|
T0842
KINH VIN GIC
Việt dịch: Tỳ Kheo Thch Hằng Đạt
Ti nghe như vầy: Một thuở Phật nhập định Thần Thng Đại Quang Minh Tạng, l nơi trụ tr Thường Tịch Quang Trang Nghim của tất cả Như Lai, cũng l gic địa vốn trong sạch của tất cả chng sanh, tất cả thnh phm đều ty thuận bản thể bnh đẳng bất nhị của tự tnh đầy khắp mười phương khng gian v thời gian, thn tm tịch diệt m hiện cảnh bất nhị nơi cc ci tịnh độ, cng với mười vạn Đại Bồ Tt, bậc thượng thủ l: Văn Th Sư Lợi Bồ Tt, Phổ Hiền Bồ Tt, Phổ Nhn Bồ Tt, Di Lặc Bồ Tt, Kim Cang Tạng Bồ Tt, Thanh Tịnh Huệ Bồ Tt, Oai Đức Tự Tại Bồ Tt, Biện m Bồ Tt, Tịnh Chư Nghiệp Chướng Bồ Tt, Phổ Gic Bồ Tt, Vin Gic Bồ Tt, Hiền Thiện Thủ Bồ Tt, v.v... cng cc mn đồ đều nhập chnh định, đồng dự php hội bnh đẳng của Như Lai.
Bấy giờ Văn Th Sư Lợi Bồ Tt trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn Phật, chắp tay qy gối bạch Phật rằng:
-Xin Đại Bi Thế Tn v php chng dự hội ny giảng về nhn địa pht tm trong sạch của Như Lai phải dựa theo php no, tu theo hạnh g m được thnh Phật. V những Đại Thừa Bồ Tt đ pht tm trong sạch nguyện độ chng sanh thnh Phật, nhưng chẳng biết dụng tm tu hnh như thế no mới được chnh tri kiến, xa la cc thiền bệnh, khiến cho mạt php chng sanh đời vị lai cầu php đại thừa chẳng đọa t kiến".
Ngi Văn Th Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Văn Th Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt hỏi về nhn địa pht tm của Như Lai dựa theo php no, tu hạnh g, lại v tất cả chng sanh đời mạt php cầu php đại thừa được trụ nơi chnh php, chẳng đọa t kiến. Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Lc ấy Văn Th Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! C php mn Tổng tr của V Thượng Php Vương gọi l Vin Gic. Từ php ny kiến lập tất cả thanh tịnh, Chơn Như, Bồ Đề, Niết Bn v Ba La Mật để dạy Bồ Tt v chng sanh về nhn địa pht tm của tất cả Như Lai, đều nn y theo gic tướng trong sạch chiếu soi đầy đủ, dứt hẳn v minh mới thnh Phật đạo.
Thiện nam tử! Thế no l v minh? Tất cả chng sanh từ v thỉ đến nay đủ thứ đin đảo, v như kẻ lạc đường nhận lầm phương nam thnh phương bắc, vọng cho tứ đại l thn tướng thật của mnh, cho vọng tm tạo huyn ảnh thnh lục trần l tm tướng thật của mnh, v như kẻ bị nhặm thấy hoa đốm trn khng v thấy mặt trăng thứ hai.
Thiện nam tử! Hư khng vốn chẳng hoa đốm, v bệnh nhặm vọng chấp thnh c. Do vọng chấp ấy, chẳng những khng biết tnh hư khng, lại cn lầm nhận chỗ sanh ra hoa đốm l thật. Từ ci vọng ny thnh c sanh tử lun hồi, nn gọi l v minh.
Thiện nam tử! V minh ny chẳng c thật thể, như người trong mộng lc chim bao th c, đến khi thức tỉnh th chẳng cn g cả. Cũng như hoa đốm diệt nơi hư khng, chẳng thể ni nhất định c chỗ diệt. Tại sao? V chẳng c chỗ sanh vậy.
Tất cả chng sanh ở nơi php v sanh vọng thấy c sự sanh diệt, cho nn gọi l sanh tử lun hồi.
Thiện nam tử! Như Lai nơi nhn địa tu theo tự tnh Vin Gic, chiếu soi bản thể của tự tnh vốn tịch diệt, biết r thn tm thế giới như hoa đốm trn khng, vậy th thn tm vốn khng, lấy g để thọ sanh tử lun hồi? Ci KHNG ny l v bản tnh vốn khng, chẳng phải do tạo tc thnh khng. Ci biết đ v như hư khng, kẻ biết như hư khng đ tức l tướng hoa đốm cũng chẳng thể ni khng c tnh tri gic, C với KHNG đều la, ấy mới gọi l ty thuận gic tnh trong sạch.
Tại sao? V tnh hư khng thường trụ chẳng động. Trong Như Lai Tạng vốn chẳng c sự sanh diệt nn chẳng c sự tri kiến sanh diệt trong đ, cũng như php giới tnh, rốt ro vin mn đầy khắp mười phương khng gian v giờ gian, ấy mới gọi l nhn địa pht tm theo chnh php, tu hnh theo chnh hạnh.
