, phi�̀n não kh�ng bờ. Nh�n duy�n trói bu�̣c (mọi) tạo tác ch�n thực. Th�̉ tánh tự tại, ng�n ngữ thu�̣n hợp. Phi�̀n não, mạn dứt, Thi�̣n di�̣u an trụ, như th�m hương vị.

Ngọn ngu�̀n cõi ý kh�ng nh�n đảo đi�n. Lực dụng vương giả như gió xua cỏ. Lời vương như v�̣y, giúp đỡ th�ch hợp, ng�n ngữ đúng phép. Sắc tướng tự tại, thu bày đ�̀u đạt. Thảy đ�̀u k�nh tu, th�̉ kh�ng bạo lực. Tr� tu�̣ thanh tịnh, nh�n di�̣u tăng th�m. Tánh kh�ng đảo đi�n, giảng truy�̀n thu�̣n hợp. Thắng nghĩa vi di�̣u, b�nh đẳng đ�ch thực. Th�̉ Như như lớn, bi�́n chuy�̉n kh�ng nhi�̃m, đạt nh�n b�́ th�, tr� tịnh b�́t thoái. Hành, giải thượng di�̣u, tròn hạnh thù thắng. (Cõi) Tứ thi�̀n tịch tĩnh, ng�n ngữ kh�́ hợp. Cõi dụng kh�ng bờ, g�́c mọi tướng mạo. Lực dụng kh�ng hoại, g�̀m đủ thù di�̣u. Lu�̣n bàn (theo lý) v� ngã, đạt g�́c tr� tu�̣. Ng�n ngữ tịnh di�̣u, giáo hóa qu�̀n sinh. (Cùng với) nơi ch�́n, xóm làng, nghi�̣p dữ, pháp nhi�̃m, đ�̀u được an lành, oan báo đ�̀u dứt. Đúng nơi h�nh tướng vương giả an tĩnh. Nghĩa lợi thù thắng, lời ban hi�̣u lực. Chúng d�n như th�́, lãnh h�̣i rõ ràng. Dưỡng nu�i các loài th�́u đạt, thu�̣n hợp. Tu t�̣p tịch tĩnh, (đạt đ�́n) cõi tánh thù thắng. Hữu t�nh thanh tịnh, nghi�̣p nh�n b�́t thoái. Ng�n ngữ kh�́ hợp tăng trưởng như th�́.

Th�́ nào gọi là tr� tu�̣ b�nh đẳng?

Th�̉ tánh thanh tịnh, rời cõi hý lu�̣n. Cõi tánh vọng đ�̣ng (d�̃n tới vi�̣c) tạo nghi�̣p đ�ch thực. Các pháp thanh tịnh, lực trừ từ g�́c. Các pháp thi�̣n �́y dứt ác, (tạo) nghĩa lợi. Tự tánh vi di�̣u, thanh tịnh ch�n th�̣t. Bạo ác h�́t mực (ch�nh là) trói bu�̣c ngay g�́c. Tạo nh�n thắng nghĩa, lãnh h�̣i đ�̀y đủ. Mọi ác x�́u �́y thảy đ�̀u tự dứt. Là cõi Dạ-xoa thanh tịnh, kh�ng nhi�̃m. Nghĩa lợi Th�̣p thi�̣n, đạt ch�́n an tĩnh, ngọn ngu�̀n tịch tĩnh. Tạo nh�n r�̣ng lớn, đạt lực thanh tịnh. (Đó là) dung mạo của ch�́n tĩnh lặng, ung dung. Chú nguy�̣n ch�n thực tánh sinh hàng Thi�n. Nghĩa lợi thanh tịnh, đói khát chẳng còn. Giảng lẽ t�́i thượng, lãnh h�̣i giữ g�n, mọi thứ vọng tưởng, phải n�n trừ di�̣t. Tr� tu�̣ tịnh di�̣u, tự tại v� bi�n, dứt thảy tranh nhi�̃m, náo loạn, si đ�̣n, ki�u mạn. Xứ sở tịnh di�̣u, giảng lý thanh tịnh, (mọi thứ) đói khát, đảo đi�n (đ�̀u được) nu�i dưỡng an lạc. Như ánh trăng trong xua tan nóng bực. Si đ�̣n trói bu�̣c, nhi�̃m dục thảy dừng. Tạo nh�n b�́ th�, tham nhi�̃m d�̀n h�́t. Là cõi B�̀-tát tùy thu�̣n b�nh đẳng. Ngọn ngu�̀n l�u đời, nghi�̣p dữ cũng di�̣t. Ng�n ngữ tham dục, si đ�̣n, ngã mạn, th�̉ kh�ng trong lặng. Tánh của dục nhi�̃m, th�̉ v�́n tạp loạn. Đạt nh�n t�́i thượng, dứt trừ đi�n đảo. Tánh của phi�̀n não tăng d�́y như th�́. Tu hạnh Như như phải gắng dứt trừ. Như ch�́n oan báo Thi�n đ�́, Thi�n h�̣u đúng là hoạn nạn.�

Tham dục, đi�n đảo làm sao dứt trừ?

Ở ch�́n thắng nghĩa, căn bản vắng lặng. Mong được lực dụng tự tại, thù thắng. D�́c lòng dưỡng nu�i, tăng th�m tánh thi�̣n. Như mẹ y�u dưỡng, phi�̀n não lặng y�n. Các chúng thanh tịnh đạt được an lạc. Nghĩa lợi thù thắng (là) �V� úy� ch�n thực. Giáo hóa (theo) m�̃u mực, tự tại cùng t�̣n.�

Th�́ nào là mong c�̀u hành đ�̣ng tham dục?

Hoan hỷ, cung k�nh lời B�̀-tát dạy. Hướng đạt nghĩa lợi, dứt mọi đảo đi�n. Th�́u đạt lời dạy của Đức B�̉n Sư, l�a mọi phi�̀n não, đạt cảnh tịch tĩnh. Tham dục, si đ�̣n, đi�n đảo, bu�̣c che. Th�́ gian s�̀u lo, chịu mọi th�́ng kh�̉. Dục tham nghĩa lợi th� cũng như v�̣y. Th�́ là nh�n nhi�̃m tạo pháp đi�n đảo, cùng với ki�u mạn, che l�́p, trói bu�̣c. B�́ th� r�̣ng khắp, theo nh�n giáo hóa. Đạt được thắng nghĩa tịch tĩnh, v� tướng.

Th�́ nào là tĩnh trụ hòa hợp, an lạc?

Xa l�a tranh, nhi�̃m, t�m thi�̣n cùng bày. Nh�n g�́c (của) ngã mạn ch�nh là tham dục. T�̣n cùng tăng trưởng (là) cúng dường Thánh hi�̀n. Dạy bảo (v�̀ lẽ) thanh tịnh, rõ nghĩa giáo hóa. Như ch�́n oan báo Thi�n đ�́, Thi�n h�̣u. Ng�n ngữ giải bày, bi�́n hóa th�ch ứng. Các chúng tự tại, v� hữu vi�n mãn. Tạo nghi�̣p tịch tĩnh, đức, dũng g�̀m đủ. C�̣i ngu�̀n giáo hóa: dứt h�́t chướng ngại. (Đạt được) tịch tĩnh, xa l�a dòng thác đảo đi�n. Thảy đ�̀u là nơi phát sinh b�́ th�. Tu t�̣p thanh tịnh, mong được tịch tĩnh. B�̀-tát ứng hi�̣n, d�̃n dắt chúng sinh phát khởi theo nh�n thanh tịnh. Là ch�́n B�̀-tát b�́ th� th�ch hợp, hành giải sinh khởi. Tùy thu�̣n tịnh di�̣u, làng xóm y�n lành. Lực dụng t�̣n cùng (là) pháp Đại thừa mở. Phi�̀n não (nơi) ch�n địa tùy thu�̣n cõi trời. Vua t�i tự tại, dạy truy�̀n đ�y đó. Oan báo Thi�n đ�́, Phi đẹp, ki�u mạn, đúng là dòng thác phi�̀n não c�́u nhi�̃m trói bu�̣c, d�́y l�n ngã mạn, phóng túng. Ng�n ngữ thượng di�̣u, tự tại vi�n mãn. Tr� tu�̣ th�ng tỏ, phi�̀n não đ�̀u dứt. Đạt cõi thắng nghĩa như A-la-hán. Báo th�n tự tại (g�̀m đủ) hai tr� ch�n, tục. H�nh tướng bao la như cõi hư kh�ng. Sám h�́i l�̃i l�̀m, (đó là) bu�̣c ngã cùng t�̣n. Tai nạn xa l�a, mong được dứt bỏ. Ba đ�̣c (bu�̣c) chúng sinh, sám trừ đi�̀u �́y. Hướng c�̀u sinh Thi�n, đủ mọi an lạc. L�a xa tham dục, rời bỏ si đ�̣n. Thực hành b�́ th�, tu hạnh Như Lai, tịch tĩnh hi�̉n hi�̣n. N�n v� mu�n loài gánh vác, giáo hóa, trọn đủ kh�ng ngại. An tĩnh bỉ thử, vi�n mãn y�n định, hoạn nạn kh�ng còn. Trưởng giả bạn lành, theo hạnh b�́ th�, bạo lực các hạng cũng kh�ng ph�n bi�̣t. H�nh tướng vi�n mãn, đạt giá trị lớn. Người �́y: phi�̀n não cùng dự, oan đ�́i cùng ở. Tu t�̣p tinh t�́n, đúng nghĩa giải thoát.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, th�m vẻ trang nghi�m, T�n giả h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ mười ch�n.

Đức hạnh (của) tự tánh, ch�n th�̣t, di�̣u dụng. Phi�̀n não hi�̣n bày vui mong dứt sạch. Tu t�̣p nghi�m túc, nhi�̃m vọng d�̀n ti�u. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt.

B�̀-tát �Tịch mặc� t�̣c họ ch�nh đáng. V� t�̣n, bao la, l�a mọi x�́u ác. Theo nh�n tịnh di�̣u, mong đạt y�n tĩnh. Dạy bảo, dắt d�̃n, dứt các si mạn. Bi nguy�̣n tùy thu�̣n, b�nh đẳng an lạc. Tánh kh�ng ngã mạn, hành hóa r�̣ng khắp. Đạt pháp Đại thừa, tạo nh�n căn bản. C�̀u ch�́n an tĩnh, tr� tu�̣ thanh tịnh. Chánh pháp th�́u đạt, lực tu tự tại. Thị hi�̣n ở đời, cõi tịnh an trụ. Là nơi th�m t�m thanh tịnh hi�̣n bày. T�̣c họ vương giả b�̀n vững l�u đời. Phi�̀n não qu�́y nhi�̃u chi ph�́i đ�̀u dứt. Cứu giúp mu�n loài, th�́ gian �t có. T�m ý d�́c tu, tạo nh�n tịnh di�̣u, tự lực giác ng�̣. Đại nguy�̣n B�̀-tát, hóa đ�̣ chúng sinh, chỉ dạy căn lành, thảy đ�̀u vi�n mãn. Tịch tĩnh nhi�̀u ki�́p, làm th�n hữu t�nh. Năng c�̀u tu t�̣p, an trụ thi�̣n định. Theo đường kh�̉ hạnh, (đạt) thắng nghĩa căn bản. Giới đức thanh tịnh, tự tánh như th�́. Nghĩa lợi b�̣c Thánh (g�̀m) ch�n loại h�nh tướng. Sinh khởi t�̣n cùng, đi�̀u phục t�̣t b�̣c. T�ch tụ giới đức, rõ đoạn bu�̣c ràng. Căn bản tịch tĩnh, gánh vác thu�̣n hợp. Tánh v�́n là kh�ng, sắc tướng nào có. Ghi nhớ, lãnh h�̣i nh�n mọi vọng tưởng. Chúng sinh sao được h�nh tướng giải thoát? Tai nạn thảy l�a, an trụ trong lặng. Ngã mạn chẳng còn, xa l�a nhà cửa, bụi bặm, ác nhi�̃m. Tịch tĩnh phát sinh các hạnh vi di�̣u. Tự tánh thanh tịnh, nghi�̣p tịnh căn bản tăng trưởng kh�ng ngừng. Nh�n di�̣u gắng theo, ch�́ ngự xua tan phi�̀n não th�́ng kh�̉. Thắng nghĩa tịnh di�̣u, cõi trời đ�̀y đủ. Giữ giới thanh tịnh, đạo hạnh kh�́ hợp. Thắng giải tự tại, nh�n tịnh vi�n mãn, (đó là) tùy thu�̣n t�̣n cùng. Xa l�a che, bu�̣c, bỏ lời kinh sợ. Y�u, nu�i các loài, an lạc, dứt nhi�̃m, dứt bỏ ch�́p ngã, (cùng với) nhà ru�̣ng bao thứ. Đó ch�nh là xứ hành đ�̣ng mong đạt. Chẳng theo b�́ th�, tự tánh lu mờ. Ham mu�́n bạo lực, sắc tướng càng tăng.

Th�́ nào là vọng tưởng: �Nh�n �t quả nhi�̀u�, các nẻo lu�n h�̀i, lời dạy n�u rõ?

Kh�ng còn tranh nhi�̃m (là) g�́c mọi xứ sở. Tùy thu�̣n trọn đủ các pháp ái, lạc.

Th�́ nào là các pháp thắng nghĩa t�́i thượng?

Bi nguy�̣n tự tại � chúng sinh cùng t�̣n � bạn lành dứt ác � các nhi�̃m n�n dừng. B�́ th� tr� tu�̣. Di�̣t cõi ngã mạn. Tự tánh giữ giới. Thu�̣n hợp tịch tĩnh. Hành, giải tùy thu�̣n, đạt nh�n b�́ th�. Thắng nghĩa thanh tịnh. Tùy thu�̣n chủng loại, b�̣c Thánh nh�̣n rõ. Theo pháp ch�n th�̣t xa l�a đảo đi�n. Nghe, giữ g�̀m đủ, mong dứt pháp nhi�̃m. Tánh giới vi di�̣u, phi�̀n não hằng dứt. Lực dụng tự tại, cơm áo thi �n. Hòa hợp kh�ng tranh, kh�ng đi�n đảo, mạn. Tu pháp đi�̀u phục, hành hạnh thành tựu. Là ch�́n B�̀-tát nguy�̣n đ�̣ mu�n loài. Tinh t�́n kh�ng ngừng, hướng đạt vi�n mãn. Hạnh nguy�̣n b�́t thoái, v� (nhằm dứt) g�́c phi�̀n não. An trụ thanh tịnh, hành nh�n như như. Si, đ�̣c, nghi�̣p dữ, kh�̉ não, đói khát, dứt sạch từ g�́c. Thắng nghĩa căn bản (là) lực dụng từng ni�̣m, l�a bỏ trói bu�̣c. Làng xóm thành �́p, nơi ch�́n an lạc. Bản nguy�̣n b�́ th� (là) hòa hợp vắng lặng. Cứu cánh tịch tĩnh. N�̣i lực th�m h�̣u. Mong đạt t�̣n cùng. G�́c mọi m�, vọng, tai nạn đ�̀u l�a. Vọng ch�́p khó rời, (c�̀n có) thắng nghĩa đi�̀u phục. Tr� tu�̣ th�́u đạt th�ng tỏ mọi lẽ. �u lo kh�̉ não. H�nh bóng con người. Th�̉ tánh v�́n kh�ng. Chúng Bà-la-m�n tr� tu�̣ là có.

Thành �́p, làng xóm, d�n chúng an �̉n. D�́c tu dứt bỏ tham ái trói bu�̣c. Phát t�m quy ngưỡng giáo pháp Đại thừa. Chúng sinh th�́ gian học đạo Như Lai, hòa hợp dứt kh�̉. Thực th�̉ phi�̀n não tùy thu�̣n nghi�̣p thi�̣n. Hữu học d�́c tu, phi�̀n não tự dứt. Là cõi vương giả hành hạnh B�̀-tát. Lực dụng thu�̣n hợp, chủng t�̣c vi�n mãn. Tự tại hi�̣n bày, ti�́ng tăm khắp ch�́n. Tr� tu�̣ tĩnh lặng, th�n tướng an trụ. B�̣c Đại trượng phu cõi nước y�n định. Tr� tu�̣ tịch tĩnh, tỏ tánh v�́n như. Di�̣u hạnh thanh tịnh, phát khởi t�̣n cùng. Đi�̀u phục tự tại, hướng đ�́n t�́i thượng. Quả báo tịnh di�̣u, h�nh tướng ung dung. Tr� tu�̣ cõi trời, chúng sinh nghe giữ, là cõi r�̣ng lớn, chúng sinh thanh tịnh, tĩnh lặng, th�m di�̣u. Si, mạn đ�̀u sạch. Sinh khởi thù thắng, bi�́n chuy�̉n an nhi�n. Nghi�̣p dữ, oán đ�́i, �m th�̀m vắng bóng. Tr� tu�̣ dũng lực, th�ng tỏ, th�ch ứng. Dung mạo hài hòa, chúng sinh quy k�nh. Xóm làng sung túc, ch�n thực, hi�̀n lành.

Th�́ nào là xứ sở tùy thu�̣n ki�u mạn, phóng túng?

Sinh k�́ si đ�̣n, d�̃n tới t�̣n cùng. Tr� tu�̣ hành, giải, đức hạnh thanh tịnh. Xứ sở tịch tĩnh, căn lành kh�ng nhi�̃m. Hữu t�nh hòa hợp, nh�̣n thức khác nhau. Tr� tu�̣ b�nh đẳng, áo cơm th� khắp. Phi�̀n não, nghi�̣p chướng g�́c r�̃ gi�́ng (như) người. G�́c đã bị nhi�̃m, ngọn cũng m�́t theo. Giáo pháp ch�n th�̣t, dứt trừ như v�̣y. Nhi�̃m, bu�̣c th�́ �́y phút ch�́c ti�u tan. Si, mạn cũng di�̣t. Như Lai h�̣ tr�, như trời che l�́p. Tùy thu�̣n hi�̣n bày. Lực dụng tr� tu�̣, c�ng năng v� bi�n. Như vua an trụ.

Th�́ nào là tr� tu�̣ đi�̀u phục bày hi�̣n?

Lời thi�̣n kh�ch l�̣ (hướng tới) cứu cánh giải thoát. Tr� tu�̣ như th�́, tạo nh�n tùy thu�̣n. Là ch�́n có vua, giáo l�̣nh tự tại, d�n chúng tu�n hành. (V� như) Xứ sở ki�u mạn, nhi�̃m bu�̣c d�́y đ�̀y, chúng sinh kh�̉ não, (t�́t cả đ�̀u được) �̉n định như trước.

Nh�n đi�n đảo �́y, d�̃n tới ch�́p ngã. Mong c�̀u nghi�̣p dữ kh�ng duy�n chẳng d�́y. Là ch�́n tự tánh hi�̣n bày h�̃n tạp: vọng tưởng, oán đ�́i, y�́u kém, ngu mu�̣i, bu�̣c che tự dừng; ki�u mạn trói bu�̣c chúng sinh; (b�̣c có) tr� tịnh, ý th�ng hi�̣n rõ, dứt sạch mọi thứ phi�̀n não �́y. Ngã mạn lớn lao, ch�nh là g�́c r�̃. Ng�n ngữ thu�̣n di�̣u, tr� tu�̣ tăng trưởng, rõ nghĩa giải thoát. T�́t cả chúng sinh k�nh chúng thanh tịnh. Cõi tánh trong lặng, hý lu�̣n chẳng còn. Dòng thác chẳng di�̣t, kh�̉ não kh�ng bờ. M�̃u mực thượng di�̣u dựa theo thắng nghĩa. B�́ th� r�̣ng khắp, c�̀u nh�n cõi trời. Đói khát, ưu phi�̀n, tr� tu�̣ kh�ng (bị) mờ. Th�́u đạt tịnh di�̣u, an lạc như v�̣y. Tr� tịnh nghe, giữ như lọng phủ che. Tịch tĩnh tăng trưởng, pháp nhi�̃m chẳng sinh. Như giáo l�̣nh vua, tạo nh�n Thi�n tịnh, tr� tu�̣ phát sinh. Thường kh�ng tham dục, thanh tịnh càng tăng. Lực dụng tr� tu�̣ g�̀m đủ chánh định. Thù thắng t�̣n cùng (là) đạo hạnh tăng trưởng. Thượng ph�̉m tịnh di�̣u (là) tự tại bao trùm. Cứu cánh t�̣n cùng (là) th�́ gian y�n tĩnh. Xứ sở t�̣t b�̣c (là) khắp ch�́n b�nh đẳng. Thắng nghĩa phát sinh, tạo nh�n đạt quả. B�̀-tát khuy�n dạy. Như b�̣c vương giả. Theo dụng tr� tu�̣, tu hạnh v� tướng. Tịnh di�̣u cõi trời, xa l�a che bu�̣c. Bỏ qu�n c�̣i r�̃, tạo pháp hý lu�̣n. Nh�n kh�ng ch�n th�̣t, hành oán đ�́i sinh. Tịnh di�̣u tăng trưởng mong dứt pháp nhi�̃m. Nh�n hành phát sinh đúng lý tự tánh. Đức nghi�̣p thanh tịnh, dứt trừ các mạn. Tịch tĩnh tu học, hành đ�̣ng dũng mãnh. D�u dắt mu�n loài di�̣t trừ ngu mu�̣i, đạo đức hi�̣n bày khắp mọi nơi ch�́n. Vọng nhi�̃m dứt sạch, tự tại di�̣u dụng. L�a bỏ tranh, nhi�̃m, hạnh như vi�n mãn, kh�̉ não, oán th�n, đ�̀u n�n xa l�a. Tánh tr� tu�̣ �́y thi�̣n tịnh trọn đủ. Nh�n duy�n th�ch hợp, thù di�̣u sinh khởi. S�n h�̣n chuy�̉n tới tạo tác hý lu�̣n, ng�n ngữ đi�n đảo, đ�u hạnh của trời. Tr� tu�̣ chuy�̉n tu (chỉ) mong đạt cơm áo. Lời nói tham tục, đ�u (phải là) ch�n tr� tu�̣. Cõi t�m giả trá, nhi�̃m bu�̣c d�́y l�n. Mong c�̀u tạp loạn, phi�̀n não, chướng sinh. B�̣c đại qu�́c vương di�̃n nói chánh pháp khi�́n t�m hoan hỷ, thu�̣n theo đạo lý. Tr� tu�̣ tăng trưởng tự tại t�̣n cùng. Dòng thác phi�̀n não (tạo ra bao) h�nh tướng của kh�̉. Nghe, giữ trọn đủ. Các pháp mạn, vọng thảy n�n xa l�a.

Th�́ nào là b�́ th� căn bản?

Pháp thi�̣n ti�u trừ nhi�̃m, mạn, vọng tưởng. Chi ph�̀n thu�̣n hợp, nghi�̣p đạo vi�n mãn. Tăng trưởng t�̣n cùng (là sự) đói khát ch�n lý. Ch�́ ngự, xa l�a.

Th�́ nào là mong dứt h�́t vọng tưởng?

L�a bỏ hý lu�̣n, tạo tác thanh tịnh. Thi�̣n tịnh vui c�̀u, gắn bó Th�̣p thi�̣n. Tr� tu�̣ bạn lành, tu t�̣p vi�n mãn. Theo hạnh thanh tịnh, phước đức đ�̀y đủ. Th�n t�m, năm u�̉n mong đạt an trụ. Th�́u đạt vi di�̣u, nh�n �́y v� bi�n. Phi�̀n não, vọng �́y, đ�ch thực th�́ng kh�̉. Cõi học trọn đủ, th�n th�̉ tịnh di�̣u. Phước đức cõi đời, quả báo kh�ng sai.

Th�́ nào là tăng trưởng cứu cánh t�̣n cùng?

Cõi học th�́u đạt, c�̀u thắng nghĩa �́y. Thanh tịnh ch�n thực, vọng, nhi�̃m chẳng sinh. Đói khát, phi�̀n não cõi ý th�nh thang. Bu�̣c, nhi�̃m bị di�̣t, như (cõi) kh�ng v� ngại, vượt cả tư duy.

Vọng đ�̣ng li�n tục, căn bản đ�̀u dứt. Tự tánh Như Lai v�́n từ tu�̣ giác. Thuy�́t pháp t�́i thượng chỉ nẻo d�̃n dường. (Chỉ ra) các nh�n si, kém, đ�̣c, x�́u bám chặt. Nẻo nghi�̣p thu�̣n duy�n, nhờ vào tr� lực. Lực dụng thanh tịnh, ba đ�̣c chẳng sinh. Giữ, nghe, (theo) tự tánh, t�m mong đ�̀y đủ. Ba thừa hóa đ�̣, cùng đạt Ni�́t-bàn. Chi ph�̀n ch�n th�̣t, l�a vọng trọn vẹn. Dòng thác phi�̀n não (tạo ra) ba loại căn bản. G�́c đã dứt r�̀i, ngọn ngành đ�̀u bỏ. K�nh tin chư Ph�̣t, giáo pháp thanh tịnh. Pháp như v�̣y (gọi) là ch�́n chánh giải thoát. Từ ch�̃ ưu não, chúng sinh hòa hợp. Nơi ch�́n nghi�m trang, nói pháp Đại thừa. C�̀u nh�n vi di�̣u, danh sắc v� tướng, xa l�a tranh, nhi�̃m, vi�n mãn như v�̣y. Là cõi chúng sinh bu�ng theo tham dục, phi�̀n não đi�n đảo mặc sức d�́y đ�̣ng. Nghĩa lợi thanh tịnh, thành tựu th�ch hợp, v� cùng tự tại. Các pháp v� ngã, chánh ki�́n thu�̣n hợp. Si m� kh�ng bày, chúng sinh chứng đạt (chánh ki�́n, v� ngã). Thắng nghĩa v� tướng. G�n giữ vẹn toàn. Nh�n di�̣u thi�̣n tịnh, di�̣u dụng tùy thu�̣n. Tự tánh trong lặng, chở che nghĩa lợi. Lực dụng b�́ th�, hành giải thanh tịnh, là g�́c báo nh�n, phước đức kh�ng m�́t. Các pháp hữu vi lu�n lu�n bi�́n chuy�̉n. Nghi�̣p nh�n tự tại như A-la-hán. Hòa hợp tĩnh lặng, ứng hi�̣n tùy thu�̣n. Đạt tánh bản giác, dưỡng nu�i th�ch hợp. Ba nghi�̣p thanh tịnh, đạt nghĩa như như.

H�́t Quy�̉n 7

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 8

Tr� tu�̣ thanh tịnh, ngã mạn kh�ng còn. Bạn lành giúp sức, dứt mọi đi�n đảo. Thắng nghĩa căn bản (là) đức hạnh tăng trưởng. Pháp tịnh gắng theo, tịch tĩnh t�̣t b�̣c. Năng dứt dục, tham, an trụ tinh xá. Chi ph�̀n đi�n đảo, ý l�a nhi�̃m, bu�̣c, vọng tưởng. Di�̣u lý tịch tịnh, hằng mong chứng đắc, an trụ tĩnh lặng, th�m t�m như như. Đức hạnh thắng nghĩa, ch�n th�̣t dứt tranh. Tr� tu�̣ thi�̣n tịnh, bi�́n chuy�̉n tự tại. Tự tánh như thị, vượt mọi ph�n bi�̣t. Tr� tu�̣ thắng nghĩa tùy thu�̣n, kh�̉u hòa. Di�̣u lý tịch tĩnh, đức hạnh ung dung. Xa l�a nơi ch�́n (là) nh�n của b�̣nh hoạn. Tịnh di�̣u mong c�̀u (là nhằm đạt) ngọn ngu�̀n kh�ng nhi�̃m, phi�̀n não tự dừng, tịch tĩnh thu�̣n hợp. Tr� căn bản �́y tự th�n chứng đắc. Chúng sinh v� bi�n, hóa đ�̣ t�́t cả. Đi�̀u phục thắng nghĩa, dứt th�n kh�̉ não. (Cùng với) nghi�̣p dữ, vọng tưởng, phi�̀n não trói bu�̣c. Đạt tr� thanh tịnh, dứt mọi tạo tác. T�̣n cùng phi�̀n não (là) xứ của tự tại. Th�́ gian bi�́n hoại (là) h�nh tướng (của) tịch mặc. Phi�̀n não bu�̣c th�́, khi�́n sắc u�̉n sinh. Si, đ�̣n trói che, kh�ng nh�n tự di�̣t. C�̣i r�̃ ngã mạn, phi�̀n não, ki�u căn, phóng túng, mong đạt hằng tịnh, hạnh �́y vi�n mãn.

Chánh pháp tùy thu�̣n, n�ng niu tịch tĩnh, ác nhi�̃m kh�ng bu�̣c. Ch�n th�̣t sinh khởi, đạo đức chư Thi�n. Mong c�̀u l�a mọi g�́c r�̃ phi�̀n não. Đức hạnh chúng thi�̣n (là) kh�̉u hòa thắng nghĩa. Dòng thác cu�̀n cu�̣n, hóa đ�̣ kh�ng cùng. Chúng �C�̣n sự nam� căn lành phát sinh. Các pháp giải thoát, tu t�̣p tự tại. L�a vọng, gắn bó, hành giải g�̀m đủ.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ hai mươi.

Thắng nghĩa phát sinh, l�a tham s�n si. Dứt đi�n đảo, nhi�̃m. Lãnh h�̣i đúng đắn mười hai ph�̀n pháp. Ph�̃n kh�ng (do) th�̉ sinh.

Bu�ng theo vọng, nhi�̃m. (N�n lại) mong đạt tánh (bị) bu�̣c. Đó là th�́u đạt ý nghĩa tùy thu�̣n của b�̣c B�̀-tát.

Hàng đại hữu t�nh hành đ�̣ng th�ch hợp. Đại Bà-la-m�n t�̣c họ đức hạnh. Tịch tĩnh hi�̣n bày. Đức hạnh của vua hợp Tự tại thi�n. Tu�̣ giác đ�ch thực, th�́ gian chẳng có. H�nh tướng uy nghi�m, danh xưng t�n k�nh, đạo nghi�̣p tu hành. B�́ th� tịnh di�̣u, đức đ�̣ th�́u đạt. Tự tại ung dung. Trong lặng di�̣u dụng.

G�́c nghi�̣p dữ �́y th�̣t là đáng sợ. Hành, giải g�̀m đủ, trừ di�̣t các nhi�̃m. Tr� tu�̣ như (v�̣t) phá bỏ nhi�̃m tranh. G�́c r�̃ đ�ch thực (của) sức bu�̣c (là) ngã ki�́n. (Ngã ki�́n �́y) tạo tác trọn đủ (cả) thi�̣n tịnh, nhi�̃m bu�̣c. Tự tánh ch�́ ngự (ch�́p nhi�̃m) pháp lành tăng trưởng. (Đó là) tu�̣ trong bi�̣t cảnh, tưởng của bi�́n hành, an trụ nơi chúng sinh. Giáo pháp tịch tĩnh, tạo tác kh�́ hợp. (Như) các b�̣c Thượng tọa, A-xà-l� m�̃u mực. Đại thừa pháp khởi. Đúng nghĩa cứu cánh. B�́ th� ái lạc. Cõi tánh thanh tịnh. Kh�ng còn tranh nhi�̃m. Trừ di�̣t phi�̀n não, si đ�̣n (của loài) hữu t�nh. Th�́u đạt tịch tĩnh, thắng nghĩa vi�n mãn. H�nh tướng thượng di�̣u. Xa l�a trói bu�̣c, quy�́t trừ đ�̣c hại. Tịch tĩnh căn bản, hóa đ�̣, gánh vác. Đắm theo tham dục, hạnh của trói bu�̣c. (Mọi) h�nh tướng bi�́n đ�̣ng, tạng thức th�u chứa. (Tạng thức �́y) tạp nhi�̃m ch�̃ nương, chẳng th�̉ hủy hoại. Th�n xác, tự tánh, sắc tướng... nương tựa. Là cõi B�̀-tát di�̣u dụng tùy thu�̣n. Giáo pháp tinh di�̣u (truy�̀n dạy khắp) thành, �́p, xóm làng. Chúng sinh đúng là v�̣t dụng (khéo) hòa hợp. D�̃n dắt các loài hữu t�nh quy thi�̣n; nương tựa, chi ph�́i, tu pháp Th�̣p thi�̣n. Cõi ý thanh tịnh, sạch bóng tham dục. Ba thừa hóa đ�̣, mong đạt an trụ. Thanh văn, Duy�n giác, Đại thừa (th�ch hợp với) ba chủng loại tánh. T�̣n cùng sắc tướng (là) xứ sở tịch tĩnh. D�̃n dắt mu�n loài, nguy�̣n đạt �tịch mặc�. Giáo pháp thanh tịnh, th�ng tỏ �tướng th�ng�. Vi di�̣u tịch tĩnh (các) chủng loại g�̀m đủ. Thánh quả Ba thừa, ngọn ngu�̀n mong đạt. Dứt bỏ ch�́ ngự (đạt tới) thanh tịnh an trụ. G�́c r�̃ tịch tĩnh (là) Th�̣p thi�̣n tịnh di�̣u. Mong đạt t�̣t b�̣c (là) thắng hạnh ung dung. Cõi ý định nghi�m, người người dứt ác, phi�̀n não chẳng sinh, ung dung, tĩnh lặng. D�̃n dạy gắng sức, d�́c đạt tịch tĩnh. Vọng hành kh�ng d�́y, vi di�̣u hi�̣n theo. T�́n tu ái lạc, xa l�a kh�̉ đau. Nh�n thắng kh�ng giảm, lực dụng tự tại. Phạm hạnh r�̣ng khắp, tr� di�̣u thanh tịnh. G�́c quả �v� học�. Ba loại ngã mạn tăng trưởng, chuy�̉n bi�́n. (Ngã mạn �́y) che phủ khắp ch�́n, chẳng còn tự tại. B�̀-tát ở nơi th�́ giới hữu t�nh, chuy�n tu hạnh xả. Ngã mạn dứt bỏ, nơi ch�́n tùy thu�̣n. Thành �́p xóm làng x�y sửa, đ�̉i thay; ăn u�́ng th�ch hợp, đủ vẻ an lành, v� cùng trang nghi�m. Dứt bỏ, kh�ng còn dòng thác phi�̀n não. Nghi�̣p nh�n kh�ng nhi�̃m, che chở, hòa hợp. Tu theo thắng hạnh, trong lành như trăng. T�m kia v� t�̣n, dũng mãnh, vững chắc. Thi�̣n di�̣u t�n sùng, giữ g�n trọn đủ. Thi�̀n định tịch tĩnh (là) cõi v�̣t (dùng của) các loài. Rời nhi�̃m, bu�̣c che, xa l�a tai nạn. Lực dụng th�̣t �́y (là) h�nh tướng căn bản. Đi�̀u khó (làm) hi�̣n rõ, (ch�nh là) di�̣u hạnh thù thắng. Trong sáng tươi đẹp, phước báo cõi trời. Ở cõi vương giả tịch nhi�n an trụ. Là ch�́n vua �́y, mọi m�́i lo �u, s�̀u não đ�̀u vắng. An vui tăng th�m, ch�́ ngự hý lu�̣n. Dòng gi�́ng, tướng mạo uy đẹp �t có. Nơi ch�́n t�̣n cùng (là sự) thành tựu t�̣t b�̣c. Tranh bi�̣n, hủy báng thảy đ�̀u dứt h�́t. Căn bản d�́c tu (là nhằm đạt) tự tánh thi�̣n di�̣u. Thắng nghĩa tăng trưởng, an lạc trọn thành. Làng xóm sung túc, đ�́t nước đẹp giàu. G�́c từ nơi t�m.

Hăm hở tạo tác, đ�ch thực (là) trói bu�̣c. Thu�̣n hợp t�̣n cùng (là) h�nh tướng an trụ. Tự tánh thực hữu (là) tịch tĩnh vi�n mãn. Phụng tr� chánh pháp, tán thán c�ng đức (�́y). Cõi ý thu�̣n hợp, rõ nghĩa trong lặng. Tăng trưởng si, mạn, chư Thi�n xa lánh, là xứ qu�́c vương như hạnh B�̀-tát. Ba nghi�̣p d�́c tu, b�nh đẳng giúp khắp. (Ba nghi�̣p) tạo phi�̀n não, chướng, (cũng tạo) tr� tu�̣ thanh tịnh. Giảng dạy Th�̣p thi�̣n, dứt tướng đảo đi�n. Nh�n của ngã mạn, hướng c�̀u dứt bỏ. Hạnh (b�̣c) A-xà-l� thanh tịnh, nghi�m túc. Th�́ gian càng nhi�̀u tranh bi�̣n, hý lu�̣n, càng th�m th�́u đạt tự tánh tịch tĩnh. Chúng Thi�n cõi tĩnh, s�n ph�̃n đã dừng. Hai cõi Sắc, V� sắc, s�n h�̣n dứt tuy�̣t, (nhưng) v�̃n còn các pháp phi�̀n não tạo bu�̣c. Tu�̣ giác tự tánh, di�̣u dụng sung mãn. (Lực dụng �́y) lực nhỏ quán sự, quán lý mới th�́u. Như lời Ph�̣t dạy: T�̣n cùng của tham, đ�́n cõi Phi tưởng Phi phi tưởng xứ hãy còn. Phải nhờ tu�̣ giác soi tỏ (mới có th�̉) l�a bỏ, tham, si, mạn, ki�́n, đạo ph�̉m thứ ch�n, hướng quả mới đoạn, thành t�m (của các b�̣c) v� học. Vương giả xa l�a (tham, si...).�

B�̀-tát phát sinh tr� tu�̣ lực dụng. Ứng hi�̣n tự tại, l�a mọi trói bu�̣c. Hủy hoại h�́t mực (ch�nh là) chướng nhi�̃m t�̣n cùng. Đúng lúc th�́ gian xu�́t hi�̣n b�̣c Đại trượng phu. Như b�̣c mẹ hi�̀n y�u thương đàn con. Nh�n của ch�n th�̣t: sắc tướng thanh tịnh, căn bản hòa thu�̣n, đi�̀u phục đúng pháp. Hạnh tu vi�n mãn, kh�ng chướng, nhi�̃m, mạn. Đi�n đảo dứt sạch, đạt chánh giải thoát. Hành, giải th�ch ứng, mọi vọng xa l�a. Th�̉ tánh hữu t�nh tịch tĩnh, hòa hợp. Thắng nghĩa thanh tịnh (là) dứt bỏ ưu não. Căn tr�̀n thanh tịnh hòa hợp ngoại cảnh. Ch�n th�̣t thu�̣n hợp (là) nơi ch�́n trong lặng. Chúng sinh (được) giải thoát, tr� tu�̣ v� bi�n. Như hạng nữ nh�n, si đ�̣n cũng dứt. B�̀-tát chỉ dạy mọi nghi�̣p dữ (đ�̀u) chuy�̉n. (V� như) vương giả uy lớn, giáo l�̣nh tăng th�m. H�nh tướng tạo tác như trời trùm khắp. Ở ch�̃ nhàn nhã, sai khi�́n khắp nơi. Chuy�̉n, trao, truy�̀n, nh�̣n, đạt tướng hòa hợp. Xa l�a nhi�̃m, chướng là ch�́n qu�́c vương đùm bọc mu�n d�n. Tr� lực g�̀m đủ, chỉ dạy chúng d�n dứt bỏ tham ái. Chúng d�n khắp nước l�a mười hạnh ác, lui tới đ�̀n đài cung k�nh l�̃ bái. Đạt thắng nghĩa tánh, �u lo đ�̀u dứt. L�a bỏ trói bu�̣c, th�́u đạt thanh tịnh. Được an trụ tịnh di�̣u tịch tĩnh th� mọi h�nh tướng tạo tác đói khát đ�̣c hại đ�̀u dừng. Hữu t�nh th�́ gian sinh khởi thù thắng. Tranh, nhi�̃m xa l�a, thắng nghĩa thu�̣n hợp. Hữu t�nh như th�́ (th�ch hợp) di�̃n nói chánh pháp. Th�n, t�m thanh tịnh.

Th�́ gian đảo đi�n sinh chướng, mạn, nhi�̃m, bu�̣c, che cùng t�̣n, (khi�́n cho tự tánh) vi di�̣u cùng mờ. Ngã mạn lớn �́y hợp với pháp nhi�̃m. Th�́u đạt như v�̣y.

Th�́ nào là bản tánh t�́i thượng, đức hạnh cao t�̣t, b�̣c trời trong các cõi trời, phước đức tự tại, r�́t ráo như th�́?

Dòng thác đi�n đảo t�́t cả đ�̀u dứt. Giới lu�̣t tịnh di�̣u, t�̣n trừ t�́t cả nhi�̃m, tranh, ngã mạn tăng d�́y. Cứu cánh t�̣n cùng như bóng theo h�nh. Phước đức trang nghi�m, thọ mạng tăng trưởng. Hành đ�̣ng m�̃u mực, dạy d�̃ mu�n loài. Tự tánh hi�̣n bày vi�n mãn như v�̣y. Hành, giải tịnh di�̣u, thương xót chúng sinh. Đạo nghi�̣p thanh tịnh, tự tánh ch�n thực. Tịch tĩnh t�̣n cùng, t�m (bao trùm) cả trời người.

Th�́ nào là kh�ng có �tăng thượng mạn� ràng bu�̣c ở đ�́y, chỉ có ái lạc tăng trưởng?

B�́ th� thanh tịnh, tướng nh�n tịch tĩnh, tĩnh lặng l�a nhi�̃m. Bi nguy�̣n r�̣ng lớn, hạnh của mẹ hi�̀n dạy d�̃ con trẻ. Như vua giáo hóa mu�n d�n b�nh đẳng, (cả hạng) si đ�̣n đ�̀u giúp. D�n chúng đ�̀u theo ch�́ đ�̣ của vua. Thắng hạnh B�̀-tát cùng t�̣n, bao la. Kh�ng phi�̀n não qu�́y, kh�ng gi�̣n dữ bu�̣c. D�́c tu thi�̣n di�̣u, lực dụng tự tại. Như lời vua dạy, t�m thực m�nh m�ng. Si đ�̣n, ch�́p ngã, nhi�̃m, chướng càng tăng. Đường nghi�̣p sinh khởi, oan đ�́i kh�ng cùng. Tạo nh�n vi di�̣u, tánh nhi�̃m tự dừng. Tu thi�̣n vi�n mãn, chi ph�̀n sung, đủ. B�́ th� r�̣ng khắp, đ�̉y lùi phi�̀n não. Xa l�a nơi ch�́n (phi�̀n não). Th�̣p thi�̣n hạnh �́y, mu�n d�n an �̉n, bày bi�̣n cúng dường. Dứt t�̣n ngã mạn, tranh tạp, lửa phi�̀n. G�́c các tánh tu�̣, (là) nh�n thắng (của) nghĩa lợi. B�̀-tát d�̃n dạy di�̣u tu�̣ thanh tịnh, nghĩa lợi thù thắng, (như) mẹ hi�̀n nu�i con, thương nhớ h�́t lòng. H�nh tướng nghi�̣p dữ nảy nở theo ý. Lu�̣n bàn kh�́ hợp, b�nh đẳng tăng l�n. Xa l�a tai nạn. Là xứ b�̣c vua đúng hạnh B�̀-tát nu�i dạy mu�n d�n an nhi�n tự tại.

Th�́ nào là thắng nghĩa phát sinh đạt được kh�̉u hòa?

Suy nghĩ hướng c�̀u phạm hạnh chư Thi�n, dứt bỏ trói bu�̣c. Tịch tĩnh tăng th�m, tr� tu�̣ trọn đủ. Hành đ�̣ng t�̣n cùng, (là) d�́c lòng b�́ th�. B�̀-tát tịch tĩnh d�̃n dạy chúng sinh.�

Th�́ nào là tai họa đ�ch thực của cả t�̣c họ?

G�́c của phi�̀n não khó th�̉ xa l�a. Ch�́p ngã th�m dày, chỉ th�m tranh, nhi�̃m. Giáo hóa chúng sinh dứt bỏ tạo nghi�̣p (dữ). B�̀-tát khéo răn, vua cũng dứt ác. Vi�́ng thăm Thánh t�ch, thi�̣n di�̣u phát khởi, l�a bỏ gi�̣n hờn, ng�n ngữ tĩnh lặng, tăng giảm chẳng sinh. Cõi tu�̣ t�̣n cùng, trừ nh�n phi�̀n não. Dạy d�̃, dưỡng nu�i khá dứt ph�̃n h�̣n. Dứt trừ t�̣t b�̣c (là) đi�̀u phục ngã mạn. Vua theo pháp lành, nạn ph�̃n đ�̀u dừng. Do ch�n th�̣t sinh, tăng th�m pháp thi�̣n. G�́c tu b�́ th�, nghĩa lợi như v�̣y. Phi�̀n não cùng t�̣n, nh�n thắng tự tu, l�a quả báo ác. Tai nạn như lửa đ�́t cháy căn lành. Lực dụng tự tại, đảm đang hóa đ�̣. D�n chúng sùng thi�̣n, tà hạnh chẳng theo. Tự tánh xa l�a trói bu�̣c, ch�́p ngã. Nh�n của b�́ th�, g�́c gắn (với) v� ngã. T�̣n cùng sinh, hữu (ch�nh là) thu�̣n hòa rạng rỡ. Phi�̀n não tự dừng. H�nh tướng hòa hợp, g�́c nghi�̣p dữ dứt. G�́c tánh chẳng s�̀u, sáng tươi hi�̣n rõ. Di�̣u tu�̣ vi�n mãn, tư duy khó kịp. Chúng sinh giác ng�̣ thắng nghĩa như v�̣y. Ba đ�̣c xa l�a, mong đạt g�́c tĩnh. Cõi nước tịnh di�̣u tăng trưởng như th�́. Dòng thác lu�n lưu dừng lặng, thu�̣n hợp. Tướng trạng kh�ng th�̣t, đức hạnh tăng trưởng, tịch tĩnh vi�n mãn, như lửa thi�u củi. Phi�̀n não, si đ�̣n, kh�̉ não t�̣n cùng, dòng thác m�nh m�ng (đạt quả vị) v� học hằng dứt. Dứt ni�̣m ch�́p ngã, thắng nghĩa Như như, thành tựu tăng trưởng. Nghĩa lợi trong lặng, nghi�̣p dữ v�́n kh�ng. V� tướng thành tựu, ch�n th�̣t kh�ng c�̀u. Chánh pháp khá trừ phi�̀n não, hý lu�̣n. Thánh tr� v� bi�n dứt h�́t trói bu�̣c. Tự tại ung dung là g�́c giải thoát. Nh�n thắng hướng c�̀u, l�a dứt c�́u nhi�̃m. Ph�̃n, h�̣n đ�̉i thay do ta tạo tác. Thanh tịnh làm g�́c, nghi�̣p tu b�́t thoái. L�a mọi vọng, nhi�̃m.

Th�́ nào là thắng nghĩa Như như, tịch mặc?

Ch�n th�̣t t�̣n cùng (là) dứt mọi sợ hãi. V� ngã thắng nghĩa, lực dụng như trời. L�a �tăng thượng mạn�, ch�n th�̣t kh�ng bờ. (Ch�n th�̣t �́y) vượt quá ng�n thuy�́t, thường trụ, hằng hữu. Mọi nẻo oan báo, Thánh quả dứt trừ. Là cõi qu�́c vương đức lớn, t�́t lành, tạo nh�n b�́ th�, mu�n d�n quy phục. �n Thánh rưới khắp, lực dụng bao trùm. Sắc tướng tùy thu�̣n, thi�̣n tịnh ch�́ ngự. T�m tu b�́ th�, hành hạnh Th�̣p thi�̣n. M�̃u mực nghi�m túc, an trụ th�m tăng. D�n chúng, xóm làng, g�̀m đủ thi�̣n di�̣u, lực dụng trọn đủ, l�a bỏ trói bu�̣c. Thi�̣n tĩnh (của) hữu t�nh (là) sinh nh�n v� ngã. B�̀-tát giáo hóa, di�̃n nói chánh pháp. Các hạnh phi�̀n, gi�̣n, xu�i theo đảo đi�n, đ�u phải lu�̣n nghi của hàng chư Thi�n. Thi�́u pháp tịch tĩnh, ch�n lý l�a xa. Hoạt đ�̣ng kh�ng ngừng, tranh, nhi�̃m cùng dứt. Tự tại hi�̣n bày, tai nạn kh�ng th�m. Đ�́y là tịch tĩnh phương ti�̣n tùy thu�̣n.

Ng�n ngữ thi�̣n tịnh, �B�̉-tát-đà-cát�.

T�m tu Như Lai, hạnh sạch phi�̀n, gi�̣n.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, nghĩa của T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa quảng di�̃n thứ hai mươi m�́t.

Vọng tưởng v�́n kh�ng, h�nh tướng thanh tịnh, t�n B� M�̣t Tạng, đúng Đại trượng phu, hướng c�̀u nẻo thi�̣n. Đó là tùy thu�̣n lãnh h�̣i ý nghĩa s�u xa của B�̀-tát.

T�ch c�ng đức lớn, trăm ngàn vạn loại. Nơi ch�́n r�̣ng lớn, t�̣n cùng như (cõi) kh�ng. Nước hi�̣u V� ngã. Vua t�n T�́i Thắng. C�ng vi�̣c trị nước thảy đ�̀u vững vàng. Tr� tu�̣, phước đ�̀u vi�n mãn, an định. Nhớ tưởng t�̣c loại, giữ giới thanh tịnh. B�́n d�n kh�ng bỏ, thù địch, hý lu�̣n, (do) Thánh lực đ�̀u dứt. M�nh kh�ng tham dục, đói khát chưa từng. Thánh đức ch� c�ng, thanh tịnh thu�̣n hợp. Giáo l�̣nh đ�̀u khắp, tự tại trọn đủ, ch�n th�̣t kh�ng m�́t. Đức hạnh rạng rỡ, hi�̉m nạn chẳng núng. Ngọn ngu�̀n (của b�̣c) hữu học, mong đạt Thánh quả. Chúng sinh si mạn, cản bước ti�́n tu. Theo nh�n cứu cánh là nh�n th�́ gian. Nhi�̃m, tranh hủy di�̣t, th�̉ tánh v� t�̣n. Trời, R�̀ng, Quỷ, Th�̀n trở thành nh�n bu�̣c. Thắng nghĩa b�́t thoái, nh�n chẳng tạo được. Nh�n di�̣u thanh tịnh, pháp m�̀u ch�n th�̣t, tự tại th�́u đạt, nh�n phước th�n t�m, ngu�̀n ngọn cùng t�̣n. Tịch tĩnh thu�̣n hợp ti�́n thoái th�n an. B�́ th� thanh tịnh ch�n th�̣t như th�́. Phép giải thoát đúng, nghĩa lợi thu�̣n hợp. Xa l�a thanh sắc, tịch tĩnh phát sinh. Khuy�n dạy thanh tịnh l�a nghi�̣p đen t�́i. Đạt hạnh Như như, gi�́ng hoa sen trắng. Bụi nhơ sạch làu (là) c�̣i r�̃ tịnh di�̣u. Nh�n tĩnh chẳng có, t�m địa bu�̣c ràng. L�a bỏ t�m nhi�̃m, rời hạnh thanh tịnh. Lửa phi�̀n, đói khát, bức bách chúng sinh. G�́c r�̃ bị bu�̣c, tịch tĩnh kh�ng còn. Cõi ý thành tựu, tự tánh sáng tỏ, ti�́n thoái an tĩnh. Phi�̀n não đã sạch, nghi�̣p dữ cũng kh�ng. Đi�n đảo, kinh sợ, hạnh (v�) ch�́ ngự. H�̣i nh�̣p Thánh lực tĩnh trụ v� t�̣n. Phi�̀n não dứt h�́t (là) pháp giải thoát đúng. H�nh tướng trói bu�̣c v�́n thực kh�ng có. Thắng nghĩa kh�ng m�́t (là) đức hạnh tự tại. T�̣n cùng thi�̣n tịnh (là) ngã mạn chẳng sinh. Giáo hóa (chúng sinh) th�́u đạt th�̣m th�m vi di�̣u. Tu t�̣p, đi�̀u phục thanh tịnh ch�n th�̣t. Uy lực qu�́c vương t�n gọi Phạm Tĩnh. Tịch tĩnh v� ngã, ca ngợi b�nh đẳng. Rời nh�n đi�n đảo, đạo hạnh tươi đẹp. Xứ sở tịnh di�̣u, ch�n th�̣t hi�̣n bày. Căn bản vi di�̣u, tu hành thu�̣n hợp. Nghi�̣p nh�n tăng trưởng, th�́u đạt Th�̣p thi�̣n. Phước đức tăng l�n, ch�nh nhờ pháp thi�̣n. Ng�n ngữ dạy khuy�n (là) g�́c r�̃ tr� tu�̣. Tu hạnh b�́ th�, lực dụng vi�n mãn. Nh�n của bi�́n hóa, (là) phước nghi�̣p đ�ch thực. Phước, tu�̣ thù thắng (là) phước báo (của) thu�̣n thi�̣n. (Phước báo) là cõi chẳng có hư hoại, (như) Thánh đức của vua, cõi bờ y�n �̉n, thảy kh�ng xáo tr�̣n. An trụ th�ch hợp, vui sướng như (các cõi) trời. Thù thắng th�́u đạt, t�ch phước làm nh�n. Đạt hạnh phước báo (là) th�n t�m tịnh di�̣u. Sắc tướng tùy thu�̣n, lực dụng thành tựu. Nghe dạy chẳng sinh ngã mạn, si đ�̣n. Tranh nhi�̃m tự dứt, đạt đức tịch tĩnh. T�́t cả chúng d�n tu hạnh người, trời. Sùng nghi�̣p b�́ th�, rõ nghĩa tăng trưởng. Nghe dạy tu hành, nh�n của phước lạc. Dứt bỏ đảo đi�n, xa l�a che bu�̣c. Thắng lợi đạt quả (là) phước báo như (các) cõi trời. Chánh hạnh d�́c tu, y�n vui th�́u đạt (là) an tĩnh, trong lặng. Ngọn ngu�̀n pháp tánh (là) tịch tĩnh �v� sinh�. Hành, giải g�̀m đủ, theo th�n ứng thi�̣n. Vi di�̣u ch�n th�̣t, l�a mọi trói bu�̣c. Vọng tưởng kh�ng d�́y, hóa đ�̣ mu�n loài. An tĩnh kh�́ hợp, dạy truy�̀n thanh tịnh. Tr� tu�̣ v� tướng chẳng th�̉ nghĩ bàn. M�̃u mực bao trùm, ung dung tự tại. H�nh tướng che chở, đ�̣ng tĩnh c�̣y nương. Tạo tác trọn đủ, mong đạt nghĩa lợi. G�́c từ nh�n thắng, bi�́n hóa t�̣n cùng. Xa l�a mọi tướng, (đạt) tịch tĩnh Như như. Tam bảo an trụ vững b�̀n, hằng hữu. Dòng thác phi�̀n não Như Lai dứt tuy�̣t. Trong lặng như trăng h�nh dạng tròn đ�̀y, thảy mọi chi ph�̀n (đ�̀u) an trụ tịnh di�̣u. Tự tại tạo nghi�̣p, nghi�m túc, m�̃u mực. Nghi�̣p dữ bao đời, t�m tĩnh tự di�̣t. Gi�́ng như hoa sen, tịnh di�̣u đáng quý. Nh�n di�̣u phát sinh, an lành cùng t�̣n. Phép tắc sáng tỏ, �u lo đ�̀u dứt. T�m thi�̣n kh�ng vướng vọng tưởng c�́u nhi�̃m. Tự tại vi�n mãn, đức hạnh t�́i thắng. Tạo tác hi�̣n bày, bi�́n chuy�̉n kh�ng cùng. Năng dứt tham dục, (đạt) v� tướng vi�n mãn. Th�̉ tánh Như Lai an nhi�n thường trụ. Tu t�̣p tịch tĩnh, tự tánh sáng tỏ. Năng l�a bụi cáu, thi�̣n tịnh hi�̣n bày. Thi�̣n ch� kh�ng tĩnh, như trăng (đ�́i với) kẻ mù. Th� tuy đem vui (nhưng) chưa đúng (là) giải thoát. Phi�̀n não dứt h�́t, (mới là) tự tại ch�n th�̣t. T�́t cả vọng tưởng, nhi�̃m tranh đ�̀u di�̣t. Phi�̀n não kh�ng qu�́y (là) an nhi�n thắng nghĩa. Tạo tác nghĩa lợi (khi�́n cho) tự tánh vọng nhi�̃m. Hành, giải g�̀m đủ (đạt) thanh tịnh đ�ch thực. Từ si đ�̣n, chướng, tạo tác h�nh ảnh v�̀ cõi bạo lực, phải n�n l�a bỏ. Th� chủ như vua cứu giúp khắp ch�́n. B�́ th� b�nh đẳng như m�y trùm khắp. Tu t�̣p ung dung, thi�̣n tĩnh hi�̣n bày. Th�́ gian trọn n�n đức hạnh b�́t thoái. Trong su�́t, óng ánh là như băng tuy�́t. Th�̉ bị nhi�̃m bu�̣c, hành giải tu tịnh (đ�̉ dứt). Theo h�nh bỏ nh�n th�̣t kh�ng th�̉ có. D�́c tu thượng di�̣u, g�́c từ Ph�̣t tánh (Ph�̣t tánh �́y) v� như trăng tròn, trong lặng, sáng tỏ. Ph�̣t lực năng dứt si đ�̣n, tranh, nhi�̃m. Th�ng tỏ thu�̣n hợp (là) đạt cõi t�̣n cùng. Xa l�a bụi nhơ, ý kh�ng ki�u mạn. G�́c từ tu hành, thu�̣n theo bi�́n chuy�̉n. Nơi ch�́n thanh tịnh (do) nh�n bao đời. Như nh�n (của) cõi trời thảy đ�̀u ch�n th�̣t. Theo ch�́n đ�̣c hại, bi�́t rõ (là) kh�ng tr�. Tạo nghi�̣p lu�n lưu từ g�́c đi�n đảo. Tam bảo an trụ kh�ng th�̉ nghi�ng ngã.

