�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

[中文|�ENGLISH]

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ | HÌNH ẢNH�|�LI�N LẠC�]

S�́ 0144

ĐẠI �I ĐẠO B�T-NIẾT-B�N

Hán Dich : T�y Tấn Bạch Ph�p Tổ

Kinh n�̀y trích trong ph�̉m 52.1 Tăng Nh�́t A Hàm

do HT Thích Thanh Từ dịch từ Hán sang Vi�̣t

--o0o--

Nghe nhe vầy:

Một thời Phật tr� tại Tỳ-x�-ly, trong giảng đường Phổ Tập, c�ng với ch�ng đại Tỳ kheo 500 vị.

Bấy giờ Đại �i Đạo[292] đang tr� tại th�nh Tỳ-x�-ly, trong ch�a Cao đ�i[293] c�ng với ch�ng đại Tỳ kheo ni 500 vị, thảy đều A-la-h�n, đ� dứt sạch c�c lậu.

Đại �i Đạo nghe c�c Tỳ kheo ni [821c] n�i, �Như Lai kh�ng bao l�u nữa, kh�ng qu� ba th�ng, sẽ diệt độ, giữa đ�i c�y sa-la, tại C�u-di-na-kiệt.� B� liền suy nghĩ, �Ta kh�ng kham thấy Như Lai diệt độ. Vậy nay Ta n�n diệt độ trước.� Rồi Đại �i Đạo đi đến Thế T�n,[294] c�i đầu lạy dưới ch�n, v� ngồi xống mọt b�n. Khi ấy B� bạch Phật:

�T�i nghe Thế T�n kh�ng bao l�u nữa, kh�ng qu� ba th�ng, sẽ nhập Niết-b�n giữa đ�i c�y sa-la, tại C�u-di-na-kiệt. T�i nay kh�ng kham thấy Thế T�n v� A-nan diệt độ. C�i mong Thế T�n cho ph�p t�i diệt độ.�

L�c bấy giờ Thế T�n im lặng Đại �i Đạo lại bạch Phật�

��Từ nay trở đi, c�i mong Thế T�n cho Tỳ kheo ni� thuyết giới.�

Phật n�i:

�Nay Ta cho ph�p Tỳ kheo ni thuyết cấm giới cho Tỳ kheo ni, đ�ng như cấm giới m� Ta đ� ban h�nh, chớ để sai phạm.�

Đại �i Đạo đến trước lạy dưới ch�n Phật, rồi đứng trước Phật. B� bạch Phật:

�Nay t�i kh�ng c�n thấy nhan sắc của Như Lai, cũng kh�ng thấy chư Phật tương lai, kh�ng c�n chịu b�o thai nữa, vĩnh viễn ở trong V� vi. H�m nay từ biệt Th�nh nhan, kh�ng bao giờ c�n gặp lại nữa.�

Rồi Đại �i Đại nhiểu quanh Phật ba v�ng, v� lui đi. Trở về trong Ni ch�ng, B� n�i với c�c Tỳ kheo ni:

�Nay ta muốn nhập Niết-b�n giới V� vi. Sở dĩ như vậy v� Như Lai kh�ng bao l�u nữa sẽ diệt độ. C�c ngươi h�y t�y thời th�ch hợp l�m những điều cần l�m.�

Khi ấy Tỳ kheo ni Sai-ma, Tỳ kheo ni Ưu-b�t Sắc, Tỳ kheo ni Cơ-lợi-th�, Tỳ kheo ni X�-cừu-l�, Tỳ kheo ni Xa-ma, Tỳ kheo ni B�t-đ�-luyện-ch�, Tỳ kheo ni B�-la-ch�-la, Tỳ kheo ni Ca-chi�n-di�n, Tỳ kheo ni X�-da,[295] c�ng 500 Tỳ kheo ni, đi đến chỗ Thế T�n, đứng sang một b�n. Khi ấy Tỳ kheo Ni Sai-ma, Thượng thủ của 500 Tỳ kheo ni, bạch Phật rằng:

�Ch�ng con nghe Như Lai kh�ng bao l�u nữa sẽ diệt độ. Ch�ng con kh�ng nỡ thấy Thế T�n v� A-nan diệt độ trước. C�i mong Thế T�n cho ph�p ch�ng con diệt độ trước. Ch�ng con nay v�o Niết-b�n ch�nh l� đ�ng l�c.�

Khi ấy [823a] Thế T�n im lặng hứa khả. Tỳ kheo ni Sai-�ma c�ng với 500 Tỳ kheo ni thấy Thế T�n đ� im lặng hứa khả, liền đến trước lạy dưới ch�n Phật, đi nhiểu ba v�ng, rồi lui đi, trờ về thất của m�nh.

