VT0156 7q Kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

�TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

VT0156-2

Q1�� Q2�� Q3�� Q4�� Q5�� Q6�� Q7

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Hán Dịch: Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Th�̣p

Vi�̣t Dịch: Th�ch Ch�nh Tiến - Th�ch Quảng Độ

PL. 2506 � 1962

Quyển 1

01. PHẨM TỰA THỨ NHẤT

T�i nghe như vầy: Một thuở nọ Phật ở th�nh Vương X�, trong n�i Kỳ X� Quật, c�ng với c�c vị Đại Tỳ Khưu, hai vạn t�m ng�n người, đều l� những bậc chỗ sở t�t đ� xong, phạm hạnh đ� lập, kh�ng c�n phải chịu th�n sinh tử hậu hữu t�m được tự tại, cũng như đại định.

C�c vị ấy t�n l�: Ma Ha Ca Diếp, Tu Bồ Đề, Kiều Trần Như, Ly Việt Đa Ha Đa, Ph� L�u Na Di Đa La Ni Tử, Tất Lăng Gi� B� Ta, X� Lợi Phất, Ma Ha Ca Chuy�n Duy�n, A Nan, La Hầu La v.v� l� những người m� đại ch�ng đều đ� quen biết.� Bồ T�t Ma Ha T�t, c� ba vạn t�m ng�n người, đều l� những bậc đ� l�u vun trồng gốc đức; đ� từng ở nơi v� lượng trăm ngh�n mu�n ức chư Phật, thường tu phạm hạnh th�nh tựu đại nguyện, th�ng suốt tất cả trăm ngh�n thiền định, đ� la ni m�n.� Thường đem l�ng đại bi, t�y thuận l�m lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh, tiếp nối l�m cho ng�i Tam Bảo thường được hưng thịnh, khiến kh�ng đoạn tuyệt, hay dựng cờ ph�p, v� c�c ch�ng sinh, l�m người bạn kh�ng mời m� tự đến được bờ đại tr�, tiếng tăm đồn khắp.� T�n c�c bậc ấy l�: Qu�n Thế �m Bồ T�t, Đắc Đại Thế Ch� Bồ T�t, Thường Tinh Tiến Bồ T�t, Diệu Đức Bồ T�t, Diệu �m Bồ T�t, Diệu Quang Bồ T�t, Phổ B�nh Bồ T�t, Đức Thủ Bồ T�t, Tu Xưng Vương Bồ T�t, Hương Tượng Bồ T�t, Đại Hương Tượng Bồ T�t, Tr� Thế Bồ T�t, Việt Tam Giới Bồ T�t, Thường Bi Bồ T�t, Bảo Chưởng Bồ T�t, Thế Quang Anh Bồ T�t, Diệu X� Diệu Bồ T�t, Bảo Nguyệt Bồ T�t, Đại Lực Bồ T�t, V� Lượng Tuệ Bồ T�t, Bạt Đ� H�a Bồ T�t, Sư Tử Hống Bồ T�t, Sư Tử T�t Bồ T�t, Sư Tử Phất Tấn Bồ T�t, M�n Nguyện Bồ T�t, Bảo T�ch Bồ T�t, Văn Th� Sư Lợi Ph�p Vương Tử v.v� c�ng với trăm ngh�n quyến thuộc.

Lại c� v� lượng trăm ngh�n c�c Thi�n tử ở Dục Giới, c�ng với c�c quyến thuộc, đều mang hương hoa vi diệu, v� trổi �m nhạc c�i trời, để c�ng d�ng Phật.

Tất cả c�c Chư Thi�n, Dạ Xoa, C�n Th�t B�, A Tu La, Ca L�u La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Gi�, Nh�n, Phi Nh�n v.v� c�ng với trăm ngh�n quyến thuộc đều lễ s�t xuống ch�n Phật.� Rồi lui ngồi một ph�a.

Bấy giờ đại ch�ng đều v�y quanh đức Như Lai, c�ng d�ng cung k�nh, t�n trọng khen ngợi Ng�i.

Khi ấy, nh�n c� T�n giả A Nan, nhờ thần lực của Phật, một buổi s�ng nọ, T�n giả v�o th�nh Vương X�, theo thứ tự khất thực.� Khi ấy ở trong th�nh c� một người con B� la m�n, rất hiếu dưỡng cha mẹ, người con đ� lại gặp l�c gia cảnh suy s�t, gia t�i kh�nh kiệt, n�n phải dắt mẹ gi�, cũng theo thứ tự xin ăn để nu�i mẹ.� Nếu được thức ăn ngon, hoa quả tươi tốt, liền đem d�ng cho mẹ, c�n khi được những thức ăn kh�ng ngon, hay hoa quả kh� h�o th� m�nh ăn.

Ng�i A Nan thấy vậy, l�ng sinh vui mừng, v� khen ngợi người con ấy rằng:

-Qu� h�a thay! Qu� h�a thay! Thiện nam tử, c�ng d�ng cha mẹ, rất l� hiếm c�, thực kh� ai s�nh kịp.

�� L�c đ�, c� một kẻ Phạm Ch�, đồ đảng của bọn Lục sư, người ấy rất th�ng biện; thấu suốt cả bốn bộ s�ch Vệ đ�, biết được thời tiết, số mạng, b�i to�n, biết xem tướng tốt xấu, �m dương biến đổi, đo�n trước được nh�n t�m của mọi người, v� cũng l� đạo sư của đại ch�ng (đồ đảng của bọn Lục sư), được nhiều người t�n k�nh, v� cầu lợi dưỡng, n�n thường chấp trước t� luận, hủy diệt ch�nh ph�p, thường mang l�ng ghen gh�t, hủy b�ng Phật, Ph�p, Ch�ng Tăng.

Kẻ Phạm Ch� ấy bảo T�n giả A Nan rằng:

-Thầy của người l� Cồ Đ�m, v� những người trong d�ng họ Th�ch, tự n�i l� hay, l� tốt, c� những c�ng đức lớn lao, chẳng qua cũng chỉ c� danh, m� kh�ng c� thực.� Thầy Cồ Đ�m của ngươi mới thật l� bạc ph�c, nếu kh�ng như vậy, th� tại sao mẹ của �ng vừa mới sinh ra �ng được bảy ng�y đ� chết, để �ng phải c�i c�t, như thế chẳng phải l� người bạc ph�c l� g�? Cho đến khi kh�n lớn, lại vượt th�nh xuất gia, l�m cho Vua cha phải khổ n�o, l�ng sinh ra buồn rầu, m� mẩn, ng� ngất ra đất, phải d�ng nước lạnh rảy v�o mặt, bảy ng�y mới tỉnh, rồi cất tiếng k�u g�o kh�c l�c m� n�i rằng:

-Con ơi! Nước n�y l� nước của con, ta chỉ c� một m�nh con l� chỗ nương cậy, l�m sao ng�y nay con lại nỡ bỏ ta trốn đi, v�o ở nơi hang s�u n�i thẳm.

Thầy Cồ Đ�m của ngươi thực l� người bội bạc, chẳng biết �n nghĩa, mới đ�nh l�ng dứt bỏ ra đi như thế! Cho đến phụ vương, v� tạo lập cung điện, cưới n�ng C� Di l�m vợ cho Cồ Đ�m, nhưng �ng cũng chẳng l�m theo bổn phận của vợ chồng, khiến cho n�ng phải sầu khổ, cho n�n biết Cồ Đ�m l� người bất hiếu.

�� T�n giả A Nan nghe n�i như thế rồi, trong l�ng sinh ra thẹn hổ, khất thực xong xu�i, trở về đến chỗ Phật, đầu mặt lễ s�t xuống ch�n Phật, rồi lui về ngồi một ph�a, chấp tay bạch Phật rằng:

-Lạy đức Thế T�n! Trong Phật ph�p, c� sự hiếu dưỡng cha mẹ kh�ng?

Phật dạy:

-A Nan! Ai bảo ngươi, khiến ngươi hỏi ta điều ấy, chư Thi�n thần chăng? Nh�n, Phi nh�n chăng? Hay l� ngươi tự đem tr� lực của ngươi m� hỏi Như Lai chăng?

T�n giả A Nan bạch Phật rằng:

-Lạy đức Thế T�n! Kh�ng phải chư Thi�n, Long, Quỷ, thần, Nh�n, Phi nh�n hiện ra bảo con, m� do vừa rồi, l�c con đi khất thực, ở giữa đường gặp đồ đảng Lục sư, l� T�t Gia Ni Kiền Tử, đem lời mạ nhục.

T�n giả A Nan đến trước Phật thuật hết những sự t�nh như tr�n.

�� Bấy giờ, đức Thế T�n, vui vẻ mỉm cười, từ tr�n tr�n của Ng�i ph�ng ra h�o quang năm sắc, chiếu s�ng qua Thế giới phương Đ�ng, v� lượng trăm ng�n vạn ức c�i Phật, c� thế giới t�n l� Thắng Thượng, đức Phật ở thế giới đ� hiệu l� Hỷ Vương, Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỷ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n.� C�i nước đ� t�n l� Nghi�m Thịnh, đất đai bằng phẳng, ngọc lưu ly l�m đất, gi�y v�ng giăng ở b�n đường, c� h�ng c�y bảy b�u, cao suốt một đường t�n bắn hoa quả nh�nh l�, thứ tự trang nghi�m, gi� hiu hiu thổi, ph�t ra những thứ tiếng rất nhiệm mầu, ch�ng sinh th�ch nghe, kh�ng bao giờ ch�n, khắp nơi đều c� suối m�t ao tắm, nước ao trong sạch, c�t v�ng rải khắp mặt đất, c� nước t�m c�ng đức, đầy dẫy trong ao, bốn b�n bờ ao, c� c�c thứ hoa thơm nhiệm mầu như: Hoa ba đầu ma, hoa ph�n đ� lợi, hoa bạt sư ca, hoa c� đủ mọi m�u sắc xanh, v�ng, đỏ, trắng, lớn như b�nh xe, che phủ tr�n bờ ao, trong ao c� c�c lo�i chim kh�c nhau, h�a hợp ca h�t, ph�t ra những giọng tiếng nhiệm mầu, rất đ�ng ưa th�ch; c� thuyền bảy b�u, cũng ở trong ao đ�, để cho c�c ch�ng sinh, tự tại du h�.� Ở nơi mỗi khoảng rừng c�y kia, c� b�y t�a sư tử, cao một do tuần, cũng d�ng bảy b�u, trau dồi sửa sang, lại d�ng thi�n y, trải tr�n t�a sư tử, đốt c�c thứ hương b�u ở c�i trời, v� rải c�c hoa b�u, khắp tr�n mặt đất.� Đức Hỷ Vương Như Lai, ngồi kết gi� phu tr�n t�a ấy.

�� C�c Bồ T�t ở nước kia, c� v� lượng ức ngh�n, trước sau v�y quanh Đức Hỷ Vương Như Lai, rồi lui ngồi về một ph�a, chấp tay cung k�nh hướng về Đức Như Lai, đồng thanh n�i rằng:

-Kinh xin Đức Thế T�n! Từ bi l�n mẫn, chỉ bảo cho lũ ch�ng con biết: V� nh�n duy�n g�, m� c� h�o quang s�ng suốt soi chiếu như thế, h�o quang ấy lại c� đủ c�c mầu sắc xanh, v�ng, đỏ, trắng, sắc tướng rực rỡ, thực kh� v� dụ, từ phương T�y soi tới, soi cả nơi đại ch�ng đ�y, người n�o được gặp �nh h�o quang ấy, t�m � đều được an lạc.� K�nh xin Đức Thế T�n chỉ dạy, đoạn trừ mối nghi ngờ cho ch�ng con.

Phật dạy:

-C�c Thiện nam tử! C�c �ng n�n nghe cho kỹ! V� để t�m suy nghĩ cho kh�o, ta nay sẽ v� c�c �ng, ph�n biệt giải n�i: Ở về phương T�y, c�ch đ�y, v� lượng ngh�n mu�n chư Phật thế giới, c� một thế giới t�n Sa B�, trong nước đ� c� đức Phật, hiệu l� Th�ch Ca M�u Ni Phật, Như Lai, Ứng C�ng Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian giải, V� Thuợng Sỷ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật Thế T�n, c� đại ch�ng v�y quanh, nay Phật muốn v� c�c đại ch�ng, n�i Kinh ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N, v� Phật muốn l�m lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh; v� muốn nhổ t�n độc t� nghi cho tất cả ch�ng sinh; v� muốn khiến cho những vị Bồ T�t, mới ph�t t�m, ki�n cố Bồ đề kh�ng bị tho�i chuyển; v� muốn tất cả Thanh Văn, B�ch Chi Phật, chứng được cứu k�nh Nhất Phật Thặng; v� muốn cho c�c Đại Bồ T�t ch�ng th�nh Phật Bồ Đề, b�o đ�p �n Phật; v� muốn khiến cho tất cả ch�ng sinh nhớ nghĩ trọng �n; v� muốn khiến cho tất cả ch�ng sinh, vượt khỏi bể khổ; v� muốn khiến cho tất cả ch�ng sinh, hiếu dưỡng phụ mẫu, n�n Phật ph�ng ra �nh s�ng h�o quang ấy.

�� Bấy giờ trong đại ch�ng, c� mười ng�n vị Bồ T�t, mỗi mỗi vị Bồ T�t, đều l� bậc chỉ đạo của đại ch�ng, liền từ t�a ngồi đứng dậy để hở vai �o b�n phải, gối b�n phải quỳ s�t đất, chấp tay bạch Phật rằng:

-K�nh xin Đức Thế T�n, d�ng sức thần gia hộ, khiến cho lũ ch�ng con, được đến thế giới Sa B�, th�n cận c�ng d�ng, Đức Th�ch Ca M�u Ni Như Lai, v� muốn nghe kinh điển rất nhiệm mầu: �ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N�.

Bấy giờ Phật bảo c�c Bồ T�t rằng:

-Thiện nam tử! Ngươi đến thế giới Sa B�, nếu thấy Phật Th�ch Ca M�u Ni, phải sinh l�ng c�ng d�ng cung k�nh, nghĩ tưởng kh� gặp, bởi cớ sao? V� Phật Th�ch Ca Như Lai đ� từng ở trong v� lượng trăm ngh�n vạn ức A tăng kỳ kiếp, l�m những việc hạnh khổ kh� l�m, ph�t đại bi nguyện: �Khi t�i được th�nh Phật, sẽ ở nơi c�i nước tệ �c, n�i đồi g� đống, s�nh sỏi gai g�c, ch�ng sinh ở trong c�i đ�, đủ mọi thứ phiền n�o, ngũ nghịch, thập �c, t�i sẽ tu h�nh th�nh Phật ở nơi đ�, để l�m những việc lợi �ch, đoạn trừ tất cả khổ n�o cho ch�ng sinh, khiến cho ch�ng sinh được tất cả vui, th�nh tựu ph�p th�n, hết kh�ng c�n s�t�.� Bản nguyện của Phật l� như thế, c�c �ng nay đến chỗ Phật Th�ch Ca cũng như đến chỗ t�i, ở chỗ Phật Th�ch Ca M�u Ni cũng như ở chỗ t�i kh�ng kh�c.

C�c vị Bồ T�t ch�ng c�ng đ�p rằng:

-Ch�ng con xin y theo như lời của Đức Thế T�n đ� gi�o sắc.

Mỗi mỗi vị Bồ T�t đều đem v� lượng trăm ngh�n vạn ức c�c ch�ng Bồ T�t để l�m quyến thuộc, trước sau v�y quanh, đều đi đến thế giới Sa B�, những chỗ quốc độ Bồ T�t đi qua, đều ph�t khởi s�u thứ rung động b�ng s�ng lớn soi khắp, c�c vị thi�n thần ở tr�n hư kh�ng rải c�c thứ hoa như: Hoa mạn đ� la, hoa ma ha mạn đ� la, ph�ng ra �nh s�ng lớn, vận dụng thần t�c rung động c�c thế giới nhiều như số c�t s�ng Hằng.� Lại c� v� lượng trăm ngh�n vạn thứ thi�n nhạc, ở tr�n hư kh�ng, kh�ng trỗi tự k�u.� C�c vị Bồ T�t ấy đi đến n�i Kỳ X� Quật, tới chỗ Đức Th�ch Ca Như Lai, đầu mặt lễ xuống ch�n Phật, nhiễu quanh Phật ba v�ng, rồi lui ngồi về một ph�a.

Bấy giờ Đức Như Lai, lại ph�ng một luồng h�o quang chiếu thẳng về phương Nam, qua t�m mươi vạn ức c�i nước của chư Phật, c� thế giới t�n l� Quang Đức, trong thế giới ấy c� đức Phật hiệu l� Tu Di Tướng, Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật Thế T�n.� Nước t�n l� Thiện Tịnh, đất đai bằng phẳng, lưu ly l�m đất, gi�y v�ng giăng b�n vệ đường, c� h�ng c�y bảy b�u, cao suốt một đường t�n bắn, hoa quả nh�nh l�, thứ tự trang nghi�m, gi� hiu hiu thổi, ph�t ra những thứ tiếng rất nhiệm mầu, ch�ng sinh th�ch nghe, kh�ng bao giờ ch�n; khắp nơi đều c� suối chảy, ao tắm, nước ao trong sạch, c�t v�ng rải khắp mặt đất, nước t�m c�ng đức, đầy dẫy trong đ�; bốn b�n bờ ao c� c�c thứ hoa, thơm tho nhiệm mầu như: Hoa ba đầu ma, hoa ph�n đ� lợi, hoa bạt sư ca, c� đủ c�c thứ m�u sắc: Xanh, v�ng, đỏ trắng, lớn như b�nh xe, che phủ tr�n bờ ao; c� những lo�i chim kh�c nhau, h�a hợp ca h�t, ph�t ra những giọng tiếng nhiệm mầu, rất đ�ng ưa th�ch; c� thuyền bảy b�u, cũng ở trong đ�, để cho c�c ch�ng sinh, tự tại du h�.� Ở nơi mỗi khoảng rừng c�y, đều b�y t�a sư tử, cao một do tuần, cũng d�ng bảy b�u, để trau dồi sửa sang, lại d�ng thi�n y, trải ở tr�n t�a; đốt mọi thứ hương b�u, v� rải hoa b�u của c�c c�i trời khắp tr�n mặt đất.� Đức Tu Di Tướng Như Lai, ngồi kết gi� phu ở tr�n t�a đ�.� C�c vị Bồ T�t ở nước kia, c� v� lượng ức ngh�n, trước sau v�y quanh Phật, rồi lui về một ph�a, chấp tay hướng về Đức Như Lai, đồng thanh n�i rằng:

-Kinh xin Đức Thế T�n từ bi l�n mẫn, n�i cho ch�ng con được biết, v� nh�n duy�n g�, c� �nh s�ng h�o quang ấy, lại đủ c�c m�u sắc xanh, v�ng đỏ, trắng, những sắc tướng rực rỡ đ�, thực l� kh� v� dụ, từ phương Bắc soi tới, soi cả đại ch�ng đ�y, kinh xin Đức Thế T�n, dạy bảo, đoạn trừ mối ngờ cho ch�ng con.

Phật dạy:

-C�c Thiện nam tử! C�c �ng n�n nghe cho kỹ! V� để t�m suy nghĩ cho kh�o, ta nay sẽ v� c�c �ng, ph�n biệt giải n�i: Ở về phương Bắc, c�ch đ�y, v� lượng trăm ngh�n mu�n chư Phật thế giới, c� một thế giới t�n Sa B�, trong nước đ� c� Đức Phật, hiệu l� Th�ch Ca M�u Ni Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian giải, V� Thượng Sỷ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật Thế T�n, c� đại ch�ng v�y quanh, nay Phật muốn v� c�c đại ch�ng, n�i Kinh ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N; v� muốn l�m lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh; v� muốn nhổ t�n độc t� nghi cho tất cả ch�ng sinh; v� muốn khiến cho những vị Bồ T�t mới ph�t t�m, ki�n cố Bồ đề kh�ng bị tho�i chuyển; v� muốn cho tất cả Thanh Văn, B�ch Chi Phật, được rốt r�o Nhất Thặng đạo: V� c�c vị đại Bồ T�t ch�ng th�nh Phật Bồ Đề, b�o đ�p �n Phật; v� muốn cho tất cả ch�ng sinh nhớ nghĩ trọng �n; v� muốn cho ch�ng sinh vượt khỏi bể khổ; v� muốn cho ch�ng sinh hiếu dưỡng cha mẹ, cho n�n Phật ph�ng ra �nh s�ng ấy.

�� Bấy giờ trong đại ch�ng, c� mười ngh�n vị Bồ T�t, mỗi mỗi vị Bồ T�t, đều l� bậc chỉ đạo của đại ch�ng, liền từ t�a ngồi đứng dậy để hở vai �o b�n phải, gối b�n phải quỳ s�t đất, chấp tay bạch Phật rằng:

-K�nh xin Đức Thế T�n, d�ng sức thần gia hộ, khiến cho lũ ch�ng con, được đến thế giới Sa B�, th�n cận c�ng d�ng, Đức Th�ch Ca M�u Ni Như Lai, v� muốn được nghe kinh điển rất nhiệm mầu: ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N.

Bấy giờ Đức Phật Tu Di Tướng bảo c�c Bồ T�t rằng:

-C�c �ng đến thế giới Sa B�, nếu thấy Phật Th�ch Ca, n�n phải sinh t�m cung k�nh c�ng d�ng, nghĩ tưởng kh� gặp, v� cớ sao vậy? -V� Phật Th�ch Ca Như Lai đ� từng ở trong v� lượng trăm ngh�n vạn ức kiếp số a tăng kỳ, thường l�m những hạnh khổ kh� l�m, v� ph�t đại bi nguyện: �Khi t�i được th�nh Phật, sẽ ở trong c�i nước tệ �c, n�i đồi g� đống, s�nh sỏi gai g�c, trong đ� ch�ng sinh, đủ mọi thứ phiền n�o, ngũ nghịch, thập �c, t�i ở trong ấy th�nh Phật, để l�m lợi �ch cho ch�ng sinh, khiến đoạn trừ tất cả khổ, được tất cả vui, th�nh tựu ph�p th�n, hết kh�ng c�n s�t một ch�ng sinh n�o�.� Bản nguyện của Phật l� như thế, c�c �ng nay đến chỗ Phật cũng như đến chỗ t�i kh�ng kh�c.

C�c ch�ng Bồ T�t, đồng thanh n�i rằng:

-Ch�ng con xin theo lời của Đức Thế T�n đ� gi�o sắc.

Mỗi mỗi vị Bồ T�t, đều đem v� lượng ngh�n vạn ức c�c ch�ng Bồ T�t l�m quyến thuộc, trước sau v�y quanh, đi đến thế giới Sa B�, c�c vị thi�n thần ở tr�n hư kh�ng, rải c�c thứ hoa như: Hoa mạn đ� la, hoa ma ha mạn đ� la, ph�ng ra �nh s�ng lớn, d�ng thần t�c l�m rung động c�c thế giới nhiều như c�t s�ng Hằng.� Lại c� v� lượng trăm ngh�n vạn thứ �m nhạc của c�c c�i trời ở tr�n hư kh�ng, kh�ng trỗi tự k�u.

C�c vị Bồ T�t ấy, đi đến chỗ Đức Như Lai, đầu mặt lễ s�t ch�n Phật, nhiễu Phật ba v�ng, rồi lui về một ph�a.

Bấy giờ Đức Như Lai lại ph�ng ra �nh s�ng lớn, soi thẳng về phương T�y, qua v� lượng trăm ngh�n vạn ức c�i nước của chư Phật, c� thế giới t�n l� Tịnh Trụ, Phật đ� hiệu l� Nhật Nguyệt Đăng Quang Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n, nước t�n l� Diệu Hỷ, c�i đất bằng phẳng, lưu ly l�m đất, ho�ng kim l�m gi�y, để giăng b�n đường, c� h�ng c�y bảy b�u, cao suốt một đường t�n bắn, hoa quả nh�nh l�, thứ lớp trang nghi�m, gi� hiu hiu thổi, ph�t ra tiếng rất nhiệm mầu, ch�ng sinh th�ch nghe, kh�ng bao giờ ch�n, chốn chốn đều c� suối chảy ao tắm, nước ao trong sạch, c�t v�ng rải khắp mặt đất, nước t�m c�ng đức, đầy dẫy trong ao, bốn b�n bờ ao, c� c�c thứ hoa, thơm tho mầu nhiệm như: Hoa ba đầu ma, hoa ph�n đ� lợi, hoa bạt sư ca, những thứ hoa ấy c� đủ c�c m�u sắc xanh, v�ng đỏ, trắng, lớn như b�nh xe, che phủ tr�n bờ ao, dưới ao c� c�c lo�i chim kh�c nhau, h�a hợp, ca h�t, ph�t ra giọng tiếng nhiệm mầu, rất đ�ng ưa mến, c� thuyền bảy b�u, cũng ở trong đ�, để cho c�c ch�ng sinh tự tại du h�.� Ở nơi khoảng c�y kia, c� b�y t�a sư tử, cao một do tuần, cũng lấy bảy b�u, để trau dồi sửa sang, lại lấy thi�n y c�i trời, trải ở tr�n t�a đốt hương b�u v� rải c�c hoa b�u c�i trời, đầy dẫy khắp tr�n mặt đất.� Đức Nhật Nguyện Đăng Quang Như Lai, ngồi kết gi� phu tr�n to� sư tử.� Bồ T�t ở nước kia, c� v� lượng ức ngh�n, trước sau v�y quanh, rồi lui về một ph�a, chấp tay cung k�nh, đối trước Đức Như Lai, đồng thanh n�i rằng:

-K�nh xin Đức Thế T�n, từ bi l�n mẫn, n�i cho ch�ng con biết v� nh�n duy�n g� c� �nh s�ng ấy, lại c� cả m�u sắc: Xanh, v�ng, đỏ, trắng, rất l� rực rỡ, kh� c� thể v� dụ được.� �nh s�ng ấy từ phương Đ�ng chiếu qua, soi s�ng cả đại ch�ng đ�y, nếu người n�o gặp được �nh s�ng ấy, t�m � đều được an vui.

K�nh xin Đức Thế T�n đoạn trừ mối ngờ ấy cho con.

Phật dạy:

-C�c Thiện nam tử! C�c �ng n�n nghe cho kỹ, nhớ nghĩ cho kh�o, t�i sẽ v� c�c �ng, ph�n biệt giải n�i: Từ phương Đ�ng c�ch đ�y v� lượng trăm ngh�n chư Phật thế giới, c� thế giới t�n l� Sa B�, trong thế giới đ� c� Đức Phật hiệu l� Th�ch Ca M�u Ni Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n, đại ch�ng v�y quanh, nay Phật muốn v� c�c đại ch�ng n�i Kinh ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N, l� v� muốn lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh; v� muốn nhổ t�n độc t� nghi cho tất cả ch�ng sinh; v� muốn khiến cho những vị Bồ T�t mới ph�t t�m ki�n cố Bồ Đề, kh�ng bị tho�i chuyển; v� muốn khiến cho tất cả Thanh Văn, B�ch Chi Phật, được rốt r�o Nhất Thặng; v� muốn c�c đại Bồ T�t ch�ng th�nh Bồ Đề, b�o đ�p ơn Phật; v� muốn tất cả ch�ng sinh, nhớ nghĩ ơn s�u nặng; v� muốn khiến cho ch�ng sinh, hiếu dưỡng cha mẹ, v� nh�n duy�n như thế, cho n�n Phật mới ph�ng ra �nh s�ng ấy.

Bấy giờ trong đại ch�ng, c� mười ngh�n vị Bồ T�t mỗi mỗi vị Bồ T�t đều l� bậc thầy chỉ đạo của đại ch�ng, liền từ t�a ngồi đứng dậy, để hở vai �o b�n phải, gối b�n phải quỳ s�t đất, chấp tay bạch rằng:

-Xin Đức Thế T�n, đem sức thần gia hộ, khiến cho lũ ch�ng con được đến thế giới Sa B�, để th�n cận c�ng d�ng Đức Th�ch Ca Như Lai, v� muốn nghe kinh điển nhiệm mầu �ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N�.

Bấy giờ Đức Phật Nhật Nguyệt Đăng Quang, bảo c�c vị Bồ T�t rằng: �C�c Thiện nam tử! C�c �ng đến thế giới Sa B� nếu thấy Đức Phật Th�ch Ca, n�n sinh l�ng cung k�nh, c�ng d�ng, nghĩ tưởng kh� gặp v� cớ sao?- V� Đức Th�ch Ca Như lai đ� từng ở trong v� lượng trăm ngh�n vạn ức kiếp số a tăng kỳ, hay l�m những hạnh khổ kh� l�m, ph�t nguyện đại bi: �Khi t�i th�nh Phật, t�i sẽ ở ngay trong c�i nước tệ �c, n�i đồi g� đống, s�nh sỏi gai g�c, ch�ng sinh, đủ cả phiền n�o, ngũ nghịch, thập �c, t�i ở trong đ�, tu h�nh th�nh Phật, để l�m lợi �ch cho ch�ng sinh, khiến đoạn trừ tất cả khổ, được tất cả vui, th�nh tựu ph�p th�n, hết kh�ng c�n s�t một ch�ng sinh n�o�.� Bản nguyện của Phật l� như thế, c�c �ng nay đến chỗ Phật Th�ch Ca, cũng như ở chỗ ta vậy.

C�c ch�ng Bồ T�t đồng thanh n�i rằng:

-Ch�ng con xin theo như lời của Đức Thế T�n đ� gi�o sắc.

Mỗi mỗi vị Bồ T�t, đều đem v� luợng trăm ngh�n vạn ức c�c ch�ng Bồ T�t l�m quyến thuộc trước sau v�y quanh, đi đến thế giới Sa B�, những quốc độ Bồ T�t đi qua đều ph�t khởi s�u thứ chấn động, �nh s�ng lớn soi khắp, c�c vị thi�n thần ở tr�n hư kh�ng rải c�c thứ hoa như: Hoa mạn đ� la, hoa ma ha mạn đ� la, ph�ng ra �nh s�ng lớn, d�ng thần t�c l�m rung động c�c thế giới nhiều như c�t s�ng Hằng.� Lại c� v� lượng trăm ngh�n vạn thứ �m nhạc của c�c c�i trời, ở tr�n hư kh�ng, kh�ng trổi tự k�u.� C�c vị Bồ T�t ấy, đi đến n�i Kỳ X� Quật, đến chỗ Đức Như Lai, đầu mặt lễ s�t ch�n Phật, nhiễu quanh Phật ba v�ng, rồi lui về một ph�a.

Bấy giờ, Đức Th�ch Ca Như lai, lại ph�ng ra �nh s�ng năm m�u, soi về phương Bắc, qua năm trăm vạn ức na do tha chư Phật thế giới, c� thế giới t�n l� Tự Tại Xưng Vương, trong đ� c� Đức Phật, hiệu l� Hồng Li�n Hoa Quang Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n, nước t�n l� Ly Cấu, đất đai bằng Phẳng, lưu ly l�m đất, v�ng r�ng l�m gi�y, để giăng b�n đường, c� h�ng c�y bảy b�u, cao suốt một đường t�n bắn, hoa quả nh�nh l�, thứ lớp trang nghi�m, gi� hiư hiu thổi, ph�t ra tiếng mầu nhiệm, ch�ng sinh th�ch nghe, kh�ng bao giờ ch�n; chốn chốn đều c� suối chảy, ao tắm, ao đ� trong sạch, c�t v�ng rải khắp mặt đất, nước t�m c�ng đức, đầy dẫy trong ao, bốn b�n bờ ao, c� c�c thứ hoa thơm tho mầu nhiệm như: Hoa ba đầu ma, hoa ph�n đ� lợi, hoa bạt sư ca, hoa c� đủ c�c m�u sắc: Xanh, v�ng, đỏ, trắng, to lớn như b�nh xe, che rợp tr�n bờ ao, trong ao nước kia, c� c�c lo�i chim kh�c nhau, h�a hợp ca h�t, ph�t ra giọng tiếng mầu nhiệm, rất đ�ng ưa mến, c� thuyền bảy b�u, cũng ở trong ao đ�, để cho c�c ch�ng sinh tự tại du h�.� Ở những khoảng rừng c�y kia, đều b�y t�a sư tử, cao một do tuần, cũng d�ng bảy b�u, trau dồi sửa sang, lại lấy thi�n y, trải tr�n t�a đ�, đốt hương b�u, v� rải c�c hoa b�u ở c�i trời, khắp tr�n mặt đất.� Đức Hồng Li�n Hoa Quang Như Lai, ngồi kiết gi� phu tr�n t�a sư tử, c�c vị Bồ T�t ở nước đ�, nhiều v� lượng ức ngh�n, trước sau v�y quanh, rồi lui về một ph�a, chấp tay cung k�nh, đối trước Đức Như Lai, đồng thanh n�i rằng:

-K�nh xin Đức Thế T�n, từ bi l�n mẫn, n�i cho ch�ng con được biết v� nh�n duy�n g� m� c� �nh s�ng ấy, lại c� đủ c�c m�u sắc: Xanh, v�ng, đỏ, trắng, sắc tướng rực rỡ, kh� c� thể v� dụ được, �nh s�ng ấy từ ph�a Nam chiếu qua, soi cả đại ch�ng đ�y, nếu ai được gặp �nh s�ng ấy, t�m � đều được y�n vui, k�nh xin Đức Thế T�n, đoạn trừ mối nghi ngờ cho ch�ng con.

Phật dạy:

-C�c Thiện nam tử! Nghe cho kỹ, nhớ nghĩ cho kh�o, t�i sẽ v� c�c �ng, ph�n biệt giải n�i: Phương Nam c�ch đ�y v� lượng trăm ngh�n chư Phật thế giới, c� thế giới t�n l� Sa B�, trong nước đ� c� Đức Phật, hiệu l� Th�ch Ca M�u Ni Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n, đại ch�ng v�y quanh, Phật muốn v� c�c đại ch�ng, n�i Kinh ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N, v� muốn lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh, v� muốn khiến cho c�c vị Bồ T�t mới ph�t t�m ki�n cố Bồ Đề, kh�ng tho�i chuyển; v� muốn khiến cho tất cả Thanh Văn, B�ch Chi Phật, được rốt r�o Nhất thặng đạo; v� muốn cho c�c vị đại Bồ T�t, ch�ng th�nh Bồ Đề, b�o đ�p ơn Phật; v� muốn khiến cho tất cả ch�ng sinh, nhớ nghĩ đến �n đức s�u nặng; v� muốn khiến cho ch�ng sinh vượt qua bể khổ; v� muốn khiến cho ch�ng sinh hiếu dưỡng cha mẹ, v� nh�n duy�n như thế, cho n�n Phật ph�ng ra �nh s�ng ấy.

Bấy giờ trong đại ch�ng, c� mười ngh�n vị Bồ T�t, mỗi mỗi vị Bồ T�t ấy đều l� bậc thầy chỉ đạo của đại ch�ng, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, để hở vai �o b�n phải, gối b�n phải quỳ s�t đất, chắp tay bạch rằng:

-K�nh xin Đức Thế T�n, đem sức thần gia hộ, khiến cho lũ ch�ng con, được đến thế giới Sa B�, th�n cận c�ng d�ng, Đức Th�ch Ca M�u Ni Như Lai, v� nghe kinh điển nhiệm mầu ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N.

Bấy giờ Đức Phật Hồng Li�n Hoa Quang bảo c�c Bồ T�t rằng:

-C�c Thiện nam tử! C�c �ng đến thế giới Sa B�, nếu thấy Đức Phật Th�ch Ca n�n sinh t�m c�ng d�ng cung k�nh, nghĩ tưởng kh� gặp, v� cớ sao? V� Đức Th�ch Ca Như Lai đ� từng ở trong v� lượng trăm ngh�n vạn ức số kiếp A tăng kỳ, hay l�m những việc khổ hạnh kh� l�m, ph�t đại bi nguyện: �Khi t�i được th�nh Phật, t�i nguyện sẽ ở trong c�i nước tệ �c, n�i đồi g� đống, s�nh sỏi gai g�c, ch�ng sinh ở trong đ�, đầy đủ phiền n�o, ngũ nghịch, thập �c, t�i sẽ tu h�nh th�nh Phật ở trong nước ấy, để l�m lợi �ch cho ch�ng sinh, khiến cho ch�ng sinh đoạn trừ tất cả khổ, được tất cả vui, th�nh tựu ph�p th�n, hết kh�ng c�n s�t một ch�ng sinh n�o�.� Bản nguyện của Phật l� như thế, c�c �ng nay đến chỗ Phật cũng như ở chỗ t�i vậy.

C�c ch�ng Bồ T�t đồng thanh n�i rằng:

-Ch�ng con xin theo như lời của Đức Thế T�n đ� gi�o sắc.

Mỗi mỗi vị Bồ T�t đều đem v� lượng trăm ngh�n vạn ức, c�c ch�ng Bồ T�t l�m quyến thuộc, trước sau v�y quanh, đi đến thế giới Sa B�, những quốc độ Bồ T�t đi qua, đều ph�t khởi s�u thứ chấn động, �nh s�ng lớn soi khắp, thi�n thần ở tr�n hư kh�ng, rải c�c thứ hoa như: Hoa mạn đ� la, hoa ma ha mạn đ� la, ph�ng ra �nh s�ng lớn, d�ng thần t�c l�m rung động thế giới nhiều như c�t s�ng Hằng.� Lại c� v� lượng trăm ngh�n vạn ức �m nhạc c�i trời, ở tr�n hư kh�ng, kh�ng trổi tự k�u.� C�c vị Bồ T�t ấy đi đến n�i Kỳ X� Quật, đến chỗ Phật Th�ch Ca Như Lai, đầu mặt lễ s�t ch�n Phật, nhiễu Phật ba v�ng, rồi ngồi lui một ph�a.� Cho đến phương Đ�ng nam, phương T�y nam, phương Đ�ng bắc, phương T�y bắc, phương Thượng, phương Hạ, c�c ch�ng đại Bồ T�t Ma Ha T�t, trong c�c c�i nước của c�c Đức Như Lai ở mười phương, đều c�ng với bao nhi�u trăm ngh�n quyến thuộc đều đi đến chỗ Đức Th�ch Ca Như Lai, c�ng d�ng cung k�nh, t�n trọng khen ngợi, đồng thanh, n�i l�n trăm ngh�n b�i kệ, khen ngợi Phật, rồi lui về ngồi một ph�a.

Khi ấy, thế giới Sa B�, biến th�nh thanh tịnh, kh�ng c� c�c rừng rậm, c�c n�i lớn, nhỏ, s�ng, ng�i, ao hồ, suối, khe, mương, hố.� Ch�ng sinh ở trong đ�, nh�n �nh s�ng ấy, được coi thấy Phật, vui mừng chấp tay, đầu mặt lễ k�nh, l�ng sinh luyến mộ, chăm ch� kh�ng chớp mắt.

Bấy giờ Đức Thế T�n, liền thu nhiếp �nh s�ng soi chiếu ở khắp mười phương, nhiễu quanh th�n bảy v�ng, rồi trở lại v�o nơi đỉnh m�n của Ng�i.

T�n giả A Nan, quan s�t t�m ch�ng, ai cũng đều nghi ngờ, T�n giả v� muốn n�u r� phương tiện mật hạnh của Như Lai, muốn mở mắt tr� tuệ cho tất cả ch�ng sinh đời mai sau, vượt qua bể �i, đến bờ b�n kia, vĩnh viễn an lạc, v� muốn khiến cho ch�ng sinh nhớ nghĩ đến �n s�u nặng của cha mẹ, sư trưởng n�n từ t�a đứng dậy, tề chỉnh y phục, để hở vai �o b�n phải, hồ quỳ chấp tay bạch Phật rằng:

-Lạy Đức Thế T�n, A Nan từ khi hầu hạ Phật đến nay, chưa từng thấy Phật mỉm cười bao giờ, nay đ�y Phật mỉm cười ắt phải c� � g�? Xin Phật chỉ dạy, để đoạn trừ mối nghi ngờ cho đại ch�ng.

02. PHẨM HIẾU DƯỠNG THỨ HAI

Bấy giờ trong đại ch�ng, bỗng c� một đ�a hoa sen bảy b�u, từ nơi mặt đất h�a sinh, cọng bằng bạch ng�n, l� bằng ho�ng kim, đ�i sen bằng ngọc phi�u th�c ca, riền hoa bằng ngọc tr�n ch�u, thứ lớp trang nghi�m.

Bấy giờ Đức Th�ch Ca Như Lai liền từ t�a ngồi đứng dậy, bước l�n đ�i hoa sen b�u kia, ngồi kiết gi� phu, từ nơi th�n thanh tịnh, Ng�i hiện ra th�n của năm ngả, mỗi th�n của năm ngả, c� một vạn t�m ng�n h�nh loại kh�c nhau, mỗi mỗi h�nh loại, hiện ra trăm ngh�n thứ th�n, trong mỗi mỗi th�n, lại c� v� lượng th�n, nhiều như c�t s�ng Hằng, cho đến bằng cả số c�t s�ng Hằng ở bốn phương v.v� trong mỗi mỗi th�n, lại hiện ra những th�n nhiều như hạt bụi cả đại địa khắp bốn ch�u thi�n hạ, ở trong số mỗi mỗi th�n nhiều như những hạt bụi ấy, lại hiện ra những th�n nhiều như những hạt bụi trong ba ng�n đại thi�n thế giới, ở trong mỗi mỗi th�n nhiều như hạt bụi ấy, lại hiện ra những số th�n nhiều như những hạt bụi trăm ngh�n ức chư Phật thế giới ở khắp mười phương, cho đến hiện ra những th�n nhiều c�ng tận cả c�i hư kh�ng ph�p giới, kh�ng thể lấy t�m nghĩ miệng b�n cho xiết được.

Bấy giờ Đức Như Lai, hiện ra những th�n như thế rồi, Ng�i bảo T�n giả A Nan, v� c�c vị đại Bồ T�t ở khắp mười phương v� tất cả ch�ng sinh rằng:

-C�c Thiện nam tử! Nay Như Lai, khắp biết ch�n ch�nh, tuy�n n�i lời ch�n thực rằng: Phật ph�p vốn kh�ng c� ng�n thuyết, Như lai d�ng phương tiện nhiệm mầu hay d�ng ph�p kh�ng tướng ấy (t�y cơ phương tiện ph�n biệt) m� n�i danh tướng! Như Lai khi c�n phải ở trong đường sinh tử, ở trong tất cả lo�i ch�ng sinh, cũng đ� phải chịu đủ mọi th�n h�nh nhiều như những hạt bụi, kh�ng thể lấy l�ng nghĩ, miệng b�n cho xiết được.� V� phải chịu th�n như thế, cho n�n tất cả ch�ng sinh, cũng từng đ� l�m cha mẹ của Như Lai, Như Lai cũng đ� l�m cha mẹ của tất cả ch�ng sinh, v� tất cả cha mẹ, n�n Như Lai thường l�m khổ hạnh kh� l�m, bỏ cả những sự kh� bỏ như : Đầu, mắt, tủy, n�o, quốc, th�nh, th� tử, voi, ngựa, bảy b�u, kiệu c�ng, xe cộ, y phục, ẩm thực, đồ nằm ngồi, thuốc thang, cấp cho tất cả, si�ng tu tinh tiến, bố th�, tr� giới, đa văn, thuyền định, tr� tuệ, cho đến đầy đủ tất cả vạn hạnh, thường kh�ng dừng nghỉ, t�m kh�ng biết mỏi mệt hiếu dưỡng cha mẹ, biết ơn trả ơn, n�n mau ch�ng th�nh V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Bởi thế, ch�nh tất cả ch�ng sinh, đ� khiến cho Như Lai, đầu đủ bản nguyện, v� thế n�n biết, tất cả ch�ng sinh, l� trọng �n đối với Phật, v� c� trọng �n như vậy, cho n�n Như Lai kh�ng bỏ ch�ng sinh, Như Lai đem t�m đại bi thường tu tập phương tiện hữa vi để cứu độ ch�ng sinh.� Như Lai v� tất cả ch�ng sinh ở trong ba c�i, hai mươi lăm c�i, m� kh�ng nghĩ đến c�ng lao của m�nh.� Thường tu h�nh từ bi b�nh đẳng, xả h�nh phương tiện, thấu suốt tất cả ch�ng sinh kh�ng, ph�p kh�ng, năm ấm kh�ng, cho n�n kh�ng tho�i chuyển t�m Đại thừa, để an vui lấy một m�nh, kh�ng để mất Đại nguyện, bỏ ch�ng sinh ch�m dắm trong bể khổ sinh tử, chẳng trược Tiểu thừa chấp �kh�ng�, chẳng đọa ph�m phu chấp �c�, tu h�nh thực tướng phương tiện, chẳng bỏ lối tu h�nh Nhị thừa, học tất cả phương tiện.� Tu mọi hạnh như vậy, l� phương tiện nhiệm mầu s�u xa, cho n�n thấu suốt được thực tướng cả c�c Ph�p, rồi t�y theo căn cơ của ch�ng sinh m� phật n�i ph�p trước, sau c� kh�c.� Nhưng, v� ch�ng sinh m� muội đi�n đảo, lầm chấp thấy c� ba Thừa, bị �i dục che đậy, ch�m dắm trong bể khổ, bị bốn đảo l�m cho đi�n đảo: Đối với c�c ph�p hữu lậu, vọng tưởng ph�n biệt; đối với c�c ph�p l� v� ng�, vọng tưởng thấy c� ng�; đối với c�c ph�p kh�ng phải l� vui, vọng tưởng chấp cho l� vui; đối với c�c ph�p l� bất tịnh, vọng tưởng, cho l� tịnh, sinh, l�o, bệnh, tử, biến đổi hoại diệt, niệm niệm v� thường, năm c�i, mười triền che đậy, lu�n hồi ba c�i, phải chịu sinh tử kh�ng c� trước sau, cũng như v�ng b�nh xe, bởi thế Như Lai, lập gi�o cũng t�y theo cơ nghi của ch�ng sinh, m� chia ra c� ba tạng cho đến mười hai bộ Kinh, đạo h�a chia gi�ng, t�y theo t�n t�m n�ng s�u, n�i ra mọi kinh điển biện duy�n, khiến cho ch�ng sinh c� thể liễu ngộ được thực tướng của c�c ph�p m� chứng Niết B�n giải tho�t.� Bởi thế Như Lai, từ bi bản thệ, d�ng mọi phương tiện, chi�u tập tất cả ch�ng sinh hữu duy�n ở mười phương, đều tụ họp trong đại ch�ng đ�y, diễn n�i chỉ b�y, kinh điển vi diệu n�y, l� những lời dạy bảo ng�n đời, lưu truyền m�i m�i về sau, khiến tất cả ch�ng sinh, thường được đại an lạc, cho n�n Như Lai thị hiện gi�ng sinh, v� nhập Niết B�n; hoặc ở nơi c�i nước kh�c, xưng l� X� Na Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thượng Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n, Nh�n Sư, Phật, Thế T�n; hoặc l�n ở c�i trời Đ�u Suất Đ�, l�m bậc đạo sư cho chư thi�n; hoặc từ ở nơi c�i trời Đ�u Suất, thị hiện gi�ng sinh xuống c�i Di�m Ph� Đề, hiện sống l�u t�m mươi tuổi, rồi v�o Niết B�n.� N�n biết đ� đều l� Như Lai kh�ng thể nghĩ b�n; thế giới kh�ng thể nghĩ b�n; nghiệp b�o thiện, �c kh�ng thể nghĩ b�n; ch�ng sinh kh�ng thể nghĩ b�n; thuyền định kh�ng thể nghĩ b�n, ấy l� sức thần lực kh�ng thể nghĩ b�n của Phật.� Phật muốn khiến cho hết thẩy ch�ng sinh đều gi�c ngộ được Phật t�nh của m�nh, cho đến hạ lưu độn căn ch�ng sinh cũng đều khiến được biết.� Phật muốn khiến tất cả ch�ng sinh nếu muốn được thấy Phật, liền được thấy ngay; c�n những ch�ng sinh v� duy�n, th� d� c� đối trước Phật vẫn kh�ng thấy được, cho đến c�c vị Thanh Văn, Duy�n Gi�c, tuy c� thi�n nhỡn th�ng cũng kh�ng thấy.� Lại nữa, Phật ph�ng ra �nh s�ng lớn, chiếu xuống tận địa ngục A tỳ, tr�n đến tận c�ng c�c c�i trời, những ch�ng sinh c� duy�n, với Phật th� đều được thấy; c�n ch�ng sinh v� duy�n, th� d� c� đối trước mắt cũng kh�ng thấy.� C� khi Như Lai, hoặc hứa khả, hoặc mặc nhi�n, n�n biết đ� đều l� phương tiện của chư Phật Thế T�n, kh�ng thể nghĩ b�n được, kh�ng thể so lường được, kh� thể biết được.� Vậy th� l�m sao m� �ng c� thể hỏi Như Lai được những hạnh khổ kh� l�m, rất s�u xa nhiệm mầu như thế, nhưng nay �ng ph�t ra được lời hỏi ấy, thực l� do l�ng đại bi thương x�t ch�ng sinh, muốn ngăn đ�ng ba nẻo �c, khai th�ng lối nh�n thi�n.

-A Nan! Nghe cho kỹ, t�i nay sẽ v� �ng, lượt n�i về nh�n duy�n khổ hạnh hiếu dưỡng cha mẹ.

Bấy giờ Đức Thế T�n, bảo T�n giả A Nan, c�c vị đại Bồ T�t Ma Ha T�t, v� tất cả đại ch�ng rằng:

-Về đời qu� khứ l�u xa, v� lượng A tăng kỳ kiếp, bấy giờ c� một nước nọ, t�n l� Ba La Nại, trong nước đ� c� Đức Phật ra đời, hiệu l� Tỳ B� Thi, Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n.� Đức Phật đ� sống l�u mười hai tiểu kiếp, ch�nh ph�p ở đời, hai mươi tiểu kiếp, tượng ph�p cũng ở đời hai mươi tiểu kiếp, ở trong đời tượng ph�p, c� một �ng vua ra đời, t�n l� La X�, c� bốn ngh�n người đại thần, năm trăm thớt voi.� Vua thống l�nh mười s�u tiểu quốc, t�m trăm tụ lạc.� Vua c� ba vị th�i tử, đều l�m vua ở b�n c�c tiểu quốc.

Đại Vương La X� ở nước Ba La Nại, l� người rất th�ng minh nh�n đức, thường d�ng ch�nh ph�p trị quốc, kh�ng l�m việc g� uổng hại nh�n d�n.� Nhờ ph�c đức của nh� vua, m� được gi� h�a mưa thuận, ngũ cốc phong nhi�u, nh�n d�n an lạc.

Bấy giờ Đại Vương nước Ba La Nại kia, c� một người đại thần t�n l� La Hầu, khởi t�m �c nghịch dấy bốn thứ binh: Tượng binh, xa binh, m� binh v� bộ binh đến đ�nh nước Ba La Nại, giết chết Đại Vương.

Sau khi giết Đại Vương xong rồi, lại đem bốn binh, đến đ�nh c�c tiểu quốc, giết chết đệ nhất th�i tử kế đ� lại đi bắt đệ nhị th�i tử.

Người em �t, l�m vua ở một tiểu quốc, h�nh thể của vua đẹp đẽ, to lớn, t�nh t�nh nh�n hậu, n�i thường mỉm cười, v� khi c� n�i ra điều g� đều đem lại lợi �ch kh�ng tổn hại � người, thường d�ng ch�nh ph�p trị nước, kh�ng uổng hại nh�n d�n, c�i nước thịnh vượng an lạc, nh�n d�n đ�ng đảo của cải ch�u b�u dư dật, gia kế sung t�c, nh�n d�n trong nước, ai cũng khen ngợi c�ng đức của nh� Vua, tất cả chư Thi�n, tất cả thi�n thần địa kỳ, cũng điều �i k�nh.

Bấy giờ Vua sinh hạ được một Th�i tử, t�n l� Tu X� Đề, rất th�ng minh, nh�n từ, hay l�m việc bố th�.� Th�n h�nh của Th�i tủ Tu X� Đề, s�ng l�ng như sắc ho�ng kim, bảy chỗ nơi cơ thể đều đầy đặn c�n đối, nh�n tướng đầy đủ, tuổi mới mười bảy, Vua cha rất y�u qu�, kh�ng bao giờ tạm dời b�n l�ng.

Bấy giờ, c� vị thần coi cung điện, b�o mộng cho Đại Vương biết rằng: �La Hầu đại thần, gần đ�y sinh t�m �c nghịch, �m mưu cướp ng�i Vua, đ� giết hại Phụ Vương La X�, đồng thời ph�t động bốn binh, tầm n� bắt hai anh của Đại Vương, kẻ phản nghịch ấy, đ� giết cả hai anh của Đại Vương v� qu�n m� kh�ng bao l�u, sẽ đến h�m hại Đại Vương, nay Đại Vương cần phải cấp thời trốn đi, để bảo to�n t�nh mạng�.

Bấy giờ Đại Vương, nghe n�i như vậy rồi, trong l�ng rất sợ h�i, dựng cả ch�n l�ng, th�n thể giao động, lo giận �o n�o, nghẹn ng�o phiền muộn, t�m can n�o nhiệt, vật v� ng� xỉu xuống đất, m�i hồi l�u mới tỉnh, rồi cất tiếng khẽ hỏi tr�n hư kh�ng rằng:

-Người l� ai? Sao chỉ nghe thấy tiếng, m� kh�ng thấy h�nh, việc ngươi vừa n�i c� đ�ch x�c kh�ng?

Vị thần ấy liền b�o cho Vua biết rằng:

-T�i l� thần coi cung điện Vua l� người th�ng minh ph�c đức, kh�ng uổng hại nh�n d�n, thường d�ng ch�nh ph�p trị nước, v� vậy, m� t�i b�o cho Vua biết: Đại Vương nay n�n cấp thời phải ra đi l�nh nạn, nếu kh�ng họa hoạn khổ n�o kh�ng l�u sẽ tới nơi!

Bấy giờ, Đại Vương liền v�o trong cung, tự suy nghĩ: �Ta nay n�n phải cấp thời đi l�nh nạn, qua một nước l�ng giềng kh�c, để tr�nh những tai họa sẽ xảy đến�.� Lại tự suy nghĩ: �Nước l�ng giềng kia m� ta định đến đ�, c� hai con đường: Một đường phải đi tới bảy ng�y mới đến; c�n một đường phải trải qua mười bốn ng�y.�

Suy nghĩ như vậy rồi, Vua liền cho chuẩn bị lương thực trong bảy ng�y v� cho đem ra ngo�i th�nh một c�ch hết sức cẩn mật.

Khi cho đem ra ngo�i th�nh rồi, Vua lại trở v�o trong cung, gọi Th�i tử Tu Xa Đề, bế để ngồi tr�n đầu gối, mắt kh�ng l�c n�o tạm rời, rồi lại đứng dậy, c� vẻ kinh h�i, rồi lại ngồi xuống.

Bấy giờ, phu nh�n coi thấy Đại Vương, c� sự bất an, tựa hồ c� điều g� lo sợ? B� liền đến trước chỗ Vua hỏi rằng:

-Đại Vương h�m nay, h�nh như c� sự g� lo sợ, n�n c� vẻ đứng ngồi kh�ng y�n, th�n thể bụi bặm lấp l�p, đầu t�c bơ phờ, mắt tr�ng ngơ ng�c, kh� tức bất định, tựa như c� điềm mất nước, �n �i biệt ly, oan gia sắp sửa xảy đến, với những tướng trạng bất tường như thế, xin Đại Vương cho thần thiếp được biết?

Vua bảo phu nh�n rằng:

-T�i c� việc hệ trọng, nhưng kh�ng phải việc m� phu nh�n c� thể biết được.

Phu nh�n liền t�u Vua rằng:

-T�u Bệ hạ! Thiếp c�ng với Bệ hạ, kh�c n�o hai h�nh một thể, cũng như chim hai c�nh, như th�n thể với ch�n tay, như đầu với mắt.� Đại Vương ng�y nay v� sao lại kh�ng cho thần thiếp được dự biết!

Vua bảo phu nh�n:

-Phu nh�n kh�ng biết sao! La Hầu đại thần, gần đ�y sinh t�m �c nghịch, đ� giết Phụ Vương, cướp ng�i Vua, v� bắt giết cả hai anh, nay bọn ch�ng đang cử binh m�, lần lượt sẽ đến đ�y bắt ta, nay ta muốn tr�nh mạnh, để khỏi những tai họa ấy.

N�i rồi, tức thời ẵm Th�i tử Tu X� Đề, ra đi để l�nh nạn, v� phu nh�n c�ng t�y t�ng theo sau.

Bấy giờ, vua v� t�m � hốt hoảng rối loạn, n�n đi lầm phải con đường mười bốn ng�y, con đường đ� lại rất nguy hiểm: Kh�ng c� nước cỏ.� Đi được v�i ng�y, th� lương thực đ� hết.� Bản � trước đ�y chỉ chuẩn bị vừa số lương thực lộ h�nh cho một người trong thời gian bảy ng�y, nay phải d�ng cho ba người, hơn nữa lại đi lầm v�o con đường tới mười bốn ng�y, th� lương thực đ� hết cả, tr�n đường đi lại xa x�i hiểm trở.

L�c đ�, Đại Vương v� phu nh�n cất tiếng kh�c l�c: �Thực l� x�t xa đau đớn, cho ch�ng t�i lắm! Ch�ng t�i từ khi sinh ra đời cho đến nay, chưa từng c� bao giờ bị khổ sở như thế n�y, tại sao ng�y nay lại phải chịu như thế, giờ đ�y đ� đến l�c đường c�ng, họa lại sắp sửa xảy tới nơi!�.

N�i rồi, giơ tay vỗ đầu, bụi đất lấm l�p, vật m�nh xuống đất tự hối tr�ch rằng:

-Lũ ch�ng t�i đời trước, g�y n�n những nghiệp �c g�? Hay l� giết cha mẹ, ch�n nh�n La H�n? Hay l� hủy b�ng Ch�nh ph�p? Hay l� ph� hoại h�a hợp Tăng? Hay l� l�m nghề săn bắn t�n hại ch�ng sinh? Đong đầy khảo vơi? Cướp đoạt của cải của ch�ng sinh? Hay l� lạm dụng của cải của ch�ng Tăng? L�m sao ng�y n�y lại phải chịu những sự họa hoạn ấy? Giờ đ�y ch�nh muốn dừng nghỉ một ch�t, lại sợ oan gia ập tới, nếu để ch�ng bắt được, quyết sẽ bị chết, kh�ng c�n nghi ngờ g� nữa! C�n nếu tiến tới, th� lại bị đ�i kh�t bứt b�ch, t�nh mạng chỉ c�n ngắn bằng hơi thở!

Bấy giờ, Đại Vương v� phu nh�n suy nghĩ những sự khổ n�o như vậy rồi, thốt tiếng g�o kh�c, buồn rầu, ng� xỉu ra đất, hồi l�u mới tỉnh.� Lại tự suy nghĩ: �Nếu kh�ng lập kế phương tiện, tất nhi�n cả ba mạng người đều kh�ng tr�nh khỏi chết, chi bằng ta nay sẽ giết Phu nh�n, để lấy thịt nu�i sống th�n ta v� bảo to�n t�nh mạng cho đứa con n�y.�

Nghĩ như vậy rồi, liền tuốt gươm, toan giết Phu nh�n.

Th�i tử Tu X� Đề thấy dị tướng như vậy, tức thời tay b�n phải đỡ lấy gươm, nắm chặt lấy tay Vua cha, t�u rằng:

-Cha! Cha định l�m g� thế hả cha?

Bấy giờ, Phụ Vương buồn rầu kh�c l�c khẽ bảo Th�i tử rằng:

-Ta nay muốn giết mẹ con nu�i sống cha v� bảo to�n t�nh mạng cho con, v� nếu kh�ng giết mẹ con, th� tất cả ch�ng ta cũng sẽ chết, th�n cha nay đ�y kh�ng biết sống th�c l�c n�o, nay cha v� muốn cho con sống, n�n cha c� � định giết mẹ con!

B�y giờ, Th�i tử Tu X� Đề, liền t�u với Vua rằng:

-Nếu Vua cha giết mẹ con, con cũng kh�ng ăn, v� chưa c� bao giờ v� ở đ�u lại c� những người con n�o lại d�m ăn thịt của mẹ, tất nhi�n con cũng sẽ chết.� Vua cha ng�y nay sao lại kh�ng giết con đi, để cứu sống mạng cho mẹ.

Vua nghe con n�i như thế, buồn rầu, vật v�, ngất xỉu ra đất, n�i nhỏ với con rằng:

-Con cũng như con mắt của ta, chưa bao giờ v� ở đ�u lại c� người tự kho�t mắt của m�nh, để rồi tự ăn vậy, ta nay th� bỏ th�n mạng, trọn kh�ng bao giờ giết con để nu�i sống t�nh mạng của ta cả.

Bấy giờ, Th�i tử Tu X� Đề thưa với cha mẹ rằng:

-Con nay sẽ xin nguyện đem th�m mạng n�y của con, để c�ng d�ng cha mẹ, cha mẹ ng�y nay, nếu cắt th�n mạng con một l�c, th� kh�ng được bao nhi�u ng�y, m�u thịt sẽ bị h�i th�i.� Vậy k�nh xin cha mẹ, đừng giết chết ngay, v� con nay chỉ xin cha mẹ một điều, mong cha mẹ đừng l�m tr�i � con, sẽ kh�ng phải l� cha mẹ hiền từ của con nữa.

Bấy giờ, Vua cha bảo Th�i tử rằng:

-Cha mẹ sẽ kh�ng l�m tr�i � con, con muốn xin g� điều g�, th� con cứ n�i ngay cho cha mẹ biết.

Th�i tử Tu X� Đề t�u rằng:

-Con nay chỉ xin cha mẹ cho con một điều l�: Cha mẹ h�y thương con, c� thể ng�y ng�y đem dao, xẻo thịt ở nơi th�n thể của con, cắt chừng ba c�n, v� chia l�m ba phần, hai phần để d�ng cha mẹ, c�n một phần để cho con ăn, để tự nu�i sống t�nh mạng.

Bấy giờ cha mẹ, liền theo như lời của con n�i, ng�y ng�y cắt ba c�n thịt, v� chia l�m ba phần: Hai phần chia cho cha mẹ, c�n một phần cho con ăn, để tạm sống, chống đỡ th�n mạng, mong đi được đến nơi đến chốn.

Thời gian chưa được hai ng�y, thịt ở nơi th�n thể của Th�i tử đ� hết, chỉ c�n da d�nh với xương, tuy nhi�n vẫn c�n c� một v�i ch�t thịt dư chưa hết hẳn, v� qu� kiệt sức, Th�i tử liền ng� ngất ra đất.

Bấy giờ, cha mẹ liền �m lấy Th�i tử, cất tiếng g�o kh�c n�i rằng:

-Con ơi! Cha mẹ thực l� người v� dụng, ăn cả thịt con khiến cho con phải đau đớn như thế n�y! Nay đường h�y c�n xa, chưa đến được nơi đ� định, m� thịt con cũng đ� hết, tất nhi�n đều sẽ bỏ th�y cả ở đ�y!

Bấy giờ, Th�i tử Tu X� Đề, n�i nhỏ với cha mẹ rằng:

-K�nh thưa cha mẹ, con d�ng thịt của con để c�ng d�ng cha mẹ, đ� đi được tới nơi đ�y, t�nh ra đường trường chỉ c� một ng�y nữa l� tới, m� th�n thể con nay kh�ng c�n l�m sao cử động được nữa, chắc con sẽ bỏ t�nh mạng ở nơi đ�y mất, con sẽ kh�ng c�n c� thể theo cha mẹ ng�y n�y, kh�ng n�n nghĩ ngợi theo th�i thường t�nh, để rồi cũng bị chết cả ở nơi đ�y, con k�nh xin cha mẹ một điều, cha mẹ h�y thương x�t con, v� xin chớ tr�i l�ng con, cha mẹ h�y cắt nốt những chỗ thịt c�n s�t ở c�c l�ng đốt của con, d�ng nu�i sống cha mẹ cho qua ng�y để đi đến cho được chỗ m� cha mẹ đ� định.