Tịch tĩnh trang nghi�m, an lạc tự tại. Đi�n đảo, nhi�̃m dứt (đạt) h�nh tướng b�nh đẳng. Tu t�̣p d�́c lòng, an �̉n, tĩnh trụ. D�́c (tạo) nh�n chuy�̉n đ�̉i, tự tại ắt đạt. Mười phương Như Lai, hằng dứt phi�̀n não. T�m tịnh làm g�́c, nh�n Thánh mới đạt. Năm u�̉n thanh tịnh, th�n t�m ch�n th�̣t. Tự tánh thắng nghĩa trong lặng, v� ni�̣m. Nh�n lưu chuy�̉n dứt, lực dụng thường tại. Nh�n tạo (ra) kinh sợ, kh�ng ch�́n hi�̣n lành. Là lúc cõi th�́ ch�n th�̣t, thu�̣n hợp. Cõi tánh thanh tịnh, an tĩnh v� bi�n. Ni�̣m xứ, nh�n duy�n mu�n thuở n�n theo. Là ch�́n nh�n �́y kh�́ hợp, thanh tịnh. H�nh tướng lưu chuy�̉n, định tu�̣ (v�̃n) sáng tỏ. Quả báo thi�̣n di�̣u, hòa hợp vi�n mãn. H�nh bóng hành xả, b�nh đẳng ch�n th�̣t. Các mạn, phi�̀n não, g�́c r�̃ si đ�̣n; hủy, nhi�̃m tự tánh, (c�̀n phải) tu nh�n vi�n mãn. Lực dụng thắng nghĩa, tu t�̣p thanh tịnh. Hành, giải g�̀m đủ (đ�̉) trừ di�̣t các nạn. Dứt nh�n lưu chuy�̉n, cõi th�̉ thanh tịnh. Từ g�́c thu�̣n hợp, hành tướng an định. Dòng thác hi�̣n hành, bi�́n chuy�̉n kh�ng ngừng. Nghi�̣p dữ rành rành, tự dưng ti�u h�́t. Th�̉ tánh Ni�́t-bàn (lu�n) trong lặng, y�n tĩnh. Th�̣p thi�̣n hợp nh�́t thanh tịnh v� bi�n. Sắc cu�́n v� t�̣n (tạo) đi�n đảo tri�̀n mi�n. (Cũng v� như) ta (có th�̉) tạo r�́t nhi�̀u nhà cửa, đi�̀n sản. An tĩnh giáo hóa th�n t�̣c kh�ng giảm. Nơi ch�́n vi di�̣u, khinh mạn chẳng còn. Nh�̣n rõ trói bu�̣c như th�́ (đ�̉) xa l�a. Tu nh�n thi�̣n di�̣u, thu�̣n hợp. T�̣n cùng thanh tịnh (là) khắp ch�́n tịch tĩnh. Tu học vi�n mãn (đạt) được hạnh thường hằng. Phương Nam có (cõi) trời kh�ng nh�n bu�̣c ngã. Dứt tránh thanh tịnh, dòng thác (cũng) lặng dừng. Phạm hạnh thắng nghĩa đ�ch thực hi�̣n bày. Sắc tướng tịnh di�̣u, đức hạnh vẹn toàn. Tự tánh an tĩnh, phước đức trùm khắp. Tu hạnh b�́ th�, bỉ ngã chẳng ph�n. L�a bỏ c�́u nhi�̃m, đi�n đảo, ngã ki�́n. V�̣y là lo sợ, họa, tranh thảy dứt. Tịnh di�̣u (của hàng) chư Thi�n th� dụ nào h�́t. Tự tánh như thị, các pháp phát sinh. Chẳng l�a nh�n bu�̣c, g�́c (là) mười nẻo ác. Là ch�́n khao khát B�̀-tát thị hi�̣n. Vi�n mãn thắng nghĩa (là) dứt mọi vọng, nhi�̃m.

Th�́ nào là đ�́i với tai nạn, tịch tĩnh v�̃n giữ?� �

Là cõi khuy�n dạy d�̀i dào như th�́. Hành nhi�̃m đi�n đảo (cõi) trời �́y dứt trừ. An trụ tịnh mặc, cõi ý th�́u su�́t. M�̃u mực đúng thực, dứt nh�n hý lu�̣n. G�́c kh�ng bi�́n đ�̣ng, sắc tướng thanh tịnh.

Th�́ nào là tu t�̣p theo lời Ph�̣t dạy?

Cứu cánh Đại thừa (là đạt đ�́n) an trụ, tĩnh lặng. Toàn cõi phi�̀n não (là sự) trói bu�̣c th�̉ tánh. B�́n loại thắng nghĩa giải bày tr�n h�́t. Nh�n di�̣u thanh tịnh, dứt đi�n đảo, nhi�̃m. Chúng sinh cõi người lại n�n xa l�a. Bi�́n chuy�̉n t�̣t b�̣c (là) quy k�nh Tam bảo. Rõ nghĩa cứu cánh mười phương Như Lai. Tịch mặc thành tựu, lực dụng v� bi�n. Tự tại v� cùng, chư Thi�n h�̀i hướng. Thanh tịnh ch�n th�̣t (là) nghĩa lợi Thánh nh�n. Bản tánh như thị, an tĩnh, vi di�̣u. Nơi ch�́n giáo hóa m�̃u mực như th�́. Di�̣u dụng Như Lai hằng đoạn phi�̀n não. C�̣i ngu�̀n t�m tỏ là ph�̉m t�́i thượng. Tịch tịch thắng nghĩa (là) nghĩa �Như Lai tánh�, là cõi B�̀-tát thanh tịnh trong lành. Giới m�́c hý lu�̣n kh�ng nh�n (cũng) tự dứt. (N�́u còn tạo nh�n th� dù) giảm thi�̉u ph�̀n nghĩa, mong chẳng th�̉ đạt. Nh�n g�y b�̣nh nạn, g�́c (từ) mười đường nghi�̣p. Mọi người khắp ch�́n b�́ th� hạng kia (b�̣nh nạn). Ngã mạn lại d�́y l�̀n lượt dựa theo. Đói kém th�̣m t�̣, m�̃u mực nào còn! (Nhờ tu t�̣p theo lời Ph�̣t dạy) Trong lặng vi�n mãn như trăng trời thu. C�̀u tướng th�n t�m th�́u lý v� ngã. Tịch di�̣t hi�̣n rõ (là) lực dụng t�̣n cùng. Chúng nh�n kh�ng (tạo) nh�n, t�̣c họ tịch tĩnh. Tạo tác ở t�m, bi�́n khắp mu�n nẻo. (Nhờ đó mà) năng lực chưa bày, ki�u mạn (cũng) giảm bớt. Xa l�a (phi�̀n não) tức khắc đạt ch�́n tự tại. Khi�m cung kh�ng mạn, chẳng sợ lưu chuy�̉n. Hành, giải ch�n th�̣t, mong được l�u b�̀n. Là ch�́n th�́u đạt hòa hợp, tăng trưởng. Hỷ, thọ chuy�̉n bi�́n, l�a đi�n đảo, nhi�̃m. Nơi ch�́n hành th�, thu�̣n theo chánh pháp. Tr� tu�̣ phát sinh l�a bỏ nẻo dữ. Là cõi trượng phu r�̣ng nghe kh�́ hợp. Cõi ý hi�̣n rõ, nh�n thắng mở r�̣ng. Đức hạnh hi�̉n hi�̣n, giáo hóa (bằng) sắc tướng. Th�́u đạt nh�n thắng, chư Thi�n tùy thu�̣n. Theo nh�n cứu cánh, d�́c tu như v�̣y. Th�n tu b�́ th�, v�̣t dụng vi�n mãn. nghi�̣p dữ rành rành, chuy�̉n bi�́n, dừng dứt. Ngọn ngu�̀n thi�̣n di�̣u, theo nh�n th�́ nào? Tịch tĩnh ch�n th�̣t, hành hóa ngàn l�́i. Chư Thi�n thanh tịnh, trói bu�̣c xa l�a. Là nơi có vua tạo nghi�̣p m�̃u mực. Dứt bỏ hý lu�̣n tự tại trọn n�n. Tham dục t�̣t mức (là) nghĩa lợi, tài sản. Nơi ch�́n thanh tịnh, th�́u đạt ch�n th�̣t. Cửa thi�̀n tịnh di�̣u (là) b�nh đẳng tương hợp. Nghi�̣p tu d�́c sức, h�nh tướng tăng l�n. Là cõi trang nghi�m thi �n thù thắng, trong lành, tĩnh lặng. �́m áp tươi đẹp, tịnh di�̣u đáng y�u. Cõi ý sáng su�́t, ngọn ngu�̀n thanh tịnh, rõ nghĩa bao la. Ở đ�y kh�ng còn khái ni�̣m giới m�́c.

Hành đ�̣ng như v�̣y, xa l�a phóng d�̣t. Th�n t�m thu�̣n hợp, theo hạnh B�̀-tát, g�́c r�̃ tịch tĩnh (mới đạt) thượng di�̣u ch�n th�̣t. Tánh giác vi�n mãn, xưa nay như v�̣y. Thanh tịnh, l�a sợ, sở học mong đạt. Là ch�́n mong c�̀u theo nh�n thù thắng. B�́ th�, d�̃n dắt, hóa đ�̣ quy�́n thu�̣c. Chỉ rõ thanh tịnh, dạy nghi�̣p d�́c tu. Căn bản Th�̣p thi�̣n phát sinh là v�̣y. Ti�u trừ đói khát, c�̀u tánh Như Lai. Tu nh�n tịnh di�̣u, sự nghi�̣p (lớn) vi�n thành.

Lực dụng thi�̣n tịnh, hạnh đạt trùm khắp. Tự th�̉ tư duy, g�́c mọi bi�́n chuy�̉n. Xứ l�a hý lu�̣n, đói khát cũng dứt. Th�́u rõ bu�̣c che, an nhi�n chẳng đ�̣ng. Là cõi B�̀-tát tinh t�́n chỉ dạy. Vi di�̣u th�̣m th�m, hành giả tự đạt, Nh�n thắng thanh tịnh trong lặng, ch�n th�̣t. Theo lời Ph�̣t dạy, khéo trừ đói khát. T�̣n cùng tự tại (là) ngọn ngu�̀n vi di�̣u. Các hạnh xan tham, chúng sinh n�n l�a. B�́n loại thắng nghĩa, g�̀m đủ an lạc. Vọng nhi�̃m kh�ng bày, các mạn cũng lắng. Hi�̉u rõ �n nghĩa t�̣t b�̣c (của) mẹ hi�̀n. (Cũng như v�̣y) chúng sinh (phải) sớm bi�́t c�̣i r�̃ đi�n đảo. Si đ�̣n, ngã mạn, hý lu�̣n đ�̀u kh�ng. Hành, giải g�̀m đủ. Pháp của vương giả chúng sinh hi�̉u rõ. Thù thắng b�́ th� (là) b�nh đẳng (như) cõi Kh�ng. B�̀-tát trao dạy v�ng theo tu t�̣p. Tùy thu�̣n b�́t thoái, mười lực Ph�̣t-đà. T�́t cả chúng sinh đ�̀u có Ph�̣t tánh. M�̃u mực nghi�m túc. Đó là Đại thừa Đại Bát-ni�́t-bàn. Nghĩa lợi chúng sinh tịch tĩnh là th�́. Tr� tu�̣ tự tánh (b�̣c) hữu học tu đạt. Phương ti�̣n giáo hóa phi�̀n não, nghi�̣p dữ. H�nh tướng (của nghi�̣p dữ, phi�̀n não) mong dứt, rõ nghĩa chuy�̉n đ�̉i. Nh�̣n rõ đúng thực (các thứ) tham dục, l�̃i l�̀m.

Như Lai giảng dạy di�̣t trừ đau kh�̉.

Th�́ nào là ý nghĩa an lành như v�̀ng trăng tròn?

Các thứ tai nạn g�́c do t�m khởi. Nh�n v�́n chẳng đ�̀ng, phát sinh giới m�́c. Các pháp ch�́p ngã, g�́c là c�́u nhi�̃m. Cõi ý bị bu�̣c, tạo nghi�̣p kh�ng cùng. B�̀-đ�̀ Tát-đỏa nương theo lời dạy. Các pháp chẳng m�́t, kh�́ hợp từ g�́c. Bạn bè t�m c�̀u, n�n theo tr� tu�̣. Thu�̣n theo chánh pháp, nh�n thắng tăng trưởng. T�m tu b�́ th�, cứu đ�̣ mu�n loài. Tu Th�̣p thi�̣n nghi�̣p, sinh k�́ chuy�̉n đ�̉i. Thu�̣n theo Như Lai, tự tại, vi di�̣u. T�̣n cùng thượng di�̣u (là) xả th�n tu th�. Giáo hóa chúng sinh, dứt mọi ki�u mạn. Tr� tu�̣ vi�n mãn, vọng nhi�̃m xa l�a.

Đức hạnh hi�̉n hi�̣n, tỏ ng�̣ ch�n th�̣t. Thắng nghĩa tịch tĩnh, dứt mọi đi�n đảo. R�́t ráo t�̣n cùng (là) rõ cõi v� ngã. Hạnh hóa đ�̣ �́y tĩnh trụ, thu�̣n hợp. Vững tu t�̣n cùng (là) lực dụng theo thi�̣n. Thượng di�̣u t� đi�̉m (là) t�̣t b�̣c kỳ c�ng. Tr� tu�̣ tự tánh r�́t ráo là th�́. Theo nh�n Th�̣p thi�̣n, tùy thu�̣n tu t�̣p. Phương ti�̣n phát khởi, h�̀i hướng thanh tịnh. Cõi ý dứt mạn, cứu cánh ch�n th�̣t. (V� như) là ch�́n b�̣nh hoạn t�̣n cùng. Kh�ng giảm, tự lo chữa trị. Lúc �́y khắp xứ dứt h�́t đói khát, sợ hãi. Nói năng thu�̣n hợp, nh�̣n thức r�̣ng t�̀m. Thức thứ sáu �́y (ý thức) thanh tịnh, b�́t thoái. Tham dục, ch�́p ngã, c�̀u chẳng th�̉ được (ý thức thanh tịnh). Chúng sinh lại tự (m�nh) nh�̣n rõ tai hoạn. Dòng thác phi�̀n não thời thu�̣n (lại) hi�̣n bày. Th�́u hi�̉u như v�̣y (đ�̉) tùy thu�̣n (hoặc) xa l�a. B�́ th� th�́u đạt, năng l�a đói khát. Lực dụng tự tánh (là) tr� tu�̣ th�ng tỏ. Ng�n ngữ phát sinh tùy theo tự th�̉. Di�̣u dụng tịch tĩnh, nghĩa như trăng tròn. B�́ th� căn bản, nghĩa (là) dứt nhi�̃m tranh. Trong lặng thanh tịnh, nghĩa (là) kh�ng phi�̀n não. Di�̣u hợp Thánh nh�n (là) thắng nghĩa Như như. Thanh tịnh bao la (là) tự tánh r�́t ráo. Đức hạnh tự tại, sức nh�n là ch�nh. (V� như) là xứ ngu mu�̣i, tr� tu�̣ bi�́ng tu. Y�́u kém từ g�́c, lo sợ th�̣p b�̣i. Lại còn cho rằng: chúng sinh sinh hóa, nh�n tịnh li�̀n gặp, l�a bỏ đói khát. Nh�̣n rõ b�nh đẳng, tùy thu�̣n mong đạt. Thắng nghĩa an lành lại n�n tu t�̣p. Theo lời Ph�̣t dạy khéo trừ đói khát. Lời vua d�̃n dạy nơi ch�́n an lạc. An nhi�n chẳng đ�̣ng (nhờ) tạo nh�n ch�n th�̣t. Nơi ch�́n nghĩa lợi, đ�̀u dứt. Thánh hi�̀n dứt mạn, th�ng tỏ ch�n th�̣t. Hành, giải g�̀m đủ, tự tại hi�̉n hi�̣n. Xe pháp t�́i thượng (là) thanh tịnh m�̃u mực. Th�ng tỏ chánh pháp, xa l�a vọng tưởng. Hành, giải đ�̀y đủ, dạy bảo thanh tịnh, dứt trừ kh�̉ não, rõ mười lực (của) Ph�̣t. Cõi th�́ chúng sinh, đảo đi�n trói bu�̣c. B�́ th� gắng tu, an trụ r�́t ráo. Giáo pháp thanh tịnh lãnh h�̣i đ�̀y đủ. Kh�̉ não kh�ng còn, chỉ toàn thanh tịnh. Nh�̣n rõ g�́c th�, ri�ng ch�́n vững tu. Đo lường thi�̣n ác dựa vào nghi�̣p nh�n. B�nh đẳng làm n�̀n, tu t�̣p tịnh di�̣u. Nh�n đạt t�̣n cùng (là) th�́u lẽ v� tướng. Chi ph�̀n b�́ th� mà kh�ng th�̉ hoại. Giới m�́c bao đời (là) thanh tịnh, ung dung. Trong lặng thắng nghĩa (là) ngọn ngu�̀n th�ng tỏ. Tu hạnh đi�̀u phục, đạt tướng chuy�̉n đ�̉i. Đ�ch thực v� ngã, cõi quỷcũng bi�́n đ�̉i. Mong l�a kinh sợ, xứ của mẹ hi�̀n. Giảng dạy tu nh�n, thanh tịnh thu�̣n hợp. L�a bỏ nghi�̣p dữ nghĩa (là) kh�ng hủy hoại. Ch�́ ngự các mạn, d�̃n dắt ba cõi. Là ch�́n tự tại, g�̀m đủ xả, th�. Dòng thác phi�̀n não, đi�n đảo vắng bặt. Tự tánh th�ng tỏ g�́c mọi tai họa. Mong dứt tránh, nhi�̃m, l�a đường tham ái. H�nh tướng tịch tĩnh, g�́c của hòa hợp. Tạo tác �v� tướng�, Thánh hi�̀n b�nh đẳng. Lành thay! Lành thay! Phước đức m�nh m�ng; th�́u tỏ (lời) khuy�n dạy, đói khát xa l�a. Chánh pháp v� thượng, tùy thu�̣n g�̀m đủ. Chư Thi�n thi�̣n tịnh, trong lặng an lạc. Giáo hóa chúng sinh theo đường Th�̣p thi�̣n. Sửa trị như vua, ki�u mạn kh�ng d�́y. Kh�ng nh�n phi�̀n não, y�u tin, giữ g�n. Chẳng lúc nào rời (c�ng vi�̣c) dưỡng, trị, an định.

Th�́ nào là chúng sinh (đạt được) tịch tĩnh, tại nơi ch�́n �́y b�́ th� thù thắng, ch�n th�̣t?

Tịch tĩnh v� ngã (như) vua khéo (tạo sự) b�nh đẳng. Đói khát kh�ng còn, ki�u mạn chẳng d�́y. Là cõi sung mãn, thù thắng, giải thoát. Vương tạo nh�n ch�nh, mu�n vi�̣c t�́t lành. Hành, giải đ�̀y đủ, ngợi khen theo thi�̣n. Cứu giúp mu�n loài, nh�n di�̣u th�̉ hi�̣n. Tu hạnh nguy�̣n lớn, trừ bỏ vọng tưởng, tr� tu�̣ ch�n th�̣t như th�́ cùng sinh. B�́ th� ngàn loài, (b�̣c) Hi�̀n thi�̣n tr�n h�́t. Sức mẹ hi�̀n �́y phát tri�̉n mu�n đời. Ch�n ngã kh�ng bị quả báo chi ph�́i.

Dòng thác phi�̀n não, Ph�̣t-đà hằng dứt.

Chứng đắc Th�̣p địa, rõ tánh Như Lai. Xa l�a nẻo dữ, tịch tĩnh v� bi�n. (Như) Vua theo nh�n thắng, khắp ch�́n thu�̣n theo. G�́c kh�ng hý lu�̣n (mới) ch�n th�̣t b�́ th�. Hành, giải g�̀m đủ, là ch�́n tự tại. Trong lặng, an nhi�n ch�nh là giải thoát. Lực dụng tu th�, th�ch ứng từ g�́c. Chúng sinh kh�ng (tạo) nh�n (b�́ th�), cơm áo đ�u dư. D�́c tu b�́ th�, phương ti�̣n đủ đ�̀y. (B�̣c) v� học dứt bỏ (mọi) ngã mạn, si đ�̣n. Trói bu�̣c xa l�a (đạt được) thanh tịnh thu�̣n hợp. Như cõi qu�́c vương tr� tu�̣ vi�n mãn. Theo nh�n cứu cánh, Tam bảo an trụ. Tăng th�m cúng dường, sắc di�̣u (càng) rực rỡ. Tự tại g�̀m đủ, ng�n ngữ hi�̣n bày. Từ ch�́n thanh tịnh, cõi pháp hòa hợp. Mười lực Như Lai, làm sao đạt được? Tạo tác ch�n th�̣t, kh�́ hợp Như như. Th�́u lời Ph�̣t dạy, b�́ th� g�̀m đủ. Nh�n g�́c tịnh di�̣u, đi�n đảo lặng dừng. Khéo tu đi�̀u phục, hành theo m�̃u mực. Là ch�́n đa văn, tịch tĩnh, (các) chi ph�̀n (đ�̀u) trọn đủ. D�́c tu thượng di�̣u, mong đạt b�nh đẳng. Ch�́ ngự ki�u phóng, trừ di�̣t phi�̀n não, nh�n tạo (ra) b�̣nh nạn. Ch�́p ngã, nhi�̃m c�́u kh�ng nh�n (n�n chẳng) hi�̣n hành. (Như vị) Qu�́c vương th�́u rõ bao lớp l�̃i l�̀m. Tự theo phép tắc dứt bỏ (mọi) tai nạn.

H�́t Quy�̉n 8

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 9

C�̀u ch�n th�̣t �́y, kh�ng tu mà đạt. Đi�n đảo t�̣n cùng tạo thành nghi�̣p dữ. Vắng thi�́u nh�n lành, ki�u mạn càng dày. Quán pháp v� ngã, l�a bỏ t�́t cả.

Là ch�́n cửa thi�̀n tịch tĩnh, tự tại. B�́ th� tuy nhi�̀u, r�́t (lại là nhằm) dứt hý lu�̣n. Thanh tịnh trùm khắp th�́ giới chúng sinh. (B�̣c) Thanh văn còn chuy�̉n (l�n) Đại thừa (mới hoàn toàn) an trụ. Tr� tu�̣ t�́i thắng, bao la như (cõi) kh�ng. Vi di�̣u s�u xa, nh�n hành thu�̣n hợp. Th�ng tỏ t�̣n cùng, di�̣u dụng v� bi�n. Tánh v� (như cõi) hư kh�ng, mu�n v�̣t tùy thu�̣n. Tham ái, đi�n đảo (làm cho) tự tánh ngửa nghi�ng. Tự tánh (�́y) lại tỏ, th�́u đạt thành th�̣t (như vị) qu�́c vương thi �n, d�́c tu thanh tịnh. Ch�u báu v� bi�n (là) tịnh di�̣u b�́t thoái. An tĩnh đ�ch thực, hý lu�̣n đ�u còn. Hành, giải (theo) nh�n thắng, thanh tịnh hi�̣n bày. Vương giả th�́u rõ thi�̣n di�̣u hòa hợp. Cõi nước (của) vua �́y an tĩnh, b�nh đẳng (như) mẹ hi�̀n vui sướng, v� cùng hòa hợp. Là cõi B�̀-tát tu t�̣p v� tướng. Hành đ�̣ng như v�̣y, mong đạt thù thắng, lại kh�ng hao t�̉n.

Ung dung tự tại (là) nghĩa tánh Như Lai. Vương giả nương tựa, (Như Lai tánh) an định, dừng lặng. H�nh tướng giáo pháp tăng trưởng khắp nơi. Dứt bỏ t�̣n cùng (mọi) nghi�̣p dữ, c�́u nhi�̃m, che bu�̣c, hý lu�̣n. V� s�́ các ma chẳng th�̉ phá hoại.

Th�́u tỏ thu nhóm (là) nghĩa b�nh đẳng. Nghi�̣p dữ tự tạo, b�̣nh nạn càng tăng. Nh�n quả chẳng tường, bu�ng theo tham dục. Lực dụng tự ph� chẳng rõ ngọn ngu�̀n. Ba đ�̣c c�́u u�́ l�́n qu�́y tự tại. Chẳng rõ đi�n đảo (làm cho sợ hãi). Xa l�a các mạn, nương cõi b�nh đẳng. B�́ th� phương ti�̣n, phi�̀n não kh�ng còn. Từ bỏ phóng d�̣t (đạt được) tịch tĩnh, tự tại. Giác pháp tăng trưởng (là) xứ của an vui. Th�́u tri�̣t cái hại (của) si đ�̣n, ngã mạn. Ngọn ngu�̀n pháp tánh Như như, v� t�̣n. Th�̣t tánh trọn n�n, t�̣n cùng �́y (Như như) đạt. Là nơi (nh�̣n ra) ngã mạn, phóng d�̣t là giả (trá). Hi�̉u rõ (lời) dạy khuy�n, d�́c theo b�́ th�. Các hạnh (b�́ th�) ch�n th�̣t (nhằm tới) ba loài x�́u y�́u. Thanh tịnh, xa l�a. H�nh tướng đạt được. Nhà cửa y�n tĩnh. Qu�̀n sinh hi�̣n bày. Nh�n lành chẳng m�́t. Tu t�̣p thanh tịnh. Xa l�a đi�n đảo.

Th�́ nào là tu t�̣p di�̣t trừ nghi�̣p dữ?

Nh�̣n rõ như th�́, an trụ b�́t thoái. Nh�n hành g�̀m đủ, tỏ ng�̣ như th�̣t. Mong đạt t�̣n cùng g�́c r�̃ (của) h�nh tướng. B�̣c Đại B�̀-tát phát sinh lời �́y. Phép tắc của vua r�̣ng lớn, ch�n th�̣t. �̉n định sửa trị khắp cõi là ch�nh. Dứt trừ b�̣nh nạn, b�́ th� đói khát. Ng�n ngữ hi�̣n rõ (đói, b�̣nh) thi�̣n tịnh xa l�a. Xứ sở giảm bớt c�́u nhi�̃m trói bu�̣c. Di�̣u dụng Thánh hi�̀n dứt bỏ các mạn. Lực dụng b�́ th� thanh tịnh t�̣n cùng. Những thi�̣n tịnh �́y (của b�́ th�) giải trừ đói khát. Mọi thời, khắp ch�́n, nh�n �́y n�n tu. Đói kh�̉ càng nhi�̀u (càng) b�́ th� đúng mức. Ng�n ngữ phát sinh rời bỏ vọng tưởng. M�̃u mực d�́c tu, thanh tịnh v� t�̣n. Y�u th�ch Th�̣p thi�̣n, tịch tĩnh phát sinh. Xứ của tịnh di�̣u bi�́n khắp như v�̣y. Mong đạt đ�́ lý, g�̀m đủ tự tại. Chúng sinh tạo nh�n, phương ti�̣n tu sùng.

Th�́ nào chúng sinh hành giải tự tại?

Vương giả g�̀m đủ (các) nh�n thù thắng, lớn lao, rõ dường hành đạo. Tự tánh dứt bu�̣c, ch�n th�̣t như th�́. Tăng th�m phương ti�̣n, bi�́t rõ kh�̉u hòa. Tròn m�̣t do-tu�̀n d�́c tu thắng t�ch. Nh�n tịnh tịnh di�̣u, ch�n th�̣t ắt đạt. (Nh�n tịnh �́y) trong sáng, �́m �́p, tịch tĩnh t�̣n cùng. Nơi ch�́n tạo tác nh�n thắng thi�̣n di�̣u. H�nh tướng đáng y�u, ch�n th�̣t v� bi�n. Tự tánh ung dung, tự tại thù thắng. Là ch�́n vương giả cứu giúp đói khát. Lời th�̣t ngợi khen kh�́ hợp, đúng ph�̀n. Dứt sạch nghi�̣p dữ, tướng mạo kh�ng m�́t. T�̣n cùng dục lạc (là) th�ng tỏ cõi tánh. Theo nh�n thắng di�̣u, lực đủ chuy�̉n đ�̉i. Thu�̣n hợp t�̣t b�̣c (là các) h�nh tướng b�́ th�. L�a xa tai nạn, d�́c tu chóng thành. Gánh vác r�̣ng khắp, ng�n ngữ hòa thu�̣n. Tu t�̣p tịch tĩnh (đạt) phước báo thắng nghĩa. Ng�n ngữ thanh tịnh như th�́ (có khả năng) dứt bỏ mọi nh�n đói kh�̉. Ch�n lý hi�̣n bày, phát sinh (vi�̣c) d�̃n dạy. Thi�n chủ Đ�́ Th�ch ng�n ngữ thành th�̣t. Th�̣p thi�̣n như v�̣y (là) nh�n thắng r�́t ráo. Thức thứ sáu −ý thức− xa l�a nhi�̃m ác. B�́ th� mong đạt ng�n ngữ thượng di�̣u. Nh�n thắng căn bản (của) th�̉ tánh (là) b�́t thoái. �V� tánh� là g�? T�̣n cùng (của) th�̣t �́y. Thi�̣n pháp ch�n th�̣t chẳng sinh hủy hoại. Hướng c�̀u Thánh đạo ch�n lý g�́c tịch.

Th�́ nào là phương ti�̣n đ�̉ nh�̣n bi�́t, th�́u su�́t?

Xứ sở vua r�̣ng lớn, tịch tĩnh. Giáo l�̣nh sửa trị thành tựu như v�̣y. Hi�̣n bày, chuy�̉n bi�́n, cứu giúp kh�ng cùng. Ng�n thuy�́t t�̣t b�̣c, khéo dứt đói khát.

Th�́ nào là đi�̀u trọng y�́u ở ch�́n th�́ gian?�

Cõi bờ tạo dựng, mu�n d�n y�n tĩnh. Chánh pháp vững truy�̀n, Tam bảo an trụ, căn bản hành đ�̣ng an định như v�̣y. Giác ng�̣ nh�n (của tánh), l�a mọi sợ hãi. Ái lạc trói bu�̣c (làm) đ�̉i thay nơi ch�́n. T�̣n cùng tự tại (là) th�ng tỏ nh�n hành. Là cõi tánh giác tr� tu�̣ th�ng su�́t. Ch�n đ�́ hi�̉n hi�̣n, tham dục sạch làu. Nh�n tánh chuy�̉n bi�́n, dứt h�́t đói khát. Tự tánh tĩnh trụ, ch�́ ngự bạo lực. Lu�̣t nghi khá tu�n, giới đức thanh tịnh. Lực dụng n�n nương, rõ nghĩa hoan hỷ. B�̣c vua n�̉i danh, mong kh�ng th�̉ được. T�̣n cùng ngã mạn (là) chúng sinh (mãi) tr�i theo mười nẻo b�́t thi�̣n. B�́ th� như v�̣y khắp cõi do-tu�̀n. Chúng sinh th�́u đạt dứt bỏ ngã mạn. Chúng sinh c�̀u học, l�a sợ sinh vui. Thuy�́t pháp khắp cõi, d�̃n dắt hữu t�nh. T�m của chúng sinh nh�̣n rõ nghĩa lợi. Lực dụng mong đạt, gắng di�̣t tham dục. Mong c�̀u thu�̣n hợp, tánh ngã l�a tham (dục). Đức hạnh t�́i thượng: chúng sinh ch�̃ dựa. Ý kh�ng ph�̃n, h�̣n, tịch mặc là v�̣y. B�́ th� chúng sinh các pháp đức hạnh. Tánh l�a s�n h�̣n, tự tại là hạnh. Nơi ch�́n tu t�̣p kh�ng còn đi�n đảo. G�́c của tai nạn ch�nh do tranh tụng, hý lu�̣n. Ph�̣t pháp thanh tịnh, kh�́ hợp mọi chi�̀u, rõ nghĩa �ch lợi. Thắng nghĩa an lành, thanh tịnh t�́i thượng. Mong đạt dứt sạch vọng tưởng, nghi�̣p dữ. Đức hạnh vi di�̣u đạt được là th�́. Lực dụng quán chi�́u, th�́u đạt ch�n th�̣t. Giữ g�n nghĩa lợi, giả trá chẳng sinh. Hòa thu�̣n tăng th�m, xứ của tự tại. B�́ th� tăng trưởng, cõi ý thanh tịnh. Xa l�a b�̣nh nạn, hòa hợp hi�̉n hi�̣n. Các cõi trời �́y thảy đ�̀u h�̣ tr�. Nương giữ tịnh di�̣u, hi�̣n bày v� ngã. Đức hạnh hòa hợp, tánh giác th�ng tỏ. Cõi tánh tham ái, giải thoát nào đạt. Kh�ng nh�n vọng tưởng (đ�̉) tạo n�n chuy�̉n lưu. Thanh tịnh ch�n th�̣t hi�̣n rõ như th�́. Nh�̣n rõ pháp th� (là) nh�n của thù thắng. Th�̉ tánh thi�̣n di�̣u, pháp v�́n tĩnh lặng. Ái lạc thượng di�̣u, g�́c từ ba thi�̣n. Rõ nghĩa an lành (là) tịch tĩnh trùm khắp. Quan sát chúng sinh (nào) đói khát, tai họa. Là cõi qu�́c vương, lực dụng d�́c tu. Ch�n th�̣t kh�ng mạn, y�u dưỡng trọn đủ. Phi�̀n não kh�ng d�́y, n�n r�́t xa l�a. G�́c của đói kém. Rõ là hoại tánh. Là ch�́n B�̀-tát g�́c sạch c�́u nhi�̃m. Mong đạt ngọn ngu�̀n vi di�̣u (của) ba thi�̣n. Xa l�a t�̣n cùng h�nh bóng đói khát. G�́c r�̃ thu�̣n hợp (là) thanh lịch đ�ch th�̣t. Nh�n thắng Th�̣p thi�̣n, chư Thi�n trọn đủ. Dòng thác phi�̀n não nh�̣n rõ, dứt trừ. Tạo tác h�nh tướng, tham dục kh�ng m�́t. Tu hạnh b�́ th�, g�́c của giáo pháp. T�̣n di�̣t đi�n đảo, t�m ý chuy�n tu. G�́c của chư Thi�n: tạo nh�n b�́ th�, ch�n th�̣t t�̣n cùng, đó là tăng trưởng. Tướng mạo tươi sáng, đúng (b�̣c) Đại trượng phu. An trụ nghi�m m�̣t thu�̣n hòa như th�́. Tịch tĩnh đạt được, y�n vững chẳng lay. Nh�n di�̣u thanh tịnh phát sinh v� ngã. Dung mạo bạn lành trọn đủ như v�̣y. Lực dụng tạo tác nghĩa lợi thành tựu. Phước báo nhi�̀u đời t�̣n cùng xứ sở. Tạo nh�n Th�̣p thi�̣n, d�́c tu như v�̣y. Dung mạo �n hòa, hạnh của B�̀-tát. Cõi ý đạt được thanh tịnh vi�n mãn. Di�̣u dụng B�̀-tát b�́ th� trang nghi�m. Giới m�́c thảy vượt, c�́u nhi�̃m đ�̀u sạch. Thường trụ, hằng hữu, ch�n th�̣t trùm khắp. Trượng phu (còn vướng) hý lu�̣n, tham dục còn d�́y. G�́c của tạo nghi�̣p (tham dục d�̃n tới) ch�́n đ�̀y nghi�̣p dữ. Tr� tu�̣ chúng sinh th�́u rõ, trừ di�̣t. Đó thực là đi�̀u B�̀-tát l�a bỏ.�

Th�́ nào là h�nh tướng ung dung vi�n mãn?

Quan sát nơi ch�́n khác bi�̣t như th�́. Hi�̉u rõ (bao thứ) nhi�̃m bu�̣c, sợ hãi (ở) th�́ gian. Th�́u su�́t nơi ch�́n, l�a bỏ (các) nh�n �́y. Th�́u đạt lời (chỉ) dạy, dứt tuy�̣t nh�n bu�̣c. (B�̣c) Hữu học n�n l�a nh�n của th�́ gian. Tự tánh thanh tịnh, tr� tu�̣ chứng đạt. Theo (lời) th�̀y khuy�n dạy, chúng sinh th�m tr�. Th�́ gian d�́c tu, tạo nh�n r�̣ng lớn. Ba thừa giáo hóa, cùng v�̀ Ph�̣t tánh. Bóng h�nh bi�́n đ�̉i thảy đ�̀u kh�ng th�̣t. Tham đắm phi�̀n não, thanh tịnh m�́t nh�n. Hàng chúng xu�́t gia, xem (kẻ) �́y (là) v� tr�. Phi�̀n não, t�̣i l�̃i, Như Lai hằng dứt. Đức hạnh th�m di�̣u (do từ) nh�n thắng thanh tịnh. Hành, giải (theo) phước đức, tùy lúc thu�̣n ly. Chúng sinh đi�n đảo, tham đắm phương ti�̣n. S�n h�̣n dứt h�́t, đạt được n�ng đỡ (của B�̀-tát). Là ch�́n n�n rõ, nghĩa lợi th�́ gian (tạo n�n) thành lũy ch�́p ngã. Nh�̣n rõ nơi ch�́n chuy�̉n bi�́n thu�̣n hợp. Vương giả giữ nước, tai nạn chẳng còn. Hành, giải g�̀m đủ, th�ng su�́t khắp cõi. Xem xét th�́u đạt, đức hạnh ch�n th�̣t. Cõi nước của vua mi�̀n xa khó đ�́n. Dung mạo thù thắng, tai nạn đ�̀u kh�ng. Tự tánh Ni�́t-bàn, giải thoát hi�̣n rõ. B�́ th� ch�n th�̣t (là) hạnh m�̣t l�a vọng. Nơi ch�́n kh�́ hợp tu t�̣p t�́i thượng. Hướng đ�́n t�̣n cùng (là) tự tánh thanh tịnh. Tà hạnh chẳng tu, hòa thu�̣n vi�n mãn. Nương tựa thanh tịnh, ti�́p c�̣n ngọn ngu�̀n. Đức hạnh cùng t�̣n (là) b�nh đẳng ch�n thực. Đạt g�́c nh�n thắng, hạnh m�̣t thu�̣n hòa. Ái lạc thanh tịnh, tịch nhi�n kh�ng m�́t. B�̀-tát tự tại, tăng trưởng t�̣n cùng. Tạo nh�n căn bản, b�́ th� th�́u đạt.

Th�́ nào là Thánh đạo an lành tăng trưởng?

Th�́u rõ thắng hạnh, ngã mạn chẳng sinh. Món ngon đ�̀y đủ, y�u dưỡng v� cùng. H�nh tướng r�́t kh�ng, t�̣n cùng như thị.

Th�́ nào là b�́ th� thanh tịnh, m�̃u mực thu�̣n hợp?

Nơi ch�́n tịch tĩnh, th�ng tỏ mọi lẽ. Là cõi tr� tu�̣ v� tướng th�̣t bày. Tu t�̣p tịch tĩnh, dứt mọi hoạn nạn. Đạo hạnh B�̀-tát tr� tu�̣ ch�n th�̣t. Chúng sinh l�a vọng, mọi tai nạn sạch. Tự tánh th�m di�̣u, phi�̀n não đ�u còn. Hạnh th� th�́u su�́t, lực dụng hòa hợp. Đức hạnh g�̀m đủ, c�́u nhi�̃m bi�́n đ�̉i. (Như) mẹ hi�̀n y�u dưỡng; v� cùng rỡ ràng. Tự tại tĩnh lặng (là) lực dụng t�̣n cùng. Chi ph�̀n (của) giáo pháp trong lặng hi�̣n rõ. (Như) ch�́ đ�̣ của vua, cõi xa y�n định. Nh�n g�́c B�̀-tát nghi�m túc l�a bỏ (phi�̀n não). Tứ quả Thanh văn thắng nghĩa vi�n mãn. Chư Thi�n ái lạc, giáo pháp phát huy. Dung mạo �t có, vui mừng, an định. Tịch tĩnh kh�ng tranh, trong lành như trăng. L�a bỏ nh�n tranh, ch�n th�̣t vững tu. Mong nguy�̣n hòa hợp, phước đức g�̀m tr�. Giáo pháp căn bản, chư Thi�n nương theo. Thương xót chúng sinh lu�n lưu ch�m đắm. Là cõi tham dục đi�n đảo v� cùng. Thánh pháp g�̀m đủ, nh�n nhi�̃m đ�̀u dứt. Hành, giải đ�̀y đủ, tinh c�̀u chánh pháp. Tùy thu�̣n b�́ th� tức là tự tại. Th�m di�̣u t�̣t b�̣c, ma chẳng th�̉ hoại. Qu�́c vương m�́n m�̣, khắp ch�́n tịch tĩnh. Tạo tác nghi�m túc, chuy�̉n bi�́n tự tại. Ngọn ngu�̀n nghi�̣p dữ thảy đ�̀u dứt sạch. Là cõi tr� tu�̣ xa l�a dòng thác: bao loại đi�n đảo, nhi�̃m bu�̣c, các mạn. Chi ph�̀n B�̀-tát tu t�̣p tịch tĩnh. T�m ý lặng dừng đạt nh�n kh�ng m�́t. Tánh kh�ng v�́n tịnh, an tĩnh tự tại. Cõi người gánh vác như b�̣c mẹ hi�̀n. Phi�̀n não t�̣n di�̣t, tự tại đúng t�n.

Là ch�́n qu�́c vương năng trị tham dục, s�n h�̣n, ngu si, khinh mạn các loại. Mu�n loài, quy�́n thu�̣c dứt mọi đói khát. Tự tánh B�̀-tát thanh tịnh phát huy. Th�n t�m chúng sinh đạt được ch�n th�̣t. Vương giả tu sùng nghi�̣p g�́c như th�́. Nghi�̣p dữ �́y do vọng tưởng trói bu�̣c. Mười loại căn bản (của) dòng thác phi�̀n não. B�́ th� b�nh đẳng hành đ�̣ng phát huy. Ch�n th�̣t, kh�ng tranh, lực dụng trọn đủ. Cõi tánh thanh tịnh, trang nghi�m t�́t đẹp. Th�́u đạt cõi tánh, nh�n (của) b�̣c hữu học. Ngọn ngu�̀n giới lu�̣t bao la bày hi�̣n. Tùy thu�̣n, phát huy, chuy�̉n bi�́n, an định. Căn bản Th�̣p thi�̣n tánh v�́n hằng có. Hoạn nạn, tham dục chuy�̉n đ�̉i kh�ng vướng. D�́c tu hạnh th�, ch�n th�̣t hợp ph�̀n. Hý lu�̣n như th�́ g�́c do thi�́u tu�̣. Ch�́ ngự tai nạn, th�m nh�̣p tĩnh lặng. Nh�̣n bi�́t, th�́u rõ g�́c r�̃ (của) phóng d�̣t. Là xứ B�̀-tát dạy pháp V� thượng.

Th�́ nào là phi�̀n não ở cõi ý khó đoạn?

Mong c�̀u kh�ng th�̣t, tạo tác v� cùng. Như mẹ nu�i con lu�n lu�n bảo, giữ. (Giúp cho) chúng sinh th�́u tỏ các pháp tịch tĩnh. Lực dụng v� ngã (là) sức nh�n bạn lành. Tịch tĩnh phát huy, dứt mọi lo sợ. Mười loại pháp thi�̣n (tu t�̣p, đem lại) tự tại t�̣n cùng. Ngăn nẻo b�́t tịnh, ng�n ngữ (th�m) d�̀i dào. D�́c lòng tu t�̣p, khắp ch�́n khắp nơi. Tạo nh�n v� bi�n, mong chẳng th�̉ th�́y. Tự tánh ch�n th�̣t, rõ nghi�̣p bao đời. Dứt bỏ ki�u mạn, tùy thu�̣n khá đạt. Chúng sinh đi�n đảo, chỉ dạy thanh tịnh, tr� tu�̣ th�ng tỏ: Xi�́t bao c�ng phu, chúng sinh th�́u đạt, dứt nhi�̃m t�̣n cùng. Nh�n của ái lạc, thu�̣n theo dòng chuy�̉n. Chúng sinh nh�̣n rõ phi�̀n não, l�̃i l�̀m. Là ch�́n qu�́c vương thi �n d�n chúng. An trụ (trong) bi�́n đ�̣ng, mong đạt tịch tĩnh. Tr� tu�̣ th�ng tỏ, hướng c�̀u giải thoát. Dung mạo d�́c tu thi�̀n định, tr� tu�̣. B�̀-tát dứt bỏ trói bu�̣c như v�̣y. B�́ th� chúng sinh nghĩa lợi ch�n th�̣t. Hành, giải g�̀m đủ, tự tại th�̉ hi�̣n. Lành thay hạnh xả! Tu t�̣p, xa l�a. B�̣c Đại B�̀-tát chỉ dạy d�̃n dắt. Là lúc qu�́c vương cùng với chúng d�n an vui b�́ th�, d�́c lòng tu t�̣p. Ch�u báu, kho tàng m�̣t thời bỏ h�́t. Là cõi chúng sinh ki�u d�̣t như v�̣y. Trong khoảng tịch tĩnh, kh�ng nh�n phi�̀n não. An trụ r�́t ráo. Nh�̣n rõ b�́ th�, chẳng c�̀u h�nh tướng. Tĩnh lặng kh�ng chao, như trăng trong sáng. T�m thi�̣n xa l�a dòng thác phi�̀n não. Nghi�̣p dữ, các mạn kh�ng th�̉ d�́y th�m. Quan sát vọng tưởng (tỏ được) g�́c thường chẳng sinh. Nơi ch�́n tịch tĩnh, (là) tự tánh đúng thực. Nhi�̃m ác, trói bu�̣c, g�̀m đủ h�nh tướng. Như v�̣y, (là) chúng sinh mang l�́y sắc tướng. Xa l�a nh�n nhi�̃m, thanh tịnh hi�̣n bày. Nghĩa lợi vui sướng h�nh tướng l�̣ rõ. Quả báo th�́ gian, trọn n�n trừ nghi�̣p. (Các quả báo như) sinh k�́ đói khát, đi�n đảo, ngạo mạn. Mong thảy xa l�a, hoạn nạn cũng dứt. Đi�n đảo hợp ph�̀n (là do) tạo tác (từ) bao đời. H�nh tướng trói bu�̣c, bi�́n đ�̉i dứt sạch. B�́ th� thù thắng mong đạt thanh tịnh. Tu t�̣p tánh từ, nh�n thi�̣n hòa hợp. Khắp ch�́n giữ g�n (tránh) tai họa, bụi nhơ. Hướng ti�́n tu học (là nhằm) di�̣t sạch phi�̀n não. Bụi bặm kh�ng xua, thanh tịnh nào đạt. Giá như nghi�̣p dữ lại sinh t�̣n cùng. G�́c r�̃ r�̣ng lớn, nh�n của cùng t�̣n. Ham th�ch tu th�, hướng c�̀u thanh tịnh. Chỉ dạy chúng sinh, tùy thu�̣n giữ g�n. Qu�́c vương vững tu, xứ sở r�̣ng khắp. Hữu t�nh th�́ gian g�́c theo tam thi�̣n (là) kh�ng tham, kh�ng s�n, kh�ng si. Là g�́c thi�̣n của tự tánh ung dung. Tà ki�́n, nghi�̣p dữ th�̣t sự kh�ng còn. Thương d�̃n mu�n loài (ra khỏi) t�̣i l�̃i, đi�n đảo. Thu�̣n theo tịch mặc bao la là th�́. Tam bảo an trụ, hành đ�̣ng thu�̣n hợp. Thi�́u tr� vững tu, mong c�̀u s�n h�̣n. Xứ sở thành �́p: Xóm Thánh làng th�n. Tạo nh�n thanh tịnh, h�nh tướng hi�̣n bày. Ở nơi già-lam, thi�̀n định tịch tĩnh. Tự tánh hữu t�nh chuy�̉n bi�́n, an định. Tứ thi�̀n căn bản, năm dục đ�̀u dứt. B�nh đẳng thành tựu, g�́c của an lạc. Ch�n th�̣t t�̣n cùng (là) nghi�̣p dữ chuy�̉n đ�̉i. Dứt mọi h�nh tướng đói khát, bụi c�́u. Th�̣p thi�̣n phát huy, ch�́n �́y, (đói khát, phi�̀n não) kh�ng còn. Hành đ�̣ng th�ch ứng, si mạn đ�̀u dứt. Th�m di�̣u, dứt sợ, tịch tĩnh hi�̣n bày. Mong c�̀u an định, th�́y rõ nh�n g�́c. C�ng dụng Th�̣p thi�̣n dứt trừ trói bu�̣c.

Th�́ nào là h�nh tướng ch�n th�̣t chẳng m�́t?

B�́ th� thanh tịnh (là) nghi�̣p nh�n hành đ�̣ng. Ch�n th�̣t thắng nghĩa (là) v�̣t dụng th�ch ứng. Th�m di�̣u thành tựu, tự tại kh�́ hợp. Tạo nghi�̣p hý lu�̣n (làm) đảo đi�n tự tánh. T�m hướng B�̀-đ�̀, thắng nghĩa vi�n mãn. Hành th� hợp ph�̀n mong đạt tịch tĩnh. Căn bản tĩnh trụ, bi�́n chuy�̉n tự đạt. Tu th� đ�̀y đủ (b�̣c) hữu học (đạt được) thanh tịnh. T�n tạo tranh tượng h�́t lòng th�̉ hi�̣n. Căn bản t�́t thảy tu th� t�̣n cùng. An lạc từ trước (làm) tăng trưởng an định. Trong cảnh thanh tịnh, dứt nh�n nghi�̣p dữ. Hành, giải hợp nh�́t.

Th�́ nào là h�nh tướng ngã mạn t�̣n cùng?

Tự tánh xưa nay nhi�̀u loài th�́u đạt. Các nghi�̣p quá khứ, an lạc thảy c�̀u. Xa l�a đói khát phước đức thu�̣n hợp. G�́c r�̃ kh�ng ph�n, ngọn ngành có khác. B�́ th� (nhằm dứt) tham dục, đi�n đảo trói bu�̣c. Dòng thác phi�̀n não hi�̣n hành như v�̣y. Tu th� tự tại, ti�u trừ hý lu�̣n. Nghi�̣p thi�̣n đạt được, thắng lợi vi�n mãn. Năng lực tinh t�́n dứt mạn, si đ�̣n. Xứ sở chuy�̉n đ�̉i, hành đ�̣ng lại th�m. Th�́ gian an lạc, y�n định đ�ch thực. Nh�̣n thức sáng tỏ, thu�̣n hợp là v�̣y. Hành, giải g�̀m đủ, thù thắng v� cùng. Chi ph�̀n ch�n th�̣t, linh đ�̣ng hòa hợp. N�̀n tảng Ph�̣t pháp ch�nh là v� tướng. Qu�́c vương trị nước, g�́c pháp ch�n th�̣t. Tu t�̣p thu�̣n hợp, m�̃u mực hi�̣n bày. Th�́u đạt thanh tịnh, ch�́ ngự là ch�nh. Hướng tới dứt trừ đi�n đảo, nghi�̣p dữ. Dòng thác phi�̀n não kh�ng ngoài căn, tùy. Tr� tu�̣ phát sinh (từ) hòa hợp t�̣t b�̣c. Xa l�a (phi�̀n não) mong đạt tĩnh lặng, thu�̣n hợp. Lãnh th�̉ của vua tịch tĩnh t�̣n cùng. Hi�̉u bi�́t hành đ�̣ng, l�a mọi tai nạn. Là cõi B�̀-tát th�́u tỏ, thu�̣n hợp. Ngăn chặn t�́t cả các pháp b�́t tịnh. Hữu t�nh th�́y rõ, an lạc tăng th�m. Tham dục của vua th�̣t là kh�ng bờ. Nh�n đi�n đảo �́y h�́t nhi�n dứt h�́t. Nu�i dưỡng mu�n loài, mong c�̀u Thánh đức. Trong ngoài tịch tĩnh, theo thời nh�̣n bi�́t. Hành đ�̣ng phát huy, g�́c từ m�̃u mực. Là ch�́n B�̀-tát như hạnh mẹ hi�̀n. Th�ng tỏ đúng ph�̀n, dứt bỏ đi�n đảo. Quan sát tăng th�m, ch�́ ngự t�́t cả. Hành, giải hướng tới thắng nghĩa thanh tịnh. Th�n t�m kh�ng nh�n, căn bản kh�́ lý. Ch�́ ngự đi�n đảo, tự tánh hi�̣n bày. G�́c của an định do từ b�́ th�. Phước đức r�́t ráo, tự tại an tĩnh. V� ngã, thanh tịnh, tăng th�m ái lạc. Tự tánh th�ng tỏ c�̣i r�̃ dòng thác. (Cùng với) đói khát, hoạn nạn, h�nh tướng hý lu�̣n. Si đ�̣n, các mạn ch�́m dứt, tịch tĩnh t�̣n cùng. Như sư tử vương nu�i dưỡng đủ đ�̀y. H�nh tướng đ�̀y đủ, nơi ch�́n dứt sợ. Tự tánh th�ch ứng tạo nh�n vi di�̣u. Cung k�nh cúng dường, thi�̣n di�̣u chuy�̉n bi�́n.