L�c bấy giờ Đại �i Đạo đ�ng cửa giảng đường, gi�ng kiền ch�y, trải tọa cụ tr�n đất trống. Sau đ�, B� bay l�n hư kh�ng, ngồi, nằm, hoặc kinh h�nh, hoặc ph�t ra ngọn lửa, dưới th�n bốc kh�i, tr�n th�n bốc lửa, hoặc dưới th�n bốc lửa, tr�n th�n bốc kh�i, hoặc to�n th�n bốc lửa, hoặc to�n th�n bốc kh�i; hoặc h�ng tr�i phun nước, h�ng phải phun lửa; hoặc h�ng tr�i phun lửa, h�ng phải phun nước; hoặc ph�a trước phun lửa, ph�a sau phun nước; hoăc ph�a trước phun nước, ph�a sau phun lửa; hoặc to�n th�n phun lửa, hoặc to�n th�n phun nước. Sau khi thực hiện c�c biến h�a như vậy, Đai �i Đạo trở về chỗ ngồi, kiết gi� m� ngồi, th�n ngay, � ch�nh, buộc niệm trước mắt, nhập sơ thiền; xuất sơ thiền nhập nhị thiền; xuất nhị thiền nhập tam thiền; xuất tam thiền nhập tứ thiền, xuất tứ thiền nhập kh�ng xứ; xuất kh�ng xứ nhập thức xứ; từ thức xứ nhập v� sở hữu xứ; từ v� sở hữu xứ nhập phi tưởng phi phi tưởng; xuất phi tưởng phi phi tưởng nhập tưởng thọ diệt; xuất tưởng thọ diệt trở lại nhập phi tưởng phi phi tưởng; xuất phi tưởng phi phi tưởng trở lại nhập v� sở hữu xứ; xuất v� sở hữu xứ trở lại nhập thức xứ; xuất thức xứ trở lại nhập kh�ng xứ; xuất kh�ng xứ trở lại nhập tứ thiền; xuất tứ thiền trở lại nhập tam thiền; xuất tam thiền trở lại nhập nhị thiền; xuất nhị thiền trở lại nhập sơ thiền; xuất sơ thiền nhập nhị thiền; xuất nhị thiền nhập tam thiền; xuất tam thiền nhập tứ thiền. Sau khi nhập tứ thiền, liền diệt độ. Khi ấy trời đất rung động lớn; ph�a đ�ng vọt l�n, ph�a t�y ch�m xuống; ph�a t�y vọt l�n, ph�a đ�ng ch�m xuống; bốn b�n đều vọt l�n, ở giữa ch�m xuống; lại bốn mặt c� gi� m�t nổi l�n. Chư thi�n trong hư kh�ng tấu nhạc. Chư thi�n Dục giới buồn kh�c, nước mắt rơi xuống như m�a xu�n trời tu�n nưỡc mưa ngọt. C�c vị trời thần diệu nghiền n�t hoa ưu-b�t l�m bột thơm; lại nghiền n�t chi�n đ�n, rải l�n ph�a tr�n. L�c bấy giờ, Tỳ kheo ni Sai-ma, Tỳ kheo ni Ưu-b�t Sắc, Tỳ kheo ni Cơ-lợi-th� C�-đ�m-di, Tỳ kheo ni X�-c�-li, Tỳ kheo ni Xa-ma, Tỳ kheo ni B�t-đ�-lan-gi�-la, Tỳ kheo ni Ca-chi�n-di�n, Tỳ kheo ni X�-da;[296] c�c Tỳ kheo ni n�y l� [822b] Thượng thủ của 500 Tỳ kheo ni; mỗi vị trải tọa cụ tr�n đất trống, sau đ�, bay l�n hư kh�ng, ngồi, nằm, hoặc kinh h�nh, thực hiện 18 biến h�a, cho đến nhập tưởng tri diệt, rồi diệt độ.[297]