Bấy giờ, cha mẹ liền l�m theo lời con, lại cắt nốt thịt c�n dư ở c�c l�ng đốt, v� chia l�m ba phần: Một phần cho con ăn, c�n hai phần th� m�nh ăn.� Ăn xong rồi cha mẹ liền từ biệt con để ra đi.

Tu X� Đề đứng dậy, tr�ng theo cha mẹ cho đến khi khuất dạng mới th�i.

Bấy giờ cha mẹ đều cất tiếng g�o kh�c thảm thiết, d�i theo đường m� đi.� Khi cha mẹ ra đi rồi, Th�i tử Tu X� Đề, v� luyến mộ cha mẹ, mắt nh�n đăm đăm kh�ng rời, hồi l�u liền ng� xỉu ra đất.

Hương vị của m�u thịt tươi ở nơi th�n thể của Th�i tử x�ng l�n cả mười phương, c�c lo�i ruồi nhặng ngửi thấy, liền bau lại, đậu khắp cả tr�n th�n thể, để ăn h�t, đau đớn nhức nhối, kh�ng thể n�o n�i cho xiết được.

Bấy giờ, Th�i tử thấy c�n c� ch�t �t thịt dư ở nơi th�n mạng chưa hết, liền lập thệ nguyện rằng:

-Nguyện đời trước c� điều g� o�n �c, từ đ�y sẽ trừ sạch hết, v� từ ng�y nay trở đi, sẽ kh�ng d�m l�m nữa.� Nay t�i đem th�n n�y để c�ng d�ng cha mẹ t�i, nguyện cha mẹ t�i, thường được mười một điều ph�c đức:

1. Khi ngủ được an vui

2. Khi thức cũng được an vui

3. Kh�ng thấy �c mộng

4. Chư Thi�n thường ủng hộ

5. Mọi người đều �i k�nh

6. Kh�ng gặp phải những sự kiện tụng, huyện quan.

7. Kh�ng bị trộm cắp

8. Kh�ng bị giặc d�

9. Kh�ng bị mưu hại

10. Kh�ng bị ti�u diệt

11. Gặp việc g�, cũng đều được tốt l�nh.

V� c�n bao nhi�u những m�u thịt c�n s�t lại ở nơi th�n thể n�y, xin đem bố th� cho c�c lo�i ruồi muỗi v.v� đều khiến cho được no đủ, khiến cho t�i đời sau được th�nh Phật, khi được th�nh Phật rồi sẽ đem thức ăn bằng gi�o ph�p, trừ trọng bệnh sinh tử đ�i kh�t cho tất cả ch�ng sinh.

Khi Th�i tử Tu X� Đề ph�t nguyện như thế rồi, trời đất bỗng ph�t khởi s�u thứ rung động, mặt trời ẩn mất cả tinh quang, c�c lo�i cầm th�, sợ h�i ruổi chạy tản m�c khắp bốn phương, nước ở đại hải nổi s�ng dữ dội, n�i Tu Di khuynh đảo, dao động, m�i đến c�i trời Đao Lợi, cũng đều rung chuyển mạnh mẽ.

Bấy giờ Vua Th�ch Đề Ho�n Nh�n, liền đem chư Thi�n ở dục giới, đi xuống c�i Di�m Ph� Đề, h�a l�m những lo�i sư tử, hổ lang, trợn mắt, dậm ch�n, g�o rống, chờn vờn nhảy nh�t, như muốn lại vồ bắt để ăn thịt, thử xem Th�i tử c� sợ h�i tho�i t�m hay kh�ng?

Bấy giờ, Th�i tử Tu X� Đề, coi thấy c�c lo�i cầm th�, c� vẻ ra oai dữ tợn lắm, Th�i tử mới d�ng lời nhỏ nhẹ bảo rằng:

-Nếu c�c người muốn ăn thịt ta, th� t�y � m� ăn, chớ sao lại l�m cho ta phải sợ h�i như thế?

Bấy giờ Vua Thi�n Đế Th�ch mới n�i rằng:

-Ta kh�ng phải sư tử, hổ lang đ�u, m� l� Thi�n Đế Th�ch muốn lại đ�y để thử ngươi vậy!

Bấy giờ, Th�i tử thấy Thi�n Đế Th�ch, th� trong l�ng rất vui mừng.

Thi�n Đế Th�ch mới hỏi Th�i tử rằng:

-Nh� ngươi hay bỏ được những việc kh� bỏ.� Ngươi ng�y nay đen cả th�n thể xương thịt để c�ng d�ng cha mẹ, c� những c�ng đức như vậy, để nguyện sinh l�m Thi�n ma vương, Phạm vương, Thi�n vương, Nh�n vương, hay Chuyển lu�n th�nh vương?

Tu X� Đề trả lời với Thi�n Đế Th�ch rằng:

-T�i ng�y nay cũng chẳng nguyện sinh l�m Thi�n ma vương, Phạm vương, Thi�n vương, Nh�n vương, hay Chuyển lu�n th�nh vương, m� t�i chỉ muốn cầu đạo V� Thượng Bồ Đề, để độ tho�t cho tất cả ch�ng sinh m� th�i.

Thi�n Đế Th�ch n�i rằng:

-Ngươi thật l� đại ngu, đạo V� Thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, phải chịu cần khổ rất l�u, rồi sau mới th�nh, ngươi nay l�m sao lại c� thể chịu đựng được những sự cần khổ ấy?

Tu X� Đề trả lời Thi�n Đế Th�ch rằng:

-Giả sử v�ng sắt nung đỏ để ở tr�n đ�u, nhưng trọn sẽ kh�ng v� những sự ấy, để cho tho�i đạo V� Thượng.� Thi�n Đế Th�ch n�i rằng:

-Ngươi chỉ n�i su�ng th� l�m sao m� c� thể tin chắc được?

Tu X� Đề liền lập thệ nguyện:

-Nếu t�i n�i dối Thi�n Đế Th�ch, th� th�n thể của t�i sẽ m�i m�i bị chia l�a, c�n kh�ng như vậy, th� nguyện sẽ được b�nh phục như cũ, m�u huyết trở lại trắng th�nh sữa.

Th�i tử ph�t nguyện vừa dứt lời, tức th� th�n thể bỗng b�nh phục như cũ, m�u huyết lại trở lại trắng th�nh như sữa, h�nh dung th�n thể đẹp đẽ gấp bội l�c trước.

Bấy giờ Thi�n Đế Th�ch liền khen ngợi rằng:

-Qu� h�a thay! Qu� h�a thay! Ta nay kh�ng thể b� kịp ngươi, ngươi tinh tiến dũng m�nh kh�ng bao l�u sẽ chứng đạo V� Thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, nguyện độ cho ta trước.

Bấy giờ Thi�n Đế Th�ch, ở tr�n hư kh�ng, liền ẩn chẳng hiện.

L�c ấy Vua v� phu nh�n đi tới được nước l�ng giềng.� Khi đ�, Quốc Vương ở nước kia, liền ra rất xa để ngh�nh tiếp, cung cấu đầy đủ c�c thứ cần d�ng xứng �.

Bấy giờ Đại Vương mới thuật r� với vị Quốc Vương kia tất cả sự t�nh như trước: N�o l� con t�i rất hiếu dưỡng, đem cắt cả thịt ở nơi th�n thể để c�ng d�ng cho cha mẹ v.v...

Bấy giờ vị Quốc Vương ở nước l�ng giềng kia, nghe n�i như vậy rồi, rất lấy l�m cảm mến Th�i tử Tu X� Đề: Hay bỏ được những việc kh� bỏ, đem th�n thể, huyết nhục c�ng d�ng cha mẹ, hiếu dưỡng như thế thực l� hiếm c�!

V� cảm mến những đức hạnh từ hiếu như vậy, m� Quốc Vương kia, tức th� ph�t khởi bốn đạo binh trở về c�ng với Đại Vương để diệt trừ kẻ phản nghịch đại thần La Hầu gian �c.

Bấy giờ, Đại Vương liền đem bốn binh, thuận đường trở về, đồng thời, Vua La X� c�ng với Phu nh�n t�m đến chỗ Th�i tử Tu X� Đề, nơi m� trước đ�y cha con đ� từ biệt nhau, với một � nghĩ: Con ta đ�ng n�o cũng đ� chết rồi, nay ta sẽ thu nhặt h�i cốt của con, đem trở về bản quốc.� V� l�ng thương con qu�, n�n vừa d�i theo đường lối t�m kiếm, vừa g�o kh�c rất thảm thiết.

Nhưng bỗng xa tr�ng thấy con, th�n thể vẫn b�nh phục như trước, lại c� phần đoan ch�nh đẹp đẽ gấp bội thường, liền đến trước, bồng ẵm lấy con, trong l�ng vừa thương vừa mừng, hỏi Th�i tử rằng:

-Con! Con vẫn c�n sống!

Bấy giờ Th�i tử Tu X� Đề liền đem tất cả sự t�nh như tr�n kể cho cha mẹ nghe.

Cha mẹ rất vui mừng, rồi c�ng nhau d�ng voi đ�i tải, trở về bản quốc.

V� Th�i tử Tu X� Đề c� ph�c đức rất lớn, n�n đ�nh lấy lại được nước, v� lập Th�i tử l�n l�m Vua.

Bấy giờ Phật bảo T�n giả A Nan:

-Phụ Vương l�c bấy giờ, hiện nay l� cha ta, Duyệt Đầu Đ�n, phu nh�n l�c bấy giờ, hiện nay l� mẹ ta, Ma Da phu nh�n; c�n Th�i tử Tu X� Đề, nay ch�nh l� ta, Th�ch Ca M�u Ni Như Lai; c�n Thi�n Đế Th�ch l�c bấy giờ, nay l� �ng Kiều Trần Như n�y vậy.

Khi Phật n�i về sự hiếu dưỡng cha mẹ ấy, trong ch�ng c� hai mươi ức Bồ T�t, đều chứng được biện t�i v� ngại, lợi �ch tất cả.� Lại c� mười hai vạn Bồ T�t, đều chứng được biện t�i v� ngại, lợi �ch tất cả.� Lại c� mười hai vạn Bồ T�t, đều chứng được v� sinh ph�p nhẫn.� Lại c� c�c vị Bồ T�t nhiều như những hạt vi trần ở khắp mười phương tới, đều ch�ng được Đ� la ni m�n.� Lại c� c�c vị Thanh Văn, Duy�n Gi�c nhiều như số c�t s�ng Hằng, Như vi trần l�a bỏ t�m Nhị thừa, hướng về Nhất thừa cứu k�nh.� Lại c� c�c Ưu B� Tắc, Ưu B� Di, nhiều như số vi trần, hoặc chứng được sơ quả, cho đến nhị quả.� Lại c� trăm ngh�n người ph�t t�m V� Thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Lại c� c�c chư Thi�n, Long, Quỷ thần. C�n th�t b�, A tu la, Ca l�u la, Khẩn na la, Ma hầu la gi�, Nh�n v� Phi nh�n, hoặc ph�t t�m Bồ Đề, cho đến ph�t t�m Thanh Văn, B�ch Chi Phật.

Phật bảo T�n giả A Nan:

-Bồ T�t v� tất cả ch�ng sinh l�m những khổ hạnh kh� l�m, hiếu dưỡng phụ mẫu, đem th�n thể huyết nhục, cung cấp cho cha mẹ, việc đ� như thế.

Tất cả đại ch�ng, nghe Phật n�i ph�p, đều được những sự �ch lợi th� thắng, vui mừng l�m lễ Phật, rồi quanh về ph�a b�n phải m� lui trở ra.

Kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n

Q1�� Q2�� Q3�� Q4�� Q5�� Q6�� Q7

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Hán Dịch: Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Th�̣p

Vi�̣t Dịch: Th�ch Ch�nh Tiến - Th�ch Quảng Độ

Quyển Thứ Hai

03. PHẨM ĐỐI TRỊ THỨ BA

Bấy giờ Đức Thế T�n ở trong đại ch�ng, cũng như vầng mặt trời, chiếu �nh s�ng rực rỡ, che khuất cả c�c tinh cầu kh�c; cũng như con đại long, uốn kh�c, quanh liệng ở nơi c�i thanh hư, huy ho�ng x�m lạn, uy quang ch�i lọi, sắc tướng kh� v� dụ, tr�ng đ� th� mắt l�a; nghĩ đ� th� � loạn, v� cũng kh�c n�o như lửa con đom đ�m, khi mặt trời mọc, liền ẩn khuất chẳng hiện; mặt trời, mặt trăng tuy c� trăm ngh�n �nh s�ng, so với �nh s�ng của Vua Đế Th�ch, cũng v� như một điểm mực đến; Vua Đế Th�ch tuy c� �nh s�ng thanh tịnh nhiệm mầu, s�ng với �nh s�ng vua Đại Phạm Vương, cũng như s�nh sỏi s�nh với dạ quang Ma ni bảo ch�u; Đại Phạm Vương, tuy c� trăm ngh�n �nh s�ng thanh tịnh nhiệm mầu, s�nh với �nh s�ng của Như Lai, cũng kh�c n�o như một điểm mực đen.� V� cớ sao? �V� �nh s�ng thường quang của Đức Như Lai, soi chiếu khắp cả mười phương thế giới, tất cả ch�ng sinh ở trong đ�, người n�o gặp được �nh s�ng ấy của Phật: Người m� th� được tr�ng thấy; người g� th� được ngay thẳng lại; người qu� quặt, th� được tay ch�n l�nh lặn; người t� m� th� được thấy r� con đường ch�n ch�nh s�ng suốt.

T�m lại m� n�i: Mọi sự bất như �, đều được như �.

Bấy giờ trong hội, c� bảy mươi vị Đại Bồ T�t Ma Ha T�t, liền từ t�a ngồi đứng dậy, đầu mặt lễ s�t ch�n Phật, nhiễu quanh trăm ngh�n v�ng, rồi lui về ở một ph�a, đồng thanh n�i ra trăm ngh�n b�i kệ, t�n th�nh Đức Như Lai.� C�c vị Bồ T�t ấy t�n l�: Bất Tư Nghị Bồ T�t, Ly Gi�c �m Bồ T�t, Duy Niệm An Bồ T�t, Ly Cấu Xưng Bồ T�t, V� Lượng �m Bồ T�t, Đại Danh Văn Bồ T�t, Minh Đỏa Kế Bồ T�t, Li�n Sư Tử Bồ T�t, Độc Du Bộ Bồ T�t, Xả Sở Niệm Bồ T�t, Tr� T�ch Bồ T�t, � Thiện Trụ Bồ T�t, V� Cực Tướng Bồ T�t, Tuệ quang Diệu Bồ T�t, Ti�u Cường � Bồ T�t, Năng Ủng Hộ Bồ T�t, Ch� Th�nh Anh Bồ T�t, Li�n Hoa Giới Bồ T�t, Ch�ng Chư An Bồ T�t,Th�nh Tuệ Nghiệp Bồ T�t, Tướng C�ng Hu�n Bồ T�t, V� Tư Nghị Bồ T�t, Tịnh Phạm Th� Bồ T�t, Bảo Sự Nghiệp Bồ T�t, Xứ� Thi�n Hoa Bồ T�t, Thiện Tư Duy Bồ T�t, V� Hạn Ph�p Bồ T�t, Danh văn � Bồ T�t, Dĩ Biện T�ch Bồ T�t, Tự Tại M�n Bồ T�t, Thập Chủng Lực Bồ T�t, Hữu Thập Lực Bồ T�t, Đại Th�nh Mẫn Bồ T�t, V� Sở Việt Bồ T�t, Du Tịch Nhi�n Bồ T�t, Tại Ư Bỉ Bồ T�t, V� Số Thi�n Bồ T�t, Tu Di Quang Bồ T�t, Cực Trọng Tạng Bồ T�t, Nh�n Si�u Việt Bồ T�t, Nhi Độc Bộ Bồ T�t, Uy Thần Thắng Bồ T�t, Đại Bộ Giới Bồ T�t, Di Sơn Hộ Bồ T�t, Tr� Tam Thế Bồ T�t, Hữu C�ng Hu�n Bồ T�t, Tuy�n Danh Xưng Bồ T�t, Nhật Quang Minh Bồ T�t, Sư Tử Anh Bồ T�t, Thời Tiết Vương Bồ T�t, Thị Hiện Hữu Bồ T�t, Quang Vi�n Chiếu Bồ T�t, Sơn Sư Tử Bồ T�t, Hữu Thủ Th� Bồ T�t, Mạc Năng Thắng Bồ T�t, Vi Tối Tr�ng Bồ T�t, Hỷ Duyệt Xưng Bồ T�t, Ki�n Tinh Tiến Bồ T�t, V� Tổn Dảm Bồ T�t, Hữu Danh Xưng Bồ T�t, V� Khủng Bố Bồ T�t, V� Trước Thi�n Bồ T�t, Đại Minh Đăng Bồ T�t, Thế Quang Diệu Bồ T�t, Vi Diệu �m Bồ T�t, B�o C�ng Hu�n Bồ T�t, Trừ �m Minh Bồ T�t, V� Đẳng Lu�n Bồ T�t v.v� đều ở trước Phật ph�t thệ nguyện rằng:

-Lũ ch�ng con, sau khi Đức Thế T�n diệt độ, hộ tr� Ch�nh ph�p, lưu truyền ở khắp trong mười phương thế giới, khiến kh�ng đoạn tuyệt.� V� cớ sao? Lũ ch�ng con ng�y nay, được coi thấy sắc tướng �nh s�ng nhiệm mầu của Đức Như Lai, kh�ng thể lấy t�m nghĩ miệng b�n được, ở trong �nh s�ng ấy, đều được nghe Phật ph�p, kh�ng thể lấy t�m nghĩ miệng b�n được, sau khi nghe ph�p ấy rồi vĩnh viễn xa l�a được những phiền n�o chướng trong nhiều kiếp, th�n t�m trong s�ng, rực rỡ như thi�n kim, v� tất cả mu�n lo�i cũng được nhờ �nh s�ng soi chiếu ấy.� Lũ ch�ng con tự suy nghĩ những c�ng đức lợi lạc như vậy, n�n đối với Đức Như Lai sinh tưởng như bật Đại sư, sinh tưởng như bậc Đại từ phụ, thường nhớ nghĩ đến �n đức của Phật.� V� cớ sao? Ch�ng con được nghe Ch�nh ph�p, kh�ng bao l�u sẽ được th�nh Phật, ngồi nơi đạo tr�ng, vận chuyển b�nh xe ch�nh ph�p, độ tho�t cho tất cả ch�ng sinh, đều khiến cho ch�ng sanh được nghe ch�nh ph�p, giải tho�t sinh tử, chứng được ng�i V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Bấy giờ Đức Th�ch Ca Như Lai, bảo tất cả đại ch�ng rằng:

Bảy mươi hai vị Bồ T�t Ma Ha T�t ấy, ở đời qu� khứ l�u xa trong số v� lượng trăm ngh�n vạn ức vi trần a tăng kỳ kiếp, đ� từng c�ng d�ng v� lượng trăm ngh�n vạn ức vi trần số chư Phật, nhiều như c�t s�ng Hằng, ở chỗ chư Phật, thường tu phạm hạnh, c�ng d�ng chư Phật, t�m kh�ng biết mỏi mệt, từ t�m tu th�n, kh�o hộ tr� Phật Ph�p, kh�ng bỏ t�m đại bi, thường ở trong mười phương, l�m những việc lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh.� Nếu c� ch�ng sinh n�o, tới khi mệnh chung, được nghe t�n hiệu của một vị Bồ T�t ấy, hoặc hai, hoặc ba, hoặc bốn, cho đến bảy mươi hai vị, xưng danh quy mệnh, người ấy sau khi mệnh chung sẽ được v�nh sinh về c�i nước của Phật, h�a sinh trong hoa sen, xa l�a d�m dục, kh�ng phải ở trong b�o thai, nhơ uế bất tịnh, th�n thể của người ấy, rất l� trong sạch thơm tho mầu nhiệm, được mọi người đều cung k�nh y�u mến, v� được mọi người cung k�nh y�u mến, m� l�ng sinh ra những sự hoan hỷ, v� hoan hỷ, liền hay ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, hay đối với tất cả ch�ng sinh, khởi đại bi t�m; sau khi đ� ph�t t�m từ bi rồi, kế sinh t�m l�m những việc lợi �ch cho ch�ng sinh, sinh t�m l�m lợi �ch cho ch�ng sinh rồi, lại ph�t t�m kh�ng bao giờ bỏ ch�ng sinh.� Nh�n t�m l�m lợi �ch cho ch�ng sinh, t�m tự lợi lợi tha, m� diệt trừ được t�m chướng ngại, được t�m tịnh tĩnh, hay gần gũi Thiện hữu, thường sinh t�m cung k�nh, t�m chuy�n � nghe ph�p, nhớ giữ kh�ng qu�n, t�m suy nghĩ nghĩa l� nhiệm mầu, t�m nghe �t m� hiểu nhiều, t�m kh�ng nguyện nghe nhiều, m� kh�ng hiểu nghĩa.� Kế tin tự t�m l� ch�n như thực tướng; tin tự t�m như thực tướng nghĩa.� Khi đ� tin tự t�m l� như thực tướng nghĩa rồi, kế sinh t�m như thuyết tu h�nh; do sinh t�m như thuyết tu h�nh rồi, kế sinh t�m kh�ng tho�i chuyển, do sinh t�m kh�ng tho�i chuyển rồi, n�n đối với ch�ng sinh, liền sinh những t�m đối trị:

-Như t�i kh�ng muốn chết, tất cả ba c�i, hai mươi lăm c�i, lo�i c� h�nh, kh�ng h�nh, lo�i bốn ch�n, nhiều ch�n, m�i đến lo�i b� nhỏ như lo�i kiến v.v� ph�m lo�i n�o c� t�nh mạng đều kh�ng muốn chết như t�i.� Cho n�n Bồ T�t, cho đến phải t�ng th�n thất mạng, trọn kh�ng cướp đoạt th�n mạng của kẻ kh�c.

-Như t�i c� tiền của, lụa l�, y phục, chăn đệm, thức ăn, uống, voi, ngựa, xe cộ, quốc th�nh, th� tử, th�n thể tay ch�n, t�i thường c�ng d�ng ủng hộ, nhưng t�i kh�ng muốn người kh�c x�m chiếm của t�i, tất cả ch�ng sinh cũng lại như thế.� Cho n�n Bồ T�t cho đến phải t�ng th�n thất mạng, đối với y phục, của cải, thức ăn uống của ch�ng sinh, trọn kh�ng sinh t�m cướp đoạt.

-Như t�i kh�ng muốn người kh�c dụ dỗ cướp đoạt chị em, th� thiếp c� nhan sắc của t�i, tất cả ch�ng sinh cũng lại như thế, cho n�n Bồ T�t, cho đến phải t�ng th�n thất mạng, quyết kh�ng sinh � nghĩ t� vậy, khởi t�m nhiễm �, đối với sắc đẹp của kẻ kh�c, phương chi c�n l�m những sự phạm d�m gian �c.

-Như t�i kh�ng đối trước mặt th� khen ngợi, sau lưng th� ch� bai, n�i lưỡi đ�i chiều, n�i �c khẩu, để gia hại t�i, tất cả ch�ng sinh cũng lại như thế, cho n�n Bồ T�t, cho đến phải t�ng th�n thất mạng, trọn kh�ng n�i dối, n�i lưỡi đ�i chiều, g�y sự rối loạn giữa kẻ kia người n�y.

-Như t�i kh�ng muốn bị roi gậy đ�nh đập tra khảo, tất cả ch�ng sinh cũng lại như thế, cho n�n Bồ T�t cho đến phải t�ng th�n thất mạng, trọn kh�ng d�ng roi gậy đ�nh đập ch�ng sinh.

-Như t�i kh�ng muốn bị những cảnh khổ n�o: G�ng c�m, xiền x�ch, tr�i buột, tất cả ch�ng sinh cũng lại như thế, cho n�n Bồ T�t, cho đến phải t�ng th�n thất mạng, trọn kh�ng g�ng c�m, xiềng x�ch, tr�i buột ch�ng sinh.

-Như t�i kh�ng muốn người kh�c d�ng cường lực uy thế, bức hiếp đ�n n�n, kh�ng cho t�i được tự do tr�nh b�y sự thanh bạch của t�i, tất cả ch�ng sinh cũng lại như thế, cho n�n Bồ T�t, cho đến phải t�ng th�n thất mạng, trọn kh�ng đem những sự phi l�, để gia hại ch�ng sinh.

-Như t�i được người c�ng d�ng t�n trọng t�n th�n, khiến cho t�i vui mừng, t�i sẽ thường bố th� ch�ng sanh: Y phục, thức ăn, uống, đồ nằm, ngồi, thuốc thang, v� tất cả những thứ l�m cho ch�ng sinh được an vui, nếu t�i l�m đại sự, hoặc Phật sự, Ph�p sự, Tăng sự, nếu v� tr� lực co hạn, kh�ng l�m thế n�o khiến cho th�nh tựu được, sinh ra lo buồn khổ n�o, nếu người c� tr� thấy t�i như vậy, biết rằng v� t�i k�m ph�c đức, n�n kh�ng thể l�m khiến cho th�nh tựu việc ấy được, liền bảo t�i rằng:

�Nếu �ng cần d�ng điều g�, t�i sẽ xin cung cấp, khiến cho �ng được vừa l�ng, để ho�n th�nh c�ng việc ấy.�

T�i nghe lời n�i ấy l�ng sinh vui mừng, cho n�n t�i cũng sẽ thường khuyến h�a gi�p đỡ mọi người l�m việc thiện, lợi �ch ch�ng sinh.

-Như t�i bị nh� vua, giặc cướp, nước, lửa, huyện quan bức b�ch, tr�i buộc giam cầm, l�ng sinh sầu n�o.� Người c� tr� tuệ, coi thấy t�i gặp phải những sự khổ nạn như vậy, liền đến chỗ t�i, kh�o l�o khuy�n nhủ t�i:

��ng kh�ng n�n sầu khổ, t�i sẽ v� �ng, xin với nh� vua, hay c�c quan đại thần hoặc cung cấp của cải, hoặc d�ng c�c phương tiện kh�c khiến cho �ng được giải tho�t, kh�ng phải những sự khổ nạn, suy n�o ấy nữa�.

T�i nghe lời n�i ấy, l�ng sinh vui mừng, cho n�n Bồ T�t, thường si�ng năng học hỏi về kỹ nghệ, đủ c�c t�i năng xuất ch�ng như: �m nhạc, xướng kỹ, thi�n văn, địa l�, to�n kế, ch� thuật, học thuốc, l�i xe, cưỡi voi, cưỡi ngựa, biết sử dụng �o gi�p, gươm gi�o; cung t�n, xuất trận, nhập trận, v� c�ng hiển h�ch.� V� t�i c� những kỹ nghệ mầu nhiệm như vậy, n�n tất cả mọi người: Hoặc vua, hoặc đại thần v.v�kh�ng d�m tr�i nghịch � t�i, v� t�i lại c� đủ mọi thứ của cải gi�u sang như: Y phục, thức ăn uống, v�ng ngọc, v�ng xuyến, ngọc lưu ly, san h�, hổ ph�ch, x� cừ, m� n�o, ch�u b�u, mai kh�i, ma ni bảo ch�u, voi, ngựa, xe cộ, kiệu c�ng, đứa ở, t�i đ�i, cung nh�n mỹ nữ, suối chảy ao tắm, đ�i qu�n l�m bằng thất bảo, thứ thứ vi diệu như vậy v� lượng trăm ngh�n.

Bồ T�t tuy c� mọi thứ uy vũ, kỹ nghệ, trăm ngh�n bảo tạng, voi ngựa, xe cộ, v� lượng mỹ nữ, thắng diệu đ�i qu�n, suối chảy ao tắm, tất cả ngũ dục, xưng � như vậy, nhưng t�m kh�ng hề tham đắm, m� thường �t dục biết đủ, ưa th�ch những chỗ vắng lặng ở nơi n�i rừng, tu tập thiền định, tuy ở trong đại ch�ng, n�i năng b�n bạc, m� t�m thường nhập ph�p m�n đối trị, tuy c�ng với ch�ng sinh, h�a quang đồng trần c� những t�i sản, xuất nhập, sinh kế lợi tức, nhưng trọn kh�ng l�m điều �c, chỉ l�m những việc lợi �ch cho ch�ng sinh.

Nếu c� người ngh�o c�ng khổ n�o, tới xin Bồ T�t những thứ cần d�ng, Bồ T�t đều cung cấp khiến cho được thỏa m�n như � muốn của họ.

-Nếu Bồ T�t thấy c� ch�ng sinh, ưa muốn cầu Phật ph�p, lại tới chỗ Bồ T�t, th�n cận c�ng d�ng thừa sự, cung phụng hầu hạ, rửa ch�n, xoa b�p, giặt giũ, hong phơi, đưa c�ng dương, nước rửa, phất thức bao s�i, trải giường t�a, cuốn gấp chăn gối, mỗi đ�m ba thời, chập tối, giữa đ�m, gần s�ng, cung cấp đ�n nến, bữa ăn s�ng, trưa, chiều, d�ng c�c m�n ăn như: Đ�t b�t na, bồ x� ni, khư đ� ni, v� c�c thứ nước uống như: Nước hưng lợi sư, nước tr�i phức lặc ca, bồ đ�o, hắc thạch mật.� Thừa sự như vậy, từ bảy ng�y cho đến s�u mươi ba ng�y, v� muốn cầu thỉnh Bồ T�t xin nghe Phật ph�p.

Bồ T�t bấy giờ, tuy thấy người ấy, cung cấp như vậy, nhưng t�m vẫn kh�ng vui mừng.� V� cớ sao? �V� Bồ T�t ở trong thời gian l�u xa, v� lượng A tăng kỳ kiếp, cần cầu Phật ph�p, l� v� tất cả ch�ng sinh, với một bản ho�i tối thượng: T�m kh�ng tăng giảm, t�m từ bi, t�m trụ b�nh đẳng.� Hoặc khi Bồ T�t l�m Chuyển lu�n th�nh vương, thường đem ph�p thập thiện, dạy bảo tất cả ch�ng sinh, ai nấy đều theo � của Bồ T�t, hoan hỷ phụng h�nh, sau khi mệnh chung, được sinh l�n c�i trời, hưởng thụ những kho�i lạc nhiệm mầu của ngũ dục, t�n nghi�m h�o qu�, vừa t�m th�ch �, đứng ngồi ở nơi thi�n cung, ngựa xe dạo chơi ở thượng uyển, kỹ nhạc hoan lạc, ăn uống vui vẻ.� Nhưng v� thường chợt tới, gi� bệnh chết ch�c, gi� trẻ trai g�i, sầu khổ �o n�o, cất tiếng k�u g�o, đạp ngực, bứt t�c, ăn uống kh�ng biết ngon, t�m � cuồng loạn, vất vả.� Người chết được đưa chở tr�n xe, họ h�ng kh�c l�c tiễn đưa, đến khi mai t�ng xong rồi, gi� trẻ trai g�i d�u dắt nhau trở về nh�, v� qu� đau x�t sầu khổ, n�n c� người hoặc bị mang bệnh, hoặc sinh ra đi�n cuồng, hoặc c� khi bị chết.� Người sống đ� bị tổn hại lớn như thế, m� người chết cũng kh�ng lợi �ch g�.

Bấy giờ vua Chuyển lu�n Th�nh vương, c�ng với những người th�p t�ng đi tuần h�nh khắp trong quốc giới, coi thấy c�c ch�ng sinh, phải chịu những sự khổ n�o như vậy, trong l�ng rất thương x�t, thốt ra lời n�i rằng:

-Ta nay l�m Vua, cai trị quốc giới, tuy rằng đem ph�p Thập thiện để nhiếp h�a cho tất cả ch�ng sinh, n�n được hưởng quả b�o nhiệm mầu của ngũ dục như vậy, nhưng vẫn kh�ng tho�t khỏi được c�i cảnh thống khổ sinh, l�o, bệnh, tử, v� thường bại hoại, n�n biết ta tuy d�ng ch�nh ph�p trị quốc, cũng th�nh ra v� �ch đối với mọi người, nếu như đ� v� �ch đối với mọi người như vậy , th� l�m sao được gọi l� Chuyển lu�n Th�nh vương? L�m sao được gọi l� Đại từ phụ? L�m sao được gọi l� Đại y Vương? L�m sao được gọi l� Đại đạo sư, dẫn dắt ch�ng sinh đi theo con đường ch�n ch�nh, chỉ b�y lối Niết B�n, khiến cho ch�ng sinh chứng được đạo V� vi, thường được y�n vui.� Lũ ch�ng ta ng�y nay thực l� danh chẳng xứng với h�nh.

V� như c� người bị kh�c nước gần chết, chạy khắp đ�ng t�y, t�m cầu nước uống, xa xa tr�ng thấy một c�i giếng kh�, l�ng sinh ra vui mừng, rồi tự nghĩ rằng: �Th�n ta ng�y nay tưởng chừng chết, m� lại được sống lại.� V� Cớ sao?- Nếu như kh�ng gặp được nước, th� quyết kh�ng l�u sẽ bị chết kh�t, nay gặp được một c�i giếng tốt như thế n�y, ắt sẽ c� kỳ vọng, được nước trong m�t để uống khỏi phải chết kh�t.�

Nghĩ như vậy rồi, liền chạy đến bờ giếng, cởi bỏ �o, treo ở một chỗ, rồi xuống giếng lấy nước, nhưng kh�ng được nước lại chỉ thấy những lo�i rắn độc, thạch s�ng, b� cạp, cuốn chiếu, s�nh sỏi, gai g�c v� c�c thứ cỏ uế.

Bấy giờ người kh�t nước kia, trở n�n thất vọng, đ� kh�ng được nước uống, lại gặp nhằm những lo�i độc tr�ng phun nọc độc, toan tho�t ra khỏi giếng, nhưng v� giếng lở mục, n�n rớt xuống tới đ�y, kh�ng kh�c n�o ở tr�n n�i cao t� xuống dưới đất.� Giếng ấy s�u bằng một đường t�n bắn, đ� kh�ng c� thang bực, lại kh�ng c� cả gi�y rợ gậy gộc, dầu cho c� muốn cố sức nhảy l�n, cũng kh�ng thể l�n nổi, kiệt cả hơi sức, rồi lại ho�n rớt xuống đ�y giếng, n�n bị c�c lo�i rắn độc rỉa ăn, trong l�c t�nh mệnh chưa đoạn tuyệt hẳn, liền n�i rằng:

-Nếu ta biết trước, giếng n�y kh�ng c� nước, mắt c�n kh�ng muốn nh�n thấy, huống l� tới đ�y để lấy nước, ng�y nay mắc phải khổ độc như thế, l� tại c�i giếng n�y l�m ta bị lầm vậy.

Bấy giờ, Chuyển Lu�n Th�nh Vương, thấy c�c nh�n d�n, nh� cửa trai g�i, �n �i chia ly, phải chịu khổ n�o, liền n�i rằng:

-Th�n ta ng�y nay, v� như c�i giếng kh�ng c� nước, tuy c� c�i t�n gọi l� giếng, nhưng kh�ng c� nước, ta tuy d�ng, Ch�nh ph�p trị quốc, khiến cho nh�n d�n c� chỗ xu hướng, nhưng rốt cuộc cũng chẳng lợi �ch cho ai, đến nỗi d�n ch�ng phải t�ng th�n thất mạng, khổ n�o như thế, ta nay tuy ở v�o ng�i Chuyển Lu�n Th�nh Vương, bảy b�u đầy đủ, d�ng ph�p thập thiện dạy bảo.� Ch�nh ph�p trị quốc, khiến cho c�c ch�ng sinh, được sinh c�i người, c�i trời, hưởng thụ cảnh ngũ dục, kho�i lạc nhiệm mầu, nhưng vẫn kh�ng tho�t khỏi được những cảnh sinh, gi�, ốm, chết, �n �i, ph�n ly, o�n gh�t gặp gỡ, đau thương khổ n�o, kh�c l�c thảm thiết, l� lỗi tại ta, chứ đ�u phải l� lỗi tại ch�ng sinh! V� sao- Ch�nh v� ta kh�ng c� ph�p xuất thế gian, để l�m lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh.� Tuy ch�ng sinh theo ta hỏi han lĩnh thụ thiện ph�p, mong được y�n vui, m� thực kh�ng thể vượt qua được bể khổ sinh tử.

Bấy giờ Chuyển Lu�n Th�nh Vương lại tự nghĩ rằng: �Th�n của ta đ�y, ng�y nay v� như người kh�ng c� tr� tuệ, l� người th� chủ đại ngu si.� Khi ấy người th� chủ, gặp l�c trời l�m đại hạn, bảy năm kh�ng mưa, c�y cối bị kh� h�o hết, thời buổi đ�i k�m, l�a gạo mắc mỏ, nh�n d�n đ�i kh�t, chỉ ăn rau thay cơm, uống m�u ăn thịt, t�n hại lẫn nhau, nhưng sự thực th� đối với nhau họ tội t�nh g� đ�u! Hoặc đến nỗi cha ăn thịt con, hoặc con ăn thịt cha mẹ anh em, vợ chồng con c�i, ăn nuốt lẫn nhau.

L�c ấy, người đại th� chủ, dạo đi xem x�t, coi thấy ch�ng sinh, đ�i kh�t tiều tụy, gầy c�m run rẩy, th�n thể đen xấu, ở tr�n vai của c�c người đ�, hoặc thấy mang g�nh thuần l� x�c người chết, hoặc l� đầu, tay, l�ng tay, bắp tay, xương sống, xương sườn, chả vai, đầu gối, ng�n ch�n, hoặc gan, mật, ruột non, ruột gi�.

L�c ấy đại th� chủ hỏi nhỏ rằng:

-Những vật m� ngươi mang g�nh đ� l� vật g� vậy?

Người ấy đ�p rằng:

-Những vật m� t�i g�nh thuần l� đầu, tay, c�nh tay, l�ng đốt v.v�của người chết vậy.

Đại th� chủ hỏi:

-Ngươi g�nh c�nh tay, l�ng đốt v.v�của người chết ấy để l�m g�?

Người ấy đ�p lại rằng:

-�ng kh�ng biết sao? Trời l�m đại hạn, thời buổi đ�i k�m, th�c gạo mắc mỏ, nh�n d�n đ�i kh�t, ăn nuốt lẫn nhau, những vật m� t�i g�nh đ�, ch�nh l� thức ăn của t�i vậy.

Bấy giờ th� chủ, nghe lời n�i ấy rồi, trong l�ng rất kinh h�i, dựng cả ch�n l�ng, ng� ngất ra đất, phải d�ng nước lạnh rảy l�n mặt, hồi l�u mới tỉnh.� Rồi lại hỏi rằng:

-Tuy nhi�n, đ� l� thức ăn của ngươi, nhưng l� thịt của ai vậy?

Bấy giờ người bị đ�i kia nghe lời ấy rồi, cất tiếng �a kh�c, đau đớn như đứt ruột, bảo với người th� chủ rằng:

-Thực l� đau đớn thay! Qu�i lạ thay! Qu�i lạ thay! Kh�ng biết n�i l�m sao cho xiết được! Đại th� chủ! T�i nay t�nh thực bảo cho �ng được r�: Những thứ thịt người m� t�i g�nh đ�, c� thể n�i hoặc l� cha, mẹ, hoặc l� vợ con, anh em hay l� họ h�ng cốt nhục.

L�c đ� c�c người bị đ�i kh�t, ai nấy đều đem l�ng th�nh thực tự n�i nguy�n nh�n của những sự việc với Đại th� chủ, m� kh�ng co việc g� kh�c hơn l� ngo�i việc v� bị đ�i kh�t, cho n�n họ mới phải ăn nuốt lẫn nhau như vậy.

Bấy giờ Đại th� chủ nghe n�i như thế, b�i ng�i than thở, bảo với mọi người rằng:

-C�c ngươi ng�y nay, kh�ng n�n ăn thịt lẫn nhau nữa, nếu cần d�ng quần �o, thức ăn uống, thuốc thang v.v� bảy ng�y nữa, c�c ngươi sẽ tụ tập tất cả ở tại nh� ta, ta sẽ t�y theo sự cần d�ng của c�c ngươi m� cấp cho tất cả mọi thứ như: Quần �o, thức ăn uống, thuốc thang khi bệnh hoạn, thỏa m�n với � muốn của c�c ngươi.

Mọi người nghe rồi, l�ng sinh vui mừng, khen rằng:

-Tốt lắm! Tốt lắm! Thực l� một sự việc chưa từng c� vậy!

Bấy giờ th� chủ, trở về tới nh�, gọi vợ con, v� t�i tớ, tất cả đều hội họp, rồi vị th� chủ ở trước đại ch�ng, n�t mặt vui vẻ, n�i lời dịu d�ng, bảo ban vợ con, v� c�c t�i tớ, n�n phải để l�ng nghe t�i n�i:

-C�c nguơi c� biết chăng! Hiện nay gặp l�c trời l�m đại hạn, thời buổi đ�i k�m, nh�n d�n chết ch�c v� số, c�c ngươi ở tại nh� n�y, kho t�ng đầy rẫy, th�c gạo chứa chan, cần phải c�ng nhau kịp thời gieo trồng ruộng ph�c.

Vợ con nghe rồi, khen ngợi rằng:

-Tốt lắm! Tốt lắm! Ch�ng t�i rất l�m sung sướng v� xin v�ng theo lời của th� chủ, th�n mạng của ch�ng t�i đ�y c�n chẳng tiếc, huống chi l� kho t�ng của cải, thức ăn uống.

Bấy giờ, th� chủ, l�ng sinh vui mừng, n�i rằng:

-Tốt lắm! Tốt lắm! C�c ngươi thực l� những người bạn đạo V� thượng của ta! C�c ngươi, mỗi người n�n tự ph�n chia c�ng việc t�y theo đ� m� l�m, n�n l�m ngay v� l�m mau, bảy ng�y nữa quyết phải l�m cho xong.

Bấy giờ th� chủ ph�n chia c�c c�ng việc đ� xong xu�i, liền đi ra ngo�i, chốn chốn xem x�t, với � định sẽ t�m một khoảng đất n�o bằng phẳng rộng r�i, để l�m nơi lập hội đ�n bố th�.

Sau khi đ� t�m được một chỗ đất thanh tịnh như � muốn, ở đ�y c�c thứ c�t sỏi, gốc c�y, gai g�c, đ� được trừ sạch, c�c thứ giường t�a, chăn đệm trải b�y l� liệt, để l�m chỗ cho đại ngồi tươm tất.� Năm trăm thớt voi, vận tải c�c thứ đồ ăn uống tới hội đ�m bố th�, c�c thứ đồ ăn uống ấy chất l�n cao như n�i, c�c thứ sữa, dầu mỡ, b�nh thịt nhiều như nước ao, c�c thứ cỗ b�n yến tiệc, trăm vị đầy đủ, v� cả c�c thứ y phục, v�ng ngọc, tr�m xuyến, voi ngựa, bảy b�u, kh�ng thiếu một thứ g�, đều được xếp đặt hết sức trang nghi�m ho�n bị.

Sau bảy ng�y, khi mặt trời vừa mọc, c�ng suốt thời gian ấy, khua chu�ng đ�nh trống, thổi t� v�, cao tiếng xướng rằng:

-Tất cả đại ch�ng, đều lại hội họp ở nơi hội đ�n của Đại th� chủ đ�y.

Bấy giờ mọi người, nghe tiếng xướng ấy, l�ng sinh vui mừng, kh�c n�o như ngưỡng mộ hiền th�nh.

Sau khi nghe tiếng xướng ấy rồi, liền t�m đến đại hội đ�n bố th�, t�y � m� lấy: N�o l� y phục, chăn đệm, thức ăn uống, v�ng ngọc tr�n, xuyến, trăm thứ thuốc thang, voi ngựa, thất bảo, t�y theo sở th�ch, ai muốn lấy thứ g� đều được t�y � lựa chọn.

Bấy giờ th� chủ, thấy mọi người đều đ� l�nh hết c�c thứ của cải đem đi rồi, l�ng �ng rất vui mừng, liền trở về nh�, để c�ng với vợ con, hưởng thụ những sự sung sướng thỏa th�ch của cảnh ngũ dục.

Sau thời gian bố th� bảy ng�y bỗng nghe thấy người ngo�i n�i rằng:

-Những người m� trước đ�y nhận c�c thứ y phục, chăn đệm thức ăn uống của th� chủ ấy, đều bị tr�ng độc m� chết, hoặc giả c� người n�o chưa chết, họ đều n�i rằng: �Lạ thay! Lạ thay! Đại th� chủ ấy c� l�ng thương x�t, cung cấp những thứ cần d�ng cho mọi người, n�o y phục, chăn đệm, thức ăn uống, tuy nhi�n hiện thời, đ� được qua khỏi sự đ�i kh�t, t�nh mạng được to�n vẹn, nhưng sau đ� v�i ng�y, đều bị tr�ng độc m� chết hết cả.�

Bấy giờ Đại th� chủ nghe thấy n�i như vậy, sinh ra buồn bực �o n�o, hỏi vợ con rằng:

-Tại sao c�c người, khi nấu nướng thức ăn uống, lại để cho thuốc độc nhiễm v�o trong thức ăn, l�m cho mọi người ăn nhằm m� bị chết như thế?

Vợ con v� c�c t�i tớ trong nh� đều n�i rằng:

-Thưa kh�ng phải như vậy đ�u?

-Nếu kh�ng như vậy, th� thuốc độc từ đ�u m� c� đ�y?

Tất cả đều đ�p lại rằng:

-Thưa ch�ng t�i kh�ng được r�.

Bấy giờ, th� chủ liền v�o trong nh�, đi lần lượt kiển khảo lại th� thấy c� một c�i giếng nước đậy nắp, liền hỏi mọi người rằng:

-Đ�y l� c�i giếng g� đ�y?

Gia nh�n đ�p rằng:

-Đ�y l� c�i giếng nước, m� trước đ�y khi th� chủ c�n b�, th� chủ c� nu�i ba con rắn độc ở trong c�i giếng n�y, ch�nh đ�y l� chỗ ở của ba con rắn độc ấy, m� nước cũng cũng l� nước độc nếu c� người uống lầm phải, đều bị chết mất mạng

Th� chủ thấy rồi, liền hỏi c�c người t�i tớ rằng:

-Trước đ�y c�c ngươi c� d�ng nước ở nơi n�y để nấu thức ăn uống kh�ng?

C�c người t�i tớ đ�p rằng:

Thưa v� c�ng việc trước đ�y qu� gấp r�t, cho n�n ch�ng t�i c� g�nh nước ở trong giếng n�y để d�ng l�m thức ăn.

Đại th� chủ n�i rằng:

-Lạ thay! Lạ thay! Ta thực l� kẻ ngu si kh�ng c� tr� tuệ, tại sao ta lại nu�i những lo�i rắn độc ở trong c�i giếng n�y để g�y th�nh họa như thế?

Rồi �ng bảo c�ng vợ con: Phải lấp ngay c�i giếng n�y đi, v� ba con rắn độc ở trong đ�, c�c ngươi sẽ v� ta, lấy lửa đốt n� cho chết hết đi, để tr�nh những tai họa về sau n�y.

Bấy giờ th� chủ đ� diệt trừ hết những thứ độc hại ở nơi giếng xong rồi, �ng liền ra ngo�i xem x�t, thấy những người lĩnh nhận sự bố th� của �ng, đồng thanh n�i rằng:

-�ng th� chủ n�y, cho ch�ng t�i thuốc độc, khiến cho ch�ng t�i c� người đến nỗi phải t�ng th�n thất mạng, nếu như ch�ng t�i biết trước trong những m�n ăn c� chất độc như thế, quyết sẽ kh�ng bao giờ d�m ăn cả.

Bấy giờ vị th� chủ kia, nghe mọi người n�i như thế rồi, trong l�ng sinh ra v� c�ng �o n�o; cũng như Chuyển Lu�n Th�nh Vương, tuy rằng d�ng mười điều thiện dạy bảo khiến cho ch�ng sinh, được sinh ở nơi c�i người, c�i trời, dẫu được hưởng thụ năm m�n dục lạc, sung sướng nhiệm mầu, nhưng vẫn chưa tho�t khỏi được cảnh sinh, gi�, ốm chết.

Bấy giờ Chuyển Lu�n Th�nh Vương, liền ph�t nguyện rằng:

-Ta nay quyết phải cầu V� thượng Phật ph�p, l� ph�p xuất thế gian, khiến cho c�c ch�ng sinh, t�n th�n đọc tụng tu tập, để được xa l�a sinh tử, đạt đến cảnh Niết B�n, giải tho�t y�n vui.

Bấy giờ Chuyển Lu�n Th�nh Vương, v� cầu Phật ph�p liền cho truyền lịnh khắp cả trong c�i Di�m ph� đề: Ai hiểu biết Phật ph�p Đại Chuyển Lu�n Th�nh Vương, muốn cầu được học tập.

Nhưng tất cả những nơi được lệnh của Vua truyền đ� đều l� n�i kh�ng c� ai cả.

Cuối c�ng đến ở một nước nhỏ kia, c� một người B� la m�n, l� người hiểu biết Phật ph�p.� L�c đ� sứ giả liền đi ngay tới chỗ người đ�, hỏi rằng:

-Đại đức c� hiểu biết g� về Phật ph�p chăng?

Đ�p rằng: -Hiểu!

Bấy giờ sứ giả, đầu mặt lễ xuống ch�n, thưa c�ng với Đại sư rằng:

-Đại Chuyển Lu�n Th�nh Vương muốn thỉnh Đại sư chỉ dạy về Phật ph�p cho Ng�i.� K�nh xin Đại sư thương x�t nhận lời, tới chỗ Chuyển Lu�n Th�nh Vương kia, để chỉ dạy cho người.

L�c đ� Chuyển Lu�n Th�nh Vương liền ra ngo�i ho�nh th�nh để nghinh đ�n, đầu mặt lễ xuống ch�n, hỏi han Đại sư đi đường c� khỏi mệt nhọc lắm kh�ng? Rồi mới mời v�o trong cung, ở tr�n ch�nh điện, Vua mời Đại sư ngồi tr�n ngự t�a của Người.

Người B� la m�n liền l�n tr�n ngự t�a, ngồi kết gi� phu.

Khi Đại vương thấy Đại sư ngồi tươm tất, v� những thứ cần d�ng đ� được cung cấp đ�u v�o đấy rồi, Vua chấp tay hướng về người B� la n�n thưa rằng:

-Thưa Đại sư! Ng�i c� hiểu biết Phật ph�p kh�ng?

Người B� la m�n đ�p rằng:

-Ta hiểu biết Phật ph�p.

Đại vương thưa rằng:

-Thưa Đại sư! Xin người h�y v� t�i giải n�i Phật ph�p.

Người B� la m�n n�i:

-Vua l� người rất ngu si, trước đ�y ta cầu học Phật ph�p, ta đ� phải chịu kh�ng biết bao nhi�u l� sự cần khổ mới th�nh được.� Nay Đại vương đ�u c� thể n�o lại muốn nghe một c�ch dễ d�ng như thế được?

Đại vương thưa c�ng Đại sư rằng:

-Vậy Ng�i muốn cần d�ng vật g�?

Người B� la m�n n�i:

-Đại vương phải c�ng d�ng cho ta.

Vua n�i: Chẳng hay những thứ c�ng d�ng ấy l� những thứ vật g�? Y phục, chăn đệm, thức ăn uống hay v�ng bạc ch�u b�u ư?

Người B� la m�n n�i:

-Ta kh�ng d�ng những thứ c�ng d�ng ấy.

Vua n�i:

-Nếu Ng�i kh�ng d�ng những thứ c�ng d�ng như thế, hay Ng�i cần d�ng voi, ngựa, xe cộ ư? Nước th�nh, vợ con ư? Hay �m nhạc, ca h�t ư?

Người B� la m�n n�i:

-Ta cũng kh�ng d�ng những thứ c�ng d�ng như vậy, m� ta chỉ muốn nh� Vua kho�t tr�n th�n thể của m�nh th�nh một ng�n c�i lỗ, rồi đổ dầu đốt l�m đ�n đuốc, c�ng d�ng cho ta, th� ta sẽ giải n�i Phật ph�p cho, nếu kh�ng l�m được như thế, ta sẽ bỏ đi ngay.

Vua chưa kịp trả lời, th� người B� la m�n đ� bước xuống khỏi t�a ngồi, toan bỏ đi.

Bấy giờ Đại vương liền �m giữ lại, v� thưa rằng:

-Xin Đại sư h�y vui l�ng ở lại đ�y trong chốc l�t, nay t�i v� tr� tuệ n�ng cạn, c�ng đ�c mỏng manh, xin Ng�i cho t�i được suy nghĩ trong gi�y l�t, t�i sẽ phụng gi�o ch�ng d�ng như lời Ng�i đ� chỉ dạy.

Chuyển Lu�n Th�nh Vương liền tự suy nghĩ rằng:

-Ta từ đời v� thủy lại đ�y, đ� bỏ v� số th�n mạng, nhưng chưa từng c� lần n�o v� ph�p bỏ m�nh, th�n n�y của ta đ�y rồi một ng�y kia cũng sẽ phải hoại diệt, đ�u c� thể c�n m�i được, ng�y nay ch�nh l� l�c m� ta cần phải đem th�n mạng n�y c�ng d�ng để cầu ph�p vậy.

Suy nghĩ như thế rồi, Vua liền thưa c�ng Đại sư rằng:

-Thưa Đại sư! T�i sẽ xin l�m ngay việc c�ng d�ng như lời Ng�i đ� dạy bảo.

Bấy giờ Đại vương liền v�o trong cung, bảo với c�c phu nh�n rằng:

-Kể từ đ�y t�i sẽ vĩnh biệt c�c phu nh�n!

L�c ấy, c�c phu nh�n, nghe thấy Vua n�i như thế, trong l�ng rất kinh h�i dựng cả ch�n l�ng, m� chẳng biết nguy�n do tại l�m sao lại c� sự t�nh như thế! C�c phu nh�n nhỏ nhẹ hỏi Vua:

-Vua định sẽ đi đ�u?

Vua n�i:

-Th�n ta ng�y nay, ta muốn sẽ kho�t l�m một ng�n ngọn đ�n để c�ng d�ng Đại sư.

Bấy giờ c�c phu nh�n, nghe Vua n�i liền vật v� ra đất, cất tiếng k�u g�o, m� mẩn hồi l�u mới tỉnh, rồi t�u với Vua rằng:

-T�u Đại vương, ở đời kh�ng g� qu� trọng, bằng th�n mạng, người ta cung k�nh nu�ng chiều n�, t�y thời phụng dưỡng, m� c�n e chưa được h�i l�ng, nay v� lẽ g�, m� Vua lại hủy hoại ngọc thể như vậy? Vua l� người c� tr� tuệ, m� in tuồng như kẻ đi�n rồ, v� như c� ma quỉ g� �m hại?

Vua n�i:

-Kh�ng phải như vậy đ�u!

-Nếu kh�ng phải như vậy, th� tại sao Vua lại tự chuốc lấy những sự khổ n�o như thế, để c�ng d�ng người B� la m�n?

Vua bảo c�c phu nh�n rằng:

-Nay ta sở dĩ l�m như thế, l� ta muốn v� tất cả ch�ng sinh m� cầu Phật ph�p vậy.

C�c phu nh�n n�i:

-Nếu Vua n�i l� v� tất cả ch�ng sinh, ng�y nay tại sao, lại chỉ thấy c� một m�nh Ng�i?

Vua bảo c�c phu nh�n:

-Thi�n hạ �n �i, đều sẽ phải biệt ly, v� thế ta nay, đem th�n mạng n�y để c�ng d�ng, l� ta muốn v� lũ ngươi v� tất cả ch�ng sinh ở trong nh� tối, đốt l�n một ngọn đ�n lớn tr� tuệ, soi s�ng giữa đ�m trường sinh tử, v� minh tối tăm cho c�c ngươi, khiến cho c�c ngươi dứt trừ được c�i họa hoạn sinh tử trong nhiều đời kiếp nhiều kiếp, vượt qua mọi chướng nạn đến được cảnh Niết B�n an lạc.� Lũ ngươi tại sao ng�y nay, lại l�m tr�i ngược với � định của ta?

L�c ấy, c�c phu nh�n nghe Vua n�i rồi, lặng thinh kh�ng d�m đối đ�p nữa, m� trong l�ng th� rất l� sầu n�o, cất tiếng g�o kh�c, nức nở, tự bứt t�c, c�o mặt, lại n�i rằng:

-Lũ ch�ng ta v� �t ph�c, cho n�n nay mất chỗ sở cậy.

Vua c� năm trăm Th�i tử, thảy đều đoan ch�nh, tốt đẹp, th�ng minh, tr� tuệ, nh�n tướng đầy đủ, n�n được Vua rất y�u qu�, chẳng kh�c n�o con ngươi mắt vậy.

Bấy giờ Đại vương bảo c�c con rằng:

-Ng�y nay ta muốn l�m việc c�ng d�ng, ta e th�n mạng n�y của ta, kh�ng biết c� qua được kh�ng, hay sẽ phải c�ch biệt lũ c�c ngươi, th� c�i nước n�y, theo vương ph�p, việc trị ch�nh sẽ do người con lớn nhất của ta.

Bấy giờ, c�c Th�i tử nghe Vua cha n�i như thế, rất đau đớn nghẹn ng�o t�u Vua rằng:

-Vua cha ng�y nay sao lại nỡ bỏ ch�ng con bị c�i c�t?

L�c bấy giờ, c�c Th�i tử người th� �m lấy cổ của Vua cha, hoặc cầm tay, ch�n của Vua cha, cất tiếng kh�c l�c rất bi thảm:

Lạ thay! Lạ thay! L�m sao ng�y nay ch�ng t�i lại bị mất sự che chở vĩnh viễn như thế n�y!

Bấy giờ Đại vương liền khuy�n bảo c�c con rằng;

-Thi�n hạ �n �i, đều phải c� l�c ly biệt.

C�c con t�u rằng:

-Thưa cha! Tuy cha dạy bảo như vậy, nhưng v� t�m t�nh luyến mộ cha, ch�ng con l�m sao c� thể bỏ được, Đại vương ng�y nay xin ban cho ch�ng con một điều sở nguyện l�: Ch�ng con xin đem th�n mạng n�y d�ng cho Đại vương, để Đại vương c�ng d�ng cho người B� la m�n.

Vua n�i:

-C�c con c�n b�, chưa thể biết được, chưa thể l�m được những sự c�ng d�ng ấy, như ta ng�y nay đ� thỉnh Đại sư từ nơi phương xa tới đ�y, ta đ� hứa c�ng d�ng Người, c�c con kh�ng l�m được l�m tr�i lời của ta đ� hứa.� Vả lại người con c� hiếu, tất nhi�n kh�ng được l�m tr�i � của cha mẹ, tại sao ng�y nay, c�c con lại tr�i � ta?

L�c ấy, c�c Th�i tử, nghe lời ấy rồi, cất tiếng k�u g�o, kinh động cả đến c�c thần kỳ, v� gieo m�nh xuống đất cũng như n�i Th�i đổ.

Bấy giờ Đại vương lại từ biệt tất cả c�c Vua ở nơi c�c tiểu quốc, rồi trở lại cung điện, đến trước chỗ Đại sư, cởi bỏ c�c thứ chuỗi ngọc v� y phục trang sức tr�n m�nh, để ở một chỗ, ngồi ngay ngắn xong xu�i, rồi bảo c�c đại thần, c�c tiểu quốc vương, năm trăm Th�i tử, hai vạn phu nh�n rằng:

-Lũ ngươi ng�y nay, ai sẽ v� ta m� kho�t một ng�n lỗ ở nơi th�n thể của ta?

Phu nh�n, Th�i tử v� c�c quần thần, đều c�ng đồng t�m n�i rằng:

-Th� lấy dao sắc, tự kho�t hai mắt m�nh, trọn kh�ng thể lấy tay m�nh, kho�t th�n thể của Vua được.

Bấy giờ Đại vương, t�m sinh sầu n�o, tự nghĩ m�nh ng�y nay thực l� c� độc, trong đại ch�ng n�y, kh�ng c� một người n�o c� thể gi�p đỡ cho m�nh được sao?

Bấy giờ Đại vương, c� một người Chi�n đ� la, t�nh t�nh rất hung �c, ai cũng sợ h�i, nh�n nghe thấy tiếng, liền đi tới chỗ Vua, bảo với Th�i tử:

-Vả đừng n�n lo buồn l�m chi, t�i nay c� c�ch, l�m cho việc ấy của Vua kh�ng thể th�nh tựu được.� Việc ấy khi đ� kh�ng th�nh tựu được, tất nhi�n Vua sẽ lại cai trị đất nước như trước đ�y kh�ng kh�c.

C�c Th�i tử nghe n�i như thế rồi, l�ng sinh vui mừng.

L�c đ�, người Chi�n đ� la đi đến trước chỗ Vua, t�u với Đại vương rằng:

-Đại vương ng�y nay, Ng�i định l�m g� vậy?

Vua n�i:

-Ta định kho�t m�nh l�m một ng�n ngọn đ�n, để c�ng d�ng Đại sư.

Người Chi�n đ� la t�u rằng:

-Ng�i muốn kho�t m�nh, t�i c� thể v� Ng�i m� l�m được.

Vua nghe n�i, l�ng rất vui mừng, bảo người Chi�n đ� la rằng:

-Nh� ngươi thực l� bạn đạo V� thượng của ta.

L�c ấy, người Chi�n đ� la liền sấn đến trước chỗ Vua, với d�ng điệu qu�t th�o dữ tợn, n�i lớn:

-Đại vương n�n biết, c�i ph�p giết người, phải ch�m đầu, cắt cổ, chặt tay, chặt ch�n, cắt g�n, đau đớn như thế, Đại vương c� thể kham chịu được kh�ng?

Vua nghe lời n�i ấy, mang l�ng vui mừng.

Người Chi�n đ� la, t�y cầm con dao lưỡi tr�u, tới tr�n th�n thể của Vua, trong khoảng chớp mắt đ� kho�t th�nh một ng�n lỗ.

L�c đ�, người Chi�n đ� la tưởng Vua tho�i t�m, nhưng thực ra th� Vua rất b�nh tĩnh.

Người Chi�n đ� la thi h�nh xong, liền quăng con dao xuống đất m� bỏ chạy đi nơi kh�c.

Bấy giờ Đại vương, c�c lỗ bị kho�t đ� đổ dầu, d�ng lụa l�m bất để đốt đ�n.

Khi người B� la m�n Đại sư, coi thấy Đại vương l�m việc ấy rồi, liền tự nghĩ rằng: �Ta nay phải n�n, trước v� Đại vương, tuy�n n�i Phật ph�p, sỡ dĩ v� sao? -Đại vương ng�y nay, đốt m�nh l�m đ�n, e t�nh mạng kh� qua được, nếu như t�nh mạng kh�ng qua được, th� ai sẽ nghe ph�p?�

Suy nghĩ như vậy rồi, liền t�u Đại vương rằng:

-Tinh tiến dũng m�nh l�m được những việc kh� l�m, tu h�nh khổ hạnh như thế, l� v� muốn được nghe Phật ph�p, giờ đ�y nh� Vua h�y nghe cho kỹ, nhớ nghĩ cho kh�o, nay t�i sẽ v� nh� Vua, tuy�n n�i Phật ph�p cho Ng�i nghe?

Vua nghe lời n�i ấy rồi, l�ng rất vui mừng, v� như người hiếu tử vừa mới mất cha mẹ trong l�ng rất sầu n�o, kh�ng biết n�i sao cho xiết được, nhưng bỗng thấy cha mẹ sống lại, n�n l�ng rất vui mừng.� Vua nghe lời n�i ấy, cũng lại như thế.

L�c ấy người B� la m�n liền v� nh� Vua m� n�i một nửa b�i kệ rằng:

�Mọi ph�p hưng, suy ấy,

C� sinh phải c� diệt.

Tịnh diệt l� y�n vui�.