Th�́ nào là nh�n thắng tăng trưởng thực sự?

Tr� tu�̣ tịnh di�̣u, tịch tĩnh ch�́ ngự (phi�̀n não). Xa l�a ng�n thuy�́t, nơi ch�́n tùy thu�̣n.

Th�́ nào là thắng nghĩa chuy�̉n bi�́n thu�̣n hợp?

(Đạt) nh�n thắng thanh tịnh, tánh phi�̀n chẳng sinh. Tịnh di�̣u như th�́. B�̀-tát chỉ dạy, tự tại hi�̣n bày. Ng�n ngữ kh�́ hợp, thuy�́t pháp đ�̣ khắp. Vương giả làm sao sửa trị khắp cõi? Tự tánh quan sát pháp thi�̣n kh�ng tranh. Nh�n di�̣u thanh tịnh rõ nghĩa dưỡng nu�i. Ch�n lý thu�̣n hợp, căn bản g�̀m đủ. Tự tánh hòa hợp, th�n t�m an lạc. Nơi của nu�i dưỡng (an lạc là) tu t�̣p v� bờ. Hi�̉u bi�́t th�́u đạt, hướng c�̀u ch�n th�̣t. Tu�̣ giác đạt được t�́i thượng t�̣n cùng. Thánh pháp thanh tịnh, dứt bu�̣c như v�̣y. Ngọn ngu�̀n g�̀m đủ hý lu�̣n kh�ng qu�́y. Tự tánh thanh tịnh, phi�̀n não hằng dứt. Các pháp (của) tự tánh (là) g�́c mọi lưu chuy�̉n (d�̃n đ�́n) si đ�̣n, các mạn, ki�u, phóng d�́y khắp. G�́c mọi tai họa v�́n là tĩnh lặng. Chúng sinh đu�̉i theo bóng h�nh kh�ng th�̣t. B�̀-tát phải d�́c chỉ dạy (lý) t�́i thượng. (Giúp) tự tánh nh�̣n ra nghi�̣p dữ, đói kh�̉. (Nh�̣n ra) là ch�́n phi�̀n não ch�̀ng ch�́t từ trước. Nghĩa lợi r�̣ng lớn (là làm cho) chúng sinh (được) thanh tịnh. Tạo nh�n b�́ th� (đạt) tĩnh lặng thi�̣n di�̣u. Chúng sinh tỏ ng�̣ theo nh�n B�̀-tát. Th�̣p thi�̣n phát khởi, an trụ kh�ng chao. Giáo pháp g�̀m đức, bản lai v�́n kh�ng. Bản tánh tùy thu�̣n hi�̣n bày có khác. Th�m di�̣u phát huy, nh�n thắng là th�́. Y�n vững an định.

Th�́ nào là th�n t�m tịch tĩnh trọn đủ?

Tu t�̣p ch�n th�̣t, v� úy thành tựu. Tự tại t�̣n cùng (là) thắng nghĩa v� sinh. Như v�̣y là B�̀-tát đạt được quả vị A-la-hán thanh tịnh, chẳng đ�̣ng. Xoay chi�̀u dòng thác đi�n đảo phi�̀n não. Dứt nh�n vọng đ�̣ng, hoạn nạn cũng dừng. Quan sát chúng sinh, b�́ th� thanh tịnh. Di�̣u dụng giải thoát (là) tịch tĩnh thắng nghĩa. Là lúc dạy khuy�n d�́c tu tự tại.

Ch�́p ngã r�̣ng lớn kh�ng cùng là th�́: C�̣i r�̃ nơi sinh (của) dòng thác phi�̀n não. Lại phải hành đ�̣ng (đ�̉) dứt bỏ, xa l�a. Quan sát rõ lẽ, th�́u tỏ đúng ph�̀n.�

Th�́ nào là chúng sinh ch�́ ngự tự tánh?

Hành đ�̣ng ung dung, đúng ph�̀n, l�u dài. Tự tánh căn bản, tịch tĩnh như (cõi) kh�ng. Quan sát m�nh, người, thanh tịnh cùng lợi. Là ch�́n tùy thu�̣n, thù thắng t�̣t b�̣c. Đủ sức thực hành, trọn th�m v� úy. Đó là Đại thừa giác ng�̣, giải thoát, tạo nh�n giáo hóa, v� như hoa sen mọc l�n từ bùn. Thanh tịnh thắng nghĩa (là) c�̣i r�̃ (đ�̉) ch�́ ngự. Tạo nh�n tu th�, đạt được thi�̣n lợi. Tướng g�́c (của) nghi�̣p dữ (là do) chẳng chịu thi �n. Tỏ ng�̣ c�́u u�́, thanh tịnh kh�ng khác. Tăng th�m ch�́ ngự, b�nh đẳng g�̀m đủ. Tự tánh thắng nghĩa, kh�ng ph�n bỉ thử. G�́c của tai họa hi�̣n hành rõ ràng. Thu�̣n theo tr� tịnh mong đạt được như v�̣y. (Nh�̣n rõ) tự tánh tịch tĩnh, phi�̀n não nhi�̃m, bu�̣c. Th�n t�m thanh tịnh, dứt mọi bi�́n chuy�̉n. B�́ th� mong đạt lực dụng th�ch ứng. Quan sát v� t�̣n t�́t cả chúng sinh. Tùy thu�̣n mong đạt nh�n tánh t�́i thượng. Tự tánh v�́n kh�ng (có) các mạn si đ�̣n. B�́ th� v� tướng, dứt sạch (mạn, đ�̣n), chuy�n tu. Thuy�́t pháp ch�n th�̣t, năng dứt thắng dục.

Th�́ nào là chư Thi�n ng�n ngữ ch�n th�̣t?

(Theo) nh�n thắng căn bản, tu t�̣p thu�̣n hòa. Hạnh th� v� bi�n (là) pháp đàn căn bản. Xa l�a dục lạc, nghĩa lợi th�m tu. Dứt trừ vọng tưởng, g�́c kh�ng si mạn. Hành, giải g�̀m đủ, hạnh tu tinh t�́n. Nh�n thắng b�́t thoái (là) g�́c r�̃ (của) người trời. Thu�̣n theo thắng nghĩa th�m tu b�́ th�. Nh�n của ch�n th�̣t (là) g�́c mọi thành tựu. Tạo nh�n th�, mong thanh tịnh trùm khắp. Các pháp th�m di�̣u, d�̃n dắt chúng sinh. Tu t�̣p b�́ th�, b� ngữ kh�́ hợp. Phát huy tịch tĩnh, dứt mọi tham dục. Hành, giải g�̀m đủ (đạt) nh�n thắng thanh tịnh. Làm chủ mọi nh�n, tự tại là v�̣y. Hành đ�̣ng phát huy (đạt) ch�n th�̣t thắng nghĩa. T�́t thảy tai nạn tự nhi�n lặng dừng. Xa l�a t�́t cả c�́u nhi�̃m, trói bu�̣c. (Cùng với) phi�̀n não, si đ�̣n bi�́n chuy�̉n khắp ch�́n. Là cõi chúng sinh tịch tĩnh t�̣n cùng. Lực dụng tự tại thu�̣n theo bản tánh. Nh�n bu�̣c, c�́u nhi�̃m, hợp nh�́t g�̀m đủ. Chúng sinh tỏ ng�̣ dứt bỏ hý lu�̣n. (Cùng với) Nơi ch�́n tai họa, tu t�̣p hi�̀n thi�̣n thắng nghĩa. Tự tánh ch�n th�̣t, b�́ th� thanh tịnh, (đạt) lực dụng t�̣n cùng (là) tự tại tịch mặc. Chúng sinh khắp ch�́n tạo nghi�̣p đi�n đảo. Sinh tử tr�i lăn rõ nghĩa ngu si. Xa l�a ch�́p ngã (mới) th�ng đạt t�̣n cùng. (Từ) căn, tùy (phi�̀n não) tạo tác, nghi�̣p dữ hi�̣n bày. Xứ sở đi�̀u hòa, như (cõi) kh�ng v� ngại. Cơm áo cao sang, l�a bỏ kh�ng màng. Đạo pháp thanh tịnh, hàm nghĩa giáo hóa. Nói rõ (các) m�́i lo, tự tánh hi�̉n hi�̣n. Các pháp tịch tĩnh, mong đạt tự tại. Tu th� thanh tịnh, b�́ th� kh�́ hợp. L�a g�́c vọng tưởng, thu�̣n hòa trọn đủ. Tịch tĩnh như v�̣y, đạt nghĩa th�m di�̣u. Cơm áo d�̀i dào (càng rõ) lời nói chỉ dạy. B�́ th� d�̃n dắt, tăng th�m tịch tĩnh. Tỏ ng�̣ ch�n th�̣t h�nh tướng như (cõi) kh�ng. (Là) Hành tướng căn bản (của b�̣c) Thánh giả tu học (hoàn t�́t). Giải thoát đúng nghĩa, b�nh đẳng như v�̣y. G�́c r�̃ c�́u nhi�̃m, hý lu�̣n đ�̀u dứt. Thắng nghĩa phát khởi, tướng nh�n th�ch ứng. Nghi�̣p tạo l�u đời (cũng được) thanh tịnh t�̣n cùng. Dứt (bỏ) các mạn, đ�̣n, d�́y th�m (hoặc) đã có. Cu�́n theo dòng thác, tịch tĩnh nào còn. Nẻo nghi�̣p (của) b�́n loài hi�̣n s�́ng theo sau nghi�̣p cũ (m�̣t cách) b�́t định. Như v�̣y tự tại (hi�̣n có) g�̀m đủ t�́t cả tạo tác từ trước. Tạo nghi�̣p b�́ th� (đạt) thanh tịnh t�̣n cùng. (Như) lúc lạnh gặp lửa đủ nghĩa thù thắng. Là cõi ch�n th�̣t căn bản thu�̣n hợp. Xa l�a nghi�̣p cũ, th�n t�m hòa hợp. Đường nghi�̣p căn bản (là) tu t�̣p nh�n thắng. Chư Thi�n đạt vui y�n �̉n, tịnh di�̣u. Nh�n của kh�̉ thọ tạm thời kh�ng d�́y. Dục lạc tự tại (chư Thi�n) làm tăng si, mạn. �́y là l�a bỏ nghi�̣p dụng xa xưa. Chúng sinh b�́ th� thi�̣n tịnh thu�̣n hợp, phi�̀n não tự dứt. Cõi ý dứt bỏ (các) nghi�̣p tạo đời trước. Hợp ph�̀n v� bi�n, kẻ giỏi nh�̣n trước. Như v�̣y các b�̣c tu học (hoàn t�́t) đạt được thanh tịnh trùm khắp, an trụ r�́t ráo. (Mọi) c�́u nhi�̃m trói bu�̣c từ xưa đ�̀u sạch. Kh�ng nh�n lo phi�̀n, th�n t�m thanh tịnh. D�̃n dạy chúng sinh ý chu�̣ng tu th�. Th�́ gian th�ng tỏ thanh tịnh, tịch tĩnh.

Th�́ nào là loại ngã mạn, si m�?

Dục trong t�m sở mong dứt trói bu�̣c. Nơi nương thanh tịnh (của) các cõi chư Thi�n. Hạnh th� th�ng tỏ, trọn tịnh, thù thắng. R�̣ng nghe Thánh đạo, th�́u rõ thu�̣n hòa. Tu t�̣p nghi�m túc, phép tắc th�ch ứng. An lạc t�̣n cùng, cao th�́p b�nh đẳng. Quả báo như v�̣y (là) đúng theo giáo pháp. Gieo nh�n b�́ th�, dung nghi thanh tịnh, đức hạnh trọn đủ tạo nghi�̣p an tĩnh. Ch�́ ngự các mạn, si đ�̣n chẳng sinh. Th�́ gian đủ sức đạt nh�n l�a bỏ (các mạn si đ�̣n). Dục lạc t�̣t b�̣c (là) thực hành ch�n th�̣t. H�nh tướng thanh tịnh, chư Thi�n kh�ng sánh. Xa l�a tai nạn.

Th�́ nào là nh�n thắng sạch h�́t c�́u nhi�̃m?

Tu hạnh b�́ th� các mạn đ�̀u dứt. Chúng sinh t�̣n cùng, hướng c�̀u đạo V� thượng. Tr� tu�̣ phát sinh th�ng su�́t giáo pháp. Hợp ph�̀n thanh tịnh, thảy đ�̀u ch�n th�̣t. Hi�̉u rõ nghĩa lợi, tịch tĩnh trọn đủ. Thu�̣n theo nh�n thắng dứt bỏ các mạn. Tự tánh thi�̣n di�̣u, nơi ch�́n tươi đẹp. Giáo pháp thù thắng, hành giải g�̀m đủ. Tỏ ng�̣, b�́t thoái, b�́ th� h�́t lòng. Lành thay lực dụng thù thắng (của) hành, giải! Ki�u, phóng d�́y tràn, hợp ph�̀n đ�̀u m�́t. Nh�̣n thức v�́n nạn, phép tắc hi�̣n bày. Nh�n hành hòa thu�̣n, b�́ th� th�ch ứng. Ch�́ ngự, dứt bỏ (mọi) h�nh tướng (của) quả kh�̉. Chúng sinh thanh tịnh, đói khát kh�ng còn. Xa l�a sợ hãi, ch�n th�̣t là th�́. Nghi�̣p dữ đã dứt, bỉ thử lặng dừng. Các pháp Ba thừa (là) thắng pháp th�́ gian. Tăng th�m b�́ th�, si mạn kh�ng bày.

Th�́ nào là bàn lu�̣n tranh bi�̣n, nghi�n cứu th�́u đáo v�̀ tánh tướng?

Ch�n lý thành tựu (là) vui th�ch căn bản. C�́u nhi�̃m, bu�̣c th�̉, g�́c từ ch�́p ngã. Chi ph�̀n đi�n đảo (là) si đ�̣n của t�m. C�́u nhi�̃m ở đ�́y nơi trú v�́n kh�ng, chuy�̉n bi�́n sao có (được)? Tánh của Như Lai t�́i t�n t�́i thượng. V� như đ�̀ h�̀ các vị thượng hạng. Nh�n th� thanh tịnh, nghĩa lợi thu�̣n hợp. Nghĩa của giới lu�̣t (là) ng�n ngữ thi�̣n tịnh. Là lúc qu�́c vương lực dụng tự tại. Xứ sở r�̣ng lớn, �n th� khắp nơi. M�̃u mực d�́c tu, phép tắc nghi�m túc. Tạo tác như v�̣y (đem lại) lợi �ch thi�́t thực. Bản tánh v�́n kh�ng, ng�n ngữ th�m di�̣u. Tạo tác, lưu chuy�̉n, tánh là v� thường. Mẹ hi�̀n �n dưỡng, chi ph�̀n vi�n mãn. tịch tĩnh thắng nghĩa đi�̀u phục ng�n ngữ. Tự tánh thành tựu, hi�̣n hành th�́ gian. Lành thay tr� tu�̣! Kh�ng vướng hý lu�̣n, lời vua chỉ rõ. Nh�n kh�ng bị hoại, xa l�a thường−đoạn. Chánh pháp v� bi�n, rõ nghĩa giáo hóa.

Th�́ nào là kh�ng mạn, thu�̣n hợp t�̣t b�̣c? R�̣ng nghe g�̀m đủ, căn bản ki�́n tánh.

H�́t Quy�̉n 9

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 10

Nh�n thắng hợp ph�̀n, cõi g�́c Như như. Th�̣p thi�̣n d�́c tu, l�a dòng lưu chuy�̉n. Nh�̣n thức căn bản, hành giải g�̀m đủ. Tự tánh ch�n th�̣t, tr� tu�̣ thanh tịnh. Th�́u đạt h�nh tướng, tu t�̣p, giáo hóa. Giải thoát đúng nghĩa, hướng c�̀u khó đạt. Nơi ch�́n tịch nhi�n, an tĩnh v� bi�n (giải thoát). Tỳ-kheo căn bản xa l�a trói bu�̣c. Tạo nh�n b�́ th� vi�n mãn, an định. Tr� tu�̣ tăng trưởng, th�́u su�́t v� úy. B�́ th� thanh tịnh, nh�n thắng kh�ng giảm. Di�̣u dụng đạt được (là) phi�̀n não lặng dừng. Thánh nh�n tu học (hoàn t�́t) căn, tùy (phi�̀n não) hằng dứt. B�́n loại (Thánh quả) dòng thác t�̣p kh� v�̃n còn. Chúng sinh th�́ gian (bị) v� minh che l�́p. G�́c r�̃ trói bu�̣c (là từ) ý t�nh bu�ng lung. Ti�̀m lực tự tại, thi�́u hạnh từ, nh�̃n. Dòng thác cu�̀n cu�̣n, trói che khó rời. Phước lạc quả báo li�n mi�n như v�̣y. Bi�́t rõ bu�̣c �́y, hý lu�̣n là g�́c. Chứng đắc giải thoát, mong đạt tịch tĩnh. Th�̣t �́y, (giải thoát) b�́t thoái, th�́u trọn. Thủy, hỏa, phong, tai phát sinh dữ d�̣i. Bi�́t rõ tham, si, s�n h�̣n dua theo. Pháp tánh v�́n tịch, trong lặng, v� sinh. Tự tánh chuy�̉n bi�́n, tạo (các) pháp hữu vi. Hữu t�nh th�́ gian, b�́n loài theo nghi�̣p. Sinh, hi�̣n, m�́t còn, trước sau chẳng định. Vi di�̣u s�u xa thu�̣n theo v� tướng. Giới lu�̣t tr� - phạm ch�n th�̣t phát sinh. Tánh của Như Lai thường trụ, hằng hữu. Giữ giới thanh tịnh, tự tánh trong lành. Chúng sinh hoạn nạn, t�m Từ th�̉ hi�̣n. Cõi ý phát sinh, an nhi�n, th�ng tỏ. Các pháp giải thoát, có nh�n mới đạt. Hạnh b�́t phóng d�̣t, chư Thi�n n�n tu. Nh�n tạo an lạc (chư Thi�n) g�́c r�̃ (là) tam thi�̣n. Cõi tánh hành đ�̣ng đi�n đảo chẳng sinh. Phép tắc nghi�m minh, tịnh di�̣u đáng quý. Th�ng tỏ t�̣n cùng (là) lực dụng r�́t ráo. H�nh tướng tu th�, phát sinh đ�̀y đủ. Tạo tượng d�́c tu, phước duy�n vững chắc. Ý trọn tịch tĩnh, th�ng tỏ, th�́u đạt. Tam bảo an trụ, kh�ng h�̀ chuy�̉n lay. L�a pháp đi�n đảo, rõ g�́c thắng nghĩa. Tánh v�́n tĩnh trụ, phi�̀n não chẳng sinh. Ch�́p ngã d�́y tăng, g�́c r�̃ (của) phi�̀n não. Thánh lực v� bi�n, năng l�a (mọi) tạo nghi�̣p. Kh�ng tham, s�n, si, g�́c của ba thi�̣n. Đi�n đảo, các mạn kh�ng th�̉ phát sinh. (B�̣c) hữu học tĩnh trụ, hi�̣n hành chẳng d�́y (các mạn, đi�n đảo). Lực tự tại �́y (từ) giới đức thanh tịnh. Th�́u đạt càng tăng, hòa hợp, khéo trụ. Tịch tĩnh bao la, Tam bảo h�̣i đủ. Ch�n ph�̉m tr� tu�̣, hướng c�̀u v� tướng. Chư Thi�n vui sướng (v�̃n) t�́n tu mong đạt (tr� tu�̣ v� tướng). Năng dứt tham dục, thuy�́t pháp ch�n th�̣t. Kh�ng tạo nh�n hành, chủng tử chẳng sinh, l�a mọi quả báo. C�ng đức thắng pháp di�̣u dụng như v�̣y. Đi�n đảo, trói bu�̣c thu�̣n nghịch đ�̀u dứt. Mong c�̀u bi�́n khắp nơi ch�́n cùng t�̣n. Nh�n hành đức nghi�̣p vi�n mãn như th�́. Quả báo hi�̣n bày, h�nh bóng trăm loại. Xóm làng, nhà ru�̣ng sung túc v� cùng. Giáo pháp thanh tịnh (đem lại) lợi �ch an lạc. Ch�n như, tự tánh, bản lai thường tĩnh. Kh�ng thủ, kh�ng xả, an tĩnh trong lặng. Ba thừa Thánh nh�n đ�̀u là bạn lành. T�m bị trói bu�̣c, thực do vọng tưởng. Cõi tánh thanh tịnh, tự tại hi�̣n bày. Xa l�a (mọi) khu�n kh�̉ (của) dòng thác đi�n đảo. Hành đ�̣ng ti�́p n�́i, d�́c tu ch�n th�̣t. T�̣n cùng t�̣t b�̣c (là) t�m được giải thoát. Thanh tịnh, th�m di�̣u, dừng lặng, Như như. B�́t khả tư nghị, vượt mọi h�nh tướng. Nghĩa ch�n th�̣t �́y, cứu cánh (là) v� ngã. Vương giả nh�̣n thức chỉ dạy như v�̣y. Chánh pháp an trụ, b�nh đẳng kh�ng hai, đạo hạnh vi�n mãn, tĩnh lặng, kh�ng sợ. (Các loài) hữu t�nh, phi t�nh, tánh v�́n thường tịch. Giải thoát v� sinh, (các pháp) hữu vi gắng bỏ. Ngã mạn, hý lu�̣n thảy đ�̀u chuy�̉n bi�́n. Năng dứt tham dục khắp ch�́n t�̣n cùng. D�́c tu ch�n th�̣t nghi�m túc như th�́. B�̣c Đại trượng phu thù thắng nhi�̀u ki�́p (tu). Tạo nghi�̣p pháp thi�̣n thành tựu v� bi�n. (Là loại) hữu t�nh (có) tr� tu�̣ c�ng năng v� t�̣n.

Th�́ nào là b�̣c mẹ hi�̀n nu�i dưỡng ch�n th�̣t?

Vọng nhi�̃m nhi�̀u đời (cũng) chuy�̉n thành thanh tịnh. Th�m di�̣u, ch�n th�̣t r�́t ráo như v�̣y. (B�̣c) giác ng�̣ b�́t thoái, thắng nghĩa vi�n mãn. Tỳ-ni giới lu�̣t, chúng sinh n�n nh�̣n. Ph�̣t dạy căn bản: cõi th�̣t vi�n mãn. Mọi thứ tà ki�́n m� mờ chẳng sinh. Tự tánh tĩnh trụ, t�m lặng hòa hợp. Thắng nghĩa phát sinh, tà ki�́n chẳng d�́y. Dứt bỏ m�y mờ, hướng c�̀u b�nh đẳng.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, T�n giả h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa quảng di�̃n thứ hai mươi hai cùng hai mươi ba hợp lại.

Ch�́p ngã, thọ kh�̉, đi�n đảo th�̣t sự, thắng nghĩa Như như tác dụng hi�̣n bày. Đó là tùy thu�̣n, th�́u đạt nghĩa lợi hạnh B�̀-tát �́y tr� tu�̣ thù thắng.

Tự tánh các loài an tĩnh, ung dung. H�́t lòng t�n tượng mong đạt phước báo. An cư tịch tĩnh, t�m mờ dứt sạch. Nơi ch�́n nghi�m đẹp, bụi bặm đ�̀u h�́t. Hai mươi hai g�́c (ph�̉m) thi�̣n pháp Dục (rõ) nghĩa. Thi�̣n ác hi�̣n rõ như bóng theo h�nh. Đó là nghĩa đạt được, chứ kh�ng phải nghĩa kh�ng đạt được.

Xứ sở của vua thịnh vượng, an �̉n. Dứt bỏ, di�̣t các nhi�̃m ác th�m căn. Giáo hóa mu�n loài g�̀m đủ h�nh tướng. Th�̣t �́y khó đạt. Phép tắc nghi�m minh. Phi�̀n não d�́y l�n, rõ nghĩa dòng thác. H�nh bóng tạo nghi�̣p, quả báo g�̀m đủ. Tự tánh th�ng tỏ, oán đ�́i nào còn. Xa l�a đi�n đảo hi�̣n hành r�̣ng khắp. Lực dụng b�́ th� kh�́ hợp nơi ch�́n. Nhớ nghĩ lời Ph�̣t, t�n k�nh v� cùng. Tướng tr� tu�̣ �́y (Ph�̣t) đạt đ�́n v� t�̣n. Đại thừa b�nh đẳng, hóa đ�̣ là ch�nh. Tham ái trói bu�̣c cả hạnh từ bi. Lực dụng tự tại chuy�̉n đ�̉i t�́t cả. Giới đức thanh tịnh, phép tắc theo đúng. Th�n t�m thượng di�̣u trong sáng như ngọc. H�nh tướng phù hợp, sự nghi�̣p thù thắng. B�̀-tát kh�́ hợp, đ�̣ng tĩnh khá nương. Là cõi b�nh đẳng, bỉ ngã là m�̣t. Lực dụng phát sinh, quả báo thành tựu. (Như) mẹ hi�̀n y�u quý, khắp ch�́n thu�̣n theo. Đi�n đảo, các mạn tràn d�́y khắp loài. Hi�̣n hành bu�̣c th�̉ năng sinh hý lu�̣n. Thọ mạng chung cu�̣c trong ngoài đ�̀u khắp. Là ch�́n trượng phu xa l�a hý lu�̣n, Cứu cánh (của) chúng sinh gắn li�̀n trói bu�̣c. Dòng thác phi�̀n não l�i cu�́n chẳng sinh. T�́n tu Ph�̣t đạo, phước đức b�̀n vững. (Các loài) ngã mạn, ch�́p trước đi�n đảo, khắp ch�́n. Thanh tịnh thắng nghĩa phát sinh, trừ dứt. Ch�n thường hợp nh�́t, th�́u đạt kh�ng ngừng. L�a bỏ che bu�̣c, cõi ý thanh tịnh. Dứt sạch hoạn nạn, vọng tưởng, phỉ báng. Thù thắng tịnh di�̣u, bỉ ngã dung th�ng. Mười loại phi�̀n não căn bản chẳng d�́y. Trói bu�̣c, bi�́n khắp (phi�̀n não) ch�́ ngự, quy�́t dứt.

Th�́ nào là t�m si hủy di�̣t th�̉ lực?

Nh�̣n l�́y ác báo uy lực tự h�́t. Ph�n bi�̣t ch�́p ngã, chứng (quả) Thánh mới trừ. Các mạn nhờ có chánh ki�́n loại bỏ. Si đ�̣n, hý lu�̣n kh�ng nh�n d�́y khởi. Phát huy Th�̣p thi�̣n th�́ gian tùy thu�̣n. Giới m�́c (của) mạng �́y làm tăng ch�́p trước. Vọng tưởng ph�n bi�̣t, quy�́t định chịu quả. Rừng c�y phá chặt, như (cõi) kh�ng v� bi�n. Nh�̣n quả th�ch hợp, y�u th�ch ph�̀n lợi. Th�n mang ngã mạn, g�́c càng nặng th�m. Th�n quả phù hợp cũng như h�nh bóng. Tịch nhi�n v� ngại, như (cõi) kh�ng bao la. Tham ái phát sinh, quả báo trong nh�n. Pháp lành kh�ng tu, làm sao chứng quả? Tịch tĩnh như (cõi) kh�ng, bao la khắp ch�́n. Nh�n thi�̣n sinh khởi, quả báo thu�̣n theo. Tự tánh thanh tịnh, đi�n đảo dừng lặng. H�nh, ti�́ng, thi�̣n xảo tạo dựng Ph�̣t sự. Thọ mạng đúng ph�̀n, khó mà l�̃n tránh. Giáo hóa tự tha th�m di�̣u, lớn lao. Ngã ch�́p tăng mạnh, b�nh đẳng khó đạt. Hướng c�̀u thắng nghĩa vi�n mãn như v�̣y. Đức hạnh hữu t�nh (là) vui hòa khéo tu. Thanh tịnh, trong lặng, s�u xa gắng đạt.�

Th�́ nào là t�m pháp, ch�n như là tánh?�

An trụ, b�nh đẳng đúng ph�̀n khắp ch�́n. Thắng nghĩa vi�n mãn, dứt mọi tạo nghi�̣p. Mười loại đường nghi�̣p đ�̀u do t�m khởi. G�́c r�̃ mờ t�́i, che th�̉ (là) do si. Tưởng hợp, ngăn che, vương, sở (t�m) đ�̀u có. Ngã mạn ph�n chia đ�́n bảy − ch�n loại. Dòng thác căn tùy (phi�̀n não), Như Lai hằng dứt. B�́ th� văn nghĩa (pháp th�), đó là Đại thừa. Ph�̣t, Pháp, Tăng bảo r�́t ráo an định. Thi�̣n ác hai tướng, đ�́i xứng (h�nh) l�̣p n�n. Th�ng tỏ đúng ph�̀n dài l�u khó đạt. Nh�n (đ�̉) đạt cõi trời do nhờ sức thi�̣n. Nơi ch�́n an trụ, giữ g�n c�̉n m�̣t. Hóa đ�̣ t�̣n chúng cùng theo tam thừa. Nh�̣n rõ bạn lành, tăng th�m thắng lực. Ch�́p ngã dứt trừ, hòa hợp m�̣t loại. Thắng nghĩa hi�̣n rõ, trói bu�̣c chẳng sinh. Hành, giải g�̀m đủ, gánh vác Thánh lực. Tánh của Như Lai tức chánh bi�́n tri. Th�n tướng tịnh di�̣u, t�m lặng an trụ. Tr� tu�̣ vi�n mãn, giác ng�̣, an nhi�n. Thắng nghĩa Ni�́t-bàn (là) bỉ ngã đ�̀u dứt. Tr� lực hợp nh�́t, si đ�̣n (đ�̀u) kh�ng còn. Tr� tu�̣ th�m di�̣u, xua sạch v� minh. (B�̣c) Đại trượng phu �́y đạt ch�n thắng nghĩa. Hướng đạt v� tướng, tự tại chỉ tịch. Tu hạnh b�́ th�, đ�̀y đủ, vi�n mãn. Nh�n hóa đ�̣ �́y l�a bỏ trói bu�̣c. Là cõi b�nh đẳng, di�̣u dụng thành tựu. Đi�n đảo r�̣ng khắp, tạo nh�n chẳng sinh. Tùy thu�̣n cung k�nh, hạnh tu trọn đủ. Thắng nghĩa thượng di�̣u, phát huy như th�́. (Như) Rừng che cỏ t�́t, nghi�̣p dữ xa l�a. Đạt tướng tr� tu�̣ tỏ ng�̣ th�m di�̣u. Nh�n thắng phát khởi tự tại v� bi�n. Nh�n Th�̣p thi�̣n hi�̣n hành khắp th�́ gian. Ý (b�̣c) Đại trượng phu vi�n mãn, kh�́ hợp. Tạo nh�n ch�n địa, tu t�̣p thu�̣n hợp. Hành đi�n đảo �́y thảy n�n dứt trừ. (Cùng với) Ngã mạn si đ�̣n (che) th�̉ tánh ch�n th�̣t. Sắc tướng tịnh di�̣u phát sinh trọn đủ. Tham dục trùm khắp, sức d�́y v� t�̣n. Kh�ng (tạo) nh�n dứt trừ, sinh tử mãi bu�̣c. Bu�ng theo phi�̀n não m�́t ch� trượng phu. Kh�ng tin lời Ph�̣t, đúng (là) hạng phàm phu. Mong đạt đúng ph�̀n (th�̣t ra chỉ là) đi�n đảo cùng t�̣n. Nghi�̣p ác d�́y tạo, trói bu�̣c tr�i lăn. Nh�n tánh thanh tịnh, dứt trừ, l�a bỏ (nghi�̣p ác), là ch�́n trượng phu d�́c tu thắng nghi�̣p. Khắp mọi nơi ch�́n an tĩnh, y�n định. Bao lớp nhi�̃m, bu�̣c (bị) trừ di�̣t chẳng sinh. Chúng sinh cõi người tạo phước thù thắng, Thực hi�̣n là ch�nh. Ch�́ đ�̣ trị nước là đi�̀u t�́i thượng. Sắc tướng nghi�m đẹp, kỳ vĩ, khó sánh. Nơi ch�́n thanh tịnh, an tĩnh, y�n định. Tự tánh trong lặng, t�n gọi th�m rõ. Chướng ngại to lớn (của) chúng sinh kh�ng còn. Thắng nghĩa phát khởi, thương d�̃n mu�n loài. Thực hi�̣n b�́t thoái, Ph�̣t lực h�̣ tr�. Vững tu t�̣n cùng, rõ nghĩa thường trụ. Oán k�́t cùng gặp, gắng sức tùy thu�̣n. Dứt bỏ tham dục, hướng c�̀u Thánh nh�n. Là cõi B�̀-tát bi nguy�̣n n�n gắn (bó). Th�̉ bị mạn d�́y, khó mà ch�́ ngự. Ch�n ph�̉m, khắp cõi vượt ch�́p (v�̀) lý, sự. Tự tánh nh�̣n ra đi�n đảo v� t�̣n. V� minh, si che, tịch tĩnh khó sinh. Trói cu�̣n ki�́p tằm d�̃ đ�u l�a bỏ. Tạo tác ch�n th�̣t, d�́c tu từ g�́c. T�́t cả (các) hành tướng (đ�̀u) mong đạt thọ mạng. B�̣c Đại trượng phu giáo hóa chúng sinh. Nương ở tự tánh Như như b�nh đẳng. Th�n t�m (là) ch�̃ nương căn bản (của) thức tánh. Phát sinh thắng nghĩa là tánh t�́i thượng. Hóa đ�̣ th�ch hợp (là) vi�̣c làm (của b�̣c) trượng phu. Nơi ch�́n tịch tĩnh, l�a mọi tham dục. Mười phương thanh tịnh, quả Giác vi�n thành. Vọng đ�̣ng bao đời, ph�n ra sở - năng. Nh�n thắng như v�̣y (do) nhi�̀u ki�́p tu t�̣p. Di�̣u dụng thanh tr�, nh�n quả có khác. Hành đ�̣ng thù thắng (là) cứu kh�̉ ban vui. D�̃n dạy mu�n loài k�nh tin Tam bảo. Si, mạn như th�́, ch�́p ngã là g�́c. Đủ sức thực hi�̣n (mọi) h�nh tướng (ch�́p ngã) dứt tuy�̣t. Tự th�̉ mong đạt chuy�̉n bi�́n như v�̣y. Di th�̉ các loài lưu chuy�̉n (nhưng) chẳng m�́t. Đúng ph�̀n cùng t�̣n, sạch nhơ đ�̀u có. Nh�n của thi�̣n tịnh hàm chứa nghĩa lợi. Ch�n th�̣t hướng c�̀u, th�́u đạt phép tắc. Tự tại, an nhi�n kh�ng còn đi�n đảo. Là cõi ngã mạn theo hướng tăng d�́y. Hý lu�̣n c�u k�́t chẳng lúc nào dừng. Nh�n thắng (của) chúng sinh kh�ng th�̉ l�a bỏ. Tạo tác nghĩa lợi (là) nh�n của pháp th�. Mu�n loài kh�̉ não, hủy hoại th�n ph�̀n. (Tạo ra) đi�n đảo t�̣n cùng, khó mà xa l�a. Hạnh th� vi�n mãn, bao la, v� tướng. Giới đức thanh tịnh, rõ nẻo phạm tr�. T�̣n cùng dứt ác (là) phi�̀n não năng l�a. Là cõi B�̀-tát tự tánh thanh tịnh. Hạnh �́y hi�̣n bày, si�ng tu thắng nghĩa, giáo hóa mu�n loài, th�̣t hạnh trượng phu. Phương ti�̣n b�́ th�, d�́c tu thi�̣n tịnh. Chư Ph�̣t h�̣ ni�̣m nh�n lành đ�̀u trọn. Pháp tượng t�n thờ, kh�́ hợp là v�̣y. Khắp nơi an tĩnh, b�nh đẳng như (cõi) kh�ng. Năng dứt tham dục, làm nh�n phạm hạnh. Tự tu hạnh th�, nh�n duy�n r�́t ráo. Trói bu�̣c v� t�̣n là nghĩa (của) dòng thác. H�nh tướng bi�́n chuy�̉n, mắt lu�n nhớ, ghi. Dứt mọi ác ki�́n, thắng nghĩa vi�n mãn. Ngọn ngu�̀n ch�n th�̣t, tự đạt nơi m�nh. �n mẹ lớn lao là nghĩa v� cùng. Tà ki�́n chẳng sinh, thảy đ�̀u ch�n th�̣t. Căn bản giới lu�̣t (là) bày rõ m�̃u mực. Cõi tĩnh an lạc, vắng bặt tham dục. Chúng sinh khắp cõi mong dứt hý lu�̣n. Khéo dứt phi�̀n não, đúng b�̣c Trượng phu. Là (b�̣c) đại hữu t�nh, lực dụng đ�ch th�̣t. H�nh tướng b�nh đẳng khi�́n t�m an trụ.�

Tịch tĩnh là g�́c, vọng tưởng chăng mong, tự tại hi�̣n rõ, đó là an nhi�n. H�nh, bóng g�́c, ngọn, nghĩa lợi như th�́. Hý lu�̣n dứt sạnh, ch�n th�̣t hi�̉n hi�̣n.

Th�́ nào là g�́c của mọi đi�n đảo?�

Tu hạnh c�́u nhi�̃m (d�̃n tới) ngã ch�́p v� bi�n. Bản tánh Như như làm th�́ nào (dứt) sợ? Th�n ph�̀n �́m đói, b�́ th� năng l�a. Đạt nơi ch�́n �́y (bản tánh Như như) vững tu là ch�nh. Hành đ�̣ng bi�́n khắp, gánh vác v� t�̣n. Vi di�̣u s�u xa rõ nét v� tướng. V�̣t dụng trọn n�n tự tại g�̀m đủ. Xứ sở tươi đẹp, thanh tịnh tr�n h�́t. Nghi�m đẹp, tịnh di�̣u cho đ�́n khắp nơi. Giáo pháp thanh tịnh, khéo hi�̣n, tĩnh lặng. Tu nh�n phạm hạnh, dung mạo hi�̣n rõ. Như sư tử vương uy nghi vượt b�̣c. Dung mạo đẹp đẽ, tươi sáng, oai nghi�m. T�m g�́c trong lặng, an nhi�n, an tịnh. G�́c r�̃ si ám (là do) thi�́u nh�n tu�̣ giải. Các pháp đi�n đảo (khi�́n) chánh tr� chẳng sinh. Hành, giải g�̀m đủ, t�m bi l�a bỏ (đi�n đảo). Trói bu�̣c (từ) v� thỉ, (n�n) tham đắm sắc th�n. Giới lu�̣t tịnh di�̣u dứt trừ đi�n đảo. Tạo nh�n thù thắng d�́c tu t�́i thượng. Th�̉ v� bi�̉u sắc, tr�, phạm (gọi) là giới. Hữu t�nh tham ái bùng d�̣y nơi th�n. (Tr�i theo) dòng thác ki�u phóng cu�̀ng d�̣t lớp lớp. Tạo nghi�̣p đi�n đảo (phải có) phép tắc (giới lu�̣t) dừng dứt. Nơi ch�́n thanh tịnh, hành đ�̣ng ch�n th�̣t. Tướng b�nh đẳng �́y căn bản an trụ. Mong được th�́u đạt v�−hữu đúng ph�̀n. Đ�́t nước khắp cõi tịch tĩnh an nhi�n. Giữ giới trong lành (như) rừng che cỏ t�́t. Giới đức kh�ng thi�́u, hợp nh�́t thanh tịnh. Thắng nghĩa phép tắc trọn đủ.

Th�́ nào là nh�n hành của mười pháp thi�̣n?

Sắc tướng tăng trưởng t�̣n cùng như v�̣y. Dung mạo thù thắng, tự tại v� t�̣n. Tươi sáng, oai đẹp, hành giải vi�n mãn. B�́ th� đ�̀y đủ th�n t�m thu�̣n hợp. Phi�̀n não chẳng sinh, tươi trong (như) ngọc quý. Mong đạt lực dụng, thực hi�̣n trọn đủ. Là cõi bao la (của) th�̉ tánh tự tại. C�ng đức b�́ th� (đem lại) tịch tĩnh nghi�m túc. Tự tánh (đạt) tr� tu�̣, dứt mọi kh�̉ não. Tự tánh tư duy, ba nghi�̣p thu�̀n thục. Tạo nh�n thù thắng, mọi vọng tưởng dứt. Si đ�̣n, ngã mạn tạo nghi�̣p hý lu�̣n. Hành đ�̣ng thượng d�̃n, mong đạt vi�n mãn. Ph�̃n n�̣ t�̣n cùng, chỉ dạy dứt bỏ. Sở nguy�̣n trượng phu b�nh đẳng kh�ng l�̣ch. Thu�̣n theo nương giữ t�̣n cùng nơi b�̣c th�̀y truy�̀n dạy. Dứt bỏ hý lu�̣n, hành giải mong đạt. Tánh b�̣c Hi�̀n thánh, nghĩa (là) dứt lu�n lưu.

Th�́ nào là cung k�nh bi�́t trọn, tự tại th�̉ hi�̣n như v�̣y?

Tự tánh thanh tịnh cứu giúp b�nh đẳng. Cõi g�́c n�̉i b�̣t (của) hai loại trọng chướng. (Cùng với) Dòng thác phi�̀n não, nghi�̣p dữ hằng đoạn. Kim cang, v� gián (là sự) tạp nhi�̃m t�̣n cùng. (Các pháp) hữu l�̣u đ�̀u được tự tánh hóa đ�̣. G�́c của tam thừa, tr� tu�̣ quy�́t đạt. C�́u nhi�̃m theo ác (là) th�́ gian phàm phu. (Nhưng từ trong) đi�n đảo c�́u u�́, lực dụng phát sinh. Di�̣t trừ trói bu�̣c, cành lá tươi t�́t. G�́c r�̃ vững chắc dùng đ�́y (làm) th� dụ.

H�́t Quy�̉n 10

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 11

C�̣i ngu�̀n tự tánh tr� tu�̣ th�ng tỏ. H�nh tướng th�m rõ, tĩnh trụ kh�ng não. Trong lặng, an lạc, rõ nghĩa giải thoát. Cõi ác đ�̀y d�̃y đi�n đảo, ch�́p ngã. Ưu kh�̉ lan r�̣ng, phi�̀n não khó trừ. C�̣i r�̃ tai nạn, h�nh tướng khó định. Dòng thác phi�̀n não, Như Lai hằng dứt. Nh�n tự tánh �́y hi�̣n bày khắp ch�́n. Thu�̣n theo nghĩa lợi, căn bản g�̀m đủ. Lực dụng hóa đ�̣ mong đạt v� t�̣n. Thảy đ�̀u tăng th�m ti�́n đ�́n �ch lợi. Cõi ý th�ng tỏ, dứt h�́t hý lu�̣n, phi�̀n não, đi�n đảo dứt bỏ đúng ph�̀n. Nh�n thi�̣n Ba thừa d�̃n dắt mu�n loài. Pháp tánh chư Ph�̣t trong lặng, thanh tịnh. Tri ki�́n ch�n th�̣t, các mạn kh�ng d�́y. Tịch tĩnh th�́u su�́t các nẻo chướng ngại. Ngọn ngu�̀n cõi mạn, giáo hóa dứt trừ. Trói bu�̣c lắm loại, khuy�n dạy ch�́ ngự. Nơi cõi hữu t�nh, tùy thu�̣n sinh khởi. Si�ng năng quán t�m (đạt) th�̀n túc thanh tịnh. Sám h�́i t�̣i l�̃i, th�n t�m khinh an. Tr� tu�̣ Ph�̣t đạo th�ng tỏ ba tánh. Cứu cánh ch�n th�̣t (là) tr� tu�̣ giác ng�̣. Thắng nghĩa Như như, di�̣u giác tròn đ�̀y. Th�́u đạt ch�n tịnh (là) Ma-ha Bát-nhã. Ph�̣t, Đại trượng phu ch�́ ngự mu�n loài. Tịch tĩnh nương tựa, th�ch ứng rõ nghĩa. Ph�̣t đạo thanh tịnh, t�̣t (là) Như Lai tánh. Tr� tu�̣ th�ng tỏ t�̣n cùng mọi lẽ. Nẻo ác t�ch tụ, lành thay gắng l�a! Thắng nghĩa thu�̣n hợp, nghi�̣p tịnh vi�n mãn. L�a bỏ trói bu�̣c, sạch nh�n kh�̉ não. Th�̣t �́y (sạch nh�n kh�̉) mong đạt, quả báo kh�ng vướng. Trượng phu nh�̣n rõ c�̣i r�̃ đi�n đảo. Bu�ng theo đi�n đảo (là) tà hạnh t�̣n cùng, Gắn bó (với) g�́c thi�̣n tu học là v�̣y. Trói bu�̣c t�̣n cùng tự xem (như) nhà ru�̣ng (tài sản). Là ch�́n chúng sinh phải n�n b�́ th�. Quả báo (do) nghi�̣p ác (phải đi) ngược dòng mới dứt. Mười tri�̀n (của) năm cõi (ngăn che), tu phạm hạnh l�a. Hành, giải r�̣ng khắp (là) lực dụng tự tánh. L�a bỏ nghi�̣p dữ (đạt) sắc tướng thượng di�̣u. T�m kh�ng h�nh ch�́t, Ni�́t-bàn v� tướng, hý lu�̣n mạn bu�̣c (nhờ) văn, tu dứt trừ. Th�n ph�̀n ch�n th�̣t, hương thơm bay xa. Th�ng tỏ tăng th�m khắp mọi nơi ch�́n. Thảy mọi y báo (cũng đ�̀u) rõ ch�nh như v�̣y. Mười nẻo thi�̣n �́y, tịnh tu�̣ th�ng tỏ. Hành tướng cõi người, nơi ch�́n thù thắng. Sắc th�̉ t�̣t b�̣c, kh�ng th�̉ hủy hoại. Khéo dạy chúng sinh tu th� vi�n mãn. Cõi ý kh�́ hợp, thù thắng b�́t thoái. Phi�̀n não, si mạn, oán đ�́i d�́y l�n. G�̀m cả trói bu�̣c, ch�́ ngự xa l�a. Là ch�́n cung k�nh thu�̣n theo vương giả. G�́c tu thắng hạnh, l�a cõi x�́u ác. Giáo hóa vi�n mãn t�̣n cùng các ch�́n. Ch�n địa v� tướng, tùy ch�̃ chứng thuy�́t. Mười nẻo đường nghi�̣p, tr� tu�̣ th�ng su�́t. Cõi tánh ch�n th�̣t b�nh đẳng, t�̣n cùng. Thắng nghĩa t�́i t�n là pháp v� vi. Xa l�a si, mạn, hành đ�̣ng phát huy. Oan đ�́i, đi�n đảo, s�́ loại hàng trăm. Dòng thác d�́y l�n, chủng (tử) hi�̣n (hành) v� t�̣n.

Th�́ nào là hữu t�nh l�a quả báo ngạ quỷ?

Đi�n đảo, ngã mạn trói bu�̣c tri�̀n mi�n, C�̣i r�̃ tịch tĩnh hợp l�a tùy lúc. B�́ th� v� tướng mong đạt ch�n th�̣t. Thu�̣n theo b�nh đẳng, phước báo tăng trưởng. Sinh loại cõi người, vương giả tr�n h�́t.

Th�́ nào là g�́c r�̃ các loại ngã mạn?

Trói bu�̣c li�n tục, chịu l�́y kh�̉ não. Tr� tu�̣ y�u th�ch, ng�n ngữ di�̃n bày. Tự tánh tịch tĩnh (như) dứt bỏ đ�̣c dược. Nh�n của bạn lành mong c�̀u kh�́ hợp. Y�u thương, nu�i dưỡng, nơi ch�́n thù thắng. Xa l�a tạo nghi�̣p bao thứ đảo đi�n. S�n h�̣n di�̃n lời, quả báo g�̀m đủ. Bạn lành giúp đỡ, hành giải gắng c�ng. Mong dứt phi�̀n não, tự tại thu�̣n hợp. Tự tánh tỏ ng�̣ c�̣i r�̃ ch�n th�̣t. Tu t�̣p (nhờ) bạn bè, ngu y�́u chuy�̉n đ�̉i. Nh�n thắng vi�n mãn, bản tánh như thị. Thắng nghĩa phát sinh (là) c�̣i r�̃ (của) giáo hóa. Tham trong phi�̀n não cùng sinh ngã mạn. Bạn lành khéo giúp, nh�n tịnh phát khởi. Nơi ch�́n đ�́n, đi, bụi bặm dứt sạch. B�́ th� r�̣ng khắp, (đạt) thanh tịnh ch�n th�̣t. Trói bu�̣c trừ bỏ, d�́c tu th�m tăng. Thắng hạnh phát sinh, an lạc chuy�̉n khắp. Nh�n duy�n thi�̣n di�̣u, đức nghi�̣p hợp ý. Ái lạc tĩnh trụ, l�a bỏ nh�n nhi�̃m. Mười loại pháp thi�̣n chuy�̉n bi�́n t�̣n cùng. Bạn bè đi�n đảo, tự tánh đ�̀u dứt. Tự tánh thành tựu, ch�n th�̣t trọn n�n. Ph�̣t đạo giải thoát, chứng tánh ch�n như. Thắng nghĩa ch�n như, (là) ch�n th�̣t vi�n mãn. (V� như cõi) Trời �́y dứt kh�̉, như th�̣t t�̣n cùng. T�̣n cùng thù thắng, (là) hóa đ�̣ mu�n loài. Giới pháp thanh tịnh, vi�n mãn v� t�̣n. Tr� lực Như Lai vi�n mãn bao la. Thuy�́t pháp ch�n th�̣t, giới m�́c v� cùng.

Th�́ nào là giáo hóa?

Ph�̣t là bạn lành. Nghi�̣p thi�̣n v� l�̣u mười loại vi�n mãn.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, T�n giả Trang nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ hai mươi b�́n

Hợp nh�́t, tăng trưởng, nghĩa tánh Như Lai. Bi nguy�̣n như v�̣y d�́c tu v� t�̣n. Đó là th�́u đạt lời B�̀-tát dạy.

Th�́ nào là mong đạt h�nh tướng tịch tĩnh?

Thắng nghĩa cõi người (là đạt) c�̣i r�̃ ch�n th�̣t. Cõi tánh lớp lớp, căn bản theo loài. Ba loại vi di�̣u ch�́ ngự ba nghi�̣p. H�nh tướng nhi�̀u loại như th�̉ rừng che. Tu nh�n thanh tịnh, th�n ph�̀n tự tại. Đạo Ph�̣t b�nh đẳng, gi�́ng như cõi kh�ng. Lực dụng tạo tác chuy�̉n bi�́n kh�ng cùng. (Phi�̀n não v� như) đ�́t sinh đ�̣c dược, phước lực khá trừ. Chúng sinh tạo nh�n b�nh đẳng vi�n mãn. Chi ph�̀n tạo tác thượng di�̣u tịch tĩnh. Giáo pháp từ bi cứu giúp mu�n loài. Hành, giải tăng trưởng, t�m tu thanh tịnh. Ba loại b�́t thoái (là) g�́c mọi ch�n th�̣t. (Như) Mẹ hi�̀n dạy trao dứt bỏ hý lu�̣n. Tr� tu�̣ th�ng tỏ, nh�̣n rõ tham dục. Hòa hợp như v�̣y, phi�̀n não chướng di�̣t. Khắp mọi nơi ch�́n tu hạnh đi�̀u phục. Chúng sinh cõi người t�m c�̀u khó đạt. Thu�̣n theo đi�n đảo, si đ�̣n trói bu�̣c. Ch�́ ngự, d�̃n dắt thường xuy�n gắng sức. Nh�̣n rõ hý lu�̣n lớp lớp c�u k�́t. Là ch�̃ tu th�, đi�̀u ch�n th�̣t �́y, đ�̣c (dược) vọng (tưởng) kh�ng hại. T�́t cả Ph�̣t tánh sáng tỏ kh�ng hai. Giải thoát đúng nghĩa, nghĩa lợi thu�̣n hợp. Pháp lành thu�̣n tịnh, hành giả n�n gắng sức. Ngã mạn, tham, bu�̣c, b�́t thi�̣n che l�́p: th�n t�m, năm u�̉n, tự tánh thanh tịnh. Thánh hi�̀n th�ng tỏ, kh�ng tạo đi�n đảo. Th�n th�̉ thù thắng, ý vui tự tại. Cõi nước tươi đẹp, v� cùng trang nghi�m. Cõi chúng sinh r�̣ng, tươi đẹp, như (cõi) trời. Nh�n thắng phát sinh (đạt) tự tại v� bi�n. Tĩnh trụ ch�́ ngự ngã mạn, si đ�̣n. Th�n tướng càng lớn, ch�́p ngã càng gắn. Mức đ�̣ cao th�́p ph�n thượng, trung, hạ. Là ch�́n B�̀-tát (tạo ra) h�nh tướng thanh tịnh. Tu t�̣p tự tại. Nghĩa lợi thắng thừa. Thanh tịnh thu�̣n hợp.