L�c bấy giờ trong th�nh Tỳ-da-ly c� vị đại tướng t�n l� Da-th�u-đề, dẫn năm trăm đồng tử tụ tập tại giảng� đường Phổ hội, c�ng b�n luận một số vấn đề. Du-th�u-�đề v� 500 đồng tử từ xa thấy 18 biến h�a của 500 Tỳ kheo ni. Thấy như v�y, họ rất hoan hỷ phấn khởi kh�ng thể dừng được, thảy đều chắp tay hướng về ph�a đ�. L�c đ�, Thế T�n n�i với A-nan:

��ng h�y đến chỗ tướng qu�n Da-th�u-đề, bảo rằng: H�y nhanh ch�ng sửa soạn 500 khăn trải giường, 500 khăn trải ngồi, 500 hủ bơ, 500 hủ dầu m�, 500 cỗ xe tang, 500 b� hương, 500 xe củi.�

A-nan bước l�n trước hỏi:

��Kh�ng r� Thế T�n muốn l�m g�?�

Phật n�i:

�Đại �i Đạo đ� diệt độ. Năm trăm Tỳ kheo ni cũng nhập Niết-b�n. Ch�ng ta sẽ c�ng dường x�-lợi.�

A-nan nghe n�i thế, buồn thương giao cảm kh�ng cầm được:

�Đại �i Đạo sao diệt độ vội thế?�

Rồi A-nan lấy tay gạt lệ, đi đến chỗ đại tướng Da-th�u-đề. Da-th�u-đề thấy A-nan từ xa đi lại, liền đứng dậy đ�n tiếp, c�ng n�i lời ch�o đ�n:

�K�nh ch�o A-nan! C� điều g� dạy bảo m� đến bất thường như vậy?�A nan đ�p:

T�i l� sứ giả của Phật, c� điều y�u cầu.�

Đại tướng liền hỏi:

�Ng�i c� điều g� dạy bảo?�

A nan n�i:

�Thế T�n sai n�i với Đại tướng: H�y nhanh ch�ng sửa soạn 500 khăn trải giường, 500 khăn trải ngồi, 500 hủ bơ, 500 hủ dầu m�, 500 cỗ xe tang, 500 b� hương, 500 xe củi. Đại �i Đạo c�ng năm trăm Tỳ kheo ni đều đ� diệt độ. Ch�ng ta sẽ c�ng dường x�-lợi.�

Khi ấy đại tướng buồn kh�c thương cảm, n�i rằng:

�Đại �i Đạo c�ng năm trăm Tỳ kheo ni sao diệt độ sớm vậy thay! Ai sẽ răn dạy ch�ng t�i, khuyến kh�ch ch�ng t�i bố th� vật thực?�[298]

Đại tướng Da-th�u-đề liền sửa soạn 500 khăn trải giường, 500 khăn trải ngồi, 500 hủ bơ, 500 hủ dầu m�, 500 cỗ xe tang, 500 b� hương, 500 xe củi v� c�c dụng cụ để hỏa thi�u.[299] Xong rồi, �ng đến Thế T�n, c�i lạy dưới ch�n v� đứng sang một b�n. Đại tướng Da-th�u-đề bạch Thế T�n:

�Theo như Như Lai dạy, h�m nay ch�ng con đ� sửa soạn đủ c�c dụng cụ để c�ng dường.�

Phật n�i:

[822c] �C�c �ng mỗi người mang di thể của Đại �i Đạo v� của 500 Tỳ kheo ni ra khỏi th�nh Tỳ-x�-ly, đi đến chỗ đồng trống. Ta muốn đến đ� c�ng dường x�-lợi.�

Đại tướng bạch Phật:

�Thưa v�ng, Thế T�n.�

Khi ấy đại tướng đi đến chỗ Đại �i Đạo, bảo một người:

�Ngươi h�y bắc thang leo tường m� v�o b�n trong, từ từ mởi cổng chớ c� g�y tiếng động.�

Người ấy v�ng lệnh, leo v�o b�n trong, mở cửa. Đại tướng lại sai 500 người đưa c�c di thể đặt l�n giường. Bấy gờ c� hai sa-di-ni ở đ�. Một, t�n l� Nan-đ�, v� hai, t�n l� Ưu-ban-nan-đ�. Hai sa-di-ni n�i với đại tướng:

�Th�i, th�i, Đại tướng! Chớ quấy nhiểu c�c Sư.�

Đại tướng Da-th�u-đề n�i:

�Kh�ng phải Thầy của c�c C� ngủ, m� diệt độ cả rồi.�

Hai sa-di-ni nghe n�i c�c Sư đ� diệt độ, trong l�ng kinh sợ, liền nghĩ thầm: �Xem thế th�, ph�p g� tập khởi, đều l� ph�p diệt tận.� Tức th�, ngay tr�n chỗ ngồi m� được ba minh, s�u th�ng. Hai sa-di-ni liền bay l�n hư kh�ng, trước hết, đến chỗ đồng hoang thực hiện 18 biến h�a, ngồi, nằm, kinh h�nh, th�n tu�n nước, bốc lửa, biến h�a v� lượng. Rồi ngay đ� m� b�t-niết-b�n trong Niết-b�n-giới v� dư.

Bấy giờ Thế T�n dẫn c�c Tỳ kheo v�y quanh trước sau đi đến chỗ Đại �i Đạo, trong ch�a ni. Thế T�n bảo A-nan, nan-đ�, La-hầu-la:

�C�c ngưỡi h�y khi�ng di thể của Đại �i Đạo. Ta sẽ tự th�n c�ng dường.�

Khi ấy Th�ch Đề-ho�n Nh�n biết những điều suy nghĩ trong l�ng Thế T�n, tức th�, khoảnh khắc như lực sỹ co duổi c�nh tay, từ Tam thập tam thi�n hiện đến Tỳ-da-li, đến chỗ Thế T�n, c�i đầu lạy dưới ch�n, rồi đứng sang một b�n. Trong đ�y, c�c Tỳ kheo lậu tận đều tr�ng thấy Th�ch Đề-ho�n Nh�n v� chư thi�n Tam thập tam. C�n c�c Tỳ kheo, Tỳ kheo ni, ưu-b�-tắc, ưu-b�-di chưa dứt sạch c�c lậu đều kh�ng thấy Th�ch Đề-ho�n� Nh�n.

Khi ấy Phạm thi�n từ xa biết được những điều suy nghĩ trong l�ng Thế T�n, liền dẫn chư thi�n từ tr�n c�i Phạm thi�n biến mất, hiện đến chỗ Thế T�n, c�i đầu lạy dưới ch�n rồi đứng sang một b�n.

Khi ấy Tỳ-sa-m�n Thi�n vương biết được � nghĩ của Thế T�n, dẫn c�c quỷ thần Dạ-xoa đến chỗ Thế T�n, c�i đầu lạy dưới ch�n rồi đứng sang một b�n.

Bấy giờ Đ�-đầu-lại-tra Thi�n vương dẫn c�c C�n-th�t-b�, từ [823a] phương đ�ng đến chỗ Như Lai, c�i đầu lạy dưới ch�n rồi đứng sang một b�n.

Tỳ-lũ-lặc-xoa Thi�n vương dẫn v� số C�u-b�n-tr� từ phương nam đ�n chỗ Thế T�n, c�i dầu lạy dưới ch�n rồi đứng sang một b�n.

Tỳ-lũ-ba-xoa Thi�n vương dẫn c�c thần Rồng đến chỗ Thế T�n, c�i đầu lạy dưới ch�n rồi đứng sang một b�n.

Khi ấy, Th�ch Đề-ho�n Nh�n, Tỳ-sa-m�n Thi�n vương l�n trước bạch Phật rằng:

�C�i mong Thế T�n kh�ng phải nhọc sức. Ch�ng con sẽ tự th�n c�ng dường x�-lợi.�

Phật n�i với chư Thi�n:

�Th�i, th�i, thi�n vương! Như Lai tự biết thời. Đ�y l� điều Như Lai cần phải l�m; kh�ng phải l� điều m� trời, rồng, quỷ, thần c� thể l�m được. V� sao v�y? Cha mẹ sanh con đ� cho nhiều lợi �ch, �n nu�i lớn rất nặng, cho b� mớm, bồng ẳm. Cần phải b�o đ�p �n, kh�ng thể kh�ng b�o đ�p. Nhưng, n�y chư thi�n, n�n biết, cha mẹ của chư Phật Thế T�n qu� khứ đều diệt độ trước, nhi�n hậu chư Phật Thế T�n thảy đều tự th�n c�ng dường tr�-tỳ x�-lợi. Cha mẹ của chư Phật Thế T�n tương lai cũng diệt độ trước, nhi�n hậu chư Phật thảy đều tự th�n c�ng dường. Do phương tiện n�y m� biết Như Lai cần phải tự th�n c�ng dường, chứ kh�ng phải việc chư thi�n, quỷ thần c� thể l�m.�

Bấy giờ Tỳ-sa-m�n Thi�n vương n�i với 500 quỷ thần:

�C�c ngươi đi v�o trong rừng chi�n-đ�n lấy củi thơm về đ�y để c�ng dường tr�-tỳ.�

Năm trăm quỷ thần v�ng lệnh Thi�n vương, đi v�o rừng chi�n-đ�n lấy củi chi�n-đ�n, mang đến chỗ đồng hoang. Khi ấy Thế T�n tự th�n khi�ng một đầu ch�n giường, La-hầu-la khi�ng một ch�n, A-nan khi�ng một ch�n, Nan-đ� khi�ng một ch�n, bay l�n hư kh�ng m� đi đến b�i tha ma. C�n ch�ng bốn bộ, Tỳ kheo, Tỳ kheo ni, ưu-b�-tắc, ưu-b�-di, khi�ng di thể 500 Tỳ kheo ni đi đến b�i tha ma.

Bấy giờ Thế T�n n�i với đại tướng Da-th�u-đề:

��ng h�y sửa soạn th�m hai bộ khăn trải dường, hai bộ khăn trải ngồi, hai xe củi, c�ng hương hoa, để c�ng dường di thể hai sa-di-ni.�

Đại tướng Da-th�u-đề bạch Phật:

�K�nh v�ng, Thế T�n.�

Ngay sau đ� �ng sắm sửa c�c dụng cụ để c�ng dường.

Bấy giờ Thế T�n lấy gỗ chiền �đ�n chuyển cho từng vị chư thi�n. Thế T�n lại bảo đại tướng:

��ng cho mỗi người đưa 500 di thể, ph�n biệt từng vị m� [823b] c�ng dường, Hai vị sa-di-ni cũng vậy.�

Đại tướng v�ng lời Phật dạy, ph�n biệt từng vị m� c�ng dường, sau đ� th� hỏa thi�u.

Bấy giờ Thế T�n lấy gỗ chi�n-đ�n chất l�n di thể Đại �i Đạo. Rồi Thế T�n n�i b�i kệ n�y:

Hết thảy h�nh v� thường;

C� sanh th� c� diệt.

Kh�ng sanh th� kh�ng chết.

Diệt ấy l� tối lạc.

Khi ấy, chư thi�n v� nh�n d�n đều v�n tập v�o b�i tha ma. Người trời đại ch�ng c� đến mười ức cai-na-thuật.

Sau khi hỏa thi�u, đại tướng đưa x�-lợi đi dựng th�p. Phật n�i với đại tướng:

�Giờ �ng h�y đưa 500 x�-lợi đi dựng th�p, để trong l�u d�i thọ phước v� lượng. V� sao vậy? Thế gian c� bốn người được dựng th�p thờ. Những g� l� bốn? Những ai dựng th�p thờ Như Lai, Ch� ch�n, Đẳng ch�nh gi�c; thờ Chuyển lu�n Th�nh vương, Thanh văn v� B�ch-chi-phật, được phước v� lượng.�

Bấy giờ Thế T�n n�i ph�p vi diệu cho chư thi�n v� nh�n d�n, khiến ph�t t�m hoan hỷ. Khi ấy trời v� người, c� đến một ức, dắt sạch trần cấu, được ph�p nh�n thanh tịnh.

Bấy giờ chư thi�n, nh�n d�n, c�n-th�t-b�, a-tu-la, ch�ng bốn bộ, nghe những điều Phật dạy, hoan hỷ phụng h�nh.

ĐẠI �I ĐẠO B�T-NIẾT-B�N

�

�

�

[ TRANG CHỦ |�KINH ĐI�̉N�|�ĐẠI TẠNG KINH | TH�̀N CHÚ | HÌNH ẢNH�|�LI�N LẠC�]