Vua nghe ph�p ấy rồi, trong l�ng sinh vui mừng, Vua bảo c�c Th�i tử, v� c�c Đại thần rằng:

-C�c ngươi đối với ta, nếu ai c� l�ng thương ta, n�n phải v� ta, nhớ giữ g�n ph�p ấy, ở khắp tất cả th�nh ấp tụ lạc, đến hang c�ng ng� hẻm, truyền n�i ưa mệnh của Vua: �mọi người n�n biết, Vua Đại Chuyển Lu�n Vương, thấy c�c nh�n d�n, v� tất cả ch�ng sinh phải ch�m đắm trong bể khổ, chưa được giải tho�t, n�n Ng�i sinh t�m thương x�t, kho�t m�nh l�m một ngh�n ngọn đ�n, để cầu một nửa b�i kệ, c�c ngươi ng�y nay, nếu ai cảm �n đức đại bi của Đại vương, n�n h�y viết ch�p b�i kệ ấy, hoặc đọc tụng tu tập suy nghĩ nghĩa l�, theo như lời n�i tu h�nh�.

Mọi người nghe lời n�i ấy rồi, t�m sinh vui mừng, đồng thanh khen ngợi Đại vương rằng:

-L�nh thay! L�nh thay! Thực l� bậc Đại từ bi phụ, v� c�c ch�ng sinh, tu khổ hạnh như thế, lũ ch�ng ta phải n�n, ch�ng tới bi�n ch�p, hoặc tr�n giấy, hoặc tr�n vải, hoặc khắc tr�n đ�, hoặc tr�n c�y cối, s�nh đ�, cỏ c�y, khe suối, đường lối, v� những chỗ nhiều người qua lại, cũng đều viết ch�p, khiến cho người n�o được tr�ng thấy, nghe thấy, đều ph�t t�m v� thượng ch�nh đẳng ch�nh gi�c.

Bấy giờ Đại vương liền đốt một ngh�n ngọn đ�n, c�ng d�ng Đại sư, �nh s�ng chiếu xa khắp mười phương thế giới, trong �nh s�ng của những ngọn đ�n ấy, c�ng ph�t ra tiếng truyền n�i nửa b�i kệ ấy.� Những người nghe ph�p, đều ph�t t�m V� thượng ch�nh đẳng ch�nh gi�c.� �nh s�ng của một ngh�n ngọn đ�n ấy, c�n chiếu s�ng l�n m�i tới cung trời Đao Lợi, l�m �t cả �nh s�ng h�a quang của chư Thi�n.

Bấy giờ Vua c�i trời Đao Lợi, thấy �nh s�ng chiếu s�ng thi�n cung, liền nghĩ rằng: Kh�ng biết v� nh�n duy�n g� m� lại c� �nh s�ng ấy? Nghĩ vậy rồi, liền d�ng thi�n nh�n, xem x�t ở nơi nh�n gian, th� thấy Vua Đại Chuyển Lu�n, v� thương x�t tất cả ch�ng sinh, m� kho�t m�nh th�nh một ng�n ngọn đ�n, c�ng d�ng Đại sư, để cầu Phật ph�p, cứu độ cho tất cả ch�ng sinh.� V� thế lũ ch�ng ta ng�y nay phải đến ở nơi nh�n gian để khuyến kh�ch gi�p đỡ, khiến cho nh� Vua sinh t�m vui mừng.

Khi đ� Vua ở c�i trời Đao Lợi liền xuống nh�n gian, h�a l�m người ph�m phu, đi đến chỗ Vua Đại Chuyển Lu�n, hỏi nh� Vua rằng:

-Ng�i kho�t m�nh th�nh một ng�n ngọn đ�n, tu khổ hạnh như thế, mong cầu một nửa b�i kệ để l�m g� vậy?

Vua đ�p rằng:

-Thiện nam tử! Ta v� tất cả ch�ng sinh, cho n�n nay ta ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Bấy giờ người biến h�a kia, liền trở lại th�n của Thi�n Đế Th�ch, bảo Đại vương rằng:

-Ng�i c�ng d�ng như vậy, để cầu l�m Thi�n vương, Ma vương hay Phạm vương ư?

Khi ấy Chuyển Lu�n Th�nh Vương liền bảo Thi�n Đế Th�ch rằng:

-T�i kh�ng cầu sự t�n qu� ở c�i trời, hay c�i người, m� t�i chỉ muốn cầu đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, để cứu độ cho tất cả ch�ng sinh.� Người chưa được y�n ổn, sẽ khiến cho được y�n ổn; người chưa được giải tho�t, sẽ khiến cho được giải tho�t; người chưa được độ sẽ khiến cho được độ; người chưa đắc đạo, muốn khiến cho được đắc đạo.

Thi�n Đế Th�ch n�i:

-Đại vương ng�y nay, thật l� ngu si, cầu đạo V� Thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, phải l�u chịu cần khổ, mới th�nh được, như vậy l�m sao m� Ng�i c� thể muốn cầu đạo V� Thượng được?

Vua bảo Thi�n Đế Th�ch rằng:

-Giả sử v�ng sắt n�ng, quấn chặt lấy đầu t�i, t�i trọn kh�ng v� thế m� tho�i t�m Bồ Đề.

Thi�n Đế Th�ch n�i rằng:

-Ng�i dẫu n�i như vậy, nhưng t�i vẫn chưa c� thể tin được.

Bấy giờ Chuyển Lu�n Th�nh Vương, liền ở trước Thi�n Đế Th�ch lập thệ nguyện rằng:

-Nếu t�i kh�ng thực l�ng cầu đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c để cứu độ ch�ng sinh, m� t�i n�i dối với Thi�n Đế Th�ch, th� một ng�n lỗ mụn kho�t tr�n th�n thể n�y của t�i, trọn kh�ng bao giờ l�nh, tr�i lại, nếu kh�ng như vậy, m�u sẽ th�nh sữa, v� một ng�n lỗ mụn nầy sẽ b�nh phục như cũ.

Khi Vua n�i lời ấy rồi, tức th� một ng�n lỗ mụn tr�n th�n thể của Vua liền được b�nh phục như cũ.

Thi�n Đế Th�ch n�i:

-L�nh thay Đại vương! Quả thực l� người c� l�ng đại bi v� thực h�nh đại bi, cần khổ như vậy, quyết kh�ng bao l�u, sẽ chứng đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, khi th�nh Ch�nh Gi�c rồi, xin Ng�i độ cho t�i trước.

L�c ấy, Thi�n Đế Th�ch, ph�ng �nh s�ng h�a quang, chiếu khắp cả to�n th�n của Vua, đồng thời trăm ng�n Chư thi�n, đều ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Năm trăm Th�i tử, thấy th�n thể của Vua cha, được b�nh phục như cũ, trong l�ng rất vui mừng, liền ra trước Vua, đầu mặt lễ s�t xuống ch�n, rồi lui ngồi về một ph�a chấp tay hướng về Vua cha, đồng thanh n�i rằng:

-Thực chưa từng c� vậy, Vua cha ng�y nay thực l� người c� l�ng từ bi, thương x�t tất cả.

Vua bảo c�c Th�i tử:

-Nếu c�c con l� người c� hiếu, c�c con phải n�n ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

C�c Th�i tử, nghe lời n�i ấy rồi, l�ng sinh vui mừng, v� cảm �n đức trọng đại của Vua cha, n�n đều ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Hai vạn phu nh�n, trăm ng�n thể nữ, cũng lại như thế.

Bấy giờ ở trong d�n ch�ng, c� những ch�ng sinh nhiều bằng số hạt c�t của bảy mươi s�ng Hằng, đều ph�t t�m Thanh Văn, B�ch Chi Phật, lại c� V� lượng Chư thi�n, C�n th�t b�, A tu la, Ca l�u la, Ma hầu la gi�, Nh�n v� Phi nh�n v.v� được tr�ng thấy, v� nghe thấy việc ấy rồi, đều ph�t đạo t�m, hoan hỷ m� lui ra.

04. PHẨM PH�T T�M BỒ ĐỀ THỨ TƯ

Bấy giờ ở trong hội, c� một vị Đại Bồ T�t Ma Ha T�t, t�n l� Hỷ Vương, liền từ t�a ngồi đứng dậy, để hở vai �o b�n phải, gối b�n phải quỳ xuống đất, chấp tay ngưỡng bạch đức Như Lai rằng:

-Bồ T�t phải tri �n b�o �n như thế n�o?

Phật bảo Bồ T�t HỷVương:

-Thiện nam tử! �ng h�y nghe cho kỹ: Bồ T�t muốn tri �n b�o �n n�n phải ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, v� dạy bảo tất cả ch�ng sinh ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Bồ T�t Hỷ Vương hỏi:

-Nếu ph�t t�m Bồ Đề, sẽ phải ph�t như thế n�o? V� nh�n đ�u m� c� thể ph�t được?

Phật n�i:

-Thiện nam tử! Bồ T�t Ma Ha T�t, khi thoạt mới ph�t t�m Bồ Đề phải lập đại nguyện, v� n�i như thế n�y: �Nếu t�i chứng được đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, t�i sẽ l�m lợi �ch cho tất cả ch�ng sinh, khiến cho ch�ng sinh được an trụ trong cảnh đại Niết B�n, lại sẽ gi�o h�a tất cả ch�ng sinh, thảy đều được đầy đủ b�t nh� ba la mật�. Như thế gọi l� tự lợi cũng gọi l� lợi tha.

Cho n�n Bồ T�t khi thoạt mới ph�t t�m Bồ Đề, thời được gọi l� Bồ Đề nh�n duy�n, ch�ng sinh nh�n duy�n, ch�nh nghĩa nh�n duy�n, ba mươi bảy phẩm trợ đạo ph�p nh�n duy�n, th�u nhiếp tất cả cỗi gốc thiện ph�p.

Cho n�n Bồ T�t được gọi l� bậc Đại Thiện, cũng gọi l� cỗi gốc l�nh của tất cả ch�ng sinh, v� vậy m� Bồ T�t c� thể ph� trừ ba nghiệp �c ở nơi th�n, khẩu, � v.v� cho tất cả ch�ng sinh.� Tất cả những thệ nguyện của thế gian, tất cả thệ nguyện của xuất thế gian, kh�ng c� thệ nguyện n�o bằng được thệ nguyện V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Thệ nguyện như thế, thực kh�ng g� hơn được, kh�ng g� tr�n được nữa.

Bồ T�t khi thoạt mới ph�t t�m Bồ Đề, c� năm việc:

Một l� t�nh,

Hai l� hạnh,

Ba l� cảnh giới,

Bốn l� c�ng đức,

Năm l� tăng tưởng.

Bồ T�t nếu hay ph�t được t�m Bồ Đề, th� được gọi l� Ma Ha T�t, quyết định sẽ chứng được đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, trọn Đại thừa hạnh.

Cho n�n khi thoạt mới ph�t t�m Bồ Đề, tức hay th�u nhiếp được tất cả thiện ph�p.� Bồ T�t Ma Ha T�t ph�t t�m Bồ Đề, tu h�nh mong được quả vị V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, nếu kh�ng ph�t t�m quyết kh�ng thể n�o th�nh được, cho n�n ph�t t�m, l� cỗi gốc của quả vị V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Bồ T�t Ma Ha T�t coi thấy ch�ng sinh phải chịu những sự khổ n�o, th� l�ng sinh thương x�t, n�n Bồ T�t, nh�n t�m từ bi, m� ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, nh�n� ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, m� hay tu tập ba mươi bảy trợ đạo ph�p, nh�n tu tập ba mươi bảy phẩm trợ đạo ph�p, m� chứng được đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, cho n�n ph�t t�m l� cỗi gốc của đạo V� thượng Bồ Đề, do ph�t t�m Bồ Đề, mới hay h�nh tr� được Bồ T�t giới.

Cho n�n ph�t t�m gọi l� gốc, gọi l� nh�n, gọi l� nh�nh, gọi l� l�, cũng gọi l� hoa, lần lượt gọi l� quả, cũng gọi l� hạt.� Bồ T�t ph�t t�m, cũng c� người th� được rốt r�o, c� người th� kh�ng được rốt r�o, người được rốt r�o th� m�i m�i cho đến khi chứng được đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, trọn kh�ng bao giờ tho�i chuyển.� C�n người kh�ng được rốt r�o, l� trong t�m đ� c� sự tho�i chuyển.� Tho�i chuyển c� hai thứ: Một l� tho�i chuyển rốt r�o, hai l� tho�i chuyển kh�ng rốt r�o.

Người tho�i chuyển rốt r�o, l� người trọn kh�ng thể ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, kh�ng thể suy t�m, tu tập ph�p đ� được.

Người tho�i chuyển kh�ng rốt r�o, l� người thường cầu ph�t t�m Bồ Đề, thường tu tập ph�p đ�.

Ph�t t�m Bồ Đề c� bốn thứ:

-Một l�, nếu c� thiện nam tử, thiện nữ nh�n n�o, hoặc được coi thấy, nghe thấy những việc bất khả tư nghị của chư Phật, Bồ T�t, liền sinh t�m cung k�nh, v� nghĩ rằng: �Những sự của Phật, Bồ T�t l� bất khả tư nghị, nếu Phật, Bồ T�t chứng được sự bất khả tư nghị ấy, th� ta đ�y cũng quyết sẽ chứng được đạo� V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, cho n�n ta dốc l�ng, nhớ nghĩ đạo Bồ Đề, v� ph�t t�m V� thượng Bồ Đề.

-Hai l�, lại c� người kh�ng được coi thấy những sự bất tư nghị của chư Phật, Bồ T�t m� chỉ nghe thấy c�i tạng b� mật của chư Phật, Bồ T�t liền sinh t�m cung k�nh tin tưởng, cầu đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, v� Ma Ha B�t Nh�, cho n�n ph�t t�m Bồ Đề.

-Ba l�, lại c� người kh�ng được coi thấy những việc bất tư nghị của chư Phật, Bồ T�t cũng kh�ng được nghe ph�p, m� do v� khi coi thấy ph�p diệt, rồi trong l�ng nghĩ rằng: �V� thượng Phật ph�p, hay diệt trừ được v� lượng khổ n�o cho ch�ng sinh, l�m �ch lợi lớn lao cho ch�ng sinh, chỉ c� chư Phật, Bồ T�t, mới hay l�m cho Phật ph�p được trường tồn bất diệt, ta ng�y nay cũng n�n phải ph�t t�m Bồ Đề, khiến cho c�c ch�ng sinh, xa l�a phiền n�o, thệ nguyện th�n n�y của ta, dầu cho phải chịu mọi sự đại khổ n�o đi chăng nữa, ta quyết giữ g�n Phật ph�p, khiến cho Phật ph�p được trường tồn m�i m�i ở thế gian, cho n�n ta ph�t t�m Bồ Đề.

-Bốn l�, lại c� người kh�ng được coi thấy chư Phật, Bồ T�t, kh�ng được nghe ph�p, khi ph�p diệt cũng kh�ng được thấy, m� chỉ thấy tất cả ch�ng sinh ở trong đời �c trược, đủ mọi thứ phiền n�o, tham dục, giận tức, ngu si, kh�ng thẹn, kh�ng hổ, bỏn xẻn, tật đố, ganh gh�t, nghi ngờ, lười biến v.v� thấy như thế rồi, liền nghĩ rằng: �Trong đời �c trược n�y, ch�ng sinh chẳng chịu tu thiện, t�m Nhị thừa c�n kh�ng ph�t, nữa l� t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, ta nay phải n�n ph�t t�m Bồ Đề, ph�t t�m Bồ Đề rồi, liền dạy bảo tất cả ch�ng sinh đều ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c�.

Bấy giờ Ng�i Hỷ Vương Bồ T�t, lại bạch Phật rằng:

-Lạy Đức Thế T�n! Bồ T�t tri �n b�o �n bằng c�ch tự ph�t t�m Bồ Đề v� dạy bảo tất cả ch�ng sinh đều ph�t t�m Bồ Đề.� Song Đức Như Lai thuở xưa khi c�n phải sinh tử, thoạt mới ph�t t�m Bồ Đề, l� do nh�n duy�n g�?

Phật dạy:

-Thiện nam tử! Về đời qu� khứ l�u xa, kiếp số nhiều kh�ng thể kể t�nh được, khi ta c�n ở trong v�ng sinh tử, do phiền n�o trọng chướng, tạo n�n những nghiệp �c ở nơi th�n, khẩu, �, n�n phải đọa lạc v�o c�c địa ngục như: Địa ngục A ha ha, địa ngục A ba ba, địa ngục A đạt đa, địa ngục Đồng phủ, địa ngục Đại đồng phủ, địa ngục Hắc thạch, địa ngục Đại hắc thạch, cho đến địa ngục Hỏa xa. Ta nhớ khi ta phải đọa v�o địa ngục Hỏa xa, ta c�ng với hai người bạn phải k�o một c�i xe lửa, bốc ch�y ng�n ngụt, quỷ đầu tr�u t�n l� A B�ng, ngồi ở tr�n xe, mắm miệng, nghiến răng, trợn mắt, miệng, mắt, tai, mũi đều phun ra kh�i lửa, th�n thể to lớn, tay ch�n g�n guốc, h�nh sắc t�a đen, tay cầm gậy sắt, đ�nh đập lu�n lu�n, mặc dầu ta bị đ�nh đập đau đớn, nhưng vẫn cố sức k�o, l�c đ� hai người bạn của ta, v� hơi sức yếu đuối, k�o kh�ng nổi, n�n bị quỷ đầu tr�u A B�ng, lấy đinh ba bằng sắt, đ�m v�o bụng, lấy gậy bằng sắt đập v�o lưng, m�u phun ra như suối chảy, đau đớn kh� nhẫn, những người ấy cất tiếng k�u g�o rất thảm thiết, người th� k�u cha mẹ, người th� k�u vợ con.� Nhưng dầu c� k�u g�o như thế, cũng chẳng �ch lợi g� đối với m�nh.� L�c ấy, ta thấy những người bạn của ta chịu sự khổ n�o như vậy, l�ng ta sinh ra thương x�t.� Nh�n l�ng sinh tưởng thương x�t ấy, cho n�n ta ph�t t�m Bồ Đề, v� những người chịu tội ấy, m� khuy�n bảo quỷ đầu tr�u A B�ng rằng:

-Những người phải chịu tội đ�y, thực đ�ng thương x�t, xin �ng h�y rũ l�ng nới tay, đừng n�n đ�nh đập họ tội nghiệp.

L�c ấy quỷ đầu tr�u A B�ng, nghe ta n�i như thế, l�ng sinh giận tức, d�ng đinh ba bằng sắt đ�m v�o cổ ta, chết liền tại chỗ, ta liền được tho�t khỏi c�i tội trăm kiếp phải đọa lạc ở nơi địa ngục Hỏa xa, ch�nh v� l�c đ� ta ph�t được t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c vậy.

Phật bảo Ng�i Bồ T�t Hỷ Vương:

-Người k�o xe lửa tức l� th�n ta ng�y nay, nh�n ph�t t�m Bồ Đề, m� ch�ng được th�nh Phật.� Thế n�n biết: Tất cả ch�ng sinh ph�t t�m Bồ Đề, sự đ� chẳng phải một, hoặc nh�n l�ng từ bi, hoặc nh�n l�ng giận tức, hoặc nh�n l�ng bố th�, hoặc nh�n l�ng bỏn xẻn, hoặc nh�n l�ng vui mừng, hoặc nh�n phiền n�o, hoặc nh�n �n �i ly biệt, hoặc nh�n sự o�n gh�t gặp gỡ, hoặc nh�n gần gũi bạn l�nh, hoặc nh�n bạn �c, hoặc nh�n được coi thấy Phật, hoặc nh�n được nghe ph�p� cho n�n biết: Tất cả ch�ng sinh, ph�t t�m Bồ Đề, mỗi mỗi chẳng phải đồng nhất.

Hỷ Vương n�n biết! Bồ T�t Ma Ha T�t, tri �n b�o �n, sự đ� như thế.

Khi Phật n�i ph�p ấy rồi, c� một vạn t�m trăm ng�n người đều ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Trong tất cả đại ch�ng, c� người được chứng quả Tu đ� ho�n, cho đến A la h�n, Thi�n địa quỷ thần, Nh�n v� Phi nh�n cũng ph�t t�m Thanh Văn, B�ch Chi Phật.� Sau khi được nghe Phật n�i ph�p, ai nấy đều vui mừng, đầu mặt l�m lễ Phật, rồi quanh về ph�a b�n phải m� lui trở ra.

Kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n

Q1�� Q2�� Q3�� Q4�� Q5�� Q6�� Q7

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Hán Dịch: Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Th�̣p

Vi�̣t Dịch: Th�ch Ch�nh Tiến - Th�ch Quảng Độ

Quyển Thứ Ba��

05. PHẨM LUẬN NGHĨA THỨ NĂM

Khi ấy Đức Như Lai l�n cung trời Đao Lợi, v� mẹ l� Ma Da phu nh�n, v� c�c đại ch�ng, thuyết ph�p trong thời gian ch�n mươi ng�y. Trong ch�n mươi ng�y ấy, ở c�i Di�m Ph� Đề, tất cả đều kh�ng biết Đức Như Lai ở chỗ n�o. Ng�i Đại Mục Kiền Li�n, thần th�ng đệ nhất, d�ng hết thần lực, để t�m kiếm khắp cả mười phương, cũng lại chẳng biết. Ng�i A Na Luật Đ�, thi�n nhỡn đệ nhất, xem x�t khắp cả mười phương, ba ng�n đại thi�n thế giới, cũng lại chẳng thấy, cho đến cả năm trăm đệ tử, cũng chẳng biết Đức Như Lai ở đ�u, n�n ai nấy đều mang l�ng buồn rầu mong nhớ.

Vua Ưu Điền, v� luyến mộ Phật, n�n d�ng c�y ngưu đầu chi�n đ�n, tạc l�m h�nh tượng của Đức Như Lai, để lễ b�i c�ng d�ng cũng như Phật tại thế kh�ng kh�c.

Bấy giờ Đại Vương Ưu Điền mới triệu tập bọn Lục sư ngoại đạo, hỏi xem Đức Như Lai ở chỗ n�o? L�c ấy bọn Lục sư liền t�u rằng:

-Đại Vương n�n biết: Đ� chẳng qua l� c�i tr� huyễn thuật của Sa M�n C� Đ�m, h�a l�m như vậy, c�i ph�p huyễn thuật ấy kh�ng phải l� ch�n thực. Đại Vương n�n biết: Trong bốn loại kinh điển Vệ Đ� của ch�ng t�i, cũng đ� c� n�i trong khoảng một ng�n năm hay hai ng�n năm sau, sẽ c� một người huyễn thuật ra đời. Sa m�n C� Đ�m ch�nh l� người đ� vậy.

Bấy giờ Ng�i A Na Luật Đ� đi đến chỗ Đại Vương, bảo Đại Vương rằng:

-Đại Vương n�n biết: Đức Như Lai ng�y nay hiện đang ở tr�n cung trời Đao Lợi, sau bảy ng�y nữa, sẽ trở về c�i Di�m Ph� Đề.

Vua nghe lời n�i ấy, l�ng sinh vui mừng, truyền lệnh cho khắp cả nước, phải qu�t dọn, rưới nước, đốt hương, treo c�c cờ phướng v� trang thiết mọi thứ như: Cỗ b�n, hương hoa, kỹ nhạc để c�ng d�ng Phật.

L�c đ� bọn Lục sư, thấy mọi người đều tụ họp, để trang thiết mọi thứ c�ng d�ng như thế, mới hỏi rằng:

-C�c ngươi trang thiết mọi thứ c�ng d�ng như vậy, l� muốn để mời Quốc vương hay Vương tử ư?

Những người ấy trả lời rằng:

-Kh�ng phải vậy đ�u!

Bọn Lục sư hỏi:

-Nếu kh�ng phải vậy, chắc l� để mời c�c quan Đại thần, B� la m�n hay cư sĩ ư?

Đ�p rằng:

-Kh�ng phải vậy đ�u!

Bọn Lục sư lại hỏi:

-Nếu kh�ng phải vậy, chắc l� để hội họp họ h�ng chăng?

Đ�p rằng:

-Cũng kh�ng phải vậy nữa, m� đ� l� ch�ng t�i muốn thỉnh Phật để c�ng d�ng vậy.

Bọn Lục sư lại hỏi:

-Phật l� g�?

Những người tụ họp trả lời:

-L� bật Nhất thiết tr�.

Bọn Lục sư lại hỏi:

-Nhất thiết tr� l� g�?

Đ�p rằng:

-L� người cha l�nh của tất cả ch�ng sinh, c�c �ng kh�ng biết hay sao? Vua Bạch Tịnh l� d�ng d�i h�o qu� đệ nhất, từ sơ kiếp đến nay, con ch�u thường tiếp nối nhau, l�m Vua Chuyển Lu�n, nhưng gần hai đời nay, th� kh�ng l�m Vua Chuyển Lu�n nữa. Tuy kh�ng l�m Vua Chuyển Lu�n, m� chỉ l�m Vua c�i Di�m Ph� Đề th�i. Trong ba anh em, người lớn nhất, t�n Tịnh Phạn, người thứ hai, t�n l� Hộc Phạm, v� người con �t, t�n l� Cam Lộ Phạm. Vua Tịnh Phạm sinh được hai người con trai, người con trưởng t�n l� Tất Đạt, người con nhỏ t�n l� Nan Đ�. Vua Hộc Phạm lại sinh được hai người con, người con trưởng t�n l� Đề B� Đạt Đa, người con nhỏ t�n l� A Nan.� Vua Cam Lồ sinh được một người con g�i, t�n l� Cam Lộ Vị.

Một bữa nọ, người anh cả l� Th�i Tử Tất Đạt, ra ngo�i th�nh du ngoạn coi thấy những cảnh l�o, bệnh, tử, trong l�ng bỗng sinh ra mối ưu tư, đến qu�n cả ăn uống, Th�i tử thương x�t cho nh�n sinh, kh�ng luận l� sang, h�n, gi�u, ngh�o, ai ai rồi cũng sẽ kh�ng thể tho�t khỏi được những cảnh khổ ấy, n�n trong một đ�m nọ, Th�i tử vượt th�nh xuất gia, ngồi tu dưới gốc c�y Bồ Đề khổ hạnh trong s�u năm, sau đ� Ng�i chứng được Nhất thiết tr�.� Cho n�n k�u Ng�i l� bậc Nhất thiết tr�.� Ng�i l� bậc đ� tự tu h�nh, gi�c ngộ th�nh Phật, đầy đủ mười lực, bốn ph�p v� sở �y, mười t�m ph�p bất cộng, cho đến chứng được Nhất thiết chủng tr�.� Ng�i sinh được bảy ng�y th� Th�nh mẫu mệnh chung, sinh l�n c�i trời Đ�u Suất.� Ng�y nay Phật l�n cung trời Đao Lợi, v� mẹ thuyết ph�p trong ch�n mươi ng�y, sau bảy ng�y nữa, Phật sẽ trở về c�i Di�m Ph� Đề n�y.

Bấy giờ bọn Lục sư, nghe lời ấy rồi, sinh l�ng ghen gh�t, phiền muộn giận tức, liền tụ tập tất cả đồ ch�ng, để c�ng nhau b�n bạc rằng: �Nếu Sa M�n C� Đ�m trở vể c�i Di�m Ph� Đề n�y, th� tất cả nh�n d�n, đều sẽ bỏ ch�ng ta, c�ng d�ng C� Đ�m như vậy ch�ng ta sẽ bị c� c�ng, e sẽ kh�ng thể n�o sống được!�

Bấy giờ bọn Lục sư, lại nghĩ rằng: �Ch�ng ta ng�y nay, cần phải đi đến ngay trong những chỗ đ�ng đảo d�n ch�ng, n�i lớn như thế n�y:

-C�c người n�n biết: Sa M�n C� Đ�m quả thực l� người kh�ng hiểu biết g� cả, cũng chẳng kh�c n�o đứa trẻ con.� Gần đ�y �ng ra khỏi d�ng họ Th�ch, ngồi dưới gốc c�y Bồ Đề, tự n�i rằng đ� chứng được Nhất thiết chủng tr�, n�n biết đ� chỉ l� lời n�i hư vọng.� V� sao? �V� một h�m Vua A Kỳ Đạt, tới thỉnh C� Đ�m để c�ng d�ng, nhưng những m�n c�ng d�ng chỉ l� l�a cho ngựa ăn, thế m� C� Đ�m cũng kh�ng hay biết g� cả, lại nhận lời thỉnh của nh� Vua.� N�n biết C� Đ�m quả thực kh�ng phải l� người Nhất thiết tr� vậy.

Kế đến lại hỏi A Nan:

-Thời gian an cư, c�n bao nhi�u ng�y nữa?

A Nan thưa rằng:

-C�n bảy ng�y nữa.

Kế đến lại hỏi A Nan:

-Ở trong rừng Kỳ H�a v� sao lại c� nhiều những tiếng chim ch�c như thế?

A Nan thưa rằng:

-V� n�i tranh nhau ăn.

Lại C� Đ�m vừa sinh được bảy ng�y, th� mẹ mệnh chung v� lẽ đ�, C� Đ�m l� người bạc ph�c, cũng l� người cực �c, sở dĩ v� thế m� mẹ mất sớm.� Lại kh�ng phải l� người con c� l�ng từ hiếu sớm tối phụng dưỡng cha mẹ, m� tr�i lại, lại bỏ đi v�o chốn th�m sơn c�ng cốc, n�n cũng l� người v� �n, Vua cha (v�) cưới n�ng C� Di cho �ng, nhưng �ng trọn kh�ng l�m hết bổn phận của một người chồng đối với vợ, khiến cho di mẫu Kiều Đ�m Di, phải chịu những sự đại khổ n�o, cho n�n biết, C� Đ�m l� người chẳng biết ơn, chẳng biết nhớ ơn. Đồ ch�ng của Sa M�n C� Đ�m kh�ng c� t�n ty trật tự, v� năm trăm đệ tử đều xưng l� đệ nhất. Thầy đ� kh�ng c� gi�o ph�p, đệ tử cũng kh�ng c� đạo nghiệp tu h�nh, cho đến c�c đồ ch�ng của C� Đ�m, gồm đủ hạng người như: Tỷ khưu Đ� Phiếu, l� người chỉ biết tr�ng coi tọa cụ cho Tăng ch�ng, cũng xưng l� đệ nhất, th�ng minh tr� tuệ như X� Lợi Phất, cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�.� Dốt n�t như Tỷ khưu B�n Đặc cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�, cho đến Tỷ khưu ni Gia Du Đ� La, l� người thiểu dục, cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�; Li�n Hoa Sắc, l� một người con g�i nh� thổ, l� hạng đồi bại nhất ở trong th�nh X� Vệ, cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�, cho đến Qu�n Đề l� một đứa trẻ con chưa hiểu biết g� cả, cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�; cho đến �ng Tu Bạt Đ� La l� một người gi� cả, một trăm hai mươi tuổi đầu cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�; cho đến những người h�o qu� thuộc d�ng họ Th�ch, cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�; v� kẻ h�n hạ nhất, chỉ l�m nghề hốt ph�n ở trong th�nh Vương X� cũng được dự v�o trong số đồ ch�ng đ�. Cho n�n biết: Trong gi�o ph�p của Cồ Đ�m, thực l� hỗn tạp, kh�ng c� t�n ty trật tự, chẳng đ�ng được t�n k�nh, cũng� v� như một cơn gi� lớn, thổi mọi l� c�y tụ hợp lại một chỗ, gi�o ph�p của C� Đ�m cũng lại như thế, hơn nữa đồ ch�ng của C� Đ�m nhận l�nh những sự c�ng d�ng như y phục, thức ăn uống của mọi người, cũng v� như đ�n chim đi kiếm nhặt những vật m� người thế gian n�y liệng bỏ. C�c ngươi ng�y nay, lại thỉnh C� Đ�m l�m g�?

Mọi người nghe bọn Lục sư n�i rồi, cũng v� như quả đất chẳng hề rung động, đại ch�ng v� kh�t ngưỡng Đức Như Lai, n�n dẫu nghe bọn Lục sư n�i như vậy, m� trong l�ng vẫn rắn chắc như kim cương, kh�ng hề c� th�m bớt, vẫn kh�t ngưỡng Đức Như Lai, cũng v� người bị kh�t tr�ng mong được nước uống.

Sau bảy ng�y, Đức Như Lai từ thi�n cung trở về c�i Di�m Ph� Đề, c� v� lượng trăm ng�n chư Thi�n t�y t�ng.� Đức Như Lai ph�ng ra �nh h�o quang rực rỡ, th�n lực cảm động, chư Thi�n trỗi l�n trăm ng�n vạn thứ ca nhạc của c�i trời để t�n th�n c�ng d�ng Phật, cho đến tất cả chư Thi�n, tất cả Long thần, tất cả Quỷ thần, C�n th�t b�, Khẩn na la, Ma hầu la gi�, Nh�n v� Phi nh�n v.v� tất cả đại ch�ng thảy đều tụ hợp đ�ng như m�y, lễ b�i c�ng d�ng Phật.

Bấy giờ Đại Vương Ưu Điền c�ng với đại ch�ng ra m�i xa nghinh đ�n Đức Như Lai, đầu mặt lễ xuống ch�n Phật, rồi lui ra ngồi một ph�a.

L�c đ� bọn Lục sư c�ng với đồ ch�ng tụ họp, lại khởi � nghĩ rằng: �Lũ ch�ng ta ng�y n�y, tai vạ sắp tới nơi, tuy lại ở trước mọi ngươ�, n�i l�n lời n�i ấy, m� kh�ng ai tin nhận, nay phải đến trong tất cả đại ch�ng trời, người, tuy�n lệnh như thế, để cho đại ch�ng biết một c�ch r� r�ng.�

Bọn Lục sư nghĩ như vậy rồi, liền c�ng với đồ ch�ng; t�m ng�n người, c�ng đi đến trong đại ch�ng.� Đến rồi lui về ngồi một ph�a.

Bấy giờ lại c� một người con của Nhạc Thần, t�n l� Nhạc Tr�ng Sĩ, gảy đ�n cầm bằng thất bảo, đi đến chỗ Đức Như Lai, đầu mặt lễ xuống ch�n Phật, rồi lui về một ph�a, gảy đ�n ca h�t, ph�t ra tiếng rất nhiệm mầu, h�a nh�, khiến cho t�m � của đại ch�ng, ai nấy cũng được vui vẻ, c�c bật Thanh Văn như Ng�i X� Lợi Phất v.v� nghe thấy tiếng đ�n của Tr�ng Sĩ, bất chợt cũng phải động th�n dậy m�a, n�i Tu Di l� vật v� tri cũng phải nghi�ng ngửa.

Khi ấy Đức Như Lai, liền nhập �Hữu tướng tam muội� d�ng sức tam muội, khiến cho tiếng đ�n vang xa khắp cả ba ng�n đại thi�n thế giới trong tiếng đ�n đ� diễn� n�i đầy đủ ra c�c ph�p như: Khổ, kh�ng, v� thường, bất tịnh, v� ng�.� Những ch�ng sinh ph�ng t�ng, nghe thấy tiếng đ�n nhiệm mầu ấy, diễn n�i đủ cả những sự hiếu dưỡng phụ mẫu, tri �n b�o �n trước kia trải qua l�u xa v� lượng số A tăng kỳ kiếp của Đức Như Lai, tất cả c�c ch�ng sinh ấy, đều d�i theo tiếng đ�n, đi đến c�i Di�m Ph� Đề, t�m đến chỗ Phật.� Đến rồi, đầu mặt lễ xuống ch�n Phật, đoạn lui ngồi về một ph�a.

Bấy giờ Đức Như Lai nhập tam muội vắng lặng, tất cả đại ch�ng, đều vắng lằng như thế.

Khi ấy, ở trong đại ch�ng, bỗng c� một c�i th�p bằng thất bảo, từ dưới đất vượt l�n, dừng ở giữa hư kh�ng, c� v� số cờ phướng treo ở tr�n th�p, v� trăm ng�n chu�ng b�u, kh�ng đ�nh tự k�u, gi� nhẹ thổi động, ph�t ra những thứ tiếng rất nhiệm mầu.

Bấy giờ đại ch�ng, thấy bảo th�p ấy, từ dưới đất vượt l�n, l�ng sinh ra nghi ngờ: V� nh�n duy�n g� m� lại c� bảo th�p n�y, từ dưới đất vượt l�n như thế?

C�c bật Thanh Văn như Ng�i X� Lợi Phất v.v� d�ng tận tr� lực của m�nh để suy nghĩ trụ lượng, cũng kh�ng thể biết được.� Những Bồ T�t Ma Ha T�t l� người hiện tr� ở thế giới Sa B� n�y, đến như Ng�i Di Lặc Bồ T�t, cũng kh�ng thể biết được.

Bấy giờ bọn Lục sư, liền khởi � nghĩ rằng: V� nh�n duy�n g� m� c� bảo th�p nầy? Nếu như c� người lại hỏi ta, m� ta kh�ng biết th� l�m thế n�o c� thể gọi ta l� người hiểu biết tất cả được?

Lại nghĩ rằng: Tại sao C� Đ�m lại kh�ng mau v� đại ch�ng diễn n�i việc ấy?

Bấy giờ Đức Như Lai, từ trong cảnh ch�nh định xuất khởi.� Vua Th�ch Đề Ho�n Nh�n, l� Vua ở c�i trời Đao Lợi, liền lấy thi�n y ở c�i Trời, trải l�m t�a sư tử.� Đức Như Lai liền l�n t�a ấy, ngồi kết gi� phu, kh�c n�o như n�i Tu Di vương ở giữa đại hải.

L�c đ� Ng�i Di Lặc Bồ T�t quan s�t t�m ch�ng, thảy đều nghi ngờ, tự m�nh cũng kh�ng r�, n�n liền từ t�a đứng dậy, đi đến chỗ Phật, đầu mặt lễ xuống ch�n, chấp tay đối trước Phật, bạch Phật rằng:

-Lạy Đức Thế T�n! V� nh�n duy�n g� m� c� bảo th�p n�y, từ dưới đất vượt l�n như thế?

Phật bảo Ng�i Di Lặc Bồ T�t:

-Về đời qu� khứ xa xưa, v� lượng A tăng kỳ kiếp, số nhiều kh�ng thể lấy t�m nghĩ, miệng b�n cho xiết được, khi ấy c� một Đức Phật, hiệu l� Tỳ B� Thi Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật Thế T�n xuất hiện ở đời, gi�o h�a v� lượng trăm ng�n vạn ức A tăng kỳ� ch�ng sinh, khiến cho ki�n cố đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c. Sau khi Phật diệt độ ở trong đời tượng ph�p, c� một nước t�n l� Ba La Nại, Vua nước Ba La Nại l� một người rất th�ng minh nh�n từ, thường d�ng ph�p trị quốc, khiến cho nh�n d�n kh�ng gặp phải những sự oan uổng. Vua cai trị v� l�m chủ cả s�u mươi tiểu quốc, t�m trăm tụ lạc. Vua kh�ng c� con c�i, n�n Vua thường tự c�ng d�ng phụng sự c�c vị thần như: Thần n�i, thần c�y, tất cả thần kỳ, trải qua mười hai năm, kh�ng hề biếng nh�c, với ho�i vọng mong cầu c� được một người con để nối d�i Vương nghiệp sau n�y. May thay! B� đệ nhất phu nh�n liền c� thai, đầu mười th�ng sau, th� sinh hạ được một con trai, h�nh tướng đoan ch�nh, tốt đẹp lạ thường.

Sau khi sinh rồi, Vua liền truyền cho triệu tập c�c quan đại thần, v� c�c Vua ở c�c tiểu quốc, để đến xem tướng v� đặt t�n Th�i tử. V� Th�i tử, bẩm t�nh kh�ng hay giận tức, n�n đặt t�n l� Nhẫn Nhục.

Th�i tử Nhẫn Nhục, khi tuổi đ� kh�n lớn, Th�i tử hay ưa l�m sự bố th�. Th�i tử l� một người rất th�ng minh v� nh�n từ, đối với c�c ch�ng sinh. Ng�i c� một tấm l�ng từ bi b�nh đẳng.

Bấy giờ Đại vương, c� s�u vị đại thần, t�nh t�nh hung bạo, độc �c, gian dối nịnh h�t, thường hay g�y ra những sự oan uổng một c�ch v� nh�n đạo, cho n�n nh�n d�n đều ch�n gh�t. S�u người đại thần n�y, tự biết những h�nh động của m�nh l� tr�i quấy, n�n thường mang l�ng tật đố, o�n gh�t Th�i tử.

Bấy giờ Đại vương, l�m bệnh nặng, khổn n�o, tiều tụy, mạng sống kh�ng c�n được bao l�u.

Nhẫn Nhục Th�i tử đến bảo c�c quan đại thần rằng:

-Vua cha bị bệnh nặng lắm, nay sẽ l�m thế n�o để chạy chữa cho Vua được qua khỏi cơn bệnh hoạn ấy.

C�c đại thần nghe rồi, sinh l�ng giận tức, bảo Th�i tử rằng:

-T�nh mạng của Vua sẽ kh�ng được bao l�u đ�u, d� cho c� thuốc hay thế n�o cũng kh�ng thể qua khỏi được, v� thế n�n biết, t�nh mạng của nh� Vua sẽ kh�ng sống được bao l�u nữa.

Th�i tử nghe rồi, l�ng sinh khổ n�o, ngất xỉu ra đất.

Bấy giờ s�u người quan Đại thần, liền v�o trong chỗ nh� vắng, c�ng nhau b�n mưu t�nh kế rằng; �Th�i tử Nhẫn Nhục, nếu ch�ng ta kh�ng t�m c�ch m� trừ khử đi, th� ch�ng ta sẽ kh�ng bao giờ c� thể sống được một c�ch y�n ổn�.

Nghĩ mưu kế như vậy rồi, người Đại thần thứ nhất n�i:

-Th�i tử Nhẫn Nhục, theo t�i nhận thấy, th� kh�ng c� một sự g� m� c� thể h�m hại được cả.

Một quan Đại thần kh�c lại n�i:

-T�i c� phương tiện, c� thể trừ khử được dễ d�ng.

Sau khi bọn Đại thần ấy, c�ng nhau lập mưu, thiết kế đ� xong xu�i, liền đi đến chỗ Th�i tử, bảo Th�i tử rằng:

-Kẻ Hạ thần đ� đi c�ng khắp cả s�u mươi tiểu quốc, t�m trăm tụ lạc, t�m kiếm c�c thứ cỏ thuốc, nhưng trọn kh�ng kiếm ra được.

Th�i tử hỏi rằng:

-Những thứ cỏ thuốc m� Đại thần t�m kiếm đ�, phải l� những thứ như thế n�o?

Đại thần t�u rằng:

-Th�i tử n�n biết: C�c thứ thuốc m� t�i t�m kiếm đ�, ch�nh l� con mắt v� tủy của người n�o m� từ khi sinh ra cho đến khi chết, kh�ng hề tức giận ai bao giờ, nếu t�m được thuốc ấy, th� mới c� thể bảo to�n t�nh mạng cho nh� Vua được, c�n nếu như kh�ng t�m được, th� mạng sống của Vua sẽ chẳng đuợc bao l�u nữa, m� khắp cả c�c nước ch�ng t�i kh�ng kiếm đ�u ra được một người như thế cả.

Th�i tử nghe rồi, l�ng sinh ưu n�o, sợ m�nh kh�ng biết c� được đủ đức t�nh ấy kh�ng? Th�i tử liền bảo với vị Đại thần rằng:

-Th�n của ta nay phỏng c� được như người đ� chăng? V� cớ sao? �Ta từ khi sinh ra cho đến nay, chưa từng c� giận tức ai bao giờ cả.

Đại thần t�u rằng:

-Chỉ c� Th�i tử mới được như người đ� m� th�i, nhưng việc đ� cũng kh� lắm.� V� cớ sao? -Bởi sự qu� trọng nhất trong thi�n hạ, kh�ng g� qu� bằng th�n m�nh.

Th�i tử bảo rằng:

-Kh�ng phải như c�c Đại thần n�i đ�u, nếu như Vua cha ta được qua khỏi trọng bệnh, th� d� cho ta c� phải bỏ trăm ng�n th�n nầy đi chăng nữa, cũng chưa phải đ� l� kh�, huống chi ng�y nay, ta mới chỉ bỏ một c�i th�n nhơ nhớp n�y ư.

Đại thần t�u rằng:

-Việc đ� l� như thế, xin Th�i tử t�y � định liệu.

Bấy giờ Th�i tử Nhẫn Nhục l�ng sinh vui mừng, v� tự nghĩ rằng: �Nếu như c� thuốc ấy, c� thể chữa l�nh bệnh cho Vua cha, việc ấy ta cần phải l�m ngay.�

Th�i tử Nhẫn Nhục liền v�o trong cung, đến chỗ mẹ, đầu mặt lễ xuống ch�n mẹ, chấp tay đối trước Người m� thưa rằng:

-Thưa mẹ! Nay con muốn đem th�n mạng n�y của con, để l�m thuốc chữa cho Vua cha khỏi bệnh, con e th�n mạng con sẽ kh�ng thể n�o sống được nữa, cho n�n con đến đ�y để vĩnh biệt mẹ, xin mẹ đừng lo buồn thương nhớ con, để phải suy tổn đến ngọc thể của mẹ.

Người mẹ của Th�i tử, nghe lời con n�i rồi, b� sinh l�ng buồn rầu, m� mẩn, qu�n mất cả bốn phương hướng, nghẹn ng�o kh�ng n�i ra lời.� B� �m lấy Th�i tử, với sắc th�i buồn rầu m� mẩn, phải d�ng nước lạnh rảy v�o mặt, hồi l�u mới tỉnh.

Bấy giờ Th�i tử thưa c�ng với mẹ rằng:

-Thưa mẹ! Mạng của Vua cha, chỉ trong gi�y ph�t, kh�ng c�n được bao l�u nữa n�n cần phải l�m ngay, để cho Vua cha uống mới mong khỏi được.

Bấy giờ Th�i tử liền gọi c�c quan Đại thần, c�c Vua ở c�c tiểu quốc tới, rồi ở giữa đại ch�ng, Th�i tử tuy�n c�o như thế n�y:

-Th�n ta ng�y nay đ�y, xin vĩnh biệt c�ng tất cả đại ch�ng.

Bấy giờ Đại thần, liền h� người Chi�n đ� la, chẻ xương lấy tủy, v� kho�t cả đ�i mắt của Th�i tử.

L�c ấy Đại thần liền h�a l�m thuốc, d�ng l�n cho Đại vương.� Vua uống rồi, th�n thể được b�nh phục.� Sau khi b�nh phục rồi, Vua hỏi c�c Đại thần rằng:

-C�c ngươi t�m đ�u ra được thứ thuốc hay ấy, m� chữa cho ta l�nh bệnh t�i như thế?

Đại thần t�u với Vua rằng:

-T�u Đại vương! Thuốc ấy l� do Th�i tử Nhẫn Nhục chế biến, chứ chẳng phải sức của những kẻ hạ thần c� thể l�m được đ�u ạ.

Vua nghe n�i như thế, t�m thần kinh sợ, dựng cả ch�n l�ng, khẽ hỏi c�c Đại thần rằng:

-Th�i tử Nhẫn Nhục hiện nay ở đ�u?

Đại thần t�u rằng:

-Th�i tử hiện đang ở ngo�i kia, th�n thể của Th�i tử đ� bị thương tổn, mạng sống sẽ kh�ng được bao l�u nữa.

Vua nghe lời n�i ấy rồi cất tiếng k�u kh�c

-Lạ thay! Lạ thay!

Vua tự vật v� xuống đất, th�n thể của Vua bị lấp l�p.� Vua n�i rằng:

-Như ta ng�y nay, thực l� v� t�nh, tại sao ta lại c� thể uống thứ thuốc bằng mắt v� tủy của con ta như thế được!.

Vua liền đi đến chỗ Th�i tử, như than �i! Th�i tử đ�u c�n sống được nữa!

Vua c�ng với phu nh�n, c�c quan, d�n, v� lượng đại ch�ng, trước sau v�y quanh lấy Th�i tử.� Mẹ của Th�i tử rất sầu n�o, b� gieo m�nh v�o chỗ tử thi của con, kh�c l�c thảm thiết, rồi b� tự n�i rằng:

-Kh�ng biết kiếp trước t�i c� l�m tội �c g� m� nay khiến con t�i phải chịu khổ n�o như thế n�y!

Bấy giờ, Vua v� c�c Vua ở c�c tiểu quốc, liền lấy gỗ thơm bằng ngưu đầu chi�n đ�n, chất l�n th�nh đống, để l�m ph�p hỏa thi�u, lại x�y th�p bằng thất bảo, để c�ng d�ng th�n cốt của Th�i tử.

Bấy giờ Đức Thế T�n, bảo Ng�i Di Lặc Bồ T�t rằng:

-C�c Thiện nam tử! V� đại ch�ng n�n biết: Đại vương nước Ba La Nại l�c bấy giờ, ch�nh l� cha ta Duyệt Đầu Đ�n ng�y nay, người mẹ của Th�i tử l�c bấy giờ ch�nh l� mẹ ta Ma Gia phu nh�n ng�y nay, c�n Th�i tử Nhẫn Nhục ch�nh l� th�n ta ng�y nay.� Bồ T�t đ� từng ở trong v� lượng A tăng kỳ kiếp, hiếu dưỡng cha mẹ, n�o l� y phục, thức ăn uống, ph�ng x�, giường ch�ng cho đến đem cả th�n thể xương tủy để c�ng d�ng cha mẹ, việc đ� như thế.� Bởi nh�n duy�n ấy, đến nay th�nh Phật, nay bảo th�p n�y, từ dưới đất vượt l�n, ch�nh l� tại nơi đ�y, xưa kia ta đ� bỏ cả th�n mạng cốt tủy v� cha mẹ, v� cũng tức ở nơi đ�y, trước kia đ� x�y th�p c�ng d�ng ta, cho n�n nay ta th�nh Phật, th�p ấy liền hiện ra ở trước đ� vậy.

Bấy giờ, trong đại ch�ng, c� v� lượng người, trời, rồng, quỷ thần, nghe lời Phật n�i như thế rồi, vừa thương, vừa mừng, nước mắt gi�n giụa, rồi đồng thanh khen ngợi trăm ng�n c�ng đức về sự b�o hiếu phụ mẫu của Đức Như Lai.� Nh�n l�c ấy, m� ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Lại c� v� lượng trăm ng�n ch�ng sinh ph�t t�m Thanh Văn, B�ch Chi Phật.� Lại c� v� lượng người chứng được quả vị Tu Đ� Ho�n m�i đến A La H�n.� Lại c� v� lượng trăm ng�n vạn ức Bồ T�t Ma Ha T�t, kh�ng l�u sẽ chứng được đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Cho n�n biết: Đức Như Lai l� bậc ch�n thực hiếu dưỡng cha mẹ.

Lại nữa Bồ T�t: Vốn biết c�ng đức v� bản nguyện của mẹ như thế, n�n sinh ra th�n của Như Lai, v� sinh ra th�n của Như Lai, l� đ� vi�n m�n được bản nguyện, cho n�n kh�ng nhận l�nh sự lễ k�nh của Như Lai, nh�n thế m� sau khi sinh ra th�n của Như Lai, được bảy ng�y, th� Th�nh Mẫu mệnh chung.

Bấy giờ đại ch�ng, đều đồng thanh khen ngợi c�ng đức của Th�nh Mẫu Ma Gia phu nh�n rằng:

-L�nh thay Đức Ma Gia! Ng�i đ� sinh ra th�n của Như Lai, khắp c�i trời, v� c�i người trong thế gian nầy, kh�ng ai c� thể s�nh kịp được với c�ng đức ấy của Ng�i.

Bấy giờ C�n Th�t B� Ma La, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, để hở vai �o b�n phải, gối b�n phải quỳ s�t đất, hồ quỳ chấp tay, bạch Phật rằng:

-Lạy Đức Thế T�n! Th�nh mẫu Ma Gia phu nh�n, tu c�ng đức g�? V� nh�n duy�n g�? M� sinh th�nh được th�n của Như Lai?

Phật dạy:

-Nghe cho kh�o! Ta sẽ v� �ng, ph�n biệt giải n�i: Về đời qu� khứ l�u xa, kiếp số nhiều kh�ng thể t�nh kể cho xiết được, l�c bấy giờ c� Đức Phật ra đời, hiệu l� Tỳ B� Thi, Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật Thế T�n, đến thời kỳ ch�nh ph�p v� tượng ph�p đ� diệt hết rồi, bấy giờ c� một nước, gọi l� Ba La Nại, c�ch cung th�nh kh�ng bao xa, c� một quả n�i, gọi l� chỗ ở của c�c bậc Hiền Th�nh, v� c� trăm ng�n Phật B�ch Chi ở trong n�i ấy, v� c� v� lượng ngũ th�ng thần ti�n, cũng ở trong đ�, v� c� nhiều những bậc ti�n th�nh ở trong ấy, cho n�n người ta gọi quả n�i đ� l� �Th�nh Du Cư Sơn�.� Trong quả n�i ấy, c� một người Ti�n ở trong một c�i hang về ph�a Nam, lại c� một người Ti�n ở về ph�a Bắc, ở trong giữa hai khoảng n�i ấy, c� một c�i suối, b�n bờ suối c� một h�n đ� rất phẳng phiu.� Bấy giờ, người Ti�n ở hang ph�a Nam, thường hay đến giặt �o, rửa ch�n ở tr�n tảng đ� ấy, xong xu�i lại trở về chỗ cũ.� Sau khi vị ấy đi khỏi kh�ng l�u, th� c� một con hươu c�i lại tới đ� uống nước, dần dần uống cả những c�u gh�t giặt �o tr�n tảng đ� đ�.� Uống rồi, lại quay đầu liếm chỗ tiểu tiện của m�nh.

Bấy giờ con hươu c�i, nh�n thế m� thụ thai.� Khi đ� đủ th�ng, sắp đến l�c sinh, theo ph�p của hươu c�i, mỗi khi đến l�c sinh l� phải trở lại chỗ m�nh đ� thụ thai trước kia, cho n�n con hươu c�i n�y l�c đ� cũng phải trở lại b�n bờ suối, ở tr�n tảng đ� trước đ�y k�u rống, vật v� v� sinh được một người con g�i.

Bấy giờ người Ti�n ở hang ph�a Nam, nghe thấy con hươu c�i ấy k�u rống, vật vả, n�n l�ng sinh ra thương x�t, liền đến xem, th� thấy con hươu c�i ấy, sinh được một người con g�i.� Bấy giờ, con hươu c�i, đang dần dần liếm khắp th�n thể của người con g�i ấy, bỗng thấy người Ti�n đến, liền bỏ chạy đi chỗ kh�c.

L�c đ� người Ti�n, thấy người con g�i ấy, h�nh tướng đoan ch�nh vẹn to�n, n�n sinh l�ng thương x�t, liền lấy chiếc �o bằng cỏ, bọc đem về hang, rồi ng�y ng�y kiếm tr�i c�y, tuỳ thời nu�i nấng, cho đến khi kh�n lớn.

Đến năm mười bốn tuổi, n�ng được cha rất y�u dấu, n�n cha n�ng thường giao cho n�ng c�ng việc giữ lửa, khiến cho khỏi bị tắt.� Nhưng bỗng một ng�y nọ, v� kh�ng để t�m cẩn thận, để lửa tắt mất, cho n�n n�ng bị cha tr�ch mắng, v� bảo n�ng rằng:

-Ta từ khi lớn đến giờ, chưa từng để cho lửa tắt, m� con ng�y nay, tại sao lại để tắt như thế, nay ở về hang ph�a Bắc kia c� lửa, con phải đến đ� xin lửa đem về đ�y cho cha.

Bấy giờ, Lộc Nữ liền theo lời cha, đi đến hang ph�a Bắc, bước bước cất ch�n, đều sinh ra hoa sen thơm ng�t, theo dấu ch�n của n�ng, th�nh h�ng ngũ đường lối tr�ng rất c� thứ tự, n�ng đi đến hang ph�a Bắc, hỏi người Ti�n ở đ�, xin lửa cho cha.

Bấy giờ, người Ti�n kia, thấy người con g�i ấy, ph�c đức như thế, dưới ch�n của n�ng lại sinh ra hoa sen, liền bảo n�ng rằng:

-Nếu con muốn được lửa, con h�y theo chiều b�n phải, nhiễu quanh hang n�y của ta, đủ bảy v�ng, cho c� h�ng lối, thứ lớp, r� r�ng ph�n minh, th� ra sẽ cho con lửa.

V�ng lời chỉ dạy, theo dấu ch�n của n�ng cất bước, đều mọc l�n những b�ng hoa sen rất thơm tho mầu nhiệm, v� n�ng nhiễu quanh hang của vị Ti�n ấy, đủ bảy v�ng mới th�i.

Người Ti�n ấy lại bảo n�ng rằng:

-Nếu con muốn được lửa, con lại phải từ ph�a b�n phải n�y đi trở về, th� ta sẽ cho con lửa.

Bấy giờ, n�ng Lộc Nữ, v� muốn được lửa, n�n cũng phải l�m theo như lời của vị Ti�n kia dạy m� đi, nhưng sau khi người con g�i ấy đi chưa bao l�u, th� bỗng gặp vua nước Ba La Nại, đem c�c đại thần, trăm ng�n vạn d�n ch�ng, trước sau v�y quanh, ng�n xe vạn m�, v�o rừng để ngao du săn bắn hươu nai.

Vua nước Ba La Nại, một m�nh cỡi một con danh tượng, đi đến chỗ vị Ti�n ở hang ph�a Bắc, vua thấy hoa sen đ�, mọc quanh rất c� h�ng lối.

Bấy giờ, Đại vương sinh l�ng vui mừng, khen rằng:

-L�nh thay! L�nh thay! Đại đức thần ti�n! Đại Ti�n Đạo Sư c� ph�c đức lớn lao như thế!

Bấy giờ người Ti�n ở ph�a Bắc liền t�u với nh� Vua rằng:

-Đại vương n�n biết: Hoa sen ấy chẳng phải sức của t�i c� thể l�m được như vậy đ�u!

Vua hỏi rằng:

-Nếu kh�ng phải Đại sư l�m, th� ai l�m?

Người Ti�n t�u rằng:

-T�u Đại vương! Đ� l� người Ti�n ở hang ph�a Nam, c� sinh được một người con g�i, dung mạo đoan ch�nh, nh�n tướng vẹn to�n, thế gian hiếm c�, người con g�i ấy mỗi khi đi, t�y theo dấu ch�n, cất bước tới đ�u, đều sinh ra hoa sen.

Vua nghe thấy lời n�i ấy, l�ng sinh vui mừng, liền đến hang ph�a Nam, coi thấy người Ti�n ấy, Vua tỏ l�ng cung k�nh, đầu mặt lễ xuống ch�n.

Bấy giờ, người Ti�n ở hang ph�a Nam, liền ra hỏi thăm:

-Đại vương đi đường trường xa x�i, c� khỏi mệt mỏi lắm chăng?

Bấy giờ, Đại vương bảo người Ti�n ấy rằng:

-Nghe thấy Ng�i c� người con g�i, trẫm muốn cầu h�n được chăng?

Bấy giờ người Ti�n, t�u Đại vương rằng:

-Th�n ngh�o n�y chỉ c� một người con g�i ấy, h�y c�n thơ ấu, chưa hiểu biết g� cả, từ hồi nhỏ đến nay, thường ở nơi th�m sơn, ăn tr�i c�y, mặc �o cỏ, chưa quen biết g� về những việc ở nh�n gian, như thế th� l�m sao m� Vua c� thể đo�i thương được?

Rồi người Ti�n ấy lại thuật hết những tư sự của người con g�i ấy l� do s�c sinh sinh ra như tr�n, để cho Vua nghe.

Vua n�i:

-Tuy vậy cũng kh�ng hề g�.

Vua lại hỏi:

-Lộc Nữ hiện giờ ở đ�u?

Người Ti�n t�u rằng:

-T�u Đại vương! Lộc Nữ hiện đang ở trong hang cỏ n�y.

Bấy giờ Đại vương liền v�o trong hang, coi thấy Lộc Nữ l�ng sinh ra vui mừng, liền cho lấy nước thơm tắm rửa cho Lộc Nữ, v� đem c�c thứ y phục tốt đẹp, trăm thứ tr�ng ngọc qu� b�u, để trang sức cho n�ng xong rồi, cưỡi voi qu�, c�ng với trăm ng�n người theo hầu, trổi nhạc ca h�t, trở về bản quốc.

L�c đ� Lộc Nữ, v� từ khi sinh ra đến nay chưa từng thấy như thế bao giờ, n�n trong l�ng sinh ra sợ h�i.

Bấy giờ cha của Lộc Nữ, đứng ở tr�n đỉnh n�i cao, xa tr�ng thấy con, nh�n m�i kh�ng th�i v� tự nghĩ rằng:

-Ta nay nh�n theo con g�i ta cho đến khi n�o đi thật xa, kh�ng c�n c� thể coi thấy được nữa, l�c ấy ta mới trở về chỗ cũ, �ng buồn rầu �o n�o, nước mắt tu�n tr�o: Ta sinh được đứa con g�i n�y, h�y c�n thơ ấu, chưa hiểu biết g�, m� nay đ� phải c�ch biệt ta! �ng lại nghĩ rằng: Ta nay n�n ở lại chỗ n�y, m� kh�ng n�n đi đ�u, bởi v� sao? -Nếu như con g�i ta trở lại đ�y, m� kh�ng thấy ta, tất nhi�n con ta sinh ra buồn rầu khổ n�o.

Người Ti�n ấy cứ đứng tr�ng chờ con m�i, nhưng trọn cũng kh�ng thấy con trở về.

Bấy giờ, �ng sinh l�ng hối hận n�i rằng:

-Thực quả l� lo�i giống s�c sinh c� kh�c! Ta nu�i nấng từ hồi c�n b�, khiến cho được th�nh người, nay sinh l�ng bội bạc, bỏ ta c� độc!

�ng liền v�o trong hang, tụng tr� ch� thuật, ch� nguyện cho người con g�i đ� rằng:

-Nếu như Vua ăn ở bạc đ�i với con, th� kh�ng cần phải b�n đến, c�n như Vua lấy lễ m� tiếp đ�i con sẽ khiến cho con kh�ng được toại nguyện.

Bấy giờ Vua nước Ba La Nại, sau khi trở về cung điện rồi, liền phong Lộc Nữ l�m đệ nhất phu nh�n, gọi l� Lộc Mẫu phu nh�n.� C�c tiểu Quốc vương, b�ch quan quần thần, đều lại triều gi�.� Vua thấy vậy rồi, l�ng sinh vui mừng.

�t l�u sau, Lộc Mẫu mang thai.� Vua tự cung dưỡng cho phu nh�n giường nằm, thức ăn uống, kh�ng thiếu một thứ g�, l�ng Vua chỉ mong đến kỳ khai hoa nở nhụy, sẽ sinh ho�ng nam, để kế thừa quốc vị.� Nhưng tới ng�y đầy th�ng đủ, lại sinh ra một b�ng hoa sen.� V� năng lực ch� nguyện của người Ti�n, n�n khiến cho nh� Vua sinh ra giận tức, n�i rằng:

-Quả thực l� lo�i s�c sinh, sinh ra c� kh�c!

Vua liền tho�i chức phu nh�n c�n b�ng hoa sen, th� sai người đem liệng bỏ.

Sau đ� v�i ng�y, Vua nước Ba La Nại, c�ng với c�c quần thần v�o trong hậu vi�n du ngoạn xem x�t h�t xướng, đấu voi, ngựa, c�ng với c�c người lực sĩ, trong đ� c� một người đệ nhất lực sĩ, r�n rẩy nhẩy nh�t, v� ch�n dẫm đạp xuống đất, n�n đất đều r�ng động, v� l�m động cả ao hoa sen.� B�n ao hoa sen đ�, c� c�i bảo kh� rất lớn, ở ph�a dưới bảo kh� ấy, c� một b�ng hoa sen, nổi tr�n mặt nước.� Hoa sen m�u hồng, tỏa ra �nh s�ng mầu nhiệm.� Vua coi thấy hoa sen ấy rồi, l�ng sinh vui mừng, hỏi quần thần rằng:

-Hoa sen như thế n�y, thực chưa từng c� vậy.