Như vua đủ sức sửa trị thù thắng. Thường kh�ng thay đ�̉i. Tạo nh�n tịch tĩnh, gánh vác cõi xa. Mong dứt hý lu�̣n, di�̣t h�́t � tạp. Nơi ch�́n l�̀n lượt phát khởi tịnh di�̣u. T�m ý vui th�ch, an định vững vàng. Che chở mu�n d�n như m�y phủ khắp. Lực dụng b�́ th� (đem lại) h�nh tướng hòa hợp. Là nơi b�nh đẳng, mọi v�̣t qu�n ph�n. Lực lượng tự tại từ m�̣t bi�́n khắp. Dứt sạch bụi nhơ, di�̣u dụng th�ng tỏ. Nơi ch�́n giáo hóa mong dứt kinh sợ. H�nh tướng hợp nh�́t thành tựu nghi�m túc. Tr� tu�̣ bao la, dưỡng nu�i g�̀m đủ. Là ch�́n thanh tịnh, hành giải tự tại. Xa l�a đi�n đảo, tịch tĩnh tăng trưởng. Dòng thác s�u hi�̉m, sức cu�́n r�̣ng khắp. Ch�́ ngự bu�̣c che, ngăn dứt tăng d�́y. Ái lạc đúng ph�̀n, mong đạt tịch tĩnh. Ý d�́y ki�u, phóng, nẻo thi�̣n mịt mờ. B�́n tướng phi�̀n não chuy�̉n bi�́n cùng t�̣n. Như vua tự tại, ch�́ đ�̣ vi�n mãn. Là cõi B�̀-tát như (cõi) kh�ng, v� ngại.

Th�́ nào là thanh tướng lớn nhỏ ngăn ngại?

Thanh tịnh b�́ th�. Vương giả thành th�̣t. T�m Từ phát khởi, tinh th� chuy�̉n đ�̉i. Tịch tĩnh thắng nghĩa (là) an nhi�n, y�n tịnh. Th�n, ngữ, ý tạo mười loại thi�̣n, ác. Ph�n bi�̣t đúng ph�̀n khắp mọi nơi ch�́n. Ba tánh giác ng�̣ (như) mẹ hi�̀n nu�i con. Khéo bi�́t tánh hạnh, cơm áo của con. Cũng như vị vua khéo trị cõi nước.

Th�́ nào là cõi t�m dứt ác, hý lu�̣n?

Sắc tướng tươi đẹp hòa hợp đáng y�u. Tai nạn chẳng có, hủy hoại chẳng sinh. Như g�́c v� tướng, lực dụng hòa hợp. Năng dứt tham dục, s�n h�̣n, ngu si. Thuy�́t pháp ch�n th�̣t, thu�̣n theo tu học. Rõ nẻo sinh tử (trong) ba cõi ch�n địa. Bi�́n đ�̉i, qua lại, hơn kém kh�ng định. B�nh đẳng, tịch tĩnh dứt các si mạn.

Th�́ nào là ba tranh, g�́c của tham, s�n, si?

Tạo nh�n tranh cãi, chịu quả b�̀n cùng. Tạo ng�n ngữ �́y phải n�n tu t�̣p. Th�n t�m tự tại, gánh vác đúng thực. Tr� tu�̣ thanh tịnh tỏ rõ Đại thừa. Các pháp cứu cánh di�̣u giác vi�n mãn. Đúng ph�̀n l�u dài, trải ba đại ki�́p. Ru�̣ng t�m tu th�, xứ an, tự tại. Hành, giải g�̀m đủ, rõ phi�̀n não chướng. Nơi ch�́n thực hi�̣n an tĩnh vi�n mãn. T�m thường tu�̣ th�, h�nh tướng th�n thu�̣c. Bản lai b�́t sinh, chẳng h�̀ bị bu�̣c. Tạo tác v�̣t dụng thù di�̣u đáng quý, quy ngưỡng Thánh hi�̀n, thượng di�̣u vi�n mãn. Thi�n chủ Đ�́ Th�ch, tr� tu�̣ thù thắng. Tỏ rõ các loài (hữu t�nh) t�m hành các pháp. Như Lai ứng hi�̣n di�̣u dụng bao la. Thắng nghĩa th�m di�̣u (là) thanh tịnh thu�̣n hợp. Sắc tướng vi�n mãn, thọ mạng �̉n định. Phi�̀n não, dục tham ưu kh�̉ chẳng dừng. Xa l�a si mạn, d�́c tu tịnh di�̣u. Hý lu�̣n trọn n�n (tạo) bu�̣c che cùng t�̣n. Khi�́n t�m bị hãm nơi h�̀m h�́ s�u. Nh��n l�́y cảnh kh�̉, nung đ�́t chẳng dừng. Dòng thác phi�̀n não bủa v�y cõi ý. Tự th�̉ tươi lành, sắc tướng tịnh di�̣u. Thảy đ�̀u phát sinh khắp mọi nơi ch�́n. Lực dụng thu�̣n hợp, sở học vi�n mãn. Phát khởi hướng c�̀u đạt �V� sinh nh�̃n�. T�m tòi r�̣ng khắp, thù thắng cùng t�̣n. Hóa đ�̣ b�nh đẳng, thanh tịnh g�̀m đủ. Dứt bỏ ngã mạn, b�́ th� ch�n th�̣t. Th�n, ngữ, ý hành phát khởi b�́ th�. Mười nẻo nghi�̣p �́y, tự tại t�̣n cùng. Thu�̣n hòa g�̀m đủ, thanh tịnh th�m tăng. Thánh tr� th�ng tỏ giới m�́c hữu v�. H�nh tướng dài, ngắn rõ lẽ v� ngại. Gánh vác, b�́ th�, dứt đi�n đảo, mạn. Chủ t�̉ tự tại, th�̉ hi�̣n khắp ch�́n. Ý thức hòa hợp g�̀m đủ ngã mạn. G�́c �́y (Mạn) bu�̣c th�̉, các mạn l�́p tánh. Có đủ si đ�̣n, đi�n đảo bỉ thử. Nhớ nghĩ th�n, oán kh�ng lúc nào dừng. Kh�̉ não, t�̣i l�̃i c�u k�́t khó l�a. Phát khởi bi�́n chuy�̉n, tăng trưởng khắp cõi. Tự tánh Như Lai tr� tỏ, thanh tịnh. Hành, giải ch�n th�̣t, d�̃n dạy mu�n loài. B�́ th� tịnh di�̣u v� bi�n xứ sở. L�a bỏ, kh�ng (tạo) nh�n dòng thác đi�n đảo. (Như) cõi nước (của) vua r�̣ng, phép tắc nghi�m ngặt, Dung mạo thù thắng, thanh tịnh đáng y�u. Suy nghĩ, hành đ�̣ng như mẹ nu�i con. Tỏ ng�̣ ch�n th�̣t, vi di�̣u s�u xa. Khi�m cung, thu�̣n theo hạnh của cõi người. Nơi ở tự tại, tạo nh�n tịnh hạnh. S�n h�̣n t�̣n cùng (là) ch�̃ đắm (của) kẻ ngu. Ba loại dòng thác, tham s�n si (là) g�́c. Thánh quả t�́i thượng y bát chẳng rời. Tự tánh th�̉ hi�̣n, đạo nghi�̣p thù thắng. Tánh như thành tựu, di�̣u lực phát sinh. Ch�n th�̣t t�̣n cùng, nơi ch�́n hợp ý. T�m pháp hướng đạt, tỏ ng�̣ nhờ tr� (tu�̣), là ch�́n vương giả Thánh đức an định. Cõi nước an tĩnh dứt nh�n hý lu�̣n. Nghĩa lý th�ch hợp, nh�n thắng phát huy. Hủy di�̣t nơi ch�́n mạn, nhi�̃m, oan đ�́i. B�́ th� mong đạt thắng nghĩa tư duy. Suy ki�̣t (là) t�n gọi (của) tạo tác s�n h�̣n. Ngã, ngã sở, nh�̣n thức, suy t�m (đ�̀u) đi�n đảo, (phải nhờ) tịch tĩnh đi�̀u phục ch�́ ngự.

Th�́ nào là đúng lúc chủ th�̉ ngạc nhi�n nh�̣n ra các nét phong phú, sắc bén, y�́u kém của hý lu�̣n do ngã mạn tạo tác?

Dòng thác như th�́ rõ nghĩa n�̉i ch�m. Nh�n b�́ th� �́y cứu giúp nghèo kh�̉. Thi�̀n định dứt trừ đi�n đảo c�́u u�́. Đi�̀u phục ki�u, phóng, bỉ ngã tự tại. Lực dụng thanh tịnh, hý lu�̣n kh�ng th�̉ (d�́y l�n). Thắng giáo thanh tịnh dứt h�́t oán đ�̣c. Tu học hướng ti�́n mong đạt như v�̣y. Tánh của Như Lai th�ng tỏ vi�n mãn. Phi�̀n não, đi�n đảo ngăn che tự tánh (chúng sinh). C�̣i r�̃ như th�́ (là từ) v� thỉ nhi�̀u ki�́p. Tánh sạch phi�̀n não, ch�n th�̣t như (cõi) kh�ng. Thanh tịnh chỉ dạy, hi�̉u bi�́t ch�́ ngự các mạn, ki�u, phóng. Tịnh thức �b�́t sinh� là tự tánh bi�́n chuy�̉n. Cõi dữ, ngu mu�̣i, chẳng n�n hướng c�̀u. Thu�̣n theo nhi�̃m, tranh, nh�n bu�̣c tăng th�m. Cõi người si đ�̣n, Thánh tr� khó sinh. Giới hạnh thanh tịnh, giáo hóa thù thắng. Hành đ�̣ng hòa hợp, g�́c của hạnh th�. Ch�n th�̣t trọn đủ, lực dụng tự tại. Tr� tu�̣ phát sinh, dứt sợ, chẳng m�́t. Cõi đi�n đảo �́y, giới lu�̣t ch�́ ngự. T�́i thượng, kh�ng m�́t, đi�̀u phục, thực hi�̣n. Th�n ph�̀n thu�̣n theo nghĩa lợi lớn lao. Tánh của phi�̀n não d�́y tăng đ�̀u dứt. Căn bản nh�n thắng, tự tại thu�̣n hợp. Ham th�ch b�́ th�, h�nh tướng kh�ng m�́t. Nh�n phi�̀n não kia tạo n�n ch�́p trước. Như b�̣c đại vương trị nước kh�ng minh. Sợ hãi thực sự, g�́c của nhi�̃m, vọng. Tự tại, v� ngã, đủ lực thực hi�̣n. Tu hạnh tịch tĩnh, nh�n g�́c bao đời. Th�n ph�̀n ch�́p trước, th�̣t khó cởi mở. Ch�n th�̣t, b�nh đẳng, lưu chuy�̉n kh�ng hoại. Cõi pháp n�n h�nh, bu�̣c che chúng sinh. Hý lu�̣n c�́u u�́, qu�́y l�́p cõi sinh, nơi ch�́n chẳng có. V� minh d�́y khởi, chuy�̉n bi�́n lắm đường.

Di�̣u dụng Ph�̣t đạo thanh tịnh tự tại, là ch�́n vương giả Thánh đức phát huy. Tự tánh tr� tu�̣ lu�n lu�n tỏa chi�́u. Như ong tạo m�̣t, cùng giúp n�n c�ng. Thánh tr� th�ng tỏ, tịch tĩnh vi�n mãn. Ng�n ngữ phát sinh an lành, thu�̀n khi�́t. Chúng sinh như th�́ (đủ cả) tịch tĩnh, nhi�̃m �. Ngã ch�́p s�u dày (khi�́n) hữu t�nh sinh sợ. G�́c ý b�nh đẳng, hành nh�n b�́ th�. Cứu cánh t�̣n cùng (là) đi�̀u phục khắp ch�́n. Th�́ nào là c�ng dụng h�nh tướng tăng th�m?

Phương ti�̣n hợp ph�̀n, thù thắng phát khởi. Nh�n tánh v� bi�n lực dụng v� ngại. Tự tánh cõi ý vượt quá ng�n ngữ. Di�̣n mạo bi�́n đ�̣ng, mừng gi�̣n thay nhau. Nh�n hành mong đạt, xưa nay như th�́. B�̀-tát tự tại, hành theo giới lu�̣t. D�̃n dạy tạo nh�n, phát sinh cùng t�̣n. Chi ph�̀n (của) th�̉ tánh g�̀m năm loại thức. Tánh duy�n nh�n g�̀n, kh�ng l�a quả báo. Các chi chẳng m�́t, nh�n tánh hòa hợp. Th�ng tỏ ch�n th�̣t, tự tánh là th�́. Đức hạnh ung dung, nghĩa (là) nh�n tùy thu�̣n. Th�̉ tánh mờ t�́i, g�́c do t�m nhi�̃m chi ph�̀n thanh tịnh, (tánh) v� phú, v� ký. Đó là tóm gọn v�̀ cõi ý, tự tánh, tám thức là th�̉, mười hai xứ phải n�n đi�̀u phục.

Th�́ nào là các thứ nghĩa lợi đáng quý?

Tự tánh phát khởi tinh t�́n tu t�̣p. Tr� đạt th�ng tỏ (là) g�́c r�̃ của sự hóa đ�̣. T�m d�́y si đ�̣n (tạo) dòng thác bu�̣c che. Ch�́p ngã, c�́u u�́, nhi�̃m � n�u rõ. Tu t�̣p b�́ th�, th�́u đạt tướng mạo. T�m d�́y ngã mạn trói bu�̣c chúng sinh. G�́c th�̣t (của) ch�́p ngã (là) kh�ng tu b�́ th�. Ba thừa giáo hóa, tự tại trùm khắp.

Th�́ nào là lành thay th�ng tỏ mọi lẽ?

Nh�n của th�m di�̣u dứt sạch kh�̉ não. Thu�̣n hợp thắng nghĩa, g�́c r�̃ tánh bày. S�n h�̣n trùm khắp, tu�̣ giác khó sinh. Phạm hạnh năng l�a, nh�n bu�̣c b�̣nh hoạn.

Th�́ nào là tai chướng, đi�n đảo hi�̣n bày?

Th�́ gian đạt được tự tánh thượng di�̣u. Phước nghi�̣p cõi trời, lực dụng thi�̣n tịnh. Hành, giải g�̀m đủ năm u�̉n, danh sắc. H�nh tướng thù thắng, tạo tác v� t�̣n. Thanh tịnh đi�̀u phục, nghĩa lợi khéo bày. Lành thay tỏ ng�̣ th�̣m th�m vi di�̣u. Ch�́ ngự th�ch đáng (các) hành tướng ngã ch�́p. Nh�n thắng thành tựu, đạt quả vị Ph�̣t. Phước đức giải thoát, xu�́t th�́ tr�n h�́t. Cõi tánh tịnh di�̣u, căn bản (là) v� úy. Nh�̣n thức th�ng đạt, Ph�̣t pháp thắng di�̣u. Th�n t�m thanh tịnh, hành giải đủ lực. Ngoại cảnh thay đ�̉i, lưu chuy�̉n kh�ng m�́t. Tr� tu�̣ sung mãn, tịch tĩnh v� sinh. Sám h�́i dứt nhi�̃m, đi�̀u phục là v�̣y. Các cõi trời �́y tịnh di�̣u hợp nh�́t. Nghi�m đẹp, ch�n th�̣t tăng trưởng thu�̣n hợp. Bi nguy�̣n như v�̣y bao la v� t�̣n. Nghĩa căn bản �́y vi�n mãn, thường trụ. Như Lai vi di�̣u vi�n mãn v� t�̣n. Thánh quả Thanh văn giải thoát sinh tử. Cõi ý thanh tịnh, mười pháp tu học (hoàn t�́t). Thắng nghĩa phát sinh, hướng đạt cứu cánh. Hạnh của B�̀-tát, vi di�̣u s�u xa. Chúng sinh còn đủ các phi�̀n não, chướng. Si đ�̣n, ngã mạn, hạnh của cõi người. Lực dụng ch�n th�̣t tỏ ng�̣, l�a bỏ. Phi�̀n não ngăn th�̉ (tánh) rõ loại căn − tùy (phi�̀n não). Hai mươi sáu pháp, Ba thừa cùng dứt.

B�̀-tát tu hạnh b�́ th�, T�n giả Trang nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ hai mươi lăm.

H�́t Quy�̉n 11

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 12

Vọng tưởng c�́u nhi�̃m, kh�̉ não bu�̣c che cùng t�̣n như cõi kh�ng. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt theo nh�n B�̀-tát.

Th�́ nào là h�nh tướng các b�̣c Thanh văn, Duy�n giác còn mong đạt, n�n gọi là �đ�̣ng chuy�̉n�?

T�̣t b�̣c Đại thừa (là) an định, v� đ�̣ng. Ni�́t-bàn hi�̣n bày: thanh tịnh, tịch mặc. Tánh thi�̣n kh�ng nhi�̃m, vi�n mãn tuy�̣t đ�́i. Lực dụng đạt được (là) nh�n di�̣u �v� tác�. T�m cảnh hòa hợp, uy�̉n chuy�̉n v� bi�n. G�́c tr� tu�̣ sinh lực dụng bao la.�

Ph�̣t tánh hi�̣n bày, hằng dứt (cõi) v� gián. Phàm tánh đã dứt. Hành, giải thi�̣n di�̣u, rõ nghĩa dứt sợ. Th�u giữ mọi m�́i, văn nghĩa bao la. Nh�n Thánh t�̣n cùng, dứt mọi hý lu�̣n. Giữ g�n nghĩa lợi như Sư tử vương. Thanh tịnh v� c�́u đạt phước người, trời. Thắng nghĩa ch�n th�̣t m�nh m�ng, hòa thu�̣n. Rực rỡ, b�́t thoái, ch�́ ngự, dứt bỏ (phi�̀n não, hý lu�̣n). Thượng di�̣u, thanh tịnh vi�n mãn đáng y�u; dung mạo (được) Đ�́ Th�ch cung k�nh, t�n sùng.�

Th�́ nào là hành đ�̣ng phát sinh, chuy�̉n bi�́n?

Thanh tịnh, xa l�a như m�y phủ che. Dung mạo tịch tĩnh, v� c�́u tăng trưởng. Ch�n lý hợp ý, g�́c của tự tại. Tự tánh r�́t ráo, lực dụng trượng phu. Đ�́t nước y�n lành, dứt mười hạnh ác. Sắc tướng quý giá, tạo tác thắng dụng. Như Tứ th�̀n túc t�̣t b�̣c. Tự tánh th�ng tỏ dưỡng nu�i ch�n th�̣t.�

Nơi ch�́n tham dục, t�m Bi y�u giúp. Th�n t�m th�ng su�́t, dứt trừ vọng tưởng. Hành tướng trói bu�̣c, lưu chuy�̉n kh�ng dừng. Tr� tu�̣ th�̉ tánh, chi ph�̀n thù thắng. T�́t cả b�̣nh nạn, nh�̣n rõ th�̣t hư. Xứ sở đi�̀u hòa, t�̣n cùng ngu�̀n ngọn. Năng lực d�́c tu (đạt) di�̣u dụng tịch tĩnh. Dòng thác pháp nhi�̃m, Thánh tr� năng trừ. Quả vị b�́t lai, các cõi h�́t nh�n: Trói bu�̣c nhi�̃m tánh, lực dụng tĩnh lặng. Ch�́ ngự hý lu�̣n (cùng) g�́c r�̃ đi�n đảo. Nhãn thức duy�n sắc, ý thức và thức (thứ) tám. Ba thức cùng thời đ�̀u có duy�n dụng (với sắc: cảnh). Tự tánh thanh tịnh (là) nh�n của d�̃n dạy. Nh�̣n rõ t�̣c họ, cung k�nh cúng dường. Là ch�́n d�́c tu hợp ph�̀n r�̣ng khắp. Tạo nh�n đủ lực (di�̣t) chướng, nhi�̃m, đi�n đảo. Tạo nh�n tịnh di�̣u, hóa đ�̣ trọn đủ. C�ng hạnh b�́ th�, mong đạt Đại thừa. Đúng b�̣c trượng phu: hành đ�̣ng cùng t�̣n. Lực dụng phát khởi, th�́u đạt thanh tịnh. Nơi ch�́n thanh tịnh, hạnh th� vi�n mãn. Cứu cánh đ�̣ sinh (là) cứu giúp hòa hợp. Xa l�a các tướng, cõi tánh th�m tăng. Hướng tới hoan lạc, hành đ�̣ng (d�̃ rơi vào) đi�n đảo. H�nh tướng t�̣n cùng (là) mẹ hi�̀n y�u dưỡng (con). B�́ th� g�̀m đủ danh, tướng các loại. Ch�́ ngự, d�́c tu, rõ nghĩa b�́t thoái. Hành th� b�nh đẳng, thu�̣n hợp th�m tăng. Là ch�́n B�̀-tát hướng c�̀u ch�n th�̣t. Bi nguy�̣n tu t�̣p. Kinh, giáo thành tựu. Nh�n tướng thù thắng (là) b�́ th� b�nh đẳng. Th�ng tỏ phép tắc, tự tại tịch tĩnh. Đ�̣c hại hi�̣n bày, si đ�̣n đ�̀u đủ. Thắng nghĩa t�̣t b�̣c (là) thực hi�̣n thanh tịnh. Hành, giải b�́t thoái, (nh�̣n) rõ g�́c tai họa. Th�ng tỏ, ch�́ ngự các thứ nhi�̃m, vọng. Nh�n kh�ng (theo đúng) m�̃u mực, (cũng như) thành �́p (bị) hủy hoại. Cõi xa khó tới, t�m linh (cũng) như v�̣y. Sinh loại cõi người, đi�n đảo si đ�̣n. Các mạn (cùng với) mười pháp hòa hợp sinh khởi. Th�̉ ch�n th�̣t �́y, hý lu�̣n tạo nhi�̃m. Tự tánh ch�́p ngã, t�m d�́y hý lu�̣n. Khắp ch�́n tạo nh�n, kh�́ hợp t�̣n cùng. Th�ng tỏ cùng t�̣n, hướng đạt tinh di�̣u. Bụi bặm trói bu�̣c, Ph�̣t đạo trừ di�̣t. Nơi ch�́n an tĩnh, dưỡng nu�i thành th�̣t. Tự tánh th�́u đạt, ng�n ngữ phát sinh. Hữu t�nh ái dục, chi ph�̀n � nhi�̃m. đi�n đảo si mạn ch�́p ngã đ�̀u có. Cõi ý thu�̣n hợp, thanh tịnh hi�̣n hành. Hướng c�̀u hý lu�̣n, dòng thác th�m mạnh. Nghi�̣p dữ, c�́u u�́, nơi ch�́n kh�ng bày. Năng l�a nhi�̃m bu�̣c, h�nh tướng tĩnh lặng. Ý pháp kh�́ hợp, tạo tác giảm, tăng. Hóa đ�̣ đúng thực (là) thanh tịnh thu�̣n hợp. Cõi quỷhi�̣n bày cũng kh�ng t�̀n tại. Kh�̉ não, l�̀m l�̃i, (do) tự bu�̣c kh�ng mở. Thắng nghĩa b�nh đẳng, kh�ng nh�n sao đạt. Th�́u su�́t t�̣n cùng mọi nẻo dục lạc. Là ch�́n mọi người si�ng tu Thánh đạo. Th�́u rõ hành tướng trói bu�̣c d�́y th�m. Gánh vác vi�̣c lớn, hướng đạt nh�n thắng. Cứu cánh vi�n mãn (là) thắng nghĩa phát sinh. Hành th� b�nh đẳng, lực dụng th�ng tỏ. Hóa đ�̣ qu�̀n m� d�̃n v�̀ nẻo th�̣t. Các pháp bị nhi�̃m g�́c từ ngã mạn. Tham ái dục lạc qu�́y đ�̣ng tự tại. B�̣c th�̀y m�̃u mực chỉ dạy rõ lời. H�nh tướng thanh tịnh v� bi�n như v�̣y. Tạo tác ở đ�y (thanh tịnh) nh�n (của) mọi hành nghi�̣p. Hóa đ�̣ chúng sinh dứt mọi hoạn nạn. Đi�n đảo hý lu�̣n, hữu t�nh ch�́ ngự. Tự tại �t dục nh�̣n rõ tánh nhi�̃m. Xa l�a ái bu�̣c (đạt) b�nh đẳng ch�n th�̣t. Thánh quả t�́i thắng (là) nghi�m tịnh hi�̣n hành. Ngu�̀n ngọn hòa hợp, tạp nhi�̃m đ�̀u sạch. Di�̣u dụng tự tánh, nghịch cảnh thành thu�̣n. Là xứ B�̀-tát cõi tánh thanh tịnh. Giảng giải phát khởi t�̣n cùng khắp ch�́n. T�m kh�ng sắc tướng th�ng tỏ t�̣t b�̣c. Nh�n thắng thành tựu, t�n ngưỡng n�n gắn (bó). Tự tánh tri ki�́n sinh khởi t�̣n cùng. H�nh tướng b�nh đẳng. (Là) hành đ�̣ng thu�̣n hợp. �V� úy� g�̀m đủ (là) đức hạnh (của) chúng sinh. Nơi ch�́n vững tu, thu�̣n theo ch�n th�̣t. C�̣i r�̃ thanh tịnh, tĩnh lặng, �b�́t sinh�. Tự tại (trong) bi�́n chuy�̉n, th�̣m th�m khó đạt. Hữu t�nh hành giải đ�̀y đủ g�́c tịch (tĩnh của m�nh). Tr� tu�̣ chứng đạt tịnh di�̣u thu�̀n khi�́t. T�̣n cùng b�́ th� (nhằm đạt) sắc tướng �t dục. Chi ph�̀n tạo nghi�̣p, hợp nh�́t b�́t thoái. Thu�̣n theo hành, giải, b�́ th� ban vui. B�́ th� khắp ch�́n, đức hạnh trọn đủ. Đi�̀u phục nh�n hành mong đạt cứu cánh. L�a bỏ đ�̣n, bu�̣c phải có bạn lành. Lực dụng tạo tác (l�́y) chi ph�̀n làm g�́c. Hý lu�̣n d�́y khởi, trói bu�̣c tự tại. Ch�nh nơi hý lu�̣n, tu th� dứt nhi�̃m. Cõi ý ch�n th�̣t, ch�n lý mới hi�̣n. Bu�ng theo dòng thác, đi�n đảo trùm khắp. Ch�́ ngự t�m hành, thảy đ�̉ tu t�̣p. Tỳ-nại-da pháp, Tr�, Phạm đ�̀y đủ. Th�ng tỏ tịch tĩnh, nh�n g�́c mọi pháp. B�̀-tát mong đạt ái lạc hợp ý. Chi ph�̀n năm loại (b�́ th�) phước báo ứng hợp. Nơi ch�́n kh�́ hợp phát sinh th�́u đạt. Ch�́p ngã d�́y tranh (cãi), phóng túng sinh mạng. B�̣c đại hữu t�nh tự tại, đi�̀u phục. Tịch tĩnh �v� sinh�, đi�̀u phục mong đạt. Tr� thanh tịnh rõ: Bỉ thử kh�ng th�̣t. Chỉ dạy thanh tịnh ch�n th�̣t, th�m di�̣u. Di�̃n bày, chỉ bảo tịch tĩnh cùng t�̣n. Th�n, ngữ, ý hành theo mười nẻo nghi�̣p. Tịch tĩnh phát sinh. Thảy đi�̀u mong đạt nh�n hành b�nh đẳng, Ngọn ngu�̀n th�́u đạt, c�ng dụng rạng rỡ. Như Sư tử vương y�n định. Th�n ph�̀n vi�n mãn, phép tắc thanh tịnh. Từ g�́c thành th�̣t (đạt) thù thắng v� t�̣n. Giáo pháp thanh tịnh, đi�̀u phục ch�n loài. Làng xóm, xứ sở, nơi nơi (đ�̀u) áp dụng. Tạo nh�n r�̣ng lớn, (đạt) cơm áo sung túc. Nh�n thắng tịnh di�̣u, tánh giác vi�n mãn. Ch�́ ngự hi�̣n hành, thù thắng phát sinh. Th�ng tỏ cõi tánh, l�a bỏ hý lu�̣n. Di�̣u lực của Ph�̣t: Quả báo b�nh đẳng. Ái lạc thù di�̣u (là) tịch tĩnh v� tranh. Tạo nghi�̣p thu�̀n h�̣u (đạt) an lành thù thắng. Th�n (kh�̉u, ý) cùng mười hạnh (là những) phương ti�̣n khéo léo (đ�̉ thực hành). Từ thu�̣n hợp �́y, b�́ th� mong c�̀u tu t�̣p r�̣ng khắp. Căn bản thi�̣n di�̣u (đạt) th�m di�̣u t�́i thượng. Thù di�̣u t�̣n cùng, kh�ng ngoài cõi trời. Ngọc quý như ý. Hướng tới tịch tĩnh. L�a ch�́n huy�n náo, trói bu�̣c, g�́c r�̃ (của) dòng thác phi�̀n não. Là xứ qu�́c vương nh�̣n thức rõ ràng. An trụ tĩnh lặng, y�u m�́n mu�n loài. Sửa trị cõi bờ, an lạc kh�ng dứt. V�̣t quý đánh y�u, ch�nh là dạy (đi�̀u) thi�̣n. Ch�́ ngự bỉ ngã, thọ nh�̣n từ th�̀y. Tự tánh b�nh đẳng (th�̉ hi�̣n) khắp mọi nơi ch�́n. Ti�́n tu thành th�̣t, tạo nh�n thù thắng. Hành đ�̣ng tự tại, phép tắc từ (nơi) ta. Tĩnh trụ v� tranh, dứt nh�n dục lạc. T�m như họa sĩ, tạo tác kh�ng cùng. Nh�̣n thức th�́u đạt r�́t ráo (đ�̀u) nương t�m. Pháp di�̣u Th�̣p thi�̣n, chúng sinh (phải) t�m học. Qu�́c vương thực hành đ�̀u khắp vi�n mãn. tĩnh lặng d�̃n dạy đ�m ngày kh�ng dừng. Là ch�́n trượng phu dứt mọi tranh, đ�̣n. Lớp lớp k�nh tin d�́c sức th�́u đạt. Đ�̀ng nữ mong c�̀u (dứt) đi�n đảo kh�̉ não. Ni�̣m ni�̣m tương tục, chúng sinh chuy�̉n bi�́n. Tạo tác dứt nhi�̃m, d�̀i dào lắm loại. Hành đ�̣ng si đ�̣n (do) tham ái kh�ng cùng. H�nh tướng ngã mạn, phi�̀n não nương nhau. G�́c của ch�́p ngã tương hợp thành trăm.

Th�́ nào là đức hạnh hợp ph�̀n tròn lặng?

Tùy thu�̣n, d�́c tu bờ giác hi�̣n bày. Chi ph�̀n tạo tác, lực dụng tăng trưởng. Thu�̣n theo nghĩa lợi, dục lạc càng nhi�̀u. Th�́u đạt nh�n tịnh (đem lại) lợi �ch th�́ gian. Lành thay tự tánh, b�́ th� là nh�n. Cứu giúp chúng sinh dứt mọi đói khát. Th�́u đạt tịch tĩnh, th�ng tỏ ngọn ngu�̀n. Hành, giải vi�n mãn, dứt đi�n đảo, nhi�̃m. Như h�nh tướng tham, hướng mong dứt sạch. Đạt được h�nh tướng v� tánh bao la. Nương tựa bạn lành, cõi tánh r�̣ng mở. L�a bỏ tăng trưởng tranh nhi�̃m, tự tánh sáng tỏ. Hành �́y vi�n mãn, an lạc thu�̣n theo. Chi ph�̀n thu�̣n hợp, g�́c của th�́ gian. Tr� tu�̣ tịch tĩnh, nh�̣n rõ trói bu�̣c. Thắng nghĩa lớn lao, ghi nhớ t�̣n cùng. Hành đ�̣ng phát sinh, như th�̉ đánh địch. Trời, người tĩnh trụ, lực dụng tự tại, d�̃n dạy thanh tịnh, g�́c là đi�̀u phục. Tr� tu�̣ th�ng tỏ, b�́ th� thu�̣n hợp. Mong đạt hi�̣n bày (là) hành mười loại thi�̣n. Qu�́c vương khéo dạy: chúng sinh tham dục. L�̃ bái Thánh hi�̀n, an lạc tự tại. Hành mười loại thi�̣n, (đạt) th�m di�̣u ch�n th�̣t. Thu�̣n theo nơi ch�́n, h�nh tướng th�m hại. Th�n ph�̀n sung đủ, thắng hạnh vi�n mãn. Hạnh lành gắng tu, ngày đ�m kh�ng quản. Nơi ch�́n trượng phu dứt hạnh ngã mạn. Ph�̣t đạo thù thắng, ch�n th�̣t phát sinh. Đi�̀u phục các loài, ngọn ngu�̀n vi�n mãn. B�nh đẳng dứt tranh, th�n tướng dũng lực. Đạt tánh Tam bảo tịch nhi�n, an tĩnh. Nam tử k�nh tin, l�̃ bái phụng thờ. Vương giả tự tại, chúng d�n m�́n m�̣. Ph�̣t đạo phát sinh, dứt sạch ki�u, d�̣t. Cung k�nh, tùy thu�̣n, hướng đạt tịch tĩnh, là ch�́n trượng phu thù thắng phát khởi. Ở ch�́n tự tại, hành hạnh th�́ gian. Nương tựa Th�̣p thi�̣n, đạt tr� ch�n th�̣t. Tịnh di�̣u chư Thi�n (là) an tĩnh thắng nghĩa. Trời người chuy�̉n hợp, nẻo thi�̣n định rõ. Nơi dòng thác �́y, ki�u mạn chẳng còn. Th�n, ngữ, ý hành tu mười hạnh thi�̣n. L�a chướng, phi�̀n não, dứt vọng tưởng, tranh (cùng) bu�̣c, che. Tạo tác c�̣i r�̃ tịch tĩnh. Nh�n hành thanh tịnh (đạt) tịch tĩnh ch�n th�̣t. Tự tánh (của b�̣c) hữu học hành thi�̣n th�́ gian. Ngã ch�́p hý lu�̣n trói bu�̣c h�nh tướng. D�́c tu tịch tĩnh, quả báo rõ th�ng, là lúc qu�́c vương hành mười nẻo thi�̣n. Cõi nước y�n tĩnh, dứt h�́t hý lu�̣n, phép tắc nghi�m túc, sửa trị chúng d�n. Bu�̣c che t�̣n cùng, như m�y mù khắp. Giới m�́c càng tăng, dung mạo th�m rạng. H�nh tướng quý giá ở nơi ta. Hạnh th� phát sinh. Th�n (ngữ, ý) cũng mười loại d�́c sức tu th�. Th�ng tỏ ch�n th�̣t, thù thắng, thượng di�̣u. Dứt các mạn, nhi�̃m, phá trừ ngã ch�́p. Tham ái t�̣n cùng (là) nh�n duy�n (của) hý lu�̣n. Tự tánh tạo tác, v� tranh mong bày. Si mạn trói bu�̣c phát sinh vọng tưởng. Là cõi B�̀-tát th�́u lẽ b�nh đẳng. Th�́u đạt t�̣n cùng t�̣c loại ch�n th�̣t. D�̃n dạy b�nh đẳng hợp ph�̀n vi�n mãn. Tu t�̣p tịch tĩnh, tr� tu�̣ tỏ ng�̣. Giữ g�n th�m gắng, ch�́ ngự các vọng. Tỏ ng�̣ ch�n lý đúng nẻo Đại thừa. G�́c tự tánh bày, ý pháp thu�̣n hợp. Chúng sinh cõi người, lực dụng d�̃n dắt. Thanh tịnh trùm khắp, rõ ch�́n thù thắng. Si đ�̣n ngã mạn g�̀m đủ từ g�́c. Vương giả xu�́t chúng, di�̣u dụng v� bi�n. Nh�n th�̣t r�́t ráo, tu th� r�̣ng khắp. C�̣i r�̃ đúng ph�̀n, th�ng tỏ cùng t�̣n. Tịch tĩnh thắng nghĩa. Lực nh�n thi�̣n di�̣u. Che bu�̣c chẳng sinh, phi�̀n não tự di�̣t.

Th�́ nào là hướng đạt b�́ th� hóa đ�̣?

Là ch�́n qu�́c vương đ�́t nước y�n �̉n. Đủ sức gánh vác, chúng d�n thu�̀n phục. Trăm loài cùng s�́ng, sinh khởi tự nhi�n. Nơi ch�́n trượng phu tịch tĩnh an trụ. Tu ch�́p hạnh xan là ch�́n chẳng th�̣t.

Dòng thác thực kia g�́c g�̀m mười loại. C�̀u hạnh B�̀-đ�̀ đúng Đại trượng phu. Tr� tu�̣ th�m di�̣u, tỏ theo lời Ph�̣t. Si mạn đ�̀u l�a, ch�n th�̣t như v�̣y. (Xa l�a t�́t cả) đi�n đảo nhi�̃m �, nơi sinh phi�̀n não. �Đ�̀ng nữ� bị bu�̣c, khi�́n mẹ lo lắng. Dạy bảo nghi�m minh, ch�́ ngự nghĩa lợi. Hi�̉u bi�́t tăng th�m, th�́u đạt vi�n mãn. Ch�́p ngã th�m dày, phi�̀n não tăng nh�n. Th�n t�m xa l�a mọi thứ đi�n đảo. Là ch�́n qu�́c vương pháp lu�̣t thượng t�n. Dung mạo năng lực trùm khắp như v�̣y. Phát sinh ch�n th�̣t, th�m di�̣u, r�́t ráo. Ng�n ngữ s�u xa, nghĩa lợi hợp ý. Xa l�a nh�n ác, dứt h�́t tham dục. B�́ th� �́y là thắng nghĩa b�nh đẳng. Tu t�̣p th�́u đạt, mong c�̀u thu�̣n hợp. Ch�́p ngã c�́u u�́, tịch tĩnh chẳng sợ. Thu�̣n theo cõi người, tranh bi�̣n thu�̣n hợp. Ngã ki�́n như v�̣y (g�̀m cả) nhi�̃m tạp, tịch mặc. B�̀-đ�̀ Tát-đỏa, ng�n ngữ ch�́ ngự. B�̣c Thánh tu học (hoàn t�́t) chứng lý tịch di�̣t. Xa l�a tạo nh�n (x�́u), hành đ�̣ng (theo) ch�n lý. Mong dứt nghi�̣p dữ, dứt sạch tranh nhi�̃m. Ng�n ngữ d�̃n dạy, nh�n nhi�̃m đ�̀u di�̣t. Th�m v� s�́ nh�n, dứt v� bi�n nhi�̃m. Y�n vui nơi con, t�m nghi đ�̀u dứt.

Th�́ nào là tu t�̣p tịch tĩnh ch�n th�̣t?

Nh�n �́y phát sinh, trừ t�́t cả mạn. Dứt trọn nhi�̃m, tranh. Tĩnh trụ th�̉ hi�̣n. Phương ti�̣n phát khởi, phải c�̀n đủ nh�n. Nơi ch�́n y�n lành, n�n mong đ�́n đó. Là xứ �ba loại�, khi�́n t�m dứt tranh (cãi). Tĩnh trụ, dứt h�́t bi�n ki�́n t�̉n giảm. Ng�n thuy�́t phát sinh nghi�m túc, kh�́ hợp. Tự tánh tịnh di�̣u nương tựa Ph�̣t đạo. Trượng phu chỉ dạy ngọn ngu�̀n mọi cõi. Chi ph�̀n g�̀m đủ, đ�̣c hại đ�̀u sạch. Lực dụng tự tại hành hóa v� bi�n, là ch�́n qu�́c vương d�́c tu cõi thắng. Sắc tướng nghi�m đẹp, lực dụng vững chải. Tĩnh trụ t�̣n cùng, pháp lu�̣t trùm khắp. Trong lặng thu�̣n hợp, mẹ y�u là th�́. Tạo tác sắc tướng, cung k�nh ngưỡng m�̣. Hành giả th�ng tỏ, nơi ch�́n thù thắng. Thọ mạng ngắn dài theo nghi�̣p đã tạo. Giáo thừa n�u rõ mà v�̃n chung đường. Là xứ B�̀-tát bi nguy�̣n r�̣ng lớn. Hóa đ�̣ mu�n loài mười ph�̀n vi�n mãn. Th�̉ sạch ngã mạn, đ�̀y nh�n b�́ th�. Nơi ch�́n tĩnh lặng, lãnh h�̣i ng�n thuy�́t. H�nh tướng bao la, lời vua chỉ rõ. Cõi trời thượng di�̣u, đ�̣c hại thảy l�a. Căn bản an trụ, hý lu�̣n chẳng còn. Nh�n �́y ch�n th�̣t, thắng nghĩa phát sinh. Nh�n tánh tịch tĩnh, lực dụng d�̀i dào. Giáo pháp m�̃u mực, t�́n tu b�́t thoái. Đủ nh�n tịnh di�̣u, dứt nghi�̣p kh�̉ sở. Di�̣u lực tự tại, g�̀m đủ cõi người. Tham dục ngã mạn d�̃n (tới) quả đi�n đảo. Thanh tịnh hi�̣n bày, xứ �̉n, an lạc. Lu�n lu�n nhớ nghĩ, phát sinh, tăng trưởng. Năng lực tự tại, cõi ý hài hòa. T�̣c loại mong đạt nh�n tịnh ch�̃ nương. Tr� tu�̣ thanh tịnh, bu�̣c, tranh dứt trọn. Là cõi qu�́c vương, pháp l�̣nh thu�̣n hợp. Phép tắc m�̃u mực cứu giúp mu�n d�n. Tu t�̣p t�́i thượng vi�n mãn, hòa thu�̣n. Th�ng tỏ thắng nghĩa, dứt các loại mạn. T�̣n di�̣t ch�́p ngã th�́u lời Ph�̣t dạy. Lành thay! Lành thay! Phước đức r�̣ng khắp. Thắng nghĩa thanh tịnh, g�́c mọi tạo tác. Tùy thu�̣n chúng sinh, đức hạnh d�́c tu. Tu t�̣p nh�n thắng, lực dụng hóa đ�̣. Mong đạt thanh tịnh. Dứt tướng ch�́p ngã. Th�́u rõ Th�̣p thi�̣n ch�n th�̣t, tịch mặc. Hành hạnh b�́ th�, đạt ch�n nghĩa lợi. Cõi nước tịch tĩnh, khắp ch�́n thu�̣n hợp. Cõi vua r�̣ng lớn, d�̃n dạy khéo bày. Vương giả rõ là (b�̣c) tr� tu�̣ ch�n th�̣t. Nh�n tịnh an trụ trước mọi chuy�̉n, hoại. Ý thức thanh tịnh hòa hợp, giải thoát. Là cõi qu�́c vương ch� t�n, ch� k�nh. D�̃n dạy mu�n loài, Thánh lực uy nghi�m. Sắc tướng chúng sinh kh�ng cùng m�̣t loại. Thắng nghĩa tăng trưởng mong đạt ch�n th�̣t. C�̣i r�̃ trùm khắp như Sư tử vương. H�nh th�̀n đáng sợ. Vi di�̣u s�u xa, l�a mọi lưu chuy�̉n. Năm cõi, tự tánh, các pháp vi�n mãn. Các pháp cõi người, quả Ph�̣t đạt được. T�̣n cùng hý lu�̣n, thu�̣n − l�a tùy lúc. Căn bản tịch tĩnh, ch�̃ nương của lực dụng. Tu hạnh B�̀-tát, tr� tu�̣ ch�n th�̣t. Thắng nghĩa g�̀m đủ. T�m vọng chẳng sinh. Xứ sở an tĩnh. Giáo hóa chúng sinh. C�ng hạnh bày bi�̣n. Thắng pháp v� bi�n, hướng c�̀u kh�́ hợp. Phép tắc m�̃u mực, Ba thừa n�u rõ. Như b�̣c đại vương, ch�n th�̣t thu�̣n hợp, chỉ dạy ch�n lý. Hướng đạt tr� giải, �danh� kh�ng th�̉ đạt. T�m pháp v�́n tịnh. Tu�̣ giải hòa hợp. Thanh tịnh b�́t thoái. Cõi ý th�ng tỏ. Hành lẽ Như như. Thắng nghĩa các pháp, g�́c tr� tu�̣ đạt. Căn bản đức hạnh, hành giải g�̀m đủ. T�m hi�̣n tinh thu�̀n, đắc �v� sở ngại�. Nh�n thắng hòa thu�̣n, nghi�̣p dữ dứt trừ. Lực dụng tự tại, phát t�m tu t�̣p. Hành nh�n đ�̣c đáo, ái lạc phát khởi. Thanh tịnh hi�̣n khắp, th�ng tỏ, tùy thu�̣n. V� tướng hi�̣n bày, bỉ thử kh�ng ph�n. Tĩnh lặng, trong lành, giải thoát, kh�ng sinh. Đạt được tự tại, g�́c mọi m�̃u mực. An định như núi, gánh vác đủ lực. Hóa đ�̣ chúng sinh, đạt đ�́n cứu cánh. H�nh tướng rạng rỡ. Tạo nh�n tu t�̣p. Hướng c�̀u v� t�̣n. L�a mọi nơi ch�́n. Đức hạnh d�́c tu. Lành thay hành hóa.

Ch�́p ngã như th�́ bủa v�y tự tánh. L�a bỏ ch�n th�̣t, chẳng c�̀u b�́ th�. Nh�n thắng th�n t�m, căn bản sinh khởi. Lời vua khen ngợi. Là ch�́n vương giả gánh vác b�nh đẳng. Th�ng tỏ t�̣n cùng t�́t cả sự th�̣t. Dòng thác các pháp đi�n đảo chẳng còn. Giáo hóa t�̣n cùng, sạch mọi vọng tưởng.

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ hai mươi sáu.

Chúng sinh s�n h�̣n, lưu chuy�̉n xa l�a. Đó là th�́u đạt lời B�̀-tát dạy.

Hạnh thắng an lành, tr� tu�̣ th�ng tỏ. Tự tánh các loài (đ�̀u) theo lẽ báo ứng. Lực dụng c�ng năng g�́c r�̃ lắm thứ. Các b�̣c hữu học đ�̀u dựa cõi nh�n. Th�n t�m thanh tịnh là g�́c (của) tự tánh. Thọ dụng theo nghi�̣p, quả báo nhi�̀u loại. Thắng hạnh phát khởi, tu th� vi�n mãn. Tự tánh trong lành, lực dụng th�́u đạt. Cõi tánh nhi�̀u loài, căn bản (là) Thánh chúng. Ph�̣t pháp tịnh di�̣u, hướng đạt phạm hạnh. Di�̣u dụng b�́ th�, xứ sở tự tại. Hý lu�̣n phát sinh, thi�̣n tịnh dứt trừ. Phép tắc căn bản, thanh tịnh trùm khắp. Phi�̀n não hý lu�̣n, thu�̣n hợp hi�̣n bày. Nh�n thắng t�̣n cùng (là) thắng nghĩa hi�̣n rõ. C�̣i r�̃ tĩnh trụ t�̀n tại như (cõi) kh�ng. Lực dụng th�̣t �́y, tự tại b�́t thoái. Thánh chúng hòa hợp t�̣n cùng như m�y. Tạo tác trọn đủ, ngã mạn chẳng d�́y. Tạo nh�n v� tướng, nh�̣n quả thù thắng. Đi�n đảo, nhi�̃m, mạn, thảy đ�̀u chẳng sinh. Phước báo tự tại, hương thơm bay khắp. Tịch tĩnh như (cõi) kh�ng, đúng nghĩa giải thoát. Hóa đ�̣ căn bản, thành tựu phước đức. Bi�́n hóa tự tại. An lạc như v�̣y.

Th�́ nào là th�ng tỏ thắng dụng (của) nh�n thi�̣n?

Làng xóm, nơi ch�́n, khắp ch�̃ hướng c�̀u. Thảy đ�̀u dứt chướng, tăng trưởng như (cõi) kh�ng. Thắng nghĩa b�́t thoái, th�m di�̣u khó đạt. Là cõi B�̀-tát hành hóa dài l�u. Thu�̣n theo Th�̣p thi�̣n, tự tánh hi�̣n bày. G�́c r�̃ tự tánh, phi�̀n não chẳng sinh. Ngã ki�́n, ch�́p trước, nhi�̃m chướng tự khởi. Quả báo theo h�nh th�̉ kh�ng l�a bỏ. Cũng lại là nơi t�m �́y tu t�̣p. D�̃n dạy tịch tĩnh, h�nh tướng vi�n tịnh. Dung mạo đoan ch�nh, lực dụng lớn lao. Phước báo thọ nh�̣n tăng th�m kh�ng giảm. Nghi�̣p thi�̣n phát huy, hương thơm bay xa. Phát sinh b�́ th� b�nh đẳng vi�n mãn. D�́c tu tịnh di�̣u, thắng nghĩa kh�́ hợp. Thu�̣n theo quá khứ, nh�n mạn chẳng sinh. Th�́u đạt thù thắng, l�a xa ngu mu�̣i. Bỉ thử ch�n th�̣t (là) thắng nghĩa thi�̣n tịnh. Tu th� v� ngã, g�́c mọi h�nh tướng. Tạo tác oán đ�́i, thắng định chẳng sinh. Xa l�a tranh, nhi�̃m, (đạt) b�nh đẳng trang nghi�m. B�́t sinh g�̀m đủ. Nh�n g�́c hý lu�̣n. Tịch nhi�n hi�̣n bày. Giới đức như v�̣y, an tĩnh hòa hợp. Nh�n ph�̃n tạo tranh, nghi�m túc l�a bỏ. T�m tịnh phát khởi, hợp ph�̀n khắp cõi. Tự tánh ch�n th�̣t, r�́t ráo t�̣n cùng. H�nh tướng d�́c tu, th�n th�̉ nh�̣n báo. Tướng nh�n bi�́n đ�̣ng, bạo lực sinh khởi. Rõ ràng trong sáng, báo ứng trọn đủ. Tu t�̣p tăng th�m, tịnh di�̣u đáng quý. Trong lành, tươi đẹp, chẳng h�̀ giảm bớt. Mong đạt tự tại, d�́c tu b�́ th�. Sắc tướng kh�ng tỏ, th�̣t nh�n tr� tu�̣. Là cõi có vua, quả báo hợp ý. Nơi ch�́n trang nghi�m, thanh tịnh tự tại. Th�́u su�́t cõi xa như mắt cùng nh�n. Mong đạt phép tắc, thu�̣n hợp ch�n th�̣t. Sắc tướng hướng tới, tạo nghi�̣p th�ch hợp. Ứng báo từ xưa, thành tựu hi�̣n tại. Bỉ ngã chuy�̉n đ�̉i, tham si tự dứt. Là ch�́n tr� giải tự th�n đạt được. Th�ng tỏ hữu v�, sinh t�m b�́t thoái. Tự tại tu th�, dứt bỏ tham bu�̣c. Phi�̀n não như dòng (nước) xói mòn cu�̣c s�́ng. Tự tha giáo hóa như phép tắc vua. Nh�̣n thức th�́u su�́t thảy đ�̀u đúng thực. Nơi ch�́n tịch tĩnh, tu�̣ giác tỏ ng�̣. Ng�n ngữ lan r�̣ng, lực dụng phát sinh. Bỉ thử tuy xa như cùng đ�́i mặt. Nơi ch�́n tùy thu�̣n l�u b�̀n, trọn vẹn. Th�n th�̉ thù thắng di�̣t sạch đảo đi�n. Tu t�̣p th�ng su�́t, tĩnh trụ hi�̣n bày. Bờ giác rỡ ràng th�m di�̣u, tĩnh lặng. Dứt trừ tham ái, phát khởi b�́t thoái. Phi�̀n não giảm thi�̉u, tịnh di�̣u th�m tỏ. Tự tánh sạch nhi�̃m, kh�́ hợp hi�̉n hi�̣n. Tỏ ng�̣ ch�n th�̣t, lực dụng lớn lao. Tướng năm u�̉n đạt, tùy thu�̣n trọn n�n. Dòng thác chuy�̉n đ�̉i, tịch tĩnh phát khởi. S�u xa vi di�̣u, v�́n kh�ng h�nh tướng. Tự tánh tùy thu�̣n, g�́c v�́n tĩnh trụ. Vọng tưởng tạo tác c�u nhi�̃m, tai họa. Lực dụng gánh vác rời bỏ phi�̀n não. Nh�n tướng chi ph�̀n đạt được ung dung. Rõ lẽ tùy thu�̣n, thắng hạnh gắng làm. Hướng c�̀u lạc ch�́n, tướng đi�n đảo sinh. Phi�̀n não như m�y phủ trùm tự tánh. Trừ t�̣n tai nạn, tịnh di�̣u bày rõ. Th�̣p thi�̣n gắng theo (đạt) tự tánh ch�n th�̣t. Th�́ gian mạn d�́y (nhưng) vương giả tự tại. Vọng tưởng d�́y khắp (là) g�́c mọi trói bu�̣c. Tu t�̣p th�m tăng, quả báo chuy�̉n đ�̉i. Hương giới thơm lừng, tỏ ng�̣ vi�n mãn. Vương giả dung mạo oai nghi�m như th�́. Phước báo t�̣t b�̣c, th�́ gian khó sánh. Tự tánh b�nh đẳng, hành theo Th�̣p thi�̣n. Phước đức vi�n mãn, v� cùng t�n sùng. Là ch�́n vương giả phép tắc đ�̀u khắp. Thánh lực tr�n h�́t cứu đ�̣ mu�n loài. Tr� giải th�ng tỏ, mu�n d�n tin c�̣y. Giáo l�̣nh b�nh đẳng, thảy đ�̀u an tĩnh. Là (b�̣c) Đại trượng phu cõi nước quý giá. Là ch�́n có vua, hành giải g�̀m đủ. Thánh lực an định, dứt đi�n đảo, tranh. Đ�́t nước đói nghèo (là) đi�̀u chưa từng có. Tam bảo an trụ, gắng sức thi hành. Lực dụng tịnh di�̣u, th�́u đạt kh�́ hợp. Là ch�́n B�̀-tát căn bản hành hóa. Lực dụng hơn hẳn, tịch tĩnh vi�n mãn. Cõi ý ung dung dứt mọi trói bu�̣c. Thắng nghĩa phát huy, tịch mặc khắp ch�́n. Tạo tác thu�̣n hợp, b�nh đẳng lan khắp. Lực dụng sinh s�i, tịch tĩnh cùng t�̣n. Si đ�̣n, hý lu�̣n h�́t nhi�n dứt sạch. Mẹ hi�̀n y�n vui chuy�̉n khắp kh�ng dừng. Đói khát kh�ng còn, thảy được an lạc. Bi nguy�̣n r�̣ng khắp, hướng đạt v� t�̣n. Ch�́p ngã chẳng sinh, cõi t�m ch�n th�̣t. Tự tánh ưu vi�̣t (là) tự tại t�̣n cùng. Nơi ch�́n chúng sinh thù thắng, hòa thu�̣n. Tr� căn bản �́y chứng �b�́t khả đắc�. Lực dụng th�n t�m tịch tĩnh như (cõi) kh�ng. H�nh tướng hòa hợp, ngọn ngu�̀n th�m di�̣u. Là cõi tánh u�̉n t�ch tụ, tạo tác. Đi�n đảo t�̣n cùng, c�́u nhi�̃m h�́t mực. Tự tánh chúng sinh g�́c là tinh t�́n. H�nh tướng v� ngã, phát sinh như th�́. Gánh vác cùng t�̣n, tác dụng hợp nh�́t. Tĩnh lặng v� ng�n, sạch mọi vướng b�̣n. G�́c r�̃ v� tướng đ�u d�̃ l�̣ bày. Thu�̣n hợp phát huy mong dứt hý lu�̣n. Tướng th�n tĩnh trụ. Chi ph�̀n thù thắng, v� ngã tự bày. Cõi bi�́n chuy�̉n �́y (b�̣c) hữu học hướng đạt. Ý d�́c tu t�̣p, tai họa dứt h�́t. Phát sinh d�́c tu, tăng trưởng kh�ng m�́t. H�nh tướng tạo được (là) nơi ch�́n t�̣n cùng. Tánh v�́n tịch tĩnh, m�̃u mực trùm khắp. Nương dựa tịnh di�̣u, dung mạo trọn n�n. Tánh tự th�̉ hi�̣n th�m di�̣u, kh�ng ki�u. Tánh u�̉n t�ch tụ, tăng th�m cùng t�̣n. Ngã mạn choáng h�́t tạo n�n tánh phàm. D�́c hướng tịch tĩnh, m�̀m thi�̣n phát sinh. B�̣c đại hữu t�nh, t�m tạo an trụ. Tu th� b�nh đẳng, tịch tĩnh như (cõi) kh�ng. V� tướng tĩnh trụ, dứt mọi kinh sợ. Tĩnh lặng như (cõi) kh�ng, xưa nay �v� tướng�. Tự tánh nhớ nghĩ, quy ngưỡng, t�n sùng. Dạy bảo như v�̣y, hi�̣p nh�́t thu�̣n hợp, là ch�́n mong đạt v�̣t quý xu�́t hi�̣n. Ph�̣t đạo phát huy t�̣n di�̣t vọng tưởng. B�́ th� ch�n th�̣t, tĩnh lặng v� tác. Ba thừa quá đ�̣ cùng v�̀ b�́n giác. Tự tại ch�n th�̣t (là) tịch tĩnh �b�́t sinh�. Sức tướng an nhi�n, lực dụng d�́c tu. Đ�m ngày sáu thời giáo hóa kh�ng ngớt. Dứt bỏ phi�̀n não, t�m tu hòa hợp. Thánh tr� vương giả xem xét khắp cõi. Sinh linh mu�n loài chẳng h�̀ từ bỏ. T�m sinh giải thoát, lời Ph�̣t dạy rõ. B�́ th� kh�ng ki�u, cứu cánh tịnh di�̣u.

