| 
	 Số 0017 
	KINH THIỆN SANH TỬ 
	Hán dịch: Sa môn Chi Pháp Độ (đời Tây Tấn) 
	Việt dịch: Thích Chánh Lạc 
	--- o0o ---  
	Nghe như vầy:  
	Một thời Chúng Hựu (Thế Tôn) du hóa tại núi Kỳ xà quật, thuộc thành La duyệt kỳ (Vương xá). Bấy giờ cư sĩ Thiện Sanh, bệnh tật nguy cấp, bảo con: 
	– Sau khi cha mất, con phải hướng sáu phương mà lễ bái. 
	Cư sĩ Thiện Sanh ngay ngày hôm sau th́ qua đời. Người con bèn cung kính lo việc chôn cất, cúng dường tang sự xong, liền dậy sớm, tắm rửa, mặc áo mới, đứng trên bờ sông lễ bái sáu phương, nói: 
	– “Tôi cung kính những chúng sanh ở phương Đông, những chúng sanh ấy cũng lễ bái cung kính tôi”. Giáp ṿng các phương Nam, phương Tây, phương Bắc, phương Trên và Dưới, phương nào cũng nói như vậy. 
	Bấy giờ vào buổi sáng sớm, đức Phật đắp y, ôm bát vừa muốn vào thành th́ thấy con của cư sĩ Thiện Sanh đứng trên bờ sông lễ bái sáu phương, nói như vậy... Chúng Hựu liền đến và hỏi: 
	– Này con ông cư sĩ, ngươi nghe ai nói mà lại dậy sớm, tắm rửa, mặc áo mới, đứng trên bờ bái yết sáu phương, tự nói lên lời cung kính lễ bái? Lạy các phương xong lại tắm, ngươi cung kính vị pháp sư nào vậy, này Thiện Sanh tử? 
	Thiện Sanh tử thưa:  
	– Cha con khi sắp mất, trước có dạy như vậy, cho nên con làm theo, chứ không nghe theo thầy nào cả. 
	Chúng Hựu bảo:  
	– Này con ông cư sĩ! Lời nói của cha ngươi không phải là sáu phương này. Vả lại sớm vướng t́nh dục nơi sáu phương, như có hành vi xấu ác, cấu uế của bốn mặt không thể sám hối. Như vậy th́ thân này chết tinh thần sẽ sanh vào trong cơi ác như địa ngục. Phàm con người v́ bốn việc này mà bị lao khổ, cần phải biết rơ. 
	Những ǵ là bốn?  
	_ Một là ham thích sát sanh;  
	_ Hai là ham thích trộm cắp;  
	_ Ba là tà hạnh dâm dục;  
	_ Bốn là thích nói dối.  
	Phật nói kệ tụng về ư nghĩa này: 
	Sát sanh cùng trộm cắp, 
	Lừa dối và nói láo, 
	Chạy theo vợ người khác 
	Kẻ trí không khen ngợi. 
	Lại nữa, này con ông cư sĩ! Có bốn việc đưa đến nẻo ác. Những ǵ là bốn?  
	_ Một là tham dục; 
	_ Hai là giận dữ; 
	_ Ba là si mê; 
	_ Bốn là sợ hăi.  
	Bài kệ tụng về ư nghĩa này: 
	 Có dục, sân, si, sợ   
	 Không lănh thọ chánh pháp, 
	 Do đó tiếng xấu xa,    
	 Như trăng khuyết không tṛn, 
	 Không dục, sân, si, sợ,   
	 Lại thừa lănh chánh pháp, 
	 Do đó danh tiếng thơm,    
	 Như vầng trăng tṛn đầy. 
	Lại nữa, này con ông cư sĩ! Có sáu tai hoạ làm tiêu tán tiền tài, đi vào đường ác cần phải biết. Những ǵ là sáu?  
	_ Một là thích rượu, phóng dật;  
	_ Hai là vào pḥng người khác không đúng lúc;  
	_ Ba là đam mê cờ bạc;  
	_ Bốn là đam mê kỹ nhạc;  
	_ Năm là có bạn ác;  
	_ Sáu là trễ nải lười biếng.  
	Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 Uống rượu vào pḥng khác, 
	 Thích bài bạc, ca xướng, 
	 Bạn ác cùng lười biếng 
	 Bậc Thánh không khen ngợi. 
	Phàm rượu có sáu việc nguy biến cần phải biết. Những ǵ là sáu? 
	_ Làm tiêu hao tiền bạc.    
	_ Đưa đến bệnh hoạn. 
	_ Khởi tranh chấp.   
	_ Sân hận nhiều. 
	_ Mất tiếng tốt.  
	_ Hao tổn trí năo. 
	Đă có những xấu ác này sẽ khiến phế bỏ sự nghiệp, tiền tài chưa đến sẽ không đến, đă đến rồi th́ tiêu hết, vốn liếng có từ trước cũng hao sạch. 
	Dâm tà có sáu nguy biến cần phải biết. Những ǵ là sáu?  
	_ Không tự bảo vệ được thân ḿnh. 
	_ Không bảo vệ được vợ con. 
	_ Không bảo vệ được gia đ́nh quyến thuộc. 
	_ Do nghi ngờ sanh ra xấu ác. 
	_ Oan gia có được cơ hội. 
	_ Các khổ vây quanh.  
	Đă có điều xấu ác này rồi sẽ khiến phế bỏ sự nghiệp, tiền tài chưa đến sẽ không đến, đă đến sẽ tiêu hết, vốn liếng có từ trước cũng hao sạch. 
	Vui chơi cờ bạc có sáu nguy biến cần phải biết. Những ǵ là sáu?  
	_ Thắng th́ sanh oán. 
	_ Thua th́ nổi nóng. 
	_ Bạn bè th́ lo lắng. 
	_ Oan gia th́ vui mừng. 
	_ Vào tù ngục ưu phiền. 
	_ Mọi người đều nghi ngờ. 
	Đă có điều xấu ác này rồi sẽ phế bỏ sự nghiệp, tiền tài chưa đến sẽ không đến, đă đến sẽ tiêu hết, vốn liếng có từ trước cũng hao sạch.  
	Ham mê ca nhạc có sáu nguy biến cần phải biết. Những ǵ là sáu?  
	_ Tâm trí thích múa,  
	_ Tâm trí thích ca,  
	_ Tâm trí thích đàn,  
	_ Tâm trí thích âm điệu,  
	_ Tâm trí thích trống,  
	_ Tâm trí thích những việc như vậy.  
	Đă có điều xấu ác này rồi sẽ phế bỏ sự nghiệp, tiền tài chưa đến sẽ không đến, đă đến sẽ tiêu hết, vốn liếng có từ trước cũng hao sạch.  
	Bạn ác có sáu nguy biến cần phải biết. Những ǵ là sáu?  
	_ Tập chuyện say sưa mê muội;  
	_ Tập khiến hôn loạn,  
	_ Tập theo nẻo buông lung,  
	_ Tập theo đến quán rượu,  
	_ Làm quen với kẻ tiểu nhơn,  
	_ Tập quen với lời nói thô bỉ.  
	Đă có điều xấu ác này rồi sẽ phế bỏ sự nghiệp, tiền tài chưa đến sẽ không đến, đă đến sẽ tiêu hết, vốn liếng có từ trước cũng hao sạch.  
	Biếng nhác có sáu nguy biến cần phải biết. Những ǵ là sáu?  
	_ Ăn no không chịu làm việc,  
	_ Ăn đói không chịu làm việc,  
	_ Lạnh không chịu làm việc,  
	_ Nóng không chịu làm việc,  
	_ Sáng không chịu làm việc,  
	_ Tối không chịu làm việc.  
	Đă có điều xấu ác này rồi sẽ phế bỏ sự nghiệp, tiền tài chưa đến sẽ không đến, đă đến sẽ tiêu hết, vốn liếng có từ trước cũng hao sạch. Bài tụng nói về ư nghĩa này: 
	   Ưa sắc, nhạc, ca múa 
	Ngày ngủ đêm đi chơi 
	   Bạn ác cùng làm ác  
	Kẻ ấy tổn hại lớn. 