Vua liền sai Sứ giả xuống ao lấy.� Hoa c� đủ năm trăm c�nh, dưới mỗi c�nh hoa, c� một người đồng tử, mặt m�y đoan ch�nh, h�nh d�ng tốt đẹp lạ thường.

Bấy giờ Sứ giả, liền t�u với Vua rằng:

-Hoa sen nầy thực chưa từng c� vậy! Đại vương n�n biết: Hoa sen ấy c� đủ năm trăm c�nh, ở dưới mỗi c�nh hoa, lại c� một người đồng tử.

Vua nghe lời Sứ giả n�i, l�ng sinh kinh ngạc, dựng cả ch�n l�ng, khen ngợi sự thể l�m sao m� lại c� được như thế, v� hỏi Sứ giả rằng:

-C� thực quả như vậy chăng? Hoa sen ấy phải do Lộc Mẫu sinh ra chăng?

Vua lại hỏi c�c đồng tử, đồng nữ theo hầu:

-Hoa sen trước đ�y do Lộc Mẫu sinh ra đem bỏ ở chỗ n�o?

Đ�p rằng: -T�u Đại vương! Ch�nh hoa sen ấy, l�c đ� ch�n ở dưới c�i bảo kh�, b�n bờ ao n�y vậy.

Vua biết r� sự thực đ�, v� ch�nh hoa sen ấy l� do Lộc Mẫu phu nh�n sinh ra.� Vua tự v�o trong cung, hướng Lộc mẫu phu nh�n, ăn năn tự tr�ch, n�i rằng:

-Ta thực l� người ngu si, kh�ng c� tr� tuệ, chẳng ph�n biệt được người hiền lương, n�n l�m những sự oan uổng t�n �c, tr�i nghịch đối với phu nh�n!

Vua tỏ b�y sự ăn năn hối hận với phu nh�n xong rồi, phu nh�n lại được phục hồi địa vị cũ l� đệ nhất Phu nh�n như xưa.

Vua rất vui mừng, v� cho triệu c�c quan Đại thần, c�c Vua ở c�c nước nhỏ, v� c�c Tướng sư người B� la m�n, tất cả đều hội họp.� Vua bồng năm trăm Th�i tử, khiến c�c Tướng sư, xem tướng cho c�c Ho�ng tử.

C�c Tướng sư đo�n rằng:

-C�c Ho�ng tử l� người rất c� ph�c đức, nếu ở tại gia, th� bốn bể sẽ được hưởng cảnh thanh b�nh thịnh trị, quỷ thần hộ vệ, nếu xuất gia, quyết sẽ đoạn phiền n�o, qua d�ng �i dục, vượt bể sinh tử, chứng được ph�p Tam minh, Lục th�ng v� đủ bốn đạo quả.

Vua nghe lời c�c Tướng sư n�i rất đỗi vui mừng, liền truyền lệnh khắp trong nước, tuyển chọn năm trăm nhũ mẫu, để tr�ng coi cho c�c Ho�ng tử.

Bấy giờ Lộc Mẫu phu nh�n t�u với Đại vương rằng:

-Vua kh�ng phải lo ngại, triệu c�c nhũ mẫu ở trong nước l�m g�, v� ở trong Vương cung đ� c� năm trăm phu nh�n, c�c phu nh�n ấy, thấy thần thiếp sinh Ho�ng nam, n�n sinh l�ng ghen gh�t, nay Vua n�n cho mỗi phu nh�n một Th�i tử, để nu�i nấng, cũng như con của c�c phu nh�n vậy.

Vua bảo phu nh�n:

-Năm trăm phu nh�n, thường mang l�ng ghen gh�t, n�o hại Lộc Mẫu, nay Lộc Mẫu muốn ta đ�nh bằng roi gậy, hoặc đuổi đi, hay xử tử để đền lại những tội �c trước đ�y đối với phu nh�n, ta cũng sẽ kh�ng tr�i � của phu nh�n, nhưng nay phu nh�n lại bỏ qua những sự o�n hận ấy, th� thực quả l� kh� c� ai s�nh kịp! Lại c�n mở c�i �n huệ như trời như đất: Đem Th�i tử cho c�c phu nh�n ấy nu�i�

Bấy giờ năm trăm phu nh�n l�ng rất vui mừng: Lộc Mẫu phu nh�n cho ch�ng ta những sự an ổn kho�i lạc, lại c�n cho ch�ng ta Th�i tử nữa! Bấy giờ v� lượng trăm ng�n đại ch�ng được nghe việc ấy rồi, l�ng sinh vui mừng, v� đều ph�t V� thượng đạo t�m.

Bấy giờ Đại vương bảo phu nh�n rằng:

-Thực chưa từng c� vậy, ta cũng kh�ng s�nh kịp với phu nh�n!

Phu nh�n n�i:

-Tham lam giận tức, đều do ghen gh�t, h�y lấy nhẫn nhục để trừ gian �c, lấy h�a thuận để thắng o�n th�.� Thần thiếp từ khi sinh cho đến nay, chưa từng tranh gi�nh với ai, c�c phu nh�n, tự sinh n�o hại, v� như c� người đi ban đ�m, coi thấy gốc c�y, liền tưởng l� giặc, hoặc tưởng l� �c quỷ, n�n l�ng sinh ra kinh sợ, chạy tản m�c ra bốn phương, hoặc trốn v�o trong hang n�i, hoặc v�o trong nước, lửa, rừng rậm gai g�c, bị tổn thương đến cả th�n thể, nh�n vọng tưởng, m� phải họa hại đến như thế! Tất cả ch�ng sinh, cũng lại như thế: Tự sinh tự tử, như con tằm vương tơ, lại tự quấn lấy m�nh, như con thi�u th�n tự gieo m�nh v�o đ�n lửa, m� kh�ng phải do ai xua đuổi ch�ng ta! Tất cả điều �c, đều từ vọng tưởng sinh ra, c�c phu nh�n cũng lại như thế, n�n thần thiếp nay kh�ng muốn c�ng tranh tụng với những người ngu si ấy.

Năm trăm phu nh�n, liền đến trước Lộc Mẫu phu nh�n, ăn năn tự tạ, thờ phụng Lộc Mẫu, như bậc th�nh hiền, như t�nh chị em, v� nu�i nấng c�c Th�i tử, cũng kh�ng kh�c g� con của m�nh sinh ra.

L�c ấy năm trăm Th�i tử, dần dần kh�n lớn, mỗi mỗi Th�i tử, sức c� thể địch nổi ng�n người, c�c nước l�n bang nếu g�y sự phản nghịch kh�ng chịu tu�n phục, tự c�c Th�i tử đến dẹp loạn m� kh�ng cần đến bốn binh.� V� thế m� c�i nước được thanh b�nh, thi�n thần vui mừng hộ vệ, mưa gi� thuận h�a, nh�n d�n thịnh vượng.� L�c ấy, năm trăm Th�i tử, cưỡi con đại danh tượng, ra du ngoạn nơi l�m d�, tự tại kho�i lạc v� lượng, cha mẹ y�u dấu, kh�c n�o con ngươi mắt của m�nh.

Bấy giờ, năm trăm Th�i tử tuổi đ� dần kh�n lớn, nh�n một h�m c�ng nhau ngồi chơi ở b�n bờ ao hoa sen, coi thấy h�nh dung của m�nh, ảnh hiện ở dưới đ�y nước.� L�c đ� c�c Th�i tử c�ng bảo với nhau rằng: �Tất cả c�c ph�p cũng chẳng kh�c n�o như tr� huyễn thuật, như hoa đốm tr�n kh�ng, như cảnh tượng thấy trong giấc chi�m bao, như b�ng h�nh dưới đ�y nước, thể t�nh vốn kh�ng phải l� ch�n thực, lũ ch�ng ta ng�y nay cũng lại như thế, tuy nhi�n ch�ng ta ở v�o địa vị t�n sang h�o qu�, sống trong cảnh th�m cung hưởng thụ năm sự dục lạc, trẻ trung đẹp đẽ, rốt cuộc cũng kh�ng thể n�o giữ được l�u, vạn vật c� th�nh tất phải c� hoại, người ta sinh rồi cũng phải chết, trẻ khỏe kh�ng được bao l�u, m� gi� nua sẽ tới, ăn uống kh�ng tiết độ, tất nhi�n bệnh hoạn ph�t sinh, d� cho sống l�u đến trăm tuổi, rồi cũng phải chết.�

C�c Th�i tử tỏ vẻ rất lo buồn kh�ng vui, qu�n cả ăn uống, liền c�ng nhau trở về cung điện, thưa c�ng cha mẹ rằng:

-Thưa cha mẹ! Thế giới đều l� khổ, kh�ng c� g� đ�ng vui, nay xin cha mẹ cho ch�ng con được xuất gia.

Vua bảo Th�i tử:

-Sinh, l�o, bệnh, tử, kh�ng một ai c� thể tr�nh khỏi được, việc g� m� ri�ng con phải sầu muộn.

C�c Th�i tử t�u với Vua cha rằng:

-Sự sinh tử chẳng phải ri�ng con phải chịu nhọc nhằn, m� khắp cả năm ngả ch�ng sinh cũng đều phải chịu như thế cả.

Vua biết kh�ng thể n�o ngăn cản được ch� xuất gia của c�c Th�i tử, n�n Ng�i cũng bằng l�ng cho c�c Th�i tử xuất gia.

Mẫu hậu bảo c�c Th�i tử rằng:

-C�c con xuất gia, chớ n�n bỏ ta đi xa, m� n�n ở nơi hậu vi�n, trong đ� rất m�t mẻ, rừng c�y tươi tốt, bốn việc c�ng d�ng kh�ng thiếu.

L�c ấy c�c Th�i tử, liền đi xuất gia, v� v�ng lời của Mẫu hậu đều ở nơi hậu vi�n.

Sau khi xuất gia, mỗi mỗi Th�i tử, đều chứng được quả vị Phật B�ch Chi, như thế cho đến vị Th�i tử thứ bốn trăm ch�n mươi ch�n đều được đạo quả.

Chứng được đạo quả rồi, c�c Th�i tử liền đến trước cha mẹ, b�o cho cha mẹ biết: Lợi �ch của sự xuất gia, nay ch�ng con đ� th�nh được.

L�c ấy, c�c Tỳ khưu, th�n tự thăng l�n tr�n hư kh�ng, hiện đằng đ�ng ẩn đằng t�y; ẩn đằng t�y hiện đằng d�ng; hiện đằng nam ẩn đằng bắc; hiện đằng bắc ẩn đằng nam; hoặc hiện l�m nhiều th�n h�nh lớn, khắp đầy trong hư kh�ng, rồi lại hiện l�m một th�n, một th�n lại hiện l�m v� lượng th�n; hoặc hiện tr�n th�n ra nước, dưới th�n ra lửa.

Sau khi c�c Th�i tử đ� v� cha mẹ, hiện thứ thứ thần biến rồi, liền tự thi�u th�n m� nhập Niết B�n.

L�c ấy Lộc Mẫu phu nh�n th�u nhặt th�n cốt, x�y bốn trăm ch�n mươi ch�n c�i th�p ở trong hậu vi�n để c�ng d�ng.

Người con �t, qua ch�n mươi ng�y sau, cũng chứng được quả vị B�ch Chi Phật, cũng v� cha mẹ, hiện đại thần biến.� Hiện thần biến rồi, liền nhập Niết B�n.

Bấy giờ mẹ của Th�i Tử thu thập th�n cốt, x�y th�p c�ng d�ng.

Bấy giờ Lộc Mẫu phu nh�n, đốt c�c thứ hương thơm qu�, trổi c�c thứ �m nhạc mầu nhiệm, ng�y ng�y ở trong hậu vi�n c�ng d�ng năm trăm th�p Phật B�ch Chi.� Phu nh�n ở trước c�c th�p ấy, tỏ vẻ buồn rầu kh�ng vui, m� n�i rằng: �Ta tuy sinh năm trăm Th�i tử, m� kh�ng c� một người n�o, ph�t t�m Bồ Đề.�

Phu nh�n liền lập thệ nguyện:

-Ta c�ng d�ng năm trăm Phật B�ch Chi, gồm x�y năm trăm th�p c�ng d�ng c�ng đức, của X� lợi, xin hồi hướng cho khắp tất cả ch�ng sinh, khiến ta đời sau, th� sinh một con, m� ph�t t�m Bồ Đề, hiện thế xuất gia, chứng được nhất thiết tr�, c�n hơn sinh nhiều con, m� kh�ng ph�t t�m Bồ Đề.

Phật bảo với ng�i A Nan rằng:

-Lộc Mẫu phu nh�n l�c ấy, nay l� Ma Gia phu nh�n.� Ma Gia phu nh�n c�ng d�ng năm trăm Phật B�ch Chi, v� tu v� lượng thiện nghiệp, cho n�n ng�y nay được sinh th�nh th�n của Như Lai.

Khi Phật n�i ph�p ấy, c� v� lượng trăm ng�n người, trời, chứng được sơ quả, cho đến tứ quả; c� v� lượng ch�ng sinh ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Bấy giờ t�n giả A Nam bạch Phật rằng:

-Lạy Đức Thế T�n! Đức Ma Gia phu nh�n đời qu� khứ, l�m hạnh nghiệp g�, m� phải sinh trong lo�i s�c sinh, l�m th�n Lộc Nữ?

Phật bảo Ng�i A Nam rằng:

-Nghe cho kỹ, ta sẽ v� �ng, ph�n biệt giải n�i về nh�n duy�n h�nh nghiệp đời trước của Đức Ma Gia phu nh�n.

-Đời qu� khứ l�u xa, v� lượng a tăng kỳ kiếp, bấy giờ đ� c� một Đức Phật ra đời, hiệu l� Tỳ B� Thi, Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n, ở đời gi�o h�a, sau khi diệt độ, trong thời kỳ tượng ph�p, l�c ấy c� một nước nọ, gọi l� Ba La Nại, trong nước đ� c� một B� La M�n, chỉ sinh hạ được một người con g�i.� Sau khi cha của n�ng chết, để lại n�ng cho mẹ n�ng nu�i nấng cho đến khi kh�n lớn.� Nh� c� một c�i vườn tr�i, n�n mẹ n�ng thường để n�ng ở nh� để tr�ng coi, c�n b� th� đi kiếm ăn để nu�i m�nh, v� nu�i con.� Ng�y ng�y theo thường lệ; b� vẫn đem thức ăn về cho con ăn.� Nh�n một bữa nọ, v� sự chậm trễ của mẹ n�ng, chưa kịp đem về cho n�ng, hơn nữa v� sự đ�i kh�t bức b�ch, n�n n�ng sinh ra tức giận n�i rằng:

-Mẹ ta ng�y nay, kh�ng biết v� lẽ g�, m� kh�ng cho ta ăn, chẳng nh�n ng� đến ta, để ta như thế n�y?

V� v� qu� phiền muộn, n�n n�ng nhắc đi nhắc lại đến ba lần như vậy, rồi lại c�n n�i rằng:

-Mẹ ta ng�y nay, kh�ng bằng lo�i s�c sinh; ta thấy lo�i s�c sinh như con hươu, một khi con n� bị đ�i kh�t, l�ng n� c�n chẳng nỡ rời bỏ nữa l� mẹ ta!

Nhưng thời gian kh�ng bao l�u, mẹ n�ng đ� đem thức ăn về cho n�ng ăn.

Đang l�c toan ăn uống, th� c� một vị Sa m�n B�ch Chi Phật, từ ph�a Nam bay qua ph�a Bắc.� L�c ấy, người con g�i B� La M�n thấy vị Tỷ Khưu ấy, l�ng sinh ra vui mừng, liền đứng dậy, chấp tay, c�i đầu l�m lễ, trải t�a thỉnh mời Ng�i ngồi, rồi lại lấy những b�ng hoa tươi tốt, giảm phần ăn của m�nh, để c�ng d�ng vị Tỷ Khưu.

Vị Tỷ Khưu ăn xong rồi, lại v� người con g�i ấy, thuyết ph�p chỉ dạy, kiến cho được những sự lợi �ch, vui mừng.

Bấy giờ, người con g�i đ� liền ph�t nguyện rằng:

-Nguyện t�i đời sau, được gặp gỡ những bật hiền th�nh, lễ b�i, c�ng d�ng, khiến cho t�i được nhan sắc tốt đẹp, t�n vinh h�a qu�, nếu khi dạo đi đến đ�u, hoa sen sẽ mọc theo dấu ch�n đi.

Phật bảo t�n giả A Nan:

-Người con g�i l�c bấy giờ, về sau l� Lộc Mẫu phu nh�n, bởi c�ng d�ng vị Phật B�ch Chi một bữa ăn, v� hoa m� trong năm trăm đời, được hưởng ph�c b�o t�n vinh h�o qu�, y phục thức ăn uống, kh�ng thiếu một thứ g�, nếu đi tới đ�u, lại c� hoa sen mọc theo dấu ch�n đi, v� c� nh�n duy�n như thế, m� nay được gặp năm trăm vị Phật B�ch Chi, lễ b�i c�ng d�ng, nhưng chỉ v� một lời n�i �c, chẳng biết �n đức, hủy b�ng mẹ: Chẳng bằng lo�i s�c sinh, m� trong năm trăm kiếp, phải sinh l�m lo�i hươu.

Phật bảo Ng�i A Nan rằng:

-Người ta sinh ra ở đời, họa từ trong miệng m� sinh ra, n�n phải giữ g�n cửa miệng hơn cả lửa mạnh, v� lửa mạnh c� đốt ch�y, cũng chỉ đốt ch�y một đời n�y, c�n như lời n�i �c khẩu đốt ch�y, sẽ đốt ch�y trong v� số kiếp, lửa mạnh đốt ch�y chỉ đốt ch�y được của cải của thế gian, c�n như lời n�i �c khẩu đốt ch�y, sẽ đốt ch�y cả bảy thứ của cải của Th�nh nh�n.

V� thế A Nan! Tất cả ch�ng sinh, họa từ trong miệng m� sinh ra.� Vả miệng lưỡi thực l� c�i b�a sắc tự bổ m�nh, l� c�i họa để tự diệt m�nh vậy.

Khi Phật n�i kinh n�y, c� ng�n Ưu B� Tắc, Ưu B� Di, biết giữ g�n tội lỗi của khẩu nghiệp, liền chứng được sơ quả, lại c� v� lượng Tỷ Khưu, Tỷ Khưu Ni, chứng được sơ quả, cho đến tứ quả, v� lượng nh�n thi�n đều ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, cho đến t�m B�ch Chi Phật, tất cả đại ch�ng, nghe Phật thuyết ph�p đều hoan hỷ v�ng theo, rồi l�m lễ Phật m� lui ra.

Bấy giờ Đức Thế T�n, c�ng với Ng�i A Nan, v�o th�nh Vương X� khuất thực.� Khi trở về đến ngo�i th�nh, thấy c� một vũng nước rất lớn v� s�u, n�n người ở trong th�nh Vương X�, thường đem những thứ đại tiểu tiện � uế, đổ bỏ v�o trong c�i vũng ấy, v� khi trời mưa th� tất cả nước dơ d�y ở khắp c�c nơi cũng chảy dồn cả v�o trong vũng đ�.� L�c ấy, ở trong vũng nước đ�, c� một con đại tr�ng, h�nh th� giống như người, nhưng ch�n tay lại rất nhiều.� Con đại tr�ng ấy xa coi thấy Đức Như Lai, liền ng�c đầu l�n khỏi mặt nước, tr�ng nh�n Đức Như Lai, m� nước mắt tu�n tr�o.� Đức Như Lai coi thấy rồi, Ng�i rất tỏ vẻ thảm thương kh�ng vui, liền trở về n�i Kỳ X� Quật.

Bấy giờ Ng�i A Nan trải tọa cụ.� Đức Như Lai ngồi kết gi� phu ở tr�n tr�n tọa cụ ấy.

L�c đ� Ng�i A Nan quan s�t t�m của đại ch�ng rồi, liền hỏi Đức Như Lai rằng:

-Lạy Đức Thế T�n! Con tr�ng ở trong vũng nước vừa rồi coi thấy đ�, đời trước l�m nghiệp �c g� m� phải sinh ở trong c�i vũng nước ấy? Với thời gian l� bao nhi�u? V� đến thời n�o mới được giải tho�t?

Phật bảo Ng�i A Nan v� c�c đại ch�ng rằng:

-C�c �ng n�n nghe cho kỹ, ta sẽ v� c�c �ng n�i việc ấy.� A Nan! Về đời qu� khứ, v� lượng ngh�n kiếp, bấy giờ c� Đức Phật ra đời, gi�o h�a ch�ng sinh đ� chu vi�n rồi, Ng�i nhập diệt Niết B�n.� Sau khi Phật diệt độ, ở trong thời tượng ph�p, c� một người B� La M�n, lập tịnh thất c�ng d�ng ch�ng tăng.� Nh�n c� một người đ�n việt, thường d�ng dầu t� để c�ng d�ng ch�ng tăng.� L�c ấy c� kh�ch Tỷ Khưu tới, vị Duy Na thấy vậy, sinh l�ng giận tức, hiềm kh�ch Tăng tới, n�n đem giấu giếm tất cả những thứ dầu t� ấy m� kh�ng cho kh�ch Tăng.� Kh�ch Tăng mới n�i rằng:

-Sao Ng�i kh�ng đem vị dầu t� để c�ng d�ng ch�ng Tăng?

Vị Duy Na đ�p rằng:

-V� �ng l� Kh�ch Tăng, t�i l� cựu trụ, v� thế m� t�i kh�ng c�ng d�ng.

Tỷ Khưu kh�ch n�i rằng:

-Đ� l� đ�n việt c�ng d�ng Tăng hiện tiền.

L�c ấy, người Duy Na kia, lộ vẻ hung �c đ�ng sợ, liềm mắng kh�ch Tăng rằng:

-Sao �ng kh�ng ăn phẩm giải m� lại cứ theo t�i đ�i vị t� đ� ho�i vậy?

Bởi lời n�i �c ấy, cho n�n từ khi ấy đến nay, đ� trải qua mười ức kiếp, thường phải sinh trong vũng ph�n.� Người Duy Na l�c bấy giờ, nay l� con tr�ng ở trong vũng nước ấy.� Do đời qu� khứ, ph�t ra một lời n�i �c, hủy mắng ch�ng Tăng, m� trải v� lượng kiếp cứ phải sinh v�o nơi ph�n giải nhơ nhớp!

Phật bảo c�c đệ tử rằng:

-N�n phải giữ g�n khẩu nghiệp, c�i họa hoạn của khẩu nghiệp hơn cả lửa mạnh.� Đối với cha mẹ, ch�ng Tăng, n�n phải đem l�ng cung k�nh c�ng d�ng, n�i lời như h�a khen ngợi, thười nghĩ đến �n đức của c�c vị đ�.� Ch�ng Tăng l� ruộng ph�c, đ� ra khỏi ba c�i; c�n cha mẹ l� ruộng ph�c tối thắng trong ba c�i.� V� sao? �V� trong ch�ng Tăng gồm c� bốn quả, bốn hướng, mười hai bậc hiền sĩ, người n�o c�ng d�ng c�c bậc ấy sẽ được hưởng ph�c v� lượng, kh�ng những như vậy, nếu tinh tiến tu h�nh kh�ng tho�i t�m, th� c�n được th�nh Phật đạo nữa vậy.� Đối với cha mẹ, mười th�ng cưu mang, ướt mẹ nằm, r�o để nhường con, b� mớm nu�i con đến ng�y lớn kh�n, dạy bảo cho con biết nghề nghiệp, t�y thời nu�i nấng, lại cho đi xuất gia, tu h�nh được giải tho�t, qua khỏi được bờ sinh tử, l�m lợi �ch cho m�nh, v� cho tất cả ch�ng sinh.

Phật bảo Ng�i A Nan rằng:

-Cha mẹ, ch�ng Tăng, l� hai thứ ruộng ph�c của tất cả ch�ng sinh, l� diệu quả của c�i Nh�n c�i Thi�n, Niết B�n giải tho�t, cũng do đ� m� được th�nh tựu vậy!

Khi Phật n�i Kinh n�y, c� v� số lượng trăm ng�n ch�ng sinh, Nh�n, v� Phi nh�n, hoặc được Sơ quả, cho đến Tứ quả, hoặc ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, hoặc ph�t t�m Thanh Văn, B�ch Chi Phật, tất cả ai nấy đều chấp tay lễ Phật, quanh về ph�a b�n phải, vui mừng m� lui ra.

Lại nữa, ở nước Ba La Nại, c� một người Thừa Tướng B� La M�m nh� rất gi�u c�, của cải ch�u b�u, v�ng bạc, lưu ly, san h�, hổ ph�ch, voi, ngựa, tr�u, d�, ruộng, vườn, t�i tớ, kh�ng thiếu một thứ g�, đ� qu� t�m mươi tuổi, mới sinh được một người con trai, đẹp đẽ đoan ch�nh, nh�n tướng vẹn to�n, cha mẹ rất vui mừng, mời c�c tướng sư, để xem tướng v� đặt t�n cho con l� Qu�n Đề.� Qu�n Đề l�n mười tuổi, cha mẹ rất y�u qu� n�n c�ng nhau t�m đến chỗ Đức Như Lai ở n�i S�i đề lợi nh�n đề la, xin cho Qu�n Đề được theo Phật xuất gia.

Bấy giờ Đức Như Lai bốn ch�ng v�y quanh, Ng�i đang v� đại ch�ng Chư thi�n, Long, Quỷ thần, quảng diễn về thế luận, v� c�c ph�p xuất thế gian.

L�c ấy, người B� La M�n, bạch Phật rằng:

-Lạy Đức Thế T�n! Con nay tuổi đ� về gi�, mới sinh được một người con n�y, xin Đức Thế T�n l� bậc Đại từ, thương x�t che chở tất cả, nay con xin đem người con n�y của con đến, mong được Phật độ cho xuất gia l�m đệ tử Phật.

Phật bảo:

-Hay lắm Tỷ Khưu! Phật bảo như vậy rồi, tức th� r�u t�c tự nhi�n rụng hết, �o c� sa thấy mặc v�o m�nh.� Rồi Phật v� n�i ph�p, chỉ b�y dạy bảo, khiến cho được những sự lợi �ch n�n sinh l�ng vui mừng, liền chứng được đạo quả, ba minh, s�u th�ng v� đủ t�m thứ giải tho�t.

Bấy giờ Ng�i A Nan, quan s�t t�m của đại ch�ng, đều thấy c� sự nghi ngờ, n�n Ng�i liền từ chỗ ngồi đứng dậy, chỉnh y phục, để hở vai �o b�n phải, chấp tay cung k�nh bạch Phật rằng:

-Bạch lạy Đức Thế T�n! Sa Di Qu�n Đề qu� khứ l�m c�ng đức g�? M� nay được gặp gỡ Đức Thế T�n, lại được chứng đạo quả, sao m� mau ch�ng như thế?

Phật bảo Ng�i A Nan rằng:

-Sa Di Qu�n Đề, kh�ng phải mới ng�y nay tu h�nh m� đ� được như vậy đ�u, m� do đời qu� khứ đ� từng c�ng d�ng cha mẹ ch�ng Tăng, tu c�c c�ng đức nhiệm mầu, n�n nay gặp được Thiện tri thức, lại được chứng đạo quả.

Ng�i A Nan bạch Phật rằng:

-K�nh xin Phật n�i cho đại ch�ng được biết.

Phật bảo Ng�i A Nan:

-Nghe cho kỹ, ta sẽ n�i cho �ng được r�:

Ở về đời qu� khứ, v� lượng ng�n năm, c� Đức Phật ra đời, hiệu l� Tỳ B� Thi, tại thế gi�o h�a, l�m lợi �ch cho c�i trời, c�i người. H�a duy�n đ� vi�n m�n, liền nhập Niết B�n. Sau khi Phật diệt độ, ở trong đời ch�nh ph�p c� một vị Tỷ Khưu tuổi trể, th�ng suốt cả ba tạng: Tạng A Tỳ Đ�m, Tạng Tỳ Ni, Tạng Tu Đa La. Diện mạo tốt đẹp, nh�n tướng đầy đủ, giọng tiếng trong trẻo mầu nhiệm, lại rất th�ng minh, biện b�c, thuyết ph�p t�i giỏi, cho n�n được nhiều người quen biết, lại được cả nh� Vua, v� những người B� La M�n cung k�nh c�ng d�ng.� L�c ấy c� một vị Tỷ Khưu gi�, th�n h�nh xấu x�, nh�n tướng bất cụ, hơn nữa giọng tiếng lại kh�ng được tốt, nhưng thường ưa đọc tụng t�n th�n c�ng đức của Tam Bảo.

Bấy giờ, vị Tam Tạng Tỷ Khưu tuổi trẻ, thấy vị Tỷ Khưu gi�, giọng tiếng kh�ng được tốt, liền sinh t�m hủy nhục, m� n�i rằng:

-Giọng tiếng như thế, chẳng kh�c g� tiếng ch� sủa!

L�c đ� vị Tỷ Khưu gi� n�i rằng:

-Sao ngươi lại hủy nhục ta như vậy? Ngươi c� biết ta chăng?

Vị Tam Tạng Tỷ khưu tuổi trẻ n�i rằng:

-T�i c� biết �ng chớ, �ng l� người Tỷ Khưu gi� Ma Ha La, trong thời kỳ ch�nh ph�p của Phật Tỳ B� Thi, sao t�i lại kh�ng biết?

Ma Ha La n�i:

-Ta nay chỗ sở t�c đ� xong, phạm hạnh đ� lập, v� kh�ng c�n phải chịu th�n sinh tử hậu hữu nữa.

V� Tam Tạng Tỷ Khưu tuổi trẻ nghe n�i rồi, l�ng sinh kinh h�i, dựng cả ch�n l�ng.

Bấy giờ Ma Ha La, liền đưa tay b�n phải ph�ng ra �nh s�ng h�o quang rất lớn soi khắp cả mười phương.

Bấy giờ Tam Tạng, liền c�i đầu lễ b�i, cầu xin s�m hối:

-T�i l� người ngu si, kh�ng biết ph�n biệt Hiền Th�nh, n�n g�y ra nghiệp �c ấy, xin cho t�i đời sau, được gần gũi bạn l�nh gặp gỡ Th�nh sư, bao nhi�u phiền n�o đều được sạch hết, cũng như Đại Đức.

Phật bảo Ng�i A Nan rằng:

-Tam Tạng Tỷ Khưu trẻ tuổi ấy, v� một lời n�i �c hủy mắng Thượng Tọa, m� sau trong năn trăm kiếp, thường phải quả b�o l�m th�n ch�.

Tất cả đại ch�ng, nghe Phật n�i ph�p, đều kinh sợ h�i h�ng, v� đều ph�t ra tiếng n�i rằng:

-Gớm thay! Gớm thay! Thế gian độc họa, kh�ng g� nặng hơn �c khẩu!

Bấy giờ v� lượng trăm ng�n người, đều lập thệ nguyện, m� n�i kệ rằng:

-Th� lấy v�ng sắt n�ng nung đốt, v�ng v�o đầu t�i, t�i chọn kh�ng bao giờ d�ng lời độc �c hủy b�ng Hiền Th�nh Thiện Nh�n.

Phật bảo Ng�i A Nan v� X� Lợi Phất:

-Đối với c�c ch�ng sinh, l� người Thiện tri thức, ng�y đ�m s�u thời, thường d�ng đạo nhỡn, xem x�t ch�ng sinh ở trong năm ngả, người n�n h�a độ cho họ, cần phải đến h�a độ.

Bấy giờ, khoảng giữa hai nước Ma Kiệt Đ� v� nước X� Vệ, c� năm trăm người kh�ch bu�n, phải đi ngang qua một con đường rất nguy hiểm. L�c đ�, người chủ bu�n, c� mang theo một con ch�.� Bấy giờ người bạn của chủ bu�n, v�o l�c chập tối, c� nấu thịt, để l�m thức ăn, tới khua, con ch� ấy ăn vụng hết. S�ng mai người chủ bu�n, v� bạn của �ng, định lấy thịt ra để ăn, th� biết l� ch� đ� ăn vụng đ�m h�m qua hết rồi! Đang gặp l�c đ�i kh�t bức b�ch, n�n họ sinh ra giận tức, liền cầm dao chặt đứt bốn ch�n của con ch�, quăng x�c xuống hố rồi c�ng nhau bỏ đi nơi kh�c. Con ch� bị đau đớn quằn quại ở dưới hố tr�ng rất l� thảm thiết.

L�c ấy, Ng�i X� Lợi Phất, v�o l�c chập tối, d�ng đạo nhỡn, đằng xa coi thấy r� sự thể ấy rồi, n�n đến sớm mai, Ng�i liền mặc �o mang b�t v�o trong th�nh khuất thực xong, Ng�i liền đi thẳng đến chỗ con ch�, đem thức ăn cho con ch� ăn, rồi lại v� n�i ph�p, chỉ b�y dạy bảo, khiến cho được những sự lợi �ch, n�n sinh ra l�ng vui mừng. Con ch� ấy nghe ph�p rồi, thẹn hổ kh�ng vui.� Sau bảy ng�y tội hết được tho�t l�m kiếp ch�, sinh l�n l�m người.

Phật bảo Ng�i A Nan rằng:

-Con ch� l�c ấy, nay l� �ng Sa Di Qu�n Đề n�y.� Do đời qu� khư, hủy b�ng Hiền Th�nh, m� phải đọa lạc v�o đường �c, nhưng v� biết ăn năn, thẹn hổ cải hối, v� ph�t thệ nguyện ấy, cho n�n nay được gặp Phật, giải tho�t sinh tử phiền n�o.

Phật bảo Ng�i A Nan:

-N�n phải nghĩ nhớ đến �n đức của cha mẹ, Thiện hữu.� Cho n�n người biết ơn, thường n�n phải trả ơn. Thiện tri thức l� đại nh�n duy�n.

Khi Phật n�i ph�p ấy, c� v� lượng trăm ng�n ch�ng sinh, ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, cho n�n đến t�m Thanh V�n, B�ch Chi Phật, tất cả đại ch�ng nghe Phật n�i Ph�p rồi đều vui mừng hớn hở, l�m lễ Phật m� lui trở ra.

Kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n

Q1�� Q2�� Q3�� Q4�� Q5�� Q6�� Q7

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Hán Dịch: Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Th�̣p

Vi�̣t Dịch: Th�ch Ch�nh Tiến - Th�ch Quảng Độ

Quyển Thứ Tư

06. PHẨM �C HỮU THỨ S�U

Bấy giờ đại ch�ng v�y quanh Đức Thế T�n, c�ng d�ng cung k�nh, t�n trọng t�n th�n. Khi ấy Đức Như Lai vui vẻ mỉm cười, rồi từ tr�n tr�n ph�ng ra một vừng h�o quang Đại bi bốn m�u: Xanh, v�ng, đỏ, trắng, chiếu khắp mười phương, tr�n từ c�i trời Sắc Cứu K�nh, dưới đến mười t�m của địa ngục. Khi tia h�o quang chiếu v�o c�i th�n đau đớn, khổ n�o của Đề B� Đạt Đa, th� lập tức Đề B� Đạt Đa được y�n vui b�nh thản.

L�c đ� đại ch�ng đồng thanh co ngợi Đức Như Lai rằng:

-Qu� h�a thay! Qu� h�a thay! Đức Thế T�n thật l� một Đấng Đại từ, Đại bi, đối với kẻ o�n, người th�n, t�m thường b�nh đẳng. Đề B� Đạt Đa l�c n�o cũng mang l�ng th�m độc, toan h�m hạ Như Lai, thế m� Đức Thế T�n kh�ng những đ� chẳng lo sợ, o�n giận, m� c�n rủ l�ng thương x�t, ph�ng h�o quang Đại bi, chiếu v�o Đề B� Đạt Đa cho được y�n vui b�nh thản.

Bấy giờ Đức Thế T�n bảo đại ch�ng rằng:

-Kh�ng phải chỉ ở kiếp n�y Đề B� Đạt Đa thường mang l�ng hại ta, m� trong kiếp qu� khứ xa xưa, Đề B� Đạt Đa cũng thường muốn hại ta, nhưng ta cũng lấy l�ng từ bi m� tha thứ v� cứu độ cho.

L�c ấy Ng�i A Nan thấy trong l�ng đại ch�ng đều c� chỗ ngờ, mới từ chỗ ngồi đứng dậy, để hở vai �o b�n phải, đầu gối b�n phải quỳ s�t đất gối b�n phải quỳ s�t đất, chấp tay bạch Phật rằng:

-Bạch Đức Thế T�n! Trong kiếp qu� khứ Đề B� Đạt Đa thường mang l�ng hại Phật, việc đ� như thế n�o?

Phật bảo Ng�i A Nan:

-�ng h�y nghe cho kỹ, t�i sẽ v� �ng m� n�i r� r�ng việc đ�. Ở thời qu� khứ, c�ch đ�y kh�ng biết bao nhi�u năm, c� một nước gọi l� Ba La Nại. Trong nước ấy c� một vị Phật ra đời, hiệu l� Tỳ B� Thi Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n, Phật Tỳ B� Thi ở đời gi�o h�a được mười ngh�n năm th� nhập diệt. Ch�nh ph�p của Ng�i lưu truyền được mười hai ngh�n năn, th� bắt đầu sang thời kỳ Tượng ph�p.

Sau thời kỳ Tượng ph�p, nước Ba La Nại c� �ng Vua t�n l� Ma Ha La X�.� Vua rất th�ng minh v� nh�n đức, lấy ch�nh ph�p trị nước, kh�ng b�c lột nh�n d�n. Vua l�m b� chủ mười s�u nước nhỏ, t�m trăm th�n ấp; c� năm trăm voi trắng v� hai vạn phu nh�n, nhưng kh�ng c� con.� Vua Ma Ha La X� mới l�m lễ kỳ đảo c�c vị Thần s�ng ng�i, n�i rừng v� c�y cối để cầu tự.� Cứ như thế r�ng r� trong mười hai năm, th� hai b� đệ nhất v� đệ nhị phu nh�n đều mang thai.� Được biết tin ấy, Vua hết sức vui mừng, rồi tự tay chăn s�c c�c thức ăn uống, giường m�ng cho hai b� phu nh�n, khiến cho đều được như �.� Sau mười th�ng, đệ nhất phu nh�n sinh ra Th�i tử, th�n h�nh đầy đặn, tướng mạo kh�i ng� v� sắc diện đoan trang.� Đệ nhi phu nh�n cũng sinh được một trai.� Vua thấy sung sướng v� c�ng, liền triệu tập c�c quan văn, v�, c�c nh� xem tướng v� c�c thầy B� La M�n để xem tướng v� đặt t�n cho hai Th�i tử.

Thầy tướng hỏi:

-Khi sinh Th�i tử, c� điềm g� kh�c lạ kh�ng?

Vua đ�p:

-B� mẹ của Th�i tử thứ nhất xưa nay t�nh t�nh vốn xấu xa hay giận dữ, ghen gh�t, tự ki�u, tự đại, nhưng từ khi sinh Th�i tử th� t�nh t�nh kh�c hẳn: H�a nh�, vui vẻ, rộng lượng, khi�m tốn v� l�c n�o cũng tươi cười; gặp ai cũng d�ng lời từ tốn thăm hỏi v� thương y�u mọi người như mẹ thương con

Thầy tướng n�i:

-Đ� l� do c�i ph�c đức của đứa trẻ n�y m� khiến cho cha mẹ thay đổi như thế.� Vậy n�n đặt t�n l� Thiện Hữu Th�i tử.

Thầy tướng lại hỏi:

-Thế c�n đệ nhị phu nh�n khi sinh Th�i tử c� điều g� kh�c lạ kh�ng?

Vua đ�p:

-Đệ nhị phu nh�n xưa nay t�nh t�nh vốn hiền hậu, vui vẻ, n�i năng dịu d�ng, ai cũng qu� mếm, nhưng từ khi mang thai th� t�nh nết đột nhi�n thay đổi: C�u kỉnh, o�n hờn, ghen tỵ, v� hay chửi rủa.

Thấy tướng n�i:

-Đ� l� do c�i nghiệp b�o của đứa trẻ n�y khiến cho b� mẹ thay đổi như thế.� Vậy n�n đặt t�n l� �c Hữu Th�i tử.

Từ đ� hai Th�i tử dần dần kh�n lớn, cho đến năm mười bốn tuổi th� Thiện Hữu Th�i tử tỏ ra rất th�ng minh v� nh�n từ, hay bố th� cho những người ngh�o kh�, n�n cha mẹ rất thương y�u, qu� chuộng.� C�n �c Hữu Th�i tử th� t�nh kh� hung bạo, cha mẹ thường gh�t, kh�ng muốn nh�n mặt, n�n �c Hữu mang l�ng ghen gh�t với anh, hay g�y sự bất h�a, sinh t�m hờn giận v� chỉ muốn l�m hại anh. Một h�m Thiện Hữu Th�i tử c�ng với đo�n người t�y t�ng ra ngo�i th�nh du ngoạn.� Th�i tử thấy người cầy ruộng, lưỡi cầy đưa đến đ�u th� c�n tr�ng dưới đất chạy ra v� lập tức bị những chim ch�c mổ ăn.� Th�i tử thấy thế, b�i ng�i thương x�t v� vốn sinh trưởng trong th�m cung chưa hề thấy việc ấy, n�n mới hỏi người t�y t�ng rằng:

-Tại sao những con vật lại giết hại lẫn nhau vậy? V� tại sao người kia phải l�m việc vất vả như thế?

Người t�y t�ng đ�p:

-Sỡ dĩ Th�i tử c� đất nước l� nhờ ở nh�n d�n; nh�n d�n c� l� nhờ sự ăn uống, sỡ dĩ c� c�i ăn uống l� nhờ ở sự c�y cấy, trồng trọt c�c thứ th�c l�a để nu�i sống con người.

Nghe xong, Th�i tử tỏ vẻ buồn rầu thương cảm.� Rồi đi được một khoảng đường nữa, lại thấy một bọn người, cả đ�n �ng lẫn đ�n b� đang dệt vải, mồ h�i nhễ nhại, tr�ng c� vẻ mệt nhọc. Th�i tử lại hỏi:

-Những người kia l�m g� thế?

T�y t�ng thưa rằng:

-Thưa Th�i tử, họ đang dệt vải để may quần �o cho mọi người che đậy th�n thể v� ngừa sự r�t mướt.

Th�i tử tự nghĩ: V� miếng cơm ăn manh �o mặc m� con người phải vất vả như vậy.� Đi th�m một qu�ng nữa lại thấy người ta đang lột da những con tr�u, con ngựa v� chọc tiết heo, d�, Th�i tử liền hỏi:

-Bọn người kia đang l�m g� m� lại x�u x� những con vật thế kia?

T�y t�ng trả lời:

-Họ l� những người đồ tể, b�n thịt để mưu sinh.

Nghe xong, Th�i tử c� vẻ kinh sợ v� n�i:

-Lạ thay, sao người ta c� thể bất nhẫn như thế được, cậy mạnh hiếp yếu, s�t sinh để mưu sinh m� g�y n�n oan tr�i rồi đền trả nhau trong bao nhi�u kiếp.

Rồi đi được một quảng đường nữa, lại gặp một bọn người bẫy chim, bắt c�, h� hiếp kẻ v� cớ, người khỏe bắt nạt kẻ yếu, Th�i tử lại hỏi:

-Bọn người kia l� g� vậy?

-Thưa Th�i tử, họ đang bẫy chim, bắt c� để đổi lấy miếng cơm ăn manh �o mặc.

Nghe xong, Th�i tử buồn rầu, rơi lệ, thương cho ch�ng ở đời to�n tạo những nghiệp �c, để rồi phải chịu những quả khổ v� c�ng. Th�i tử thấy l�ng thương x�t kh�ng ngu�i, liền sai quay xe trở về cung điện.

Khi về đến cung, Vua cha thấy Th�i tử c� vẻ ưu tư, sầu khổ, mới hỏi nguy�n do, th� Th�i tử đem hết những việc đ� được mục k�ch trong khi du ngoạn ngo�i th�nh, thuật lại cho Vua cha nghe.� Vua n�i:

-Đ� l� những việc tự nhi�n; kh�ng thể tr�nh được vậy con kh�ng n�n buồn rầu, hại cho sức khỏe.

Th�i tử n�i:

-Nay con muốn xin Phụ vương một việc, Phụ vương c� vui l�ng cho con kh�ng?

Vua n�i:

-Con l� người con y�u qu� của cha, vậy � con muốn điều g� cứ n�i, cha sẽ cho con được toại nguyện.

Th�i tử thưa:

-Con muốn xin tất cả những kho t�ng của cải v� lương thực của Phu vương để bố th� cho hết thảy mọi người.

Vua trả lời:

-Tuỳ � con muốn, cha kh�ng hối tiết.

Bấy giờ, Thiện Hữu Th�i tử mới sai quan giữ kho mở c�c của kho v� d�ng năm trăm con voi lớn chở c�c thứ của b�u ra bốn cửa th�nh truyền cho nh�n d�n khắp trong nước ai cần thức ăn, �o mặc v� của cải, cứ tự � đến m� lấy.� L�c đ� danh tiếng của Th�i tử lừng lẫy t�m phương.� D�n ch�ng khắp nơi k�o đến v� chỉ trong một thời gian ngắn đ� hết hai phần ba của cải trong c�c kho t�ng.� Vi�n quan coi kho liền v�o t�u Vua rằng:

-T�u Bệ hạ! Th�i tử đ� cho hết hai phần ba của cải trong c�c kho, xin Bệ hạ h�y nghĩ lại.

Vua n�i:

-Kh�ng n�n l�m tr�i � Th�i tử.

Một l�c sau c�c quan lại họp nhau để b�n bạc v� cho rằng: Sở dĩ Quốc gia được hưng thịnh l� nhờ v�o c�c kho t�ng, nay kho t�ng hết sạch của cải, th� Quốc gia l�m nguy.� B�n xong, c�c quan lại v�o t�u Vua:

-T�u Bệ hạ! Th�i tử đ� d�ng hết hai phần ba của cải trong kho t�ng, xin Bệ hạ can ngăn Th�i tử.

Vua trả lời:

-Trẵm kh�ng d�m l� tr�i � con trẵm, vậy c�c khanh h�y từ từ t�m c�ch can ngăn Th�i tử.

H�m sau Thiện Hữu Th�i tử v�o kho th� kh�ng thấy quan giữ kho đến m� cửa kho th� kh�a chặt.� Th�i tử sai người đi mời quan giữ kho, nhưng kh�ng gặp.� Th�i tử tỏ vẻ bực m�nh:

-Sao vi�n quan coi kho m� d�m l�m tr�i � ta? Hay Phụ vương ta đ� ra lệnh như vậy?

N�i xong, Th�i tử sực tỉnh lại, liền tự nghĩ rằng: �Người con c� hiếu thảo, kh�ng n�n ph� t�n của cải của cha mẹ, ta h�y tự t�m lấy của b�u để bố th� ch�ng sinh.� Nếu ta kh�ng thể cấp dưỡng đầy đủ thức ăn, �o mặc cho hết thảy ch�ng sinh được như �, th� sao c� thể gọi l� con của một vị Đại vương?�

Nghĩ như thế rồi, Th�i tử mới triệu tập c�c quan văn v� để thảo luận.� Th�i tử hỏi:

-Người ta l�m nghề g� th� kiếm được nhiều của nhất?

Vị đệ nhất Đại thần thưa:

-Ở đời, muốn được giầu c� trước hết l� phải c�y cấy trồng trọt, v� mất �t vốn m� lại được nhiều lời.

Vị Đại thần kh�c lại thưa:

-C�i nghề đưa lại nhiều lợi tức nhất l� nghề chăn nu�i, l� v� s�c vật sinh nở rất mau.

Lại c� một vị Đại thần nữa n�i:

-Ai muốn trở n�n đại ph� th� phải xuống biển t�m c�c thứ bảo vật.� Nếu được vi�n ngọc Ma Ni Bảo Ch�u th� tha hồ m� cấp dưỡng cho hết thảy ch�ng sinh, khiến cho đều được đầy đủ như � muốn.

Thiện Hữu Th�i tử n�i:

-Duy c� c�ch ấy l� hợp � ta nhất.

Lập tức Th�i tử cho c�c quan giải t�n rồi v�o cung t�u với Vua cha:

-Nay con muốn xuống biển t�m c�c thứ bảo ch�u, xin Phụ vương chấp thuận.

Nghe lời n�i ấy, như s�t đ�nh b�n tai, nh� Vua nghẹn ng�o n�i với Th�i tử:

-Giang sơn đất nước n�y v� kho t�ng của b�u kia đều thuộc quyền sở hữu của con, t�y � sử dụng, h� tất phải xuống biển t�m ch�u b�u? Con vốn sinh trưởng trong th�m cung, sống tr�n nhung lụa, nay phải d�i dầu sương gi�, đ�i kh�t n�ng lạnh, lấy ai săn s�c.� Hơn nữa, giữa biển cả m�nh m�ng, bao nhi�u tai nạn, n�o �c quỷ độc long, s�ng dồn gi� dập, nước xo�y đ� ngầm, c� k�nh c� mập, ngh�n vạn người ra đi , chỉ một v�i người đến đ�ch.� Nay con lại xin xuống biển th� việc ấy cha kh�ng thể cho được.

L�c đ�, Thiện Hữu Th�i tử liền nằm phủ phục xuống đất m� t�u với Vua cha rằng:

-Nếu cha mẹ kh�ng cho con được xuống biển t�m ch�u th� con sẽ bỏ mệnh nơi đ�y chứ trọn kh�ng đứng dậy.

Bấy giờ, nh� Vua v� c�c phu nh�n thấy như thế, th� mắt nh�n nhau m� kh�ng n�i n�n lời.� Một l�c sau mới đến khuy�n giải Th�i tử rằng;

-Con h�y dậy ăn uống đi.

Th�i tử n�i:

-Nếu Cha mẹ kh�ng cho con được toại nguyện, con nhất định sẽ chết nhịn đ�i đến chết.

Vua cha v� c�c phu nh�n �u sầu khổ n�o, kh�c l�c thảm thương, cứ như thế cho đến trọn một ng�y m� Th�i tử cũng kh�ng ăn uống.� Rồi hai ng�y, ba ng�y cho đến s�u ng�y tr�i qua, Th�i tử cũng kh�ng hề lay chuyển.� Cha mẹ lo sợ qu� n�n đến ng�y thứ bảy mới vỗ về khuy�n nhủ Th�i tử:

-Con h�y dậy ăn uống đi! C�i th�n n�y nhờ c� ăn uống mới sống được, nếu kh�ng ăn uống th� tất phải chết.

Th�i tử n�i:

-Nếu cha mẹ nhất định kh�ng cho con xuống biển t�m ch�u th� con sẽ chết tại đ�y, kh�ng bao giờ đứng dậy.

Bấy giờ b� đệ nhất phu nh�n t�u Vua rằng:

-Con n� quyết ch� như thế, th� kh� c� thể l�m lay chuyển được.� Vậy nỡ n�o ta nh�n con bỏ mệnh nơi đ�y? Vậy xin Bệ hạ h�y rủ l�ng thương m� cho con xuống biển th� may ra c�n hy vọng phần n�o trong mu�n một, chứ nếu kh�ng cho th� chắc chắn con n� sẽ chết ngay đ�y.

Nh� Vua thấy kh�ng thế n�o ngăn cản nổi, n�n đ�nh phải bằng l�ng.� Bấy giờ Thiện Hữu Th�i tử đứng dậy vui mừng, lễ ch�n phụ vương.� C�c cung phi thể nữ v� trăm ngh�n người xung quanh đều hỏi nhau:

-Th�i tử c�n sống hay chết?

Vua trả lời:

-H�n nay Th�i tử đ� trở dậy, vui vẻ ăn uống như thường.

Vua hỏi Th�i tử:

-Mục đ�ch con muốn xuống biển t�m của b�u g�?

Th�i tử trả lời:

-T�u Phụ vương, con muốn t�m cho được vi�n ngọc Ma ni bảo ch�u để cấp dưỡng cho hết thảy ch�ng sinh, khiến cho kh�ng c�n thiếu thốn.

Bấy giờ nh� Vua mới truyền lệnh khắp trong nước, n�i rằng:

-Thiện Hữu Th�i tử muốn xuống biển t�m ngọc Ma ni bảo ch�u, nếu ai chịu đi với Th�i tử th� khi trở về, ta sẽ ban cho của cải d�ng trong bảy đời kh�ng phải thiếu thốn.� Ta sẽ sắm đầy đủ thuyền b� v� cung cấp lương thực đi đường? Khi nghe lệnh ấy, năm trăm người vui mừng tụ họp, rồi đến t�u Vua:

-Mu�n t�u Bệ hạ! Ch�ng t�i xin t�nh nguyện đi theo Th�i tử.

Thuở bấy giờ, ở nước Ba La Nại, c� một nh� h�ng hải rất th�ng thạo c�c đường biển nhưng đ� t�m mươi tuổi, n�n mắt đ� mờ.� Vua Ba La Nại, đến tận nơi n�i với nh� h�ng hải rằng:

-Trẫm chỉ c� một người con, từ xưa chưa hề đi đ�u, m� nay lại muốn xuống biển t�m ngọc, n�n Trẫm đến cảm phiền khanh c�ng đi để hướng dẫn con Trẫm.

Nghe Vua n�i thế, nh� h�ng hải qu� x�c động n�n cất tiếng kh�c, rồi t�u Vua rằng:

-T�u Bệ hạ! Giữa biển cả m�nh m�ng, c� rất nhiều nguy hiểm v� gian khổ, mu�n ngh�n người ra đi m� chỉ c� một v�i người đến đ�ch, tại sao Bệ hạ lại để cho Th�i tử dấn th�n v�o con đường hiểm ngh�o như vậy?

Vua n�i:

-Th�i tử quyết ch� xin đi, Trẫm đ� nhiều ng�y khuy�n giải m� Th�i tử kh�ng nghe.� Cho n�n, v� qu� thương con m� Trẫm kh�ng d�m l�m tr�i � Th�i tử.� Nghe xong, nh� h�ng hải phải tu�n theo mệnh lệnh nh� Vua để c�ng đi với Th�i tử.

Bấy giờ Thiện Hữu Th�i tử chuẩn bị h�nh trang đầy đủ cho năm trăm người rồi sai người chở ra b�i biển. L�c đ� em Th�i tử l� �c Hữu tự nghĩ rằng: �Xưa nay cha mẹ thường y�u qu� Thiện Hữu hơn ta, nay Thiện Hữu lại đi ra biển t�m ngọc b�u, nếu ng�y kia được ngọc đem về, th� chắc chắn cha mẹ lại c�ng y�u qu� Thiện Hữu hơn nữa m� gh�t bỏ ta.� Nghĩ như thế rồi, �c Hữu Th�i tử liền đến xin nh� Vua, cho ph�p c�ng đi với Thiện Hữu xuống biển t�m ch�u.� Vua n�i:

-T�y � ngươi.� Giữa đường nếu gặp tai nạn th� anh em phải che chở cho nhau.

L�c tới biển, Thiện Hữu Th�i tử d�ng bảy c�i neo, neo thuyền lại bảy ng�y trước khi ra khơi.� Mỗi buổi s�ng, khi mặt trời vừa mọc, Thiện Hữu Th�i tử đ�nh một hồi trống rồi tuy�n bố rằng:

-Tất cả mọi người, ai muốn xuống biển th� cứ mặc nhi�n, nếu ai c�n quyến luyến cha mẹ, vợ con, anh em v� c�c th� vui ở đời, th� h�y n�n trở về, chứ đừng v� t�i m� đi theo. Tại sao vậy? V� giữa biển cả m�nh m�ng, c� nhiều tai nạn, trong mu�n ngh�n người đi th� chỉ một v�i người đến đ�ch.

Trong khi tuy�n bố như thế, nếu tất cả mọi người đều giữ mặc nhi�n, th� nhổ một chiếc neo m� g�c l�n mạn thuyền.� Ng�y n�o cũng tuy�n bố như thế cho đến ng�y thứ bảy th� tất cả bảy chiếc neo đều được nhổ l�n v� bắt đầu giương buồm cho thuyền ra khơi.

Nhờ ph�c đức v� l�ng từ bi của Th�i tử n�n mọi nguời đ� vượt qua biển cả m� đến được n�i Tr�n Bảo b�nh an v� sự.� Khi đến nơi, Thiện Hữu Th�i tử liền đ�ng một hồi trống rồi tuy�n bố rằng:

-C�c ngươi n�n biết, đường s� xa xăm, nay đ� đến nơi, vậy c�c ngươi phải mau mau thu lượm lấy của b�u m� trở về, c�ng sớm c�ng hay. Nhưng của b�u ở đ�y rất nặng v� qu� gi�, ở c�i Di�m Ph� Đề kh�ng c� vật g� s�nh kịp, vậy c�c ngươi đừng c� tham lam chở nhiều, sợ nặng qu� m� thuyền đắm giữa d�ng, kh�ng về đến nơi, th� thật l� uổng c�ng kh� nhọc.

Dặn d� xong xu�i, Th�i tử c�ng mọi người chia tay, n�i rằng:

-C�c ngươi cứ y�n t�m trở về, ta c�n đi nữa để t�m cho được ngọc Ma ni bảo ch�u.

Bấy giờ, Thiện Hữu Th�i tử v� nh� h�ng hải hướng đạo tiến l�n, đi được bảy ng�y th� đến một chỗ nước chỉ s�u đến đầu gối; lại đi bảy ng�y nữa th� đến một chỗ nước s�u đến cổ; lại tiến th�m bảy ng�y nữa, vượt qua một lớp ph� sa th� đến một b�i biển, m� c�t to�n bằng bạch ng�n.� Người hướng đạo hỏi:

-Đất n�y bằng thứ g�?

Th�i tử đ�p:

-Đất n�y to�n bằng bạch ng�n.

Người hướng đạo lại n�i:

Th�i tử h�y nh�n xa ra bốn ph�a xem c� d�y n�i Bạch Ng�n n�o kh�ng?

-Ph�a Đ�ng Nam c� một d�y n�i Bạch Ng�n xuất hiện.

-Con đường n�y sẽ dẫn đến ch�n d�y n�i ấy.

Khi tới n�i Bạch Ng�n rồi, người hướng đạo n�i với Th�i tử:

-Bấy giờ ta n�n đến n�i Kim Sơn.

Nhưng l�c đ� người hướng đạo cảm thấy mỏi mệt, kiệt sức, liền nằm xuống v� n�i với Th�i tử:

-T�i thấy trong người yếu qu�, chắc kh�ng được bao l�u nữa t�i sẽ bỏ mạng nơi đ�y. Vậy Th�i tử h�y hăng h�i l�n, từ đ�y đi về ph�a Đ�ng chừng bảy ng�y nữa, sẽ tới n�i Kim Sơn, rồi từ n�i Kim Sơn đi bảy ng�y nữa sẽ đến một nơi m� đất to�n bằng hoa sen đỏ thắm, đi qua nơi n�y, th� đến một c�i th�nh Thất Bảo, nền th�nh to�n bằng ho�ng kim, lầu g�c bằng bạch ng�n, những tấm b�nh phong bằng ngọc san h� đỏ, những lưới tr�n ch�u mắc ph�a tr�n, bảy lần h�o lũy to�n bằng lưu ly. Đ� l� th�nh của Đại Hải Long Vương. Trong tai b�n phải của vị Long Vương ấy c� một vi�n ngọc Ma Ni Như � Bảo Ch�u. Th�i tử n�n đến m� xin.� Nếu được vi�n ngọc ấy, th� c� thể l�m cho khắp c�i Di�m Ph� Đề đầy đủ c�c thứ của b�u, thức ăn, �o mặc, thuốc thang v� ca nhạc vui tươi.� N�i t�m lại, hết thảy ch�ng sinh cần c�i g� l� t�y � được thỏa m�n, cho n�n gọi l� Như � Bảo Ch�u. Nếu Th�i tử được vi�n ngọc ấy th� chắc chắn sẽ được toại nguyện xưa.� N�i xong, người hướng đạo tr�t hơi thở cuối c�ng.

Bấy giờ, Thiện Hữu Th�i tử �m lấy x�c người hướng đạo m� kh�c l�c thảm thiết. Người hướng đạo chết đi, Th�i tử đ� mất một người tin cậy. Sau khi phủ c�t v�ng mai t�ng cho nh� h�ng hải, Thiện Hữu Th�i tử đi nhiễu bảy v�ng, l�m lễ rồi từ biệt.

Từ đấy, Th�i tử đi thẳng đến n�i Kim Sơn, qua n�i Kim Sơn th� thấy hoa sen m�u sanh mọc khắp mặt đất.� Dưới những b�ng sen, c� nhiều rắn độc cũng m�u xanh. Loại rắn đ� rất độc cũng m�u xanh. Lo�i rắn đ� rất độc hại: N� cắn cũng chết, chạm x�t v�o n� cũng chết, v� n� phun nọc độc cũng chết. Những con rắn độc đ� quấn lấy cuống b�ng sen, giương mắt le lưỡi m� nh�n Th�i tử. L�c đ� Thiện Hữu Th�i tử liền nhập Từ bi qu�n, rồi nhờ năng lực Từ bi dẫm l�n hoa sen m� đi, thẳng tới cung điện Long Vương, m� những rắn độc kh�ng hề cắn hại.� Bốn b�n cung điện Long Vương c� bảy lần h�o lũy, trong c�c h�o lũy ấy rất nhiều rồng độc, m�nh quấn lấy nhau, giao đầu nh�n nhau m� giữ cửa th�nh.

Khi Thiện Hữu Th�i tử đến ngo�i cửa th�nh th� thấy to�n rồng độc. Th�i tử liền vận dụng từ t�m v� tự nghĩ rằng: �Nếu c�i th�n ta đ�y m� bị những con rồng độc kia s�t hại, th� hết thảy ch�ng sinh ở c�i Di�m Ph� Đề đều sẽ mất lợi �ch lớn.�

Bấy giờ Th�i tử giơ tay phải l�n, bảo những con rồng độc rằng:

-C�c ngươi n�n biết, ta nay v� hết thảy ch�ng sinh, muốn được yết kiến Long Vương.

Ngay l�c ấy, tất cả c�c rồng độc mở đường cho Th�i tử đi qua.� Th�i tử đi hết lần h�o lũy thứ bảy th� đến cửa th�nh.� Ở đ�y, Th�i tử thấy hai người ngọc nữ, phục sức bằng nhung tơ, yểu điệu thướt tha.� Th�i tử mới hỏi:

-C�c ngươi l� ai?

Ngọc nữ trả lời:

-Ch�ng t�i l� những tỳ nữ của Long Vương, c� bổn phận giữ cửa th�nh ngo�i.

Đoạn Th�i tử tiến v�o cửa giữa, lại thấy bốn người ngọc nữ phục sức to�n bằng bạch ng�n.� Th�i tử hỏi:

-C� phải c�c tiểu thư l� cung phi của Long Vương kh�ng?

Ngọc nữ trả lời:

-Kh�ng phải. Ch�ng t�i chỉ l� tỳ nữ của Long Vương, c� phận sự canh g�c cửa giữa th�nh.

Th�i tử lại v�o cửa trong thấy t�m n�ng ngọc nữ, phục sức bằng ho�ng kim.� Th�i tử hỏi:

-C�c tiểu thư l� người thế n�o?

Ngọc nữ trả lời:

-Ch�ng t�i l� tỳ nữ giữ cửa của Long Vương.

Th�i tử n�i:

-C�c tiểu thư h�y v� t�i v�o b�o cho Đại Hải Long Vương biết l� c� Thiện Hữu Th�i tử, con Vua nước Ba La Nại, ở c�i Di�m Ph� Đề muốn được yết kiến Long Vương.