Tr� Ph�̣t b�nh đẳng.

Th�́ nào là lại sinh vào hàng hữu l�̣u?

Là xứ có vua cứu giúp nghèo khó. Tham ái trói bu�̣c, tu hạnh c�́u nhi�̃m. Th�n t�m chưa dứt h�́t mọi đi�n đảo. Tạo tác như v�̣y, xứ sở, (th�m) b�́t �̉n. Th�́u đạt vi�n mãn, tu hạnh ch�n ch�nh. Sắc tướng thượng di�̣u, oán đ�́i lặng dừng. Ý dứt ngã mạn. H�nh bóng của t�m. Tạo nh�n d�̃n dạy. T�m v�́n bao la. Bạn lành giúp sức. Tự tánh phát sinh. Dạy trao bày rõ. Thắng nghĩa hòa hợp. Xa l�a ch�́p ngã, là nơi đ�́t nước tu hạnh thanh tịnh. Lực dụng b�́ th�, tự tại như trời. Dứt mọi hý lu�̣n, Thánh lực hi�̉n l�̣. Di�̣u dụng sinh khởi, ki�u mạn t�̣n trừ. T�m thi�̣n (v�́n) khó bày, hướng c�̀u ắt đạt. Tĩnh trụ hòa hợp, l�a tham, s�n, si. C�̣i r�̃ thắng nghĩa, sạch hý lu�̣n, bu�̣c. B�nh đẳng, tự tại, th�́u đạt vi�n mãn. Ch�́p ngã chẳng sinh, th�m di�̣u là v�̣y. Cứu cánh cõi người, vua là t�̣t b�̣c. Tướng mạo vi�n mãn (do) nhi�̀u ki�́p tu t�̣p. G�́c lời Ph�̣t dạy (là) giải thoát chúng sinh. Thọ mạng ngắn dài do ở tạo nghi�̣p. Ch�̃ tựa k�nh tu. Chuy�n tr� tu t�̣p, b�́ th� h�́t mực. Chúng sinh hướng c�̀u l�a bỏ oán đ�̣c. Tu hạnh b�́ th�, lực dụng th�́u đạt. Sắc tướng ch�n th�̣t, nguy�̣n lực tu tr�. Dứt nh�n h�nh tướng, si đ�̣n l�̣ di�̣n. Các loài như v�̣y trói bu�̣c khó l�a, là ch�́n B�̀-tát đạt tr� ch�n th�̣t. D�̃n dắt chúng sinh khỏi nạn đói khát. B�́ th� tùy thu�̣n, mong đạt giới đức. Hằng dứt hý lu�̣n. Đạt được tr� giải. D�́c tu hạnh th�, phi�̀n não chẳng sinh. Tạo nh�n tr� tu�̣. Chúng sinh si đ�̣n (bị) trói bu�̣c dọc ngang. Phi�̀n não như th�́ kh�ng th�̉ xa l�a. Như vị qu�́c vương gánh vác đ�́t nước. Pháp l�̣nh b�nh đẳng thường kh�ng h�̀ bỏ. Mu�n loài d�́y mạn (phải) ch�́ ngự, nghi�m trị. Từ (bi) tr� (tu�̣) cùng sinh, th�́u đạt th�ch hợp. L�̣nh ban ba lượt, đ�̀ ra đúng lúc. Phép tắc nghi�m minh, vi�̣c kh�ng tái phát. Dứt bỏ nghĩa lợi, mong c�̀u chẳng sinh. Xa l�a ch�́p ngã, th�n t�m thư thái. Tướng �́y hợp ph�̀n, đi�̀u lợi tự đạt. B�̀-tát chỉ dạy an tĩnh phát huy. Vương giả như v�̣y, quy�̀n uy trùm khắp. Sửa trị cõi bờ, khắp ch�́n theo giúp. Dứt nh�n đ�̣c hại, thù thắng v� bi�n. Ch�́p ngã, nhi�̃m di�̣t, kh�̉ não kh�ng sinh. Vọng, nhi�̃m, đói khát như th�́ (là) phải dứt. Ngã mạn đ�ch thực, ái bu�̣c li�̀n có. Phép tắc th�ng tỏ, cõi bờ �̉n định. Hữu t�nh giữ t�m tĩnh trụ, dứt mạn. Tự tánh t�m định, th�n th�̉ sung mãn. Dòng thác phi�̀n não kh�ng nơi phát sinh. Ý thi�́u cung k�nh, ngã mạn d�̃y đ�̀y. Giới hạnh kh�ng nghi�m, sợ hãi chẳng dứt. Th�ng tỏ tự tánh bản lai ch�n th�̣t. B�́ th� hợp ph�̀n l�u dài kh�ng m�́t. Tự tánh tu học, hành hạnh b�́t thoái. Ý khởi tu t�̣p, dưỡng nu�i m�̀m thi�̣n. Tịch tĩnh, tự t�n, g�́c của đạo hạnh. B�́ th� tự tu xưa nay v� tướng. Tướng u�̉n tịnh di�̣u, hướng c�̀u kh�́ hợp. Tự tánh giải thoát, v� như đ�̀ h�̀. Thắng nghĩa b�nh đẳng, tịch tĩnh là g�́c. Xa l�a tranh, nhi�̃m, an tĩnh hi�̣n bày. Tài sản v� úy khắp ch�́n hi�̉n hi�̣n. Phát huy thanh tịnh, ch�n th�̣t thu�̣n hợp. Ch�́p ngã kh�ng bày, hý lu�̣n tự di�̣t.

Th�́ nào là tịch tĩnh l�a ngã, ngã pháp?�

Như xứ có vua hành hóa tịnh di�̣u. Bi�n phương an �̉n, cứu giúp b�nh đẳng. Xứ sở �̉n định, mu�n loài an lạc. C�̣i r�̃ đúng ph�̀n, quy k�nh lời Ph�̣t. Xa l�a ch�́p ngã thành th�̣t trọn đủ. Cõi ý thanh tịnh r�́t ráo như (hư) kh�ng. Ý� pháp như v�̣y phát sinh b�nh đẳng. Đức hạnh v� úy, d�́c tu đạt được. B�̀-tát chỉ dạy y�u dưỡng th�n th�̉. Nơi m�nh dứt sạch h�́t mọi đi�n đảo. Xa l�a ch�́p ngã. Thắng nghĩa t�̣n cùng (là) tướng kh�ng bị hoại. Dứt bỏ ki�u mạn, hành giải đ�̀y đủ. Pháp tánh nh�n Thánh (là) c�̣i r�̃ giải thoát. S�n h�̣n d�́y khắp, tĩnh − tranh (cãi) kh�ng dừng. Thanh tịnh bi�́n khắp năng di�̣t tham dục. Cõi học tự tin, th�ng tỏ v� ngã. Tạo tác ch�n th�̣t l�a xa nhi�̃m tạp. Cơm áo sung túc, ng�n ngữ hợp thời. H�nh tướng chuy�̉n bi�́n r�́t ráo như v�̣y. Mẹ hi�̀n dạy bảo, k�m ch�́ ắt đạt. Dứt h�́t vọng tưởng, kh�̉ não, l�̃i l�̀m. Di�̣t trừ phi�̀n não, an lạc g�́p b�̣i. Hý lu�̣n kh�ng còn, thanh tịnh mong đạt. Phước đức tự tại thù thắng v� cùng. Nhi�̀u đời phát sinh tạo nghi�̣p kh�ng tranh. Mọi nẻo si, mạn. (Nhờ) thi�̀n định dứt bỏ. Tạo ra v�̣t dụng cúng dường Tam bảo. Nh�n tu Thánh lực, tr� tu�̣ trùm khắp.

H�́t Quy�̉n 12

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 13

Đức hạnh ch�n th�̣t thi�̣n tịnh như th�́. Dứt tướng nhi�̃m bu�̣c, đạt được an lạc. Thắng nghĩa b�nh đẳng cùng t�̣t như v�̣y. Phát sinh b�́ th� tĩnh lặng trọn đủ. Tu nh�n thắng nghĩa, lực dụng thù thắng. Dứt bỏ phi�̀n não, di�̣u dụng tự tại. Tự tại kh�́ hợp, tạo hạnh th�m di�̣u. Nh�n tu rạng rỡ, th�n t�m chẳng hoại. Hành theo Th�̣p thi�̣n, phi�̀n não đ�̀u di�̣t. Tự tánh thanh tịnh, lực dụng năng giữ. Các pháp đúng ph�̀n, thu�̣n theo tịch tĩnh. Vương giả d�́c tu, đạo đức trùm khắp. Tu hạnh b�́ th�, lực dụng hòa hợp. Cứu cánh thi�̣n tịnh (là) th�́u đạt dứt ác. Năng hóa đ�̣ khắp, an lạc thảy được. Ng�n ngữ thanh tịnh g�́c từ (b�̣c) vương giả. Ph�̣t pháp y�n tĩnh, nghĩa lợi rõ ràng. D�̃n dạy trọn n�n, lực dụng thu�̣n hợp, thanh tịnh vi�n mãn. Hữu t�nh thù thắng, ch�́p ngã chẳng sinh. Vua khéo d�̃n dạy. Tùy thu�̣n như v�̣y, b�́t thoái hi�̣n bày. Năng lực, sở học, giáo hóa hướng đạt.

Th�́ nào là đạt được nh�n thi�̣n di�̣u?

Tự t�n, tu t�̣p (đạt) cứu cánh Ba thừa. Trời �́y s�n h�̣n, ch�n th�̣t cùng tụ. Lực dụng (của) chướng, nhi�̃m, tùy thu�̣n t�̣n cùng. Th�́ gian như v�̣y sinh khởi trói bu�̣c. Trời (ở cõi) Dục, chúng sinh căn bản đ�̀u có. Th�n t�m tịnh di�̣u nghĩa lợi kh�́ hợp. Hữu t�nh thù thắng, như hạnh căn bản. Thắng nghĩa ch�n th�̣t (là) phước đức v� bi�n. Thánh lực Như Lai ngọn ngu�̀n vi�n mãn. Tạo tác ch�n th�̣t, dứt trừ pháp ác. Bi nguy�̣n trọn vẹn, vương giả giáo l�̣nh, v�̣t dụng như v�̣y. Người, trời cung k�nh. Tr� tu�̣ hi�̣n bày. Phép tắc Thánh lực.�

Tr� tu�̣ �́y làm th�́ nào phát khởi hướng đạt?

D�́c tu như v�̣y tr� tỏ ch�n th�̣t.

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ hai mươi bảy.

Thanh tịnh ch�n th�̣t dứt sạch tranh nhi�̃m. R�̣ng lớn t�̣n cùng (là) tướng kh�̉, đ�̣c hi�̣n. Đó là th�́u đạt lời B�̀-tát dạy.�

Th�́ nào là hướng đạt dứt h�́t phi�̀n não?

Si mạn thu�̣n hợp, tham dục m�́t nghĩa. Cứu cánh (của) hữu t�nh (là) tịch tĩnh cùng t�̣n. Pháp tham, s�n, si c�̣i r�̃ (là) m� l�̀m. Từ g�́c b�́t thi�̣n, các mạn, phi�̀n não duy�n nhau mà sinh, nh�̣n l�́y bao thứ kh�̉ não. C�̣i r�̃ �v� úy� là thắng nghĩa t�̣n cùng. Tham, mạn (do) nh�n duy�n (tạo ra), tự tánh (v�́n) ch�n th�̣t. Chúng sinh tạo tác (tham, mạn) dứt bỏ, chẳng sinh. Các pháp thanh tịnh, sạch h�́t c�́u nhi�̃m. Th�́u rõ đi�n đảo đ�̣c hại, kh�ng d�́y. Nh�n của đói khát (là) báo của phi�̀n não. Bu�ng theo đảo đi�n (do) giới hạnh chưa nghi�m. Th�́u đạt nghĩa lợi, dứt bỏ (đi�n đảo) chẳng sinh. Các mạn, phi�̀n não, cùng bu�̣c nhau d�́y. Từ, nh�̃n, b�́ th�, cứu cánh vi�n mãn. Kh�ng nh�n mà đạt. Sắc tướng v�́n kh�ng, tu �b�́t khả đắc�. Hằng dứt dòng thác, hạnh nh�̃n trọn n�n. Th�́ gian v� thường. Giác tánh th�ng đạt. Tự tại di�̣u dụng, tr� tu�̣ sáng tỏ. Xa l�a h�nh tướng, tĩnh lặng thành tựu. Tự th�̉ tịch tĩnh, thanh tịnh hi�̣n bày. Cung k�nh t�́i thượng, th�ng tỏ thù thắng. Đức hạnh từ, nh�̃n (là) t�̣n cùng giải thoát. Th�n t�m (của) tự tánh, tướng bị hủy hoại. Nghi�̣p tạo cả đời, giới, nh�̃n là tr�n h�́t, lực dụng giải thoát. Chủng tử thức tánh, thắng nghĩa ch�n th�̣t, thu�̣n hợp. Si đ�̣n, che bu�̣c m�nh m�ng đ�̀u dứt. Nơi tu th� �́y ng�n ngữ tịch tĩnh.

Th�́ nào là l�a bỏ các pháp hữu học?

Là xứ r�̣ng tu các pháp v� ngã. Tu t�̣p các hạnh, kh�ng ph�n bỉ, thử. H�nh tướng t�́i thượng (là) phước báo dưỡng nu�i. Như sen mới nở, hương thơm lan khắp. Thanh tịnh kh�ng nhi�̃u, bụi bặm thảy kh�ng. Khắp ch�́n trong nước dứt hẳn bạo lực. Di�̣t tướng ki�u mạn, hạnh chánh t�̣n cùng. V�̣t dụng b�nh đẳng, bỉ thử kh�ng ph�n. Cõi ý bi�́n chuy�̉n (tạo) h�nh tướng chi ph�̀n. Tự tánh dứt mạn, nghĩa lợi h�́t lo. Tự tại phát sinh (như) chư Thi�n, (các b�̣c) hữu học. Tịnh di�̣u kh�ng ki�u, phi�̀n não chẳng sinh. Th�ng tỏ h�nh tướng. Ng�n ngữ tăng th�m. Th�́u đạt thành th�̣t. C�̣i r�̃ nghi�̣p dữ. Đủ sức gánh vác.

Th�́ nào là th�n tướng ch�n th�̣t th�ng tỏ, tùy thu�̣n bi�́n chuy�̉n, tu t�̣p vi�n mãn?�

Là xứ qu�́c vương d�́c lòng b�́ th�. Hành, giải g�̀m đủ, h�nh tướng d�́c tu. Hý lu�̣n b�nh đẳng, hoạn nạn chuy�̉n đ�̉i. Tr� tu�̣ tăng trưởng phát sinh d�̃n dạy. Nơi ch�́n tịch tĩnh, hướng đạt ch�n th�̣t. Năng lực khắp cõi, phép tắc phát huy. B�́ th� t�̣n cùng, t�m cảnh hòa hợp. Cung k�nh thi�̣n th�, tăng trưởng vi�n mãn. Lực dụng v� tướng, tạo tác ti�́p khởi. H�nh tướng thù di�̣u, cõi nước g�̀m đủ. Hướng đạt t�́i thượng, hành giải học hỏi, d�́c tu theo nh�n r�̣ng khắp. Cõi �́y kh�ng nhi�̃m, hành giải càng tăng. Tánh của Như Lai là tự tánh tịch mặc. B�nh đẳng trang nghi�m, sạch tướng đi�n đảo. Th�n t�m t�́i thượng, tịnh di�̣u tinh khi�́t. D�́c tu Th�̣p thi�̣n, phi�̀n não chuy�̉n đ�̉i. Cõi ý đúng ph�̀n, thảy đ�̀u tịch tĩnh. Dòng thác phi�̀n não, l�a bỏ từ g�́c. Đi đứng trang nghi�m, ái lạc tịch tĩnh. Ba tr� căn bản thù thắng, trong lành. Sắc tướng tự tại, lực dụng tu th�. Xứ sở dứt mạn, hành giải g�̀m đủ. H�nh tướng căn bản phát sinh, chuy�̉n đ�̉i. Tăng trưởng hưởng đạt l�a bỏ tham ái. Hành đúng Th�̣p thi�̣n, dứt trừ c�́u nhi�̃m. Nu�i dưỡng thu�̣n hòa, di�̣t h�́t lo sợ. Ch�́p ngã lại sinh, kéo theo phi�̀n não. Tu t�̣p phát khởi, thanh tịnh tăng th�m. Tịch tĩnh phát sinh (là) phước đức ch�n th�̣t. Dòng thác k�́t hợp (với) c�̣i r�̃ đi�n đảo. H�nh tướng phép tắc (là) thanh tịnh hi�̣n bày. Các mạn như v�̣y (đã) hủy hoại tự tánh. D�́c tu thanh tịnh, đức hạnh xa l�a (các mạn). Th�n t�m m�̃u mực, ch�n th�̣t phát sinh. Tham dục, đói khát (trở thành) nơi của tịch tĩnh. Nơi ch�́n, chi ph�̀n tùy thu�̣n trọn đủ. H�̀m h�́ hi�̣n bày (trở thành nơi) dưỡng nu�i đ�̀y đủ. An lành bi�́n khắp, tr� tu�̣ th�ng tỏ nơi ch�́n mạn d�́y. Tịch tĩnh trùm khắp, g�́c mọi lực dụng, là cõi trong lành, tịnh di�̣u cùng t�̣n. Bi�́t rõ cõi, loài, ngã mạn chẳng sinh. Tịch tĩnh tăng trưởng, nhi�̃m c�́u đ�̀u dứt. D�̃n dạy, hóa đ�̣ theo đúng Th�̣p thi�̣n. Như cõi quỷđói do tạo nghi�̣p dữ. G�́c thi�̣n tài b�̀i, hành giải th�m rõ. H�nh tướng b�nh đẳng, an trụ th�́u đạt. Đi�n đảo, c�́u u�́ h�́t ch�́n dựa nương. Th�́u rõ, xa l�a si đ�̣n, chướng nhi�̃m. Nương tựa tu t�̣p, hướng đạt tự tại. Thu�̣n theo c�̣i r�̃ ch�n th�̣t bi�́n chuy�̉n. Sắc tướng thanh tịnh, căn bản thu�̣n hợp. �n dưỡng phát sinh hi�̉n bày r�̣ng khắp. Hành, giải, giáo hóa (là) ngọn ngu�̀n ái lạc. Tham dục, đi�n đảo, tự tánh hi�̣n bày. Tạo tác hý lu�̣n, dứt quả thù thắng. Trói bu�̣c tăng th�m, h�nh tướng m�́t h�́t. H�nh tướng chuy�̉n đ�̉i, r�́t ráo đ�̀u dứt. Nu�i dưỡng ái lạc, t�́t nhi�̃m, hý lu�̣n. Phi�̀n não, đi�n đảo làm tăng chướng nhi�̃m. Là xứ �̀n tạp, chúng sinh ch�́p ngã. Tạo tác nghi�̣p nh�n các mạn đi�n đảo. Vương hành khéo dạy hành giải g�̀m đủ. Tịch tĩnh an tịnh, hạnh nhi�̃m hi�̣n bày. Phi�̀n não d�́y tràn, thảy n�n xa l�a, cả nơi nhi�̃m bu�̣c. Tu�̣ th�ng ba tánh, cùng ý hòa hợp. Dòng thác tạo tác, Tu�̣ nhi�̃m th�m tăng. Lực dụng bi�́n khắp, tự tại đúng thực. Hành u�̉n chuy�̉n bi�́n, đ�u phải b�́t sinh. Thắng nghĩa dứt ác (là) th�́u đạt b�nh đẳng. Dòng thác như th�́ (n�n) tăng tu (đ�̉) xa l�a. Th�́u đạt, hi�̣n bày, t�̣n cùng mọi ngã. Cõi ý nhi�̃m bu�̣c, ch�n th�̣t dứt trừ. Th�ng tỏ Th�̣p thi�̣n, cứu cánh hi�̣n bày. Hăm hở b�́ th�, thanh tịnh th�m tăng. Lực dụng thi�̀n định (là) ngọn ngu�̀n tịch mặc. B�́ th� th�ch hợp, kh�̉ đ�̣c đ�̀u dứt. Căn bản gánh vác, (là) di�̣t t�̣n chướng, nhi�̃m. Di�̣u dụng giáo pháp th�m di�̣u, b�́t thoái. T�̣n cùng Th�̣p thi�̣n (là) dứt nghi�̣p súc sinh. Như nơi có vua là vị nữ nh�n. Tu hạnh Th�̣p thi�̣n (đạt) thắng nghĩa ch�n th�̣t. Chúng sinh cõi trời tăng th�m sắc tướng. Căn bản giới lu�̣t (là) thanh tịnh ch�n th�̣t. Ý di�̣u tu t�̣p, thanh tịnh phát sinh. Cõi trời tu th� (đạt) ái lạc ch�n th�̣t. D�̃n dắt chúng sinh th�m đạt tr� tu�̣. Cõi ý tu t�̣p, th�ng tỏ d�̀n tăng. T�m th�̉ thù thắng, năng lực trọn đủ. Xa l�a nữ nh�n, thanh tịnh phát sinh. Th�́u su�́t nghĩa lợi, nh�n thắng an lạc. Nh�̣n thức t�̣n cùng, lực dụng tăng trưởng. Th�m di�̣u, b�́t thoái, tùy thu�̣n chẳng m�́t. Chi ph�̀n tự tánh (là) ngọn ngu�̀n c�̣i ý. Nghi�̣p thi�̣n gọi mời, d�́c tu ch�n th�̣t. Xa l�a phóng d�̣t, thanh tịnh hi�̣n hành. Tướng thi�̣n đạo hạnh (là) th�n t�m hòa hợp. Chỉ dạy thù thắng, hướng đạt nghĩa lợi. Đi�n đảo, c�́u nhi�̃m dục lạc khó tu. Tịch tĩnh tạo được, trong lành bi�́n khắp. Nhớ nghĩ thi�̣n ch�, b�́t thoái phát sinh. Đức nghi�̣p b�́ th�, giới hạnh tăng trưởng. Thắng nghĩa tăng th�m, đức đạt r�́t ráo. Thánh nh�n thanh tịnh, hóa đ�̣ hòa hợp. H�nh tướng vi�n tịnh, giải thoát th�m rõ. Lực dụng sắc th�̉, thù thắng chẳng m�́t, an trụ kh�́ hợp. Tu t�̣p như v�̣y, thu�̣n hợp t�̣n cùng. Lớp lớp lực dụng, đạo hạnh quán xuy�́n. Tu t�̣p b�nh đẳng (là) c�̣i r�̃ v� tướng. Tự tánh tịch tĩnh, tạo nh�n ch�n th�̣t. Đức hạnh có (th�̉) chuy�̉n, hòa hợp, xa l�a. Hướng ti�́n theo Ph�̣t, ngọn ngu�̀n (là) v� ngã. Hữu học th�m di�̣u (là) tăng trưởng tu nh�n. Dòng thác �̉n định, phi�̀n não d�́y khắp. Sắc th�̉ g�́c sinh, t�m cũng g�́c khởi. Th�ng tỏ tướng kh�ng, hướng đạt (lẽ) v�, như. Tạo nghi�̣p tịch tĩnh (là) ch�̃ nương thắng nghĩa. Ngọn ngu�̀n �b�́t sinh� hy vọng khó đạt. Nương tựa v� tướng (là) đúng nghĩa giải thoát. Tạo nh�n �v� tác� (đạt) lực dụng thù thắng. Kh�ng th�̉ hủy hoại. H�nh tướng giáo hóa (là) th�ng tỏ, thu�̣n hợp. Căn bản như thị, b�́t sinh rạng rỡ. Lực dụng b�́t thoái. Ch�n th�̣t nương mạn, tịnh di�̣u ắt dừng. Thi�̀n định hi�̣n bày: cõi ý tịch tĩnh. Th�́u đạt (các m�́i) sợ hãi, th�́ gian (có th�̉) dứt được. Hạnh nh�̃n v� cùng thù thắng như v�̣y, (có th�̉ di�̣t trừ) nh�n g�́c phi�̀n não. Lực dụng th�ng tỏ, tự tánh hóa đ�̣. Th�́u đạt h�nh tướng, dưỡng nu�i ái lạc. Phước đức tự tánh, chuy�̉n bi�́n r�́t ráo. Nơi ch�́n t�̣n cùng thảy đ�̀u l�a bỏ (giải thoát). Hướng c�̀u hi�̣n bày thắng nghĩa phước nghi�̣p. Dứt hành đảo đi�n, tu nh�n gánh vác. Tự tánh thanh tịnh, xứ của tịch tĩnh. Phước nghi�̣p thành tựu, l�a dòng lu�n lưu. Dòng thác hi�̣n bày, tạo tác cùng t�̣n. Hòa hợp ti�́n tu, thanh tịnh vi�n mãn. Tác dụng (của) phi�̀n não (làm) đi�n đảo sự th�̣t. Lực dụng b�́ th� (đạt) tr� tu�̣ khắp ch�́n. Chúng sinh phi�̀n não, tr� định chẳng sinh. Đức hạnh căn bản (là) lực dụng gánh vác. Tu t�̣p nhớ nghĩ (đ�́n) nghĩa lợi th�́ gian. Hành đ�̣ng b�nh đẳng, lực dụng cùng t�̣n. Lực dụng hữu t�nh (là) bạo lực, đảo đi�n. Căn bản b�́ th� (đạt) h�nh tướng thù thắng. Tu hạnh từ, nh�̃n (đạt) nghĩa lợi tịch tĩnh. Sám h�́i thanh tịnh, th�ng đạt giáo pháp. Th�m di�̣u giữ g�n, tóm k�́t tr� tu�̣. Tự tánh b�nh đẳng, quý chu�̣ng d�́c tu. Tự tánh trang nghi�m, lực dụng tịnh di�̣u. Giáo pháp tạo nh�n v� cùng thù thắng. Giải thoát an tĩnh, l�a mọi đói khát. Thảy mọi tạo nghi�̣p, cũng đ�̀u dứt h�́t. Nơi ch�́n nh�n nhi�̃m, ki�u, mạn đ�̀u di�̣t. Giáo pháp thanh tịnh, tạo nh�n b�nh đẳng, là ch�́n vương giả hành hạnh b�́ th�. Ph�̣t quả tịnh di�̣u, mong c�̀u, b�́t thoái. B�̣c Thi�̣n nam tử d�́c tu b�́ th�. Giáo hóa cõi trời, tu hạnh giải thoát, tịch tĩnh như v�̣y. Thù thắng đúng ph�̀n, ái lạc cùng t�̣n. Thù di�̣u chư Thi�n t�̣n cùng như th�́. Ch�n th�̣t phát khởi, tịch tĩnh dứt mạn. An tịnh thắng nghĩa (là) dứt bỏ hành tướng. Lực dụng vương giả, thanh tịnh như trời. Th�ng tỏ nơi ch�́n, g�́c r�̃ t�̣n cùng. Sắc tướng thanh tịnh, căn bản hi�̣n rõ. Th�́u rõ mười loại phi�̀n não, hoạn nạn. Xứ sở ch�n th�̣t, lực dụng kh�́ hợp. Cõi tánh như lọng phủ che căn bản. Nơi ch�́n đ�̀y những h�̀m h�́, nghi�̣p dữ. Xa l�a hý lu�̣n, tu th� tự tại. Hướng tới tịnh di�̣u, kh�́ hợp tăng trưởng. Tùy thu�̣n bi�́n chuy�̉n. Lực dụng th�ng tỏ, thảy đ�̀u tinh t�́n. V� ngã, dứt nhi�̃m, t�m th�̉ thanh tịnh. Căn bản lực dụng tạo tướng thù thắng. Dứt bỏ xa l�a hạnh tham cùng t�̣n. Thực hi�̣n tịch tĩnh, bạn lành thu�̣n theo. Tự tánh thanh tịnh, d�̃n dạy si, mạn. Vương giả dứt mọi c�̣i r�̃ trói bu�̣c, đi�n đảo nhi�̀u ki�́p. Hi�̣n bày, thu�̣n theo dứt mọi phi�̀n não. Nhớ nghĩ hữu t�nh si đ�̣n kh�ng ngớt. Tịch tĩnh ch�n th�̣t phát sinh, bi�́n khắp. Đi�n đảo c�́u nhi�̃m v� bi�n như (cõi) kh�ng. Si mạn tạo tác bi�́n chuy�̉n kh�ng ngừng. Phi�̀n não, nhi�̃m chướng tạo tác đi�n đảo. Giáo pháp thanh tịnh, tịch nhi�n dứt h�́t (phi�̀n não, chướng nhi�̃m). Tạo nghi�̣p ch�n th�̣t trừ mọi đảo đi�n. Chi ph�̀n tham ái là th�̉ căn bản. Dòng thác vọng nhi�̃m d�́y tăng pháp nhi�̃m. Lực dụng tạo nghi�̣p (là) h�nh tướng nhi�̃m, chướng. Ch�́p ngã làm g�́c. Thánh quả mới đoạn. Tr� căn bản dứt (ch�́p ngã) ng�̣ lẽ tam thừa. Di�̣t sạch mọi hoặc, r�́t ráo chẳng sinh, xa l�a t�̣n cùng. Tịch tĩnh đúng th�̣t, thu�̣n hợp như (cõi) kh�ng. Tu học mở t�m, cõi ý tự tại, th�n tướng vi�n mãn. Tánh bị che l�́p, si đ�̣n trói bu�̣c tạo hạnh c�́u nhi�̃m. Chư Thi�n d�́c tu (đạt) tự tại như v�̣y. Phi�̀n não bu�̣c th�̉, nhi�̃m �́y làm tánh. Căn bản tu�̣ nhi�̃m, phát sinh ch�́p ngã. Phát sinh, hi�̣n bày nh�n tịnh (của) hữu t�nh. Như giáo l�̣nh vua, lực dụng vững chắc. Nương ở thanh tịnh, l�a mọi si mạn. Th�́ gian tu thi�̣n t�̣n cùng như th�́.

Th�́ nào là tự tánh thọ mạng an trụ, v�̣t dụng ch�n th�̣t?

Nghĩa ch�n th�̣t �́y (là) tánh kh�ng đi�n đảo. Ki�u mạn dứt h�́t, thanh tịnh t�̣n cùng. Nh�n tánh hành đ�̣ng, tạo ra thi�̣n tịnh.

Th�́ nào là tu t�̣p b�́ th� thù thắng?

Từ g�́c ngã mạn, ki�u, d�̣t phát sinh. Thắng nghĩa bi�́n chuy�̉n đ�̣c đáo hi�̣n bày. Th�ng tỏ hướng đạt ch�n th�̣t vi�n mãn. Cõi ý trang nghi�m. Vương giả l�̣nh m�̣t. Tự tánh căn bản r�́t ráo t�̣n cùng. T�m tịnh thù thắng, ch�n th�̣t b�́ th�. Tu t�̣p thanh tịnh (là) h�nh tướng tự tánh. Khắp ch�́n phát sinh lực dụng tu t�̣p. Hành, giải g�̀m đủ, tu (hạnh) xu�́t th�́ gian.

Th�́ nào là chi ph�̀n thanh tịnh hi�̣n bày?

C�̣i ngu�̀n hữu v� th�m di�̣u như v�̣y. Ch�́ đ�̣ vương giả th�́u rõ mu�n loài. Tịnh giới chứa nhóm, thảy đ�̀u phát sinh. Ki�u, mạn, bỉ thử, đ�ch thực (là) s�n h�̣n. H�nh tướng (bị) trói bu�̣c (là) nơi ch�́n hý lu�̣n. Trời, người đủ sức phát sinh tu t�̣p. Th�̉ tánh tăng trưởng, tạo nghi�̣p l�a bỏ (phi�̀n não, hý lu�̣n). Th�ng tỏ thù thắng, dứt bỏ tai nạn. G�́c bu�̣c g�̀m đủ nhi�̃m vọng, si đ�̣n, hý lu�̣n (được) b�nh đẳng (th�) nhi�̃m, bu�̣c (được) th�ng tỏ. Nh�n thắng cõi trời (là) tịnh di�̣u đúng ph�̀n. Hành nh�̃n t�̣n cùng, Ph�̣t đã chỉ dạy. Tự tánh (bị) trói bu�̣c (là) chướng của phi�̀n não. (Như) vương xu�́t giáo l�̣nh, Thánh tr� th�ng tỏ. D�́c tu như v�̣y tăng trưởng t�̣n cùng. G�́c r�̃ các mạn (làm) tăng th�m đi�n đảo. Tánh của Như Lai ch�n th�̣t, v� ngã. C�̣i ngu�̀n tĩnh lặng, dứt h�́t nghi�̣p dữ. Tự tại s�u xa, lực dụng thu�̣n hợp. Th�̉ tánh t�̣n trừ dòng thác phi�̀n não. (Cũng như) th�ng tỏ t�̣i l�̃i nhi�̀u đời (của) nữ nh�n. H�nh tướng t�̣n cùng (là) th�n t�m đi�n đảo. Chi ph�̀n ngã mạn (là) đi�n đảo (v�̀) hữu, v�. V�ng theo lời Ph�̣t d�́c lòng b�́ th�. Thắng nghĩa đ�́n �́y (là) chúng sinh dứt ác. Tự tánh lại th�m nh�n thắng căn bản. Dứt nhi�̃m (của) chi ái, danh sắc h�́t nơi. Th�m di�̣u tịch tĩnh, tướng của trời, người. Di�̣t trừ si đ�̣n, mạn, nhi�̃m tà mị. Bu�̣c �́y hằng dứt, th�m t�m an nhi�n. Mười loại g�́c nhi�̃m, b�̣c Thánh di�̣t sạch, là ch�́n trời, người dứt t�̣n c�́u nhi�̃m, s�n h�̣n chẳng sinh, tạo tác hi�̣n bày. Nh�n thắng tịch tĩnh (là) th�ng tỏ �v� úy�. Vương giả th�̉ hi�̣n gánh vác cõi xa. Sắc tướng tự tại, đi đứng ung dung. Th�̉ tánh thanh tịnh, tà ma thảy l�a. Th�́u rõ nữ nh�n (là) g�́c ngăn nẻo thi�̣n. Là ch�́n trời, người hợp ph�̀n ch�n th�̣t. S�n h�̣n kh�ng d�́y, tạo tác tịch tĩnh. Hý lu�̣n dứt h�́t (là) tướng nh�n thanh tịnh. Qu�́c vương gánh vác c�ng vi�̣c trị d�n. Ch�n lý hi�̣n khắp, năm u�̉n kh�́ hợp. Xa l�a c�́u nhi�̃m, tu t�̣p tăng trưởng. V�̣n dụng căn bản, tự tại hi�̣n bày. Theo nh�n tự tại h�nh tướng ch�n th�̣t. Kh�ng ngớt nghĩ nhớ lực dụng bỉ thử. C�̣i ngu�̀n sợ hãi (là) thắng nghĩa m�́t ng�i. Phải n�n dứt bỏ mọi g�́c nghi�̣p dữ. C�́u nhi�̃m trùm khắp, tướng kh�ng bị hoại. Nhi�̀u vua cùng hi�̣n, phép tắc hi�̣n bày. Như v�̣y là các cõi trời �tam tai� hãy còn. (Ở) trời Đ�̣ tứ thi�̀n ba họa (lớn) mới dứt. Th�́u rõ dòng thác, thi�̣n tịnh sinh khởi. Các cõi (trong) tam giới: s�n có m�̣t pháp, ph�̃n có bảy pháp, trung tùy hai pháp. Nơi cõi Dục giới, si�̉m, cu�́ng hai pháp. Dưới cõi địa thứ nh�, căn bản ch�n pháp. Ti�̉u tùy có ki�u. Đại tùy tám pháp. Th�ng tỏ t�̣n cùng, th�́u su�́t ba cõi. Chi ph�̀n d�́c tu, tạo tác thanh tịnh. Lực dụng căn bản, mong dứt nghi�̣p dữ, là ch�́n B�̀-tát lực nh�̃n vi�n mãn. Lực dụng thanh tịnh, ch�n th�̣t hi�̣n hành. Hành, giải g�̀m đủ, giáo hóa hòa hợp. C�̣i r�̃ si mạn (do) sắc tướng mong c�̀u. Giới pháp n�u rõ, tu t�̣p vi�n mãn. Thanh tịnh sạch nhi�̃m, lực dụng nh�n thắng. Bi nguy�̣n tăng l�n, ngã mạn thảy di�̣t. Hướng tới, thu�̣n theo lời Như Lai dạy. Tự tánh phước đức (là) thanh tịnh thu�̣n hợp. Hòa hợp t�̣n cùng (là) th�ng tỏ phi�̀n não. Cõi, loài thi�̣n ác. Nhớ nghĩ bạn lành. Kh�̉ não như v�̣y. Thắng t�m khó phát. Hành, giải th�m tăng. Trói bu�̣c chuy�̉n bi�́n. G�́c sinh hữu t�nh (là) tham dục ki�u d�̣t. Tạo nh�n tịch tĩnh, tăng trưởng tự bày. T�m thi�̣n dứt trừ bao lớp phi�̀n não. Nhi�̃m, ác chẳng sinh, tự tánh l�a bỏ. Nh�n di�̣u th�n t�m (là) năm u�̉n sung mãn. C�̣i r�̃ thanh tịnh, tĩnh lặng thu�̣n hợp. Tự tánh thanh tịnh, lực dụng chẳng m�́t. Dạy bảo chỉ rõ mong dứt nghi�̣p dữ. Sắc th�n là (ch�̃) nương, chúng sinh nh�̣n nghi�̣p. (B�̣c) hữu học t�́n tu, nghi�̣p �́y cũng dứt. C�̣i r�̃ tự tánh (là) th�n t�m tịch tĩnh. Giáo pháp thắng nghĩa tu hạnh v� ngã. Pháp lớn nghĩa lợi (là) thanh tịnh thù thắng. L�a mọi bu�̣c nhi�̃m, kh�́ hợp th�ng tỏ. Tu th� đúng ph�̀n, (là) hóa đ�̣ mu�n loài. H�nh tướng thù thắng. Tịch tĩnh ch�n th�̣t. Quả A-la-hán, dứt mọi tạo nghi�̣p. (Cùng) nơi ch�́n bỉ thử, sắc tướng tăng th�m. Hành, giải hướng đạt, tịch tĩnh cúng dường. Tướng thắng nghĩa �́y, cung k�nh vi�n mãn. Hành đ�̣ng dứt nhi�̃m, nghĩa lợi t�̣n cùng. Tu ch�́n thanh tịnh, hành hạnh b�́ th�. Tự tánh bao la, nơi ch�́n cùng t�̣n. Ba c�̣i r�̃ nhi�̃m là tham, s�n, si. Hóa khắp cõi, thanh tịnh t�̣n cùng. Rõ mọi ưu kh�̉, hữu t�nh gắng tu. Kh�ng hạnh � nhi�̃m, nh�n của trời, người. Là ch�́n thù thắng, b�́ th� ch�n thực. Mẹ hi�̀n như v�̣y, y�u m�́n dưỡng nu�i. Khắp mọi nơi ch�́n d�́c lòng sám h�́i. Đức nghi�̣p ch�n th�̣t, gánh vác vi�n mãn. Thu�̣n theo tịch tĩnh như v�̣t tỏa hương. H�nh tướng tăng trưởng, hướng đạt cứu cánh. L�a bỏ nhi�̃m, vọng, hành tướng lại th�m. Tự tại hướng đạt, dứt sạch c�́u nhi�̃m. G�́c là v� ngã, tướng sinh đ�̀u dứt. Th�́u đạt tịch tĩnh, di�̣t h�́t các mạn. Tánh phi�̀n não �́y, (và) đi�n đảo, si đ�̣n, g�́c v�́n bi�́n chuy�̉n. Chỉ hành b�́ th�, tự th�̉ d�́y tranh (hý lu�̣n). Tạo tác nghi�̣p dữ, thu�̣n theo c�́u nhi�̃m. Sắc tướng (bị) nhi�̃m bu�̣c, mong đạt ch�n th�̣t. Phi�̀n não, hý lu�̣n c�̀n th�́u (rõ) hành tướng. Tu hành tự tại (dứt) vọng, nhi�̃m trói bu�̣c. Gánh vác thu�̣n hợp, mong dứt c�́u nhi�̃m. Nơi ch�́n thanh tịnh, phi�̀n não lặng dừng. Dòng thác d�́y khởi, chuy�̉n bi�́n trùm khắp. Ở nơi cõi trời, nghĩa lợi đáng quý. B�̀-tát giáo hóa chỉ dạy th�́u đạt. B�̣c đại qu�́c vương, b�́ th� sinh mạng. Tu t�̣p b�́t thoái. Tham ái lớn �́y trói bu�̣c khó l�a. L�a hạnh thanh tịnh, ch�́ ngự thi�́u lực. Tạo tác hướng c�̀u v�̀ lẽ v� hữu. Phát khởi tu hành. Cung k�nh ch�n th�̣t, hạnh �́y dứt nhi�̃m. Tạo nh�n căn bản, d�́c tu (theo) Như Lai. Bỉ thử đúng ph�̀n, si đ�̣n tự dứt. An lạc, tịch mặc, tùy thu�̣n, hi�̣n hành. Cõi Ph�̣t ch�n th�̣t, tịch tĩnh hi�̉n hi�̣n. Đức hạnh hòa hợp, nhi�̃m chướng đ�̀u dứt. Sám h�́i d�́c lòng, nghi�̣p g�́c kh�ng d�́y. Tịnh nghi�̣p trong lành, hữu t�nh tu t�̣p. Là cõi vương giả tịnh di�̣u tăng th�m. Căn bản thu�̣n hợp, sửa trị đúng mức. D�́c tu hi�̣n bày, hướng c�̀u t�́i thượng. B�́ th� phát huy dứt sạch mọi nhi�̃m. Tùy thu�̣n mong dứt tham dục, đi�n đảo. Tự tánh hi�̣n bày, tạo tác nh�n g�́c. Nghĩa lợi nhi�̃m, tranh, g�̀m đủ tai nạn. Dứt bỏ vọng nhi�̃m, ch�́p ngã chẳng sinh. Th�m di�̣u t�́i thượng hợp nh�́t, phát huy. Thảy đ�̀u tu th�, c�̣i r�̃ ch�n th�̣t. Tạo tác, trói che, căn bản nhi�̃m bu�̣c. Khuy�n dạy, chỉ rõ, thanh tịnh là g�́c, y�n tĩnh trong lành, t�m đạt an lạc. Phi�̀n não v� bờ, kh�̉ sở v� t�̣n. Là ch�́n si, mạn, B�̀-tát hành hóa. Th�ng tỏ t�̣n cùng cái hại (của) nh�n nhi�̃m. Hành theo thi�̣n tịnh, khỏi nghi�̣p ba đường (dữ). Tùy thu�̣n ch�n th�̣t, hướng đạt chánh pháp. T�m bị nhi�̃m ác, hành tướng kh�ng dừng. Là ch�́n vương giả th�ng thạo trị nước. Căn bản v� tướng, giảng dạy như v�̣y. Hướng c�̀u ch�n th�̣t, cõi ý hi�̣n bày. Ngã ki�́n trùm khắp, tu�̣ giác năng dứt, mong đạt đúng ph�̀n. B�̀-tát ch�n lý, tr� tu�̣ v� t�̣n. Tự tánh d�́c tu, lớp lớp ch�n th�̣t. Nghĩa lợi như v�̣y, theo lời Ph�̣t dạy, là ch�́n ch�n th�̣t, th�́u rõ b�nh đẳng. Ngọn ngu�̀n cõi ý thanh tịnh t�̣t b�̣c. Xa l�a trói bu�̣c, hành đ�̣ng chuy�̉n bi�́n. G�́c đi�n đảo �́y, nghi�̣p dữ, c�́u nhi�̃m. Bu�̣c che tăng d�́y, tu hành dứt trừ. Thực hi�̣n g�̀m đủ, th�n tướng vi�n mãn. Thu�̣n theo t�m tịnh, th�ng tỏ khắp ch�́n. Bóng h�nh bỉ thử đ�̀u có. Thanh tịnh thu�̣n hòa, t�m �́y ch�n th�̣t. Đói khát, hủy hoại hòa hợp kh�̉ não. Các pháp si, mạn thu�̣n hợp hi�̣n bày. Pháp nhi�̃m đi�n đảo bao trùm như (cõi) kh�ng. Bi nguy�̣n vĩ đại, thanh tịnh l�a bỏ (đi�n đảo, si mạn...) trói bu�̣c lực mạnh (làm) đi�n đảo tự tánh. Phi�̀n não tạo nghi�̣p lớp lớp t�̣n cùng. S�n h�̣n như lửa đ�́t bùng hý lu�̣n. Thắng nghĩa tạo lực dứt trừ phi�̀n não. H�nh tướng, nơi ch�́n ung dung cùng t�̣n.

Căn bản đúng ph�̀n hủy giảm ch�́p ngã. Lực dụng tịch tĩnh, thanh, tướng vi�n mãn. Tự tánh rạng rỡ (là) h�nh tướng căn bản. Hóa đ�̣ r�̣ng khắp, lực dụng mong đạt. Theo nh�n b�nh đẳng vọng tưởng đ�̀u di�̣t. G�́c v�́n tịch tĩnh. Vương giả tr� giải, tăng trưởng gắng đạt. Tự tánh th�ng tỏ, ch�n th�̣t hơn hẳn. Tr� lực trùm khắp, chuy�̉n bi�́n mọi nơi. H�nh tướng �v� úy� th�́u tỏ ki�u d�̣t. Phi�̀n não d�́y tăng, thanh tịnh dứt trừ. Tịch tĩnh thù thắng, gánh vác t�́t cả. B�̣c Thánh th�m di�̣u, thanh tịnh, b�nh đẳng. Nhi�̃m vọng đ�̀u di�̣t, hý lu�̣n sao (lại) kh�ng? C�̣i r�̃ t�̣n cùng trói bu�̣c như th�́, phi�̀n não nh�n nhi�̃m, tĩnh lặng di�̣t sạch. Thanh tịnh như v�̣y, sắc tướng tăng ti�́n. Tự tánh v�̣n đ�̣ng, ch�n th�̣t hi�̣n bày. Sắc tướng thanh tịnh, dung mạo chuy�̉n đ�̉i. Quả vị La-hán di�̣t h�́t ch�́p ngã. Pháp tịch mặc �́y hi�̣n hành, lành thay: di�̣t c�̣i r�̃ nhi�̃m, là ch�́n thanh tịnh. Đi�̀u phục chúng sinh, phải nương thi�̣n giáo. Tánh ngã t�̣n cùng, mạn l�́p tự tại. G�́c bị đảo đi�n, do kh�ng b�́ th�. Th�m di�̣u vi�n mãn, sắc tướng hợp ý. Ch�n th�̣t như th�́, dứt h�́t vọng nhi�̃m.

Th�́ nào là m�̃u mực t�m thi�̣n như cõi kh�ng?

Như vương tịch tĩnh bao trùm khắp cõi. Sinh tử, nghi�̣p dữ, phi�̀n não hi�̣n hành. Tu t�̣p thực hi�̣n mong đạt tịch tĩnh. Đúng ph�̀n r�̣ng khắp, d�́c tu t�̣n cùng. H�nh tướng các pháp, sắc tướng là g�́c. Thắng nghĩa thu�̣n hợp mong c�̀u hi�̣n bày. Thu�̣n theo kh�̉ não, dứt nh�n an lạc. Chịu quả báo dài trong các cõi ác. Ki�u, d�̣t v� cùng, năng di�̣t sắc tướng. Vương giả tạo nh�n, nh�̣n báo chư Thi�n. T�́t cả tướng sinh ngã là g�́c r�̃. Tạo tác thanh tịnh, dứt sạch si đ�̣n. T�̣i l�̃i phát khởi đi�n đảo, v� thường. Kh�̉ não, hý lu�̣n t�́t cả cùng d�́y. Tự tánh sinh khởi, k�nh m�̣ đúng ph�̀n. T�m của các loài chuy�̉n bi�́n, l�a bỏ. (Hý lu�̣n, đi�n đảo...) gắn với t�m �́y là b�̣c xu�́t gia.

D�́c di�̣t ch�́p ngã (là) hạnh nguy�̣n căn bản.

Th�́ nào là ki�u mạn hý lu�̣n v� t�̣n?

Tự tánh căn bản hướng đạt thanh tịnh. Tịch tĩnh như v�̣y, thu�̣n theo b�nh đẳng. Hành, giải g�̀m đủ, cõi học vi�n mãn. Địa ngục v� gián xử t�̣i đúng ki�́p. Kh�̉ sở kh�ng dứt, bi�́t lúc nào rời? Trời kia thanh tịnh, thượng di�̣u, ch�n th�̣t. Sắc tướng trùm khắp, phước đức v� t�̣n. Đức hạnh tăng trưởng vi�n mãn t�̣n cùng. Xứ sở thù thắng, hạnh nh�̃n tu t�̣p. B�́ th� h�́t mực, mong đạt nghĩa lợi. Thù thắng, sung túc, d�́c tu hạnh Th� ba-la-m�̣t.

Th�́ nào là g�́c r�̃ tham c�̀u b�́t bi�́n?

Thắng nghĩa như v�̣y tu t�̣p hướng đạt. Ý tu b�́ th� theo mười nghi�̣p thi�̣n.

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ hai mươi tám.

Tà ki�́n kh�ng nhi�̃m, lực dụng thắng nghĩa thực hi�̣n. Cõi học v�́n kh�ng, thu�̣n theo chánh ki�́n xa l�a che bu�̣c. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt ch�n th�̣t lời dạy B�̀-tát.�

Th�́ nào là h�nh tướng t�̣n cùng của phước đức?

Kh�ng có ch�n th�̣t, (mọi) gánh vác (chỉ là) đi�n đảo. Giữ giới thanh tịnh, phước báo (theo) nghi�̣p tu. Các b�̣c phạm hạnh th�ng tỏ v� ngã. G�́c đi�n đảo �́y, h�nh tướng hi�̣n rõ. B�́ th� r�̣ng khắp, thi�̀n định trọn n�n. Phạm hạnh an lạc, nghĩa lợi tăng trưởng. Th�ng tỏ tịnh di�̣u, bi nguy�̣n vi�n mãn. Cõi ý phát khởi tu hạnh t�́ đ�̣. Nơi ch�́n thu�̣n hợp, an lạc hòa khắp. Phóng d�̣t v� đ�̣, hành nhi�̃m trói bu�̣c. Thi�̀n định an lạc, th�́ gian khó tạo. Sắc tướng ch�n th�̣t, thu�̣n hợp kh�ng m�́t. Tạo tác nh�n di�̣u, nương tựa thù thắng. Tu t�̣p hướng đạt, lắng nghe, suy xét. Thương d�̃n r�̣ng khắp, ngã ch�́p đ�u còn. Tịch tĩnh t�̣n cùng xua tan kh�̉ não. Si đ�̣n d�́y bày, b�́t an kh�ng dứt. Dục giới tham s�n, pháp nhi�̃m tăng trưởng. Tạo nh�n căn bản g�́c đạt mười loại. Vương giả Thánh ý, (là) c�̣i r�̃ bạn lành. Cõi ý vi�n mãn, nh�n khởi t�̣n cùng, dứt nghi�̣p phi�̀n não. Kẻ theo tà ki�́n, tạo g�́c đi�n đảo. Ch�́p ngã là g�́c t�̣n cùng (của) th�́ gian. Tạo tác thanh tịnh, nghi�̣p thi�̣n tăng th�m. Bờ giác phát t�m (đạt đ�́n) phước báo như v�̣y. Các pháp thi�̀n định, lực dụng cứu cánh (là) tịch tĩnh thù thắng. Căn bản giữ giới, tăng th�m b�́ th�. Tu tướng thắng nghĩa, dứt mọi đói khát. C�́u nhi�̃m h�́t mực (là) qu�n m�́t �n th�̀y. M� l�̀m kh�ng rõ, B�̣c V� Thượng Đẳng Giác, Chánh pháp thanh tịnh, tạo nh�n vi�n mãn, t�m v�́n ch�n th�̣t thắng nghĩa.