Bồ Tt v thế ở nơi đại thừa pht tm trong sạch, chng sanh trong đời mạt php theo đ tu hnh chẳng đọa t kiến.
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Văn Th ngươi nn biết,
Tất cả cc Như Lai,
Từ nơi bản nhn địa,
Đều nhờ tr huệ gic.
Thng đạt nơi v minh,
Cũng như hoa đốm kia.
Th khỏi bị lun hồi.
Cũng như người trong mộng,
Thức tỉnh cảnh mộng mất.
Gic ngộ như hư khng,
Bnh đẳng chẳng lay động.
Bản gic khắp mười phương,
Liền được thnh Phật đạo.
Huyn chẳng chỗ sanh diệt,
Thnh đạo cũng v đắc,
V bản tnh vin mn.
Bồ Tt ở trong đ,
Kho pht tm Bồ Đề.
Chng sanh đời mạt php,
Tu theo la t kiến
Khi ấy Phổ Hiền Bồ tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn Phật, chắp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Xin đại bi Thế Tn v cc Bồ Tt trong hội ny v tất cả chng sanh đời mạt php, người tu đại thừa khai thị cảnh giới trong sạch của Vin Gic ny nn tu hnh như thế no? Bạch Thế Tn! Nếu chng sanh ấy đ biết thế giới như huyễn, thn tm cũng huyễn, tại sao lại dng huyễn để tu huyễn?
Nếu cc tnh huyễn đều diệt hết th chẳng c tm, vậy cn ai tu hnh? Tại sao lại ni tu hnh như huyễn?
Nếu những chng sanh vốn chẳng tu hnh thường chịu sanh tử nơi huyễn ho, th chẳng biết ấy l cảnh giới như huyễn, lm sao khiến tm vọng tưởng được giải thot?
Xin Thế Tn v tất cả chng sanh đời mạt php chỉ dạy nn dng phương tiện no để tu tập theo thứ lớp, la hẳn cc huyễn.
Ngi Phổ Hiền Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Phổ Hiền Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi khe v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php, hỏi Như Lai về phương tiện v thứ lớp tu tập chnh định như huyễn của Bồ Tt, khiến cho chng sanh được la cc huyễn. Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết .
Lc ấy Phổ Hiền Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! Tất cả chng sanh đủ thứ huyễn ho đều sanh nơi diệu tm Vin Gic của Như Lai, v như hoa đốm từ hư khng m c, hoa đốm d diệt, tnh hư khng chẳng hoại, huyễn tm của chng sanh d theo huyễn diệt, cc huyễn diệt hết, bản gic chẳng động. Do Huyễn ni Gac, gic cũng l huyễn, nếu ni C Gic vẫn chưa la huyễn, ni khng C Gic th cũng như thế, nn ni cc huyễn diệt hết gọi l bản gic chẳng động.
Thiện nam tử! Tất cả Bồ Tt v chng sanh đời mạt php nn xa la tất cả huyn ho, những cảnh giới hư vọng do vọng tm cố chấp m sanh. Nay xa la vọng tm, ci tm năng la cũng l huyễn, cũng phải xa la. C sự xa la cũng l huyễn cũng phải xa la. C sự xa la để la vẫn l huyễn, cũng phải la lun, la rồi lại la nữa, đến chỗ chẳng c sở la mới dứt hẳn cc huyn. V như di cy lấy lửa, hai cy ch xt vo nhau, lửa ra th cy chy thnh tro, khi diệt tro bay, đất chỗ nơi đốt vốn chẳng động; vậy dng huyn tu huyễn cũng như thế, cc huyễn diệt hết nhưng chẳng phải đoạn diệt.
Thiện nam tử! Biết huyễn tức l la, chẳng lập phương tiện; la huyễn tức l gic, cũng chẳng thứ lớp. Tất cả Bồ Tt v chng sanh đời mạt php theo đ tu hnh, như thế mới được la hẳn cc huyn .
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Phổ Hiền ngươi nn biết,
Tất cả cc chng sanh.
V thủy huyễn v minh,
Đều nương tm Vin Gic,
Của Như Lai kiến lập.
V như những hoa đốm,
Nương hư khng c tướng.
Hoa đốm nếu diệt rồi,
Hư khng vốn chẳng động,
Huyễn từ bản gic sanh,
Huyn diệt gic vin mn.
Bản gic vốn chẳng động,
Như tất cả Bồ Tt,
V mạt php chng sanh.
Thường nn xa la huyễn,
Cc huyễn thảy đều la,
Như di cy lấy lửa,
Cy hết lửa cũng diệt.
Gic vốn chẳng thứ lớp,
Phương tiện cũng như thế.
Khi ấy Phổ Nhn Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Xin đại bi Thế Tn v cc Bồ Tt trong hội ny v tất cả chng sanh đời mạt php giảng về sự tu hnh theo thứ lớp của Bồ Tt, nn qun như thế no? An trụ tm như thế no? Những chng sanh chưa ngộ, dng phương tiện g khiến đều được khai ngộ? Bạch Thế Tn! Nếu những chng sanh ấy chẳng biết phương tiện v thiền qun của Chnh Php, nghe Phật thuyết chnh định ny tm sanh m muội, th ở nơi Vin Gic chẳng thể ngộ nhập. Xin Phật từ bi v chng con v chng sanh đời mạt php giả thiết phương tiện để được vo cửa tu hnh.