C�c ngọc nữ liền v�o t�u Long Vương. Long Vương nghe xong lấy l�m lạ, mới tự nghĩ rằng: �Nếu kh�ng phải l� con người c� đầy đủ phước đức v� thiện t�m th� kh�ng thể n�o vượt qua được những khoảng đường xa xăm đầy nguy hiểm m� đến đ�y được.� Nghĩ như thế rồi, Long Vương mới ra tận cửa để đ�n rước Thiện Hữu Th�i tử v�o cung.

Cung điện của Long Vương to�n bằng lưu ly, giường nằm, t�a ngồi l�m bằng thất bảo, �nh s�ng ch�i ngời, nh�n v�o l�a mắt. Long Vương mời Thiện Hữu Th�i tử ngồi, rồi c�ng chuyện tr�.� Nh�n đ�, Th�i tử thuyết ph�p cho Long Vương nghe, n�i về c�ng đức của sự bố th�, c�ng d�ng v� ph�c b�o ở c�i người v� c�i trời. Nghe xong, Đại Hải Long Vương thấy l�ng vui sướng, mới hỏi Th�i tử:

-Người đ� vượt bao nhi�u tr�ng dương đến đ�y, mục đ�ch muốn t�m vật g�?

Th�i tử n�i:

-T�u Đại vương, hết thảy ch�ng sinh ở c�i Di�m Ph� Đề chỉ v� miếng cơm ăn, manh �o mặc m� phải chịu khổ v� c�ng.� Nay t�i kh�ng quản đường xa, vượt bao gian khổ v� hiểm ngh�o, đến đ�y mục đ�ch chỉ để xin vi�n ngọc Như � Bảo Ch�u trong tai b�n tr�i của Đại vương mang về cấp dưỡng cho hết thảy ch�ng sinh, khiến cho đều được ấm no đầy đủ.

Long Vương n�i:

-Xin Th�i tử h�y ở lại đ�y bảy ng�y để t�i c� dịp được c�ng d�ng.

Thiện Hữu Th�i tử nhận lời mời của Long Vương. Sau bảy ng�y, Long Vương đưa vi�n ngọc Ma Ni Bảo Ch�u biếu Th�i tử. Nhận ngọc rồi, Th�i tử từ biệt Long Vương để trở về c�i Di�m Ph� Đề.� L�c đ� Đại Hải Long Vương sai c�c Long thần tiễn đưa Th�i tử bay tr�n hư kh�ng m� đi, n�n chẳng bao l�u đ� đến bờ biển c�i Di�m Ph� Đề.

Khi tới nơi, Thiện Hữu Th�i tử gặp em l� �c Hữu, mừng rỡ hỏi rằng:

-Những người đồng h�nh hiện nay ở đ�u?

�c Hữu Th�i tử đ�p:

-Thưa anh, thuyền ch�ng em bị đắm v� tất cả mọi người đều chết, duy c�n em, nhờ b�m chặt lấy một tử thi dạt v�o đ�y n�n mới sống s�t, của b�u mất hết, kh�ng c�n một vật g�.

Thiện Hữu Th�i tử n�i:

-Ở đời c� của b�u n�o đ�ng trong hơn c�i th�n ta? Của b�u tuy mất nhưng em được sống s�t, thế l� qu� lắm rồi.

�c Hữu Th�i tử n�i:

-Kh�ng phải thế.� Người ta chẳng th� chết trong cảnh gi�u c� c�n hơn l� sống trong cảnh ngh�o khổ.

Thiện Hữu n�i:

-Ai n�i như vậy?

�c Hữu trả lời:

-Em đ� từng đến chỗ tha ma v� được nghe ma quỉ n�i như thế.

Thiện Hữu Th�i tử bản t�nh thật th�, mới đem chuyện n�i thực với �c Hữu nghe:

-Tuy em mất hết của b�u, nhưng đừng c� lo, anh đ� được vi�n ngọc Như � Ma Ni Bảo Ch�u của Vua Long Vương đ�y rồi.

�c Hữu hỏi:

-Thế anh để ở đ�y?

Thiện Hữu trả lời:

-Anh kết trong b�i t�c.

Nghe xong, �c Hữu sinh l�ng ghen gh�t, lo buồn �o n�o, liền tự nghĩ rằng: �Xưa nay, cha mẹ ta thường thi�n vị, thương y�u Thiện Hữu hơn ta, nay Thiện Hữu lại được Ma Ni Bảo Ch�u đem về, th� chắc cha mẹ sẽ thương y�u gấp bội m� gh�t bỏ ta như thấy gai g�c.�

Nghĩ như thế rồi, �c Hữu mới n�i với anh:

-Được vi�n ngọc ấy th� qu� lắm. Giữa khoảng đường n�y, phải n�n giữ g�n cẩn thận.

Bấy giờ Thiện Hữu, giơ vi�n ngọc ở trong b�i t�c ra, đưa cho �c Hữu xem v� dặn rằng:

Khi n�o em mệt m� ngủ th� anh canh giữ; nếu anh m� ngủ th� em phải tr�ng chừng.

Khi Thiện Hữu ngủ, đến lượt �c Hữu giữ ngọc, Th� �c Hữu liền d�ng hai thanh tr�c nhọn đ�m v�o mắt anh cướp ngọc m� chạy.� B�y giờ Thiện Hữu tri h� l�n v� gọi em bảo rằng:

-�c Hữu! �c Hữu! Kẻ cước đến đ�m v�o mắt anh m� lấy ngọc.

Nhưng kh�ng thấy �c Hữu trả lời.� Thiện Hữu c�ng lo sợ, buồn rầu v� k�u to l�n rằng: �C� lẽ em ta đ� bị cướp giết mất rồi.�� Tiếng k�u thảm thiết động đến quỷ thần.� L�c đ� thần c�y thương t�nh, đến b�o cho Thiện Hữu biết rằng:

-Em nh� ngươi l� �c Hữu, ch�nh l� kẻ cướp đ� đ�m v�o mắt ngươi để đoạt lấy vi�n ngọc m� đi rồi. Nay nh� ngươi c�n gọi �c Hữu l�m g� cho tốn hơi mệt sức.

Nghe thần c�y n�i thế, Thiện Hữu Th�i tử buồn b� nghẹn ng�o, sầu đau khổ �o n�o.

N�i về �c Hữu Th�i tử, khi cướp được vi�n ngọc Bảo Ch�u rồi, trở về bản quốc, ra mắt Phụ vương, d�ng vi�n ngọc qu� m� t�u rằng:

-T�u Phụ vương, con nhờ c� ph�c đức m� được sống s�t, Thiện Hữu Th�i tử v� những người đồng h�nh v� bạc ph�c n�n đ� bỏ mạng ngo�i khơi.

Vua v� c�c phu nh�n nghe �c hữu n�i như thế liền cất tiếng than kh�c, vật v� buồn rầu qu� đến ngất lăn ra đất. Người chung quanh lấy nước lạnh rửa mặt cho Vua, hồi l�u mới tỉnh.� L�c đ� Vua v� phu nh�n hỏi �c Hữu rằng:

-L�m thế n�o m� ngươi c� thể đem được vi�n ngọc n�y về?

Nghe Vua hỏi, �c Hữu thấy l�ng quặn đau, đứt từng kh�c ruột, kh�ng n�i n�n lời.� B�n đem vi�n ngọc chon ở trong vườn.

C�n về phần Thiện Hữu Th�i tử, sau khi bị đ�m v�o hai mắt trở n�n m� l�a, đi lại rờ rẵm, kh�ng c�n biết đường lối nữa.� Đương l�c đau khổ, lại th�m đ�i kh�t, cầu sống cũng kh�, m� mong chết cũng kh�ng được.� Cứ thế lần m� đi m�i.� Một ng�y kia, đến nước của Vua Lợi Sư Bạt. Vua Lợi Sư Bạt trước đ� hứa với Vua Ba La Nại sẽ gả con cho Thiện Hữu Th�i tử.

Vua Lợi Sư Bạt mướn một người chăn b� t�n l� Lưu Chinh để chăn dắt một đ�n b� gồm năm trăm con. H�m ấy, v� qu� mỏi mệt, lại kh�ng thấy lối đi, n�n Thiện Hữu Th�i tử mới ngồi xuống giữa đường.� L�c đ�, đ�n b� gi�nh nhau chạy tới, con đầu đ�n liền đứng lại, �n ngang Thiện Hữu khiến cho những con kh�c kh�ng thể dẫm phải. Sau khi đ�n b� qua hết con đầu đ�n mới đi.� Nhưng n� đi được v�i bước lại quay đầu trở lại, rồi lấy lưỡi liếm hai mắt của Th�i tử để nhổ hai thanh tr�c nhọn ra.

Bấy giờ, người chăn b� từ ph�a sau đi tới, thấy Thi�n Hữu ngồi giữa đường, hỏi rằng:

�ng l� ai?

Thiện Hữu tự nghĩ: �Nếu ta thuật lại tất cả c�c việc đ� sảy ra, th� chắc chắn em ta sẽ bị khổ.� Nghĩ xong, liền trả lời người chăn b�:

-T�i l� một kẻ m� l�a, đi ăn xin.

Nhưng người chăn b� thấy kẻ ăn m�y c� một tướng mạo kh�c thường mới bảo rằng:

-Nh� t�i gần, mời �ng h�y v�o, t�i xin cấp dưỡng.

Rồi người chăn b� đưa Thiện Hữu về nh�, sắp c�c thức ăn uống đầy đủ v� dặn mọi người trong nh� rằng:

-C�c người h�y săn s�c, hầu hạ người n�y cũng như săn s�c ta vậy.

Cứ như thế, được hơn một th�ng th� người nh� bắt đầu ch�n ng�n v� n�i với nhau rằng: Nh� m�nh kh�ng được dư dật, l�m thế n�o c� thể cung phụng người m� n�y m�i được.�

Nghe những lời n�i ấy, Thiện Hữu thấy l�ng buồn b�, thao thức suốt đ�m, đến s�ng h�m sau, liền n�i với người chủ nh� (người chăn b�):

-Nay t�i muốn đi.

Người chăn b� hỏi:

-C� điều g� kh�ng được vừa �, m� �ng muốn đi.

Thiện Hữu trả lời:

-Kh�ng c� điều g� cả, v� thực t�nh t�i kh�ng d�m l�m phiền �ng m�i.� Nếu �ng c� l�ng thương t�i, xin �ng l�m ơn cho t�i một c�y đ�n tranh, rồi đưa t�i đến một th�nh, ấp, hoặc th�n, x� c� đ�ng d�n cư để t�i lần hồi kiếm ăn.

Người chủ nh� đ�nh phải theo � muốn của Thiện Hữu v� sau khi đ� mua cho Thiện Hữu một c�y đ�n tranh, dắt Thiện Hữu đến th�nh Vua Lợi Sư Bạt, nơi nhiều d�n ch�ng nhất, rồi trở về nh�.

Thiện Hữu c� t�i gảy đ�n tranh �m thanh trầm bổng, du dương l�m cho ai nghe cũng phải say m�, ng�y ngất.� Do đ� tất cả mọi người kẻ �t người nhiều gom g�p để cung cấp cho Thiện Hữu đầy đủ cơm ăn �o mặc, kh�ng phải đ�i r�ch.� Kh�ng những thế, m� Thiện Hữu lại c�n dư dật để cấp dưỡng cho năm trăm h�nh khuất tr�n khắp c�c nẻo đường trong th�nh Vua Lợi Sư Lạt đều được no đủ.

Nh� Vua c� một khoảng vườn tr�i c�y rất xanh tốt, thường bị chim ch�c ph� t�n. Người coi vườn mới bảo Thiện Hữu rằng:

-Nếu �ng vui l�ng đuổi chim ch�c cho t�i, t�i sẽ cung dưỡng �ng đầy đủ.

-T�i l� người m�, l�m sao đuổi chim ch�c được?

Người coi vườn n�i:

-T�i đ� c� c�ch.� T�i sẽ buộc những chiếc kh�nh nhỏ v�o lưới, rồi giăng l�n ngọn c�y, �ng ngồi dưới gốc c�y, khi n�o nghe tiếng chim k�u, th� �ng chỉ việc giật những đầu d�y l� đủ.

Thiện Hữu trả lời:

-Như thế th� t�i c� thể l�m được.

Rồi người coi vườn dắt Thiện Hữu đến ngồi dưới gốc c�y, dặn d� rồi đi. Trong khi ngồi rỗi, Thiện Hữu lấy đ�n dạo chơi, cho khu�y khỏa.� L�c đ� con g�i Vua Lợi Sư Bạt c�ng c�c thị tỳ v�o vườn thưởng ngoạn.� Nghe tiếng đ�n văng vẳng, C�ng ch�a nh�n về ph�a gốc c�y th� thấy một người m�. C�ng ch�a đến nơi hỏi rằng:

-�ng l� ai?

Thiện Hữu trả lời:

-T�i l� một kẻ h�nh khất m� l�a.

C�ng ch�a nghe rồi, sinh l�ng thương mến, kh�ng muốn xa l�a.� Vua sai người ra t�m, nhưng C�ng ch�a nhất định kh�ng về, lại bảo thị t�:

-H�y về mang cơm ra đ�y cho ta.

Người hầu đem cơm đến, C�ng ch�a c�ng người m� ăn uống xong, rồi về t�u Vua rằng:

-Xin Phụ vương cho con được chung sống với người m� n�y, cho được m�n nguyện của con.

Vua Lợi Sư Bạt n�i:

-Con l� người đi�n hay bị ma l�m hay sao m� lại đi sống chung với một người m�? Con kh�ng biết rằng trước đ�y cha mẹ đ� hứa gả con cho Th�i tử Thiện Hữu, con Vua Ba La Nại sao? Hiện nay Thiện Hữu xuống biển t�m ch�u chưa về m� con lại đ�i l�m vợ người m� l� lẽ g�?

C�ng ch�a trả lời:

-Mặc dầu thế, nhưng ta chết th� th�i, chứ con nhất định kh�ng thể xa l�a được.

Nghe con n�i một c�ch quả quyết như thế, nh� Vua cũng kh�ng d�m l�m tr�i � con, đ�nh phải sai người đưa người m� về một căn ph�ng vắng vẻ rồi đ�ng cửa lại.� L�c đ� C�ng ch�a mới đến chỗ người m�, n�i rằng:

-Ch�ng biết kh�ng, nay thiếp muốn c�ng ch�ng kết nghĩa vợ chồng?

Thiện Hữu n�i:

-N�ng l� con g�i nh� ai m� muốn c�ng t�i kết duy�n chồng vợ?

C�ng ch�a trả lời:

-Thiếp l� con Vua Lợi Sư Bạt.

Thiện Hữu n�i:

-N�ng l� C�ng ch�a con Vua m� t�i chỉ l� một kẻ h�nh khất m� l�a, l�m sao ăn ở với nhau được?

C�ng ch�a trả lời:

-Thiếp sẽ hết l�ng cung k�nh v� phụng dưỡng ch�ng, kh�ng d�m tr�i �.

Sau khi sống chung với nhau được ba th�ng, một h�m, C�ng ch�a c� việc cần phải đi m� kh�ng chồng biết, m�i đến chiều mới về. Khi đến nh�, Thiện Hữu tr�ch:

-N�ng l�n l�t ra ngo�i m� kh�ng cho t�i biết.� Đi m�i đến giờ mới về?

C�ng ch�a trả lời:

-Thiếp kh�ng l�n l�t.

Thiện Hữu n�i:

-L�n l�t hay kh�ng, ai m� biết được.

C�ng ch�a buồn rầu, kh�c l�c sướt mướt, mới thề nguyện rằng:

-Nếu Thiếp c� h�nh động l�n l�t thật, th� xin cho hai mắt ch�ng cứ m� như thế m�i, bằng kh�ng th� xin cho một mắt của ch�ng trở lại s�ng suốt như xưa.

Vừa thề nguyện xong, th� một mắt của Thiện Hữu bỗng chớp chớp rồi mở bừng như xưa, xanh biếc, s�ng quắc, như một v� sao lấp l�nh giữa khoảng trời xanh! Bấy giờ được thấy C�ng ch�a.� C�ng ch�a mới hỏi:

-Thế n�o, ch�ng c� tin thiếp kh�ng?

Thiện Hữu mỉn cười, C�ng ch�a n�i tiếp:

-Ch�ng thật l� v� ơn. Thiếp l� con g�i của một vị Đại vương m� ch�ng chỉ l� một người h�n hạ, thiếp đ� hết l�ng phụng sự m� ch�ng kh�ng tin thiếp.

Thiện Hữu n�i:

-N�ng kh�ng biết t�i l� ai?

-Ch�ng l� một người h�nh khất, chứ c�n ai? C�ng ch�a trả lời.

-Kh�ng phải. T�i l� Thiện Hữu Th�i tử, con Vua Ba La Nại.

C�ng ch�a n�i

-Ch�ng thật ngu si, đi�n dại, sao ch�ng d�m n�i như thế?

Thiện Hữu Th�i tử, con Vua Ba La Nại xuống biển t�m ch�u chưa về, ch�ng d�m nhận m�nh l� Thiện Hữu, ăn n�i c�n dỡ thiếp kh�ng tin được.

Thiện Hữu n�i:

-T�i từ thuở nhỏ đến giờ, chưa từng n�i dối.

C�ng ch�a n�i:

-D� thật hay dối, ai m� tin được.

Thiện Hữu n�i:

-Nếu t�i n�i dối n�ng th� c�n một mắt t�i cứ m� m�i m�i, nhược bằng t�i n�i thật th� khiến cho mắt đ� b�nh phục lại như trước cho n�ng chứng kiến lời n�i của t�i.

Vừa n�i dứt lời, th� mắt kia của Thiện Hữu trở lại s�ng suốt như xưa, kh�ng kh�c.� Khi hai mắt Thiện Hữu b�nh phục th� diện mạo s�ng suốt, th�n h�nh đầy đủ, đẹp đẽ tuyệt vời, kh�ng ai s�nh kịp.� C�ng ch�a thấy thế, l�ng sinh vui mừng, như thấy Hiền Th�nh, nh�n khắp th�n thể mắt kh�ng muốn chớp, vội v�ng v�o cung t�u với Phụ vương:

-T�u Phụ vương, chồng con đ�y ch�nh l� Thiện Hữu.

Vua n�i:

-Ngươi l� người si m�, đi�n cuồng, bị ma quỷ �m ảnh n�n mới d�m n�i thế.� Thiện Hữu Th�i tử xuống biển t�m ch�u chưa về, nay ngươi lại nhận kẻ h�nh khất kia l� Th�i tử.

C�ng ch�a trả lời:

-T�u Phụ vương, con kh�ng d�m n�i dối. Xin Phụ vương h�y dời g�t ngọc đến xem.

Nghe con m�nh n�i chắc như thế, nh� Vua cũng muốn ra xem coi thực hư thế n�o.� quả nhi�n, khi nh�n thấy, nh� Vua nhận ngay ra Thiện Hữu Th�i tử. L�ng thấy bối rối, nh� Vua tự nghĩ: �Nếu Vua Ba La Nại được biết chuyện n�y, sẽ tr�ch ta kh�ng �t.� Nghĩ rồi liền xin lỗi Thiện Hữu Th�i tử, n�i rằng:

-Quả thật Trẫm kh�ng biết.

Th�i tử Thiện Hữu n�i:

-Xin Phụ vương h�y v� con m� ban thưởng cho người chăn b�.

Vua Lợi Sư Bạt liền lấy v�ng bạc, lương thực v� y phục thưởng cho người chăn b� v� cho lu�n cả năm trăm con b�.� Người chăn b� mừng rỡ v� khen ngợi kh�ng xiết.� Lại tự nghĩ rằng: ��n nghĩa của ta đối với Thiện Hữu Th�i tử kh�ng đ�ng bao nhi�u m� Th�i tử đền đ�p trọng hậu như thế n�y, thật ta kh�ng xứng đ�ng!� Nghĩ rồi, đứng giữa c�ng ch�ng m� n�i to l�n rằng:

-�Ở đời, hễ gieo nh�n th� hưởng quả.� M� c�i quả b�o của sự bố th� thật lớn lao kh�ng thể nghĩ b�n.

L�c đ� kh�ng biết bao nhi�u người thấy thế l�ng sinh vui mừng, sung sướng v� đều ph�t t�m bố th� để cứu khổ hết thảy, cầu chứng đạo quả th�nh Phật.

Bấy giờ tr�n hư kh�ng, c�c Thi�n thần khen ngợi v� t�n th�n đại ch�ng m� n�i rằng:

-Qu� h�a thay! Qu� h�a thay! Đ�ng như vậy!

Lại n�i về Thiện Hữu Th�i tử, khi chưa xuống biển t�m ch�u, l�c ở trong cung c� nu�i một trăm con chim nhạn.� Th�i tử rất qu� ch�ng v� tự tay cho ch�ng ăn uống.� Một h�m Mẫu hậu đến chỗ chim nhạn v� n�i với ch�ng rằng:

-Khi Th�i tử c�n ở nh�, thường thương y�u chăm s�c c�c ngươi nay Th�i tử xuống biển chưa về, kh�ng biết sống chết thế n�o, vậy c�c ngươi c� thương nhớ Th�i tử kh�ng?

Nghe Mẫu hậu n�i, đ�n chim nhạn cất tiếng k�u ai o�n, thảm sầu, rồi l�m ra hiệu như muốn được đi t�m Th�i tử.� Bấy giờ Mẫu hậu viết thư buộc v�o cổ chim nhạn.� Nhạn vỗ c�nh tung bay, lượn tr�n kh�ng một v�ng qua cung điện, rồi nhắm thẳng ph�a biển bay đi.� Mẫu hậu thấy thế, sinh l�ng tin tưởng, chắc chắn phen n�y sẽ được biết tin tức con m�nh, sống chết ra sao.

Chim bay ra biển, t�m khắp đ� đ�y, kh�ng thấy Th�i tử, mới quay trở về đất liền. Khi bay qua nước Vua Lợi Sư Bạt, th� xa xa tr�ng thấy Th�i tử đang ngồi ở trước cung điện nh� Vua.� Chim liền đ�p xuống, đến trước Th�i tử, l�u lo vui mừng.� Th�i tử cầm lấy phong thư, cung k�nh mở ra, đọc xong mới biết, Phụ vương v� Mẫu hậu đ�m ng�y than kh�c, nhớ thương Th�i tử, đến nỗi hai mắt mờ đi.� Đoạn Th�i tử viết thư thuật lại cho Phụ vương b� Mẫu hậu biết tất cả những sự việc xảy ra, rồi lại buộc v�o cổ chim nhạn, khiến đem về d�ng cho Phụ vương v� Mẫu hậu.� Chim nhạn sung sướng băng m�nh theo gi�, kh�ng bao l�u đ� về đến nước Ba La Nại.

Phụ vương v� Mẫu hậu được thư của Th�i tử, vui mừng kh�n xiết. Xem thư xong, mới biết Th�i tử bị em l� �c Hữu h�m hại để đoạt lấy ngọc Ma Ni Bảo Ch�u. Trong cơn đau đớn, khổ n�o, nh� Vua liền hạ lệnh bắt �c Hữu Th�i tử, g�ng c�m, rồi giam v�o ngục tối. Đoạn sai sứ sang n�i với Vua Lợi Sư Bạt rằng:

-Sao Bệ hạ cứ giữ Th�i tử khiến ch�ng t�i phải buồn khổ?

Bấy giờ Vua Lợi Sư Bạt vội v�ng cho người sắp đặt xe ngựa, v� h�nh trang, rồi cử một đo�n hộ tống, k�o cờ x�, nổi �m nhạc m� tiễn đưa Th�i tử v� C�ng ch�a về nước Ba La Nại.

Được biết tin Th�i tử trở về, Phu vương v� Mẫu hậu v� c�ng sung sướng, cưỡi voi lớn, khởi ca nhạc, đốt trầm hương, treo cờ x�, ra tận ngo�i xa m� đ�n rước Th�i tử.� Nh�n d�n trong nước, lớn, b�, gi� trẻ, nghe tin Th�i tử trở về b�nh an, vui mừng kh�n xiết, c�ng ra đ�n rước.

Khi đến nơi Thiện Hữu Th�i tử đến trước cha mẹ, c�i đầu đ�nh lễ Phụ vương v� Mẫu hậu, v� mắt đ� mờ, kh�ng tr�ng r� h�nh dung của Th�i tử, b�n lấy tay sờ người Th�i tử hỏi rằng:

-Ngươi c� phải l� con ta Thiện Hữu Th�i tử kh�ng? Cha mẹ thương nhớ con v� lo buồn qu� mới đến nỗi thế n�y.

Thiện Hữu Th�i tử l�m lễ, thăm hỏi cha mẹ xong, mới quay lại cảm tạ c�c qu�n thần v� nh�n d�n trong nước, rồi cho họ giải t�n.

Bấy giờ Thiện Hữu Th�i tử t�u Phụ vương rằng:

-Em con l� �c Hữu hiện giờ ở đ�u?

-Con kh�ng n�n nhắc đến con người độc �c ấy nữa. Hiện nay n� đang bị giam trong ngục tối, kh�ng thể bu�ng tha được. Vua trả lời với Th�i tử Thiện Hữu.

Thiện Hữu Th�i tử n�i:

-Xin Phụ vương h�y ph�ng th�ch �c Hữu cho anh em con được gặp nhau.

Thiện Hữu xin Vua ba bốn lần, Vua mới bằng l�ng cho mở cửa ngục v� đưa �c Hữu tới.� L�c đ� �c Hữu, tay ch�n bị xiềng x�ch, cổ phải mang g�ng, đến gặp Thiện Hữu. Thiện Hữu thấy thế, liền xin cha mẹ cho ph�p được th�o g�ng c�m, xiềng x�ch cho em, rồi �m lấy �c Hữu d�ng lời th�n mật, thương y�u m� hỏi rằng:

-Em c� mệt nhọc lắm kh�ng? Em đ� mang hộ vi�n ngọc Bảo Ch�u về cho anh, hiện giờ em để ở đ�u?

Hỏi như thế đến ba lần, �c Hữu mới n�i:

-Ch�n ở trong vườn ấy.

Thiện Hữu Th�i tử sai người ra vườn đ�o lấy vi�n ngọc, rồi đến trước cha mẹ, quỳ xuống, thắp hương v� ch� nguyện rằng:

-Nếu ngọc n�y nếu thật l� Như � bảo ch�u, h�y l�m cho hai mắt cha mẹ ta trở lại s�ng suốt như xưa.

Vừa n�i ch� nguyện xong, th� mắt của nh� Vua v� Ho�ng hậu b�nh phục.� L�c đ� cha mẹ được nh�n thấy mặt con, l�ng thấy v� c�ng sung sướng, xiết nỗi vui mừng.

S�ng sớm h�m sau, nhằm ng�y mười lăm, Thiện Hữu Th�i tử tắm gội sạch sẽ, thay y phục mới, l�n tr�n lầu cao, thắp hương lễ b�i vi�n ngọc Như � bảo ch�u m� ph�t nguyện rằng:

-Ta v� hết thảy ch�ng sinh ở c�i Di�m Ph� Đề, đ� phải chịu bao nhi�u t�n khổ mới cầu được vi�n ngọc Bảo ch�u n�y.� Ta nguyện rằng: Hết thảy ch�ng sinh, nhờ ngọc Bảo ch�u n�y, từ nay kh�ng c�n phải thiếu thốn, khổ sở nữa, đều được đầy đủ y�n vui.

Bấy giờ một cơn gi� lớn từ phương Đ�ng thổi đến, đ�nh tan m�y m�, bầu trời trở n�n quang đ�ng, s�ng sủa; tất cả những vật nhơ bẩn, r�c rưới h�i thối ở c�i Di�m Ph� Đề đều c�ng tan biến, theo l�n gi� cuốn.� Rồi nhờ sức nhiệm mầu của vi�n ngọc Ma Ni Bảo Ch�u, một trận mưa tr�t xuống khắp c�i Di�m Ph� Đề.� Tất cả c�c s�ng ng�i, ao, hồ, h�o, rạch, đều tr�n ngập th�c gạo, v� c�c thức mỹ vị thơm ngon. Sau lại mưa xuống c�c thứ y phục thượng hảo v� khuy�n v�ng, v�ng xuyến. Sau c�ng mưa xuống v�ng bạc, bảy b�u, v� c�c nhạc cụ. N�i t�m lại, hết thảy những thứ ch�ng sinh cần d�ng, đều được sung t�c.

Bồ T�t v� ph�t t�m đại từ bi, tu hạnh bố th�, cấp dưỡng hết thảy ch�ng sinh, khiến cho đều được đầy đủ y�n vui, l� như thế đ�.

Phật bảo Ng�i A Nan:

-Vua Ba La Nại bấy giờ l� Phụ vương của ta; Mẫu hậu bấy giờ, nay l� Th�n mẫu ta, Ma Gia phu nh�n, �c Hữu Th�i tử nay l� Đề B� Đạt Đa, c�n Thiện Hữu Th�i tử nay ch�nh l� ta, Th�ch Ca Như Lai vậy.� N�y �ng A Nan! Ở kiếp qu� khứ, Đề B� Đạt Đa thường mang �c t�m hại ta như thế, m� ta vẫn lấy l�ng từ bi nhẫn nhục, cứu khổ ban ơn, phương chi ng�y nay ta đ� th�nh Phật.

Khi Phật n�i ph�p n�y, c� trăm ngh�n người chứng được quả Tu Đ� Ho�n cho đến quả A La H�n.� Lại c� trăm ngh�n người ph�t t�m A Nậu Đa La Tam Niệu Tam Bồ Đề, cho đến v� lượng trăm ngh�n ch�ng sinh đều ph�t t�m Thanh Văn v� T�m B�ch Chi Phật.

Bấy giờ Ng�i A Nan bạch Phật rằng:

-Bạch Thế T�n, kinh n�y n�n gọi l� g�? V� ch�ng con phải phụng tr� như thế n�o?

Phật n�i:

-Kinh n�y gọi l�: Kinh Phật B�o �n Phương Tiện Cấp T�c Nhất Thiết Ch�ng Sinh.

Đại ch�ng nghe Phật n�i rồi, vui mừng l�m lễ lui ra.

Lại nữa, Đề B� Đạt Đa tuy được theo Phật xuất gia, nhưng l�ng ghen gh�t s�u nặng, chỉ cầu danh lợi, n�n d� c� đọc tụng rất nhiều kinh điển, nhưng cũng kh�ng tho�t được tội khổ trong địa ngục A Tỳ.� Đề B� Đạt Đa kết bạn th�n với Th�i tử A X� Thế, hai người rất thương y�u v� tin cậy nhau.� Một h�m, Đề B� Đạt Đa bảo Th�i tử A X� Thế:

-Anh h�y l�n l�m Vua đi, v� t�i sẽ l�m Phật.

-Việc đ� kh�ng thể được v� Vua cha h�y c�n.

-Anh phải t�m c�ch giết Vua cha v� t�i sẽ toan mưu hại Phật, rồi sau, anh l�n l�m t�n Vương, t�i sẽ l�m t�n Phật, c�ng chung gi�o h�a ch�ng sinh, thế c� kho�i kh�ng?

Th�i tử A X� Thế nghe lời x�i dục của Đề B� Đạt Đa, mới về giết cha, rồi l�n l�m Vua nước Ma Kiệt Đ�.

Bấy giờ Đề B� Đạt Đa n�i với Vua A X� Thế rằng:

-Nay t�i muốn giết Phật để l�n l�m Phật.

-Phật c� nhiều thần th�ng, biết trước việc ch�ng ta đ� nghĩ g� rồi, vậy l�m thế n�o giết được? Hơn nữa, Phật c�n c� c�c vị đại đệ tử ở b�n cạnh như: X� Lợi Phất, Đại Mục Kiền Li�n v� A N�u L�u Đ� v.v�

-Đại vương h�y cố gi�p t�i.

Th�i tử A X� Thế n�i:

-Gi�p bằng c�ch n�o?

Đề B� Đạt Đa trả lời:

-Đại vương phải ra lệnh cấm, kh�ng ai được c�ng d�ng thức ăn �o mặc cho c�c Tỷ Khưu.

L�c đ� A X� Thế vương truyền lệnh rằng:

-Nếu ai c�ng d�ng thức ăn �o mặc cho c�c Tỷ Khưu, sẽ bị chặt ch�n tay.

Khi ấy Phật v� c�c đệ tử đang ở trong n�i Kỳ X� Quật.� Sau khi lệnh nh� Vua được tuyền đi, kh�ng ai d�m c�ng d�ng Phật, cho n�n Phật v� c�c vị đệ tử đi khất thực đều trở về kh�ng, cứ như thế cho đến bảy ng�y.� L�c đ� Ng�i X� Lợi Phất, v� c�c vị đại đệ tử phải d�ng thần th�ng, đến c�c phương kh�c để khất thực.� Bấy giờ Đề B� Đạt Đa n�i với Vua A X� Thế rằng:

-Nay c�c đại đệ tử Phật đều đi vắng, chỉ c� một m�nh Như Lai ở nh�, Đại vương h�y cho người đến thỉnh Phật v�o cung c�ng trai.� Một mặt cho năm trăm con voi đen hung dữ uống rượu thật say, nếu Phật nhận lời mời m� v�o th�nh, l�c đ� thả đ�n voi say ra cho ch�ng gi�y chết.

A X� Thế vương nghe theo kế ấy, liền cho người đến thỉnh Như Lai.� Phật nhận lời mời của nh� Vua rồi c�ng năm trăm vị La H�n tiếng v�o th�nh Vương X�.� L�c đ� A X� Thế sai thả năm trăm con voi say ra, ch�ng hung hăng x�ng đột, th�i th� c�y gẫy, tường xi�u, cất tiếng gần th�t, nhắm thẳng ph�a Như Lai m� chạy tới.� Khi ấy năm trăm vị La H�n sợ h�i qu� b�n bay l�n hư kh�ng, quyện quanh ph�a tr�n Phật, c�n A Nan th� b�m chặc lấy Như Lai, lo sợ kh�ng thế n�o được.� Như Lai liền vận dụng sức từ bi, giơ tay phải l�n, rồi từ năm đầu ng�n tay, ph�ng ra năm con sư tử lớn, h� miệng gầm rống, năm trăm con voi say, kinh ho�ng, ng� vật ra đất.

Bấy giờ đại ch�ng v�y quanh Như Lai, tiến v�o cung.� Vua A X� Thế vương liền ra đ�n rước, thỉnh Phật an tọa, rồi cầu xin s�m hối, m� bạch Phật rằng:

-Bạch Thế T�n! Đ� kh�ng phải lỗi tại t�i, m� ch�nh tại Đề B� Đạt Đa vậy.

Phật n�i:

-Đại vương, t�i cũng biết thế, kh�ng những ở kiếp n�y Đề B� Đạt Đa cũng thường mang �c t�m hủy hại t�i, nhưng nhờ sức từ bi, t�i đều được an to�n.

A X� Thế vương chấp tay bạch Phật rằng:

-Bạch Thế T�n, trong kiếp qu� khứ, Đề B� Đạt Đa hủy hại Như Lai, việc đ� như thế n�o?

Phật bảo A X� Thế:

-H�y nghe cho kỹ! T�i sẽ v� Đại vương m� n�i r� việc ấy.� C�ch đ�y kh�ng biết bao nhi�u kiếp, c� một �ng Vua chỉ th�ch ăn thịt chim nhạn.� Nh� Vua sai một người chuy�n đi thả lưới bắt chim.� L�c ấy, một đ�n năm trăm chim nhạn từ phương Bắc bay qua ph�a Nam, con đầu đ�n rủi ro sa lưới.� Người đ�nh bẫy vui mừng, từ trong kh�m l� chạy ra vồ lấy con nhạn.� Khi đ� một con nhạn kh�c, k�u than thảm thiết, quanh quẩn kh�ng bay đi.� Người đ�nh bẫy liền giương cung bắn, kh�ng những kh�ng sợ cung t�n, m� con nhạn ấy c�n đ�p xuống rồi lăn v�o con nhạn đầu đ�n.� C�n bầy nhạn tr�n kh�ng cũng bồi hồi lui tới, nhất định kh�ng bay đi.� Người đ�nh bẫy thấy con nhạn k�u than thảm thiết, miệng tr�o ra m�u, mới tự nghĩ rằng: �Lo�i chim mu�n m� c�n biết thương mến nhau, đến nỗi kh�ng tiếc th�n mệnh như thế n�y, sao ta lại c� thể nhẫn t�m giết hại ch�ng được?� Nghĩ như thế rồi, liền mở lưới thả chim nhạn ra.� Sau khi được thả, hai con nhạn cất tiếng k�u vui mừng, vỗ c�nh bay l�n, rồi c�ng với bầy nhạn tr�n kh�ng, quấn qu�t lấy nhau m� bay đi.

Bấy giờ người đ�nh bẫy về t�u Vua rằng:

-T�u Bệ hạ! H�n nay thần bẫy được một con nhạn đầu đ�n, lẽ phải đem về d�ng Bệ hạ, nhưng một con nhạn kh�c, k�u than thảm thiết, đến tr�o m�u miệng, kh�ng sợ cung t�n, bồi hồi kh�ng đi.� Thần thấy cảnh ấy, mủi l�ng, thương x�t, liền thả ch�ng ra.� Khi được thả ra, nhạn liền ca h�t vui mừng, rồi c�ng bầy nhạn, quấn quyện với nhau m� bay đi.

Nghe xong, nh� Vua tỏ vẻ buồn thảm, tự nghĩ: �Lo�i chim th� m� c�n biết thương y�u, che chở nhau như thế.�

Nghĩ rồi, liền ph�t từ t�m v� từ đ� nh� Vua thề kh�ng ăn thịt nhạn v� kh�ng sai bắt chim nữa.

Đại vương n�n biết, nh� Vua bấy giờ, nay ch�nh l� Đại vương vậy; người bẫy chim bấy giờ, nay l� Đề B� Đạt Đa; con nhạn k�u thương thảm thiết đến tr�o m�u miệng, nay l� A Nan; bầy nhạn tr�n kh�ng nay l� năm trăm vị La H�n, c�n con nhạn đầu đ�n bấy giờ ch�nh l� th�n Như Lai vậy.� H�m nay đ�y, A Nan thấy l�ng thường x�t, lưu luyến Như Lai cũng như xưa, kh�ng kh�c, c�n năm trăm vị La H�n bay l�n hư kh�ng cũng như nầy nhạn xưa vậy.� Đề B� Đạt Đa l�c n�o cũng muốn l�m hại Như Lai, nhưng nhờ sức từ bi, Như Lai thường được an ổn.

Khi Phật n�i ph�p ấy, th� trăm ngh�n người chứng quả Tu Đ� Ho�n cho đến quả A La H�n, hoặc ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.� Cho đến t�m Thanh Văn v� t�m B�ch Chi Phật.

�� *

Lại nữa, Đề B� Đạt Đa �c t�m kh�ng dứt, chỉ muốn t�m c�ch hại Phật, mới tự nghĩ rằng; �Nay ta phải nu�i m�ng tay cho d�i, khiến cho thật sắc, lấy thuốc độc nh�t v�o trong, rồi đến chỗ Như Lai, giả vờ v�o lễ ch�n Phật, l�c đ� d�ng mười m�ng tay c�o cấu ch�n Phật, cho thuốc độc ngấm v�o th� chắc Phật phải chết.�

Nghĩ xong, Đề B� Đạt Đa nhất định l�m theo kế ấy.� �t l�u sau Đề B� Đạt Đa đến chỗ Như Lai, v�o lễ ch�n Phật, rồi c�o cấu thật mạnh, nhưng thuốc độc biến th�nh cam lồ, n�n th�n Như Lai kh�ng hề đau đớn.

Lại nữa Đề B� Đạt Đa vẫn chưa toại nguyện, rồi lại tự nghĩ: �H�m nay Như Lai đang ngồi dưới ch�n n�i Kỳ X� Quật, ta h�y l�n đỉnh n�i, lấy một tảng đ� lăn xuống để giết Phật.� Nghĩ xong liền l�n đỉnh n�i, lăn đ� xuống l�m cho ng�n ch�n Như Lai bị thương, nhưng ta lấy l�ng từ bi, coi kẻ o�n, người th�n đều b�nh đẳng.

Lại nữa, ở đời qu� khứ xa xưa, c�ch đ�y kh�ng biết bao nhi�u kiếp, bấy giờ c� một vị Phật ra đời, hiệu l� Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ,Thế Gian Giải, V� Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật Thế T�n.� Sau khi Đức Phật ấy nhập diệt, trong đời tượng ph�p, c� một vị Tỷ Khưu, ngồi thiền định một m�nh trong rừng.� Tỷ Khưu thường c� con rận, sợ n� x�c n�o trong khi ngồi thiền, mới giao ước với rặn rằng:

-L�c ta ngồi thiền, ngươi phải lặng lẽ, nằm y�n một chỗ, kh�ng được x�c n�o.

Con rận tu�n theo.� Một l�c sau c� con vắt đến b�n, hỏi con rận rằng:

-Sao m� th�n thể ch� b�o tốt thế kia?

Rận đ�p:

-T�i sống nhờ �ng chủ đ�y, thường tu thiền định, v� bảo t�i ăn uống c� giờ giấc, t�i l�m theo, n�n th�n thể mới được b�o tốt, đẹp đẽ như thế n�y.

-T�i cũng muốn l�m theo ch�, c� được kh�ng?

-T�y � b�c.

Thế l� con vắt b�m chặt lấy vị Tỷ Khưu đang ngồi thiền m� h�t m�u.� L�c đ� vị Tỷ Khưu thấy l�ng phiền n�o, liền cởi �o ra v� đốt ngay đi.

Phật n�i:

-Vị Tỷ khưu tọa thiền bấy giờ nay l� Đại Ca Diếp, con vắt n�y l� Đề B� Đạt Đa, c�n con rận n�y l� th�n ta vậy.

Xưa kia, v� lợi dưỡng m� Đề B� Đạt Đa muốn l�m hại ta, cho đến ng�y nay ta đ� th�nh Phật, cũng v� ham danh lợi, m� Đề B� Đạt Đa l�m cho th�n Phật chảy m�u, n�n mặc dầu đang c�n sống m� phải đọa v�o địa ngục.� Đề B� Đạt Đa thường mang l�ng th�m độc, hủy hại Như Lai, nếu n�i cho đầy đủ việc đ�, th� c�ng kiếp cũng kh�ng hết được.� Thế m� l�c n�o ta cũng đem l�ng từ bi, thương x�t Đề B� Đạt Đa, v� ch�nh ta thường gặp Đề B� Đạt Đa n�n mới ch�ng chứng đạo Bồ Đề.� Bởi nhớ trọng ơn ấy n�n ta thường đem l�ng tha thứ.

Bấy giờ đức Như Lai liền sai A Nan đi đến địa ngục, để thăm hỏi, Đề B� Đạt Đa xem chịu khổ thế n�o.� A Nan phụng mệnh ra đi.� Khi đến ngo�i cửa địa ngục, A Nan n�i với vi�n cai ngục l� ngưu đầu A B�ng rằng:

-Xin gọi hộ t�i Đề B� Đạt Đa.

-Ng�i muốn h�i Đề B� Đạt Đa n�o? Chư Phật ở qu� khứ đều c� Đề B� Đạt Đa.

-T�i muốn gọi Đề B� Đạt Đa của Phật Th�ch Ca M�u Ni.

Bấy giờ A B�ng v�o b�o cho Đề B� Đạt Đa biết c� A Nan đứng ngo�i, hiện muốn được gặp.� Đề B� Đạt Đa liền ra v� n�i với A Nan:

-Mời A Nan h�y v�o.� Như Lai vẫn c�n thương nhớ đến t�i ư?

-Như Lai cho t�i đến hỏi thăm �ng c� thể chịu được những nỗi thống khổ ở đ�y kh�ng?

-T�i ở trong địa ngục A Tỳ n�y, cũng như một vị Tỷ Khưu đ� thể nhập được c�i th� vui ở c�i trời Tam Thiền.

Phật n�i:

-C�c bậc đại Bồ T�t, tu c�c ph�p Phương tiện để tiếp dắt ch�ng sinh, th� d� c� phải chịu sinh tử v� c�c nỗi thống khổ, cũng kh�ng lấy thế l�m lo. Nếu ai bảo Đề B� Đạt Đa thực l� kẻ �c nh�n, phải đọa địa ngục A Tỳ, th� người đ� kh�ng hiểu.

Bấy giờ đức Như Lai liền v� đại ch�ng m� n�i r� c�i mật hạnh nhiệm mầu v� c�c ph�p đại phuơng tiện, của Đề B� Đạt Đa.� Khi ấy v� lượng trăm ngh�n Bồ T�t chứng V� sinh Ph�p nhẫn, v� lượng trăm ngh�n người mở l�ng V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c v� v� lượng trăm ngh�n người chứng quả Tu Đ� Ho�n cho đến quả A La H�n. Từ tr�n hư kh�ng, Thi�n Thần mưa c�c thứ hoa, rải khắp đại ch�ng, trỗi thi�n kỹ nhạc, ph�ng �nh s�ng lớn, rồi ca ngợi rằng:

-Qu� h�a thay, Đức Như Lai n�i Ph�p chưa từng c� vậy!

Khi ấy hết thảy đại ch�ng nghe Phật n�i Ph�p xong, sung sướng vui mừng, rồi c�i đầu l�m lễ lui ra.

Kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n

Q1�� Q2�� Q3�� Q4�� Q5�� Q6�� Q7

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Hán Dịch: Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Th�̣p

Vi�̣t Dịch: Th�ch Ch�nh Tiến - Th�ch Quảng Độ

Quyển Thứ Năm

07. PH�̉M TỪ BI THỨ BẢY

L�c đ� đại ch�ng v�y quanh đức Thế T�n, c�ng d�ng, cung k�nh, t�n trọng t�n th�n.� Khi ấy Đức Như Lai v� muốn cứu ch�ng sinh khỏi c�i khổ trong ba c�i, ti�u trừ năm m�n phiền n�o v� mười điều r�ng buộc, khiến hết thảy ch�ng sinh đều được giải tho�t v�o cảnh Niết B�n y�n vui n�n Ng�i mới mở l�ng từ bi s�u xa m� chỉ b�y hai thứ ruộng ph�c: Một l� ruộng ph�c hữu vi; hai l� ruộng ph�c v� vi.� Ruộng ph�c hữu vi l� cha mẹ; ruộng ph�c v� vi l� Sư trưởng, Chư Phật, Ph�p, Tăng v� c�c vị Bồ T�t.

Nếu ch�ng sinh hết l�ng phụng dưỡng c�ng d�ng, sẽ được ph�c b�o v� c� thể tiến đến th�nh đạo Bồ Đề.

Bấy giờ Đức Thế T�n bảo Ng�i X� Lợi Phất, c�c vị đại đệ tử v� c�c h�ng Bồ T�t rằng: �C�c �ng n�n biết, chẳng bao l�u nữa Như Lai sẽ v�o Niết B�n.�� Khi nghe Phật n�i như thế, Ng�i X� Lợi Phất cảm thấy th�n thể rụng rời, đau đớn như cắt, buồn rầu, thương x�t qu� đến ngất đi v� ng� xuống đất.

Người xung quanh lấy nước lạnh rửa mặt cho Ng�i, hồi l�u mới tỉnh.� Ng�i liền đứng dậy, chấp tay, đọc b�i kệ ca khen ngợi c�ng đức của Phật rằng:

Phật như nhạc c�i trời,

Nghe kh�ng bao giờ ch�n,

Phật sắp nhập Niết B�n,

Hết thảy đều mất lợi.

Bể sinh tử năm ngả,

V� như vũng b�n nhơ,

Bị �i dục r�ng buộc,

Ngu si kh�ng xa l�a.

Kiếp xưa tu ch�nh đạo,

Bố th� kh�ng ph�n biệt

Từ l�ng mi ph�ng quang,

Soi tỏ kh�ng hạng định,

Mắt tựa �nh trăng rằm,

Chiếu khắp mười phương c�i,

Khiến ch�ng sinh tr�ng thấy,

Hết thảy đều vui mừng.

N�i trăm ngh�n kệ, t�n th�n Phật xong, Ng�i X� Lợi Phất c�i đầu lễ ch�n Đức Thế T�n, nhiễu quanh trăm ngh�n v�ng, rồi n�i với đại ch�ng v� Thi�n, Long, Quỷ thần, Nh�n, Phi nh�n rằng:

�Nầy c�c Thiện nam tử! Lạ thay! C�i thế gian n�y trở th�nh hư kh�ng, khổ thay! C�i thế gian n�y tan biến.� Đau đớn thay, c�i thế gian n�y nguy ngập! C�y cầu diệu ph�p, nay sắp hư hoại c�y đạo cao tột, nay sắp gẫy n�t cột phướn diệu bảo, nay sắp nghi�n ngả; mặt trời Phật Ph�p sắp lặn n�i đại Niết B�n gần ng�y sụp đổ!�

Đại ch�ng nghe rồi, l�ng sinh sợ h�i, v� c�ng kinh ngạc.� Mặt trời mờ x�m, n�i non nghi�ng ngửa, tr�i đất rung động.

Bấy giờ Ng�i X� Lợi Phất đứng giữa đại ch�ng, n�i b�i kệ rằng:

T�i thấy th�n tướng Phật,

Như n�i v�ng ch�i lọi,

Tướng đẹp, đủ oai đức

Danh thơm c�n mu�n thuở.

N�n si�ng tu tinh tiến,

Để ra ngo�i ba c�i,

Lựa chọn mọi nghiệp l�nh,

Niết B�n vui hơn hết.

Đọc b�i kệ ấy để an ủi đại ch�ng rồi, Ng�i X� Lợi Phất vận dụng thần th�ng, bay l�n hư kh�ng, h�a th�nh một ngh�n voi b�u, đứng quyện lấy nhau, hướng một ngh�n đầu ra ngo�i; mỗi con voi c� bảy ng�, tr�n mỗi ng� c� bảy c�i ao, trong mỗi ao c� bảy b�ng sen, tr�n mỗi đ�i sen c� bảy vị h�a Phật, mỗi vị h�a Phật đều c� X� Lợi Phất đứng hầu b�n cạnh; mỗi một X� Lợi Phất ph�ng ra những luồng �nh s�ng lớn, chiếu khắp mười phương v� lượng thế giới để chi�u tập những ch�ng sinh c� duy�n với Phật ph�p.

Khi những ch�ng sinh đ� đến rồi, Ng�i X� Lợi Phất lại hiện ra th�n lớn, chật c�i hư kh�ng, sau lại biến th�n nhỏ lại m� nhẩy xuống đất; hoặc lửa trong th�n bốc ch�y bừng bừng, hoặc nước trong� m�nh phun ra cuồn cuộn, tr�n ngập hư kh�ng.

Sau khi đ� hiện trăn ngh�n v� số c�c thứ thần biến như thế, Ng�i từ tr�n hư kh�ng xuống, đến chỗ đại ch�ng, thuyết ph�p để chỉ dạy những điều lợi �ch, y�n vui, khiến cho v� lượng ch�ng sinh mở l�ng Bồ Đề.

Lại c� trăm ngh�n người chứng được quả Tu Đ� Ho�n cho đến đạo A La H�n v� h�ng ức triệu người ph�t t�m Thanh Văn v� t�m B�ch Chi Phật.

Sau khi l�m những việc lợi �ch ấy rồi, Ng�i X� Lợi Phất n�i với đại ch�ng rằng: �T�i sẽ kh�ng thể y�n l�ng m� nh�n Đức Như Lai v�o Niết B�n.�� N�i xong liền bay l�n hư kh�ng v� d�ng lửa thần th�ng, tự đốt ch�y m�nh m� chứng nhập Niết B�n trước.

Khi ấy đại ch�ng nh�n Ng�i X� Lợi Phất, mắt kh�ng muốn chớp, l�ng sinh thương tiếc, vật v� kh�c than, mặt trời lu mờ, tr�i đất chuyển động.� Rồi trăm ngh�n đại ch�ng, thu lượm X� lợi, x�y th�p c�ng d�ng, v�y quanh Ng�i X� Lợi Phất, đau khổ, sầu thương, l�ng sinh m� man, qu�n mất ch�nh niệm.

L�c bấy giờ Đức Như Lai d�ng sức từ bi h�a l�m X� Lợi Phất đứng giữa đại ch�ng.� Thấy thế, mọi người đều c�ng vui mừng, những nỗi buồn khổ ti�u tan, v� hết thảy ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

L�c đ�, Ng�i A Nan, nhờ thần lực của Phật, biết r� trong l�ng mọi người đều c� chỗ ngờ vực, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, sửa lại �o để hở vai b�n phải, đầu gối b�n phải quỳ s�t đất, chấp tay cung k�nh m� bạch Phật rằng: �Bạch Đức Thế T�n, tại sao Ng�i X� Lợi Phất lại vội v�ng nhập diệt trước Đức thế t�n, khiến cho đại ch�ng buồn rầu, đau khổ như vậy?�

Phật bảo Ng�i A Nan v� đại ch�ng rằng: �Chẳng những ng�y nay �ng X� Lợi Phất mới nhập diệt trước Như Lai, m� ở những kiếp qu� khứ xa xưa cũng kh�ng nỡ thấy thấy ta nhập diệt trước�.

Ng�i A Nan bạch Phật rằng: �Bạch Đức Thế T�n, trong những kiếp qu� khứ Ng�i X� lợi Phất đều nhập diệt trước Đức Phật, vậy việc đ� như thế n�o, xin Đức Thế T�n n�i cho ch�ng con r�.�

Phật bảo Ng�i A Nan: �ng h�y nghe cho kỹ:

C�ch đ�y một A tăng kỳ kiếp, bấy giờ c� nước gọi l� Ba La Nại, Vua nước ấy t�n l� Đại Quang Minh, l�m b� chủ s�u mươi tiểu quốc v� t�m trăm th�n x�.� Vua Đại Quang Minh vốn c� từ t�m, bố th� hết thảy, kh�ng tr�i � người.

C�ng thời ấy, c� một �ng Vua nhỏ ở nước l�ng giềng thường mang l�ng o�n gh�t.

Vua Đại Quang Minh, h�ng th�ng cứ đến ng�y trai, d�ng năm trăm con voi, chở c�c thứ ch�u b�u của cải, �o mặc, thức ăn đến một c�i chợ lớn v� ngo�i bốn cửa th�nh để bố th� cho mọi người.

Bấy giờ những nước th� địch v� những kẻ o�n gh�t thấy Vua Đại Quang Minh bố th� tất cả, kh�ng tr�i � người, liền đua nhau đến lấy c�c thức ăn, �o mặc, v�ng bạc, ch�u b�u đem đi.

Khi ấy, �ng Vua nhỏ nước l�ng giềng nghe thấy đức bố th� của Vua Đại Quang Minh, sinh l�ng ghen gh�t.� �ng liền triệu tập quần thần để xem c� thể đến nước Ba La Nại xin c�i đầu của Vua Đại Quang Minh.� Trong đ�m quần thần kh�ng ai d�m l�nh sứ mạng đ�.� Vua lại truyền lệnh, n�i rằng: �Nếu người n�o d�m sang nước Ba La Nại để xin đầu của Vua Đại Quang Minh th� sẽ được thưởng một ngh�n c�n v�ng.�

L�c ấy c� một người B� La M�n xin đi v� xin nh� Vua cấp đủ lương thực cho cuộc h�nh tr�nh.� Nước ấy c�ch Ba La Nại hơn s�u ngh�n dặm, nh� Vua cung cấp đầy đủ h�nh trang v� giục người B� La M�n l�n đường.

Khi người B� La M�n đến ranh giới nước Ba La Nại, th� đất liền chấn động, chim mu�ng sợ h�i, bỏ chạy tứ t�n, mặt trời bị che lấp, mặt trăng th� lu mờ; c�c v� tinh t� mất vị tr� thường, cầu v�ng đỏ, đen, trắng, ng�y đ�m thường hiện sao băng.� Tất cả suối, hồ, ao, giếng trong xứ đều cạn; hoa quả, c�y cối tốt đẹp xanh tươi đều trở n�n kh� h�o.

L�c người B� La M�n đến th�nh Ba La Nại, đứng ở ngo�i cửa, th� thần giữ cửa bảo người canh g�c rằng: �Người B� La M�n đại �c n�y từ phương xa đến, muốn xin đầu Vua Đại Quang Minh, ngươi chớ cho v�o�.

Người B� La M�n phải ở ngo�i cửa th�nh mất bảy ng�y, kh�ng thể v�o được.

Một h�m, y n�i với người g�c cửa rằng: �T�i từ phương xa tới đ�y, muốn được yết kiến nh� Vua�.

Người g�c cửa liền v�o t�u Vua: �T�u Bệ hạ, c� một người B� La M�n từ phương xa đến, muốn được bệ kiến, hiện đang ở ngo�i cửa.�� Vua nghe thấy thế, tức tốc ra đ�n tiếp, như con được gặp cha.� Vua ch�o mừng trước rồi, hỏi rằng: �Đường x� xa x�i, nay Ng�i mới đến, Ng�i c� mệt mỏi lắm kh�ng?�.� Người B� La M�n đ�p:

-�T�i ở phương xa, nghe thấy c�ng đức nh� Vua, bố th� kh�ng tr�i � người.� Thanh danh của Bệ hạ, xa gần đều ca ngợi, thật kh�ng ngoa.� Bởi thế kh�ng quản đường xa, vượt qua s�ng n�i đến đ�y, t�i muốn xin Bệ hạ một vật.�

Vua n�i:

-T�i l� người sẵn s�ng bố th� tất cả, Ng�i cần g�, xin cứ cho biết.

Người B� La M�n n�i:

-Thực thế sao? T�i đến đ�y chỉ xin c�i đầu của Bệ hạ, chớ kh�ng cần vật g� kh�c cả.

Vua nghe n�i thế, liền tự nghĩ rằng, từ v� thủy kiếp đến nay, ta đ� bỏ bao nhi�u th�n mệnh, nhưng chưa từng bao giờ v� ph�p vong th�n cả; lăn lộn trong v�ng sinh tử, uổng c�ng, mệt tr�.� Nay c�i th�n n�y, đ� thề c�ng ch�ng sinh, cầu đạo Bồ Đề, nếu m� kh�ng cho th� tr�i với bản nguyện của ta.� Nếu kh�ng đem c�i th�n n�y m� bố th�, th� nhờ duy�n g� để chứng được đạo quả V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c?

Tự nghĩ thế rồi, Vua liền n�i với người B� La M�n rằng:

-Được lắm, nhưng h�y cho t�i suy x�t một ch�t để t�m người ph� th�c ng�i Vua, phu nh�n v� Th�i tử, sau bảy ng�y t�i sẽ d�ng đầu biếu Ng�i.

Bấy giờ, nh� Vua v�o cung b�o cho c�c phu nh�n biết � định đ� v� t�m lời an ủi họ rằng:

�Ở đời, hết thảy �n �i đều phải c� ng�y xa l�a, con người c� sống th� c� chết; sự nghiệp c� th�nh th� c� bại, vạn vật tươi thắm trong m�a xu�n, như thu, đ�ng th� t�n tạ.�

Phu nh�n v� Th�i tử nghe những lời ấy rồi nghẹn ng�o sẽ hỏi nh� Vua rằng:

-Đại vương v� lẽ g� lại n�i như vậy?

Vua đ�p:

-C� người B� La M�n từ phương xa đến đ�y để xin đầu của ta v� ta đ� hứa cho họ rồi.� Phu nh�n v� Th�i tử nghe xong, vật v� than kh�c, đầu t�c rối b�, y phục r�ch n�t v� t�u Vua rằng:

-T�u Đại vương, th�n m�nh l� vật đ�ng qu� nhất tr�n đời, tại sao Đại vương lại c� thể bỏ c�i kh� bỏ để đem cho người kh�c?

Bấy giờ năm trăm vị Đại thần hỏi người B� La M�n rằng:

-Người d�ng c�i đầu m�u mủ h�i thối n�y l�m g�?

Người B� La M�n đ�p:

-T�i chỉ cần xin đầu, hỏi t�i l�m chi?

-Ngươi đến nước ta, ta phải hỏi, v� ngươi phải trả lời.

Khi ấy người B� La M�n cũng muốn n�i thật, nhưng l�ng sinh sợ h�i, sợ c�c Đại thần giết chết.� Năm trăm Đại thần bảo người B� La M�n rằng:

-Ngươi đừng sợ h�i, ch�ng ta sẽ v� Đại vương m� tha cho ngươi.� Người Ba La M�n ngh�o h�n kia! Ngươi lấy c�i đầu đầy m�u mủ để l�m g�? Ch�ng ta mỗi người sẽ l�m một c�i đầu bằng bảy thứ b�u để đổi cho ngươi v� cho ngươi tất cả c�c thứ cần d�ng, trong bảy đời, ngươi sẽ kh�ng phải thiếu thốn.

Người B� La M�n n�i:

-T�i kh�ng cần d�ng c�c thứ đ�.

Bấy giờ c�c vị Đại thần kh�ng được thỏa nguyện, l�ng sinh khổ n�o, cất tiếng than kh�c m� t�u Vua rằng:

-Nay Đại vương nỡ n�o v� một người B� La M�n, m� vĩnh viễn xa l�a Tổ quốc, nh�n d�n, phu nh�n v� Th�i tử?

Nh� Vua n�i:

-Nay ta v� c�c ngươi v� hết thảy ch�ng sinh m� xả th�n bố th�.� Khi ấy c� một Đại thần thấy nh� Vua đ� quyết định xả th�n bố th� cho người B� La M�n, liền tự nghĩ rằng: �Ta nay l�m sao c� thể ngồi nh�n Đại vương bỏ th�n mệnh n�y?�.� Nghĩ thế rồi, liền v�o một căn ph�ng vắng vẻ, d�ng dao tự s�t.

L�c đ�, nh� Vua đi v�o vườn sau, gọi người B� La M�n đến, bảo rằng:

-Ngươi từ phương xa đến để xin đầu ta, ta v� l�ng từ bi thương x�t ngươi, kh�ng l�m tr�i � ngươi.� Ta nguyện đời sau được đầu tr� tuệ để bố th� cho c�c ngươi.

N�i xong, Vua chắp tay lễ b�i mười phương, m� nguyện rằng: �K�nh lạy chư Phật mười phương, rủ l�ng thương x�t, chư đại Bồ T�t, uy thần ủng hộ, khiến cho con được th�nh tựu nguyện n�y.�

Nguyện rồi, bảo người Ba La M�n cắt đầu.� Người B� La M�n n�i:

-Nh� Vua c� sức mạnh thế kia, nếu khi đau đớn, kh�ng chịu nổi, lại sinh hối hận m� quay lại giết t�i th� sao? Vậy nh� Vua h�y d�ng t�c tự quấn m�nh v�o c�nh c�y cho t�i cắt đầu.

Nh� Vua nghe n�i, sinh l�ng thương x�t v� tự nghĩ: �Người kia gi� yếu, nếu kh�ng cắt được đầu ta, sẽ mất lợi lớn.�� Liền theo lời thỉnh cầu, lấy t�c tự tr�i m�nh v�o c�y, rồi bảo người B� La M�n:

-Ngươi h�y cắt đầu đặt v�o tay ta, ta sẽ trao cho ngươi.

Khi ấy, người B� La M�n, tay cầm dao, tiến lại gốc c�y.� Tức thời thần c�y lấy ng�n tay ấn v�o đầu người B� La M�n, người ấy t� ngất bất tỉnh.

L�c đ� Vua Đại Quang Minh bảo thần c�y rằng: �Sao �ng kh�ng gi�p t�i, lại g�y kh� khăn để cản trở ph�p l�nh?�

Khi thần c�y nghe Vua n�i thế, l�ng thấy khổ n�o.� Vua n�i to l�n rằng: �Lạ thay! Khổ thay! Bầu trời xanh ngắt m� lại mưa m�u, tr�i đất rung động, mặt trời mờ �m.� L�c đ� người B� La M�n cắt đầu nh� Vua, đem về nước l�ng giềng.

Bấy giờ năm trăm Th�i tử v� c�c quần thần, tẩm liệm th�n t�n của Vua Đại Quang Minh, x�y th�p c�ng d�ng.