Th�́ nào là tịch tĩnh?

H�nh tướng chánh nghĩa, xứ sở kh�ng tà. Lực dụng tịch tĩnh, cứu cánh (của) nhi�̀u loài. Thanh tịnh vi�n mãn (là) an lạc t�̣n cùng. Nghi�̣p dụng tịnh di�̣u, an lạc hi�̉n hi�̣n. Lực dụng n�̉i b�̣t, hướng đạt t�́i thượng. Ch�n th�̣t tăng trưởng, thu�̣n hợp hi�̣n bày. Nơi �́y thanh tịnh, th�́u đạt (mọi) sợ hãi. Dứt bỏ hành ác, đi�̀u phục phi�̀n não. Cõi trời b�nh đẳng là ch�́n r�̣ng lớn. Nh�̣n thức, năng lực đ�̀u đạt ch�n th�̣t. Chẳng hướng c�̀u t�m, phi�̀n, mạn, vọng d�́y,� Th�́ nào là kh�ng tạo nh�n nghĩa lợi th�́ gian?

Hành đ�̣ng sinh theo chủ th�̉ bị bu�̣c. Nơi ch�́n th�ng tỏ, thảy đ�̀u dứt mạn. Dưỡng nu�i si, mạn, qu�́y nhi�̃u càng tăng. Phạm th�́ b�nh đẳng. Là cõi có vua, phước đức trang nghi�m. V� như đ�́ng lửa cháy sáng rực rỡ. Lực dụng (của) nh�n g�́c, chuy�̉n bi�́n tự tại, mạn (cũng) kh�ng bu�̣c được.

Th�́ nào là các chúng thanh tịnh v� bi�n?

Dòng thác phi�̀n não bi�́n chuy�̉n tùy ti�̣n. Các mạn sinh tướng d�́y th�m, lan r�̣ng. G�́c di�̣u tịch tĩnh, nh�̣n rõ l�a bỏ (mạn, phi�̀n não). Tướng đi�n đảo sinh, l�y lan khắp cõi. (Từ) xứ sở các mạn hý lu�̣n phát sinh. Ng�n ngữ dạy trao, hành đ�̣ng trừ di�̣t. Chứa nhóm ch�n th�̣t vi�n mãn t�̣n cùng. Ng�n ngữ sinh khởi, cứu cánh th�m tỏ. Nh�n nhi�̃m nghi�̣p dữ, phi�̀n não bu�̣c g�́c. Tướng quang minh, danh hi�̣u L�-xá-na. Lời B�̀-tát dạy: Ba nghi�̣p thù thắng, hữu t�nh (đạt) tịch tĩnh. Dứt h�́t đói kh�̉, giới m�́c m�nh m�ng. T�m đ�̀y tham s�n, b�nh đẳng vắng bóng. Chúng sinh (cõi) Phạm th�́, ở cõi Tứ thi�̀n, vọng tưởng hướng c�̀u chư Thi�n chưa dứt. Ng�n ngữ ở đ�́y, b�nh đẳng tự tại. Vương giả cõi �́y thù thắng, ái lạc. Giới m�́c bao la, hợp nh�́t tu t�̣p. Nơi ch�́n hợp ph�̀n, nh�n hành phát khởi. Cõi ý phong phú, dứt sạch nhi�̃m tranh. Sắc tướng th�m tỏ, ng�n ngữ tịch tĩnh. Tự tánh thành tựu, nh�̣n ra si mạn. Đi�n đảo c�́u nhi�̃m (như) đ�̣c dược khó trừ. Tự tánh tĩnh lặng mong dứt ngã mạn. Phi�̀n não, nhi�̃m đ�̣c, g�́c từ ch�́p ngã.�

Th�́ nào là mắt hướng v�̀ ph�a trước?

Lời B�̀-tát dạy: Sắc tướng nhi�̃m bu�̣c, ngăn cản tịnh giới. G�́c tu ngã tướng, ch�n th�̣t (bị) bu�̣c, che, thanh tịnh đ�u còn. Hành đ�̣ng ch�́p ngã (do) g�́c tự tánh m�́t. Vương hành thi�̣n giáo, phước quả, thành tựu, giáo l�̣nh phát khởi.�

Th�́ nào là hạnh b�́ th� mong đạt ch�n th�̣t, ng�n ngữ phạm hạnh vi�n mãn, ở th�́ gian giảng dạy thanh tịnh, như b�̣c đại vương giáo hóa thắng nghĩa nơi th�́ gian?

Th�́ nào là ngọn ngu�̀n lại th�m tăng trưởng cùng t�̣n?

Như lời Ph�̣t dạy. H�nh tướng thượng di�̣u như (vị) đại qu�́c vương thi �n khắp cõi, ng�n ngữ sửa trị đ�́t nước. Mười loại vi�̣c thi�̣n, sắc tướng chuy�̉n bi�́n. Tịch tĩnh vi�n mãn thù thắng v� t�̣n. Như trăng sáng hi�̣n, đám sao nhỏ (bị) mờ. Thánh tr� phát khởi, c�́u nhi�̃m tự di�̣t. Chướng ngại chẳng sinh, th�́ gian vi�n mãn. Đ�̀y đủ như v�̣y. Nh�n thắng hướng đạt, th�ng tỏ nơi sinh. B�nh đẳng t�̣n cùng (là) thi�̀n định hòa hợp. Chi ph�̀n, bỉ thử chuy�̉n bi�́n vi�n mãn.

H�́t Quy�̉n 13

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 14

Hóa đ�̣ khắp ch�́n mong đạt ch�n th�̣t. Đi�̀u phục th�́ gian, th� tánh vi�n mãn. Nh�n Thánh tịch tĩnh gánh vác ch�n thực. Quả giác t�̣n cùng mu�n thuở d�́c tu. Tr� tu�̣ mong đạt khắp loài khắp ch�́n. Xa l�a g�́c nhi�̃m, tịch tĩnh hữu v�. B�́n u�̉n thu�̣c danh (thọ, tưởng, hành, thức), danh ch�́t khó đạt. Dòng thác th�́ gian bi�́n chuy�̉n kh�ng ngừng. Tự tánh thắng nghĩa ngọn ngu�̀n v� bi�n. Bản tr� đạt được, mắt kh�ng th�̉ th�́y. Tịch tĩnh, v� tác trùm khắp mọi nơi. Thành tựu đúng ph�̀n phát sinh b�nh đẳng. Tự tánh tri ki�́n, thắng nghĩa tăng trưởng. Hành, giải g�̀m đủ, lực dụng phát khởi. Nơi ch�́n th�́ gian, cõi Sắc (là) tr�n h�́t. Cõi Đ�̣ tứ thi�̀n, tam tai (mới) l�a hẳn. Hạnh của b�̣c Thánh tĩnh trụ hòa hợp. Thi�̣n hạnh d�́c tu, đạt được thanh tịnh. Quả báo trọn n�n (từ) nh�n thắng c�ng đức. Cõi học hành đ�̣ng, nẻo tu đức hạnh. D�́c tu thượng di�̣u, bi�́n khắp th�́ gian. Hóa đ�̣ đạt được thi�̣n lợi vi�n mãn. G�́c r�̃ bi�́n chuy�̉n, ch�n th�̣t tăng trưởng. Ch�́ ngự đi�n đảo, hạnh th� phát sinh. Hành, giải hướng c�̀u, nghi�̣p g�́c thành tựu. Dòng thác t�m pháp, g�́c do vọng đ�̣ng. Chánh ki�́n phát sinh, tịch tĩnh vi�n mãn. Thu�̣n theo giáo pháp, tu t�̣p thanh tịnh. G�́c tánh (của) th�n t�m, năm u�̉n là th�̉. Thu�̣n theo Th�̣p thi�̣n, tu t�̣p t�́i thượng. Tướng nh�n đúng ph�̀n, tỏ rõ phi�̀n não. H�nh tướng c�́u nhi�̃m (là) g�́c mọi nghi�̣p dữ. Tu đạt giải thoát, nơi ch�́n tịch tĩnh. Mười hai nẻo sinh thu gọn (vào) trăm loại. Như mặt trời chi�́u, tươi sáng đáng y�u. (Cũng) Như cõi nước kia, qu�́c vương thánh thi�̣n. Giáo hóa b�nh đẳng, nghi�̣p dữ dứt h�́t. Tạo nghi�̣p nơi �́y (đạt) thi�̣n tịnh, xa l�a (nghi�̣p dữ), là cõi qu�́c vương ch�n chánh, dứt tà. Trong ngoài sửa trị, Thánh tr� như th�̀n. T�m kh�ng vọng tưởng, tánh giác tăng trưởng. Hành, giải r�̣ng khắp, thuy�́t giảng t�́i thượng (mọi) v�́n nạn th�́ gian. H�nh tướng cõi th�́, đi�n đảo trói bu�̣c. Năng lực tự tại, nh�n kh�ng bày hi�̣n. L�a bỏ nh�n sợ, mong đạt t�̣n cùng. Đi�n đảo, si đ�̣n (trở thành) nơi ch�́n tu t�̣p. Ki�́p họa �phong tai� (dữ d�̣i đ�́n n�̃i) cõi đại thi�n (cũng bị) hoại. Là cõi B�̀-tát vi di�̣u tăng thượng. Nơi ch�́n (được) ch�́ ngự, tịch tĩnh vi�n mãn. Chi ph�̀n tà ki�́n di�̣t trừ t�́t cả. Ng�n ngữ phát sinh lu�̣n bàn (v�̀ lẽ) t�́i thượng. Lực dụng như v�̣y g�́c ở thanh tịnh. Cõi ý hứng khởi, tự tại gắng bày. H�nh tướng phước đức, th�n t�m hòa hợp. Hạnh th� th�m di�̣u hướng ti�́n cùng t�̣n. C�̣i r�̃ tịch tĩnh đạt được thắng nghĩa. (Quả vị) Chánh giác b�́t thoái, phát sinh, tăng thượng. Tu t�̣p thù thắng dứt trừ b�̣nh hoạn. Dòng thác nhi�̃m ác g�́c từ hý lu�̣n. Lực dụng hi�̣n bày, bi�́n chuy�̉n khắp ch�́n. Tự tánh an nhi�n, tu hạnh tịch tĩnh. V� ngã s�u xa dứt mọi hý lu�̣n. G�́c tánh �v� úy�, thinh sắc kh�ng nhi�̃m. Hướng c�̀u phi�̀n não, nẻo thi�̣n kh�ng hợp. G�́c nh�̣n thức nhi�̃m, tạo nh�n phi�̀n não. H�nh tướng tự tại, mong di�̣t đi�n đảo. Nghi�̣p dụng tự tánh, g�́c khởi nơi t�m. C�̣i r�̃ nhi�̃m chướng phát sinh ngàn loại. Hý lu�̣n hi�̣n bày (n�n) xa l�a, dứt bỏ. Như mặt trăng tròn, m�y che đ�u sáng? Ngọn ngu�̀n Thánh tr� sạch nhi�̃m, thường hằng. Tự tại dứt bu�̣c, phép tắc tăng th�m. Tinh t�́n càng tăng, phi�̀n não càng giảm. Thắng nghĩa b�́t thoái, dứt sạch tham dục. Tự tại hòa hợp, thanh tịnh t�̣n cùng. Tu hạnh tịch tĩnh, nh�n �́y ch�n th�̣t. Phi�̀n não bao đời, Như Lai hằng dứt. Ngã ki�́n, bi�n ch�́p, tham mạn d�́y theo. Th�n t�m hợp nh�́t, d�́c sức tu t�̣p. Tu th� giảm trừ nh�n của b�̣nh tham. Lực dụng tự tánh (làm) chuy�̉n dòng nghi�̣p dữ. (Như) hý lu�̣n d�́y tăng (trở) thành ch�́n d�́c tu. Sắc tướng hữu t�nh kh�ng th�̉ l�a bỏ. Ph�̣t pháp thanh tịnh, năng l�a chướng, nhi�̃m. Như lửa cháy rực, th�́ mạnh khó dừng. Tịch tĩnh g�́c tu, sợ hãi kh�ng bu�̣c. Hóa đ�̣ t�̣n cùng, tu hạnh giải thoát. Tịch tĩnh, xa l�a, dứt mọi h�nh tướng. Hành, giải g�̀m đủ, dạy bảo m�̃u mực. Mong dứt nhi�̃m, tranh. Lực dụng thù thắng, hành th� th�́u đạt. Trừ g�́c r�̃ mạn. Tự tánh tạo tác, thảy đ�̀u phát sinh. L�a bỏ phi�̀n não, ưu kh�̉, sợ hãi.�

Th�́ nào là hạnh th� d�́c tu khắp ch�́n?

Ch�́ ngự mọi ch�́n, ch�n th�̣t t�̣n cùng. Mong đạt thắng nghĩa v� ngại như (hư) kh�ng. Tr� tu�̣ sáng tỏ, lực dụng vi�n mãn. Tạo nh�n dứt phi�̀n, cứu cánh thanh tịnh. Danh sắc rực rỡ như Ca-tỳ-la. Tu t�̣p như v�̣y, tự tại v� cùng. Chúng Thánh hòa hợp (là) thắng nghĩa b�nh đẳng.

Th�́ nào là t�m pháp kh�ng có h�nh ch�́t?

Các pháp nhóm, khởi, kh�ng h�̀ trừ bỏ. Tướng nh�n kh�̉ thọ, c�́u nhi�̃m là g�́c. Đi�n đảo trói bu�̣c ưu kh�̉ kh�ng bờ. Hóa đ�̣ thu�̣n hợp, tăng trưởng tạo nghi�̣p (lành). Dòng thác chướng nhi�̃m d�́y khởi ra sao? (Như) ngọn lửa cháy rực sức mạnh khó ngăn. Ch�n th�̣t v� bi�n, b�nh đẳng còn mãi. Trong lặng hi�̣n bày, an định bi�́n khắp. C�̣i r�̃ hý lu�̣n, th�̉ hư (nhưng) báo th�̣t. Tạo nghi�̣p t�̣n cùng th�́ mạnh khó dứt. Si đ�̣n d�́y tăng, g�̀m đủ sợ hãi. Đi�n đảo như v�̣y d�́y khởi t�̣n cùng. An tĩnh, y�n định, đi�n đảo lắng sạch. Sĩ phu th�m tu, lực dụng rạng rỡ. Mọi đi�n đảo nhi�̃m, hạnh m�̣t dứt trừ. Tự tánh thù thắng, ti�́n tu khắp cõi. Tự tánh đi�̀u phục, thượng di�̣u phát sinh. Lực dụng thanh tịnh, phước báo vi�n mãn.

Th�́ nào là hướng đạt l�a ác tu thi�̣n?

Hưng phát hăm hở (nhằm đạt) cứu cánh t�̣n cùng. Các loại thắng hạnh (là) d�́c tu b�́ th�. C�̣i r�̃ phát sinh thắng nghĩa tự tánh. Tu hạnh giáo hóa (làm) m�̃u mực th�́ gian. Dứt hành lưu chuy�̉n, tịch tĩnh hướng đạt. Giải thoát dứt bu�̣c, kh�ng phải (là) hủy di�̣t.

Th�́ nào là dứt sạch hý lu�̣n, g�́c tr� tu�̣ th�m rõ? Chi ph�̀n hữu t�nh hợp nh�́t tạo được.

Th�́ nào là ph�n chia h�nh tướng của t�m khó đạt?

B�́n u�̉n thu�̣c danh, danh (v�́n) kh�ng sắc tướng. Hạnh nh�̃n t�̣n cùng, g�́c là tĩnh trụ. Trong lặng thanh tịnh, tươi lành, chẳng bợn. Tự tánh thắng nghĩa ngu�̀n ngọn (là) b�́t sinh. Hi�̣n bày (từ) v� thỉ, l�a mọi trói bu�̣c. H�nh tướng chẳng sinh, lực dụng tùy thu�̣n. Hành kh�̉ não �́y, t�́n tu dứt trừ. Xa l�a hủy hoại, nơi ch�́n tịch tĩnh. H�nh tướng rực rỡ, bi�́n khắp, vi�n mãn. Nh�n kh�̉ kh�ng còn, an tĩnh giữ vững. Lực dụng phát huy, h�nh tướng �t có. An tĩnh thù thắng (là) khắp cõi tĩnh lặng. Mừng vui, hứng khởi, ý hợp d�́c tu. V�̣n dụng phát huy, tự tại thu�̣n hợp.

Th�́ nào là g�́c tĩnh dứt sạch mọi tướng sinh di�̣t?

Th�́ nào là dứt nhi�̃m cùng m� cả lý và sự?

Thắng nghĩa tr� tu�̣ căn bản có khả năng dứt sạch mọi đi�n đảo t�̣n cùng.

Th�́ nào là cõi tánh?

Năm u�̉n sung mãn, th�n t�m phong phú. Tươi lành trọn đủ, giáo hóa d�́c sức. An tĩnh trong lặng t�́n tu thu�̣n hợp. Tịnh di�̣u khó lường, rõ nghĩa mười lực. Sắc tướng thanh tịnh trong lặng tươi lành. Th�̉ sắc trong sáng, đằm thắm như ngọc. Phép tắc như v�̣y an lạc t�̣t b�̣c. Đạt được hòa hợp, tịnh di�̣u tăng trưởng. Hành th� đ�̀y đủ trong ngoài kh�ng bỏ. Đi�n đảo, ưu thọ thảy đ�̀u kh�ng bày. T�m �́y (đi�n đảo) là g�́c sinh ra hý lu�̣n. Như v�̣y t�n gọi �hóa sinh� (là) kh�ng hợp. Tr� tu�̣ th�m di�̣u chư Thi�n ngưỡng m�̣. Lành thay phước đức hi�̣n hành tỏ rạng, là ch�́n mong đạt lực dụng tĩnh trụ. Tự tại gánh vác vi�n mãn t�̣n cùng. Tri ki�́n như v�̣y, nh�n tu th� đạt. Năm loại sung mãn (là) sắc, thanh, hương, vị� Đ�́t, nước, lửa, gió (là) cảnh của xúc tr�̀n. Trói bu�̣c lực nặng (là) tham ái, khó l�a. Kh�ng tạo nh�n th� (là) ch�̃ bu�̣c (của) ngã mạn. Thường d�̃n ch�́ ngự, thanh tịnh phát sinh. Như th�́ gọi là đạt được tịnh th�. Quả kh�̉ đã dứt, thắng nghĩa đạt khắp. Tùy thu�̣n đạt được cứu cánh Đại thừa. Cả vi�̣c mong đạt thọ mạng cùng t�̣n. Thắng lợi thu được ch�nh nhờ b�́ th�. Ngọn ngu�̀n tịch tĩnh (là) dứt sạch ngã mạn. Hóa đ�̣ hữu t�nh, rõ nghĩa thù thắng. Tịch tĩnh kh�ng (có) ch�́n (là) g�́c mọi nghi�̣p dữ. Cõi th� tịnh di�̣u, chứng đắc Thánh quả. �Hại� trong ti�̉u tùy (phi�̀n não) k�́t cùng ngã mạn. Trượng phu si đ�̣n, mạn nhi�̃m d�́y tràn. Lực dụng tự tánh di�̣t sạch các mạn (�́y). Đi�n đảo bám r�̃ từ (g�́c) tranh, phi�̀n não. Tự tánh hữu t�nh, an tĩnh ch�́ ngự. B�̣nh nạn trói bu�̣c hủy hoại sắc lực. Nh�n thắng phát khởi, ch�́ ngự, l�a bỏ (b�̣nh nạn). Tu hạnh tịch tĩnh là g�́c (của) tĩnh trụ. B�́ th� thanh tịnh, dứt bỏ tham si, là ch�́n vương giả Thánh tr� ngự khắp. Sửa trị, giúp khắp, tai họa chẳng sinh. Sự th�̣t th�́u đạt, tà nịnh tự di�̣t. Thu�̣n theo giáo l�̣nh chẳng phải qu�́y phá. Thánh lực đi�̀u phục (bao) sợ hãi (ở) th�́ gian. Lực dụng căn bản thù thắng hi�̣n bày. Tu t�̣p tăng th�m, giáo hóa mu�n loài. Mong c�̀u xa l�a, dứt mọi sợ hãi.

Th�́ nào là căn bản hành giải g�̀m đủ?

Tự t�n tăng trưởng, nghĩa lợi cùng đạt. Nh�n thắng v�̣n dụng, ch�n th�̣t hi�̣n rõ. Lực dụng tăng l�n, g�́c là Th�̣p thi�̣n. Th� �́y kh�ng m�́t, lành thay ch�̃ đạt! Bờ cõi đảm đang, mu�n loài an tĩnh. Lực tự tại �́y k�́t cùng ch�́p ngã. Chúng sinh d�́c ch� t�́n tu hạnh th�. Hý lu�̣n nhi�̃m ác hi�̣n rõ, (phải n�n) xa l�a. Lực dụng ch�́ ngự, tu theo Thánh đạo. Nh�n thắng tr� tu�̣ tạo từ nhi�̀u ki�́p. Là ch�́n B�̀-tát cõi �́y tu khắp. (Từ) v� thỉ ki�́p xa từng bi�́t Ph�̣t pháp. Thọ dụng thắng nghĩa (là) v�̣t dùng căn bản. �Sát tr�̀n� tự tánh, thức g�́c th�u chứa. Tu học như v�̣y, thi�̣n trụ hi�̣n bày. Tu hạnh tịch tĩnh, h�nh bóng chuy�̉n đ�̉i. L�a mọi ch�́p ngã, hý lu�̣n (có từ) v� thỉ. Hành hạnh b�́ th�, thanh tịnh thu�̣n hợp. Ba nghi�̣p sám h�́i (đạt) thi�̣n tịnh an tĩnh. An trụ tĩnh lặng, dứt pháp lưu chuy�̉n. Tu�̣ th�ng đạt khắp d�̃n dắt hữu t�nh. Đi�̀u phục tăng th�m, tịch tĩnh cùng t�̣n. Nh�n thi�̣n phát sinh, lực dụng tỏ rạng. Xa l�a c�̣i r�̃ đi�n đảo trói bu�̣c. Cõi ý ch�n th�̣t hành mười loại thi�̣n. Tu hạnh t�́i thượng, nơi ch�́n th�ng tỏ. Giải thoát đúng nghĩa, g�́c là thanh tịnh. Nh�̣n ra phi�̀n não, xưa nay (v�́n) tịch tĩnh. Hữu t�nh hành theo mười thi�̣n tịnh di�̣u. Mọi thứ che bu�̣c (thảy đ�̀u) an tĩnh, trong lặng. T�m của chư Thi�n g�́c v�́n thanh tịnh. Sắc tướng tươi đẹp, đạo hạnh quy�́t tu. Chướng nghi�̣p dứt sạch, hành giải tăng l�n. Th�́ gian an lạc, cõi tánh kh�ng m�́t. H�nh tướng, nơi ch�́n đi�̀u phục là g�́c. Lực dụng ch�n th�̣t, dứt nh�n đi�n đảo. Chỉ dạy Th�̣p thi�̣n (là) thanh tịnh thù thắng. H�nh tướng tự tại, phước đức v� t�̣n. Hữu t�nh th�m tu, ý đạt tr� tu�̣. Nh�n thắng tịnh di�̣u, đi�̀u phục nghĩa lợi. Đ�̣ lục ý thức trong lặng hơn h�́t. Tự tánh ch�n th�̣t, các loại mạn dứt. Ti�́n tu như v�̣y đức hạnh là ch�nh. Kh�ng nhi�̃m bạo lực, dứt mọi phi�̀n não. Ti�́n theo đường trước phước nghi�̣p an tĩnh. G�́c mọi giáo hóa (là) dứt ni�̣m phi�̀n não. Trong lành, thanh tịnh, phi�̀n não chẳng sinh. Thực hi�̣n th�́u đạt nghĩa lợi hữu t�nh. Tạo nh�n đi�n đảo, nhi�̃m ác trói bu�̣c. Xa l�a bụi bặm, thanh tịnh chỉ dạy. Ý thi�̣n ch�n th�̣t hi�̣n hành chẳng m�́t. Tu t�̣p an tĩnh, ngu mu�̣i th�ng tỏ. Ng�n ngữ, giáo hành kh�́ hợp chẳng hoại. Căn bản thi�̣t tướng (là) thanh tịnh y�n lành. Thắng nghĩa ch�n lý (là) mong đạt trong lặng.

Th�́ nào là thực hi�̣n giáo hóa thi�̣n di�̣u?

Thu�̣n theo thanh tịnh, tu hạnh t�́i thượng. Đi�̀u phục nghĩa lợi, v� ngã t�̣n cùng. Vương giả phép tắc nghi�m túc hi�̣n bày. Ch�́p ngã r�̣ng lớn v� cùng như v�̣y. Tr� tu�̣ kh�ng đạt v�́n do phi�̀n não. Xu�i thu�̣n (th�) tham sinh, nghịch ý (th�) s�n d�́y. Hai mươi sáu hoặc là nh�n (của) ch�́p ngã. Dứt trừ g�́c r�̃, cành ngọn m�́t theo, là ch�́n giả khởi lợi thắng nghĩa. V�̣t dụng cõi bờ đ�y đó an tĩnh. Mười loại nẻo nghi�̣p bu�̣c che chẳng có. Hoạn nạn th�́u rõ, l�̀m lạc dứt h�́t. H�nh tướng trời �́y tịch tĩnh ki�́n đi�n đảo. Hành, giải tùy thu�̣n, an tĩnh hi�̣n bày. Tri ki�́n căn bản rõ mọi trói bu�̣c. M�̃u mực vi�n mãn thu�̣n hòa như th�́. Đi�n đảo phát khởi, đi�̀u phục dứt bỏ. Th�́u đạt các pháp thắng nghĩa là v�̣y. Hành, giải đ�̀y đủ, b�nh đẳng phát sinh. Lực dụng sinh khởi đạt được �v� úy�. Tịnh di�̣u ung dung, th�̉ hi�̣n như th�́. Danh (là) g�́c b�́n u�̉n, ch�̃ nương của sắc. Thành t�m sám h�́i (đạt) thanh tịnh vi�n mãn. Ba thừa hóa đ�̣, cùng đ�́n bờ giác. T�̣i sám trọn đủ, tĩnh trụ tu tr�. Cõi trời an lạc, thanh tịnh ắt đạt. Hướng c�̀u thu�̣n hợp thanh tịnh ch�n th�̣t.

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ hai mươi ch�n.

Nh�n th� vi�n mãn, báo dứt đói khát. H�nh tướng tươi đẹp, tự tánh tăng l�n. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt các hạnh B�̀-tát. Năng lực hợp ph�̀n. Dưỡng nu�i h�nh tướng (là) căn bản phước đức. Tạo nghi�̣p t�̣n cùng. Thảy đ�̀u như v�̣y. Lực dụng tăng trưởng. Ti�́n lui th�ch ứng, ch�n th�̣t khéo bày. Kh�ng ngoài lợi �ch, ba thi�̣n căn bản. Ch�̃ dựa hơn hẳn. Nh�n thắng b�́ th�, th�n tướng trang nghi�m. Cõi ý hòa hợp th�̣t sự như v�̣y. Hành, giải s�u xa, tịnh di�̣u kh�́ hợp. Nương tựa th�n tướng uy nghi�m trùm khắp. Nơi ch�́n tịnh di�̣u tươi đẹp đ�̀u thua. B�́n u�̉n sung mãn, sắc tướng trong sáng. B�nh đẳng v� úy ti�́n thoái th�ng tỏ. U�̉n hợp nh�n thắng, thức g�́c tự chứng. Sắc tướng, th�n th�̉ thảy đ�̀u như v�̣y. Lực dụng tăng trưởng, gánh vác t�̣n cùng, là ch�́n t�m tịnh b�́ th� làm g�́c. B�̣c Đại B�̀-tát y�u th�ch nơi �́y. Lực dụng th�ng tỏ, th�́u đạt thanh tướng. T�m tịnh th�̣t �́y năng dứt tham dục. Thắng hạnh thanh tịnh, thắng lực t�́n tu. Nơi ch�́n kh�ng đ�̉i, chuy�̉n bi�́n v� ngại.

Th�́ nào là thi�̀n định tịch tĩnh đi�̀u phục?

Di�̣u dụng Ph�̣t đạo bao la như th�́. Tịch tĩnh tăng l�n, th�ng tỏ mọi lẽ. Vi�n mãn t�̣n cùng, l�a xa phi�̀n não. Chúng sinh cùng t�̣n kh�ng ngoài sáu đường. Tr� tu�̣ thành tựu nhờ vào tịch mặc. Nh�n thi�̣n chuy�̉n bi�́n hi�̣n bày như th�́. L�a mọi dứt nhi�̃m, giải thoát hòa hợp.

Th�́ nào là thanh tướng th�́u đạt nghĩa lợi?

Thánh lực v� lượng, tr� tu�̣ suy c�̀u. Ma-ha Tát-đỏa là đại hữu t�nh. Hành, giải b�nh đẳng, thương d�̃n hóa đ�̣. Dứt trừ nhi�̃m đ�̣n, hòa hợp tịch tĩnh. Chỉ dạy ch�n th�̣t, si mau di�̣t sạch. Ch�́ ngự đ�̣c kh�̉, thắng nghĩa thu�̣n hợp. Thanh tướng thi�̣n di�̣u phát sinh thương xót. Cõi ý lắng dục, (là) b�̣c đại hữu t�nh. Phát nguy�̣n gánh vác t�̣n cùng t�́t cả. Ngọn ngu�̀n th�m di�̣u, nh�n thắng chẳng m�́t. C�̣i r�̃ hữu t�nh ngu si đi�n đảo. Làng xóm, nơi ch�́n cõi xa khó tới. Bảy chúng hữu t�nh c�̀n c�̣y Th�̣p thi�̣n. Sinh s�i hủy di�̣t rõ nghĩa mu�n loài. Hành th� th�́u đạt vi�n mãn cùng t�̣n. Gánh vác đ�̀y đủ rõ nghĩa r�̣ng lớn. Đi�̀u phục hữu t�nh, nghĩa lợi thù thắng. Thực hi�̣n t�́t đẹp, bụi bặm kh�ng nhi�̃m. Lực dụng nh�n thắng v� ngại như (hư) kh�ng. Nh�n hành xưa nay thanh tịnh, giải thoát. Phạm hạnh trùm khắp, đói kh�̉ dứt trừ. Nh�̣n thức, ch�́ ngự tinh nghi�m, thi�́t thực. Hành, giải đủ lực, tịnh th� mong đạt. Cõi ý ch�n th�̣t, chứa nhóm thu�̣n hợp. Tạo nh�n r�̣ng khắp, th�́u đạt vi�n mãn. Giáo hóa chúng sinh l�a bỏ chướng nhi�̃m, đ�̣c hại xua sạch, thắng nghĩa vi�n mãn. Th�́u đạt tịch tĩnh, l�a bỏ nh�n bu�̣c. Giáo hóa thanh tịnh, th�m di�̣u hợp nh�́t. Là ch�́n B�̀-tát hi�̣n rõ, các chúng thanh tịnh hướng đạt. Hành, giải đ�̀y đủ, tự tại dứt mạn. Như v�̣y là dứt (mọi) trói bu�̣c bi�́n khắp. Thù thắng tăng th�m, căn bản hướng đạt. Chỉ dạy thanh tịnh, dứt trừ hý lu�̣n. Tu t�̣p thương d�̃n, thắng nghĩa v�̣n dụng.

Th�́ nào là đạt được? Th�́ nào là hướng c�̀u?�

B�́ th� tùy thu�̣n, thanh tịnh hi�̣n bày. Tịch tĩnh vi�n mãn, ngã pháp đ�̀u dứt. Ưu kh�̉ phi�̀n não thi�̣n tịnh đ�̀u l�a.

Th�́ nào là pháp tịnh t�̉n giảm kh�ng nh�n?

Là ch�́n trượng phu, hướng đ�́n ch�n th�̣t. Thu�̣n theo danh tướng ch�́ ngự hý lu�̣n. B�́ th� hành khắp, dứt nh�n tham dục.

Th�́ nào là hóa sinh bi�́n chuy�̉n hơn h�́t?

Tươi đẹp, tịnh di�̣u, nh�n của th� giới. Đạt được, tăng l�n, tự tin v� cùng. Thắng nghĩa tịch tĩnh (là) an tĩnh hi�̣n bày. Dứt t�́t cả mọi nghi�̣p dữ, đ�̣c hại. Tự tánh bản lai thanh tịnh, th�m di�̣u. Cõi học t�̣n cùng (là) tịch tĩnh, ch�́ ngự. Căn bản tự tánh (là) nh�n thi�̣n hi�̣n rõ. Lực dụng ch�n lý (là) phát huy tri ki�́n. Hý lu�̣n, ngã bu�̣c, (là) h�nh tướng phàm phu. Đi�n đảo mong c�̀u bản lai tự tánh. Trói bu�̣c, ch�́p ngã (là) nh�n của phi�̀n não, là ch�́n ng�n ngữ hữu t�nh phát khởi. Là xứ v� sao mu�n loài l�a bỏ? S�́ �́y đ�́n ngàn, sợ hãi kh�ng dứt. Tr� tu�̣ chỉ rõ, thanh tịnh phát sinh. Nh�n của trói bu�̣c, kh�̉ não, kh�ng m�́t. B�́ th� khắp ch�́n b�nh đẳng như (hư) kh�ng. T�́n tu như v�̣y đạt được thù thắng. Ch�́ ngự kh�ng ngừng phi�̀n não, hý lu�̣n. Theo tr� căn bản phát khởi v� bi�n. Mu�n loài m�́n m�̣, nương c�̣y như th�́. H�nh bóng trùm khắp là (b�̣c) đại hữu t�nh. Thương m�́n mu�n loài s�̀u kh�̉ kh�ng dứt. B�nh đẳng thu�̣n theo, đi�̀u phục chúng sinh. Loạn đ�̣ng kh�ng d�́y, dạy bảo như v�̣y. Ng�n ngữ tịch tĩnh l�a bỏ si, mạn. Phép tắc bày rõ, v�̣t dụng đáng quý. Lành thay, v� úy! Chẳng bỏ chúng sinh. Thù thắng đi�̀u phục, giáo hóa kh�́ hợp. Dòng thác pháp nhi�̃m nung đ�́t t�̣n cùng. Nh�n nhi�̃m hủy hoại lực dụng an tĩnh. Ngã mạn d�́y tăng, thắng nghĩa dừng dứt. Tu hạnh hòa hợp, an trụ, v� ngại. Tu t�̣p hướng đạt nh�n thắng tự tại. Nơi ch�́n thi�̣n di�̣u kh�ng n�n l�a bỏ. B�́ th� t�̣n cùng dứt ch�́n hý lu�̣n, là nơi ch�n th�̣t d�́c tu thu�̣n hợp. Tướng Đại trượng phu thương d�̃n mu�n loài. Sáng tỏ, an trụ, suy nghĩ, d�̃n dắt, cực nạn cứu giúp. Xứ sở như v�̣y tai nạn tăng th�m. Tăng trưởng vi�n mãn, lực dụng v� ngại. Ái lạc đ�̉i dời kh�ng mong an trụ. Kh�ng tu tịnh hạnh, c�́u nhi�̃m chi�́m ch�̃.

Th�́ nào là b�̣nh hoạn, nghi�̣p dữ đ�ch thực?

Lực dụng tịch tĩnh, th�m di�̣u dứt trừ.

Th�́ nào là đi�n đảo, si đ�̣n nh�n dày?

Trói bu�̣c th�m vòng, ngăn che nào giảm. G�́c của phi�̀n não kh�ng do nghi�ng ngửa. Các mạn, si m� d�́y tăng khó di�̣t. Trói bu�̣c khó dứt, phải dựa Thánh lực. H�nh tướng nhi�̃m bu�̣c che l�́p kh�ng dừng. Tĩnh trụ n�n gắng, d�̃n dạy, d�́c tu. Hành đ�̣ng x�́u ác, lực dụng khó chuy�̉n. Chướng nặng, vi�̣c s�u th�̣t khó sám h�́i. Kh�̉ sở như v�̣y, nghi�̣p x�́u trọn n�n. Tĩnh lặng thu�̣n hợp, an trụ tu tr�. Trừ di�̣t đói kh�̉ thắng nghĩa vi�n mãn. D�̃n dắt, gánh vác mu�n loài nhi�̀u ki�́p. Di�̣u dụng Ph�̣t đạo v� bi�n như v�̣y. Chủng tử, hi�̣n hành pháp sinh đúng nơi. Giáo pháp thanh tịnh hướng c�̀u ắt đạt. Thắng nghĩa vi�n mãn, tĩnh trụ ung dung. Lực dụng tịch tĩnh (là) căn bản đi�̀u phục. Cu�́n theo dòng thác thực sự (là) lu�n lưu.

Chi ph�̀n b�̣nh nạn nh�̣n rõ (là) kh�ng th�̣t. B�́ th� chúng sinh đạt được an tĩnh. Ý định th�ng tỏ chi ph�̀n h�nh th�̉. Ch�́n dứt đi�n đảo, nghĩa lợi đáng quý. An trụ pháp thi�̣n. Tự tại hòa hợp. Ch�́p ngã th�m s�u, kh�̉ não ch�̀ng ch�́t. Tạo nghi�̣p thanh tịnh năng di�̣t tham dục. Th�́u đạt đúng ph�̀n, ch�n lý xu�́t hi�̣n. Dứt nh�n sợ hãi, nhớ nghĩ n�n gắng. Đủ sức gánh vác (đạt) thanh tịnh căn bản. Phi�̀n não chúng sinh tu pháp nào l�a? Tự tánh tu t�̣p phước đức r�́t lớn. T�̣n cùng như v�̣y g�́c ở thắng nghĩa. Thương y�u chúng sinh l�́y đó làm m�̃u. Thắng nghĩa kh�ng m�́t, ch�̃ nương (của) chúng sinh. Cõi ý ch�n th�̣t (là) g�́c mọi h�nh tướng. B�nh đẳng đi�̀u phục khắp mọi nơi ch�́n. Xứ sở (đang bị) tàn phá (b�nh đẳng) kh�ng th�̉ hi�̣n bày. Nơi ở chẳng an, t�m bị vướng mắc. Định tu�̣ phát sinh, ch�̃ nương (của) tự tại. H�nh bóng bi�́n chuy�̉n, pháp tánh thường trụ. Phàm Thánh b�nh đẳng, th�́ gian nương đ�́y. D�́c tu t�̣n cùng đạt được �v� pháp�. C�ng đức v� bi�n hằng hà sa s�́. Bu�ng theo ái dục kh�ng đạt nẻo thi�̣n. Lành thay, nơi ch�́n, h�nh tướng nhi�̀u loại. Tu t�̣p thi�̣n di�̣u, v� ni�̣m (là) ở đ�́y. Gánh vác lu�n nhớ, cứu kh�̉ kh�ng dừng. Linh đ�̣ng, th�ch ứng, mong đạt đi�̀u �́y, là ch�́n thương d�̃n phát khởi r�̣ng khắp. T�m hứng ch�n th�̣t, tự tại, tịch tĩnh. Phạm hạnh phát huy, năng dứt phi�̀n não. Tạo nghi�̣p t�̣n cùng, g�́c Sát-đ�́-lợi. D�́c tu như v�̣y, lực dụng b�́t thoái. C�ng năng Th�̣p thi�̣n mu�n loài quý trọng. Bày bi�̣n, c�́p đủ, vi di�̣u khó đạt. Dứt mọi trói bu�̣c c�́u nhi�̃m hý lu�̣n. G�́c là pháp tánh ch�n th�̣t đáng quý. Như sen (mọc) từ bùn, (hoa) tươi thơm vi di�̣u. Trong lành tĩnh lặng chút bụi kh�ng vướng. B�́ th� mong đạt tươi đẹp như th�́. Dứt h�́t (các) pháp bu�̣c đi�n đảo, nghi�̣p dữ. Chướng nhi�̃m, ch�́p ngã, tác dụng (của chúng) khó ngăn. Nh�n thắng thi�̣n tịnh (là) di�̣u dụng ch�n th�̣t. Th�n t�m tĩnh lặng, phi�̀n não li�̀n dứt. Vọng nhi�̃m, ngã mạn, (chỉ làm) m� mu�̣i s�u dày. Tu�̣ nhi�̃m bi�́n khắp trói bu�̣c ch�n th�̣t. Nh�n nhi�̃m kh�ng dứt, h�nh tướng đi�n đảo. Hý lu�̣n d�́y tràn trói bu�̣c tự tại. Chỉ dạy t�̣n cùng (là) dứt bỏ tạo nghi�̣p. Nghi�̣p tạo xa g�̀n, quả báo tu�̀n tự. Ph�̣t đạo hưng l�n, nghi�̣p ác đ�̀u dứt. Hành, giải đủ đ�̀y, chúng sinh b�nh đẳng. Thanh tịnh thù thắng khắp mọi nơi ch�́n.�

Căn bản Ph�̣t đạo (là) di�̣t trừ chướng nhi�̃m (cùng) phát khởi nh�n tịnh, th�ng tỏ ch�n th�̣t. T�́n tu di�̣t mọi phi�̀n não, hý lu�̣n. Giải thoát chướng nhi�̃m tự t�n tăng th�m. Đi�n đảo tăng d�́y, hý lu�̣n sinh theo. Thắng nghĩa ch�n lý phát sinh, truy�̀n dạy.

Th�́ nào là tịnh th� v�̣t dụng sung mãn?

Căn bản thắng nghĩa (là) hoan lạc, tự tại. Phạm hạnh thanh tịnh, ngã mạn chẳng sinh. Năng l�a chướng nhi�̃m tu đạt giải thoát. Phước báo chúng sinh. G�́c là tịnh th�. Nh�n thắng chư Thi�n th�ng tỏ tịnh di�̣u. Ch�n th�̣t, th�m di�̣u, thường tịnh t�̣n cùng. Các pháp th�́ gian thảy đ�̀u sinh di�̣t. Tự tánh thanh tịnh trong tĩnh như v�̣y. Ch�́p ngã s�u dày, sở ch�́p v� bi�n. Lửa phi�̀n, hý lu�̣n, chướng nhi�̃m khó trị. Th�n th�̉ chịu kh�̉, toan t�nh kh�ng dừng. Giữ chặt tạp nhi�̃m, chẳng bi�́t �n th�̀y. Thù thắng sinh khởi, thu�̣n hợp đ�ch thực. Như m�y phủ khắp nhi�̣t não chẳng sinh. Ch�́ ngự l�a bỏ, t�́n tu như v�̣y. Thắng thừa ch�n th�̣t, vứt bỏ nhi�̃m vọng. Lực dụng thù thắng (là) chi ph�̀n nghĩa lợi. Dứt trừ c�́u nhi�̃m, thắng hạnh t�́n tu. Thi�̣n di�̣u kh�ng dục, thanh tịnh hi�̣n bày. Cõi ý ch�́ ngự, phát sinh b�́ th�. Đi�n đảo di�̣t h�́t, hòa hợp hi�̣n bày. Tự tánh kh�́ hợp th�ng tỏ thắng nghĩa. Cõi trời tạm dứt mọi c�́u nhi�̃m bu�̣c che. Tự tánh �v� úy�, tịch tĩnh t�̣n cùng. L�a xa phi�̀n não, th�́u đạt đúng thực. Lực dụng tăng trưởng, giáo hóa đúng ph�̀n. B�́ th� bao đời lớp lớp nhi�̃m, tịnh. Tu hạnh kh�ng tinh, quả thọ l�̃n l�̣n. Tu tr� tịch tĩnh, quả báo cõi thi�̣n. Lực dụng tự tại ch�n th�̣t vi�n mãn. Tu thi�̣n thu�̣n hợp, �ch lợi th�ch ứng. V� tư tĩnh lặng Như như, chẳng hoại. Mong c�̀u đi�n đảo, g�́c của nghi�̣p dữ. Bu�̣c che đáng sợ, ch�m đắm khó rời. Xan tham d�́y dữ, th�n oán kh�ng ngừng. H�nh tướng giải thoát như sen rã cánh... Lực dụng tăng trưởng (đạt) thanh tịnh thù thắng. Hành u�̉n phát tri�̉n, rõ nghĩa chuy�̉n bi�́n. Hương giới thi�̣n di�̣u thơm lừng đáng m�́n. Nơi ch�́n tu sùng nghi�m đẹp th�m mãi. Chỉ dạy tu t�̣p, mong đạt thanh tịnh. Tu hạnh bỉ ngã, đi�n đảo trói bu�̣c, (và) hòa hợp, tự tại, tịch tĩnh đ�̀u m�́t. T�m tịnh vững tu, cơm áo sung mãn. Lực dụng ch�́ ngự, nh�n thi�̣n hi�̣n bày. Pháp thi�̣n thanh tịnh (là) c�̣i r�̃ tự tánh. Nu�i dưỡng đúng ph�̀n, phước báo thù thắng. Hành, giải g�̀m đủ (đạt) thắng nghĩa �v� úy�. Cõi nước tịch tĩnh, khắp nơi lặng dừng. Tự tánh b�́ th�, xan tham đ�̀u l�a. Tự t�n tịnh di�̣u đạt được như v�̣y. Trong mười hành thi�̣n, b�́ th� là g�́c. Thứ lớp phát sinh cùng đ�́n bờ giác, là cõi trượng phu mong dứt hý lu�̣n... Sợ hãi hạnh ác, ch�n th�̣t phát khởi. Ý nghĩa đúng ph�̀n hợp nh�́t m�̣t m�́i. Hành đ�̣ng như v�̣y (đạt) h�nh tướng tịch tĩnh. Ch�́p ngã r�̣ng khắp g�́c là phi�̀n não. Th�n th�̉ chẳng b�̀n, tự tánh (mới là) cứu cánh. Đạt được quả giác t�̣n cùng, v� thượng. Pháp tánh tĩnh lặng, vượt mọi t�m c�̀u. D�̃n dắt gánh vác th�ch hợp mu�n loài. Chỉ dạy thượng di�̣u, ch�n th�̣t, thù thắng. Cõi �́y t�̣n cùng, thanh tịnh tự tại. Sắc tướng tươi lành, �v� úy� vi�n mãn. An lành thượng di�̣u, xa l�a tạo nghi�̣p. Lực dụng hướng đạt pháp tánh (như) hư kh�ng. L�a mọi sợ hãi, theo mười nẻo nghi�̣p (thi�̣n).

Th�́ nào là xứ tự tại tự t�n?

C�̣i r�̃ phước nghi�̣p. Ch�n th�̣t thu�̣n hợp. Lời Ph�̣t r�̣ng dạy. Như pháp tĩnh trụ. Dứt bỏ phi�̀n tạp. Hý lu�̣n c�́u nhi�̃m dựa sắc làm g�́c. Các pháp tịch tĩnh, nghĩa (là) dứt phi�̀n não. Dạy d�̃ thu�̣n hợp, thi�̣n tịnh là nh�n. Kh�ng hành x�́u ác, di�̣t nhi�̃m, đi�n đảo. Thanh tịnh b�́ th�, cứu giúp như v�̣y. Giáo hóa b�nh đẳng, hợp nh�́t, l�a tướng. Tạo tác mong đạt ch�n th�̣t hi�̣n rõ. Phép tắc đi�̀u phục, lực dụng tự tại. Cõi trời cao xa hợp ph�̀n như th�́. H�nh tướng thanh tịnh, trong sáng như trăng. Dứt bỏ đi�n đảo, trọn n�n thắng nghĩa. Hi�̣n bày, bi�́n chuy�̉n như (hư) kh�ng chẳng hoại. Đi�̀u phục tu�̣ nhi�̃m t�̣n cùng như v�̣y. G�́c cõi trời �́y tịnh di�̣u bi�́n khắp. Thi�̣n tịnh th�m di�̣u, dứt các tướng mạn. Ch�n th�̣t kh�ng m�́t, th�́u đạt tăng th�m. Thường hành hạnh th�, thu�̣n hợp t�̣n cùng. (V� như) đ�̣c được, tranh tạp (cũng) trở thành thanh tịnh. Vọng nhi�̃m t�̣n cùng (là) nơi ch�́n sợ hãi. Như li�́m m�̣t (ở) đao. Hý lu�̣n d�́y tăng, c�̣i r�̃ chuy�̉n bi�́n. Di�̣u thi�̣n trừ di�̣t, cõi nước an trụ. Hành, giải g�̀m đủ, h�nh tướng hợp nh�́t. Sắc tướng tĩnh lặng, thanh tịnh tăng l�n. Thắng nghĩa thu�̣n hợp l�a bỏ đúng ph�̀n. Th�ng tỏ h�nh tướng nghi�̣p dữ nhi�̀u đời. Đói kém bức bách, cơm áo thi�́u hụt. Nh�n thi�̣n tịnh di�̣u (của) hữu t�nh tăng th�m. Tịch tĩnh hi�̣n bày, thi hành y�n lặng. Lực dụng thi�̣n di�̣u thù thắng bi�́n khắp. B�̣nh hoạn hi�̣n rõ, dứt r�̀i lại th�m. Đi�n đảo sợ hãi, ưu kh�̉ ch�̀ng ch�́t. Hoạn nạn b�́t kỳ, khởi dứt li�n tục. Dòng thác phi�̀n não d�́y, di�̣t, lại sinh. Lực dụng b�́ th� d�́c lòng kh�ng ti�́c.

Th�́ nào là răn dạy bó bu�̣c tu học?

Lực dụng gánh vác dứt trừ sợ hãi. C�̣i r�̃ vọng nhi�̃m phi�̀n não lại tăng. Ham đắm sắc tướng, tham lam kh�ng dứt. Đức hạnh d�́c tu, nh�n thắng đáng quý. Tự tánh chẳng m�́t, l�a bỏ ba đ�̣c. Phát sinh b�́ th�, đ�́n trọn bờ giác. Dạy d�̃ thanh tịnh, lành thay nghĩa lợi. Bu�̣c che (như) dòng nước, h�nh tướng thảy kh�ng. Ch�́p ngã d�́y l�n làm g�́c phi�̀n não. Tu th� thi�̣n di�̣u, dứt tạo nghi�̣p �́y. Tạo nh�n thanh tịnh, lực dụng sung mãn. Thắng nghĩa căn bản phát sinh tịch tĩnh. Đói kh�̉ thực sự (do) kh�ng tu hạnh th�. Giữ giới th�m vững, t�n quý b�̣i ph�̀n. Hành từ tạo được phước báo thù thắng. Chúng sinh d�́c tu, cúng dường đúng ph�̀n. Hạnh m�̣t ti�́n tu, tạo tác ch�n th�̣t. Là cõi lực dụng tịnh di�̣u t�̣n cùng. Dòng thác như v�̣y (là) dứt trừ thu�̣n nẻo. Th�́u đạt di�̣t sạch hý lu�̣n trói bu�̣c. Ngã mạn, khinh khi, ngạo, bu�ng d�̣t d�́y khắp. Hý lu�̣n, nghi�̣p dữ, đi�̀u phục, dứt bỏ. Tịch tĩnh phát sinh, cõi ý sung mãn. Sửa trị, thực hành các tướng đ�̀u m�́t. Lực dụng ch�n th�̣t di�̣t trừ phi�̀n não. Th�n t�m chúng sinh phước đức ri�ng báo. Tĩnh lặng l�a xa ngã pháp vọng nhi�̃m. Di�̣t dứt tham dục, nhi�̃m vọng cùng ti�u. Th�n t�m thanh tịnh, lực dụng cùng t�̣n. Ch�́p ngã, si mạn nhờ đ�́y dứt trừ. Tùy thu�̣n ái lạc, cứu cánh b�nh đẳng. Xóm làng sung túc, thanh tịnh thù thắng. Tự tánh tăng l�n, hóa đ�̣ khắp ch�́n. Nh�n tịch tĩnh bày, dứt tướng lưu chuy�̉n. Nghĩa lợi kh�ng vướng (là) nơi sinh thù thắng. Th�n tướng tham dục, phải n�n sửa bỏ. Dòng thác d�́y tràn, sức cu�́n trùm khắp. D�̃n dắt, giáo hóa sám h�́i t�̣i cũ. Dạy bảo như v�̣y, hóa đ�̣ d�̃ đạt. Tu hạnh b�́ th� n�n d�́c cúng dường. Hành, giải g�̀m đủ (v�̀ lẽ) th�m di�̣u ch�n th�̣t. Dòng thác bi�́n đ�̣ng đáng sợ như th�́, là ch�́n chúng sinh mong đạt cùng t�̣n. C�́u nhi�̃m, ch�n th�̣t, hý lu�̣n khắp ch�́n. G�́p tu hạnh th� xua trừ kinh sợ. Tu t�̣p ch�n th�̣t, ái lạc thu�̣n theo. Đi�n đảo, c�́u nhi�̃m, sợ hãi thảy dứt. Chúng sinh dời chuy�̉n kh�ng ngoài sáu nẻo. Trói bu�̣c, tr�i n�̉i, h�nh tướng hi�̣n rõ. Tu nh�n Th�̣p thi�̣n, thọ báo trời, người. Cõi �́y đúng ph�̀n, hi�̣n bày hóa đ�̣. Nh�n tướng (ở cõi) trời �́y, thắng nghĩa kh�ng m�́t. Tự tánh phi�̀n não, ưu kh�̉ phát sinh. G�́c bu�̣c ch�́p ngã, trói che ch�̀ng ch�́t. Th�ng tỏ như v�̣y, thanh tịnh đi�̀u phục. Lực dụng Như Lai vi�n mãn t�̣t b�̣c. Tu t�̣p hi�̀n thi�̣n, th�́u đạt c�ng đức. B�́ th� t�̣n cùng thắng nghĩa vi�n mãn. Tự tánh th�ng tỏ, hi�̀n thi�̣n như v�̣y. Phép tắc hướng đạt thù thắng v� cùng. Thi�̣n tịnh ch�́ ngự đi�n đảo, kinh sợ. Tu th� hưng phát, tịch tĩnh, sung túc. Như Lai là nghĩa th�m di�̣u t�́i thượng. Thu�̣n hợp vi�n mãn, l�a mọi h�nh bóng. Dòng thác chuy�̉n bi�́n, đúng lời Ph�̣t dạy. Ph�n bi�̣t, nh�̣n rõ, hóa đ�̣ b�nh đẳng. T�́n tu tăng th�m, tạo nghi�̣p �v� úy�. Si đ�̣n, đi�n đảo, d�́c tu trừ sạch. Xứ thanh tịnh �́y tu hạnh ch�n th�̣t. T�́n tu Th�̣p thi�̣n, nghĩa lợi tự tại. Th�̀n túc tịnh di�̣u d�̀i dào như th�́. Hương tu�̣ thanh tịnh đạt được thường hữu.