	   Cờ bạc rượu rối loạn  
	Theo đuổi vơ của người 
	   Xa hiền gần kẻ ngu  
	Tổn hại như trăng khuyết 
	   Thân tự kiêu tự đại  
	Hủy diệt đạo Sa môn 
	   Tà kiến và keo kiệt  
	Đó là kẻ tà mạn. 
	   Phàm rượu hao tiền của  
	Ít lợi uống thêm khát 
	   Bệnh rượu thêm nợ nần  
	Thân nguy loạn mau chóng. 
	   Hoặc v́ rượu kết bạn  
	Hoặc v́ rượu phạm pháp 
	   Muốn được lợi, tốt đẹp  
	Với rượu phải lo chừa. 
	   Hoặc ngày như giữ giới  
	Tối lại trộm tà hạnh 
	   Cũng tại v́ ḷ rượu  
	Như vậy chớ có thân. 
	   Chẳng theo đúng nóng lạnh  
	Như cỏ chẳng quư ḿnh 
	   Tinh tấn tu sự nghiệp  
	Như thế lợi mà hại. 
	   Nếu chịu được nóng lạnh  
	Như cỏ chẳng quư ḿnh 
	   Tinh tấn tu sự nghiệp  
	Đă an lại có ích. 
	   Đi xuống của dần tiêu  
	Đi lên chưa từng tổn 
	   Dốc theo bậc tôn quư  
	V́ thiện nên được thiện. 
	   Lành lớn được tạo nên  
	Thành thật tập hạnh lành 
	   Thân thích đều mến ưa  
	Thờ giới diệt điều ác. 
	   Cho nên cần phải tập  
	Đă làm rồi lại làm 
	   Cùng thân thích đi lên  
	Như ngôi vua cao cả. 
	Lại nữa, này con ông cư sĩ! Có bốn loại giống như bạn nhưng không phải là bạn cần phải biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Hăy chọn lấy vật lạ;  
	_ Nói lời nịnh hót;  
	_ V́ muốn làm đẹp mặt ḿnh;  
	_ V́ ḿnh chỉ bày những lời sai quấy.  
	 Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 Bạn nhằm lấy vật lạ 
	 Nói đẹp để êm tai 
	 Gặp nhau toàn nịnh hót 
	 Lời tà càng hiểm nguy. 
	 Đó chẳng phải là bạn 
	 Người trí không kết thân 
	 Đă biết phải xa ĺa 
	 Như ra khỏi đường xấu. 
	Bạn hay chọn lấy vật lạ cần lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn? 
	_ Tham chọn lấy vật ấy 
	_ Cho ít mà mong cầu nhiều. 
	_ V́ sợ sệt nên theo ḿnh. 
	_ V́ điều lợi nên theo ḿnh 
	Bài tụng nói về ư nghĩa này: 
	Phàm giữ lấy vật lạ     
	Cho ít mà mong nhiều 
	Do sợ, lợi nên theo  
	Kẻ tham lam đúng nhĩa. 
	Đấy chẳng phải là bạn   
	Người trí không hết thân 
	Đă biết nên xa ĺa    
	Như ra khỏi đường xấu. 
	Bạn nói lời nịnh hót, cần lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Nói đời tư kẻ khác  
	_ Giấu đời tư của ḿnh;  
	_ Ngoài mặt giả khen tốt;  
	_ Quay lưng th́ bài xích.  
	Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 Thích nói đời tư người 
	 Đời tư ḿnh th́ giấu 
	 Ngoài mặt giả khen tốt 
	 Sau lưng lại nói xấu. 
	 Kẻ đó không phải bạn 
	 Người trí không kết thân 
	 Đă biết phải tránh xa 
	 Như ra khỏi đường xấu.  
	Bạn v́ muốn làm đẹp mặt ḿnh cần lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Nói việc dở đă qua của người khác;  
	_ Âm thầm t́m lỗi ở tương lai;  
	_ Cho mà không thật ḷng;  
	_ Mong cho người gặp nguy hiểm.  
	Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 Làm điều không thể làm 
	 Bất lợi nên nói nịnh 
	 Cho nhưng không thật ḷng 
	 Mong người nguy nhờ ḿnh. 
	 Kẻ đó không phải bạn 
	 Người trí không kết thân 
	 Đă biết phải tránh xa 
	 Như ra khỏi đường xấu. 
	Bạn tà giáo cần lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Khuyên người sát sanh;  
	_ Khuyên người trộm cắp;  
	_ Khuyên người tà dâm;  
	_ Khuyên người dối láo.  
	Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 Sát sanh cùng trộm cắp 
	 Dối trá và nói láo 
	 Theo đuổi vợ của người 
	 Khuyên người làm như vậy. 
	 Kẻ đó không phải bạn 
	 Người trí không kết thân 
	 Đă biết phải tránh xa 
	 Như ra khỏi đường xấu. 
	Lại nữa, này con ông cư sĩ! Có bốn loại bạn v́ ḷng nhân từ sáng suốt, muốn lợi người cần phải biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Một là cùng khổ cùng vui; 
	_ Hai là cả hai cùng lợi; 
	_ Ba là v́ hưng thạnh bổn nghiệp; 
	_ Bốn là v́ ḷng nhơn từ thương xót.  
	Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 An nguy cùng có nhau 
	 Nhằm mục đích thiện lợi 
	 Dốc v́ sự nghiệp bạn 
	 Thương xót dẫn đường chánh. 
	 Những người bạn như vậy 
	 Kẻ trí tập học hỏi 
	 Hăy nên theo kẻ ấy 
	 Lợi ích, không xấu ác. 
	Bạn cùng khổ cùng vui, nên lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Cho những vật báu của ḿnh;  
	_ Cho tài lợi đối với vợ con;  
	_ Cho những vật nhà ḿnh;  
	_ Nói trung thực nhẫn nhịn.  
	Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 Cho tài lợi của ḿnh 
	 Có tài lợi cũng cho 
	 Cho tài lợi nhà ḿnh 
	 Nói trung thực nhẫn nhịn. 
	 Những loại bạn như vậy 
	 Kẻ trí tập thân cận 
	 Hăy nên theo kẻ ấy 
	 Lợi ích, không xấu ác. 
	Bạn có lợi cùng hưởng cần lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Không nói đời riêng kẻ khác; 
	_ Không giấu đời tư của ḿnh 
	_ Gặp nhau nói điều thiện 
	_ Bài xích lối nói hai chiều.  
	Bài tụng về ư nghĩa này: 
	 Không nói đời tư người 
	 Không giấu đời tư ḿnh 
	 Gặp nhau nói điều thiện 
	 Bài xích nói hai chiều. 
	 Những loại bạn như vậy 
	 Kẻ trí tập thân cận 
	 Hăy nên theo kẻ ấy 
	 Lợi ích, không xấu ác. 
	Bạn cho bổn nghiệp cần lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn?  
	_ V́ lợi mà hành động; 
	_ V́ sức lực mà hành động 
	_ Buông lung th́ can ngăn 
	_ Lấy điều thiện để nuôi dưỡng.  
	Bài tụng về ư nghĩa này:    
	 Hành động v́ tài lợi 
	 Dùng sức giúp an ổn 
	 Cắt đứt sự buông lung 
	 Nuôi dưỡng thiện chí bạn. 
	 Những loại bạn như vậy 
	 Kẻ trí tập thân cận 
	 Hăy nên theo kẻ ấy 
	 Lợi ích, không xấu ác. 
	Bạn nhơn từ thương xót cần lấy bốn việc để biết. Những ǵ là bốn?  
	_ Dạy khuyên đứng vững để thành tựu đức tin; 
	_ Dạy khuyên đứng vững để thành tựu giới; 
	_ Dạy khuyên đứng vững để thành tựu văn; 
	_ Dạy khuyên đứng vững để thành tựu thí.  
	Bài tụng nói về ư nghĩa này: 
	 Đạo tín, giới, văn, thí 
	 Hằng đem khuyến hóa người. 
	KINH THIỆN SANH TỬ 
	  
	  
	 |