Phật bảo Ng�i A Nan rằng: �Vị đệ nhất đại thần l�c bấy giờ, thấy Vua Đại Quang Minh đem đầu bố th�, mắt chẳng nỡ nh�n.� N�n đ�nh tự s�t, nay ch�nh l� X� Lợi Phất, c�n Vua Đại Quang Minh, nay ch�nh l� ta, Th�ch Ca Như Lai vậy.� Bồ T�t tu tập khổ hạnh như thế, thề v� ch�ng sinh, nhớ ơn chư Phật, n�n được si�u tho�t, th�nh đạo V� thượng Bồ Đề.

X� Lợi Phất, được biết Như Lai, sắp v�o Niết B�n, mắt chẳng nỡ thấy, b�n nhập diệt trước cũng như xưa kia, chẳng nỡ thấy ta, xả th�n bố th�, việc đ� kh�ng kh�c.

Trong khu vườn ấy, gốc c�y kia, ta đ� từng bỏ đủ một ng�n c�i đầu của ng�i Vua Chuyển Lu�n để bố th�, chớ đừng n�i c�c kiếp kh�c, khi kh�ng l�m Vua, ta cũng đ� từng hy sinh cả th�n thể, ch�n tay để bố th� nữa.�

Khi Phật n�i đến nh�n duy�n tu khổ hạnh đ�, th� v� lượng trăm ngh�n ch�ng sinh ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c;

H�ng trăm ngh�n người được quả Tu Đ� Ho�n cho đến quả A La H�n.

V� v� lượng trăm ngh�n người ph�t t�m Thanh Văn, t�m B�ch Chi Phật.

Hết thảy đại ch�ng: Chư thi�n, Long, Quỷ thần, Nh�n v� Phi� nh�n, nghe Phật thuyết ph�p v� c�ng sung sướng, liền c�i đầu đỉnh lễ m� lui ra.

Bấy giờ ở nước Ma Kiệt Đ� c� năm trăm t�n giặc, thường đ�n đường cướp ph�, h� hiếp kẻ v� cớ, l�m cản trở sự đi lại.� Vua Ma Kiệt Đ� sai qu�n đi bắt.� Họ l�a ch�ng v�o rừng, đến một nơi hiểm trở v� bắt trọn ổ cướp, rồi m�c mắt, xẻo mũi, cắt tai ch�ng.� L�c đ�, năm trăm t�n giặc, th�n thể đau đớn, sắp chết đến nơi.� Trong số năm trăm người ấy, c� một người l� đệ tử Phật.

Người n�y bảo đồng bọn rằng: �Ch�ng ta chẳng sống được bao l�u nữa, tại sao kh�ng ch� th�nh xưng niệm danh hiệu của Phật?�� Bấy giờ năm trăm người, đồng thanh h� to l�n rằng: �K�nh lạy Đức Phật Th�ch Ca M�u Ni!�

Trong khi ấy, th� Phật từ n�i Kỳ X� Quật, d�ng sức thần th�ng đến n�i C�n Đ�.

Gi� lớn nổi l�n, rung chuyển c�y cối, bụi chi�n đ�n cuốn l�n, mờ mịt hư kh�ng.� Gi� liền thổi đến khu rừng, nơi bọn giặc ngộ nạn, thu nhặt những mắt, mũi, tai v.v�của bọn giặc v� l�m cho b�nh phục như cũ.

Khi bọn giặc được ho�n đ�i mắt, hết c�c thương t�ch, m�u biến th�nh sữa, th� bảo nhau rằng: �Ch�ng ta nhờ ơn Đức Phật m� th�n thể được y�n vui.

Nếu muốn b�o đền ơn Phật, ch�ng ta phải mau mau ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c�.� N�i xong, tất cả đều đồng thanh h� to l�n rằng:

�Những người chưa được y�n vui, ta sẽ l�m cho được y�n vui, những người chưa được giải tho�t, ta sẽ khiến cho được giải tho�t; những chưa được độ, ta sẽ độ cho; những người chưa đắc đạo, ta sẽ khiến cho được v�o Niết B�n.�

Lại nữa, những phương tiện từ bi v� sức uy thần của Đức Như Lai thật kh� nghĩ b�n.� Hồi Đức Phật ở nước X� Vệ, l�c ấy trong n�i Quật Sơn c� năm trăm người, thường đ�n đường cướp ph�, l�m mọi điều phi ph�p.

Bấy giờ Đức Như Lai d�ng sức phuơng tiện, h�a l�m một người, cưỡi con voi lớn, m�nh mặc �o gi�p, lưng đeo cung t�n, tay cầm gi�o nhọn.� Con voi trang sức bằng c�c thứ bảy b�u; đồ trang sức của người ấy cũng to�n bằng thất bảo, lộng lẫy, s�ng ch�i; một m�nh đi v�o con đường hiểm trở, đến n�i Quật Sơn.� L�c đ�, từ tr�n n�i, năm trăm t�n cướp tr�ng thấy người ấy từ đằng xa, liền bảo nhau rằng: �Ch�ng ta l�m giặc đ� l�u, chưa từng thấy người n�o như thế.� T�n đầu đảng mới hỏi đồng bọn rằng:

-C�c anh thấy g�?

-Ch�ng t�i thấy một người cưỡi con voi lớn, y phực lộng lẫy, y�n cương của voi to�n bằng thất bảo, tỏa ra �nh s�ng, chiếu rực trời đất m� lại chỉ c� một m�nh, đang từ đằng xa đi đến.� Nếu ta bắt được, th� y phục v� đồ tư trang của người ấy d�ng đến bảy đời cũng kh�ng hết.

T�n đầu đảng nghe xong, l�ng sinh vui mừng v� khẽ bảo đồng bọn rằng: �Cẩn thận, chớ bắn vội! Ch�ng ta h�y từ từ bao v�y cả ph�a trước, ph�a sau, rồi c�ng x�ng ra một lượt m� bắt.�

L�c bấy giờ năm trăm người đồng thanh h� to, bảo người kia h�y đứng lại.

Người kia d�ng sức từ bi, rủ l�ng thương x�t, liền giương cung bắn.

Năm trăm t�n cướp lần lượt bị t�n, thương t�ch đau nhức, kh�ng thể chịu nổi, đều c�ng t� nh�o, lăn lộn k�u kh�c, ngồi dậy nhổ t�n ra, nhưng t�n cứ d�nh chặt, kh�ng sức n�o nhổ nổi.� Bọn cướp sợ h�i v� n�i với nhau rằng: �H�m nay ch�ng ta tất phải chết.� Từ xưa đến nay chưa gặp người n�o m� kh� chống cự như người n�y.� Rồi c�ng đọc b�i kệ hỏi rằng:

��ng l� người thế n�o

C� sức ch� thuật n�y,

Hiện ph�p Long, Thần, Quỷ,

Một t�n bắn năm trăm

Đau khổ kh�ng thể tả.

Ch�ng t�i đều quy y,

Xin v� nhổ t�n độc,

Thuận theo kh�ng d�m tr�i.�

Bấy giờ người kia liền n�i b�i kệ đ�p rằng:

�Vết thương kh�ng đau mấy,

T�n bắn chẳng qu� mạnh,

Người khỏe kh�ng thể nhổ.

Chỉ nghe nhiều l� khỏi.�

N�i kệ xong, người kia liền hiện th�n Phật, ph�ng h�o quang lớn, chiếu khắp mười phương.� Hết thảy ch�ng sinh được tấy �nh s�ng đ�, th� người m� trở lại s�ng, người g� đứng thẳng được, người qu� được tay ch�n, kẻ m� lầm được thấy ch�nh đạo.� N�i t�m lại mọi sự kh�ng vừa �, đều được toại nguyện.

Khi ấy Đức Như lai thuyết ph�p cho năm trăm người nghe, chỉ dạy những điều lợi lạc.� Năm trăm người nghe ph�p vui mừng, thương t�ch b�nh phục, m�u trở th�nh sữa, liền mở l�ng V� thượng Bồ Đề, đồng thanh đọc b�i kệ rằng:

�Ch�ng ta ph�t t�m rồi.

L�m lợi �ch ch�ng sinh.

Phải n�n thường cung k�nh,

Thuận theo học chư Phật,

Nhờ Đức Phật từ bi,

Cứu khổ, l�ng y�n vui.

N�n phải nhớ ơn Phật,

Bồ T�t v� Thiện Hữu

Sư trưởng v� cha mẹ,

C�ng mọi lo�i ch�ng sinh.

O�n, th�n l�ng b�nh đẳng,

Ấn đức kh�ng c� hai.�

Bấy giờ tr�n kh�ng trung, c�c trời ở c�i dục v� trời Kiều Thi Ca, mưa hoa, tấu nhạc c�ng d�ng Như Lai đồng thanh đọc kệ rằng:

Con nhờ ph�c đời trước,

Được s�ng sủa nghi�m sức

C�ng d�ng c�c thứ qu�

Lợi �ch cho hết thẩy

Thế T�n rất kh� gặp

Diệu ph�p kh� được nghe.

Nhờ vun trồng c�i ph�c

Nay được gặp Như Lai

Ch�ng con nhớ ơn Phật,

Đều c�ng ph�t đạo t�m.

Con nay được thấy Phật

Nếu c� nghiệp thiện g�

Xin v� mọi ch�ng sinh

Hồi hướng đạo V� thượng.

N�i kệ xong, c�c vị trời đi nhiễu quanh Phật trăm ngh�n v�ng, c�i đầu lễ Phật rồi bay l�n hư kh�ng, biến đi.

Lại nữa, sức từ bi, phương tiện của Đức Như Lai thật kh� nghĩ b�n.� Một lần, tại nước Tỳ Gi� Ly, c� người B� La M�n, chấp theo t� kiến tham đắm ki�u căng.� Ng�i X� Lợi Phất v� Đại Mục Kiền Li�n đến nh� n�i ph�p khuy�n nhủ, nhưng người ấy kh�ng chịu tin theo, cứ cố chấp t� thuyết.

Người n�y gi�u c�, của b�u v� số, nhưng lại kh�ng con.� Người ấy tự nghĩ, một mai chết đi, của cải mất hết.� Nghĩ như thế rồi, liền đến thần miếu, v� c�c thần c�y, lễ b�i cầu tự.

Sau ch�n mươi ng�y, người vợ mang thai.� Ch�n th�ng mười ng�y, sinh được con trai, t�n h�nh đẹp đẽ, tướng mạo kh�i ng�, cha mẹ y�u mến, mọi người t�n trọng.� khi mười hai tuổi, một h�m c�ng c�c b� bạn đi chơi, giữa đường bị một con voi say đạp chết.� Cha mẹ hay tin, vật v� than kh�c, l�ng ph�t đi�n cuồng, m�nh mẩy lấm l�p, bứt t�c, rức tai, cất tiếng than rằng: �Sao m�nh bạc ph�c thế n�y, c� sống cũng như chết vậy!� Sau t�m đến nơi con chết, �m lấy x�c con, k�u g�o thảm thiết tỉnh rồi lại m�, t�m tr� cuồng loạn, khỏa th�n m� đi.

L�c đ� may sao, được thấy Đức Như Lai.� Phật d�ng sức từ bi, h�a l�m người con.� Cha mẹ thấy vậy, vội đến �m lấy, vui mừng kh�ng xiết, t�m hết cuồng loạn, tỉnh t�o như trước.� Bấy giờ Phật mới n�i ph�p cho nghe, nghe xong đều ph�t t�m V� Thượng Bồ Đề.

Lại nữa, sức từ bi, thiện căn của Như Lai kh�ng thể nghĩ b�n.

Một lần, c� �ng Vua t�n l� Lưu Ly, xuất qu�n chinh phạt nước X� Duy, bắt những người họ Th�ch, đem đi rồi đ�o hố ch�n vừa tới n�ch, kh�ng cho cử động.

Hơn bảy ng�y sau, Đức Như Lai d�ng sức từ bi biến chỗ đất đ� th�nh một c�i ao.� Nước ao trong m�t, đủ t�m c�ng đức.� Trong ao c� c�c thứ hoa thơm ng�t, như hoa Ba đầu ma, hoa Ph�n đ� lợi, to bằng b�nh xe, xanh, v�ng, đỏ, trắng.� Lại c� c�c lo�i chim, c�ng h�a tiếng h�t.

Những người họ Th�ch thấy thế, sinh l�ng vui mừng, liền ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Sau khi ph�t t�m Bồ Đề th� Vua Lưu Ly lấy rượu cho năm trăm voi đen uống thật say, đ�ng m�ng sắt v�o ch�n, buộc kiếm nhọn v�o ng�, rồi đ�ng một hồi trống, thả đ�n voi ra, d�y đạp những người họ Th�ch.� Th�n thể tan n�t, xương da r� rời, ngổn ngang tr�n mặt đất.

Nhưng nhờ sức từ bi của Phật, n�n th�n t�m được y�n vui n�n mới mở l�ng Bồ Đề, n�n đối với ch�ng sinh, sinh t�m b�nh đẳng; v� sinh t�m b�nh đẳng n�n kh�ng mang l�ng sầu hận; v� kh�ng sầu hận n�n sinh l�n c�i trời.

Khi sinh l�n c�i trời rồi, nhờ c� thi�n nh�n, thấy đủ căn duy�n, liền n�i với nhau rằng: �Nhờ từ �n của Phật, ch�ng ta mới được sinh thi�n.� Cung điện to�n bằng thất bảo, y phục lộng lẫy, th�n tướng rực rỡ, ca nhạc tuyệt vời, hết thảy đều nhờ thần lực của Đức Như Lai m� c�.� Vậy n�n ch�ng ta phải ph�t t�m đại bi l�m lợi �ch ch�ng sinh.� Bất cứ nơi n�o c� Phật Ph�p, hoặc ở th�nh, ấp, l�ng mạc, hoặc trong rừng n�i, hay cung điện, nh� cửa, hễ c� người đọc tụng, bi�n ch�p, giải b�y nghĩa l�, th� người ấy được mọi sự cung cấp, đầy đủ như �, kh�ng bao giờ thiếu thốn.� Nếu c� xảy ra chiến tranh, bệnh tật, đ�i kh�t, th� ch�ng ta phải ng�y đ�m ủng hộ, t�m kh�ng xa l�a.�

L�c mọi người ph�t nguyện như thế rồi, th�n tướng trở n�n s�ng sủa, ch�i lọi, rực rỡ hơn trước bội phần, họ vui mừng nhảy m�a, bay tr�n hư kh�ng m� đi.

Lại nữa, sức từ bi phương tiện của Đức Như Lai kh�ng thể nghĩ b�n.

Sau khi đ�nh ph� nước X� Duy v� h�m hại những người họ Th�ch rồi, Vua Lưu Ly bắt những người con g�i d�ng họ Th�ch, chọn những người c� nhan sắc, v� t�i năng, gồm năm trăm người, bắt họ xếp h�ng, gảy đ�n, thổi s�o, m�a h�t, m� trở về nước m�nh.

Khi về tới nh�, c�c b� phu nh�n v� cung nữ l�n ngồi tr�n ch�nh điện m� n�i với mọi người rằng: �H�n nay ta sung sướng v� c�ng�.

L�c đ�, những người con g�i họ Th�ch hỏi Lưu Ly rằng:

-Tại sao h�m nay c�c b� ấy sung sướng?

Vua đ�p:

-V� ta đ� thắng kẻ th�.

Những người con g�i họ Th�ch n�i:

-Nh� Vua kh�ng thắng đ�u.� Thật ra th� cả bốn bộ binh của nh� Vua cũng kh�ng thể địch lại được một người họ Th�ch ch�ng t�i.� Nhưng v� ch�ng t�i l� đệ tử của Phật, kh�ng tranh gi�nh với ai, n�n để nh� Vua thắng đ� th�i.� Nếu ch�ng t�i m� chống cự, th� chắc chắn nh� Vua phải k�o qu�n sang nước X� Duy ba bốn lần.

Lần thứ nhứt, khi nh� Vua mang qu�n đến, những người trong d�ng họ Th�ch ch�ng t�i đ� bảo nhau rằng: ��ng Vua Lưu Ly n�y kh�ng biết đến �n nghĩa, sinh l�ng t�n �c.� Nếu ch�ng ta c�ng �ng ta giao chiến, th� kh�ng ph�n biệt được người hiền, kẻ ngu, đen trắng kh�ng r�.� Vậy ch�ng ta chỉ n�n l�m cho �ng ta sợ h�i m� r�t lui th�i.

N�i xong liền ph�t thệ rằng: �Mọi người ch�ng ta đều phải bắn, nhưng kh�ng được để mũi t�n g�y n�n thương t�ch.� Rồi xuất bốn bộ binh ra chống cự Vua Lưu Ly.� C�ch bốn mươi dặm, giương cung m� bắn.� Những mũi t�n theo nhau bay đi vun v�t v� đều tr�ng đ�ch.� Thấy thế, Vua Lưu Ly mang l�ng hoảng sợ, liền mở đường chạy lui.

Hơn ch�n mươi ng�y sau, Vua Lưu Ly lại cử binh đi đ�nh d�ng họ Th�ch.

L�c đ� những người họ Th�ch họp lại b�n rằng: �Lưu Ly l� con người t�n �c, kh�ng biết hổ thẹn, lại k�o qu�n đến, muốn rước lấy họa hoạn hay sao?�

N�i xong cũng tuy�n thệ rằng: �H�m nay ch�ng ta c�ng nhắm �o gi�p m� bắn, đừng để cho người bị thương.�� Thế rồi mọi người đều giương cung bắn, khiến cho �o gi�p v� những đồ binh kh� của địch tan t�nh, gẫy n�t, chỉ c�n người kh�ng.

Khi ấy, Vua Lưu Ly trong l�ng sợ h�i, liền triệu tập c�c quần thần để thương nghị.� Vua n�i: �H�m nay, ch�ng ta sợ kh� to�n t�nh mệnh� Trong số c� một vị đệ nhất đại thần t�u rằng: �Những người họ Th�ch đều l� đệ tử của Phật, giữ giới bất s�t, tu hạnh từ bi, nếu kh�ng, th� th�n mệnh ch�ng ta chẳng bao l�u nữa sẽ bị ti�u diệt.� Vua n�i: �Nếu thật như thế, th� ta h�y tiến l�n�.

L�c đ�, những người họ Th�ch khoang tay đứng nh�n.� Qu�n m� của Vua Lưu Ly đến gần bức hiếp.� Trong số d�ng họ Th�ch, c� một người B� La M�n bảo những người họ Th�ch rằng: �Tai họa đ� đến nơi, sao lại thản nhi�n m� đứng nh�n như vậy?�

Họ đ�p: �Ch�ng t�i kh�ng tranh gi�nh với ai cả, nếu đ�nh nhau với kẻ kia th� kh�ng phải l� đệ tử của Phật.�� Bất m�n với những lời n�i đ�, người B� La M�n x�ng ra v�ng chiến, đ�nh Vua Lưu Ly; bắn một ph�t, giết bảy người v� chỉ trong khoảng thời gian ngắn, số tử thương đ� tăng l�n rất nhiều, v� bốn bộ binh của Vua Lưu Ly phải t�m đường r�t lui.

L�c bấy giờ, những người họ Th�ch lại nghĩ rằng: �Ch�ng ta kh�ng l�m bạn với kẻ �c nh�n n�y.� Nghĩ xong, liền họp nhau đuổi người B� La M�n ấy đi.� Sau khi đuổi người B� La M�n đi, th� Vua Lưu Ly lại xuất qu�n đ�nh nước X� Duy v� v� thế n�n nh� Vua mới thắng.

Nghe xong, Vua Lưu Ly sinh l�ng hổ thẹn, liền sai bọn Chi�n đ� la xẻo tai, mũi, cắt ch�n tay của những người con g�i họ Th�ch, rồi mang xe chở đến c�i mả thật cao m� vứt.

Sau khi bị cắt ch�n tay; những người con g�i họ Th�ch lăn l�c k�u g�o, kh�c than thảm thiết, đau đớn khổ cực biết rằng c�i th�n t�n chẳng c�n sống được bao l�u.

Họ bắt đầu gọi đến cha mẹ, anh em v� chị em, hoặc k�u trời, la đất, đau đớn kh�ng c�ng.

Trong số những người con g�i đ�, c� một người đứng hạng nhất bảo những người kia rằng: �N�y c�c chị em, t�i đ� từng theo Phật, được biết trong l�c tai nạn nguy cấp, nếu người n�o ph�t được một niệm niệm Phật, dốc l�ng quy mệnh, th� được an ổn v� đ�ng như � nguyện.�

L�c đ� năm trăm người con g�i họ Th�ch đồng thanh, ch� th�nh niệm rằng: �K�nh lạy Đức Phật Th�ch Ca M�u Ni, bậc V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c!� Rồi lại c�ng xướng to l�n rằng: �Đau đớn thay! Than �i, đấng Bạc Gi� Phạm!�

Khi xướng như thế, th� ở giữa kh�ng trung, nhờ sức uy thần v� thiện căn của Đức Như Lai, một �ng m�y đại bi nổi l�n, rồi tiếp theo l� những giọt nước đại từ tu�n xuống th�n thể của những người con g�i họ Th�ch.� Nhờ những giọt mưa ấy, m� tai mũi, ch�n tay lại ho�n như cũ.

Cảm thấy v� c�ng sung sướng, những người con g�i họ Th�ch đồng thanh h� to l�n rằng: �Lạy Đức Từ Phụ Như Lai, Đức Thế T�n kh�ng g� hơn.� Ng�i l� phương diệu dược của thế gian.� Đối với những ch�ng sinh trong ba c�i, Ng�i thường cứu khổ, ban vui, bởi thế n�n ng�y nay ch�ng con mới được tho�t nạn�.

Rồi bảo nhau rằng: �Ch�ng ta phải nghĩ đến ơn của Phật v� phải nhớ b�o ơn Phật.� Nhưng họ lại nghĩ: N�n lấy g� để b�o �n Đức Phật? Th�n của Như Lai l� th�n kim cương, thường c�n kh�ng mất, kh�ng đ�i kh�t, sắc tướng mầu nhiệm, hết thảy đều đầy đủ; trăm ngh�n ph�p định, năm căn, năm lực v� bảy m�n trợ đạo kh�ng thể nghĩ b�n; ba mươi hai tướng tốt, t�m mươi vẻ đẹp, ph�c tuệ trang nghi�m, thường ở cảnh đại Niết B�n, coi ch�ng sinh như con, o�n th�n b�nh đẳng, kh�ng mong b�o đ�p.

Ng�y nay ch�ng muốn b�o �n Phật th� chỉ n�n xuất gia, giữ g�n giới cấm v� hộ tr� ch�nh ph�p.� Suy nghĩ thế rồi, liền cầu �o b�t, trở về bản quốc đến nơi tinh x� của Tỷ Khưu Ni xin được xuất gia.

L�c ấy, bọn lục quần Tỷ Khưu Ni, thấy những người con g�i họ Th�ch, tuổi h�y c�n trẻ, nhan sắc lộng lẫy th� tự nghĩ rằng: �Tại sao họ lại c� thể bỏ những c�i kh� bỏ để đi xuất gia? Ta h�y đem những sự kho�i lạc ở đời n�i cho họ nghe, v� bảo họ đợi khi n�o luống tuổi h�y xuất gia, như thế chẳng kho�i lắm sao? Nếu họ ho�n tục, tất sẽ đem �o b�t d�ng cho ta.� Suy nghĩ thế rồi, bọn lục quần Tỷ Khưu Ni đến trước những người con g�i v� đem những việc tr�n n�i cho họ nghe.

Những người con g�i nghe xong, l�ng thấy khổ n�o.� V� tự nghĩ rằng: �Đ�y l� nơi y�n ổn, sao lại c� sự đ�ng sợ như vậy, chẳng kh�c n�o trong thức ăn, ngon ngọt m� pha lẫn thuốc độc.� Những điều m� bọ Tỷ Khưu Ni kia vừa n�i cũng lại như thế.� Trong những m�n dục lạc ở đời, c� nhiều nguy hại, ta đ� biết rồi, tại sao lại c�n t�n dương những thứ đ� v� khuy�n ta trở về để đắm theo ngũ dục?� Nghĩ xong liền o� l�n kh�c v� ra khỏi ph�ng Tăng.

Bấy giờ c� một vị Tỷ Khưu Ni t�n l� Hoa Sắc hỏi những người con g�i rằng:

-Tại sao c�c người lại kh�c?

-V� kh�ng được như � nguyện.

-C�c ngươi nguyện điều g�?

-Ch�ng t�i muốn xuất gia m� kh�ng được chấp thuận.

-C�c ngươi muốn xuất gia th� ta sẽ độ cho.

Những người con g�i nghe rồi, l�ng sinh vui mừng n�i với b� Hoa Sắc rằng: �Bạch H�a Thượng, ch�ng con khi c�n tại gia, gặp nhiều thống khổ, họ h�ng ly t�n, lại bị xẻo mũi, cắt tay, chặt hết tay ch�n, đau đớn kh�n c�ng�.

L�c ấy b� Hoa Sắc bảo c�c đệ tử rằng: �Những nỗi t�n khổ của c�c ngươi đ�u đ�ng kể.� Khi ta c�n tại gia đ� phải g�nh chịu kh�ng biết bao nhi�u khổ cực.�

Những người con g�i họ Th�ch liền quỳ xuống, chắp tay, xin Thầy n�i lại căn nguy�n của c�c nỗi khổ c�n tại gia cho nghe.

Bấy giờ b� Hoa Sắc Tỷ Khưu Ni mới v�o đại định, d�ng sức thần th�ng, ph�ng h�o quang lớn chiếu khắp c�i Di�m Ph� Đề, chi�u tập những người c� duy�n với Phật ph�p, Thi�n, Long, Quỷ thần, Nh�n v� Phi nh�n.

Rồi giữa đại ch�ng, b� tự n�i rằng: �Khi ở tại gia, ta l� người nước X� Vệ, cha mẹ gả ta cho người phương Bắc.� Theo phong tục nước ấy, người đ�n b� khi mang thai, gần ng�y sinh nở phải về nh� cha mẹ m�nh.� Cứ như thế, v�i năm một lần, sau lại mang thai.� C� một kỳ gần đến ng�y sinh, hai vợ chồng ta, về nh� cha mẹ đi được nửa đường th� gặp một con s�ng, nước s�ng tr�n đầy, chảy xiết, đường x� vắng tanh, lại nhiều giặc cướp.

Khi tới s�ng, th� trời vừa sẩm tối, kh�ng thể qua được, đ�nh phải ngủ lại tr�n bờ s�ng.� L�c canh một th� bụng chuyển đau, ta liền ngồi dậy v� kh�ng bao l�u sinh được một trai.

Trong đ�m cỏ tr�n bờ s�ng, c� một con rắn độc, thấy m�i m�u tươi, n� mới t�m đến, nhưng chưa đến chỗ ta nằm.� Trong khi đ� th� chồng ta v� người đầy tớ đang ngủ ở giữa đường.� Rắn đến chỗ người đầy tớ v� cắn chết ngay, rồi lại nơi chồng ta, v� ngủ kh�ng biết, n�n cũng bị n� cắn chết.

L�c ta h�: �Rắn! Rắn!� Kh�ng thấy chồng ta trả lời.� Sau khi cắn chết chồng ta v� người đầy tớ rồi, n� lạ cắn lu�n cả tr�u, ngựa.

S�ng h�m sau, thấy th�n thể của chồng sưng phồng, thối n�t, xương thịt tan r�, ngổn ngang tr�n đất.� Ta đau buồn sợ h�i qu� đến nỗi ngất đi rồi vật v� than kh�c, đập đầu, rứt t�c, th�n h�nh lấm l�p, tỉnh rồi lại m�, qua mấy ng�y liền, đau khổ buồn thương như vậy.

Một m�nh ở lại bờ s�ng cho đến khi nước s�ng r�t bớt, ta mới c�ng đứa con nhỏ sau lưng, c�n đứa h�i nhi mới sinh th� bọc v�o trong �o, lấy thắt lưng buộc chặt rồi ngậm ở nơi miệng m� lội qua s�ng.

Khi đến giữa d�ng, ta quay lại nh�n đứa con lớn c�n ngồi tr�n bờ, th� thấy một con m�nh hổ đang hồng hộc chạy tới: Ta vừa cất tiếng tri h�, bỗng đứa h�i nhi rơi theo d�ng nước.� Ta vội c�i xuống m� t�m, đứa h�i nhi đ� chẳng thấy, th� đứa con nhỏ tr�n lưng, v� kh�ng tay giữ, cũng lại t� xuống s�ng v� bị d�ng nước cuốn đi.� Trong khi đ�, th� đứa con lớn tr�n bờ kia bị hổ ăn thịt.

Nh�n cảnh ấy, l�ng ta tan n�t, đứt, từng kh�c ruột, m�u tr�o ra miệng, k�u g�o kh�c than; chỉ trong một buổi sớm ta đ� phải chứng kiến bao cảnh tang t�c như vậy? Khi l�n đến bờ s�ng, ta liền ng� lăn ra bất tỉnh.

Một l�c sau, ta thấy một bọn người đi đến.� Trong đ�m người đ�, c� một �ng Trưởng giả l� bạn của cha mẹ ta.

Ta vội hỏi thăm tin tức cha mẹ, th� được người Trưởng giả cho biết rằng, nh� cha mẹ ta vừa ch�y đ�m trước v� cha mẹ đều bị chết thi�u.� Được biết tin ấy, ta lại chết ngất, hồi l�u mới tỉnh.

Vừa đ�ng l�c đ�, c� năm trăm t�n cướp ph� bọn �ng Trưởng giả kia.

Bấy giờ t�n cướp bắt ta dẫn đi, rồi �p ta l�m vợ, giao cho ta giữ cửa, khi bị người đuổi, gặp l�c nguy cấp, phải mở cho mau.

�t l�u sau, một h�m chồng ta c�ng bọn giặc đi cướp giật, bị c�c t�i chủ trong l�ng, hợp lực đuổi bắt, phải bỏ chạy về.

L�c đ�, trong nh� ta vừa sanh con, chồng ta đứng ngo�i, gọi hai ba lần, nhưng kh�ng ai mở cửa.

Bấy giờ, y tự cho rằng ta muốn hại y.� Nghĩ rồi, y liền tr�o tường m� v�o v� hỏi tại sao ta kh�ng mở cửa? Ta n�i l� v� vừa mới sinh nở n�n kh�ng kịp ra mở cửa.� Thấy thế, t�n tướng cướp mới ngu�i giận v� bảo ta rằng: �Người ta hễ c� th�n, th� tất c� con.� V� ngươi sinh đẻ m� su�t nữa nguy hại cho ta.� Đức con n�y c� �ch g�, đem giết cho mau!�.� Nhưng l�ng ta thương x�t, kh�ng nỡ đem giết.� Bấy giờ t�n cướp r�t dao chặt hết tay ch�n đứa trẻ rồi bảo ta phải ăn cho hết, nếu kh�ng chịu ăn, y sẽ ch�m đầu.

V� qu� sợ h�i n�n ta phải ăn, sau khi ăn xong, y hết tức giận.

Sau đ� chồng ta tiếp tục đi cướp ph�.� Một h�m bị nh� Vua bắt được, đem ra trị tội.� C�i ph�p trị giặc l� phải xử tử v� người vợ của tội nh�n cũng bị ch�n theo chồng.� L�c ấy, ta mặc to�n đồ anh lạc.� C� kẻ tham lợi, ban đ�m đến đ�o mả để lấy của b�u v� bắt ta đem đi.� Nhưng �t l�u sau, nh� Vua cho người đi d� x�t v� ta lại bị bắt.

Sau khi bắt được ta, nh� Vua theo luật m� xử như trị tội giặc.� Ph�p trị tội giặc l� xử tử v� người vợ của tội nh�n cũng ch�n theo.� Nhưng ch�n kh�ng được kỹ, n�n đ�m đến c�c lo�i hổ lang ra bới l�n để ăn tử thi, nhờ thế m� ta tho�t chết.

Khi ra khỏi mả, hồn ta m� man, mặc dầu cứ đi m� kh�ng biết đi đ�u.

Dọc đường ta gặp nhiều người, ta liền nhờ họ chỉ cho một nơi y�n ổn, để diệt trừ mọi nỗi lo �u sầu muộn.

Bấy giờ c� một vị Trưởng l�o thuộc d�ng B� La M�n, rủ l�ng thương x�t, n�i với ta rằng: �L�o từng nghe n�i, trong gi�o ph�p của Đức Phật Th�ch Ca M�u Ni, c� nhiều y�n vui, kh�ng c�n khổ n�o.�

Được nghe xong, ta thấy vui mừng v� hạn.� Ta liền đến chỗ Ng�i Đại �i Đạo, Kiều Đ�m Di Tỷ Khưu Ni cầu xin xuất gia.

Sau khi xuất gia, ta cứ lần lượt y theo gi�o ph�p m� tu tập, cho đến khi chứng được đạo quả A La H�n, đầy đủ tam minh, lục th�ng v� t�m m�n giải tho�t.

C�c ngươi thấy chưa? Khi c�n ở tại gia, ta đ� phải trải qua những nỗi khổ đau như vậy.� Nhưng cũng nhờ thế m� ng�y nay ta mới chứng được đạo quả.

Những người con g�i họ Th�ch nghe xong, l�ng rất vui mừng, chứng được ph�p nh�n.� Đại ch�ng nghe rồi, đều c�ng ph�t t�m, cầu đạo V� thượng.

Khi bấy giờ b� d� Phật l� Ng�i Kiều Đ�m Di Tỷ Khưu Ni bảo c�c vị Tỷ Khưu Ni, Thức Xoa Ma Na, Sa Di Ni, Ưu B� Di v� hết thảy phụ nữ rằng: Phật ph�p l� lợi �ch lớn.� Chỉ trong gi�o ph�p của Đức Như Lai mới c� đầu đủ c�c c�ng đức v� ba thứ quả b�o.� Hết thảy ch�ng sinh đều c� phần trong đ�.

Thế m� Đức Như Lai lại kh�ng cho phụ nữ ch�ng ta được dự v�o Phật ph�p l� v� lẽ g�? L� v� phụ nữ ch�ng ta phần nhiều hay ngờ vực, chấp trước, kh�ng c� l�ng hỷ xả.� Cũng v� chấp trước n�n mới tạo kh�ng biết bao nhi�u nghiệp tr�i buộc, đến nỗi bị ngu si v� �i dục che lấp mất ch�n t�m, do đ� m� phải ch�m đắm m�i trong bể khổ sinh tử, mặc cho lớp s�ng �i dục dập v�i.

V� t� kiến v� tham �i l�m chướng ngại, n�n mới sinh ra ki�u ngạo, lười biến, bởi thế th�n n�y, kh�ng thể đạt đến đạo quả V� Thượng Bồ Đề, kh�ng thể c� được ba mươi hai tướng tốt.

Trong đường sinh tử, kh�ng được l�m Chuyển Lu�n Th�nh Vương, d�ng ph�p Thập thiện, gi�o h�a ch�ng sinh; cũng kh�ng thể đạt đến ng�i Phạm Vương c�ng tột, kh�ng thể kiến lập Ch�nh Ph�p, v� khuyến thỉnh chư Phật chuyển b�nh xe ph�p để cho hết thẩy ch�ng sinh đều được lợi lạc.� Bởi thế n�n Đức Như Lai kh�ng cho nữ nh�n được l�m đệ tử.

Thi�n Ma Ba Tuần, c�c loại t� kiến v� hết thảy ngoại đạo chuy�n l�m điều �c, chấp theo t� thuyết, ph� hoại ch�nh ph�p, diệt Phật Ph�p Tăng.� V� vậy Đức Như Lai kh�ng cho nữ nh�n dự v�o Phật Ph�p.

�Ta v� hết thảy phụ nữ, ba lần thỉnh cầu Đức Như Lai cho được xuất gia, tu học Phật ph�p, m� Phật kh�ng thuận.

V� kh�ng được như nguyện, l�ng ta buồn tủi, giận cho th�n phận nữ nh�n, bất gi�c, lệ tr�n m� mắt, ta mới thất thểu bước ra khỏi Kỳ Ho�n Tinh X�.

L�c đ� ta gặp Ng�i A Nan.� Ng�i A Nan hỏi tại sao m� tr�ng ta buồn khổ như vậy.� Ta liền thuật lại cho Ng�i A Nan nghe l� ta muốn xuất gia, tu theo Phật ph�p, m� cầu xin đến ba lần Đức Như Lai cũng kh�ng chấp thuận, bởi thế n�n ta buồn khổ.

Bấy giờ Ng�i A Nan bảo ta đừng lo, Ng�i hứa sẽ xin Đức Như lai chấp thuận cho ta v�o Phật Ph�p.� Nghe lời Ng�i A Nan n�i vậy l�ng ta sung sướng v� c�ng.�

Khi ấy Ng�i A Nan v�o bạch Phật rằng: �Bạch Thế T�n, con muốn cầu xin Thế T�n hứa khả cho một việc.�� Phật bảo A Nan:

-�ng muốn xin điều g�, cứ n�i.

A Nan thưa:

-Bạch Đức Thế T�n, Di Mẫu Ba X� Ba Đề đ� chăm nom nu�i nấng sắc th�n của Thế T�n, đến ng�y nay, Thế T�n đ� th�nh Phật.� Nếu kể đến c�ng lao của Di Mẫu đối với Như Lai, th� Như Lai phải mang ơn Di Mẫu rất nhiều.

Thế m�, hết thảy ch�ng sinh, Như Lai c�n cho dự v�o Phật Ph�p huống chi Di Mẫu, nỡ n�o Như Lai kh�ng thuận?

Phật bảo Ng�i A Nan:

-Đ�ng như lời �ng n�i.� Kh�ng phải ta kh�ng biết đến th�m �n của Di Mẫu đối với ta, nhưng ta kh�ng muốn cho nữ nh�n dự v�o Phật ph�p.� Nếu ta cho nữ nh�n ở trong Phật ph�p, th� sau năm trăm năm, ch�nh ph�p của ta sẽ suy đồi.� Bởi thế m� ta kh�ng muốn để cho nữ nh�n dự v�o Phật ph�p.

Bấy giờ Ng�i A Nan c�i đầu lễ, rồi quỳ gối, chấp tay lại bạch Phật rằng:

-Bạch Thế T�n, con tự nghĩ chư Phật ở qu� khứ đều c� đủ bốn bộ ch�ng, m� chỉ c� một m�nh Đức Th�ch Ca Như Lai l� kh�ng đủ.

Phật bảo Ng�i A Nan:

-Nếu Di Mẫu qu� chuộng Phật ph�p, phải hết sức tinh tiến, tu tập ph�p B�t K�nh, ta sẽ ưng thuận, cho được xuất gia sống trong Phật ph�p.

L�c đ� Ng�i A Nan lễ Phật, đi nhiễu ba v�ng, rồi lui trở ra.� Ng�i liền đến b�o cho ta biết l� Đức Như Lai đ� theo lời cầu xin của Ng�i m� bằng l�ng cho ta được xuất gia, phụng tr� Phật ph�p.

Được biết tin ấy l�ng ta vui mừng v� hạn, v� bạch Ng�i A Nan rằng:

-Qu� h�a thay, Ng�i A Nan! Ng�i đ� hết l�ng thỉnh cầu Đức Như Lai, khiến cho t�i được toại nguyện.�

�Rồi Ng�i n�i lại cho ta nghe ph�p B�t K�nh m� Đức Như Lai đ� �n cần dạy bảo.� Nghe xong, nửa mừng nửa tủi, ta tự nghĩ rằng: Th�n ta đ�y l� c�i th�n v� thường, nay được đem đổi lấy c�i th�n qu� b�u; mệnh sống ta đ�y, niệm niệm hằng biến diệt, kh�ng nhất định, nay được đem đổi lấy mệnh qu� b�u; th�n mệnh, của cải của ta đ�y đều do nh�n duy�n giả dối m� c�, kh�ng phải ch�n thật, nay được đem đổi lấy của b�u vĩnh viễn bất diệt.

Khi nghĩ đến những c�ng đức v� lợi �ch như thế, ta liền sinh l�ng ch� th�nh cung k�nh c�ng d�ng Ng�i A Nan v� bạch rằng: �Đại Đức A Nan, xin Ng�i đừng lo.� T�i sẽ trọn đời tu�n theo gi�o ph�p m� Đức Như Lai chỉ dạy.� D� c� phải bỏ cả th�n mệnh chăng nữa, t�i cũng kh�ng d�m vi phạm.�

�Bấy giờ Đức Như Lai mới n�i ph�p B�t K�nh nhiệm mầu cho ta nghe.� L�c đ�, ta vận dụng l�ng đại bi, v� hết thảy nữ nh�n đời vị lai m� bạch Phật rằng: �Bạch Thế T�n, nếu sau n�y, trong đời �c trược, c� người Thiện nữ n�o, đối với Phật ph�p, sinh l�ng k�nh mến, th� xin Thế T�n cũng nhận cho được v�o Phật ph�p.� Khi ấy Phật bảo ta rằng:

-Qu� h�a thay! Nếu sau n�y c� những người Thiện nữ, biết hộ tr� Phật ph�p, theo thứ lớp m� tu tập, giữ giới, bố th�, học rộng, tu c�c thiện ph�p, tại gia hay xuất gia, thụ tam quy hoặc tr� ngũ giới, hay giữ đủ c�c giới, tu c�c ph�p lục độ v� c�c ph�p trợ đạo, ta sẽ cho được t�y � m� tu tập, v� cũng được ba thứ quả b�o ở c�i người, c�i trời v� đạo quả V� Thượng.

Nghe Phật n�i thế, l�ng ta vui sướng v� c�ng, ta liền bạch Phật rằng:

-Bạch Thế T�n, nếu nữ nh�n ch�ng t�i m� được ba thứ quả b�o ấy, th� ch�nh l� nhờ ơn Phật vậy.

Phật n�i:

-Đừng nghĩ như thế, Như Lai kh�ng hề c� ơn, đối với ch�ng sinh, Như Lai kh�ng bao giờ kể c� ơn.� Nếu kể ơn tức l� ph� hoại c�i t�m b�nh đẳng của Như Lai.� N�n biết rằng, đối với ch�ng sinh nếu Như Lai c�n kể c� ơn hay kh�ng ơn, th� Như Lai kh�ng c� t�m b�nh đẳng.

Nếu ch�ng sinh n�o đem l�ng hủy hoại Phật, Như Lai kh�ng giận, hoặc c� ch�ng sinh lấy hương chi�n đ�n m� ướp v�o th�n Như Lai, Như Lai cũng kh�ng mừng.

Như Lai đối với hết thảy ch�ng sinh đều b�nh đẳng, kh�ng c�n o�n, th�n ph�n biệt.� Ơn l� ơn của A Nan, chớ kh�ng phải của Như Lai.� L� v� nhờ c� A Nan m� nữ nh�n mới được v�o Phật ph�p.

Vậy n�n đời sau, c�c Tỷ Khưu Ni v� hết thảy những người Thiện nữ, thường phải n�n hết l�ng ghi nhớ ơn của A Nan, nhắc nhở danh hiệu, cung k�nh, c�ng d�ng, t�n trọng t�n th�n, đừng để dứt mất.� Nếu kh�ng thể l�m được như thế lu�n lu�n, th� đ�m ng�y s�u thời, cũng phải để t�m ghi nhớ.

Bấy giờ, Ng�i Kiều Đ�n Di bảo c�c vị Tỷ Khưu Ni v� tất cả mọi người Thiện nữ rằng: �Ch�ng ta phải n�n dốc l�ng quy mệnh A Nan Đại Sư.� Nếu người Thiện nữ n�o, muốn cầu sự y�n ổn v� quả b�o tốt l�nh, cứ đến ng�y m�ng T�m th�ng Hai, hoặc m�ng T�m th�ng T�m, mặc �o sạch sẽ, dốc l�ng thụ tr� ph�p B�t Trai Giới, ng�y đ�m s�u thời, si�ng tu tinh tiến, th� Ng�i A Nan sẽ d�ng sức uy thần, t�y nguyện gi�p đỡ, khiến được như �.�

Nghe ph�p xong, đại ch�ng vui mừng, rồi đi v�ng b�n phải m� lui ra.

Kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n

Q1�� Q2�� Q3�� Q4�� Q5�� Q6�� Q7

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Hán Dịch: Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Th�̣p

Vi�̣t Dịch: Th�ch Ch�nh Tiến - Th�ch Quảng Độ

Quyển Thứ Sáu

08: PHẨM ƯU BA LY THỨ T�M

Khi bấy giờ đại ch�ng v�y quanh Đức Thế T�n, c�ng d�ng cung k�nh, t�n trọng t�n th�n.

L�c đ� Ng�i A Nan nhận thấy trong t�m mọi người đều c� điểm ngờ vực, liền từ chỗ ngồi đứng dậy, bạch Phật rằng:

-Bạch Thế T�n, tại sao Thế T�n lại nhận cho Ưu Ba Ly, l� người hạ tiện, theo Phật xuất gia? Việc đ� l�m nhục nh� cho h�ng đệ tử Phật v� khiến cho c�c d�ng bất k�nh, do vậy m� tổn mất ph�c điền, v� cũng khiến cho con Vua Bạch Tịnh l� Nan Đ� Tỷ Khưu sinh l�ng khinh mạn?

Phật bảo Ng�i A Nan v� đại ch�ng rằng: �C�c �ng nghe cho kỹ! C�c �ng c� thể n�i Như Lai kh�ng c� l�ng b�nh đẳng, kh�ng c� t�m đại bi, kh�ng c� năm tr�, kh�ng c� ch�nh định, nhưng c�c �ng kh�ng được n�i rằng Ưu Ba Ly l� người hạ tiện, tu tập hạnh hạ tiện, nguyện hạ tiện v� tinh tiến hạ tiện.

C�c �ng c� thể n�i, Như Lai c�n phiền n�o, thay đổi kh�ng thường, nhưng c�c �ng kh�ng được n�i Ưu Ba Ly l� người hạ tiện đi xuất gia�.

�Như Lai d�ng c�i tr� biến khắp, ch�n ch�nh m� n�i những lời ch�n thật, vậy c�c �ng n�n tin theo lời Phật.

Như Lai khi thấy r� được sự sinh tử l� tai họa m� một m�nh gi�c ngộ th�nh Phật, th� Ưu Ba Ly cũng theo Phật xuất gia, chứng được tam minh, lục th�ng v� đầy đủ t�m m�n giải tho�t, c�c ch�ng c�i trời, c�i người đều sinh l�ng ngưỡng mộ.

Ưu Ba Ly l� người giữ luật v�o bật nhất, hộ tr� ch�nh ph�p xứng đ�ng l�nh nhận sự c�ng dường, khiến cho ch�ng sinh th�nh tựu được ba thứ diệu quả, nghĩa l�: Quả b�o ở đời n�y, đời sau v� nhiều kiếp về sau nữa. Bởi thế, c�c �ng n�n biết, Ưu Ba Lay l� một đại bi Bồ T�t, tu hạnh vi diệu. Ở những kiếp qu� khứ xa xưa, trong gi�o ph�p của Phật Th�ch Ca M�u Ni, Ưu Ba Ly cũng l� người tr� luật thứ nhất�.

Khi nghe Phật t�n th�n mật hạnh của Ng�i Ưu Ba Ly, Nan Đ� Tỷ Khưu mới khởi t�m cung k�nh, liền đứng dậy đến lễ Ng�i Đại Kiều Trần Như v� lần lượt lễ c�c vị đệ tử kh�c. Nhưng khi đến Ng�i Ưu Ba Ly th� Nan Đ� chỉ c�i đầu, rồi ngẩng l�n v� chắp tay đứng nh�n m� th�i. L�c đ�, đức Như Lai v� Nan Đ� n�i b�i kệ rằng:

Nan Đ�, ngươi n�n biết,

Chớ khinh người ngh�o c�ng,

Đừng cậy m�nh gi�u sang,

Xuất gia kh�ng ph�n biệt.

Nan Đ� nghe Phật chỉ dạy cho những điều lợi lạc, sinh l�ng vui mừng, liền sửa lại y phục, rồi c�i đầu lễ ch�n Ng�i Ưu Ba Ly. L�c ấy trời đất đều rung động. Nan Đ� thấy m�nh khoan kho�i, nhẹ nh�n tức th� chứng được đạo quả A La H�n m� v�o địa vị của bậc v� học vậy.

Bấy giờ Phật bảo Ng�i Ưu Ba Ly rằng: ��ng h�y thuyết ph�p, n�i r� sự sai kh�c về Tam Bảo, ph�p Tứ Đế, về tại gia, xuất gia, về thất ch�ng� nghĩa l� �ng h�y n�i r� về Tam Quy, Ngũ Giới cho đến hết thảy c�c giới, về giới l�m lợi �ch ch�ng sinh, giới diệt trừ phiền n�o, giới điều trị th�n t�m, giới thuyền định, v� giới v� lậu v.v�để l�m cho ng�i Tam Bảo được hưng vượng�.

Bấy giờ Ng�i Ưu Ba Ly bạch Phật rằng: �Bạch Thế T�n, nhờ sức uy thần của Như Lai tiếp dẫn, hộ niệm, con xin hỏi Thế T�n một v�i điều kh�ng hiểu�.

N�i xong, Ng�i tự suy nghĩa: Thế n�o l� Tam Bảo? Phật, Ph�p, Tăng?

Tam Bảo nếu kh�ng c� bản chất th� l�m thế n�o ph�n biệt m� n�i được? Ph�p Tăng cũng kh�c nhau, vậy nếu quy y Tam Bảo th� phụng h�nh thế n�o? C�n Tam Quy nếu chỉ l� một th� kh�ng thể n�i c� ba, nếu n�i Tam Quy th� tại sao lại c� thất ch�ng kh�c nhau?

Tự suy nghĩ thế rồi, Ng�i Ưu Ba Ly mới bạch Phật rằng: �Bạch Thế T�n, nương nhờ về đ�u gọi l� quy y Phật?�

Khi ấy Đấng Đại Gi�c Thế T�n bảo Ng�i Ưu Ba Ly rằng: �Phật l� người đ� gi�c ngộ, thấu suốt cả hai phần �t�nh� v� �Tướng� của hết thảy c�c ph�p. Lại nữa tất cả ch�ng sinh đang m� man trong ba c�i, Phật đ� được đạo nh�n, tự m�nh đ� được đạo nh�n, tự m�nh đ� thức tỉnh, lại thức tỉnh cho ch�ng sinh c�n m� man kia, bởi thế mới gọi l� Gi�c.

Phật đ� thấu suốt hết thảy mọi ph�p v� c� thể thuyết minh tất cả c�c ph�p�.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi Phật:

-Thế n�o gọi l� Phật thuyết hết thảy c�c ph�p? Phật t�y cơ, th�ch ứng với ch�ng hội m� thuyết, chỉ thuyết cho từng nh�m người th�i?

Phật đ�p:

-Phật theo căn t�nh của ch�ng sinh v� t�y thời cơ m� thuyết c�c ph�p.

Sau n�y c�c đệ tử kết tập ph�p tạng sẽ chia ra từng bộ loại một.

Khi Phật th�nh đạo, v� c�c đệ tử m� n�i ra giới luật, c� giới khinh giới trọng, hữu t�n v� v� t�n, kết tập th�nh Luật Tạng.

Khi Như Lai n�i về nh�n quả, tội ph�c, c�c m�n r�ng buộc, phiền n�o v� c�c nghiệp th�n, khẩu, � th� kết th�nh Luận Tạng.

Như Lai v� trời, người, t�y thời c� thuyết ph�p để khuy�n họ tu tập, n�i ra bộ Tăng Nhất A H�m.

Sau lại v� những ch�ng sinh th�ng minh, n�i c�c ph�p cao s�u, gọi l� Trung A H�m, để cho những người c� lợi căn theo đ� m� tu tập.

Sau nữa, n�i c�c ph�p tọa thiền cho những người tu thiền định học tập, n�n mới th�nh bộ Tạp A H�m.

Sau hết, v� ph� trừ t� kiến, ngoại đạo m� n�i ra bộ Trường A H�m.

Tất cả bốn loại đ�, sau kết tập th�nh Kinh Tạng.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu Phật đ� n�i hết thảy c�c ph�p, th� tại sao một h�m Phật ngồi dưới gốc c�y, bốc một nắm l� m� hỏi c�c đệ tử l� l� trong tay Phật nhiều hơn hay l� tr�n c�y nhiều hơn? C�c đệ tử đều trả lời l� l� tr�n c�y nhiều hơn.

L�c đ� Phật bảo c�c đệ tử rằng tất cả c�c ph�p Phật đ� thấu suốt cũng nhiều như l� l� tr�n c�y. C�n c�c ph�p Phật đ� n�i chỉ l� l� trong b�n tay m� th�i. Vậy l�m sao c� thể n�i l� Phật đ� thuyết hết thảy ph�p?

Phật trả lời:

-Hết thảy c�c ph�p đều c� �biệt tướng� v� �tổng tướng�.

Như Lai n�i đ� thuyết hết thảy c�c ph�p l� n�i về phần �biệt tướng� chứ kh�ng phải �tổng tướng�.

Kh�ng phải Như Lai kh�ng n�i được phần �tổng tướng� đ�u, nhưng nếu Như Lai n�i phần �tổng tướng� th� ch�ng sinh kh�ng thể l�nh hội được.

C�c �ng n�n biết Như Lai đ� thấu suốt hết thảy ph�p, nhưng mới chỉ n�i về phần �biệt tướng� của c�c ph�p chứ chưa n�i đến phần �tổng tướng�.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu Phật biết m� c� thể n�i được, th� c�c vị Thanh Văn, Duy�n Gi�c, căn cứ v�o chỗ hiểu biết, cũng c� thể n�i được.

Vậy tại sao c�c vị đ� kh�ng thể xưng l� Phật được?

Phật đ�p:

-Kh�ng thể được. L� v� Phật biết v� n�i được đầy đủ cả hai phần �t�nh�, �tướng� của c�c ph�p, c�n c�c vị Thanh Văn, Duy�n Gi�c, tuy cũng biết v� n�i được, nhưng kh�ng thể n�i hết �t�nh�, �tướng� của mọi ph�p.

Lại nữa, Phật hiểu thấu v� c� thể đặt t�n cho c�c ph�p, nhưng Thanh Văn, Duy�n Gi�c kh�ng thể l�m được.

Lại nữa, Phật chứng được v� bi�n ph�p v� c� thể n�i m�i kh�ng c�ng, nhưng Nhị Thừa kh�ng thể được.

Lại nữa, c� ph�p �cộng� v� �bất cộng� c�i m� Nhị Thừa được th� Phật cũng c�, nhưng c�i m� Phật c� th� Nhị Thừa chưa được.

C�i m� Thanh Văn đ� chứng được th� Tam Thừa đều biết; c�i m� Duy�n Gi�c đ� chứng được th� Thanh Văn v� Bồ T�t cũng đều biết.

Nhưng c�i m� Phật đ� chứng th� Nhị Thừa kh�ng thể biết được, chỉ Phật tự biết m� th�i.

Lại nữa, tr�p lớn th� nắp phải lớn, ph�p lớn th� ph�p tướng cũng v� c�ng.

C�i tr� của Phật l� c�i tr� kh�ng c� bờ bến, cho n�n Phật mới c� thể thấu suốt v� thuyết minh được hết thảy c�c ph�p, c�n tr� của Nhị Thừa l� c�i tr� c� hạn, n�n Nhị Thừa kh�ng thể thấu suốt được �t�nh�, �tướng� của hết thảy ph�p.

Lại nữa, Phật đ� chứng được c�i tr� biết như thực, nghĩa l� đối với �t�nh�, �tướng� của c�c ph�p, Phật đều hiểu r� như thực, Nhị Thừa hiểu c�c ph�p chưa được ho�n to�n chưa thấu suốt đến căn nguy�n của �t�nh� v� �tướng�, bởi thế kh�ng thể n�i l� đ� chứng được tr� biết như thực.

Căn cứ v�o những nghĩa n�i tr�n, n�n biết Nhị Thừa kh�ng thể xưng l� Phật.

Hơn nữa, chữ Phật kh�ng thể d�ng tiếng m� truyền được, cũng kh�ng thể lấy nghĩa m� hiểu được.

C�n thế n�o gọi l� Thế T�n? L� người c� thể biết hết c�c ph�p đối trị vậy.

Lại nữa, ở thế gian ng�n ngữ bất đồng, n�n người đời kh�ng hiểu được nhau, m� Phật th� hiểu biết tất cả, n�n gọi Phật l� Thế T�n.

Lại nữa, như Lặc Tỷ Khưu n�i, Nhị Thừa ph�m phu tự n�i đ� chứng được c�c ph�p, hoặc ưa nơi tĩnh mịch, hoặc th�ch thiền định, hay c�c ph�p kh�c, nhưng giữ b� mật. Phật th� kh�ng thế, Phật chứng được c�c ph�p, đều rủ l�ng từ bi m� n�i cho người kh�c nghe.

Lại nữa, v� Phật đ� diệt trừ được tham, s�n v� si, n�n gọi l� Thế T�n.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nhị Thừa cũng đ� ph� trừ được tham, s�n, si, tại sao lại kh�ng thể xưng l� Thế T�n?

Phật trả lời:

-Kh�ng thể được, v� Nhị Thừa đối với t�m đại thừa c�n c� khi tho�i chuyển, Phật th� kh�ng bao giờ tho�i chuyển. Tho�i chuyển c� ba:

Một l�, đ� chứng quả m� c�n tho�i chuyển;

Hai l�, chưa chứng quả m� đ� tho�i chuyển;

Ba l�, đ� đến chỗ ứng dụng m� c�n tho�i chuyển.

Đ� chứng quả m� tho�i chuyển l� n�i ng�i Thanh Văn đ� chứng được quả thứ ba m� c�n c� khi tho�i chuyển.

Chỉ c� quả thứ tư l� quả A La H�n th� mới kh�ng c�n tho�i chuyển.

C�n như Trung Thừa, nếu đ� tu tập đủ trăm kiếp, đ� thấu suốt được mười hai nh�n duy�n, th�nh B�ch Chi Phật, cũng kh�ng c�n tho�i chuyển nữa.

Nhưng nếu l� Hạ Thừa, chứng quả thứ ba, m� th�nh B�ch Chi Phật, th� vẫn c�n tho�i chuyển.

C�n như Phật đ� chứng quả rồi, th� kh�ng bao giờ tho�i chuyển nữa.

Chưa chứng quả m� tho�i chuyển l� n�i những người Tam Thừa, chưa chứng được quả m� đ� tho�i chuyển; nếu tu ba nghiệp của Tỷ Khưu m� lười biếng, hoặc tu tập c�c ph�p, kh�ng chăm chỉ, th� gọi l� chưa chứng quả đ� tho�i chuyển vậy.

Đ� tới chỗ ứng dụng m� c�n tho�i chuyển l� n�i những người đ� chứng được c�c ph�p, m� kh�ng ứng dụng hiện tiền, như thập lực của Phật v� mười tr� của Tiểu Thừa, m� chỉ ứng dụng một; hay phải tụng mười vạn lời kinh, m� kh�ng tụng, đều gọi l� đ� đến chỗ ứng dụng m� tho�i chuyển vậy.

Thanh Văn chưa chứng quả m� tho�i chuyển; Duy�n Gi�c v� Độc Gi�c cũng c� khi chưa chứng quả m� tho�i chuyển, nhưng Phật th� kh�ng bao giờ thế.

Đối với tất cả hạnh tu tập, kh�ng bao giờ Phật biếng nh�c.

Nhị Thừa đ� đến chỗ ứng dụng m� c�n tho�i chuyển, chứ Phật th� lại kh�ng nhất định.

Như trong mười lực m� chỉ d�ng một, bỏ ch�n, n�n gọi l� tho�i chuyển.

Hoặc như tụng hai mươi vạn lời kinh, m� người ph�m sức yếu, phải tụng một, hai ng�y mới xong, nhưng Phật c� thể tụng xong ngay.

Thập lực cũng vậy, d�ng l� d�ng liền, kh�ng bị ngăn ngại.

Cho n�n Phật kh�ng kh�ng c� sự kh�ng d�ng m� bỏ. Như người mặc �o N� ho�n tăng kh�ng phải thời kh�ng mặc, kh�ng như người thế gian. Bất cứ l�m việc g� đều v� lợi �ch của ch�ng sinh m� l�m. Việc g� c� lợi th� l�m, kh�ng c� lợi th� bỏ, chứ kh�ng phải c� lợi th� bỏ, chứ kh�ng phải kh�ng l�m được, bởi thế Phật kh�ng c� sự kh�ng d�ng m� tho�i chuyển.

Tuy Phật hiểu suốt c�c ph�p m� n�i kh�ng nhất định l� v� � Phật s�u xa, kh�ng thể nghĩ lường được.

Ng�i Ưu ba Ly hỏi:

-Tại sao Thanh Văn đ� chứng đến quả A Na H�m c�n tho�i chuyển? Nhưng chứng quả A La H�n th� kh�ng tho�i chuyển?

Phật đ�p:

-Quả A Na H�m đ� từng được n�n tho�i chuyển, c�n quả A La H�n th� chưa từng được, cho n�n kh�ng tho�i chuyển.

Cũng như người đang đ�i m� được ăn cỗ ngon, kh�ng bao giờ qu�n, � nghĩa quả A La H�n cũng vậy.

Lại nữa, A La H�n lấy nhẫn nhục l�m đạo v� ngại, lấy tr� tuệ l�m đạo giải tho�t, c�n A Na H�m lấy tr� tuệ l�m đạo v� ngại v� cũng lấy tr� tuệ l�m đạo giải tho�t, cho n�n c�n tho�i chuyển.

Lại nữa, A La H�n lấy sự hiểu biết như thực l�m đạo, cho n�n kh�ng tho�i chuyển, c�n a Na H�m th� lấy tư duy l�m đạo, cho n�n c�n tho�i chuyển.

A Na H�m v� c�n phải diệt hết vọng tưởng v� trừ sạch tham, s�n, si, �i, t� kiến, v� minh, n�n c�n bị tư duy bức b�ch.

Nhưng A La H�n th� t�m hiểu đạo như thực, n�n kh�ng bị bức b�ch. Thấy r� được phần �vọng� tức thấy l� �ch�n�. Như kh�ng cần tư duy, n�n kh�ng bị bức b�ch v� v� thế kh�ng tho�i chuyển vậy.

Lại nữa, c�i tr� t�m hiểu của A La H�n lớn mạnh, như rường cột, chống đỡ mọi vật, n�n kh�ng tho�i; c�n c�i tr� tư duy của A Na H�m nhỏ, yếu, cho n�n c�n tho�i.

Lại nữa, A La H�n d�ng t�m nhẫn nhục v� tr� tuệ để diệt trừ ch�n phẩm tư hoặc ở dục giới, bảy mươi hai phẩm kết phược ở sắc giới, cho n�n kh�ng c�n tho�i chuyển.

Căn cứ v�o c�c nghĩa n�i tr�n, n�n biết Nhị Thừa kh�ng thể xưng l� Thế T�n, m� chỉ c� Phật mới được xưng Thế T�n m� th�i.

Lại nữa, Phật đ� dứt hết tập kh�, nhưng Nhị Thừa chưa đoạn kết.

Chẳng hạn như Ngưu Ty Tỷ Khưu thường nhai như tr�u, l� v� năm trăm kiếp trước phải đọa l�m kiếp tr�u, b�y giờ mới được l�m người, nhưng c�i tập kh� nhai như tr�u vẫn chưa hết.

Hoặc như vị Tỷ Khưu kia, tuy đ� chứng quả A La H�n, nhưng thường th�ch soi giương, l� v� những kiếp trước phải l�m th�n kỳ nữ.

Lại như một vị Tỷ Khưu kia, thường hay b�m lấy bao lơn m� đ�nh đu, nhẩy, nh�t, l� v� những kiếp trước, đọa l�m lo�i khỉ vậy.

Bởi thế Nhị Thừa kh�ng được xưng l� Thế T�n.

Ng�i Ưu B� Ly hỏi:

-Phần đầu c�c kinh thường c� c�u: �Ch�nh t�i được nghe�� l� lời của A Nan n�i khi Phật c�n ở đời thuyết ph�p, �ng được nghe như vậy.