H�́t Quy�̉n 14

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 15

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ ba mươi.

Nh�n thắng B�̀-đ�̀, nghĩa th� phát sinh. Tu�̣ giác thanh tịnh, tịch mặc gắn bó. G�́c tu thanh tịnh, hạnh nh�̃n (là) m�̃u mực. Phạm hạnh ch�́ ngự. Hóa đ�̣ tam tai. Gắn với Th�̣p thi�̣n. Thắng định hướng đạt, an lành phát sinh. Xóm làng đúng ph�̀n, th�ng tỏ b�nh đẳng. Nơi ch�́n thù thắng th�ng su�́t, th�́u đạt. Đó là th�́u đạt ch�n th�̣t lời dạy của B�̀-tát.

C�̣i ngu�̀n phước đức (là) h�nh tướng t�̣n cùng. Lực dụng thắng nghĩa từ g�́c �v� sinh�. Chỉ dạy đạo đức thanh tịnh vi�n mãn. Ch�́p ngã tạo nghi�̣p, tham ái sinh theo. Tr� tu�̣ b�nh đẳng an lành đ�̣ khắp. X�́u ác chẳng sinh, thanh tịnh giải thoát. Hành đạo ch�n th�̣t, dứt h�́t lo sợ. C�̣i r�̃ nhi�̃m, tranh, tham ái khó bỏ. Th�n, ngữ, ý sinh theo mười nẻo nghi�̣p. Tịch tĩnh phát huy, trừ sạch nhi�̃m, vọng. Trăng tròn trong lành chi�́u sáng như v�̣y. Ngã mạn b�́t kỳ, tác dụng t�̣n cùng. Hành, giải g�̀m đủ, thi�̣n tĩnh hi�̣n bày. Thắng nghĩa nhãn căn phát sinh �ki�́n dụng�. H�nh tướng th�́ gian th�̉ tánh kh�ng b�̀n. Nh�n g�́c của mạn thảy đ�̀u kh�ng th�̣t. Thắng nghĩa phát sinh di�̣t h�́t đói kh�̉. B�̣nh, não, duy�n (với) nh�n h�nh tướng kinh sợ. Bi�́n đ�̣ng kỳ lạ cũng đ�̀u giả hợp. Giới lu�̣t thanh tịnh, th�́u đạt ch�n th�̣t. Các mạn duy�n nhau thu�̣n theo sinh d�́y. Tai nạn phát sinh nh�n nhi�̃m lưu truy�̀n. (Là) c�̣i r�̃ (mọi) tạo tác, (chỉ) thắng thừa mới dứt. B�́ th� tăng l�n, hành giải d�́c đạt. Trói bu�̣c đi�n đảo (từ) sức qu�́y (của) c�́u nhi�̃m. Thanh tịnh, an tĩnh khắp ch�́n khó đạt. Trăng tròn tr�n kh�ng, t�́i tăm chi�́u khắp. Xa l�a bụi cáu, tự tại hi�̣n bày. Cứu cánh th�́ gian, hư ảo chẳng b�̀n. Pháp (của) b�̣c Hi�̀n thánh d�̃n dắt chúng sinh. Nơi ch�́n sinh khởi an tĩnh th�̣t sự. D�́c của trói bu�̣c, chuy�̉n bi�́n đ�̉i dời. Tự tánh dứt tranh (là) ái lạc b�̣c nh�́t. Sùng k�nh, ngưỡng m�̣ chẳng nhi�̃m hại tánh. Thù thắng tăng trưởng, phát sinh d�̃n dắt.

Th�́ nào là xứ ngã, ngã ti�́p n�́i?

Tự tánh hòa hợp, t�m pháp bu�̣c che. H�nh tướng ch�n th�̣t, lực dụng đ�̀u dứt. Cõi ý kh�ng tr�, nh�n thắng chẳng sinh. vọng tưởng c�́u nhi�̃m, lửa dữ bừng d�̣y. Tự tánh nhi�̃m tạp, g�́c do hý lu�̣n. Tham dục trọn n�n (là) h�nh tướng hoạn nạn. Đ�̉i dời, l�́y bỏ chủng tánh chẳng định. Theo m�̀i giữ pháp, được v�̣t mạng ti�u. Kinh sợ bu�̣c nh�n, d�̃n tới đi�n đảo. An lạc hi�̣n bày, thù thắng sung mãn. Cõi ý thanh tịnh, vọng nhi�̃m chẳng sinh. Phi�̀n não trói bu�̣c, khéo tu đi�̀u phục. Năng lực giáo hóa, tăng th�m khắp nẻo. Nh�n duy�n ch�́p ngã, Ph�̣t đạo năng trừ. D�́c tu dứt nhi�̃m, nghĩa lợi tịnh di�̣u. B�́ th� t�̣n cùng, d�́c tu ch�n th�̣t. Ý phát nh�n thắng, g�́c mọi gánh vác... Đi�̀u phục khắp ch�́n, hành giải thu�̣n hợp. T�m pháp thù thắng, tham ái kh�ng hi�̣n. Tạo tác nghi�̣p dữ, chướng nạn ch�́t ch�̀ng, chướng nhi�̃m tr�̀n sa, vi t�́ khó đoạn. Cõi Phi tưởng thứ ch�n, cùng g�̀n với Thánh. Nơi ch�́n cứu cánh, nh�n Thánh mới dứt. H�nh tướng chuy�̉n đ�̉i, sức lực đ�̀u m�́t. Tướng danh sắc �́y, v�̣t dụng gắng tu. Nơi ch�́n (đ�̀y) sợ hãi, tự tại kh�ng th�̉ (có). Náo tĩnh khắp cõi, phạm hạnh dứt trừ. Phi�̀n não chuy�̉n bi�́n d�̃n tới tạo nghi�̣p. Dòng thác nhi�̃m ác, đi�n đảo cùng sinh. Trói bu�̣c th�̣t sự, mong được dứt trừ. B�̣c đại hữu t�nh, tùy thu�̣n t�́n tu. Phước đức thắng nghĩa phát sinh, kh�́ hợp. Tạo tác nghi�̣p dữ, ch�́p ngã làm nh�n. Cõi ý tăng trưởng, mạn d�́y nhi�̀u loại. Đúng ph�̀n như v�̣y, phạm hạnh dứt trừ. Thực hi�̣n th�́u đạt, quả lợi thanh tịnh. Nh�n thắng ch�n th�̣t, tự tại phát sinh. Phi�̀n não che l�́p thắng nghĩa tự tánh. Th�ng tỏ đúng thực xứ nh�n thắng nghĩa. Nh�̣n rõ t�̣n cùng phóng d�̣t bu�ng thả. Th�ng tỏ đ�̣c hại hủy hoại h�nh tướng. Tịch tĩnh t�̣n cùng, tr� tu�̣ phát sinh. Xa l�a nhi�̃m tạp, b�́ th� thanh tịnh. Làng xóm nơi ch�́n bi�́n chuy�̉n bao đời, là ch�́n l�a bỏ h�́t mọi kh�̉ đ�̣c. B�́n u�̉n (thu�̣c) danh, danh g�̀m thu (cả) nhi�̃m tịnh. Lực dụng tăng l�n, phát huy, mong đạt. Cõi trời, chúng sinh, tu th� tịnh di�̣u. Xa l�a chướng nhi�̃m, cứu cánh ch�n th�̣t. Tạo tác x�́u ác, hý lu�̣n d�́y th�m. Hành th� thanh tịnh, t�́n tu vi�n mãn. Tu�̣ giải tăng th�m, lực dụng thu�̣n theo. Tinh t�́n b�́ th� (tạo) năng lực gánh vác. (Xem) c�ng đức (là) cứu cánh, giáo hóa giảm bớt (ý nghĩa). T�̣n cùng như th�́ dừng ở nơi �́y. T�́n tu đi�̀u phục trói bu�̣c, sợ hãi. Th�m di�̣u kh�́ hợp, d�́u �́n trọn đủ. Xứ sở chẳng m�́t, phát huy v� bi�n. Xa l�a sợ hãi (tăng) năng lực tướng thi�̣n. Đúng ph�̀n dài l�u, đạt phước báo (cõi) trời. Tự tánh thanh tịnh, lực dụng cùng t�̣n. Là xứ dòng thác, d�́y tăng hủy di�̣t. Tùy thu�̣n ch�́ ngự, thực hi�̣n cứu cánh.

Th�́ nào là mong đạt tịnh di�̣u cõi trời?

Nơi ch�́n b�́ th� tăng th�m trói bu�̣c. Giáo hóa ch�n th�̣t, c�́u nhi�̃m kh�ng th�̉ (d�́y). Tự tánh thu�̣n hợp hành giải phong phú. Xứ sở thanh tịnh, an �̉n, tịch tĩnh. Lực dụng chúng sinh thực hành thu�̣n hợp. Ngọn ngu�̀n hợp nh�́t, lành thay B�̀-tát. G�̀m đủ tịnh di�̣u, b�nh đẳng chẳng đ�̉i. Tịnh th� thu�̣n hợp, B�̀-tát nh�n dày. Tự tánh chúng sinh tăng th�m tu th�. Tánh như ch�́ ngự đi�n đảo, sợ hãi. Tu t�̣p thắng nghĩa, tịch tĩnh sung mãn. Nhi�̃m ác, kh�̉ đ�̣c, si đ�̣n dứt trừ. B�́ th� cứu giúp b�nh đẳng như v�̣y. Chúng sinh cõi người, tự tánh chuy�̉n bi�́n. Hữu t�nh đ�ng đảo, gánh vác kh�ng ngớt. Là cõi cứu cánh tịch tĩnh an định. Kẻ dữ d�́c tu thắng thừa là ch�nh. Thực hi�̣n tự tại, b�́n u�̉n khó lường. Thanh tịnh phát sinh, lực dụng tăng trưởng. D�́c tu đúng ph�̀n, quả lợi kh�ng m�́t. Qu�́c vương t�́i thắng tịch tĩnh ch�n th�̣t. Tr� tu�̣ phát sinh hành giải hóa đ�̣. Tạo nh�n kh�́ hợp, ch�́ ngự mong đạt. Vương giả thượng di�̣u phước đức thù thắng. Phi�̀n não t�̣n cùng, người, trời cùng bỏ. Hữu t�nh, cõi trời th�́u đạt như v�̣y. Tự tánh thanh tịnh, B�̀-tát v�̃ v�̀. Giới lu�̣t thanh tịnh nhi�̀u đời như th�́. Nơi ch�́n phi�̀n não phát khởi từ bi. Ch�́ ngự tăng th�m, nh�n bu�̣c nghi�ng đ�̉. Dứt trừ các mạn, tu�̣ giải thanh tịnh. H�nh bóng bi�́n đ�̉i, tưởng tượng th�m sợ. Tịnh th� tăng th�m ái lạc như v�̣y. Ch�n lý tĩnh lặng dứt hành đi�n đảo. Ng�n ngữ phát sinh, giáo hóa mu�n loài. Trói bu�̣c c�́u nhi�̃m, giáo hóa chuy�̉n đ�̉i. Kh�ng tu hạnh th�, tạo nh�n ngã mạn. H�nh tướng tự tánh, kinh sợ nh�n pháp.

Th�́ nào là chướng nhi�̃m dứt hành tịch tĩnh?

Lực dụng hý lu�̣n tạo tác ch�́p ngã. Như v�̣y tịch tĩnh th�m di�̣u chẳng còn. Là ch�́n hữu t�nh tu hạnh thanh tịnh. Nghi�̣p nh�n thù thắng, cung k�nh thu�̣n hợp. Hữu t�nh thu�̣n theo thanh tịnh t�̣n cùng. Tự tại thu�̣n hợp phát sinh tu t�̣p. Ng�n ngữ ki�u d�̣t tăng hạnh d�́i trá. Tự tánh hướng đạt l�a dòng lưu chuy�̉n. Đó là tạo tác nh�n hành thanh tịnh. Tự tánh sợ s�̣t nhi�̃m bu�̣c như v�̣y. L�a bỏ ng�n ngữ (ki�u d�̣t) ch�n th�̣t tăng th�m. Kh�̉ đ�̣c, si đ�̣n, đi�n đảo dứt h�́t. L�a bỏ ngã nhi�̃m, h�nh tướng phong phú. Nu�i dưỡng Ph�̣t đạo, dứt trừ chướng nhi�̃m. Tịnh di�̣u ch�n th�̣t nhi�̀u ki�́p tạo thành. Hý lu�̣n d�́y l�n, phát sinh khắp ch�́n. Hành, giải g�̀m đủ, hữu t�nh tự tại. Phép tắc ch�́ ngự, năng dứt che bu�̣c. Thu�̣n hợp r�̣ng khắp vi�n mãn t�̣n cùng. Xứ �́y mong đạt thắng nghĩa phát sinh. Giữ g�n tịch tĩnh, h�nh tướng hi�̣n bày. Tạo nghi�̣p hủy hoại, lực dụng chẳng sinh. Cõi si đ�̣n nhi�̃m lu�n bu�̣c chặt th�̉. Ch�n lý phát sinh là nghĩa giải thoát. C�̣i r�̃ thù thắng (là) tĩnh trụ t�̣n cùng. Lực dụng tự tánh (là) ngọn ngu�̀n th�m di�̣u. Là ch�́n mong đạt dứt nh�n ch�́p ngã. Trói bu�̣c t�̣n cùng, bỉ thử là g�́c.

Th�́ nào là đi�n đảo hý lu�̣n sinh khởi? Th�́ nào là chi ph�̀n b�nh đẳng, tịch tĩnh?

Thanh tướng kh�ng m�́t (là) c�ng cụ giải bày. Đó ch�nh là g�́c nh�n tướng tịch tĩnh. C�̣i r�̃ nhi�̃m chướng, tr� khởi li�̀n di�̣t. Ngọn ngu�̀n tạo nghi�̣p (là) mười loại hạnh ác. B�̀-tát ch�́ ngự khắp mọi đi�n đảo. Nghi�̣p dữ chúng sinh phát khởi như th�́. Nh�n thắng đúng ph�̀n, tạo tác cùng t�̣n. Thanh tịnh Như như, kh�ng (phải) là t�ch nhóm. Dòng thác d�́y tăng trói bu�̣c sắc tướng. Chúng sinh tham d�̣t (chỉ) bu�ng thả tánh t�nh. H�nh tướng chẳng hoại, ch�n th�̣t tăng th�m. Uy lực qu�́c vương (khi�́n) hý lu�̣n kh�ng (tái) di�̃n. Ba tánh tạo nh�n, lực dụng có (th�̉) đ�̉i. Cõi học mong đạt, tham dục thu�̣n theo. Vọng nhi�̃m hợp nh�́t phát sinh là th�́. Dòng thác tăng d�́y, dứt bỏ nghĩa lợi. B�́ th� phát sinh lực dụng gánh vác. Lực dụng b�nh đẳng hi�̣n bày, phát tri�̉n. H�nh tướng �v� úy�, trượng phu h�̣i đủ. Nhi�̃m ác tăng d�́y, h�̣u quả kh�ng lường. Tướng thắng nghĩa đó phát sinh khắp ch�́n. Nh�n th� phát sinh giáo hóa r�̣ng khắp. Tự tánh dứt sạch c�́u nhi�̃m t�̣n cùng. H�nh tướng đi�n đảo dứt h�́t khó được. Xa l�a c�́u nhi�̃m, h�nh tướng vi�n mãn. Ch�́p trước bỉ thử (là) tai nạn cả đời. Nghĩa lợi kh�́ hợp, an tĩnh hi�̣n rõ. B�̀-tát đi�̀u phục năng lực b�nh đẳng. Thắng nghĩa phát sinh, các mạn chẳng d�́y. Ch�n lý Như như dứt sạch tai họa. Là ch�́n B�̀-tát lời thi�̣n d�̃n dạy. Th�m di�̣u tăng th�m, giáo hóa thanh tịnh. Phạm hạnh �v� úy�, tịch tĩnh ch�n th�̣t. C�̣i r�̃ lực dụng hoạn nạn đ�̀u di�̣t. Giáo hóa, b�́ th�, thu�̣n theo chánh ni�̣m. Di�̣t trừ si, mạn (đạt) c�̣i ngu�̀n ch�n th�̣t. Lời khéo d�̃n dạy tịch mặc tịnh di�̣u. Nh�n tịnh thù thắng, th�́u đạt b�nh đẳng.

Th�́ nào là nơi ch�́n hành đ�̣ng, như m�y thanh tịnh phủ che các loài?

Tu học dứt trừ đi�n đảo c�́u nhi�̃m, chướng ngại hý lu�̣n. Tự tánh ch�́ ngự c�̣i r�̃ đi�n đảo, hướng đạt tịch tĩnh. H�nh tướng hữu t�nh chuy�̉n bi�́n như th�́. L�a bỏ nghi�̣p dữ, ưu kh�̉, nhi�̣t não. Dung mạo đoan chánh, th�́u đạt thu�̣n hòa. Là ch�́n hành giải b�́ th� thu�̣n hợp. B�̀-tát d�̃n dắt chúng sinh th�m tăng. Ng�n ngữ d�̃n dạy, tai nạn dứt h�́t. Phi�̀n não m� th�ng, th� trọng như v�̣y. C�ng đức theo nh�n tăng th�m tự tại. Là ch�́n hữu t�nh hợp nh�́t đ�̀y đủ. Si mạn tăng d�́y bi�́n khắp như (cõi) kh�ng. Nghĩa lợi thu�̣n hợp hành giải phát sinh. Nh�n hành tăng trưởng, tự t�n như th�́. Nơi ch�́n ái lạc, đi�n đảo hý lu�̣n. Đói khát t�̣n cùng hủy hoại tự tánh. Ch�́ ngự thu�̣n theo thanh tịnh, tịch tĩnh. Tham đắm ái lạc, đi�n đảo t�̣n cùng. Tĩnh trụ đạt được, nhớ nghĩ chúng sinh. B�̀-đ�̀ Tát-đỏa khéo dạy như v�̣y. Dứt pháp đi�n đảo, trừ nẻo hý lu�̣n. Thanh tịnh đi�̀u phục, an trụ tự tại. Tự tánh hành giải ghi nhớ rõ ràng. Tịch tĩnh tịnh di�̣u là g�́c (mọi) phép tắc. Chúng sinh an tĩnh nh�̣n lãnh giáo pháp. Nh�n thắng b�́ th� (là) nhớ nghĩa chúng sinh. C�̣i r�̃ ch�́p ngã (làm) phát khởi tạp nhi�̃m. Thắng lực hành th� tịch tĩnh thành tựu. Tạo nh�n thượng di�̣u, b�nh đẳng phát sinh. Hợp ph�̀n đ�̀y đủ, tu t�̣p vi�n mãn. Lời nói tự tin, tạp nhi�̃m giảm bớt. Thắng nghĩa thu�̣n hợp, hý lu�̣n chẳng sinh. Hợp ph�̀n cùng t�̣n, dòng thác phát sinh. Nh�n tịnh di�̣u �́y tánh l�a tranh, nhi�̃m. Thanh tịnh thu�̀n nh�́t, tai họa thảy dứt. Tu hạnh b�́t thoái, tịch tĩnh Như như. H�nh tướng ki�u d�̣t, lực dụng phi�̀n tạp. Nh�n tánh thanh tịnh, lưu chuy�̉n thu�̣n hợp. Hữu t�nh th�ng tỏ, tăng trưởng, xa l�a. Ng�n ngữ chỉ dạy chúng sinh thực hi�̣n. D�́c tu th�m nữa mong đạt thanh tịnh.

Th�́ nào là nghĩa lợi v� ngã phát sinh?

Ng�n ngữ dạy truy�̀n, thực hành căn bản. Tăng trưởng t�̣n cùng (là) tịch tĩnh phát khởi. L�a bỏ nghi�̣p dữ, nơi ch�́n an lạc. Tự tánh tr� tu�̣ mong đạt an lành.

Th�́ nào là thanh tịnh nghi�m túc dứt nhi�̃m?

Đi�n đảo v� bi�n, B�̀-tát d�̃n dạy.

Th�́ nào là th� lớn phước nhi�̀u như v�̣y?

Thắng dụng tạo tác, làng xóm tịch tĩnh. D�̃n dắt mu�n loài hướng đạt quả Ph�̣t. Hành sợ hãi �́y, giới m�́c như (hư) kh�ng. Hóa đ�̣ th�ng tỏ an lạc tăng trưởng. Ái lạc thu�̣n hợp phát sinh các tướng. Hý lu�̣n dứt trừ, thực hành ch�n th�̣t. Tánh như đạt được, nghĩa (là) kh�ng chuy�̉n đ�̉i. Sợ hãi t�̣n cùng, g�́c mọi trói bu�̣c. Th�n t�m năm u�̉n, sắc u�̉n chứa nhóm. Thọ, tưởng, hành, thức v� ch�́t khó tường. G�́c bu�̣c làm nh�n, sinh nghĩa (cho là) ch�n th�̣t. Tịch tĩnh đi�̀u phục, hành th� khắp ch�́n. Tịnh trụ tự tại, dứt sạch các mạn. Hành, giải g�̀m đủ, ngọn ngu�̀n hi�̣n rõ. Xa l�a ba đ�̣c, c�́u nhi�̃m đ�̀u h�́t.

Th�́ nào là căn bản hành đ�̣ng t�̣n cùng?

Giảng dạy v�̀ th�̉, cứu cánh như v�̣y. Đói kh�̉ thực sự, bi nguy�̣n giúp khắp. Lực dụng cõi ý, g�́c của t�́n tu. Tạo nh�n thắng di�̣t nghi�̣p dữ, c�́u nhi�̃m. Dòng thác phát d�́y si đ�̣n, hý lu�̣n. Giáo hóa chúng sinh trọn n�n như th�́. Tướng sinh thực sự (là) di�̣n mạo quả báo. Nh�n thắng tăng trưởng (là) xứ sở tĩnh trụ.

Th�́ nào là căn bản tự tánh hợp ph�̀n?

Nơi ch�́n như núi hi�̉m trở đáng sợ. Là cõi B�̀-tát hành th� ch�n th�̣t. Hữu t�nh si m� nhi�̀u kh�ng k�̉ xi�́t. Lực dụng hợp ph�̀n, ch�n thực cùng t�̣n.

Th�́ nào là pháp tánh thắng nghĩa tịch tĩnh?

B�́ th� tùy thu�̣n, pháp của an lạc.

Th�́ nào là lực dụng thanh tịnh t�́n tu?

Kh�ng pháp đảo đi�n, si chướng mạn (cũng) kh�ng. Tinh t�́n cúng dường Th�̣p thi�̣n tăng trăm. Vương t�̣c hưng thịnh, vi�̣c thi�̣n sùng t�n. T�m pháp thanh tịnh, tu�̣ giải ch�n th�̣t. B�̀-tát chỉ dạy (v�̀) c�̣i r�̃ tai họa. Nh�n hành chuy�̉n bi�́n, bỉ thử tự tại. Giáo pháp thanh tịnh, tr� tu�̣ đi�̀u phục. Tự tánh hữu t�nh, th�m di�̣u phát sinh. T�m tịnh hòa hợp, thanh tịnh giải thoát. Là ch�́n B�̀-tát ti�́p đ�̣ chúng sinh. Tự tánh chứng đắc, th�́u đạt xa l�a. Th�ng tỏ các mạn, tịch tĩnh tăng l�n. Phạm hạnh phát huy, lo sợ hòa thu�̣n. Si mạn tăng d�́y, tịch tĩnh đi�̀u phục. Hữu t�nh thực hi�̣n lời thi�̣n tăng th�m, tạo nh�n thắng hạnh, lực dụng ái lạc. Theo nh�n đi�̀u phục, tạo nh�n thắng nghĩa. Chúng sinh đa văn nghĩa lợi tăng trưởng. Phạm hạnh hòa thu�̣n ph�́n khởi cúng dường. Là ch�́n tự tánh ch�n th�̣t thu�̣n hợp. Tu th� tịnh di�̣u, g�́c mọi tr� tu�̣. Tùy thu�̣n dứt sạch đi�n đảo c�́u nhi�̃m. D�̃n dạy tăng th�m tịch tĩnh, v� úy. Lành thay đ�̀ h�̀, hơn hẳn các vị. Tr� tu�̣ hợp ph�̀n bao la cùng t�̣n. Lành thay h�nh tướng thù thắng khắp cõi. Cúng dường v� bi�n mong đạt tịch tĩnh. Ng�n ngữ thù thắng tịnh di�̣u hi�̣n bày. Sợ hãi phát sinh (c�̀n) an tĩnh sám h�́i. Thanh tịnh an nhi�n đi�̀u phục căn bản. Ngọn ngu�̀n tự tánh c�̀u chẳng th�̉ được. Nghĩa lợi b�nh đẳng (là) tịch tĩnh ch�n th�̣t. Ti�́n tu cùng t�̣n, tự tánh hi�̣n bày. Mong đạt thanh tịnh, an tĩnh thù thắng. Các nh�n hoạn nạn, đi�n đảo dứt sạch. Mong c�̀u dứt mọi quả báo hủy hoại. B�̀-tát d�̃n dạy dứt mọi hoạn nạn. Lặng dừng (mọi) tạo tác nhi�̃m ác, hý lu�̣n. Mong đạt tăng th�m gánh vác, xa l�a. Nghèo, b�̣nh, c�́u nhi�̃m t�́t cả chẳng còn. V� úy trừ h�́t (mọi) tạo nghi�̣p si đ�̣n. Lực dụng hữu t�nh th�́u đạt thù thắng. Thu�̣n theo ch�n th�̣t, thanh tịnh bày khắp. Thanh tịnh bao la bi�́n khắp mọi nẻo. Tự tánh ch�n như ngu�̀n ngọn �b�́t sinh�. Tịnh di�̣u hi�̣n hành thu�̣n hợp tự tại. Tạo nh�n thù thắng (là) nơi ch�́n kh�ng hoại. B�́ th� thanh tịnh (là) tu nh�n thu�̣n hợp. Tĩnh lặng an nhi�n, dứt h�́t phi�̀n não. Thi�̣n tịnh hòa hợp, hành giải đủ đ�̀y. Thắng nghĩa căn bản l�a t�́t cả vọng. Nh�n duy�n bạn lành d�́c tu kh�ng đ�̉i. Lực dụng r�̣ng khắp, chướng nhi�̃m chẳng sinh. Tịch tĩnh thù thắng (là) ngọn ngu�̀n tịnh di�̣u. Lực dụng ch�n th�̣t d�̃n dắt mu�n loài. Tu�̣ giải thù thắng (là) năng lực t�́i thượng (có th�̉ chuy�̉n) tham dục, s�n h�̣n, ngu si (thành) thi�̣n tịnh. Tr� tu�̣ ch�n th�̣t, cứu cánh tự tại. Mong đạt thực hi�̣n r�̣ng khắp mọi nơi. Tự tại th�ch ứng đạt đ�́n vi�n mãn. H�nh tướng theo nh�n, hành giải thu�̣n hợp. Th�̉ tánh như (hư) kh�ng (l�a mọi) trói bu�̣c c�́u nhi�̃m. Tự tánh an trụ, giáo hóa d�́c tu. Chúng sinh tạo nh�n, b�́ th� là g�́c. Lu�̣n v�́n th�́u đáo, tr� tu�̣ th�m tịnh. Hành u�̉n bi�́n chuy�̉n rõ nghĩa v� thường. Vọng tưởng đ�ch thực (sinh ra) phi�̀n não trọng chướng. (Cùng) t�́t cả nghi�̣p dữ bùng d�́y chẳng dừng. Theo nh�n lưu chuy�̉n, t�m trong tự dứt. Lực dụng m�̃u mực, hành giải vi�n mãn. Nghĩa lợi thù thắng bỉ thử hòa hợp. Si đ�̣n chướng nhi�̃m (tạo) ng�n ngữ ph�n bi�̣t. Hành tướng bu�̣c che, Ph�̣t giáo dứt trừ. Thu�̣n theo thắng tướng, thanh tịnh là g�́c. H�nh bóng bi�́n đ�̉i, nh�̣n rõ (là) kh�ng th�̣t. Đạo hạnh v� úy mong c�̀u th�́u đạt. Nh�n của tịnh di�̣u đạt được vi�n mãn. Lực dụng t�̣n cùng, an tịnh như núi. Năng lực hòa hợp, cúng dường mong đạt. Giáo pháp kh�́ hợp, hành th� là g�́c. Nghi�̣p dữ, c�́u u�́, vọng tưởng sinh khởi. Tạo nh�n tịnh di�̣u, dứt lòng lưu chuy�̉n. Tự tánh đức nghi�̣p, chuy�̉n đ�̉i an định. Tùy thu�̣n, ti�́n hướng, c�́u nhi�̃m chẳng sinh. Nh�n duy�n d�̃n dạy phát khởi thu�̣n hợp. Ng�n ngữ l�a l�̃i mọi v�̣t đ�̀u đạt. Ch�n tánh Như như vượt mọi kh�ng−hữu. Lực dụng gánh vác, tự tại phát sinh. Lùi ti�́n như th�́, ba cõi lại sinh. Tịnh di�̣u t�̣n cùng, dứt sạch si đ�̣n. Là ch�́n thu�̣n hợp, g�́c tr� tu�̣ khởi. Dòng thác phi�̀n não r�́t cu�̣c (cũng) di�̣t theo. D�́c tu r�̣ng khắp, th�̀n túc chẳng m�́t. Nh�n thắng thường tịch (là) hành �v� úy th�. Đi�n đảo chẳng còn, tự tại vi�n mãn. T�n k�nh sư trưởng, nghĩa lợi an tĩnh. Nơi ch�́n r�̣ng lớn rõ ràng như th�́. Mong dứt hý lu�̣n, tịnh di�̣u kh�ng hoại. Là ch�́n tham dục hi�̣n bày lắm m�́i. C�̣i r�̃ che bu�̣c thảy đ�̀u dứt h�́t. Tu�̣ giải bi�́n khắp, nhi�̃m bu�̣c đ�̀u sạch. Tu th� ch�n th�̣t (là) h�nh tướng tịnh di�̣u. Nghĩa lợi thu�̣n hợp, an tĩnh như non. G�́c đạt lực dụng, tu t�̣p phạm hạnh. Di�̣t h�́t si đ�̣n, đạt hạnh căn bản. Thi�̣n tĩnh hòa hợp (là) ngọn ngu�̀n tr� dụng. Tr� đạt ch�n như, lý hợp th�̀n lực. Chúng sinh b�́ th�, rõ nghĩa phát sinh. Tự tánh th�ng tỏ, ng�n ngữ tinh thu�̀n. Th�n ph�̀n thanh tịnh, danh sắc thù thắng. Là Đại trượng phu dứt mọi tạo nghi�̣p. Tu t�̣p b�nh đẳng, tu�̣ giải r�̣ng khắp. Lực dụng vi�n mãn, hòa hợp khắp cõi. Dứt mọi bu�̣c che, phước đức tự tại. Xa l�a chướng nhi�̃m, các mạn chẳng sinh. Tr� giải th�ng tỏ, lực dụng mong đạt. Tu thi�̣n hi�̣n bày, th�̀n túc chuy�̉n bi�́n. B�̀-đ�̀ Tát-đỏa lời thi�̣n d�̃n dắt. Thắng nghĩa t�̣n cùng, chư Thi�n cung k�nh. Đói kh�̉ hằng dứt, phi�̀n não sạch làu. Tạo nh�n tăng thượng th�ng tỏ ph�n bi�̣t. Nghĩa lợi thù thắng; hành, giải g�̀m đủ. Khéo dứt chướng nhi�̃m, tu t�̣p thu�̣n hợp. Th�̣t Đại trượng phu! �Hai loại� trùm khắp. G�́c v�́n kh�ng nhi�̃m, tịnh di�̣u phát sinh. L�a xa h�nh tướng, tu hạnh t�̣n cùng (giải thoát) Thi�̣n tịnh tăng th�m, tu t�̣p thi�̣n trụ. Xa l�a dòng thác, dứt bỏ hý lu�̣n, tạo nghi�̣p giải thoát. Cõi trời ch�n th�̣t, th�n tướng nghi�m đẹp. Nh�n thắng thanh tịnh, lực dụng sung mãn. Như v�̣y dứt h�́t các nh�n cõi ác. Tri ki�́n bao la, tùy thu�̣n là th�́. Năng trừ c�̣i r�̃ phi�̀n não chướng, bu�̣c. Thu�̣n theo lực dụng th�ng tỏ mọi lẽ. Th�n tướng mong đạt lực dụng bi�́n khắp. Bu�ng theo th�́ gian (là) g�́c mọi tai họa. Nghĩa lợi b�́ th� kh�ng c�̀u phúc báo. Mọi n�̃i oán đ�́i mong được dứt trừ. Tạo nh�n cõi trời, hành th� trước h�́t. Tr� tu�̣ th�ng tỏ (là) b�̣c đại hữu t�nh. Ngã mạn bừng d�́y, phạm hạnh trừ di�̣t. Tu t�̣p thi�̣n tịnh, tỏ ng�̣ v� tướng. T�m hành lớp lớp, chẳng nguy�̣n v�̃n đạt. D�́c tu thu�̣n hòa, tịch tĩnh bày rõ. Tự tánh hi�̣n bày (rõ) ch�́p ngã nương nhi�̃m. Chúng sinh thực hành, tướng �́y chẳng m�́t. Tự tánh nh�̣n ra dòng thác trói bu�̣c. Lành thay ch�n th�̣t! Nơi ch�́n hợp ph�̀n, thanh tịnh v� bi�n. Hành th� ch�n th�̣t an tĩnh hi�̣n bày. Nghĩa lợi hòa hợp, dứt tranh như th�́. Là ch�́n B�̀-tát tự tại b�nh đẳng, cứu v�̣t đ�̀u khắp. Tự tánh th�ng tỏ, chỉ dạy b�nh đẳng. Trước sau m�̣t nẻo, dứt mọi y�u ghét. Thù thắng hi�̣n bày, cúng dường tr�n h�́t. Cứu đ�̣ mu�n loài kh�ng h�̀ l�a bỏ. Ngã ki�́n đúng ph�̀n, bỉ thử đ�̀u m�́t. Nh�̣n rõ ki�u d�̣t, nghi�m túc trừ di�̣t. Đúng là Ph�̣t dạy. Mong đạt thanh tịnh, dứt mọi h�nh tướng. Chúng sinh cõi ác, chỉ tạo hủy hoại. Th�n trước tàn dứt, th�n sau lại khởi. Cùng Ph�̣t xa xưa đ�̀ng thời mà được. B�̀-đ�̀ Tátđỏa khuy�n dạy rõ lời. Tạo tác như v�̣y, nghĩa lợi ch�n th�̣t. Dứt ác là ch�nh. G�́c các pháp nhi�̃m, ch�́p ngã đứng đ�̀u. T�nh thu�̣n sinh tham, t�nh trái s�n d�́y. Khoảng giữa si hi�̣n. Sinh ti�́p là �hoặc� g�̀m hai mươi sáu loại. Nh�n tánh mà có nhi�̃m chướng, tạo tác đi�n đảo, vọng tưởng suy t�m. Đủ cả các loại phi�̀n não c�́u nhi�̃m. Th�̣t là ch� loài, giả là l�̣p dùng, là ch�́n g�́c của lực dụng b�́ th�.

Th�́ nào là hóa sinh d�̃n dạy n�u l�n?

Nghi�̣p thi�̣n thù thắng �hóa sinh� chư Thi�n. Tạo nghi�̣p cực ác �hóa sinh� địa ngục. Từ kh�ng chợt có. Trong cõi sinh, các th�̉ loại như nhau. G�́c cõi tử, các th�̉ loại có sự khác bi�̣t. Cõi sinh và tử nương thức g�́c l�̣p. Sinh tử m�̣t ni�̣m như lời Ph�̣t dạy. Pháp có khu�n phép, xứ có nhi�̃m tịnh. Tu�̣ tỏ hướng đạt, hành giải g�̀m đủ. Ch�́p ngã chẳng sinh, phi�̀n não cũng dứt. D�́c đạt thi�̣n đạo, tịnh pháp li�̀n sinh. Nh�n của thù thắng phát sinh hợp ch�́n. G�́c kh�ng t�m th�, quả nh�̣n th�̣m t�̣. Tịch tĩnh v� vi (là) ngọn ngu�̀n thắng nghĩa. B�̀-tát v� úy bạn lành d�̃n đ�̣. Tự tánh bản lai, thường xuy�n d�̃n dắt. An lạc dứt mạn, t�́n tu như v�̣y. Phép tắc nghi�m túc, nương tựa tĩnh trụ. Các mạn tăng d�́y, ng�n ngữ đ�̀u dứt. B�nh đẳng thu�̣n hòa, hướng đạt an tĩnh. Vương giả giáo l�̣nh kh�́ hợp khắp ch�́n. Chúng sinh hành tham, n�n thành nẻo nghi�̣p. B�̀-tát d�̃n dạy thi�̣n nghi�̣p thanh tịnh. Thực hành tự tại t�m kh�ng vướng mắc. Hi�̣n, sinh đ�̀u thu�̣n lu�n làm chủ nghi�̣p. N�n gọi b�́n loài, thọ báo tu�̀n tự. Ba thừa hóa đ�̣ cùng đạt bờ giác. Bờ b�́n người, trời đạt được (đ�̀u) bỏ lại. Ba thừa kh�ng đ�̀ng, cứu cánh đ�̀u đạt. Năng c�̀u ch� quy�́t, ngày h�́t ắt thành. Cứu cánh t�̣t cùng là đ�́n bờ giác. Vượt mọi sinh di�̣t cùng mọi lưu chuy�̉n. Cũng khởi lu�n h�̀i. Đó là bờ giác. Pháp thi�̣n tự tánh là pháp (thi�̣n trong) t�m sở. Pháp thi�̣n tương ưng th�ng cả (t�m) vương, (t�m) sở. Bỉ thử tăng trưởng (là) nh�n của t�̣n cùng. Tu�̣ giải th�ng tỏ n�u rõ cứu cánh. Tự tánh th�ng tỏ th�́u đạt ái lạc. Vương giả phát huy, hữu t�nh hướng đ�́n. Tu t�̣p th�́u đạt y�n tĩnh an lạc. Các pháp dục lạc, tham ái là g�́c. Pháp thi�̣n cùng khởi hợp với tinh t�́n. Dục th�ng ba tánh cùng nhi�̃m, chẳng nhi�̃m.

Giáo pháp Ph�̣t dạy: Đức hạnh nhi�̀u loại, kh�ng ngoài lợi v�̣t. C�ng của th�́u đạt là ở tr� tu�̣. H�nh tướng trang nghi�m tươi đẹp hơn h�́t. T�́t cả tự tánh chuy�̉n bi�́n đúng th�̣t. Phước đức tr� tu�̣ tịnh di�̣u đáng y�u. Tạo n�n nơi ch�́n tịnh di�̣u thu�̀n khi�́t.

Th�́ nào là giải thoát dứt sạch phi�̀n não?�

Ph�̣t đạo hưng l�n, t�́i tăm đ�̀u dứt. Tịch tĩnh thù thắng, hóa đ�̣, chuy�̉n đ�̉i. Phi�̀n não c�́u nhi�̃m kh�ng th�̉ hủy hoại. Là cõi tr� hi�̣n, ám chướng đ�̀u tan. Thanh tịnh thu�̣n hợp, cao xa hướng đạt. Nghi�̣p dữ, hý lu�̣n, giáo thừa thảy dứt. Di�̣t mọi trói bu�̣c c�́u u�́, b�̣nh hoạn. Tham, s�n, si đ�̣c, g�́c của đi�n đảo. Tr� tu�̣ ch�n th�̣t, chúng sinh khó đạt. Hướng đạt tịch tĩnh, kh�ng h�̀ dao đ�̣ng. B�̀-tát chỉ dạy, khắp mọi nơi ch�́n. Lực dụng d�́c tu, tai nạn chẳng sinh. An trụ b�nh đẳng, đó là v� úy. Nghĩa lợi vi�n mãn, tu hạnh thanh tịnh. Dứt mọi đi�n đảo, th�́ gian thành tựu. Si�ng tu b�́ th�, ngã mạn chẳng d�́y. Thắng nghi�̣p thanh tịnh, phép tắc sung mãn. Dứt trừ tham dục. Th�́ gian đói kh�̉ kh�ng giúp mà được. Ở nơi cõi trời cũng có nghèo, b�̣nh. Chư Thi�n Dục giới hãy còn sát hại. Đ�́ Th�ch, Tu-la s�n h�̣n mà dứt. Tham dục ưu kh�̉, cõi dục đủ cả. Ch�́t s�́ng theo nghi�̣p, t�́t cả đ�̀u chịu. Chuy�̉n bi�́n đúng ph�̀n, nghĩa lợi th�ch hợp. Lực dụng thanh tịnh giáo hóa nghi�m túc. Hành g�́c b�́ th�, dứt mọi vọng nhi�̃m.

Th�́ nào là chi tử, xả thức thứ tám? Th�́ nào là chi sinh, sinh thức thứ tám?�

Chỉ ở thức này, sinh tử ki�́n l�̣p. Từ các thức còn lại, th�̉ chẳng l�̣p chi. Có nơi cho là �tịnh tùy chuy�̉n m�n�. Hành, giải tăng l�n, g�́c của nh�n thi�̣n. Ch�n th�̣t, an lành rõ ngu�̀n ưu kh�̉. Tịch tĩnh ti�́n tu, hành giải �t có. Danh sắc, năm u�̉n, hóa đ�̣ ch�n th�̣t. B�́ th� v� ngã kh�́ hợp như v�̣y. Đức hạnh an tĩnh, trăm phước trang nghi�m. Mong đạt thi�̣n di�̣u tịch tĩnh �v� sinh�. Kh�ng th�̉ hủy, di�̣t, chẳng h�̀ lưu chuy�̉n. Hướng đạt, �v� úy�, gánh vác tăng trưởng. B�́ th� ch�n thực, lực dụng d�́c tu. Thắng nghĩa phát huy, gắng sức tạo thành. Các nẻo oán đ�́i th�́u đạt, l�a bỏ. Sinh di�̣t g�́c tĩnh, thanh tịnh Như như. Chi ph�̀n chuy�̉n bi�́n, ni�̣m ni�̣m n�́i nhau. Các pháp tự tánh chẳng h�̀ được, m�́t. B�̀-tát khai thị d�̃n dạy như v�̣y. Thi�̀n định tịch tĩnh vượt mọi tư duy. An tĩnh như (hư) kh�ng, dứt mọi s�n h�̣n. Nh�̣n rõ s�n h�̣n bùng l�n như lửa. Bản lai thu�̣n hợp, tịch di�̣t là v�̣y. Hành đ�̣ng phàm phu, b�́ th� là ch�nh. Tu t�̣p thu�̣n hợp, nh�n l�a c�́u u�́. Tịnh di�̣u ch�n th�̣t, dứt tướng si đ�̣n. Tu t�̣p hướng đạt lực dụng các tướng. Gắng tu dứt trừ phi�̀n não, hý lu�̣n. Ngu đ�̣n, các mạn trói bu�̣c c�u k�́t. Tinh t�́n hướng đạt t�́t cả tướng (tạo) nh�n. Thắng hạnh hữu t�nh, tự lợi, lợi tha. C�̣i r�̃ thu�̣n hợp, trời người quy ngưỡng. Tự tánh an trụ, tu tr� thu�̣n hạnh. B�̀-đ�̀ Tát-đỏa hành hóa ý vui. Các pháp giáo hóa lợi tha là vi�̣c (ch�nh). Lực dụng b�nh đẳng, ngưỡng m�̣ k�nh tu. C�̣i ngu�̀n giáo pháp thanh tịnh Như như. Từ s�u đ�́n rõ thực hành là g�́c. Thắng nghĩa tịch tĩnh chỉ nương Ph�̣t pháp. Tu hạnh tịnh di�̣u, an trụ thù thắng. Phi�̀n não sinh khởi, g�́c của nghi�̣p dữ. Nhãn căn thu sắc g�́c v�́n kh�ng bu�̣c. Lực dụng thanh tịnh tịch nhi�n th�ng tỏ. Tánh như b�́t sinh, có từ v� thỉ. Nh�n duy�n trong lặng, chẳng pháp nào l�a. Lý kh�ng th�̉ suy, đ�u th�̉ hướng t�m. Pháp kh�ng lưu chuy�̉n, th�̉ tánh �phi hữu�. Ch�n tánh Ni�́t-bàn th�̉ cũng �phi hữu�. Vi di�̣u th�̣m th�m, trong lặng an tĩnh. B�̀-đ�̀ Tát-đỏa theo đ�́y giữ t�m. Nung tr�̣n chẳng đ�̣ng, lắng đọng trong lặng. Pháp v�́n thường trụ, dạy d�̃ rõ v�̣y. Tự tha giảm m�́t, tánh phi�̀n não hi�̣n. B�̣c Đại B�̀-tát ti�́p d�̃n nơi �́y. Các pháp t�́i thượng vượt mọi tăng giảm. Quả vị mong đạt tức đ�́n bờ giác. Th�ng tỏ giáo hành, phát sinh (t�m) b�́t thoái. Theo đ�́y t�́n tu (đạt) h�nh tướng thắng di�̣u. Giáo hóa, d�̃n dắt hoạn nạn chúng sinh. Th�́u đạt giáo pháp di�̣u lý thù thắng. Dứt mọi bụi cáu, đạt hạnh thanh tịnh. L�a khỏi quả báo hướng đạt tam thừa. B�̀-tát th�́u su�́t t�́t cả mu�n loài. Là xứ B�̀-tát tu hạnh căn bản. Tr� tu�̣ quán chi�́u tỏ lẽ �v� sinh�. Từ bỏ m� l�̀m vui đạt giải thoát. Xua d�̀n phi�̀n não theo pháp ti�̣m tu. M�̀m đạo n�̉y r�̣, chướng nhi�̃m đ�̀u lặng. Hý lu�̣n chẳng d�́y (đạt) cứu cánh ch�n th�̣t. Dạy trao hạnh th� Ph�̣t từng n�u rõ. Th�́u nẻo tri túc, tham ái nào sinh. Nơi ch�́n ch�n th�̣t tu thi�̣n chứng đạt. C�̣i r�̃ nhi�̃m di�̣t, d�́c tu chánh hạnh. Lời B�̀-tát dạy. Xa l�a mọi nhi�̃m. Hý lu�̣n d�́y tràn nơi ch�́n đi�n đảo. Tr� tu�̣ suy t�m, bỏ đi�̀u v� nghĩa. Chánh pháp n�u bày t�̣n cùng ch�n th�̣t. Thu�̣n theo t�m tịnh phát huy ngu�̀n ngọn. Nh�n của tịnh di�̣u, ch�̃ nương của đức. Thánh nh�n dạy rõ, chúng sinh cùng theo. Phạm hạnh di�̣t trừ thảy mọi trói bu�̣c. B�̀-tát d�̃n dạy, ái ngữ tỏ bày. Hóa đ�̣ mu�n loài tu hạnh tịnh di�̣u. Hành th� bao la vi�n mãn v� ngại. V�̣t dùng thành trước (ti�n), sức của Thi�n đ�́. Tu t�̣p thắng pháp tăng trưởng, chuy�̉n bi�́n. Là cõi tạo nh�n hóa hi�̣n cảm ứng. Sức bu�̣c d�́y khởi, sinh tử tr�i lăn. Nơi �́y B�̀-tát tùy duy�n hóa đ�̣. T�m ý thanh tịnh, d�́c lòng tu t�̣p. H�nh tướng tĩnh lặng b�́ th� ch�n th�̣t. D�̃n dạy phát huy từ kh�ng bi�́n khắp. Hành nghi�̣p thù thắng b�́n phương cùng cảm. Hành th� tăng trưởng hi�̣n bày khắp cõi. Là ch�́n B�̀-tát hành hóa tự tại. G�́c r�̃ ch�́p ngã (là) chẳng tin giáo pháp. V�̣n dụng, chuy�̉n đ�̉i đ�̀u từ sức m�nh. Th�n ph�̀n chúng sinh giữ bỏ tùy sức (m�nh). Hữu t�nh (bị) trói bu�̣c do theo đường qu�́y. Quy�́t ch� d�́c t�m mong c�̀u sám h�́i. Kh�ng (tạo) nh�n bi�́n chuy�̉n, tức th� đạt được. Cõi ý dứt sạch t�́t cả vọng ni�̣m. Nh�n duy�n thanh tịnh lu�n được �h�̣ ni�̣m�. Bạo lực, đi�̀m dữ, Ph�̣t lực năng trừ. Nơi ch�́n thanh tịnh, hoạn nạn chẳng sinh. B�̀-tát d�̃n dạy, căn lành ti�́p n�́i. H�nh tướng chẳng hoại, lực của phước báo. Dứt trừ hý lu�̣n, lực dụng tự tại. Hành th� th�ng tỏ, nh�n của thù thắng. Tự tánh thanh tịnh, g�́c mọi an nhi�n. B�̀-đ�̀ Tát-đỏa d�́c lời d�̃n dạy. Dứt nh�n sợ hãi quả báo ch�n th�̣t. Dựa theo sức nh�n, th�ng tỏ báo ứng. Ảnh hưởng cùng hợp, tu học càng gắng. Th�n t�m dứt bu�̣c, vào nẻo cõi người. Ngũ giới Tam quy mong đạt cùng t�̣n. Theo nh�n t�́i thượng, hi�̣n hành thu�̣n hợp. B�́n loài hi�̣n tại, thọ báo b�́t định.

Nghĩa lợi đời trước (tạo ra) b�́n loại b�́ th�. Như đã n�u rõ, trói bu�̣c (v�́n) t�̣n cùng. Chúng sinh làm sao tu hành dứt trừ?�

Nh�n duy�n phạm tĩnh, thi�̣n tịnh hi�̣n bày. B�̀-tát dạy rõ n�n tu (b�́) th�, (giữ) giới. Lực dụng cõi trời dứt mọi sợ hãi. Là cõi B�̀-tát hành hóa th�ch ứng. Tu t�̣p thu�̣n hợp, hạnh của ch�n th�̣t.

Th�́ nào là tịch tĩnh dứt mọi phi�̀n não?

Hành đ�̣ng đi�n đảo, thắng nghĩa chẳng sinh. Vương giả nơi người, phước đức như trời. Ng�n ngữ giáo l�̣nh b�́n phương thu�̣n theo. Ch�́ đ�̣, phép tắc nghi�m túc th�ch hợp. Th�ng tỏ Thánh nghĩa, thù di�̣u vi�n mãn. �B�́t hại� (t�m sở) trong thi�̣n, l�́y Bi làm th�̉. Chánh đ�̉, s�n d�́y, qu�́y nhi�̃u hữu t�nh. Trong s�́ hằng trăm thi�̣n bị nhi�̃m (là) ch�nh. Chi ph�̀n tự tánh (là) tánh A-lại-đa. (Thức �́y) l�́y tam giới, năm cõi, b�́n loài làm th�̉. T�́t cả các pháp đ�̀u nương (ở) pháp �́y. Pháp của thức �́y g�̀m cả thi�̣n ác. Tánh là �v� ký� kh�ng thọ nh�̣n quả. B�̣c Đại B�̀-tát theo giáo n�n dạy. B�́n quả La-hán ti�́p nh�̣n ở đ�́y. Các pháp an lạc (do) nh�n b�́ th� (mà) được. Hóa đ�̣ mu�n loài đạt đ�́n giải thoát.�

Th�́ nào là tánh ch�́t kh�ng th�̣t, chẳng b�̀n của th�̉ tánh?

B�́ th� tùy thu�̣n cứu giúp đói kh�̉. Phát huy cõi ý. Tự tánh th�ng tỏ, g�́c chẳng hoại di�̣t. �B�́t sinh� là g�? Pháp th�̉ nương duy�n, kh�ng nh�n chẳng hi�̣n. Quả b�́ th� �́y đạt tướng thù thắng. Ch�n th�̣t bao la, v� ngã (là) hơn h�́t. Hành lẽ t�́i thượng ch� d�́c chẳng ngừng. Sắc tướng thi�̣n tịnh, giữ giới ắt đạt. Th�n mu�́n chuy�̉n dời, b�̣nh t�̣t hủy hoại. Th�ng su�́t chi ph�̀n tánh kh�ng b�̀n chắc. Nh�n duy�n tĩnh lặng (rõ lẽ) t�̀n tại tạm thời. Các pháp v� l�̣u chuy�̉n bi�́n v� t�̣n. Đường nẻo cõi người t�m thu t�́t thảy. Tướng lạ, lực lớn, th�n t�m suy, t�́i. Danh sắc hủy hoại tự tánh ch�n th�̣t. An lạc sung mãn như gió th�̉i đu�́c. Tự tánh Ni�́t-bàn tỏ ng�̣ vi�n mãn.

Th�́ nào là oán đ�́i hi�̣n ti�̀n lúc sắp ch�́t?

T�m ý dứt nh�n, do đ�u sinh khởi? Thi�n chủ Đ�́ Th�ch th�ng tỏ thi�̣n ác. Nghĩa lợi giáo, thừa chẳng phải hư bày. Tạo tác mong đạt ngọn ngu�̀n nghĩa lý. Cứu cánh tự tánh nghĩa (là) đạt giải thoát. Tùy thu�̣n th�́ gian, nghĩa (là) chẳng b�̀n vững.

H�́t Quy�̉n 15

[^]

LU�̣N B�̀-TÁT BẢN SINH MAN

Tác giả: B�̀-tát Thánh Dũng

Hán Dịch: Đời T�́ng, Đại Sư Thi�̣u Đức, Hu�̣ Tu�n

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

QUY�̉N 16

Tr� lực v� thượng, ái lạc mong c�̀u. Giáo hóa chúng sinh (đạt đ�́n) bờ giác thù thắng. Ý thức −thức thứ sáu− năng tu tr� đạo. B�́ th� kh�́ hợp, đạt hạnh căn bản. Là ch�́n ch�́ đ�̣ phép tắc r�́t ráo. Tu pháp b�́ th� th�́u lẽ �vong tướng�. Các u�̉n thanh tịnh, tr� lực thù thắng. Hữu t�nh giác ng�̣, th�̀n túc v� ngại. Hành, giải đ�̀y đủ, lực dụng vi�n mãn. Phước duy�n theo đạo (là) thắng hạnh t�̣t b�̣c. Pháp th� vi�n mãn, tịch tĩnh th�ng tỏ. Bạo lực trói bu�̣c cảnh giới hữu t�nh. Mong c�̀u phát khởi b�́n hạng phạm hạnh. Nh�n duy�n các loài dứt mọi trói bu�̣c. Tạo nh�n phi�̀n não, hành đ�̣ng thu�̣n theo. Đạo sư m�̃u mực chỉ bày nẻo tịnh. Chứng đắc giới lu�̣t, dạy trao kẻ khác. B�́n hạng đạo sư lực dụng tự tại. Kh�ng th�̉ hủy hoại. Đời người mạng dứt, bỏ �bảy chi giới�. Tu t�̣p lại ti�́p, tr� giải thù thắng. Nghi�̣p nh�n th�ng tỏ, tịch tĩnh trùm khắp. Hành nhi�̃m trói bu�̣c phúc ch�́c dứt h�́t. Tĩnh lặng l�a mọi nh�n duy�n kh�̉ đ�̣c. Các pháp ngã mạn, thanh tịnh di�̣t trừ. Là ch�́n B�̀-đ�̀ Tát-đỏa d�̃n dạy. Th�́u đạt nghĩa lợi, ch�n th�̣t hi�̣n bày. Tu t�̣p mong đạt các hạnh tịch tĩnh. Tạo nh�n tịnh di�̣u phát khởi kh�́ hợp. Nh�̣n thức th�ng đạt m�̃u mực thi�̣n tịnh. Dòng thác phi�̀n não sức cu�́n r�̣ng khắp. Thắng nghĩa b�́t thoái (là) th�ng tỏ, l�a bỏ (phi�̀n não). Ngọn ngu�̀n tịnh di�̣u đúng nghĩa giải thoát. Các hàng chư Thi�n, Đ�́ Th�ch hi�̣n theo. Tĩnh trụ dứt nhi�̃m, thanh tịnh an lạc. Phi�̀n ch�nh chẳng sinh, nghĩa (là) dứt tạo nghi�̣p. Di�̣t trừ náo đ�̣ng nghĩa (là) dứt hý lu�̣n. Ch�́ ngự th�n t�m đó là an tĩnh. Hữu t�nh kh�ng th�̣t, b�́n đại giả hợp. Hư ảo khó lường, chẳng th�̉ so dụ. Bọt bèo tụ n�̉i, ảo ảnh ti�́ng vang. Trăng nước, bóng gương, tơ giăng đ�̀u gió. Lời Ph�̣t dạy bảo. D�̃ l�a khó giữ, ra còn vào m�́t. Tĩnh trụ d�́c tu các pháp giải thoát. Kh� ti�́t nghi�m túc tĩnh lặng tinh thu�̀n. Đức hạnh như th�́ an nhi�n hi�̣n rõ.

�Thi�̣n nam tử, B�́ th� thượng di�̣u: thành, nước, vợ con, cho đ�́n th�n m�nh; th�̉ �́y là như tánh, �b�́t khả� hoặc là �v� b�́t khả�.� Lại dạy: �Thắng nghĩa phát sinh, ý đạt như v�̣y�. Th�ng tỏ pháp duy�n, tu hạnh v� t�̣n. Tr� tu�̣ th�́u đạt thắng pháp Như như. Ch�́p ngã như v�̣y tu�̣ bị vướng nhi�̃m. Chỉ tự tánh dứt, tu�̣ thoát khỏi nhi�̃m. Nghi�̣p khởi ph�n bi�̣t cũng tự tánh đoạn. Thu�̣c tướng t�m sở còn lại cũng đoạn. Th�́u đạt chánh pháp, tánh dứt si đ�̣n. Đạo hành b�nh đẳng, lực đủ gánh vác. Di�̣u lý giáo pháp thanh tịnh thù thắng. Hành, giải thi�̣n tịnh di�̣u dụng khó lường. An nhi�n tụ t�̣p (đạt) thanh tịnh như thị.

Th�́ nào là bản tr� ch�n th�̣t chứng như?

Tr� tu�̣ như thị cùng cảnh tương hợp. Vượt mọi tư duy ng�n từ khái ni�̣m. Tự tánh như v�̣y, đạt �v� sở đắc�. Hạnh đạt an �̉n, th�ch thú, tự tại. Cõi ý kh�ng nhi�̃m, th�n t�m thư thái. Ch�n th�̣t trong lành, chút bụi kh�ng vướng. Phát sinh hướng đ�́n đại bi thường tịch.

B�̀-tát b�́ th� lực dụng bi�́n khắp, T�n giả h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ ba mươi m�́t.

Dung mạo vương giả hy hữu, xu�́t chúng. Truy�̀n dạy mu�n loài giữ g�n g�́c đạo. V�̣t của đời mong, ý kh�ng vướng mắc. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt B�̀-tát căn bản ch�n th�̣t, h�nh tướng Th�́ T�n. B�̣nh hoạn già ch�́t tương kh�̉, sao gọi trói bu�̣c, oán đ�́i đi�n đảo kh�̉ não ý s�̀u tương ứng. Làm sao l�a bỏ? Chúng sinh th�́ gian ch�́p ngã s�u dày. Nguy�̣n lực đại bi chẳng h�̀ xa lánh. Hý lu�̣n phi�̀n não, g�́c mọi sợ hãi. Lành thay, chúng sinh vui tham kh�ng bỏ. Phi�̀n não đói khát, kh�̉ cực khó thoát. Cõi th�́ lúc nào (có được) hạnh phúc thực sự? Cõi học đ�̉i đời t�m đ�u an lạc? Sinh khởi t�ch tụ hủy hoại di�̣t vong. Keo tham đói khát, nghèo b�̣nh khó dứt. Ngã mạn ki�u căng khinh thường mọi v�̣t. D�̃n dắt b�nh đẳng cùng đ�́n ch�́n an. Phước đức lớn lao t�̣c họ hòa hợp. Th�ng tỏ chứa nhóm ứng dụng trong đời. Nh�̣n ra hư ảo chẳng chút ch�n th�̣t. T�̉ ti�n t�̣c họ n�́i ti�́p mà có. Nghèo b�̣nh, an lạc hai vi�̣c chẳng đ�̀u. An lành sinh khởi, thắng nghĩa trọn vẹn. Thi�̣n tịnh thu�̣n hợp từ g�́c v� úy. Di�̣u dụng giác ng�̣ hi�̉n hi�̣n rạng rỡ. V�́n có (từ) v� thỉ, mong c�̀u nơi nào? Phép tắc tăng trưởng vi�n mãn t�̣n cùng. Ngọn ngu�̀n lực dụng Như như tự tại. Lực dụng b�́ th� trừ di�̣t nhi�̃m bu�̣c. Hành, giải g�̀m đủ, h�nh tướng hi�̣n bày. Tu hạnh căn bản, tịnh trụ b�́t thoái. Vắng lặng tịch tĩnh, giáo hóa th�̣t sự. M�y Từ phủ khắp, ngã mạn đ�u còn. Lực dụng tự tánh di�̣t sạch trói bu�̣c. Ngu�̀n ngọn Như như chuy�̉n bi�́n khắp ch�́n. Si đ�̣n đi�n đảo, ch�́p ngã trói bu�̣c. D�́c tu thanh tịnh, dứt đi�n đảo nhi�̃m. Thành �́p r�̣ng lớn, sản v�̣t sung mãn. Tịnh di�̣u thù thắng, hý lu�̣n dứt bặt. D�́c theo hạnh th� th�́ gian th�m �ch. Thắng sự an lành, chi ph�̀n phong phú. H�nh tướng căn bản tu hạnh hòa hợp. Chủ − khách thu�̣n hợp, tu�̀n tự phát sinh. Đúng nghĩa giải thoát, nghĩa ph�̀n đ�̀u di�̣t. Ch�n th�̣t hữu v�, chuy�̉n đ�̉i b�́t định. Từ g�́c ch�́p ngã các mạn phát sinh. Hóa đ�̣ ch�n th�̣t, nghĩa lợi v� t�̣n. D�́c tu giác ng�̣ v�̣t dụng cúng dường. Lực mạnh trói bu�̣c, bi�̉n kh�̉ khó l�a. Đạt đ�́n �ki�́n đạo�, mọi ph�n bi�̣t (đ�̀u) dứt. Tu hạnh tr� tu�̣, dứt nẻo lu�n h�̀i. Năm u�̉n danh sắc cũng đ�̀u giải thoát. Cứu cánh quả Ph�̣t, nh�n ph�̀n sung mãn. B�̣c V� Thượng Giác, giáo hóa vi�n mãn. Nghi�̣p thi�̣n trải qua ba v� s�́ ki�́p. Chút v�́t t�́t trừ, mảnh thi�̣n kh�ng bỏ. Là b�̣c B�̀-tát t�́n tu căn bản. Th�̉ tánh tự tại, phước đức thù thắng. C�̣i r�̃ nh�n thắng (là) lực dụng thực sự. Dứt h�́t tham s�n theo hạnh người, trời. Si�ng tu b�́ th� nh�n của phước lạc. Giới hạnh trọn vẹn là b�̣c t�n quý. H�nh tướng lực dụng sung mãn, khi�m cung. An tĩnh, ung dung, bụi nhơ chẳng bợn. T�n quý đức nghi�̣p, mu�n loài nương tựa. Như m�y phủ khắp, các cõi trời, người. Tịch tĩnh v� ng�n thanh tịnh t�̣t b�̣c. Pháp tịnh thành tựu, th�m di�̣u ch�n th�̣t. Thu�̣n theo tham dục mong đạt thắng quả. Tự tánh th�ng tỏ lực dụng ch�n th�̣t, đạt �b�́t khả đắc�, �v� b�́t khả đắc�. Th�ng tỏ thanh tịnh ngọn ngu�̀n ái lạc. Nh�n thắng thanh tịnh nghĩa (là) kh�ng suy giảm. �B�́t khả đắc hữu� rõ nẻo �bi�́n k�́�. Các pháp hữu vi chẳng dựa duy�n, thời (gọi là) �b�́t khả đắc hữu�. Duy�n thời th�ch hợp là �b�́t khả đắc v��. B�̣c được t�n quý, phước đức bao trùm là Đại B�̀-tát. Đ�̣c dược đi�n đảo tụ hợp hi�̣n bày. Tu nh�n ch�n th�̣t, dứt trừ ngã mạn. Nương lực tri thi�̣n tự tại ti�́n tu. Tĩnh trụ an lạc. Xa l�a các pháp phi�̀n não, c�́u nhi�̃m tinh th�. Dòng thác đi�n đảo lớp lớp tai nạn kh�̉ đau. Các pháp kh�́ hợp r�́t ráo phong phú. Tr� giải th�ng đạt thu�̣n theo bi�́n đ�̣ng. Thắng sự lớp lớp (là) căn bản v� tranh. Các pháp chuy�̉n bi�́n tạo tác b�nh đẳng. Ti�́n tu h�nh tướng (là) hạnh của tham ái. Tự tánh tu t�̣p (là) nh�n tướng thanh tịnh. Sức bu�̣c d�́y khắp (là) c�̣i r�̃ ưu kh�̉. B�́ th� cứu giúp bao kẻ nghèo b�̣nh. Nh�n bỏn sẻn đạt là họa (của) tự tánh. Đ�̣c hại bùng d�́y, dứt hạnh thanh tịnh. Ngăn bu�̣c đạt được, nơi ch�́n thu�̣n theo. Ý thức − thức thứ sáu − c�̀u t�m ch�n th�̣t. Tạo nh�n lớp lớp quy�́t dứt tham dục. Mười loại hạnh ác l�i cu�́n t�́t cả. Các hạnh b�́ th� d�́c tu r�́t ráo. Nhãn căn th�ng tỏ, tạo nghi�̣p thù di�̣u. Phước đức ti�́n tu cứu giúp bao loài. Pháp thi�̣n phát tri�̉n hòa hợp v� ngã. Hành đ�̣ng thực sự phá mọi ngăn che. Th�ng tỏ ch�n th�̣t là đường (của) T�̣p đ�́.

H�nh tướng bu�̣c che, chướng nhi�̃m phát sinh. Cõi ý vọng đọng theo các pháp nhi�̃m. Pháp th�̉ tự tánh chuy�̉n bi�́n vi�n mãn. Nhớ nghĩ quá khứ theo nh�n hành đ�̣ng. Tạo mọi đi�n đảo (từ) l�̃i l�̀m hý lu�̣n. Xứ sở hữu t�nh g�́c đ�̀y c�́u nhi�̃m. Cứu cánh b�́ th� gắng trừ nghi�̣p dữ. Lực dụng cõi tánh thanh tịnh như v�̣y. Theo đúng m�̃u mực, an lành thù thắng. Phép tắc như th�́ (là) nơi ch�́n thanh tịnh. Tự tánh tịch tĩnh (là) đạo hạnh các pháp. Th�ng tỏ r�̣ng khắp, nghĩa lợi thu�̣n theo. Suy t�m ch�́p ngã, nơi ch�́n t�̣n cùng. Tạo nh�n thanh tịnh ngọn ngu�̀n hợp nh�́t. Thắng nghĩa lưu chuy�̉n (là) mong đạt thu�̣n hợp. Lực dụng tịnh di�̣u, nh�n quả bi�́n khắp. T�m ph�̀n sợ s�̣t (tạo) nghĩ ngợi ưu phi�̀n. Phạm hạnh chư Thi�n trùm khắp, vi�n mãn. Kinh sợ hủy hoại th�n ph�̀n hữu t�nh. Như m�y che khắp, kh� cằn nhu�̀n thắm. Nơi ch�́n an cư, loài loài tươi đẹp. Tu hạnh b�nh đẳng, b�́ th� rọ�ng khắp. Dứt trừ (mọi) đ�̣c hại kh�̉ não (của) chúng sinh. Đạt được phước báo thù di�̣u ch�n th�̣t. L�a mọi chướng nhi�̃m, đi�n đảo, oán k�́t. D�̃n dạy tăng l�n, c�ng đức tịnh di�̣u. Hữu t�nh tu t�̣p nh�n thắng thanh tịnh. Tu hạnh b�́ th� trừ chướng keo ki�̣t. H�nh tướng như m�y dứt trừ lửa não. Xa l�a đi�n đảo (là) tịnh di�̣u ch�n th�̣t. M�̃u mực tự tánh (là) an lạc v� úy. Phước báo sung mãn, chi ph�̀n thù di�̣u. Hành đ�̣ng mong đạt dứt bỏ hý lu�̣n. D�́c tu tĩnh trụ, dung mạo thư thái. L�a dứt phi�̀n não, bạo lực chẳng sinh, hành đ�̣ng r�́t ráo ch�n th�̣t t�̣n cùng. Tùy thu�̣n trừ di�̣t đi�n đảo tham dục. L�a bỏ chướng nhi�̃m, giải thoát sinh tử. H�nh tướng chuy�̉n bi�́n, sát-na thảy sạch. Th�ng tỏ nơi (tạo) nh�n, cảm ứng v� t�̣n. V� ngã, an tĩnh, th�m di�̣u vi�n mãn. Mong đạt thanh tịnh tự tại t�̣n cùng. Tịch tĩnh dứt nhi�̃m, ý pháp tương hợp. Tự tánh dứt trừ nghĩa lợi hữu l�̣u. Th�́ gian mu�n loài, là v�̣t �t có. �̉n gi�́u kh�ng tường, h�́t nhi�n qu�n hẳn. Thu�̣n theo ch�́p ngã, nu�́i ti�́c kh�ng rời. Trói bu�̣c nhi�̀u lớp s�u dày khó mở. Đ�̣c hại đã s�u. Trăm vi�̣c đ�̀u bỏ. Tịch tĩnh như v�̣y phi�̀n não chẳng sinh. Chủ th�̉ thanh tịnh, tr� tu�̣ th�ng tỏ. Trừ dứt c�́u nhi�̃m, nơi ch�́n tịch tĩnh. Tạo tác ch�n th�̣t từ g�́c h�nh tướng. Ki�u d�̣t d�́y mạnh, nh�̣n thức thu�̣n theo. Phi�̀n não phủ che phát sinh trói bu�̣c. Ý d�́y ngã mạn, thắng nghĩa kh�ng còn. Tu�̣ giải tương hợp, dứt h�́t đi�n đảo. Bóng �́y (đi�n đảo) hữu t�nh th�̣t khó l�a bỏ. Quả báo thi�̣n ác cùng theo cũng th�́. Hành, giải như v�̣y là g�́c thanh tịnh. Tịnh th� phát sinh các pháp th�m di�̣u. Của cải tuy nhi�̀u, chẳng chịu b�́ th�. Cõi ý xan tham chứa nhóm khó dứt. Thương k�nh chẳng bày, chủ th�̉ g�y tạo. Hành, giải ch�n th�̣t, lực dụng phát sinh. Nh�n th�̣t tự tại, trừ mọi bu�̣c che. Họ hàng kh�ng hợp qu�́y nhi�̃u tư lợi. B�́ th� chúng sinh ái lạc, tu�̣, xả.

Th�́ nào là tu nh�n cứu giúp c�́p thời?

Lo bu�̀n gặp lúc, t�m ý khó an. Quả báo thọ nh�̣n từ nh�n đời trước. Nh�̣n rõ thi�̣n ác ảnh hưởng kh�ng ngoa. Là ch�́n làm sao dứt trừ phi�̀n tạp? Trừ h�́t hoạn nạn, th�́u đạt t�̣n cùng. �Tăng thượng nh�n� �́y dứt trừ nghèo, b�̣nh. Tịch tĩnh đúng thực, l�̃i l�̀m đ�u còn.

B�̀-tát giáo hóa rũ lời chỉ dạy. Đói khát như th�́ r�́t ráo chẳng còn.

Th�́ nào là tự tánh chẳng th�ch hý lu�̣n?

Bỉ ngã b�nh đẳng, nghĩa lợi đ�̀u khắp. Nơi ch�́n chẳng hoại, dứt mọi lưu chuy�̉n. Phạm hạnh thu�̣n hợp (là) c�̣i ngu�̀n thắng nghĩa. Nh�n thắng Như như, g�́c mọi tự t�n. Ba tánh chẳng thường. Tr� tu�̣ chẳng định. Chi �hữu� phát khởi g�́c từ tham ái. Tăm t�́i như v�̣y tà chánh khó ph�n. Lực dụng thi�̣n tịnh rõ ràng hi�̉n nhi�n. Thanh tịnh thu�̣n hợp, xa l�a sợ hãi. Thắng nghĩa dứt sợ, tánh như t�̣n cùng. Sắc u�̉n d�̃ nh�̣n, b�́n u�̉n (kia) khó ph�n. Nơi ch�́n ch�n th�̣t (là) căn bản đạt được. Phi�̀n não c�́u nhi�̃m, hý lu�̣n t�̣n cùng. Ngọn ngu�̀n t�́i thượng (là) b�́ th� trọn vẹn. Th�́u đạt giáo pháp nghĩa lợi khắp cõi. H�nh tướng nghi�̣p dữ chẳng th�̉ hủy hoại. Tu th� tự tại, tịch tĩnh thu�̣n hợp. Xa l�a c�̣i ngu�̀n các pháp đi�n đảo. Thắng nghĩa thu�̣n di�̣u, sung mãn t�̣n cùng. Di�̣u lực Ph�̣t pháp th�ng tỏ hữu t�nh. Căn bản phong phú d�̃n dắt mu�n loài. G�́c tu hạnh th�, tịch tĩnh d�́c tu. Tạo tác tự tại, thắng hạnh phát sinh. Tịnh di�̣u t�̣n cùng l�a xa đ�̣c hại. Lực dụng di�̣t trừ oán thù trói bu�̣c. Tự tánh th�, xả, phép tắc tịnh di�̣u. Tu t�̣p ch�n th�̣t t�́i thượng t�̣n cùng. Tự tánh hi�̣n bày, v�̣n đ�̣ng, dừng lặng. Phước đức cảm ứng danh sắc, năm u�̉n. Phi�̀n não, đói kh�̉ khó th�̉ l�a bỏ. Kh�̉ đ�̣c sinh khởi trói bu�̣c v� t�̣n. Các pháp t�m sở cùng t�m tương hợp. Thực hi�̣n cứu giúp nghèo khó bao loài. Hành, giải kh�́ hợp (là) g�́c r�̃ hạnh th�. Thi�̣n di�̣u trừ đ�̣c, t�m hành an �̉n. Th�̉ tánh thanh tịnh như tánh dứt tranh. Thi�̣n di�̣u tự tại, lực dụng sư tử. H�nh tướng thù thắng sung mãn, đáng y�u. Ti�́n thoái th�ch ứng học t�̣p đúng pháp. Tu t�̣p th�́u đạt lực dụng tự tin. Hành, giải thắng nghĩa, hạnh thực phát sinh. B�́ th� thu�̣n hợp tự tánh an tĩnh. Sắc tướng trong lặng v�̣n đ�̣ng thù di�̣u. Năng lực tạo tác th�́ gian �t có. Lớn lao nghi�m đẹp thanh tịnh hơn hẳn. Oan gia khó dứt, theo Ph�̣t ắt trừ. Lực dụng thu�̣n hợp thắng nghĩa tự hi�̣n. Căn bản hướng tới tịch tĩnh trọn vẹn. Ngã mạn t�̣n cùng lý l�̀m khó dứt. Thắng pháp d�̃n dắt, lực dụng vượt b�̣c. Tự tánh thanh tịnh ch�n lý thu�̣n theo. Tánh ph�̃n phát khởi, b�́t thi�̣n bùng đ�́t, như lửa khó d�̣p. Bày bi�̣n cúng dường tịch tĩnh tự tại. Si đ�̣n ngã mạn là ch�́n nhơ đục. Trung gian thu�̣n hợp, cứu cánh đạt được. Tạo tác v� t�̣n, b�́ th� tự tại. Ngã mạn d�́y khắp. Thắng nghĩa ch�n th�̣t. Tự tại trong lành, hướng đạt thanh tịnh. B�́ th� t�̣n cùng khắp mọi nơi ch�́n. Phạm hạnh dứt trừ đ�̣c hại nghi�̣p dữ. Hạnh m�̣t năng di�̣t phi�̀n não si đ�̣n. Gánh vác căn bản Ph�̣t lực h�̣ tr�. Rửa sạch c�́u nhi�̃m r�́t ráo cùng t�̣t. T�̣c loại tu th� phủ khắp như m�y. C�̣i ngu�̀n thanh tịnh ch�n th�̣t vi�n mãn. Nh�n thắng nghĩa �́y đạt lực �v� úy�. Thịnh trị �̉n tàng an nhi�n phát sinh. Theo nh�n trong lặng khắp mọi nơi ch�́n.

Vi di�̣u s�u xa ch�nh là giải thoát. G�́c mu�n loài khởi đó là tự tánh. Kim cương b�̀n chắc năng di�̣t phi�̀n não. Ngu�̀n ngọn thanh tịnh hợp nh�́t, xa l�a. Thắng lực tự tại nghĩa (là) dứt lưu chuy�̉n. Y dứt suy t�m, đạt được tĩnh trụ. B�́ th� v� bi�n dừng mọi tư duy. Ti�́n tới th�ch ứng tịch tĩnh hòa hợp. Giải thoát sinh tử (là) dứt sạch phi�̀n não. Vương giả h�̣ qu�́c (là) mu�n loài y�n �̉n. Thắng nghĩa sung mãn (là) tịch tĩnh trọn vẹn. G�́c d�́y thu�̣n hợp dứt mọi tác dụng. Sao sáng an nhi�n (rõ) nghĩa dứt bi�́n chuy�̉n. Thắng sự chẳng m�́t, thành tựu, tăng trưởng. Căn bản ch�n th�̣t, vi�̣c th�m rạng rỡ. L�a bỏ ch�n lý là nẻo nghi�̣p dữ. Hạnh đại tr� tu�̣ xua bao (lớp) d�́i trá.

Chuy�̉n (bi�́n) cho là dứt n�̃i lo kẻ ngu. Hành đ�̣ng hăng hái là g�́c (của) hữu t�nh. Tu b�́ th� khắp giáo hóa (hàng) t�́i tăm. Đ�̣c hại trùm khắp hữu t�nh khó bỏ. Ng�n ngữ th�m di�̣u, ch�n th�̣t thành tựu. Ti�́n lui hòa hợp cung k�nh v� cùng. Thức cùng năm loại, quả báo rõ r�̣t. Nghi�̣p thi�̣n (và) b�́t thi�̣n th�n sơ chẳng lu�̣n. Đi�n đảo c�́u nhi�̃m phát sinh th�m dữ. D�́c theo nẻo sáng, cu�̣c s�́ng an lành. Di�̣u dụng hóa đ�̣, tự tánh là thực. Gắng tu thi�̣n tịnh xua trừ si đ�̣n. Căn bản chỉ dạy (là) khi�́n thi�̣n phát sinh. Đạt được tĩnh trụ, thắng pháp tự chứng. �Hạnh vị� bi�́n khắp, d�̀n đạt quả Thánh. Tự tánh sáng tỏ lớp lớp th�m di�̣u. Lực dụng tươi đẹp, rực rỡ thù thắng. Tự tánh đạt được, nh�n g�́c tự t�n. Bản tánh vi�n mãn, bỉ thử sung mãn. Thanh tịnh thu�̣n hợp, ngu�̀n c�̣i hi�̣n bày. Rõ mọi giả hợp, tánh dứt ch�́p ngã. Tu hạnh tịnh di�̣u (là) nh�n của thực tại. G�́c lu�n thường trụ, tỏ ng�̣ giải thoát. Phạm hạnh mong đạt, tịch nhi�n an trụ. Oan báo đã dứt, nghi�m túc xa l�a. K�nh ngưỡng pháp tạng, nhi�̣m m�̀u vi di�̣u. Giáo pháp thù thắng, hóa đ�̣ di�̣u dụng. Giáo l�̣nh của vua (là) ch�́n đ�̀y oai đức. Mu�n d�n khắp cõi cùng v�̀ quy ngưỡng. Pháp l�̣nh nghi�m minh, mu�n loài như m�̣t. Thánh đức sửa trị, người v�̣t sung túc. Oán thù tuy có, r�́t lại chẳng lo. Hóa đ�̣ mu�n v�̣t đ�̀y đủ kh�ng sót. Khắp mọi nơi ch�́n đ�̀u nương thọ giáo. Nước �́y do đ�u tịch tĩnh v� cùng. B�̀-tát mở lời s�u xa quý giá.

Th�́ nào là nơi ch�́n thu�̣n hợp hi�̣n bày?

Các pháp kh�́ cơ cứu giúp khắp ch�́n. Dứt mọi d�́i trá, đạo hạnh d�́c tu. An �̉n khắp nơi, mu�n người cũng v�̣y. Giáo hóa hưng thịnh, an lạc v� cùng. Thắng nghĩa dừng lặng, an tĩnh như trời. Thanh tịnh bao trùm, cứu giúp đ�̀u khắp. Tu trị b�nh đẳng thảy đ�̀u đúng pháp. Hành đ�̣ng phát huy ngày m�̣t vi�n mãn Mọi thứ chướng nạn thảy đ�̀u dứt sạch. Th�ng tỏ ngọn ngu�̀n t�̣c loại tranh nhi�̃m. Cõi t�m tự tại, mọi vi�̣c hòa hợp. Nghi�̣p ác đã thành, r�́t khó chuy�̉n đ�̉i. (v� như) bạn bè đ�ng đảo r�́t khó xa l�a. Phi�̀n não tranh qu�́y sức kh�ng dừng n�̉i. Dứt bỏ tạo nghi�̣p (ác) thắng hạnh d�́c tu. Tu theo Ph�̣t pháp, hành hạnh �chỉ tức�. Nương pháp ch�n tịnh, l�a chướng, phi�̀n não. H�nh tướng tự tánh th�̉ như hư kh�ng. Hư kh�ng bao la g�̀m th�u mu�n v�̣t. G�́c pháp v� ngã, thanh tịnh tịch nhi�n. Giáo hạnh phát sinh, s�u xa v� t�̣n. Hành đ�̣ng tu học (theo) các pháp tịch tĩnh. Khắp ch�́n an tĩnh, v� úy như v�̣y. D�́c tu h�nh tướng (chỉ đạt) đi�n đảo, nhi�̃m tranh. Phải n�n tu t�̣p thanh tịnh ch�n th�̣t. Th�́u đạt hòa hợp như th�̉ hư kh�ng. Thù thắng trùm khắp b�nh đẳng thu�̣n theo. Hành đ�̣ng tùy thu�̣n ba loại bản tr�. M�̣t đời hại v�̣t, vương giả sám h�́i. T�m đạt đúng cõi, thu�̣n t�̣p thù thắng. Rõ lời bỉ thử, tự tánh thảy l�a. Th�́ gian nu�i dưỡng si đ�̣n t�̣n cùng. Phạm hạnh thanh tịnh th�́ gian kh�ng m�́t. Qu�́c vương đáng y�u mong đạt b�́ th�. Nghĩa chứa th�m di�̣u vượt mọi b�́n bờ. Hay th�̣t chẳng theo, c�̣t chặt với đời. Nhớ nghĩ tử kh�̉, phải n�n l�a bỏ. Tịch tĩnh như v�̣y hướng đạt vi�̣c thi�̣n. N�n g�́p l�a bỏ kh�̉ não hoạn nạn. Ghi nhớ thu�̣n theo đ�́t nước giàu đẹp.

Th�́ nào là hạnh Như như phát sinh?

Nơi ch�́n c�́u nhi�̃m thảy đ�̀u thanh tịnh. Nhớ nghĩ dứt trừ các tướng bụi cáu. Ngọn ngu�̀n tịch tĩnh hoạt đ�̣ng như v�̣y. Trượng phu thảy đ�̀u dứt bỏ hý lu�̣n. Mu�n d�n vui hòa th�́ gian an tĩnh. Thư thái, an lạc gắn bó với đạo. C�̣i ngu�̀n thắng nghĩa t�̣n cùng là th�́.

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ ba mươi hai.

Gánh vác ch�n th�̣t, thù thắng t�̣n cùng. Tự tánh thanh tịnh (là) ngọn ngu�̀n (mọi) h�nh tướng. Lực dụng theo nh�n, quả đạt nhi�̀u loại. Đó là tùy thu�̣n th�́u đạt hành tướng B�̀-tát.

Thù thắng thu�̣n hợp khắp mọi nơi ch�́n. Lực dụng dứt bu�̣c phát sinh trọn đủ. C�̣i ngu�̀n hành đ�̣ng (là) hành kh�ng chuy�̉n bi�́n. Nh�n tịnh chẳng sinh, h�nh tướng khó đạt. Phải n�n nhớ nghĩ nh�̣n rõ phi�̀n não. Nh�n pháp sinh khởi, cứu cánh hi�̣n bày. L�a mọi chướng ngại. Giáo pháp thanh tịnh, thức tánh thu�̣n theo. Tự tánh th�ng tỏ (là) lực dụng tr� tu�̣. C�̣i r�̃ (mọi) bi�́n chuy�̉n, b�́ th� làm đ�̀u. T�m hành thương d�̃n, tự tánh thù thắng. Tạo nghi�̣p thanh tịnh (là) lực của tự tại. Đó là lực dụng ch�n th�̣t, tánh như (là) �b�́t sinh�, d�́c tu thi�̣n hạnh. Tư duy nghi�̣p thi�̣n (dứt) phi�̀n não trói bu�̣c. Ph�̣t-đà dạy rõ: Quả báo lu�n tăng. Nh�̣n thức th�́u đáo. Bỉ, thử thắng hạnh. Nhớ nghĩ Ph�̣t pháp tạo nghi�̣p thanh tịnh. Cõi, loài nh�̣n rõ các pháp trói bu�̣c. Nghi�̣p ác tạo th�̣t, quả dữ đ�u sai. Nhớ nghĩ lời Ph�̣t (dạy) sao chẳng từ bỏ? Tịnh di�̣u ch�n th�̣t, nẻo đ�́n t�́t rõ. Ch�n lý hi�̣n rõ (là) nơi ch�́n �b�́t sinh�. H�nh tướng thanh tịnh b�́t đ�̣ng như núi. Quả kh�̉ d�́y l�n, Mạt-na cùng sinh. Ch�̃ nương thu�̣n theo. Rõ nghĩa tương h�̃. Dòng thác nhi�̃m tánh cùng ý thức hợp. Sinh theo thứ lớp, nh�̣n báo t�̉ng − bi�̣t. Nh�n g�́c mong đạt tạo tác v�, tĩnh. Mười nẻo thi�̣n ri�ng thành ra trăm loại. Giáo hóa tu th� nhi�̀u ki�́p l�u dài. Lực dụng thi�̣n tịnh xa l�a nhi�̃m bu�̣c. G�́c sinh tạo tác kh�ng nh�n chẳng thành. Như như th�m rõ (là) thực tại ch�n th�̣t. Th�n tướng thi�̣n di�̣u nhớ nghĩ bao la. Tịch tĩnh hi�̣n rõ, dứt, nghĩ kh�ng dừng. Thi�̀n định thanh tịnh, tự tại hi�̉n hi�̣n. B�̣c đại hữu t�nh d�́c t�m thực hành. Tự tánh g�́c tu, năng lực thù thắng. Tự tại tăng trưởng (là) nơi nương (của) h�nh tướng. Thắng nghĩa v� úy (là) an tĩnh vi�n mãn. Di�̣u dụng nhĩ căn (là) nơi ch�́n v� ngại. Tĩnh trụ bao la trong lặng hi�̣n bày. Thanh tịnh phát huy, dứt mọi g�́c sợ. Ph�̣t đạo giải thoát dứt sạch si đ�̣n. Hành th� chẳng m�́t, tạo tác chuy�̉n b�̀n. Hòa hợp chẳng qu�n, năng lực ghi nhớ. Đạo hạnh phát sinh, thanh tịnh t�́i thượng. Nh�n thắng bi�́n chuy�̉n (là) h�nh bóng thượng di�̣u. Hóa đ�̣ b�nh đẳng, thường tịnh thu�̣n hợp. B�́ th� tịnh di�̣u, an �̉n khắp ch�́n. C�ng hạnh nh�n thắng khắp ch�́n đ�̀u đạt. Tu t�̣p thu�̣n theo các hạnh B�̀-tát. Hành th� v� bi�n khắp cõi chúng sinh. Rõ lợi thắng di�̣u t�n quý v� úy. Ở nơi v� ngã y�u k�nh trong lặng. Năng lực tự tánh hành hạnh b�́t thoái. Th�́u đạt cùng t�̣n, l�a mọi hữu v�. Quả kh�̉ kh�ng m�́t, ch�n th�̣t phát sinh. H�nh tướng v�́n kh�ng, an tĩnh, y�n định. Tự tánh trong lặng quả đạt vi�n mãn. Bản tr� b�nh đẳng, sự lý g�̀m đủ. Ni�́t-bàn mong đạt, lợi lạc sung mãn. T�̣n cùng chẳng m�́t (th�) ngã mạn chẳng sinh. Bản tr� tịch tĩnh thu�̣n theo g�́c cũ. Tạo tác trọn vẹn, lực dụng thanh tịnh. G�́c sinh đi�n đảo nơi ch�́n tăng th�m. Tu t�̣p b�́ th�, v� hữu đúng ph�̀n. Lực dụng tự tánh tịnh di�̣u thù thắng. Nh�n tu phạm hạnh phước báo cõi trời. Binh mạnh tịnh di�̣u, di�̣t trừ phi�̀n não. Tự tánh chẳng m�́t (như) kim cương năng dứt (t�́t cả phi�̀n não). Tu th� thanh tịnh mong di�̣t si đ�̣n. D�́c tu như v�̣y, hạnh đạt cứu cánh. Ch�n th�̣t dứt nhi�̃m (là) nơi ch�́n b�nh đẳng. Lực dụng g�̀m đủ, tăng trưởng (thi�̣n) xa l�a (ác). Tu t�̣p thù thắng (là) cứu cánh tự tánh.

Th�́ nào là đạt được g�́c th�̣t tịnh di�̣u?

Lực dụng hi�̣n hành, cõi ngã chẳng tăng. Thanh tịnh tự tại, dứt sạch nhi�̃m ác.

Th�́ nào là chẳng tu tạo đ�̀n đài?

Quả báo chẳng tinh, nghèo đói nh�̣n chịu. Lưu chuy�̉n chẳng b�̀n, đ�̉i dời rơi rụng. Đức hạnh gắng đạt, an lạc thu�̣n theo. Th�n th�̉ chi ph�̀n nguy�n vẹn kh�ng m�́t. Phước đức kh�ng bỏ, quả báo trọn n�n. Là ch�́n B�̀-tát an tĩnh d�̃n dạy. Ch�n th�̣t tự tại, th�̉ tánh �v� c�̀u�. Chủ th�̉ v� úy: t�́i thắng v� t�̣n. Tự tánh chẳng m�́t, lực dụng phát sinh. Tu hạnh đàn-na, c�ng dụng đ�̀y đủ. T�́t cả đó là theo hạnh B�̀-tát. Phạm hạnh an trụ (là) g�́c của �v� tu�. Trói bu�̣c, họa, nạn, tĩnh lặng dứt sạch. Thượng di�̣u ti�́n tu, quả Ph�̣t mong đạt. T�m hưng lực đủ, tinh t�́n như v�̣y. L�a nhi�̃m đạt được vi�n mãn t�̣n cùng. Xa l�a che bu�̣c, đức hạnh thu�̣n hợp. H�nh tướng xem xét, thắng lực gắng tu. Đi�n đảo hợp ph�̀n, đạo hạnh thi�́u vắng. Ái lạc kh�́ hợp, đ�u phải hư bày. N�u rõ hữu v�, đúng (là) mưa pháp lớn. Cứu cánh t�́i thượng (là) l�a h�́t các pháp. Thắng thi�̣n dứt tranh thu�̣n theo sở c�̀u. C�̣i r�̃ kh�ng bày, chỉ theo cành, ngọn. Thánh nh�n rũ (lòng) dạy, vi�̣c n�u kh�́ hợp. Phi�̀n não che bu�̣c là hạnh hữu l�̣u. C�́u nhi�̃m bi�́n khắp đ�̀u kh�ng th�̉ được. Hạnh b�̣c Trượng phu (thu�̣c) chủng t�̣c thù thắng. Thường tịch, an định, vượt mọi ng�n từ. G�n giữ t�m thường (như) ch�u báu chẳng hoại. Tánh v�́n lưu chuy�̉n, dứt mọi tác dụng. Tr� giải tỏ ng�̣ tánh v�́n Như như. Tu nh�n ảnh hưởng nghi�̣p báu như v�̣y. B�̀-tát từ bi d�́c lời chỉ dạy. Nh�̣n rõ ch�n th�̣t dắt d�̃n mọi nẻo. Lực dụng thanh tịnh, c�́u nhi�̃m kh�ng th�̉ (d�́y). Khắp ch�́n an lạc kh�ng th�̉ so, v�. Thắng nghĩa thanh tịnh (là) tự tánh hi�̣n bày. Sám h�́i trọn n�n, thanh tịnh như trời. Ng�n thuy�́t l�a (mọi) tướng thắng nghĩa, c�́u nhi�̃m. Ngọn ngu�̀n thắng dụng là �b�́t khả thuy�́t�. Tự tánh của ngã cũng �b�́t khả thuy�́t�. �Bản sinh� thường nghĩa là nghĩa ch�n th�̣t. Mọi tạo tác �́y, hạnh đạt tùy thu�̣n. Ngã ki�́n suy t�m là hành đi�n đảo. Dòng thác nhi�̃m hi�̣n, ph�n bi�̣t cùng sinh. Ng�n ngữ tịch tĩnh, gánh vác đ�ch thực. Hành theo thanh tịnh, rõ nghĩa hữu t�nh. Hóa đ�̣ mu�n loài vượt qua sinh tử. Lành thay thực hi�̣n, trừ dứt nghèo kh�̉. Năng lực th�m di�̣u vượt quá ng�n từ. Mọi ái lạc �́y ng�n thuy�́t th�m rõ. Nơi ch�́n tịch tĩnh (là đi�̀u) mong mu�́n kh�ng dừng. T�m dụng thù thắng, b�́ th� đ�̀u khắp. Th�n ph�̀n tươi đẹp, nơi ch�́n thu�̣n hợp. Thánh lực ung dung (là) thắng nghĩa �v� úy�. Tánh �́y thanh tịnh là sự v� c�́u. Lực dụng hành giải (là) các pháp bi�́n khắp. Tự tánh giảm sút, b�nh đẳng chẳng thành. Giới đức năng trừ sạch mọi c�́u nhi�̃m. Đức hạnh cõi trời quý trọng ch�n th�̣t. Quả báo cõi ác cũng đ�̀u kh�ng d�́i. Nghi�̣p thi�̣n (và) b�́t thi�̣n (nghi�̣p) c�ng lực như nhau. Hạnh nh�̃n th�́ nào, kh�̉ nhọc kh�ng thoái? Gặp cảnh trái ngang, tr� b�̀n kh�ng khu�́t. Nóng lạnh bức bách an nhi�n chịu đựng. Hạnh của phàm phu (th�) phơi bày hi�̣n rõ. H�nh tướng tr� tu�̣ tạo tác thanh tịnh. Cõi ác lại hi�̣n, quả báo nh�̣n đủ.

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�� qu�́c bản sinh nghĩa thứ ba mươi ba.

Dòng thác đi�n đảo (là) nh�n sinh (ra) ngã mạn. Đó là ph�̀n g�́c (của) ý thức − thức thứ sáu. B�̀-tát làm sao hợp ph�̀n l�u dài. Mu�́n chứng quả lớn, nh�n �t khó thành. Tu vạn hạnh nh�n đạt quả v� bi�n. B�̀-đ�̀, Ni�́t-bàn kh�ng th�̉ nghĩ bàn. Tu hạnh tinh t�́n, đại bi vi�n mãn.

Th�́ nào là hợp ph�̀n?

Chướng ngại tinh th� như (cõi) kh�ng khó l�a. Ba �căn bản tr�, tám �h�̣u đắc tr� mới (có th�̉) dứt trừ, đạt quả tự tại. Pháp, Báo, Hóa th�n hành giải đ�̀y đủ. Giáo pháp thanh tịnh (là) g�́c mọi lực dụng. Quả vị Thanh văn (đạt) thắng nghĩa ch�n th�̣t. Tánh định �trọn vẹn� th�n tr� tịch di�̣t. Tánh trở v�̀ t�m, vào th�n chuy�̉n bi�́n. Thu�̣n theo Đại thừa đạt quả vị Ph�̣t. Ph�̣t pháp phạm hạnh hóa đ�̣ vi�n mãn. B�̣c đại hữu t�nh tự − tha lợi trọn. Nơi th�n hữu t�nh Ph�̣t tánh g�̀m đủ. (Dù là) hạng phàm hoặc Thánh, thượng tr� hạ căn (cũng đ�̀u có) tự tánh chung �́y mu�n ki�́p thường tại. Là cõi t�m − pháp thi�̣n kh�ng th�̉ m�́t. N�n mu�́n tùy thu�̣n theo b�̣c Đại nh�n, b�nh đẳng cứu giúp đ�̀u khắp mọi cõi. Đạt hạnh tinh t�́n gánh vác thù thắng. Tánh bị che bu�̣c, g�́c từ ch�́p ngã. Nơi ch�́n xóm làng y�n tĩnh, hòa thu�̣n. Kh�ng hạnh thanh tịnh, c�́u nhi�̃m l�y tràn. Bi nguy�̣n đ�̣ d�̃n (là) nơi ch�́n b�nh đẳng. Cõi ý vi�n mãn h�́t lòng lợi v�̣t. Vua trong m�̣t nước lời lành d�̃n dạy. D�n chúng khắp cõi thu�̣n theo như gió. Lực dụng qu�́c chủ tùy thu�̣n thù thắng. Tự tại đ�ch thực thanh tịnh t�̣n cùng. Nơi ch�́n tạo tác nghi�m đẹp hơn hẳn. Hành, giải g�̀m đủ, th�n t�m khinh an. Tự tánh hi�̣n bày nh�n thắng sung mãn. Phi�̀n não (ở) cõi trời tạo n�n sát hại. Lực dụng bạn lành (là) Ba thừa d�̃n dắt. Cứu cánh tự tánh ch�n th�̣t an lạc. Như sư tử vương uy nghi tự tin. Mong đạt lãnh h�̣i hành giải đ�̀y đủ. Tự tánh thanh tịnh là nghĩa giải thoát. Lực dụng g�́c tánh (tạo) h�nh tướng phong phú. T�m trong chẳng xao (là) tĩnh mặc v� tưởng. Oan gia xưa cũ ti�́p xúc hi�̣n ti�̀n. D�́c tu thắng thi�̣n l�a bỏ bạo nạn. Do từ nợ (ki�́p) trước, phước t�̣i nặng nhẹ. Chi ph�̀n oan gia, hữu t�nh tự khởi. Tự tánh th�ng tỏ, dứt trừ phi�̀n não. Phải nhờ tha lực. Hý lu�̣n d�́y càn tạo tác đ�̣c hại. Ng�n thuy�́t từ g�́c chuy�̉n ph�̀n tăng trưởng. Di�̣u lực tự tại đạt �b�́t khả đắc�. Ch�n th�̣t Như như dứt mọi tạo nghi�̣p. B�̀-tát hành hóa kh�ng c�̀u phước báo. H�nh tướng thu�̣n hợp, b�nh đẳng phát huy. Tu t�̣p căn bản tịch tĩnh thắng di�̣u. Phi�̀n tạp hý lu�̣n trói bu�̣c khắp ch�́n. Tự tại đúng ph�̀n (là) nơi ch�́n an tĩnh. H�nh tướng thù thắng g�́c mọi chuy�̉n bi�̉n. Tịch tĩnh hướng đạt (là) nơi che (cho) hành đ�̣ng. Thảy đ�̀u ch�n th�̣t dứt sạch đ�̣c hại. Hý lu�̣n phát khởi, từ g�́c si đ�̣n. Nh�n thắng phước tăng thảy được thu�̣n hợp. Từ ch�́n tĩnh lặng, thực hi�̣n đ�̀u khắp. Nh�n tịnh hòa hợp nảy nở mọi cõi. B�nh đẳng thành tựu, th�ng tỏ hi�̣n bày. Dứt tham, s�n, si, (là sự) thực hành t�̣t b�̣c. Kh�̉ thọ chuy�̉n bi�́n, tr� tu�̣ tăng trưởng. Tự tánh an tĩnh, ái lạc hi�̣n bày. Nơi của b�́ th�, nghi�̣p báo chẳng sai. Th�ng tỏ nghĩa �như� (là) tự tánh v� ngã. Cứu cánh kh�́ hợp thanh tịnh như (hư) kh�ng. Thi�̀n định tịch tĩnh di�̣t h�́t kh�̉ não. Tự tánh th�ng tỏ, th�n t�m an định. Mong (tạo) nghi�̣p thù thắng (đạt) ái lạc thượng di�̣u. Hành, giải nương theo thanh tịnh an lạc. Th�̉ b�̣c B�̀-tát vui hòa đ�̀m �́m. B�nh đẳng t�̣t b�̣c (là) thắng nghĩa an tĩnh. Ng�n ngữ m�̣t hạnh di�̣u dụng khó bàn. Tánh như kh�́ hợp ch�n th�̣t đáng quý. Là ch�́n d�́c tu, lực dụng tăng trưởng. Thù thắng phát sinh.

Th�́ nào là bản tánh v� cùng t�n k�nh?

Mới sinh li�̀n đủ, thảy đ�̀u trọn vẹn, th�̣t tánh đ�̀u khắp, th�̉ có hơn kém. Th�ng tỏ ch�n th�̣t, tạo nh�n ắt đạt. Th�̉ tánh thượng di�̣u nơi người thù thắng. Lui ti�́n xác định, mười ph�̀n sáng tỏ. Ch�̃ dùng b�nh đẳng g�́c mọi hành th�. Các hạnh phát sinh mười loại giới nh�̃n.

Ý lạc tịch tĩnh, tạo tác ch�n th�̣t. Tĩnh trụ kh�ng bày, vọng nhi�̃m d�́y khởi. Đạt �b�́t khả đắc� (tức là) dứt mọi h�nh tướng. Cõi tánh đạt được th�n tướng thu�̣n theo. Nương tựa tịch tĩnh, dứt mọi bi�́n đ�̣ng. Chuy�̉n bi�́n thảy dừng, hữu v� đ�̀u vượt. Hành tướng ch�n ng�n �B�́t khả tư nghị�. C�ng đức tr� giới là nh�n t�n quý. Di�̣u lực thi�̀n định (là) đường vào Ph�̣t quả. Hòa hợp b�nh đẳng, xa l�a tạo nghi�̣p. Trói bu�̣c cũng trừ. Là ch�́n B�̀-tát h�́t lời ca ngợi. Tịnh hạnh giáo hóa th�ng tỏ thù thắng. Ngu�̀n ngọn t�̣n cùng đ�̀u �b�́t khả đắc�. Hành tướng tr� tu�̣ th�ng tỏ ch�n th�̣t. Lực dụng phước đức bi�́n khắp mọi ch�́n. Lực dụng thắng nghĩa, c�ng của Thi�n đ�́. Là ch�́n tu t�̣p h�nh bóng b�nh đẳng. Tụ tánh hướng đạt phước l�̣c sung mãn. Cõi ý thanh tịnh (là) g�́c mọi phạm hạnh. Cứu cánh thu�̣n hợp tăng trưởng vi�n mãn. T�m hành b�́ th�, thắng nghĩa phát sinh. H�nh tướng tịnh di�̣u đời khen �t có. Tu hạnh B�̀-tát mọi người chi�m ngưỡng. Mẹ hi�̀n tự tại, h�nh tướng phát huy. B�́ th� tịch tĩnh, ngu�̀n ngọn như (hư) kh�ng. Nghi�̣p dữ phát sinh, di�̣u lực năng trị, kh�́ hợp như v�̣y. Ý đạt thanh tịnh, thảy đ�̀u ch�n th�̣t. Ch�n chánh tu t�̣p (đạt) tr� tu�̣ giải thoát. Là ch�́n B�̀-tát dứt sạch kh�̉ quả. Vượt mọi th� dụ. Di�̣t h�́t phi�̀n não, trói bu�̣c năm u�̉n. Tu hạnh thanh tịnh. Danh sắc năm u�̉n thu giữ t�́t cả. Dứt chướng phi�̀n não (cùng) dòng thác tranh, nhi�̃m. Tự tánh phát sinh tu hạnh tịch tĩnh. Là ch�́n hóa đ�̣ b�́ th� tăng th�m, tr� tu�̣ phát sinh. G�́c sạch nhi�̃m bu�̣c, đúng ph�̀n thu�̣n hợp. Cõi trời tịch tĩnh tạo tác ch�n th�̣t. Lực dụng căn bản (là) tịnh di�̣u dứt c�́u. (Cùng) ngã ch�́p, hoặc g�́c, đ�̣n nhi�̃m, tham si. Trói bu�̣c gắng di�̣t, quy�́t đạt tự tại. Lực dụng b�́ th�, h�nh tướng mong đạt. Thắng nghĩa phước báo sung mãn, khác thường. H�nh tướng thanh tịnh (là) nơi ch�́n tĩnh lặng. Nh�n thắng ch�n th�̣t rõ nghĩa hành giải. Là cõi B�̀-tát dứt nghi�̣p si đ�̣n. Thu�̣n theo sinh tử d�̃n dắt mu�n loài. Cõi trời, hữu t�nh n�n nh�n thu�̣n hợp. B�̣c Thánh hành đ�̣ng d�́c th�̣p nghi�̣p thi�̣n. Hành hóa �v� tướng� đạt nghĩa hòa hợp. Tu hạnh thắng di�̣u dứt nẻo chuy�̉n lưu. Thù thắng phát sinh, tịch tĩnh sung mãn. Tự tại thù thắng, (vượt) ch�́p tướng bỉ ngã. Tự tánh ch�n th�̣t (dứt mọi) đi�n đảo che bu�̣c. Ph�̣t tánh Như như, bản tr� thu�̣n hợp. �H�̣u đắc� duy�n như, �bi�́n ảnh� đạt được. Nh�n quả khác ch�̃ dù th�n hay kh�ng. Pháp tánh vi�n mãn ngu�̀n ngọn như th�́. Hữu vi gọi (là) Tạng, v� vi (gọi) là Pháp th�n. Hành đ�̣ng t�̣n cùng, chuy�n đạt �pháp th�̉�. Tùy thu�̣n hi�̣n bày, tái hi�̣n, l�a bỏ. Hành th� �v� úy� nghĩa lợi phát sinh. H�nh tướng xưa nay phát khởi tạo tác. B�́ th� ph�n bi�̣t, t�m thắng chẳng theo. Ru�̣ng phước ch�n th�̣t, thù thắng v� tướng. Bản tánh b�́ th� dứt sạch mọi tướng. G�́c là v� tánh, chẳng th�̉ tự c�̀u. Xa l�a tham dục (đạt) thanh tịnh t�́i thắng. Đạo hạnh thắng di�̣u an lành t�̣n cùng. Tánh như mong đạt ng�̣ �b�́t khả đắc�. T�m vào cửa ch�n (là) �v� khả�, �v� b�́t khả�. Tự tánh di�̃n lời nương danh − cú − văn. Danh − cú � văn giả (hợp) �ng�n thuy�n� nào th�̣t. C�̣i ngu�̀n là �b�́t sinh�, dưỡng nu�i hành giải. Là cõi thường tịch, an tĩnh kh�ng hoại. Trời, người thanh tịnh, dứt h�́t kinh sợ. Lành thay tự tánh, phong phú chẳng hư. Ch�n th�̣t t�́i thượng hi�̣n bày thu�̣n hợp. H�nh tướng thu�̣n hòa, tánh tịnh vi�n mãn. Lực dụng b�́ th�, g�́c mọi phước đức. Nh�n của mẹ hi�̀n, t�̣c vọng là ch�nh. Mong đạt tịch tĩnh, phi�̀n não chẳng sinh. Bỉ thử thù thắng lại th�m k�nh hợp. Nh�n duy�n phước đức nơi cõi trời �́y. Lành thay tự tánh thu�̣n hợp tròn đ�̀y! Th�ng tỏ tánh u�̉n, th�̣t tướng sinh khởi. Thắng nghĩa phát sinh dứt tướng bi�́n chuy�̉n. Sám h�́i như v�̣y di�̣t h�́t l�̃i l�̀m. Phi�̀n não ch�̀ng ch�́t sự − lý m� ch�́p. Lợi đ�̣n th�ng tỏ ph�̉m s�́ tr�n h�́t. Như v�̣y căn − tùy (phi�̀n não) ph�n bi�̣t cùng sinh. Nơi ch�́n, thời, đoạn, lu�̣n bàn đã rõ. Thứ lớp pháp s�́, thắng lực hướng đạt. Hi�̀n thi�̣n vi�n mãn, ch�n th�̣t tu t�̣p. Tu t�̣p hi�̀n thi�̣n ngọn ngu�̀n như v�̣y. Vi di�̣u s�u xa là hạnh căn bản.�

B�̀-tát hành th�, T�n giả Trang Nghi�m h�̣ qu�́c bản sinh nghĩa thứ ba mươi b�́n.

Đó là B�̀-tát tu hành thắng hạnh.

H�́t Quy�̉n 16

�

-- --MỤC-LỤC-- --

TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

Uploaded / Updated on 2024-10-14