Nhưng hai mươi năm sau khi Phật th�nh đạo, A Nan mới theo Phật xuất gia.

Như vậy, trong hai mươi năm Phật thuyết ph�p, A Nan kh�ng được nghe.

Thế m�, tại sao sau khi Phật nhập Niết B�n, l�c kết tập Ph�p Tạng, lại n�i: �Ch�nh t�i được nghe��

Phật trả lời:

-Khi A Nan theo Như Lai xuất gia, c� xin bốn điều như sau:

�Điều thứ nhất, xin Phật đừng cho con �o cũ của Phật;�

�Điều thứ hai, xin Phật đừng bảo người kh�c mời con đi ph� trai; con v� cầu ph�p, v� cung k�nh Phật m� theo hầu b�n Phật chứ kh�ng phải v� cơm, �o.�

�Điều thứ ba, sớm tối, c�c vị Tỷ Khưu muốn được thấy Phật th� cứ việc v�o, chứ con kh�ng phải v�o bạch trước.�

�Điều thứ tư, trong hai mươi năm Phật thuyết ph�p, con kh�ng được nghe, xin Phật n�i lại hết cho con nghe.�

Theo điều nguyện thứ tư, Như Lai phải tuyền chư Thi�n n�i lại cho A Nan nghe. Cũng c� khi Như Lai d�ng t�m Tam Muội truyền cho A Nan nghe lại từ c�c vị Tỷ Khưu kh�c.

Ng�i Ưu Ba Ly lại hỏi:

-Phật thuyết ph�p trong hai mươi năm, l�m thế n�o c� thể n�i lại hết được?

Phật đ�p:

-Như Lai d�ng c�i tr� phương tiện thiện xảo, cho n�n trong một c�u, c� thể diễn ra v� lượng ph�p, v� trong v� lượng ph�p, c� thể chỉ t�m tắt trong một c�u. Nhờ lợi căn, Phật chỉ n�i qua giềng mối của t�m vạn ph�p l� A Nan th�ng hiểu hết cả.

Như một c�i c�y, gồm c� gốc, th�n c�y v� c�nh, l�, gọi l� một c�y, Phật v� ch�ng sinh, trước sau n�i ph�p, gọi l� một Tạng, như thế gọi l� t�m vạn ph�p.

Lại n�i, phật ngồi ở một nơi n�i ph�p, gọi l� một Tạng, như thế l� t�m vạn ph�p. Lại như mười s�u chữ, l� nữa b�i kệ, ba mươi hai chữ l� một b�i kệ, như thế cũng gọi l� t�m vạn ph�p.

Lại như một b�i kệ d�i hay ngắn, c� bốn mươi hai chữ, cũng l� một b�i kệ, như thế cũng gọi l� t�m vạn ph�p.

Lại như nửa th�ng một lần tụng giới, cũng gọi l� một Tạng, như thế cũng l� t�m vạn ph�p.

Lại như Phật tự n�i ra s�u vạn, s�u ngh�n b�i kệ, cũng l� một Tạng v� như thế cũng gọi l� t�m vạn ph�p.

Lại như Phật n�i, c� t�m vạn trần lao, th� c� t�m vạn ph�p tạng để đối trị, cho n�n gọi l� t�m vạn ph�p tạng.

Ng�i Ưu B� Ly lại hỏi:

-Tại sao Kinh, Luận kh�ng lấy Phật l�m đầu, m� chỉ c� Luật Tạng l� lấy Phật l�m đầu?

Phật trả lời:

-V� Luật l� hơn hết, v� chỉ c� Phật mới chế ra Luật m� th�i.

C�n trong Kinh cũng c� khi c�c đệ tử thuyết ph�p, cũng c� khi Thi�ng, Long, B�t Bộ do Phật hỏi m� n�i ph�p, chẳng hạn như Th�ch Đề Ho�n Nh�n tự n�i rằng bố th� l� đệ nhất, v� �ng đ� nhờ c�ng đức bố th� m� được l�m Vua c�i Trời, được mọi điều như �, v� Phật cũng cho như thế l� phải.

Lại cũng c� khi Phật h�a th�nh c�c vị H�a Phật thuyết ph�p.

Nhưng Luật th� kh�ng thế: Hết thảy Luật nghi, đều do Phật thuyết, v� thế n�n lấy Phật l�m đầu.

Lại nữa, Kinh th� t�y nơi thuyết ph�p m� c� quyết định, luật th� kh�ng thế. Nếu phạm luật trong nh�, th� kh�ng được kết tội ngay, m� phải ra ngo�i để kết tội.

Nếu ở nh� người bạch y, l�m điều g� phạm luật, phải ra trước c�ng ch�ng tăng để buộc tội; nếu ở trong l�ng x�m m� phạm luật, cũng phải ra trước ch�ng tăng để buộc tội; nếu trong năm ch�ng xuất gia m� l�m điều phạm luật, th� phải ra trước c�c Tỷ Khưu, Tỷ Khưu Ni m� buộc tội, bởi thế cho n�n lấy Phật l�m đầu.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Tam Quy lấy g� l�m t�nh?

Phật trả lời:

-Tam Quy lấy chỗ người kh�c dạy l�m t�nh, hoặc kh�ng theo người dạy l�m t�nh. Nghĩa l�: Khi thụ Tam Quy, qu� gối, chắp tay, miệng theo người xướng, m� đọc Tam Quy, thế l� cả th�n, khẩu đều theo người dạy, bởi vậy gọi l� lấy chỗ người dạy l�m t�nh. Nếu dốc l�ng ch� k�nh, tự m�nh xướng hiệu Tam Quy, kh�ng theo người kh�c, thế gọi l� lấy chỗ kh�ng theo người kh�c l�m t�nh.

Lại nữa, Tam Quy lấy th�n, khẩu, �, tức tam nghiệp, l�m t�nh. Hoặc Tam Quy l� Ngũ �m thiện; lấy ngũ �m thiện của ch�ng sinh l� Tam Quy, lấy Tam Bảo l�m chỗ sở quy, sở quy l� n�i theo nghĩa cứu hộ. V� như người c� tội đối với nh� Vua, chạy sang nước kh�c để cầu cứu. Vua nước ấy n�i: �Nếu nh� ngươi muốn được che chở, th� kh�ng được ra khỏi nước ta, v� kh�ng được tr�i lệnh ta.� Ch�ng sinh cũng như vậy, vốn thuộc d�ng ma, c� tội sinh tử, quay về Tam Bảo để cầu sự cứu hộ.

Nếu th�nh t�m tin tưởng nơi Tam Bảo, kh�ng tin chỗ kh�c, kh�ng tr�i lời Phật dạy, th� Ma Vương t� �c chẳng l�m g� được.

Trước c� một con chim bồ c�u bị một con chim cắt đuổi, bay đến n�p sau b�ng Ng�i X� Lợi Phất, nhưng vẫn thấy sợ h�i.

Sau n� bay đến n�p b�ng Như Lai, th� thấy thản nhi�n, kh�ng sợ; d� cho bể lớn c� thể rời đi, nhưng con chim đ� bất động.

Sở dĩ thế, l� v� Phật c� đức đại từ, đại bi, c�n Ng�i X� Lợi Phất chưa c� được l�ng đại từ bi; Phật đ� hết tập kh�, nhưng Ng�i X� Lợi Phất vẫn c�n.

Phật đ� tu hạnh Bồ T�t trong ba A tăng kỳ kiếp, Ng�i X� Lợi Phất mới tu tập khổ hạnh trong s�u mươi kiếp. Do đ�, chim c�u n�p b�ng Ng�i X� Lợi Phất, vẫn c�n sợ h�i, m� n�p b�ng Phật th� thản nhi�n kh�ng sợ vậy.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu n�i quy y Tam Bảo th� diệt trừ được tội �c, l�ng được y�n vui, th� sao Đề B� Đạt Đa cũng quy y Tam Bảo, t�n t�m xuất gia, thụ giới cụ t�c, m� c�n phạm tội tam nghịch, đến nỗi phải đọa v�o địa ngục A Tỳ?

Phật đ�p:

-N�i cứu hộ l� cứu những người c�n c� thể cứu được m� th�i. Tội �c của Đề B� Đạt Đa qu� s�u nặng, hơn nữa, lại v� định nghiệp n�n kh� cứu nổi.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu người tội nặng m� Phật kh�ng thể cứu được, th� người kh�ng c� tội, kh�ng cần Phật cứu. Vậy tại sao lại n�i Tam Bảo c� sức cứu hộ?

Phật đ�p:

-Đề B� Đạt Đa tuy quy y Tam Bảo, nhưng t�m kh�ng th�nh thật, kh�ng đủ Tam Quy, thường ham danh lợi, tự cho m�nh l� người hiểu biết hết thảy, cạnh tranh với Phật, cho n�n Tam Bảo d� c� sức lớn, cũng kh�ng thể cứu nổi.

Như A X� Thế Vương, tuy phạm tội nghịch, đ�ng phải đọa v�o địa ngục A Tỳ, nhưng nhờ l�ng ch� th�nh, biết cầu Phật ăn năn, n�n giảm tội A Tỳ, chỉ phải đọa v�o địa ngục Hắc Thằng, cũng như những tội nh�n kh�c, chỉ trong bảy ng�y, đều được tho�t tội. Đ� l� nhờ sức cứu hộ của Tam Bảo vậy.

Ng�i Ưu Ba Ly lại hỏi:

-Nếu tội của Đề B� Đạt Đa kh�ng thể cứu được, th� tại sao c� Kinh n�i: �Nếu người n�o quy y Phật, kh�ng phải sa v�o ba đường �c�, l� nghĩa g�?

Phật trả lời:

-Nhờ c� quy y Tam Bảo n�n d� phải v�o địa ngục A Tỳ, nhưng Đề B� Đạt Đa cũng bớt được phần khổ cực, v� cũng c� l�c tạm nghỉ.

Lại như c� người ở trong rừng n�i, hay chỗ hoang vắng đ�ng sợ, nếu họ tưởng niện đến c�ng đức của Phật, th� sự r�ng rợn sẽ ti�u tan.

Như thế th� sự quy y Tam Bảo kh�ng phải l� v� �ch vậy.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

Trong Tứ Đế, th� Tam Bảo thay thế cho Đế n�o?

Trong hai mươi căn, Tam Bảo thay cho căn n�o?

Trong mười t�m giới, Tam Bảo thay cho giới n�o?

Trong mười hai Nhập, Tam Bảo thay cho Nhập n�o?

Trong năm Ấm, Tam Bảo thay cho Ấm n�o?

Phật đ�p:

Trong Tứ Đế th� Tam Bảo thay cho Diệt Đế v� một phần Đạo Đế.

Trong hai mươi hai Căn, Tam Bảo thay cho ba Căn, tức l� Căn chưa biết, Căn biết rồi, v� Căn muốn biết.

Trong mười t�m Giới, Tam Bảo thay cho � Căn Giới, � Thức Giới v� Ph�p Trần Giới.

Trong mười hai Nhập, Tam Bảo thay cho � Nhập v� Ph�p Nhập.

Trong năm Ấm, Tam Bảo thay cho năm Ấm v� lậu.

Trong Tứ Đế, Phật Bảo thay cho một phần Đạo Đế, Ph�p Bảo thay cho Diệt Đế v� Tăng Bảo cũng thay cho một phần Đạo Đế.

Trong mười hai Căn, Phật Bảo thay cho Căn muốn biết; Ph�p Bảo v� l� Diệt Đế v� vi, n�n kh�ng thay cho Căn n�o. C�n Tăng Bảo thay cho ba Căn v� lậu.

Trong mười t�m Giới, Phật Bảo thay cho một phần � Căn Giới, � Thức Giới v� Ph�p Trần Giới; Ph�p Bảo thay cho một phần Ph�p Trần Giới; Tăng Bảo thay cho một phần � Căn Giới, � Thức Giới v� Ph�p Trần Giới.

Trong mười hai Nhập, Phật Bảo thay cho một phần � Căn Nhập v� Ph�p Trần Nhập; Ph�p Bảo thay cho một phần Ph�p Trần Nhập, Tăng Bảo cũng thay một phần � Căn Nhập v� Ph�p Trần Nhập.

Trong năm Ấm, Phật Bảo thay cho một phần năm Ấm v� lậu, Ph�p Bảo th� kh�ng thay cho năm Ấm, v� năm Ấm thuộc về Hữu vi, c�n Ph�p Bảo thuộc về V� vi. Tăng Bảo thay cho một phần năm Ấm v� lậu.

Quy y Phật l� quy y Phật Th�ch Ca Văn hay quy y Phật cả ba đời? Phật trả lởi:

-Quy y Phật ba đời, v� Ph�p th�n của Phật c�ng một thể, cho n�n quy y một đức Phật tức l� quy y chư Phật ở ba đời vậy.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu n�i quy y chư Phật ba đời, th� tại sao c�c người c�i Trời, mỗi người đều tự xưng l� đệ tử của một đức Phật trong bảy vị Phật. Chẳng hạn, người th� nhận m�nh l� đệ tử của Phật Ca Diếp, người th� nhận m�nh l� đệ tử Phật C�u Lưu T�n v.v� Như vậy, th� chỉ n�n n�i l� quy y một đức Phật, chứ kh�ng n�n n�i l� quy y chư Phật ba đời.

Phật trả lời:

-Kh�ng n�n n�i thế. V� sao? V� trong Kinh Tỳ Sa M�n n�i: �Tỳ Sa M�n Thi�n Vương quy y Tam Bảo, l� quy y chư Phật ở qu� khứ, hiện tại v� vị lai�. Theo nghĩa đ� th� phải n�i l� quy y chư Phật ba đời.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu thế th� như c�c người c�i trời kia, đều tự nhận m�nh l� đệ tử của một đức Phật, nghĩa l� sao?

Phật đ�p:

-Kh�ng thể căn cứ v�o lời chư thi�n n�i m� cho l� nghĩa nhất định được.

Chư thi�n nhận l� quy y một đức Phật, nhưng thật ra th� quy y chư Phật ở ba đời, song chỉ lấy một vị Phật đ� xuất thế để chứng minh th�i.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Quy hướng v�o đ�u gọi l� quy y Phật?

Phật đ�p:

-Quy y Phật nghĩa l� quay về với c�i bản t�nh ch�n như, đầy đủ tr� tuệ c�ng đức của m�nh.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Như vậy th� quy y sắc th�n hay quy y ph�p th�n?

Phật trả lời:

-Quy y ph�p th�n chư kh�ng quy y sắc th�n.

Đừng tưởng sắc th�n l� Phật; n� chỉ l� c�i th�n hư vọng m� th�i.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu sắc th�n l� hư vọng, kh�ng phải Phật, th� tại sao Đề B� Đạt Đa l�m cho th�n Phật chảy m�u, lại mắc tội nghịch?

Phật trả lời:

-Sắc th�n tuy l� giả dối, nhưng l� chỗ sở y của Ph�p th�n, nghĩa l� ph�p th�n phải nương tựa v�o sắc th�n; cho n�n l�m hại sắc th�n tức l� l�m hại th�n Phật, v� thế m� phạm tội nghịch vậy.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Nương tựa v�o đ�u gọi l� quy y Ph�p? Phật đ�p:

-Đoạn trừ hết thẩy dục vọng để hướng về Niết B�n, thế gọi l� quy y Ph�p.

Ưu Ba Lay hỏi:

-Như thế th� quy y c�i v� dục của ch�nh m�nh hay quy y c�i v� dục của người kh�c?

Phật trả lời:

-Quy y c�i v� dục của m�nh v� c�i v� dục của người, gọi l� quy y Ph�p.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Quy y Tăng l� quy y v�o đ�u?

Phật đ�p:

-Quy y Tăng l� hướng về ruộng ph�c tốt l�nh, nghĩa l� hướng tới quả vị Thanh Văn hữu học, v� v� học đầy đủ c�ng đức vậy. Thế gọi l� quy y Tăng.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Thế th� quy y Tục Đế Tăng hay quy y Đệ Nhất Nghĩa Tăng?

Nếu quy y Đệ Nhất Nghĩa Tăng, th� v� lẽ g� khi Phật thụ Tam Quy cho hai người l�i bu�n l� Đề Vị v� Ba Lợi, Phật lại dặn họ: �Sau n�y c� Tăng, c�c ngươi phải n�n quy y.� Sao Phật kh�ng n�i: �Đệ Nhất nghĩa Tăng thường ở thế gian, c�c ngươi phải n�n quy y?�

Phật trả lời:

-V� Tục Đế Tăng l� chỗ sở y của Đệ Nhất Nghĩa Tăng, cho n�n Như Lai mới n�i sau n�y c� Tăng, họ phải quy y. V� Như Lai n�i thế cũng l� v� muốn t�n trọng Tục Đế Tăng vậy.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Phật cũng l� Ph�p, Ph�p cũng l� Ph�p, m� Tăng cũng l� Ph�p, như thế chỉ c� một Ph�p, chứ c� chi sai kh�c?

Phật trả lời:

-Tuy l� một Ph�p, nhưng theo nghĩa m� n�i th� c� kh�c nhau. Chẳng hạn, n�i về Tam Bảo th� V� Sư Tr�, quả vị V� học v� hết thẩy c�ng đức l� Phật Bảo; Diệt Đế v� vi l� Ph�p Bảo, c�ng đức, tr� tuệ của quả vị Thanh Văn hữu học v� v� học l� Tăng Bảo.

N�i về Ph�p, th� tr� v� sư v� ph�p v� học l� Phật Bảo, Diệt Đế v� vi, kh�ng phải ph�p hữu học, cũng kh�ng phải ph�p v� học, l� Ph�p Bảo, Thanh Văn học v� V� học l� Tăng Bảo.

N�i về căn th� Phật l� Căn v� tri (vi), Ph�p th� kh�ng căn, Tăng l� ba Căn v� lậu. N�i về Tứ Đế th� Phật l� Đạo Đế, Ph�p l� Diệt Đế, Tăng l� một phần Đạo Đế.

N�i về quả Sa M�n, th� Phật l� Sa M�n, Ph�p l� quả Sa M�n, Tăng cũng l� Sa M�n.

N�i về B� La M�n th� Phật l� B� La M�n, Ph�p l� quả B� La M�n, Tăng cũng l� quả B� La M�n.

N�i về Phạm Hạnh th� Phật l� Phạm Hạnh, Ph�p cũng l� Phạm Hạnh quả, Tăng cũng l� Phạm Hạnh.

N�i về Nh�n quả th� Phật l� Nh�n, Ph�p Bảo l� quả, Tăng l� Nh�n, Ph�p Bảo cũng l� quả.

N�i về Đạo quả th� Phật l� Đạo, Ph�p Bảo cũng l� quả, Tăng l� Đạo, Ph�p Bảo cũng l� quả. Phật lấy Ph�p l�m thầy, Phật do Ph�p sinh ra, Ph�p l� mẹ của Phật, Phật nương v�o Ph�p m� trụ.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Phật lấy Ph�p l�m thầy vậy tại sao trong Tam Bảo lại kh�ng xưng Ph�p trước?

Phật đ�p:

-Ph�p tuy l� thầy, nhưng nếu kh�ng c� Phật th� Ph�p kh�ng được mở rộng, bởi thế thường n�i: �Đạo do người mở mang�, cho n�n Phật đứng đầu Tam Bảo l� thế.

L�c bấy giờ Ng�i Ưu Ba Ly lại hỏi Phật rằng: �Bạch Thế T�n, nếu khi thụ Tam Quy, xưng Ph�p Bảo trước rồi sau mới xưng Phật, c� được kh�ng?�

Phật trả lời:

-Nếu người kh�ng hiểu biết, đọc kh�ng theo thứ tự, họ kh�ng mắc tội, cũng th�nh Tam Quy được. Nhưng nếu người hiểu biết, m� cố t�nh đọc sai thứ lớp th� phải mắc tội, v� kh�ng thể th�nh được Tam Quy.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu chỉ xưng Phật v� Ph�p, m� kh�ng xưng Tăng, c� th�nh Tam Quy kh�ng? Hoặc xưng Ph�p v� Tăng m� kh�ng xưng Phật, c� th�nh Tam Quy kh�ng?

Hay chỉ xưng Phật v� Tăng m� kh�ng xưng Ph�p, c� th�nh Tam Quy kh�ng?

Phật đ�p:

-Tất cả đều kh�ng th�nh Tam Quy, v� kh�ng đủ Tam Bảo.

Ưu B� Ly hỏi:

-Nếu kh�ng thụ Tam Quy m� thụ ngay Ngũ giới, c� được kh�ng?

Hoặc kh�ng thụ Tam Quy m� thụ ngay B�t giới, c� th�nh kh�ng?

Hay kh�ng thụ Tam Quy c� được thụ Thập giới kh�ng?

Nếu kh�ng bạch Tứ Yết Ma, c� được thụ giới Cụ T�c kh�ng?

Phật trả lời:

-Hết thảy đều kh�ng được. Nếu muốn thụ Ngũ giới, trước phải thụ Tam Quy.

Thụ Tam Quy, xong mới được thụ Ngũ giới. Sở dĩ phải n�i t�n của năm giới, l� v� muốn cho người thụ biết r� t�n c�c giới, cũng như bạch bốn lần Yết Ma rồi mới được thụ giới Cụ T�c.

C�n phải n�i đến bốn y, bốn đọa v� mười ba tăng t�n, cũng l� v� muốn cho người thụ giới r� vậy.

Thụ Tam Quy xong, n�i đến giới s�t, v.v�bấy giờ mới được giới.

Nếu một giới giữ được th� năm giới cũng c� thể giữ được, bởi thế n�i một giới m� gồm được cả năm giới.

Hơn nữa, trong năm giới ph�n biệt r� r�ng, n�n tự � ph�t nguyện thụ cả năm giới.

N�i thụ năm giới rồi sau được giới, song trong tất cả thuyết n�i tr�n, đều n�n phải thụ Tam Quy rồi mới thụ ngũ giới, như thế mới đ�ng nghĩa.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Như một người Ưu B� Tắc, trước đ� thụ Tam Quy rồi sau nếu muốn thụ năm giới, t�m giới hoặc mười giới, th� c� cần phải thụ lại Tam Quy nữa kh�ng?

Phật đ�p:

-Kh�ng cần phải thụ tam Quy nữa cũng được c�c giới, v� trước đ� thụ Tam Quy rồi.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu trước kh�ng thụ Tam Quy m� bạch ngay Tứ Yết Ma, th� c� được giới Cụ T�c kh�ng?

Phật đ�p:

-Nếu thụ năm giới, t�m giới v� mười giới, th� trước cần phải thụ Tam Quy rồi sau mới thụ c�c giới đ�, th� mới th�nh giới.

Nhưng nếu thụ giới Cụ T�c th� cần phải bạch Tứ Yết Ma mới th�nh giới, chứ kh�ng cần phải thụ Tam Quy trước. L� v� c�ng đức của giới Cụ T�c rất s�u dầy, nếu kh�ng nhờ nhiều duy�n sức kh�c th� kh�ng th�nh được giới.

Cho n�n Tam Quy kh�ng đủ m� phải c� ba vị H�a Thượng v� bảy vị t�n chứng, bạch Tứ Yết Ma mới th�nh được giới Cụ T�c vậy.

C�n như năm giới, t�m giới v� mười giới �t c�ng đức, cho n�n nếu thụ Tam Quy l� được th�nh giới, kh�ng cần nhiều duy�n sức kh�c như giới Cụ T�c.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Tại sao khi thụ giới Cụ T�c rồi chỉ n�i đến bốn tội v� mười ba tội tăng t�n, m� kh�ng n�i đến c�c giới kh�c?

Phật đ�p:

-Hai đoạn giới n�y l� những giới nặng nhất, nếu phạm một giới, kh� trở lại thanh tịnh được.

Tuy c� thể trở lại thanh tịnh được nhưng c�ch s�m hối rất kh�.

Người phạm giới n�y phải h�nh ph�p Ba Lợi B� Sa v� Ma Na Đỏa, sau phải đối trước hai mươi vị Tăng m� s�m hối mới được thanh tịnh.

Những giới đ� rất kh� giữ, c�n c�c giới kh�c th� dễ giữ, cho n�n kh�ng cần n�i.

Bởi thế chỉ n�i đến hai đoạn Tứ đọa v� Thập Tam Tăng T�n, m� kh�ng n�i đến những đoạn kh�c.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Giới Ba La Đề Mộc Xoa n�y l� V� lậu giới hay Thiền giới?

Phật đ�p:

-Kh�ng phải V� lậu giới, cũng kh�ng phải Thiền giới. Nếu c� Phật ra đời th� mới c� giới Ba La Đề Mộc xoa, nếu kh�ng c� Phật ra đời th� kh�ng c�.

Nhưng Thiền giới v� V� lậu giới, th� d� c� Phật ra đời hay kh�ng, l�c n�o cũng c� cả.

Giới Ba La Đề Mộc Xoa phải do người dạy, c�n Thiền giới v� V� l�u giới kh�ng do người dạy.

Giới Ba La Đề Mộc Xoa phải c� người truyền, c�n Thiền giới v� V� lậu giới kh�ng cần người truyền.

Bất luận l�c ngủ hay thức, t�m thiện, t�m �c, hay t�m kh�ng thiện kh�ng �c, l�c n�o cũng c� giới Ba La Đề Mộc Xoa, nhưng Thiền giới v� V� lậu giới th� chỉ t�m Thiền định v� t�m v� lậu mới c�, ngo�i ra trong c�c t�m vọng niệm th� kh�ng c�.

Giới Ba La Đề Mộc Xoa chỉ ở c�i người mới c�, nhưng Thiền giới v� V� lậu giới th� cả c�i người v� c�i trời đều c�.

Giới Ba La Đề Mộc Xoa chỉ c� ở c�i Dục, c�n giới V� lậu v� Thiền giới th� ở c�i Dục cũng như c�i Sắc, đều th�nh tựu cả.

Giới Ba La Đề Mộc Xoa chỉ đệ tử Phật mới c�, nhưng Thiền giới th� kh�ng những đệ tử Phật mới c�, m� cả đệ tử của ngoại đạo cũng c�.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Trong năm giới của Ưu B� Tắc, th� giới n�o l� t�nh tội, giới n�o l� tội cấm?

Phật trả lời:

-Bốn giới: S�t sinh, trộm cắp, t� d�m v� n�i dối l� t�nh tội, c�n giới uống rượu l� tội cấm. V� uống rượu m� c� thể phạm bốn giới kia, cho n�n đặt th�nh giới thứ năm.

Uống rượu l� nguồn gốc của sự bu�ng lung, d�ng dỡ, c� thể dễ phạm v�o bốn giới kh�c.

Như trong thời đức Phật Ca Diếp, c� một người Ưu B� Tắc, v� say rượu m� phạm giam với vợ người kh�c, bắt g� của người ta m� giết, đến khi người ta hỏi tại sao, th� lại chối l� kh�ng l�m g� cả. V� say rượu, c� thể trong một l�c ph� cả bốn giới. Lại v� say rượu, c� thể g�y n�n bốn tội nghịch nữa, duy c� tội ph� h�a hợp Tăng l� kh�ng thể g�y được m� th�i.

Tuy kh�ng phải l� t�c nghiệp, nhưng vẫn phải chịu quả b�o cuồng loạn, v� uống rượu, n�n t�m hồn trở n�n m� man, rối loạn, cũng như người đi�n.

Lại cũng v� say rượu m� bỏ mất ch�nh nghiệp như: Ngồi thiền, tụng kinh hoặc gi�p đỡ c�ng việc trong ch�ng.

Do đ�, uống rượu tuy kh�ng phải l� t�nh tội, nhưng cũng kh�ng kh�c g� t�nh tội.

Ng�i Ưu B� Ly lại hỏi Phật rằng:

-Trong năm giới của Ưu B� Tắc th� chỉ đối với ch�ng sinh mới l� giới cấm, kh�ng được phạm, hay đối với c�c lo�i kh�ng phải l� ch�ng sinh, như Thi�n, Long, Quỷ, Thần v.v�cũng l� giới cấm kh�ng được phạm?

Lại nữa, đối với ch�ng sinh c� thể giết hại, c� thể trộm cướp, c� thể t� d�m, c� thể n�i dối, th� mới l� giới cấm, kh�ng được phạm.

C�n đối với Thi�n, Long, Quỷ thần, kh�ng phải l� ch�ng sinh, kh�ng thể s�t hại, kh�ng thể trộm cướp, kh�ng thể t� d�m, kh�ng thể n�i dối, cũng l� giới cấm, kh�ng được phạm sao?

Phật trả lời:

-Đối với ch�ng sinh, th� c� bốn giới đầu, đối với lo�i kh�ng phải ch�ng sinh, th� c� giới cấm thứ năm.

Nhưng, nếu n�i rộng ra, th� d� ch�ng sinh c� thể giết hại, kh�ng thể giết hại, c� thể trộm cướp, kh�ng thể trộm cướp, c� thể t� d�m, kh�ng thể t� d�m, c� thể n�i dối, kh�ng thể n�i dối, hết thảy đều c� giới cấm, kh�ng được phạm.

Dưới từ địa ngục A Tỳ, tr�n từ c�i trời Phi Phi Tưởng, v� trong ba ng�n đại thi�n thế giới, cho đến Như Lai, hết thảy mọi lo�i c� sinh mệnh, đều c� giới cấm, kh�ng được phạm, v� ngay l�c thụ giới, tất cả đều kh�ng được s�t hại, kh�ng được trộm cướp, kh�ng được t� d�m, kh�ng được n�i dối. Bởi vậy, hết thảy ch�ng sinh đều c� giới cấm.

Cho n�n, ph�m thụ giới ph�p, trước phải n�i c�c giới cho người ta nghe, chỉ b�y, giải th�ch cho người ta hiểu, để lượng sức m�nh xem c� l�nh thụ được kh�ng, nếu được họ sẽ sinh l�ng khao kh�t, do đ� mới ph�t t�m tinh tiến m� tu tr�.

C�n ph�p thụ giới, th� tất cả ch�ng sinh đều c� bốn giới, v� bốn giới n�y lại kh�c nhau, n�n th�nh mười hai giới.

Chẳng hạn, kh�ng được giết hại, kh�ng được trộm cướp, kh�ng được t� d�m, kh�ng được n�i dối, m� nếu phạm v�o bốn giới đ�, đều do ba cớ: Một l� v� tham, hai l� v� s�n, ba l� v� si.

Như vậy th� ai ai cũng c� mười hai điều �c v� nếu l�m tr�i lại với mười hai điều �c ấy, th� th�nh được mười hai giới thiện.

Hết thảy mọi lo�i ch�ng sinh đều như thế, v� thử một trăm vạn hay ng�n vạn vị A La H�n được v�o Niết B�n, th� từ vị La H�n đầu t�n cho đến vị La H�n cuối c�ng, đều do c�ng đức tr� giới m� được th�nh tựu đạo quả.

Nhưng đừng tưởng rằng c�c vị La h�n đ� chứng quả th� c�c giới cũng kh�ng c�n nữa đ�u.

Chẳng hạn đ� thụ giới �kh�ng uống rượu� th� trọn đời kh�ng uống rượu, v� khi thụ giới đ� ph�t nguyện, d� khắp trong ba ngh�n thế giới c� c�c thứ rượu, cũng kh�ng bao giờ uống nữa.

Giả sử kh�ng c�n ai l�m rượu chăng nữa, th� giới do vẫn thường được tr�, m� kh�ng bị bỏ mất vậy.

Ng�i Ưu B� Ly hỏi:

-Một người trước khi thụ giới, đối với hết thảy nữ nh�n, kh�ng phạm giới d�m, nhưng sau lại lấy vợ, th� c� phạm giới d�m kh�ng?

Phật đ�p:

-Kh�ng phạm. L� v� đối với tất cả nữ nh�n, kh�ng được t� d�m, nhưng đ�y l� vợ m�nh, th� kh�ng phải t� d�m, n�n kh�ng phạm giới đ�.

Lấy nghĩa ấy m� suy ra, th� tất cả đều thế.

T�m giới, mười giới, Ch�ng sinh hay Thi�n Long, Quỷ thần được giới cũng thế. Trong hai trăm năm mươi giới, th� hết thẩy ch�ng sinh đều được bảy giới.

Trong bảy giới n�y, ph�n biệt về nghĩa, th� c� hai mươi mốt giới.

Th� dụ: Ch�ng sinh n�o th�n tạo ba điều �c, v� miệng tạo bốn, th�nh bảy điều �c, th� khi tạo những điều �c đ� phải c� đủ ba yếu tố: Một l� v� tham, hai l� v� s�n, v� ba l� v� si m� tạo. Do ba yếu tố đ� m� g�y n�n bảy điều �c, cho n�n ba bảy th�nh hai mươi mốt giới �c.

Nếu l�m tr�i lại hai mươi mốt giới �c ấy th� th�nh được hai mươi mối giới thiện. Một ch�ng sinh được hai mươi mốt giới tướng như thế th� hết thẩy ch�ng sinh kh�c cũng vậy.

Lấy đ� m� suy, th� trong một l�c c� thể được v� lượng giới, nhưng kh�ng thể phạm hết c�c giới trong một l�c, song c� thể xả tất cả giới trong một l�c.

N�i về ph�p ph� giới, nếu ph� bốn giới nặng, th� kể như mất giới, nếu ph� giới rồi, sau thụ lại, cũng kh�ng được giới. Chẳng hạn như đ� ph� một giới nặng trong B�t trai giới, sau lại thụ t�m giới, năm giới, mười giới, hoặc hai trăm năm mươi giới, thiền giới v� giới v� lậu, hết thẩy đều kh�ng được.

Nếu trong năm giới m� ph� hết bốn giới nặng rồi, sau c� thụ t�m giới, mười giới, giới Cụ T�c, giới v� lậu hay thiền giới, đều kh�ng th�nh giới.

Nếu ph� cả năm giới rồi, muốn xả năm giới để thụ mười giới, th� lại kh�ng thể được nữa.

Nếu đ� ph� v� xả năm giới, t�m giới, mười giới, Cụ T�c giới, V� lậu giới v� Thiền giới, hết thẩy đều kh�ng được.

Nếu đ� ph� những giới nặng trong mười giới v� giới Cụ T�c, muốn được giới lại n�n mới xả giới để thụ lại, th� cũng như trong năm giới đ� n�i ở tr�n, nghĩa l� kh�ng được.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Thiền giới, V� lậu giới v� Ba La Đề Mọc Xoa, trong ba giới đ� th� giới n�o hơn hết?

Phật đ�p:

-Ba La Đề Mộc Xoa hơn hết. L� v� nếu Phật c� ra đời th� mới c� giới n�y c�n Thiền giới v� V� lậu giới th� thời n�o cũng c�.

Chỉ c� lo�i người mới được thụ tr� Ba La Đề Mộc Xoa giới, c�n Thiền giới v� V� lậu giới th� người cũng như trời đều được cả.

Đối với hết thẩy ch�ng sinh, phải sinh l�ng thương x�t, mới được thụ Ba La Đề Mộc Xoa giới, c�n Thiền giới v� V� lậu giới th� kh�ng do l�ng từ bi cũng được.

Sở dĩ duy tr� được Phật ph�p, l� nhờ c� Thất ch�ng, đạo quả Tam Thừa c�n m�i ở thế gian, kh�ng bao giờ dứt, đều l� nhờ lấy Ba La Đề Mộc Xoa l�m gốc.

Thiền giới, V� lậu giới th� kh�ng thế, cho n�n trong ba c�i Ba La Đề Mộc Xoa giới t�n qu� hơn hết.

Khi sắp thụ giới, bạch Tứ Yết Ma rồi, l� giới tướng đ� th�nh tựu. Một mối nghĩ về giới tướng l�c ban đầu gọi l� thiện nghiệp, cũng gọi l� đạo nghiệp.

Nhưng nếu c� một niệm ban đầu rồi, sau mới sinh giới tướng, th� chỉ l� thiện nghiệp th�i, chứ chưa phải l� đạo nghiệp.

L� v� một niệm về giới tướng l�c đầu, c� đầy đủ hai phần �tư� v� �nguyện� v� v� thế n�n gọi l� �Tư� đạo nghiệp.

Trước lấy giới l�m nh�n, sau giới tướng tự nhi�n ph�t sinh, cho n�n gọi l� thiện nghiệp m� kh�ng phải l� đạo nghiệp.

Chẳng hạn như một niệm về giới đầu ti�n, c� �giới tướng�, �giới t�nh� rồi sau lần lượt sinh ra c�c giới, nhưng chỉ c� giới t�nh m� kh�ng c� giới tướng, cho n�n một niệm về giới l�c đầu, cũng gọi l� giới, cũng gọi l� hạnh l�nh, hoặc gọi l� luật nghi. Sau đ�, c�c giới tiếp tục ph�t sinh, th� cũng theo nghĩa ấy.

Ưu Ba Ly lại hỏi Phật:

-Trong ba đời, th� đời n�o được giới?

Phật trả lời:

-Ở hiện tại, chỉ một niệm l� được giới, c�n qu� khứ v� vị lai l� ph�p, chứ kh�ng phải ch�ng sinh, cho n�n kh�ng được giới, hiện tại một niệm l� ch�ng sinh, cho n�n được giới.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Vậy th� ở trong t�m thiện m� được giới, hay trong t�m bất thiện, hoặc trong t�m v� k�, hay trong c�i v� t�m m� được giới?

Phật đ�p:

-Trong hết thảy c�c thứ t�m ấy đều được cả.

Trước hết phải lấy thiện t�m m� l�m lễ Tăng, thỉnh cầu thầy H�a Thượng, xin thụ đại giới, quỳ gối chấp tay, bạch Tứ Yết Ma xong, thiện t�m vẫn tiếp tục, đến khi giới tướng được th�nh tựu, như thế gọi l� trong thiện t�m m� được giới.

Nếu l�c đầu lần lượt theo c�c ph�p, thường sinh thiện t�m m� nghe lời truyền giới, nhưng đến khi bạch Tứ Yết Ma, th� lại ph�t khởi t�m tham dục, t�m s�n hận v� c�c niệm bất thiện, nếu trong l�c ấy, m� th�nh tựu c�c giới tướng, th� gọi l� trong t�m bất thiện m� được giới, l� v� phải nhờ sức thiện t�m mới được giới chứ kh�ng phải nhờ sức t�m bất thiện vậy.

Nếu l�c đầu, lấy thiện t�m m� nghe lời giảng dạy về giới luật, nhưng khi bạch Tứ Yết Ma lại buồn ngủ, v� nếu trong l�c ngủ ấy m� sinh c�c giới tướng, th� gọi l� trong t�m v� k� m� được giới.

Nếu l�c đầu lấy t�m thiện m� nghe lời truyền giới, nhưng đến khi bạch Tứ Yết Ma lại v�o định Diệt Tận, nếu ngay l�c đ� m� th�nh tựu c�c giới tướng, th� gọi l� trong c�c v� t�m m� được giới vậy.

Ng�i Ưu B� Ly lại hỏi Phật:

-Nếu người tại gia kh�ng thụ năm giới m� khi xuất gia, thụ ngay mười giới như thế c� th�nh giới kh�ng?

Phật trả lời:

-Nếu như thế th� một l�c được hai loại giới: Được giới Ưu B� Tắc v� được giới Sa Di. Nếu kh�ng thụ năm giới, mười giới, m� thụ ngay hai trăm năm mươi giới, th� một l�c được ba loại giới.

Ưu Ba Ly lại hỏi:

-Nếu thụ hai trăm năm mươi giới m� đồng thời được ba loại giới, th� h� tất phải theo thứ lớp trước thụ năm giới, kế thụ mười giới rồi mới thụ hai trăm năm mươi giới?

Phật đ�p:

-Tuy c� thể đồng thời được ba loại giới đấy, nhưng muốn được thấm nhuần Phật ph�p, tất phải theo thứ lớp, trước thụ năm giới để điều phục lấy m�nh, khiến cho l�ng tin tăng dần, kế thụ mười giới rồi, thiện căn c�ng th�m s�u, sau mới thụ hai trăm năm mươi giới.

Nếu theo thứ lớp như thế, th� th�m nhiễm được Phật ph�p, l�ng tin vững bền, kh� c� thể tho�i chuyển, cũng như đi v�o bể lớn, dần dần tới chỗ thật s�u, v�o bể Phật ph�p, cũng lại như thế.

Nếu một l�c m� thụ ngay hai trăm năm mươi giới, th� kh�ng những đ� mất thứ lớp m� lại c�n ph� uy nghi nữa. Hơn nữa, cũng c� người chỉ thụ năm giới m� được đạo quả, cũng c� người do thụ mười giới m� được đạo quả.

Bởi những sự kh�c nhau ấy, cho n�n Như Lai mới đặt ra thứ tự.

Nếu trước thụ năm giới, kế thụ mười giới, th� trong l�c thụ mười giới cũng th�nh tựu hai loại giới, nghĩa l� năm giới, v� mười giới.

Thụ mười giới rồi, sau thụ đến hai trăm năm mươi giới, th� trong l�c thụ hai trăm năm mươi giới, cũng th�nh tựu được ba loại giới, nghĩa l� ngũ giới, thập giới, v� Cụ t�c giới.

Như trong ph�p thụ giới của bảy ch�ng, th� duy chỉ c� giới bạch Tứ Yết Ma l� phải lần lượt ba thời mới được giới, c�n s�u ch�ng kh�c th� chỉ thụ một thời cũng được giới chứ kh�ng cần phải theo thứ lớp ba thời.

Nếu một l�c thụ được ba loại giới, khi muốn xả giới, nếu n�i rằng: �T�i l� Sa Di, kh�ng phải Tỷ Khưu�, th� mất giới Cụ T�c, chỉ c�n hai loại giới. Nghĩa l� ngũ giới v� thập giới.

Nếu n�i rằng: �T�i l� Ưu B� Tắc kh�ng phải Sa Di�, th� mất mười giới, chỉ c�n năm giới.

Nếu n�i rằng: �T�i xả hết c�c giới tại gia, xuất gia. T�i chỉ l� Ưu B� Tắc Quy y m� th�i�, th� đồng thời mất hết ba loại giới, nhưng Tam Quy vẫn c�n.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu khi thụ giới, theo thứ lớp được ba loại giới, th� khi xả giới cũng theo thứ tự: Chẳng hạn trước đ� thụ giới Ưu B� Tắc, sau xuất gia thụ thập giới, c� phải xả ngũ giới, trước kh�ng?

Phật trả lời:

-Kh�ng phải xả, chỉ mất danh Ưu B� Tắc v� tại gia, chứ kh�ng mất ngũ giới. Mất danh Ưu B� Tắc, được danh Sa Di, mất thứ lớp tại gia, được thứ lớp xuất gia.

Ưu B� Ly hỏi:

-Sa Di khi thụ giới Cụ T�c, c� mất thập giới v� ngũ giới kh�ng?

Phật đ�p:

-Chỉ mất danh v� thứ lớp, chứ kh�ng mất giới.

Mất danh Sa Di, được danh Tỷ Khưu; mất danh thứ lớp Sa Di, được thứ lớp Tỷ Khưu, trước, sau vẫn l� ba loại giới, nhưng t�y thời m� thay đổi t�n gọi.

Cũng như l� c�y, m�a xu�n, m�a hạ th� xanh, m�a thu th� v�ng, m�a đ�ng th� trắng, m�u sắc c� kh�c những l� c�y vẫn một.

Giới cũng như thế, thường l� một giới, nhưng t�y thời m� c� những t�n gọi kh�c nhau. Hay cũng như sữa để l�u th�nh v�ng sữa v� sau th�nh sữa đặc, t�y thời c� kh�c, nhưng vẫn l� sữa.

Giới cũng vậy, tuy c� ba loại kh�c nhau, nhưng giới vẫn l� một.

Ưu Ba Ly lại hỏi Phật rằng:

-Ph�m thụ giới Ưu B� Tắc, nếu người kh�ng đủ sức thụ cả năm giới, m� chỉ thụ một giới, hai giới, hay bốn giới th�i, như thế c� được kh�ng?

Phật trả lời:

-Kh�ng được.

Ưu Ba Ly lại hỏi:

-Nếu kh�ng được, th� tại sao lại c� Kinh n�i �Thiểu phận Ưu B� Tắc�, �Đa phận Ưu B� Tắc�, l� thế n�o?

Phật đ�p:

-N�i như thế l� để minh định c�i c�ng đức tr� giới nhiều hay �t, chứ kh�ng phải n�i c�i ph�p thụ giới như thế được.

Ưu Ba Ly lại hỏi Phật:

-Năm giới chỉ thụ tr� trong một ng�y, hai ng�y hay mười ng�y, như thế c� được kh�ng?

Phật trả lời:

-Kh�ng được. Phật đặt ra giới, đều c� hạn định, nếu thụ năm giới, phải giữ trọn đời; nếu thụ t�m giới, phải tr� một ng�y, một đ�m, bởi thế kh�ng được.

-Ph�m giới bạch Tứ Yết Ma, đều c� thượng, trung, hạ. Năm giới l� giới hạ phẩm; mười giới l� giới trung phẩm, hai trăm năm mươi giới l� giới thượng phẩm.

Trong năm giới, cũng c� ba phẩm, nếu ph�t t�m nhỏ m� thụ giới, th� được hạ phẩm; nếu ph�t t�m vừa m� thụ giới, th� được giới trung phẩm; nếu ph�t t�m lớn m� thụ giới, th� được giới thượng phẩm; mười giới, hai tăm năm mươi giới đều c� ba phẩm, cũng như trong năm giới n�i tr�n.

Nếu ph�t t�m nhỏ m� được năm giới rồi, sau ph�t t�m vừa hay t�m lớn m� thụ mười giới, th� trước cũng được năm giới, chứ kh�ng th�m, kh�ng hơn.

Từ giới thứ s�u cho đến giới �Qu� giờ kh�ng ăn� nghĩa l� ngo�i năm giới, th� gọi l� được �năm giới tăng thượng�.

Nếu trước ph�t t�m nhỏ m� được năm giới, th� cũng vẫn được năm giới hạ phẩm th�i. Lại như trước ph�t t�m nhỏ m� thụ năm giới, sau ph�t t�m vừa v� t�m lớn m� thụ hai trăm năm mươi giới, th� trước cũng chỉ được năm giới, kh�ng th�m, kh�ng hơn.

Ngo�i năm giới ra, c�c giới kh�c cũng thế, nếu khi thụ giới m� t�m th�m l�n, th� được giới tăng thượng. Lấy đ� m� suy, th� giới Ba La Đề Mộc Xoa kh�ng phải dễ được.

Theo thứ tự m� n�i, th� năm giới l� hạ phẩm, mười giới l� trung phẩm, hai trăm năm mươi giới gọi l� thượng phẩm.

Theo nghĩa đ� m� suy, th� cũng c� thể l�: Nếu ph�t t�m lớn m� thụ năm giới, th� được giới thượng phẩm; nếu ph�t t�m vừa m� thụ mười giới, th� được giới trung phẩm; nếu ph�t t�m nhỏ m� thụ hai trăm năm mươi giới th� được hạ phẩm.

Căn cứ v�o đ� th� biết rằng, cứ tuỳ ở t�m, c� lớn, vừa, nhỏ, m� được giới cũng c� thượng, trung, hạ, kh�ng giống nhau, kh�ng nhất định vậy.

Nếu thỉnh thầy H�a Thượng, m� trong l�c thụ mười giới, H�a Thượng kh�ng đến, th� cũng được giới.

Nếu trong khi thụ mười giới, m� thầy H�a Thượng chết, hoặc biết tin đ� chết, th� thụ giới kh�ng được; nếu chết m� kh�ng biết, th� thụ giới, được giới. Nếu trong l�c bạch Tứ Yết Ma thụ giới Cụ T�c, m� thầy H�a Thượng vắng mặt, th� kh�ng được thụ giới; l� v� kh�ng đủ tăng số; nếu đủ tăng số v� c� người thay mặt cho H�a Thượng, th� được thụ giới.

Ng�i Ưu Ba Ly lại hỏi Phật rằng:

-Người Ưu B� Tắc thụ năm giới, c� được bu�n b�n kh�ng?

Phật trả lời:

-Được bu�n b�n, nhưng kh�ng được l�m năm nghề sau đ�y:

1. Kh�ng được lấy việc bu�n b�n s�c sinh l�m nghề nghiệp.Nếu trước khi thụ giới, nh� c� nu�i s�c vật, được ph�p b�n đi, nhưng kh�ng được b�n cho nh� đồ tể.

2. Kh�ng được l�m nghề bu�n b�n cung, t�n, dao, kiếm, s�ng đạn. Trước khi thụ giới, nếu c� c�c thứ đ�, th� được b�n đi.

3. Kh�ng được l�m nghề b�n rượu. Trước khi thụ giới, nếu c� rượu, th� được đem b�n.

4. Kh�ng được �p dầu, s�t hại c�n tr�ng. V� c�ch �p dầu ở nước Thi�n Tr�c v� nước Kế T�n l�: Gi� nhỏ hạt gai, đem ch�n xuống đất mấy ng�y, khi n�o sanh ra nhiều tr�ng mới đem ra �p, để được nhiều dầu. Nhưng nếu xứ n�o kh�ng l�m theo c�ch ấy, th� �p dầu kh�ng phạm giới.

5. Kh�ng được l�m nghề nhuộm năm sắc lớn, v� phải giết nhiều s�u bọ. C�ch nhuộm m�u sắc ở c�c nước Lạc Sa v.v�phải giết nhiều c�n tr�ng bởi thế cấm l�m nghề nhuộm.

Ưu Ba Ly lại hỏi Phật:

-Ph�p thụ �B�t quan trai�, kh�ng được ăn qu� Ngọ. Nhưng kh�ng ăn qu� Ngọ l� giới thứ ch�n, vậy tại sao kh�ng n�i l� �Cửu quan trai�, m� gọi l� �B�t quan trai�?

Phật đ�p:

-Ph�m ph�p ăn chay l� lấy sự kh�ng ăn qu� Ngọ l�m thể. T�m giới c�ng gi�p đỡ cho th�nh c�i �thể� của ph�p ăn chay, gọi l� �Trai ph�p B�t Chi� cho n�n n�iT�m giới m� kh�ng gọi l� Ch�n giới vậy.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Người thụ B�t quan trai giới, trong bảy ch�ng, họ thuộc ch�ng n�o?

Phật trả lời:

-Tuy kh�ng thụ giới trọn đời, nhưng v� họ giữ giới trong một ng�y đ�m; th� cũng c� thể gọi l� Ưu B� Tắc.

Ưu Ba Ly lại hỏi:

-Ngo�i bảy ch�ng ra, c� giới Ba La Đề Mộc Xoa kh�ng?

Phật đ�p:

-C� B�t trai giới đ�. Lấy đấy m� suy, th� nếu thụ B�t trai giới, kh�ng thuộc v�o bảy ch�ng vậy. Ph�p thụ B�t trai giới, chỉ n�i kh�ng s�t sinh trong một ng�y, một đ�m th�i, ngo�i ra kh�ng cấm. Cho n�n đừng lầm lẫn với giới tướng trọn đời.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Ph�p thụ B�t trai giới, c� được thụ một l�c trong hai ng�y, ba ng�y cho đến mười ng�y kh�ng?

Phật trả lời:

-Phật đ� chế ra giới một ng�y, một đ�m, th� kh�ng được qu� hạn. Nếu c� sức thụ được, th� một ng�y xong rồi, lại lần lượt thụ lại, cứ như thế t�y sức nhiều hay �t, chứ đừng t�nh số ng�y. Ph�m thụ B�t trai ph�p, l� phải theo người kh�c dạy, mới được thụ.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Theo người n�o m� thụ?

Phật trả lời:

-Theo người trong năm ch�ng xuất gia m� thụ. Đ� thụ T�m giới, m� đ�nh đập ch�ng sinh, th� kh�ng được thanh tịnh. Tuy ngay h�m thụ giới, kh�ng đ�nh đập nhưng h�m sau m� đ�nh đập ch�ng sinh, cũng kh�ng được thanh tịnh.

N�i t�m lại, nếu th�n, khẩu, � l�m những việc tr�i uy nghi, tuy kh�ng phạm giới, nhưng cũng mất thanh tịnh. Nếu th�n, khẩu, thanh tịnh, nhưng t�m lại khỏi l�n những � tưởng tham dục s�n hận, v� n�o hại, th� cũng kh�ng được thanh tịnh.

Nếu th�n, khẩu, � ba nghiệp đều thanh tịnh, nhưng lại kh�ng tu s�u niệm, th� cũng mất thanh tịnh.

Thụ T�m giới rồi, si�ng tu s�u niệm, mới được gọi l� trai ph�p thanh tịnh.

Nếu l�m đến Vua c�i Di�m Ph� Đề, gi�u c� tự tại, v�ng bạc, của b�u, kh�ng thiếu thứ g�. Tuy c� những c�ng đức như thế, nhưng nếu đem chia ra l�m mười s�u phần, th� c�ng đức của Vua Di�m Ph� Đề kh�ng bằng một phần c�ng đức giữ B�t quan trai giới được ho�n to�n thanh tịnh.

Nếu người muốn thụ ph�p B�t quan trai nhưng trước khi thụ, l�m những điều ph�ng t�ng, như ham m� sắc dục, đ�n địch, ca h�t, ăn thịt uống rượu v� b�y mọi tr� vui, ph�ng t�m l�m những việc ấy rồi, sau mới thụ B�t trai giới, như thế bất luận trước sau, đều kh�ng th�nh trai giới.

Nếu người trong t�m kh�ng định thụ giới B�t trai, m� l�m c�c việc ph�ng t�ng ấy, sau gặp Thiện tr� thức dạy cho, liền thụ B�t trai giới, th� bất luận trước sau, đều th�nh được trai giới.

Nếu người muốn thụ B�t trai giới, m� gặp nhiều việc kh� khăn, chướng ngại, kh�ng được tự tại, nhưng sau giải quyết xong c�c việc kh� khăn, rồi thụ B�t trai giới, th� bất luận trước sau, đều th�nh trai giới.

Ng�i Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu người muốn thụ c� hạn, th� dụ chỉ thụ trai ph�p ban ng�y m� kh�ng thụ trai ph�p ban đ�m hoặc chỉ thụ trai ph�p ban đ�m m� kh�ng thụ trai ph�p ban ng�y, như thế c� được t�m giới kh�ng?

Phật trả lời:

-Kh�ng được. L� v� Phật đặt ra trai ph�p, cho thụ một ng�y một đ�m đ� c� hạn định như vậy, kh�ng được l�m sai.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Nếu kh�ng được, th� tại sao trong luận B� C�ch n�i rằng: �Ức Nhĩở chỗ đồng kh�ng m�ng quạnh, thường thấy c�c lo�i quỷ đ�i, chịu mọi tội khổ; hoặc ban ng�y hưởng ph�c, ban đ�m chịu tội. Hoặc ban đ�m hưởng ph�c, ban ng�y phải chịu tội. Sở dĩ như thế, l� v� trước kia, khi họ l�m người, ban ng�y th� thụ giới ph�p, ban đ�m th� l�m việc �c, hoặc ban đ�m thụ giới ph�p, ban ng�y lại l�m c�c hạnh chẳng l�nh�, th� nghĩa ấy ra sao?

Phật đ�p:

-Ph�m l� nh�n duy�n kiếp trước, th� kh�ng thể căn cứ v�o lời n�i đ� được. Luận B� C�ch kh�ng phải l� Kinh Luật, cho n�n kh�ng thể căn cứ v�o đ� để định nghĩa c�c thực được. Điều ấy c� khi l� �ng Ca Chi�n Di�n, v� muốn độ Ức Nhĩ, m� biến hiện như thế để h�a độ Ức Nhĩ, chứ kh�ng phải sự thực.

Khi thụ trai rồi nếu muốn xả trai, kh�ng cần phải cầu năm ch�ng để xả. Khi muốn ăn, chỉ cần đến n�i với một người l� h�m nay xả trai, thế l� trai đ� được xả rồi.

Nếu n�i đến năm ngả, th� chỉ c� lo�i người mới được giới Ba La Đề Mộc Xoa, c�n bốn ngả kh�ng được.

Chẳng hạn người c�i trời th� đắm đuối ham vui qu� n�n kh�ng được giới. Như trước kia, một h�m v� một đệ tử l�m bệnh, n�n Đại Mục Liền Li�n phải l�n cung trời Đao Lợi để t�m thầy thuốc Kỳ B� xuống chữa.

Khi l�n tới nơi, th� Mục Kiền Li�n thấy c�c người c�i trời đang vui chơi trong vườn Hoan Lạc. L�c do Mục Li�n dừng lại b�n đường, nhưng kh�ng ai để � đến cả. Sau Kỳ B� ngoảnh lại tr�ng thấy Mục Li�n, liền giơ tay ch�o, rồi cưỡi xa thẳng tới. Mục Li�n tự nghĩ: �Người n�y trước kia vốn l� đệ tử của ta. Nay được hưởng ph�c b�o ở c�i trời, v� v� qu� đắm say th� vui n�n kh�ng c�n nhớ nữa�. Nghĩ xong, liền d�ng sức thần th�ng để chặn xe lại. Kỳ B� xuống xe, l�m lễ Mục Li�n.

Bấy giờ Mục Li�n d�ng mọi lời để tr�ch m�c. Kỳ B� thưa rằng: �Bạch Ng�i Mục Li�n, v� trước kia ở c�i người, t�i vốn l� đệ tử của Đại Đức, bởi thế mới giơ tay ch�o hỏi, chứ Ng�i c� thấy chư thi�n l�m như thế kh�ng? Ph�m đ� sinh l�n c�i trời, t�m người n�o cũng đắm theo kho�i lạc, n�n kh�ng được tự tại, cho n�n mới thế.�

Bấy giờ, Mục Li�n hỏi Kỳ B� rằng:

-T�i c� người đệ tử l�m bệnh, n�n chữa theo c�ch n�o?

Kỳ B� đ�p:

-N�n nhịn ăn l� tốt hơn hết.

Lại một h�m Mục Li�n khuy�n Vua Th�ch Đề Ho�n Nh�n, n�i rằng: �Phật ra đời kh� gặp, tai sao Ng�i kh�ng lu�n lu�n gần gũi, để c�ng d�ng v� cầu nghe ch�nh ph�p?�

Vua Đế Th�ch muốn hiểu � Ng�i Mục Li�n, n�n sai một người sứ đến. Nhưng gọi hai ba lần m� người n�y kh�ng lại, v� họ c� một người vợ v� một n�ng ca kỹ, ham m� t�nh dục, n�n tuy l� người c�i trời, m� kh�ng tự cắt đứt được. Nhưng cuối c�ng, kh�ng thể dừng được m� phải đến.

Khi tới nơi, Vua Đế Th�ch mới hỏi nguy�n do tại sao, th� người ấy cứ thực t�nh m� đ�p, nghĩa l� v� qu� say m� c�c th� vui, n�n kh�ng đến ngay được.

Nh�n thế, Vua Đế Th�ch mới bạch Mục Li�n rằng: �Người ấy chỉ c� một vợ v� một n�ng ca kỹ, m� c�n vui chơi đắm đuối, kh�ng tự dứt được, huống nữa l� Vua C�i Trời, c� rất nhiều cung điện, v� số thi�n nữ, c�c m�n thi�n thực, trăm m�i thơm ngon, trăm ngh�n ca kỹ, ham m�, đắm đuối, nh�n về ph�a Đ�ng, qu�n mất ph�a T�y, th� tự dứt sao được? Cho n�n tuy biết rằng Phật ra đời kh� được gặp, ch�nh ph�p kh� được nghe, nhưng v� c�c lạc th� tr�i buộc, mất hết tự tại, biết l�m sao được?�

Ph�m ph�p thụ giới, l� phải d�ng c�i t�m dũng m�nh, thề cắt đứt mọi duy�n, sau mới được giới.

C�c người ở c�i Trời, l�ng ham đắm dục lạc th� nhiều, sức thiện t�m lại yếu ớt, th� do đ�u m� được giới? C�c lo�i ngạ quỷ th� đ�i kh�t khổ sở, th�n t�m bị thi�u đốt; c�c lo�i ở địa ngục th� chịu mọi sự h�nh phạt, đau đớn � chề, t�m � n�o loạn, cũng kh�ng nhờ đ�u m� được giới.

C�n c�c lo�i s�c sinh th� nghiệp chướng s�u dầy, ngu si dốt n�t, kh�ng hiểu, kh�ng biết, n�n cũng kh�ng thể thụ được giới.

Tuy c� chỗ Tịnh n�i l� Rồng cũng thụ Trai ph�p, nhưng đ� chỉ n�i về thiện t�m, nghĩa l� thụ t�m giới trong một ng�y một đ�m th� được c�ng đức thiện t�m, chứ kh�ng được t�m giới, l� v� nghiệp chướng vậy.

Nếu n�i về bốn thi�n hạ, th� chỉ c� ba thi�n hạ l� Di�m Ph� Đề, C�u Gia Ni, Phất B� Đề v� những người tr�n Hải Ch�u, khoảng giữa ba thi�n hạ, l� được giới ph�p. Như ở ch�u C�u Gia Ni, th� Phật sai T�n Đầu Lư đến để truyền b� đạo ph�p, th�nh lập bốn bộ ch�ng.

Ở ch�u Phất B� Đề cũng c� Tỷ Khưu thi h�nh Phật sự, v� cũng c� bốn bộ ch�ng. Duy chỉ c� Bắc C�u Lư ch�u l� kh�ng c� Phật ph�p, v� dĩ nhi�n l� kh�ng c� giới. V� ở đ�y ph�c b�o sung sướng qu�, v� con người lại ngu si, n�n kh�ng l�nh thụ được Phật ph�p.

Lại nữa, c� bốn hạng người l�: Con trai, con g�i, ho�ng m�n, v� nhị căn. Trong bốn hạng ấy, chỉ c� hai hạng: Con trai, con g�i l� được giới, c�n hai hạng kia, l� ho�ng m�n v� nhị căn, th� kh�ng được giới.

Nhưng trong những hạng con trai v� con g�i, nếu người n�o giết cha mẹ, giết A La H�n, l�m th�n Phật chảy m�u, ph� hoại ch�ng Tăng, l�m nhơ Tỷ Khưu ni, dứt hết căn l�nh, v� những kẻ giả mạo l�m tăng, những kẻ kh�ng thể độ, tất cả những người như thế đều kh�ng được giới.

N�i rộng ra th� ph�m đ� mến chuộng Phật Ph�p, bất luận l� Trời, Rồng, Quỷ thần, hay Bắc C�u Lư ch�u, hoặc ho�ng m�n, nhị căn, tất cả nhưng lo�i phi nh�n ấy, đều được thụ Tam Quy vậy.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Chư Phật ba đời, độ cho ch�ng sinh được thụ giới đều nhau hay hơn k�m nhau?

Phật đ�p:

-Kh�ng đều. Ph�m n�i đến giới, th� chỉ c� c�c lo�i ch�ng sinh v� phi ch�ng sinh mới được giới m� một vị Phật ra đời, độ v� số A tăng kỳ ch�ng sinh, v�o c�i V� dư Niết B�n.

Đến đức Phật sau ra đời, th� hết thảy c�c ch�ng sinh ấy đều kh�ng được giới. Như thế đủ biết, chư Phật chỗ được giới, đều kh�ng giống nhau. Chẳng hạn, như Phật Ca Diếp, độ cho v� số A tăng kỳ ch�ng sinh. V�o c�i V� dư Niết B�n v� Ng�i cho hết thẩy ch�ng sinh đ� đều được giới.

Nhưng đến Phật Th�ch Ca Văn, th� những ch�ng sinh ấy đều kh�ng được giới.

Song hết thảy chu Phật đều c� ba việc như nhau:

Một l� chứa g�p c�ng hạnh như nhau.

Hai l� ph�p th�n như nhau.

Ba l� độ ch�ng sinh như nhau.

Hết thẩy chư Phật đều đ� tu hạnh Bồ T�t qua ba A tăng kỳ kiếp, đều đ� đầy đủ �Năm phần ph�p th�n�, �Mười lực�, �Tứ v� sở �y�, �Mười t�m ph�p bất cộng�, v� cũng đ� độ cho v� số A tăng kỳ ch�ng sinh v�o c�i V� dư Niết B�n.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Trong kinh thường n�i, một đức Phật ra đời, độ cho ch�n mươi na do tha ch�ng sinh v�o V� dư Niết B�n, nay lại n�i v� số A tăng kỳ ch�ng sinh, l� nghĩa thế n�o?

Phật trả lời:

-Trong kinh n�i, một Phật ra đời, độ ch�n mươi na do tha ch�ng sinh, l� chỉ n�i nhờ Phật m� từng ấy ch�ng sinh được độ. C�n c� những ch�ng sinh, hoặc nhờ Phật m� được độ, hoặc nhờ c�c đệ tử của Phật m� được độ, hay nhờ gi�o ph�p của Phật m� được độ.

Cho n�n n�i ch�n mươi na do tha ch�ng sinh l� chỉ do nhờ ch�nh Phật m� được độ. N�i t�m lại, hoặc nhờ Phật, nhờ đệ tử hay nhờ gi�o ph�p m� v� số A tăng kỳ ch�ng sinh đ� được độ v�o c�i V� dư Niết B�n.

Chư Phật ba đời đều c� ba việc giống nhau, nhưng c�ch độ sinh đắc giới th� kh�c nhau vậy.

Ưu Ba Ly hỏi:

-C�c lo�i ch�ng sinh v� phi ch�ng sinh đều được thụ �c luật nghi giới kh�ng?

Phật đ�p:

-chỉ c� ch�ng sinh mới được thụ �c luật nghi giới, c�n phi ch�ng sinh kh�ng được thụ. N�i một c�ch kh�c, chỉ c� c�c lo�i c� thể giết hại, được thụ �c giới, c�n lo�i kh�ng thể giết hại, th� kh�ng được thụ, nhưng cũng c� thể n�i, ch�ng sinh hay s�t hại hay ch�ng sinh kh�ng thể giết, đều được thụ �c giới.

Chẳng hạn, như người đồ tể giết d�, thường mang l�ng giết ch�c. � l�c n�o cũng nghĩa đến việc giết d�, giả sử c� người ở c�i nh�n hay c�i thi�n, kh�ng l�m nghề giết ch�c, nhưng v� phải lưu chuyển trong v�ng thụ sinh, cũng c� khi phải đọa l�m kiếp d�. Cho n�n hết thảy ch�ng sinh đều c� thể thụ �c giới.

Trong mười hai �c luật nghi cũng vậy. Mười hai �c luật nghi l�:

1. Nghề đồ tể

2. Nghề b�n nem

3. Nghề nu�i heo

4. Nu�i g�

5. Bắt c�

6. Săn bắn

7. Bẫy chim

8. Bắt trăng

9. Bẫy rồng

10. L�m nghề coi ngục

11. L�m giặc

12. L�m nghề đ�nh giặc mướn

Đ� l� mười hai nghề �c luật nghi. Như người l�m nghề nu�i tằm cũng l� người kh�ng xa l�a được �c luật nghi.

C� ba thời xả �c Luật nghi giới: Một l� l�c chết, hai l� l�c thụ luật nghi giới, ba l� l�c thụ Tam Quy. Thời thứ nhất bỏ được �c giới, thời thứ hai v� thứ ba th� được gọi l� Thiện giới.

Ưu Ba Ly hỏi:

-Khi người ta l�m �c giới, th� l�c n�o xả thiện giới m� được �c giới?

Phật đ�p:

-Lần đầu ti�n n�i: �T�i l� người đồ tể�, th� bỏ mất thiện giới. Lần thứ hai, thứ ba n�i: �T�i l� người đồ tể�, liền được �c giới.

N�i c�ch kh�c, t�y l�c bỏ thiện giới m� được �c giới.

Nếu người tu thiện giới, tuy chưa n�i m�nh l� đồ tể, nhưng v� tham lợi, c�ng với đồ tể l�m việc giết hại, th� l�c ấy cũng phạm thiện giới rồi.

Muốn bỏ thiện giới m� cầu �c giới, th� chỉ tự m�nh ph�t thệ l� được, chứ kh�ng cần theo người kh�c dạy cho.

Nếu muốn thụ �c luật nghi giới trong một ng�y, một đ�m, cho đến mười ng�y, hoặc một năm, hai năm cứ t�y theo chỗ t�m m�nh muốn l�u hay ch�ng, th� đều được cả, l� v� c�c ph�p �c thuận theo d�ng sinh tử, cho n�n cứ t�y theo việc l�m l� được, chứ kh�ng như thiện luật nghi giới.

Kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n

Q1�� Q2�� Q3�� Q4�� Q5�� Q6�� Q7

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Hán Dịch: Tam Tạng Pháp Sư Cưu Ma La Th�̣p

Vi�̣t Dịch: Th�ch Ch�nh Tiến - Th�ch Quảng Độ

Quyển Thứ Bảy

09: PHẨM TH�N CẬN THỨ CH�N

Phật n�i: C�c bậc đại Bồ T�t biết ơn, b�o ơn, tu c�c phương tiện, l�m lợi �ch ch�ng sinh, phải n�n t�y thời th�ch nghi m� hiển b�y Phật ph�p.

Bấy giờ Phật bảo c�c vị Bồ T�t rằng:

-N�y c�c Thiện nam tử! C�ch đ�y đ� l�u, c� một vị Phật ra đời, hiệu l� V� �y Vương, Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, V� Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật Thế T�n. Ng�i ra đời để tiếp dẫn cho những kẻ c� duy�n với Phật ph�p, v� khi độ hết những người c� duy�n rồi Ng�i liền v�o Niết B�n.

Sau khi Ng�i nhập diệt, trong thời Ch�nh Ph�p, c� người B� La M�n, hết sức th�ng minh, thụ tr� năm giới, ủng hộ Phật ph�p.

Một h�m người B� La M�n, nh�n c� duy�n sự, phải đi đến một nước kh�c, m� con đường n�y, lại c� nhiều giặc cướp. C�ng đi với người B� La M�n, c�n c� năm trăm người nữa.

Khi đến qu�ng đường kh� khăn, họ liền tạ tr� lại. Nơi đ�y thường c� một bọn cướp gồm năm trăm người, ẩn n�p để cướp giật những kh�ch bộ h�nh.

Khi thấy bọn người B� La M�n dừng lại, t�n tướng cướp liền mật sai một người đi d� x�t rồi hẹn giờ c�ng x�ng ra. Nhưng trong đ�m cướp ấy lại c� một người, trước kia l� bạn th�n với người B� La M�n, v� v� chỗ th�n thiện, n�n mới đến trước bảo người B� La M�n rằng: ��ng bạn n�n biết, canh một, đ�m nay sẽ c� cướp đến. T�i sợ l�c đ� lộn xộn, sẽ l�m phương tổn đến �ng, n�n mới đến trước b�o cho �ng hay. Vậy �ng n�n t�m c�ch một m�nh l�nh xa đi, đừng để c�c bạn �ng biết�.

Nghe xong, người B� La M�n nghẹn ng�o, đau đớn. Muốn đem việc đ� n�i cho mọi người đồng h�nh biết, nhưng lại sợ họ giết hại người kia. Nếu họ giết hại, họ sẽ phải đọa v�o ba đường �c, chịu khổ v� c�ng. M� nếu cứ im đi, th� bọn cướp sẽ hại đồng bạn.

Nếu bọn cướp giết hại những người đồng h�nh, ch�ng cũng sẽ phải sa v�o ba ngả �c, chịu c�c tội khổ. Thật l� kh� nghĩ! Sau một l�c ph�n v�n, người B� La M�n tự quyết định rằng: �Ta phải d�ng phương tiện l�m lợi �ch cho ch�ng sinh, d� phải đọa v�o ba đường �c, cũng l� v� ch�ng sinh m� chịu khổ, chứ kh�ng phải v� bản th�n.� Nghĩ xong, người B� La M�n liền cầm dao giết người kia đi, khiến c�c bạn đồng h�nh đều được b�nh an.

Khi ấy, mọi người sửng sốt, đồng thanh hỏi rằng: �Xưa nay, �ng vốn l� người cao qu�, hiền lương, tại sao h�m nay �ng lại l�m một việc cực �c như vậy? L�c đ� ,người B� La M�n quỳ gối chắp tay, l�ng sinh hổ thẹn, n�i rằng:

-Lẽ ra t�i kh�ng được l�m �c, nhưng v� lợi �ch của ch�ng sinh, v� của c�c bạn, m� h�m nay t�i phải giết người.

Đồng bạn lại hỏi:

-�ng tự � giết người, chứ c� lợi lạc g� cho ch�ng t�i đ�u?

Người B� La M�n n�i:

-Đ�y l� một t�n cướp, định mưu hại c�c bạn. V� c�c bạn m� t�i phải giết y, để c�c bạn được b�nh an trở về. C�n tội khổ phải đọa địa ngục, t�i sẽ xin chịu.

Bấy giờ năm trăm người, vừa mừng vừa sợ, đồng thanh n�i rằng:

Ở đời kh�ng g� hơn mệnh sống, v� kh�ng g� đ�ng sợ hơn c�i chết. Thế n�n, hết thảy ch�ng sinh đều sẵn s�ng bỏ cả v�ng bạc, của b�u, cho đến quốc th�nh, th� tử, hoặc cơm ăn, �o mặc để đổi lấy mệnh sống.

N�i xong, liền tự nghĩ rằng: �Người B� La M�n n�y, v� l�m lợi �ch cho ch�ng sinh, đ� kh�ng sợ c�c nỗi thống khổ trong ba đường dữ. Ng�y nay ch�ng ta n�n ghi nhớ trọng �n v� sẽ phải b�o đền trọng �n ấy.� Nghĩ thế rồi, tất cả đều ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Trong khi ấy, th� bọn cướp cũng đ� đến v� đồng thanh n�i rằng:

-Xưa nay �ng l� người cao qu�, hiền lương, tại sao c� thể l�m một việc đại �c như thế n�y?

Người B� La M�n n�i:

-Thật t�i kh�ng n�n l�m việc cực �c ấy, nhưng v� lợi �ch của ch�ng sinh, v� cũng v� t�nh mệnh của c�c �ng nữa, m� t�i phải l�m.

Bọn cướp lại hỏi:

-Việc �ng giết người c� lợi �ch g� cho ch�ng t�i?

Người B� La M�n bảo bọn cướp:

-Ta đ� biết trước l� c�c ngươi hiện ở đ�y, nhưng ta cứ mặc nhi�n, kh�ng b�o cho nh� Vua v� đồng bạn của ta biết, bởi thế n�n t�nh mệnh của c�c ngươi mới được to�n vẹn.

Nghe xong, bọn cướp tự nghĩ: �� ra v� thế m� cuộc đời ch�ng ta được b�nh an.� Nghĩ rồi liền chắp tay n�i với người B� La M�n rằng:

-Qu� h�a thay, bậc Đại Sĩ! Người tu nguyện đại bi. Xin dậy cho ch�ng t�i biết, ch�ng t�i phải l�m g� để đền đ�p ơn cao cả ấy?

Người B� La M�n n�i:

-C�c ngươi muốn trả ơn ta, th� chỉ c� c�ch l�: C�c ngươi h�y cải t� quy ch�nh, l�m ăn lương thiện v� mau ph�t t�m V� thượng Bồ Đề.

Bấy giờ bọn cướp, v� muốn b�o �n, liền ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Phật bảo Ng�i A Nan rằng: �Bồ T�t si�ng tu tinh tiến, muốn trang nghi�m đạo Bồ Đề, muốn đền đ�p ơn Phật, th� phải nhớ nghĩđến hết thảy ch�ng sinh, như thương nhớ một đứa con vậy. �ng n�n biết, người B� La M�n l�c ấy, c� phải ai kh�c đ�u, ch�nh l� Như Lai đ�y. Nhờ thế m� sau ch�n kiếp tu h�nh, Như Lai đ� chứng đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Lại nữa, Bồ T�t tu c�c phương tiện, biết ơn, đền ơn. Khi Như Lai ở Tr�c L�m tinh x�, c� một Tỷ Khưu, mắc bệnh lở l�i, khắp cả th�n thể m�u mủ thường chảy, ai cũng sợ h�i, kh�ng d�m th�n gần. Vị Tỷ Khưu n�y, ở trong căn ph�ng dột n�t, c�ch xa đại ch�ng.

Bấy giờ Như Lai, d�ng sức thần th�ng, che mắt mọi người, kh�ng cho ai biết, Như Lai một m�nh đến chỗ ngườiTỷ Khưu c� bệnh, tr�ng nom săn s�c, lấy nước rửa r�y.

Nghĩ như thế rồi, Như Lai b�n cho hết thảy chư Thi�n ở c�i Dục biết. Đế Th�ch Đề Ho�n Nh�n c�ng với trăm ngh�n quyến thuộc v�y quanh trước sau, đứng giữa kh�ng trung, mưa mọi thứ Thi�n hoa v� khởi c�c loại Thi�n nhạc. L�c đ� Vua c�i trời Đao Lợi n�ng một chiếc b�nh b�ch ph�c trang nghi�m, trong đựng đầy nước đại bi thanh tịnh, đến trước m� d�ng Như Lai, c�i đầu đ�nh lễ, rồi đứng lại một b�n.

Như Lai liền giơ c�nh tay đầu đủ ph�c đức l�n, th� ngay l�c ấy, từ năm đầu ng�n tay nhỏ b� ph�ng ra những tia s�ng lớn, chiếu khắp c�c c�i trời.

Khi c�c người c�i trời, theo �nh s�ng ấy m� c�ng đến hội họp rồi, Như Lai mới đến chỗ người Tỷ Khưu c� bệnh. L�c đến nơi, Như Lai liền ph�ng ra một luồng h�o quang từ đỉnh đầu, chiếu v�o người bệnh Tỷ Khưu.

Khi gặp được �nh s�ng ấy, người bệnh Tỷ Khưu cảm thấy hết đau đớn, liền ngồi dậy c�i đầu quy mệnh. L�c đ� Như Lai d�ng tay phải đỡ lấy nước từ Vua Đế Th�ch v� rửa đầu cho người bệnh Tỷ Khưu, c�n tay tr�i th� xoa vuốt m�nh mẩy. Tay Như Lai đưa tới đ�u th� những vết lở l�i tr�n m�nh Tỷ Khưu đều khỏi đến đấy. Sau khi b�nh phục, người Tỷ Khưu vui mừng kh�n xiết, liền cất tiếng niệm rằng:

-K�nh lạy đức Th�ch Ca M�u Ni! Đấng Đại Từ Phụ, Đấng V� Thượng Y Vương! Con nay đ� hết th�n bệnh. Xin Như Lai rủ l�ng thương x�t, cho con Ph�p dược để trừ hết bệnh hoạn của th�n, t�m.

Bấy giờ Như Lai bảo người bệnh Tỷ Khưu rằng: �Như Lai vẫn nhớ trọng �n của ngươi. Nay Như Lai muốn đền đ�p ơn ấy.� Nghe xong, người bệnh Tỷ Khưu v� c�ng kinh ngạc. Như Lai liền chỉ dạy cho những điều lợi hỷ.

Người Tỷ Khưu vui mừng, v� ngay l�c ấy, chứng quả A La H�n đầy đủ Tam Minh, Lục th�ng v� t�m m�n giải tho�t.

Khi ấy Vua Đế Th�ch v� c�c quyến thuộc, c�ng v� lượng Thi�n ch�ng đều nghi ngờ, liền hỏi: �Tại sao đức Như Lai đ� hạ th�n v�ng ngọc để rửa những vết ung nhọt, đầy m�u mủ của người bệnh Tỷ Khưu, m� lại bảo l� b�o �n, th� việc đ� ra sao? Xin Như Lai v� ch�ng con m� ph�n biệt giải th�ch?�

Phật bảo Đế Th�ch v� Chư Thi�n rằng: �C�c �ng h�y nghe cho kỹ t�i sẽ v� c�c �ng m� n�i việc kiếp trước�.

�N�y Đế Th�ch, ở đời qu� khứ, c�ch đ�y v� lượng A tăng kỳ kiếp, c� một �ng Vua độc �c, v� đạo, thường hay �p bức, b�c lột d�n l�nh một c�ch phi l� để đoạt của cải. �ng Vua độc �c n�y c� một người bầy t�i th�n t�n, t�n l� Ngũ B�.

Nh� Vua cho Ngũ B� c� to�n quyền trừng trị những người phạm ph�p, hoặc thi �n hay gia uy l� t�y ở Ngũ B�, nhưng nếu c� lợi lộc đ�t l�t, th� phải chia cho nh� Vua. Cho n�n Ngũ B� thường hay đ�nh đập phạm nh�n; ai c� nhiều tiền của hối lộ th� tha, ai kh�ng c� tiền đ�t l�t th� đ�nh đập c� khi đến chết v� coi đ� l� việc đ� rất thường.

�Một h�m c� một người Ưu B� Tắc phạm ch�t lỗi nhỏ, được giao cho Ngũ B� t�y � trừng phạt. Nhưng Ngũ B� vốn biết người Ưu B� Tắc l� một người hiền l�nh, ph�c hậu, n�n kh�ng nỡ đ�nh đập b�n tha cho, do đ� m� người Ưu B� Tắc được tho�t nạn v� vui mừng kh�n xiết.

Kiều Thi Ca n�n biết: Ngũ B� l�c bấy giờ, nay l� người bệnh Tỷ Khưu v� người Ưu B� Tắc nay l� Như Lai vậy. Cho n�n, Bồ T�t trong v� lượng A tăng kỳ kiếp, ơn tuy nhẹ nhưng cũng lo đền đ�p, cho đến khi th�nh bậc Ch�nh Gi�c m� l�ng thường kh�ng qu�n.�

L�c đ� Vua Đế Th�ch v� v� lượng thi�n ch�ng hết sức vui mừng, c� bốn vạn t�m ngh�n chư thi�n, ph�t t�m V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Ph�t t�m xong rồi, trổi thi�n nhạc c�ng d�ng Như Lai, đoạn trở về c�i trời.

Phật bảo Ng�i A Nan rằng: �Nếu người thiện nam, thiện nữ biết ơn, muốn b�o ơn, th� phải l�m bốn việc sau đ�y:

1. Phải gần gũi bạn hiền.

2. Phải dốc l�ng nghe ph�p.

3. Phải suy nghĩ nghĩa l�.

4. Phải đ�ng như ph�p m� tu h�nh.

Lại c� bốn việc nữa sau đ�y:

1. Theo ph�p chứ kh�ng theo người.

2. Theo nghĩa, kh�ng theo chữ.

3. Theo tr�, kh�ng theo thức.

4. Theo Kinh liễu nghĩa, kh�ng theo Kinh kh�ng liễu nghĩa.

L�m theo t�m việc ấy gọi l� biết ơn.

Nếu lại l�m theo t�m ph�p sau đ�y m� kh�ng nhiễm trước gọi l� b�o �n:

1. Lợi

2. Suy

3. Hủy

4. Khen

5. T�n th�n

6. Ch� bai

7. Khổ

8. Vui

Lại nữa, nếu l�m theo bốn việc sau đ�y th� gọi l� biết ơn v� b�o ơn:

1. Thấy những kẻ độc �c, l�ng sinh thương x�t, để khởi l�ng từ.

2. Thấy những người đau khổ, mắt kh�ng thể rời, để khởi t�m thương.

3. Thấy Sư trưởng, cha mẹ v� những bậc c� đức, t�m t�nh vui vẽ, để khởi l�ng k�nh mến.

4. Thấy những người th� o�n, l�ng kh�ng giận tức, để tu ph�p hỷ xả.

Bấy giờ Ng�i A Nan sửa lại y phục đến trước Phật bạch rằng: �Bạch Thế T�n, khi Thế T�n mới ph�t t�m Bồ Đề, đ� biết ơn, b�o ơn m� l�m theo bốn việc kể trước, l� thế n�o?

Phật bảo A Nan rằng:

-Ở thời qu� khứ, c�ch đ�y v� lượng A tăng kỳ kiếp, c� một vị Phật, hiệu l� Tỳ B� Thi, Như Lai, Ứng C�ng, Ch�nh Biến Tri, Minh H�nh T�c, Thiện Thệ Thế Gian Giải, V� Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thi�n Nh�n Sư, Phật, Thế T�n. Ng�i ra đời để gi�o h�a cho ch�ng sinh c� duy�n với Phật Ph�p. Gi�o h�a xong, Ng�i mới v�o Niết B�n.

Sau khi Ch�nh Ph�p v� Tượng Ph�p của Phật diệt rồi, c� một nước gọi l� Ba La Nại. Nh�n d�n gi�u c�, đất đai ph� nhi�u. Vua d�ng ch�nh ph�p trị nước, kh�ng ức hiếp d�n l�nh. Trong nước lớn c� một d�y n�i gọi l� Ti�n Th�nh Sơn. Tr�n n�i thường c� năm trăm vị B�ch Chi Phật v� rất nhiều Thần, Ti�n. Lại c� v� số cầm th�, trong số đ�, c� con sư tử t�n l� Ki�n Thệ, l�ng v�ng ch�i lọi, mạnh khỏe lực lưỡng, bệ vệ uy nghi�m, khi cất tiếng rống, chim đang bay phải rơi xuống, c�c th� rừng đều sợ h�i, t�m nơi ẩn n�p.

Một h�m sư tử Ki�n Thệ đến chỗ khe n�i, thấy một vị B�ch Chi Phật, th�n tướng uy nghi, thanh tịnh. Ki�n Thệ thấy, th� l�ng vui mừng, kh�ng sợ. Rồi từ đ�, cứ ng�y ng�y đến gần để nghe vị B�ch Chi Phật tụng kinh, thuyết ph�p. Bấy giờ c� người thợ săn, thấy sư tử Ki�n Thệ, m�nh v�ng ch�i lọi, hết sức mừng rỡ, liền tự nghĩ rằng: �Nếu m�nh bắt được con sư tử kia lột da đưa d�ng nh� Vua chắc sẽ được ban thưởng rất nhiều, bảy đời kh�ng phải thiếu thốn. Nhưng sư tử Ki�n Thệ l� ch�a sơn l�m, cung t�n kh� c� thể bắn nổi, v� bẫy rập cũng kh� c� thể bắt được. Vậy ta phải lập mưa để bắt.

Ki�n Thệ thường k�nh mến v� gần gũi vị Sa M�n B�ch Chi Phật, ta phải giả dạng l�m Sa M�n, dấu cung t�n c� tẩm thuốc độc dưới lớp C� sa, rồi từ từ tến đến ngồi dưới gốc c�y kia. Ki�n Thệ thấy ta tất sẽ lại gần, l�c đ� ta sẽ giương cung bắn, th� chắc cả trăm phần l� được�.

Nghĩ như thế rồi, liền trở về n�i với người nh� rằng: �Tổ ti�n ta đ� trải mấy đời l�m nghề săn bắn, m� ta chưa từng nghe n�i c� con th� n�o lại c� bộ l�ng v�ng ch�i như thế, huống nữa b�y giờ ta được thấy, th� phải bắt cho bằng được. �N�i xong, lập tức, cạo đầu, kho�c �o C� sa như đ� định trước, rồi trở v�o trong n�i, ngồi dưới gốc c�y.

Khi thấy người Tỷ Khưu giả mạo kia, sư tử Ki�n Thệ sinh l�ng vui mừng, tiếng ngay lại gần, liếm ch�n Tỷ Khưu.

L�c đ�, người thợ săn giương cung bắn ngay. Bị tr�ng t�n độc, sư tử gầm th�t, k�u rống, muốn vồ lấy người thợ săn m� x� tan th�n x�c.

Nhưng lại nghĩ rằng, đ� l� một vị Sa M�n, mặc �o hoại sắc l� ti�u biểu của Chư Phật, Hiền Th�nh. Nếu ta định giết th� chẳng kh� g�, nhưng nếu giết người tức l� ph� hoại c�i ti�u biểu của chư Phật, Hiền, Th�nh vậy. Nghĩ như thế liền nuốt giận chịu khổ.

Sau một l�c l�u, v� thuốc độc chạy khắp th�n thể, sư tử cảm thấy đau đớn, kh� nhẫn, lại định cấu x� người thợ săn. Nhưng lại nghĩ rằng, nếu giết th� kh�ng kh�, nhưng Chư Phật, Hiền, Th�nh sẽ quở tr�ch hơn nữa người đời sẽ kh�ng ph�n biệt được được thiện �c.

Đ�y l� một kẻ �c nh�n, mang l�ng th�m độc, �m mưu hại ta, nếu ta kh�ng nhịn được th� cũng kh�ng kh�c g� kẻ kia.

Người tu h�nh nhẫn nhục, ai cũng k�nh mến, kẻ kh�ng nhẫn nhịn, ai cũng gh�t bỏ, v� thế m� c�ng th�m phiền n�o tăng trưởng th� sinh tử th�m l�n, sinh tử c�ng tăng th� phải sinh v�o những nơi nạn xứ; sinh v�o nơi nạn xứ, th� xa l�a bạn l�nh, xa l�a bạn l�nh th� kh�ngđược nghe Ch�nh ph�p, kh�ng được nghe Ch�nh ph�p c�ng sinh ho�i nghi, ho�i nghi c�ng nhiều th� phải xa l�a đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c, v� thế ta kh�ng n�n l�m �c.

Nghĩ như thế rồi, liền n�i b�i kệ rằng:

Đối với người mặc (�o) ph�p

Xin tự nguyện bỏ m�nh

Trọng kh�ng khởi t�m �c.

Đối với người Xuất gia,

Xin tự nguyện bỏ m�nh,

Trọn kh�ng khởi t�m �c.

N�i b�i kệ xong, liền vật ra chết. L�c đ� trời đất r�ng động, cầm th� sợ h�i, bỏ chạy tứ t�n, trời xanh mưa m�u, mặt nhật lu mờ.

Bấy giờ người thợ săn mới cởi bỏ �o ph�p, cầm dao lột lấy da đem về. Khi về tới nh� liền đưa d�ng Vua. Vua thấy vui mừng, mới n�i với quần thần rằng: �Ta chưa từng nghe thấy c� giống th� n�o m� l�ng lại v�ng ch�i như thế. Vậy m� h�m nay mắt lại được thấy, thế mới lạ. Vua mới hỏi người thợ săn d�ng c�ch n�o m� bắt được da ấy. Người thợ săn t�u Vua rằng:

-Nếu Bệ hạ c� tha cho hạ thần, th� hạ thần mới d�m t�u.

Nh� Vua n�i:

-Cho ph�p nh� ngươi cứ tự do m� n�i.

Người thợ săn b�n thuật lại đầy đủ c�u chuyện cho Vua nghe.

Nghe xong, Vua thấy l�ng nghẹ ng�o, đau đớn, n�i chẳng n�n lời.

Liền triệu tập tất cả quan đại thần v� c�c tiểu vương lại m� tuy�n bố rằng: �C�c khanh n�n biết, ta từng được nghe c�c bậc tr� giả n�i rằng, nếu c� con th� n�o l�ng m�nh sắc v�ng, tức l� Bồ T�t h�a h�a th�n, v� hết thẩy ch�ng sinh, mở l�ng Bồ Đề m� l�m việc đại lợi �ch.

Tại sao ng�y n�y, t�n thợ săn độc �c n�y d�m d�ng quỷ kế để giết hại một vị Bồ T�t? Nay nếu ta đem quan tước, bổng lộc, voi, ngựa, của b�u, cơm �o, tiền t�i v� tơ lụa m� ban thưởng kẻ �c nh�n n�y, th� tức l� ta đ� v�o h�a với y m� l�m việc v� đạo vậy�.

N�i xong liền đem người thợ săn ra m� ch�m đầu. Rồi đem bộ da sư tử v�o trong n�i, t�m lấy x�c chết bọc lấy, v� d�ng ngưu đầu, chi�n đ�n chất l�n th�nh gi�n m� đốt. Đốt xong thu lấy X� lợi, x�y th�p c�ng d�ng.

Phật bảo A Nan v� đại ch�ng rằng:

-C�c thiện nam tử! Ki�n Thệ sư tử bấy giờ, nay l� Như Lai, Th�ch Ca Văn Phật vậy. Bồ T�t th�n cận thiện tr� thức như thế biết ơn v� b�o ơn.

Bởi thế Bồ T�t thường được gần gũi thiện hữu, tri thức v� ch�ng th�nh được đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Thiện nam tử! Bồ T�t si�ng tu, gần thiện tr� thức, cầu nghe Ch�nh ph�p, cho đến một c�u, một b�i kệ hoặc một nghĩa để diệt trừ hết thảy phiền n�o trong ba c�i. Khi Bồ T�t dốc l�ng cầu lời Phật dạy, v� khao kh�t ph�p mầu, n�n chẳng tiếc th�n mệnh, d� c� phải đứng tr�n sắt n�ng, bị lửa thi�u đốt, cũng kh�ng lấy thế l�m lo.

Bồ T�t v� một c�u kệ c�n chẳng tiếc th�n mệnh, huống chi cả mười hai bộ Kinh. V� một c�u kệ m� đến th�n mệnh c�n kh�ng tiếc, huống chi những b�u vật kh�c. L� v� c�i lợi nghe ph�p l�m cho th�n t�m được y�n vui, sinh ra t�n t�m ch�n ch�nh. Được thấy người thuyết ph�p, cũng như thấy cha mẹ, l�ng kh�ng d�m khinh lờn.

V� ch�ng sinh m� dốc l�ng nghe ph�p, chứ kh�ng phải v� lợi lộc; v� l�m lợi cho ch�ng sinh chứ kh�ng phải v� tư lợi.

V� ch�nh ph�p m� kh�ng sợ mọi nạn khổ, cho đến đ�i kh�t, n�ng lạnh, hổ lang, �c th� v� những việc giặc gi�, trộm cướp, hết thảy đều kh�ng sợ.

Trước phải điều phục lấy m�nh, diệt trừ tận gốc c�c phiền n�o, rồi sau mới nghe ph�p. Khi nghe ph�p, l�ng kh�ng rối loạn, cung k�nh người n�i ph�p, t�n trọng ph�p, thế gọi l� Bồ T�t biết ơn, b�o ơn.

Thế n�o gọi l� Bồ T�t dốc l�ng nghe ph�p? Nghe ph�p c� bốn điều:

1. T�m th�nh t�n.

2. T�m chuy�n ch�.

3. T�m cung k�nh.

4. Thiện t�m.

Sở dĩ Bồ T�t dốc l�ng nghe ph�p, cần cầu mười hai bộ Kinh, l� v� nhớ nghĩ trọng �n của Phật, muốn cho ch�nh ph�p của Phật được lưu bố khắp nơi, muốn l�m cho Phật ph�p trường tồn m�i m�i; muốn cho thế gian tin ở Phật ph�p, khiến cho hết thẩy ch�ng sinh đều chứng được đạo V� Thượng Bồ Đề.

Thế l� Bồ T�t v� nghĩ đến v� lượng ch�ng sinh ở mười phương, v� đền đ�p ơn s�u dầy của Phật, cho n�n dốc l�ng nghe ph�p, cần cầu mười hai bộ Kinh.

Tại sao Bồ T�t lại cần cầu Phật ph�p?

-L� v� muốn khiến cho ch�ng sinh, sinh l�ng tin cậy. Cho n�n Bồ T�t cần cầu Phật ph�p.

Tại sao Bồ T�t phải t�m hiểu Nh�n Luận?

-L� v� muốn hiểu thấu mọi tội lỗi, muốn ph� trừ c�c t� thuyết của ngoại đạo, muốn biết phương tiện để điều phục ch�ng sinh, muốn ph�n biệt r� � nghĩa của lời Phật dạy để đối trị những lời lời n�i của thế gian. Bởi thế Bồ T�t phải t�m hiểu Nh�n Luận.

Tại sao Bồ T�t phải t�m hiểu Thanh Luận?

-L� v� muốn cho lời n�i được thanh tịnh trang nghi�m. Nếu lời n�i kh�ng thanh tịnh th� kh�ng thể giải th�ch r� r�ng mọi � nghĩa, v� muốn hiểu biết hết thảy mọi nghĩa l� đề l�m cho ch�nh ph�p khỏi bị tổn hại, để diệt trừ l�ng ki�u mạn của người kh�c v� ph� tan mọi ta kiến. V� muốn biết phương tiện để điều phục ch�ng sinh, bởi thế m� Bồ T�t phải t�m hiểu Thanh Luận.

Tại sao Bồ T�t phải t�m hiểu c�c phương Thuốc?

-L� v� muốn khiến cho ch�ng sinh tho�t khỏi tứ b�ch tứ bệnh, xa l�a c�c điều �c; v� thương x�t hết thảy ch�ng v� muốn cho ch�ng sinh sinh l�ng tin tưởng để tr�nh mọi khổ đau cho l�ng được y�n vui.

Khi l�ng đ� được y�n vui th� thường nhớ nghĩ đến t�m đại bi cứu độ ch�ng sinh của Phật. Bởi thế m� Bồ t�t t�m hiểu mọi phương thuốc.

Tại sao Bồ T�t phải t�m hiểu c�c học thuật thế gian?

-L� v� muốn l�m lợi �ch cho ch�ng sinh một c�ch dễ d�ng. L� v� nếu hiểu suốt c�c học thuật thế gian th� rất dễ ph� trừ l�ng ki�u mạn của mọi người để điều phục họ, khiến cho họ sinh l�ng ch�nh t�n, trừ bỏ c�c t� kiến v� chấp trược. Bởi thế m� Bồ t�t phải t�m hiểu c�c học thuật thế gian.

Nếu Bồ T�t n�o kh�ng chịu cầu học năm việc ấy th� kh�ng thể chứng được đạo V� Thượng Bồ Đề. V� muốn được đạo V� Thượng Bồ Đề m� Bồ T�t phải cầu năm việc ấy.

Bồ T�t ghi ơn, trả ơn l� v� ch�ng sinh m� n�i. Nhưng n�i việc g�? V� n�i c�ch n�o?

-N�i việc g� l� n�i mười hai bộ Kinh vậy. C�n n�i c�ch n�o l� phải th�ng thạo năm việc kể ở tr�n. V� muốn chứng được đạo V� Thượng Bồ Đề cho n�n phải n�i theo hai c�ch:

1. N�i Ph�p theo thứ lớp;

2. N�i Ph�p Thanh Tịnh.

N�i ph�p theo thứ lớp l�: Trước phải n�i bố th�, kế n�i tr� giới v.v�cho đến Tr� tuệ. Nếu muốn ghi ơn, đền ơn, th� phải suy nghĩ nghĩa l�, rồi như Ph�p m� tu h�nh. Thế gọi l� n�i Ph�p theo thứ lớp.

N�i Ph�p Thanh Tịnh l�:

Nếu người nghe th� ngồi m� người n�i lại đứng, th� kh�ng n�n n�i ph�p.

Nếu người nghe cố t�m những lỗi của Ph�p v� của người n�i Ph�p th� cũng kh�ng n�n n�i Ph�p.

Nếu người nghe căn cứ v�o người n�i m� kh�ng căn cứ v�o Ph�p, th� cũng kh�ng n�n n�i Ph�p.

Nếu người nghe chấp theo chữ m� kh�ng y theo nghĩa, th� cũng kh�ng n�n n�i Ph�p, cho đến người nghe kh�ng y theo Kinh liễu nghĩa th� cũng kh�ng n�n n�i Ph�p. Tại sao vậy? L� v� những người ấy kh�ng biết cung k�nh chư Phật, Bồ T�t, v� Ph�p Thanh Tịnh.

Nếu người n�i Ph�p biết t�n trọng Ph�p v� những người nghe Ph�p cũng biết s�ng k�nh, dốc l�ng nghe Ph�p, kh�ng sinh t�m khinh nhờn, thế gọi l� n�i Ph�p Thanh Tịnh.

Lại nữa, n�i Ph�p theo thứ lớp l� n�i hết thẩy c�c Ph�p. N�i l� n�i hết thẩy c�c Ph�p nghĩa l� n�i mười hai bộ Kinh cho đến một c�u, một b�i kệ hay nửa b�i kệ, trong đ� t�y theo lời n�i, � nghĩa v� phương tiện tr�nh b�y, chỉ gi�o lợi �ch cho mọi người. Cũng c� khi phải d�ng lời quở tr�ch, c� l�c n�n n�i thẳng, cũng c� khi cần phải th� dụ, cứ t�y chỗ n�n n�i, hoặc n�i thiển cận cho người nghe dễ hiểu, cứ t�y theo chỗ người ta muốn nghe, d�ng phương tiện m� n�i Ph�p, thế gọi l� Bồ T�t biết ơn v� đền ơn, theo thứ lớp m� n�i Ph�p.

N�i Ph�p Thanh Tịnh l�: C�c bậc đại Bồ T�t đối với những việc o�n gh�t phải tu tập l�ng từ. Khi đ� được l�ng từ rồi, d�ng mọi phương tiện để n�i Ph�p cho những người độc �c, những người d�ng dỡ cho đến những kẻ ham đắm dục lạc, t�m hồn ph�ng t�ng, v� những người ngh�o c�ng, khiến cho họ đều c�ng được tỉnh ngộ, đừng v� khen m�nh ch� người, đừng v� ăn uống, lợi lộc v� danh vọng. Thế gọi l� Bồ T�t biết ơn v� đền ơn m� n�i Ph�p Thanh Tịnh.

Theo đ�ng như Ph�p m� tu tập c�c điều thiện, diệt trừ ba nghiệp, đầy đủ Thanh Tịnh, ghi ơn đền ơn để trang nghi�m đạo V� Thượng Bồ Đề.

Nếu c�c bậc đại Bồ T�t muốn nhớ ơn để trả ơn th� phải suy nghĩ gi�o nghĩa, học rộng, nigh nhiều để th�ng suốt hết thẩy để n�u cao ngọn đuốc Phật ph�p. Nếu muốn l�m lợi �ch cho hết thảy ch�ng sinh, th� phải tu c�c Ph�p bố th�, tr� giới v.v� lại phải c�ng d�ng những người n�i Ph�p, kh�ng t�m lỗi của Ph�p v� của người n�i Ph�p, kh�ng mang l�ng �c hại, đem sự y�n vui cho mọi người, thế gọi l� biết ơn.

Sau khiến cho cả m�nh v� người được hưởng ph�c b�o ở c�i người v� c�i trời, cho đến khi chứng được đạo quả Niết B�n, thế gọi l� b�o ơn.

Lại nữa Bồ T�t phải theo bốn ph�p để tu hạnh nhẫn nhục, diệt trừ l�ng bất nhẫn, trang nghi�m đạo Bồ Đề:

1. Khuy�n hết thảy ch�ng sinh tu hạnh nhẫn nhục.

2. Tự m�nh nhẫn v� dạy người kh�c nhẫn để xa l�a sự sợ h�i, thế gọi l� biết ơn.

3. Nhờ sự nhẫn nhục n�n kh�ng sinh l�ng giận hờn, kh�ng l�m hại ai, kh�ng phải chịu khổ n�o n�n kh�ng l�ng �n hận.

4. Sau khi bỏ th�n n�y, được hưởng ph�c b�o ở c�i người v� c�i trời, cho đến chứng được đạo quả Niết B�n, thế gọi l� b�o ơn.

N�y c�c thiện nam tử! Bồ T�t lại theo bốn việc m� si�ng tu tinh tiến để diệt bỏ t�nh lười biếng, trang nghi�m đạo Bồ Đề:

1. Khuy�n hết thảy ch�ng sinh v� đạo Bồ Đề m� si�ng tu tinh tiến.

2. Xa l�a mọi phiền n�o, tăng trưởng c�c ph�p l�nh cho th�n được y�n vui, thế l� tự lợi.

3. Bồ T�t tinh tiến, kh�ng l�m phiền ch�ng sinh, đ�nh đập, chửi rủa, thế l� lợi tha.

4. Bỏ th�n n�y rồi, được hưởng ph�c b�o ở c�i người, c�i trời, m�nh được y�n vui, cho đến được đạo Bồ Đề, thế l� được đại quả b�o.

Lại nữa, Bồ T�t theo bốn việc m� tu ph�p định để ph� trừ t�m t�n loạn, trang nghi�m đạo Bồ Đề:

1. Khuy�n hết thẩy ch�ng sinh v� đạo Bồ Đề m� tu Thiền định.

2. Đời n�y được y�n vui, th�n t�m vắng lặng, thế gọi l� biết ơn.

3. V� th�n t�m vắng lặng, n�n kh�ng l�m phiền ch�ng sinh, thế gọi l� biết ơn, đền ơn.

4. Bồ T�t bỏ th�n n�y rồi, được th�n thanh tịnh, y�n ổn vui vẻ, chứng được Niết B�n, thế l� Bồ T�t theo bốn việc m� tu Thiền định.

Lại nữa, Bồ T�t biết ơn, đền ơn, cũng phải theo bốn việc m� th�nh tựu tr� tuệ để ph� trừ v� minh, trang nghi�m đạo Bồ Đề:

1.-D�ng ph�p Tứ Nhiếp dạy bảo ch�ng sinh, v� đạo Bồ Đề, tu h�nh tr� tuệ.

2.-V� hiểu thấu �t�nh�, �tướng� của c�c ph�p, n�n m�nh được y�n vui, thế l� tự lợi.

3.-C� thể gi�p ch�ng sinh về c�c việc thế gian v� xuất thế gian, thế l� lợi tha.

4.-C� thể ti�u trừ được hai c�i chướng phiền n�o v� tr� tuệ ph�m phu, thế l� được quả b�o lớn. Như vậy gọi l� biết ơn, đền ơn.

Đ� l� Bồ T�t theo bốn việc m� tu tr� tuệ kh�ng thể nghĩ b�n.

Lại nữa, Bồ T�t d�ng tr� tuệ kiếp trước, biết được c�c việc kiếp trước, hiểu suốt c�c nghiệp của ch�ng sinh, d� thiện hay �c, cũng đ� đến ng�y được hưởng một duy�n l�nh. Cho n�n Bồ T�t, v� muốn l�m lợi �ch cho hết thảy ch�ng sinh, đ� d�ng đại phương tiện, từ cung trời Đ�u Suất, đầy đủ thọ mệnh, c� ba điều tối thắng:

1.- Thọ mệnh hơn hết;

2.- Đẹp đẽ hơn hết;

3.- Danh thơm hơn hết;

Khi mới gi�ng sinh, ph�ng ra những tia s�ng lớn, chiếu khắp mười phương v� đ� biết trước giờ ph�t ra đời ngay từ khi mới thụ thai. L�c vừa sinh ra, đ� đi bảy bước, kh�ng phải d�u dắt v� tự n�i rằng: �Kiếp n�y l� kiếp sau ch�t của ta.� Bấy giờ, Chư Thi�n, Quỷ, Thần, C�n Th�t B�, A Tu La, Ca L�u La, Khẩn Na La, Ma Hầu La Gi� d�ng c�c thứ hoa, hương, trổi ca nhạc v� treo phan, phướn c�ng d�ng. Bồ T�t c� ba mươi hai tướng, đẹp đẽ trang nghi�m, kh�ng ai hơn được; th�n thể khỏe mạnh, kh� lực đầy đủ, d�ng sức từ thiện, dẹp ch�ng ma qu�n. Khi l�n bảy tuổi, kh�ng học thế sự m� hiểu biết hết thảy, học kh�ng cần thầy, tự tu m� chứng đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c.

Sau khi th�nh đạo, Phạm Thi�n khuyến thỉnh chuyển b�nh xe ph�p, tế độ ch�ng sinh. Khi nhập đại định th� d� cho sấm s�t cũng kh�ng lay chuyển.

C�c loại th� vật, thường đến gần giũ, mến như mến cha mẹ; s�c vật d�ng c�c thức ăn. Phật hiểu l�ng m�nh, linh thần tu�n mưa, tắm gội th�n thể, c�y rủ c�nh l�, che rợp khắp m�nh.

Trong s�u năm tu khổ hạnh, Ma thường t�m kiếm m� kh�ng thấy một lỗi lầm. Thường ngồi thiền định, th�nh tựu được s�u t�m niệm, để hiểu biết c�c gi�c quan c� l�c khởi, l�c diệt.

Đ� l� điểm bất khả tư nghị của Bồ T�t giống với ch�ng sinh. C�n điểm kh�c với ch�ng sinh, l� Bồ T�t l�m lợi �ch cho hết thảy mọi lo�i ch�ng sinh, như người đi�n được thấy Như Lai th� trở lại bản t�m, người m� được thấy, người điết được nghe, người sinh ngược trở lại thuận v� những t�nh tham, s�m, si đều trừ diệt. Đ� l� chỗ bất khả tư nghị của Bồ T�t kh�c với ch�ng sinh.

Lại nữa, tuy cũng sinh ra như ch�ng sinh, nhưng chỗ h�nh động của Như Lai kh�ng thể nghĩ b�n: Như Lai thường nằm nghi�ng b�n phải, như sư tử vương, d� cỏ hay l� cũng kh�ng l�m loạn được, gi� cuốn, b�o t�p m� y phục kh�ng lay động. Khi cất ch�n đi, như sư tử vương v� Bạch Nga Vương. Nếu l�c muốn đi, bao giờ cũng bước ch�n phải trước, những chỗ đi qua, đều bằng phẳng kh�ng c�n cao thấp. Khi ăn xong, kh�ng c�n s�t một hạt cơm ở miệng. Đ� l� chỗ �Cộng sinh� bất khả tư ngh� của Như Lai.

Lại nữa, tuy cũng sinh như ch�ng sinh, nhưng Như Lai c� ba mươi hai tướng kh�ng thể nghĩ b�n:

1- B�n ch�n bằng phẳng;

2- B�n ch�n c� ngh�n xo�y ốc;

3- Ng�n ch�n d�i v� nhỏ;

4- G�t ch�n đầy đặn;

5- Ng�n tay c� nhiều v�n;

6- Ch�n tay mềm mại;

7- Bụng tr�n trĩnh, đầy đặn như bụng kim sắc lộc vương;

8- Mắt c� ch�n bằng phẳng;

9-Tay d�i tới đầu gối;

10- Năm căn ẩn k�n, như tượng m� vương;

11- M�nh tr�n trằn, đầy đặn như c�y Ni C�u Đ�;

12- L�ng trong m�nh đều nghi�ng l�n ph�a tr�n;

13- L�ng đều xo�y theo b�n phải;

14- Th�n m�nh sắc v�ng;

15- Thường chiếu s�ng c�ch th�n t�m thước.

16- Lớp da mịn m�ng, kh�ng d�nh bụi bặm;

17- Bảy chổ đầy đặn, bằng phẳng;

18- Nửa m�nh tr�n như m�nh sư tử;

19- C�nh tay tr�n lẳn;

20- Xương ngực bằng phẳng;

21- Th�n h�nh vạn vỡ;

22- Trong miệng c� bốn mươi rằng;

23- Răng nhỏ kh�t v� rất đều;

24- Răng trắng như ng�;

25- H�m vu�ng như h�m sư tử;

26- Khi ăn thấy hương vị thượng hảo;

27- Đỉnh tr�n tr�ng nh� l�n th�nh tướng nhục kế;

28- Lưỡi d�i v� rộng;

29- Tiếng như tiếng Phạm �m;

30- Sắc mắt xanh biếc;

31- Mắt như mắt ngưu vương;

32- Khoảng giữa l�ng mi c� một sợi l�ng d�i v� trắng.

Như thế cho đến t�m mươi vẻ đẹp kh�ng thể nghĩ b�n. Mỗi mỗi tướng tốt lại c� v� lượng trăm ngh�n vẻ đẹp huyền diệu. Mỗi một tướng tốt đều l� kết quả của sự tu diệu hạnh của Bồ T�t từ l�c mới ph�t t�m Bồ Đề ki�n cố cho đến khi được th�nh đạo V� Thượng Bồ Đề.

Phật lại n�i: �Như Lai đ� từng trong v� lượng A tăng kỳ kiếp dốc l�ng tu tr� tịnh giới, cho n�n nay mới được c�i tuớng b�n ch�n bằng phẳng.

Nhờ sự c�ng d�ng cha mẹ, H�a Thượng Sư Trưởng v� c�c bậc c� đức, cho n�n được tướng ngh�n xo�y ốc dưới b�n ch�n.

Đối với ch�ng sinh kh�ng mang l�ng l�m hại, kh�ng c� � tưởng cướp đoạt, hễ thấy cha mẹ, H�a Thượng, Sư trưởng v� những bậc c� đức, th� ra xa đ�n ch�o, sửa đặt t�a ngồi, cung k�nh lễ b�i, dẹp bỏ l�ng ki�u mạn, nhờ thế m� nay được tướng ng�n tay d�i v� nhỏ.

C� đủ ba hạnh kể tr�n, n�n được tướng g�t ch�n đầy đặn.

Nhờ d�ng Tứ nhiếp ph�p gi�p đỡ ch�ng sinh, n�n được tướng ng�n tay c� nhiều v�n.

D�ng c�c thứ dầu thơm tắm gội cho cha mẹ, Sư Trưởng v� c�c bậc c� đức, nhờ thế m� được tướng ch�n t�y mềm mại.

Nhờ c�ng tu tập c�c ph�p l�nh, kh�ng biết ch�n mỏi, n�n được tướng bụng tr�n trặn, đầy đặn.

Nghe ph�p vui vẽ, th�ch n�i lại cho người kh�c nghe, v� ưa l�m việc đạo, nhờ thế m� được tướng mắt c� ch�n bằng phẳng.

Nhờ ba nghiệp thanh tịnh, kh�m bệnh cho thuốc, ph� trừ l�ng ki�u ngạo, ăn uống c� chừng mực, n�n được tướng tay d�i bằng gối.

Thấy người chia rẽ, d�ng lời n�i kh�o cho người ta đo�n tụ với nhau; biết tự tu hổ thẹn, lại dạy người tu, nhờ thế m� được tướng năm căn ẩn k�n.

Tự m�nh tu sạch ba nghiệp, lại dạy người kh�c tu, nếu ch�ng sinh n�o đau ốm, th� t�m c�ch chạy chữa, như thế m� được tướng th�n m�nh tr�n lẳn.

Nhờ l�ng vui vẻ nghe ph�p, lại hay n�i lại cho người kh�c nghe, m� được tướng l�ng trong m�nh đều hướng l�n tr�n.

Suy nghĩ � nghĩa s�u xa của c�c ph�p, ưa tu c�c ph�p l�nh, c�ng d�ng cha mẹ, Sư Trưởng v� những bậc c� đức; nếu đi dọc đường gặp ph�p, hoặc tăng ph�ng đều c�ng d�ng, giữa đường nếu c� gạch đ�, gai g�c hay vật bẩn thỉu th� dọn đi, nhờ thế m� được coi tướng l�ng trong m�nh đều xo�y b�n phải.

Nếu đem thức ăn hoặc đồ ch�u b�u cho người, th� kh�ng bao giờ sinh l�ng s�n hận, nhờ thế m� được hai tướng: Một l� sắc v�ng, hai l� thường c� �nh s�ng v� lại được tướng da m�nh mịn m�ng, kh�ng d�nh bụi nhơ.

Thường gi�p cho những thứ cần d�ng, nhờ thế m� được tướng bảy chỗ đầy đặn.

Tự m�nh dẹp bỏ t�nh ki�u mạn, biết điều h�a t�nh t�nh, t�y theo sở th�ch của mọi người, như ph�p tu h�nh để diệt c�c điều bất thiện v� tăng tưởng c�c ph�p l�nh, nhờ thế m� được tướng nửa m�nh tr�n như m�nh sư tử, tướng c�nh tay tr�n lẳn v� tướng xương ngực bằng phẳng, tướng ng�n tay nhỏ v� tướng th�n h�nh đầy đặn.

Nhờ kh�ng n�i lưỡi hai chiều v� l�m cho những người tranh gi�nh phải h�a thuận m� được tướng c� bốn mươi răng, tướng răng kh�t kh�ng hở kẽ, tướng răng bằng nhau, đều đặn.

Nhờ tu c�c nghiệp từ bi, thiện lạc m� được tướng răng trắng như ng�.

Thấy người thiếu thốn, vui vẻ gi�p đỡ, đ�n đưa, nhờ thế m� được tướng h�m vu�ng như h�m sư tử, coi hết thẩy ch�ng sinh như một người con, v� thế m� được tướng ăn thức g� cũng thấy m�i vị thượng hảo, thường bố th� ch�ng sinh ph�p vị V� thượng, gặp người hay qu�n th� cho tr� nhớ, tự m�nh giữ năm giới, lại dạy người cũng tu tập l�ng từ, haybố th� ph�p cho mọi người, nhờ nh�n duy�n ấy m� được tướng nhục kế, tướng lưỡi d�i rộng, cứ như thực m� n�i ph�p cho mọi người vui mừng, n�i những lời �m �i, dịu d�ng, kh�ng đ�ng giờ kh�ng n�i, do đ� m� được tướng tiếng Phạm �m.

Chứa g�p l�ng thương, coi hết thẩy ch�ng sinh như cha mẹ, nhờ nh�n duy�n ấy m� được sắc mắt xanh biếc, v� tướng mắt ngưu Vương, thấy những người c� đức, th�nh thật t�n th�n, do đ� m� được tướng bạch h�o.

Đ� l� ba mươi hai tướng, tuy c� những nh�n duy�n kh�c nhau, nhưng nh�n duy�n ch�nh l� c�i nh�n �tr� giới� v� �tinh tiến�. Tại sao vậy? V� nếu kh�ng chịu tr� giới, v� si�ng tu tinh tiến, th� đến th�n người c�n chẳng được l�m, n�i chi đến ba mươi hai tướng?.

Lại nữa, ph�m đ� l�m việc th� l�ng nhất định kh�ng hối hận, nhờ thế m� được tướng b�n ch�n bằng phẳng.

V� khi l�m việc th� dốc l�ng l�m, do đ� m� được tướng ngh�n xo�y ốc dưới b�n ch�n, tướng ng�n tay c� nhiều v�n, tướng bảy chỗ bằng phẳng tuớng da mịn m�ng, tướng th�n thẳng v� tr�n, tướng lưỡi d�i rộng.

Thường tu c�c ph�p thiện v� dạy người kh�c tu, cho n�n được tướng ng�n tay d�i nhỏ, tướng tay chấm gối; tướng thường ph�t �nh s�ng c�ch xa t�m thước v� tướng răng kh�t, kh�ng thưa hở.

Nhờ c�ng phu tu sạch ba nghiệp n�n được c�c tướng kh�c.

Lại nữa, đối với ch�ng sinh, sinh t�m thuần thiện, nhờ nh�n duy�n ấy được tướng tay ch�n mềm mại, da thịt mịn m�ng, bụi nhơ kh�ng b�m.

V� theo thứ lớp v� thời tiết m� tu tập c�c ph�p l�nh, cho n�n được tướng thứ hai, thứ ba, v� thứ tư.

Ưu l�m điều l�nh, l�ng kh�ng ch�n nản, nhờ nh�n duy�n ấy m� được tướng th�n sắc v�ng; tướng th�n thường s�ng; tướng răng trắng; tướng giữa khoảng l�ng mi c� sợi l�ng trắng.

Nếu nghe người ta ca ngợi đức t�nh của m�nh kh�ng sinh l�ng ki�u mạn, giấu giếm việc l�nh kh�ng cho người kh�c biết, nhờ nh�n duy�n ấy m� được tướng M� �m t�ng.

Ph�m tu c�c việc l�nh đều hồi hướng cho đạo Bồ Đề, v� thế m� được tướng l�ng trong m�nh đều hướng l�n ph�a tr�n v� đều xoay theo b�n phải; tướng trong miệng c� bốn mươi chiếc răng; tướng khi ăn thấy m�i vị thượng hảo.

Nhờ nh�n duy�n si�ng tu tinh tiến, n�n được tướng h�m vu�ng như h�m sư tử; tướng nửa m�nh tr�n như m�nh sư tử.

Dốc l�ng thương nhớ hết thẩy ch�ng sinh, như mẹ thương con, nhờ nh�n duy�n ấy m� được tướng răng nhỏ v� bằng phẳng, tướng mắt xanh biết như mắt Ngưu vương.

Nhờ tu tập c�c ph�p l�nh kh�ng biết ch�n nản, cho n�n được c�c tướng kh�c.

C�c bậc đại Bồ T�t, khi y v�o tịnh hạnh m� tu ba mươi hai tướng tối, khi c�c nghiệp đ� được thanh tịnh, tuy c� ba mươi hai tướng tốt như thế nhưng chưa đầy đủ, chưa được ho�n to�n trong s�ng. Bồ T�t c�n phải tu theo mười ba hạnh để thấu suốt đầy đủ hết thảy c�c ph�p của Phật.

Trong v� lượng tướng, ch�ng sinh kh�ng giống nhau, c� Thượng, Trung v� Hạ kh�ng thể nghĩ b�n.

Bởi thế Phật n�i, trong ba mươi hai tướng, đem c�ng đức t�ch g�p hợp của hết thảy ch�ng sinh m� so s�nh th� mới chỉ bằng c�i tướng mảy l�ng của Như Lai. Hết thảy c�c lỗ ch�n l�ng đều c� c�ng đức, chứa g�p h�a hợp m� th�nh một vẻ đẹp, rồi tập hợp c�ng đức của t�m mươi vẻ đẹp, tăng gấp trăm lần mới th�nh một tướng.

Duy c� hai tướng Bạch h�o v� Nhục kế th� phải tập hợp hết thảy c�c tướng kh�c, tăng đến ngh�n lần mới th�nh được hai tướng đ�.

Bởi đem h�a hợp hết thảy c�ng đức, đem hết c�ng đức của ba mươi hai tướng tốt v� t�m mươi vẽ đẹp tăng l�n ngh�n vạn ức lần mới th�nh được c�i tướng L�i �m của Như Lai, m� �m vang xa thẳm đến v� lượng v� bi�n thế giới của chư Phật nhiều như vi trần cũng đều nghe thấy.

V� l�m lợi �ch cho ch�ng sinh m� Bồ T�t tu hạnh đại từ bi, nhớ ơn đền ơn, tu tập c�c ph�p s�u xa mầu nhiệm, kh� thể nghĩ b�n c�c tướng tốt vi diệu như thế.

Trong mỗi tướng c� thể lợi �ch cho v� lượng trăm ngh�n vạn ức ch�ng sinh, khiến cho đều mở l�ng Bồ Đề, lần lượt tu tập, đầy đủ c�ng đức, cho th�nh được ba mươi hai tướng tốt đẹp.

Khi c� đủ c�c tướng tốt đẹp rồi, đều khiến đi đến gốc c�y Bồ Đề, h�ng phục ma qu�n chứng th�nh Phật quả, quay b�nh xe Ch�nh Ph�p, độ cho ch�ng sinh qua khỏi bể khổ, ngu si, sinh tử m� l�n bờ gi�c ngộ, giải tho�t y�n vui để th�nh tựu c�ng việc lợi �ch cho hết thảy ch�ng sinh.

Phật bảo Ng�i A Nan, hết thảy đại ch�ng v� c�c bậc đại Bồ T�t rằng: �C�c thiện nam tử! C�c �ng ai c� thể thường nhớ ơn của Phật, hộ tr� Ch�nh ph�p, bi�n ch�p đọc tụng kinh Đại Phương Tiện Phật B�o �n s�u xa vi diệu n�y? Ai c� thể ở đời �c trược sau n�y, ph�t t�m đại tinh tiến thụ tr� ủng hộ đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c? Ai c� thể hộ ph�p truyền b� Kinh n�y để l�m lợi �ch cho hết thảy ch�ng sinh?�

Bấy giờ trong đại hội c� một vạn t�m ngh�n vị đại Bồ T�t, đều từ chỗ ngồi đứng dậy sửa lại y phục, để hở vai �o b�n phải, đầu gối b�n phải quỳ s�t đất, chắp tay cung k�nh m� bạch Phật rằng: �Bạch Đức Thế T�n, trong đời �c trược sau n�y ch�ng con đều c� thể thụ tr� ủng hộ đạo V� thượng Ch�nh đẳng Ch�nh gi�c; đều c� thể hộ tr� Ch�nh ph�p v� gi�o h�a ch�ng sinh.

L�c đ� Bồ T�t Sư Tử lại n�i rằng: �Bạch Đức Thế T�n, con cũng c� thể d�ng mọi phương tiện để gi�p đỡ ch�ng sinh�.

Bồ T�t Kim Cương n�i: �Bạch Đức Thế T�n, nếu ch�ng sinh sắp sa v�o ba đường dữ con c� thể ngăn lại, khiến cho khỏi sa đọa.�

Bồ T�t Văn Th� Sư Lợi n�i: �Bạch Đức Thế T�n, nếu c� ch�ng sinh cầu tu c�c thiện ph�p, con c� thể khiến cho hết thẩy đều đầy đủ như �.�

Bồ t�t Tr� Tr�ng n�i: �Con c� thể cho ch�ng sinh được tr� lớn.�

Bồ T�t Ph�p Trang n�i: �Bạch Đức Thế T�n con c� thể lấy ph�p m� bố th� khắp cho ch�ng sinh.�

Bồ T�t Nhật Quang n�i: �Bạch Đức Thế T�n, con nguyện đem sự y�n vui m� bố th� ch�ng sinh.�

Bồ T�t Nguyệt Quang n�i: �Bạch Đức Thế T�n, con c� thể gi�o h�a hết thảy ch�ng sinh, khiến tu ph�c thiện.�

Bồ T�t Thiện Hộ n�i: �Bạch Đức Thế T�n, con c� thể gi�o h�a hết thẩy ch�ng sinh, khiến kh�ng bu�ng lung.�

Bồ T�t V� Tận � n�i: �Bạch Đức Thế T�n, con c� thể gi�o h�a hết thảy ch�ng sinh, khiến cho thấy r� �t�nh�, �tướng� của v� tận ph�p giới.�

Bồ T�t Nguyệt Thượng n�i: �Bạch Thế T�n, con c� thể bố th� ch�ng sinh điều y�n vui kh�ng g� hơn.�

Như thế, c�c vị Bồ T�t lần lượt tự lập thệ nguyện vi diệu để trang nghi�m đạo Bồ Đề, l�m lợi �ch cho hết thảy ch�ng sinh.

V� muốn nhớ ơn Phật v� muốn đền đ�p ơn Phật, n�n từ chỗ ngồi đứng dậy, hồ quỳ, chắp tay m� bạch Phật rằng: �Xin Đức Thế T�n đem Kinh n�y giao ph� cho h�ng Bồ T�t ch�ng con.�

Bấy giờ Ng�i A Nan bạch Phật rằng: �Bạch Đức Thế T�n, Kinh n�y n�n đặt t�n l� g� v� phụng tr� như thế n�o?�

Phật bảo Ng�i a Nan:

-Kinh n�y gọi l� Kinh �Nhiếp Ch�ng Sinh Thiện Bản�, cũng gọi l� �Đại Phương Tiện�, cũng gọi l� �Vi Mật Hạnh�, cũng gọi l� �Phật B�o �n�.

Phật bảo Ng�i A Nan v� c�c bậc đại Bồ T�t rằng: �C�c �ng phải như thuyết m� tu h�nh.�

Khi Phật n�i phẩm Ch�c Lũy n�y c� bảy vạn, hai ngh�n vị Thanh Văn ph�t t�m V� Thượng Bồ Đề. Hết thảy chư Thi�n, Long, Quỷ, Thần, Kiền Th�c B�, Khẩn Na La, Ma Hầu La Gi�, Nh�n, Phi Nh�n, v� đại ch�ng, nghe Phật thuyết Ph�p, vui mừng v�ng theo.

KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT B�O �N

Quyển Thứ Bảy Hết

NAM M� ĐẠI B�O �N HỘI THƯỢNG PHẬT BỒ T�T, MA HA T�T (BA LẦN)

Nguyện đem c�ng đức n�y

Hướng về khắp tất cả

Mọi lo�i v� ch�ng sinh

Đều đồng th�nh Phật đạo.

Tr�n đền bốn ơn nặng

Dưới cứu khổ ba đường

Nếu c� ai thấy nghe

Ph�t nguyện t�m Bồ Đề

Hết một b�u th�n n�y

Đồng sinh An Lạc Quốc.

Nam M� A Di Đ� Phật.

�

TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

Uploaded / Updated on 2024-10-13