Ngi Phổ Nhn Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Phổ Nhn Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php hỏi Như Lai về thiền qun v an trụ tm như thế no, phải nn theo thứ lớp tu hnh như thế no, cho đến giả thuyết đủ thứ phương tiện. Nay ngươi hảy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Lc ấy, Phổ Nhn Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
Thiện nam tử! Những Bồ Tt sơ học v chng sanh đời mạt php muốn cầu tm Vin Gic trong sạch của Như Lai, nn dng chnh niệm để xa la cc
huyễn.
Lược giải:
Chnh niệm tức l v niệm, v niệm tức l la niệm, la niệm tức l la huyễn, la huyễn tức l ty thuận bản gic trong sạch, phm c khởi tm động niệm, nơi bản thể Vin Gic đều thuộc về huyễn ho. Phật ở đy l: Ngoi bản niệm ra chẳng sanh một niệm no th cc huyễn tự diệt, nn ni: "Xa la cc
huyễn ".
(Lược giải hết.)
Muốn giữ chnh niệm, trước tin phải nương theo hạnh Sa Ma Tha (bằng như chỉ qun) của Như Lai, kin tr giới cấm, cho đồ chng an cư, tĩnh tọa trong tịnh thất. Hnh giả trước tin hy qun tm ny do tứ đại ho hợp, những thứ tc, lng, mng, răng, da, thịt, gn, xương, tủy, no, chất bẩn đều thuộc về địa đại. Nước mắt, nước mũi, mồ hi, mỡ, mu, mủ, đờm, di, tiểu tiện, v.v... đều thuộc về thủy đại. Hơi ấm l hoả đại, hơi thở l phong đại. Nếu tứ đại la nhau th thn ny ở đu? Nếu qun xt như thế th biết thn ny vốn chẳng co tự thể, do ho hợp thnh c tướng, thật ra đồng như huyễn ho. V bốn duyn giả hợp mới vọng c lục căn, từ tứ đại sanh khởi lục căn, căn trần ho hợp sanh khởi lục thức, do lục thức phn biệt lục trần, ghi nhớ tch tụ bn trong, tựa như c tướng nhn duyn hiện ra nn giả gọi l tm.
Thiện nam tử! Ci vọng tm ny nếu chẳng c lục trần th chẳng thể c, tứ đại tan r th cảnh trần cũng khng cn. Nhn duyn căn trần đều tự tiu tn, rốt cuộc cũng chẳng thấy c g l tm phan duyn.
Thiện nam tử! Những chng sanh ấy nếu huyn thn diệt huyn tm cũng diệt, huyn tm diệt rồi huyễn trần cũng diệt, huyễn trần diệt rồi huyễn diệt cũng diệt, ci biết huyễn diệt diệt rồi th phi huyễn (bản gic) chẳng diệt, v như chi gương, bụi sạch gương sng.
Thiện nam tử! Phải biết thn tm đều l cấu bẩn của huyễn, tướng cấu bẩn diệt hẳn th mười phương trong sạch (bản gic trong sạch khắp mười phương
khng gian v thời gian).
Thiện nam tử! V như hạt chu Ma Ni, bản thể trong sạch vốn chẳng mu sắc, ty theo mu sắc bn ngoi m hiện ra mu sắc ấy, kẻ m chẳng biết, thấy hạt chu Ma ni thật c mu sắc.
Thiện nam tử! Tnh trong sạch của Vin Gic (bản gic) cũng như thế, ty loại cảm ứng hiện ra thn tm, kẻ m chẳng biết, lại cho bản thể Vin Gic thật c thn tm sắc tướng, chấp thnh tự tướng cũng như vậy. Chng sanh do đ chẳng thể xa la huyễn ho, nn ta ni thn tm l cấu bẩn của huyễn ho. Đối với người đ la được cấu bẩn của huyễn ho gọi l Bồ Tt. Cấu bẩn l sở la, Bồ Tt l năng la, cấu bẩn sạch (sở la hết), đối đi trừ (năng la hết), vậy tức chẳng cn năng sở tương đối để la cấu bẩn v tn gọi người năng la ( Bồ Tt ).
Thiện nam tử! Bồ Tt nầy với chng sanh đi mạt php, do qun xt diệt được những bng hnh của vọng tm tạo ra th chứng được cc php đều huyễn. Lc ấy liền thấy mười phương trong sạch, v bin hư khng l bản gic sở hiện, bản gic trn đầy sng tỏ, hiển hiện chơn tm trong sạch. V tm trong sạch nn kiến trần trong sạch (c năng thấy tức l trần, chẳng phải sắc trần). Kiến trong sạch (chẳng cn năng kiến sở kiến) nn nhản căn trong sạch, nhn căn trong sạch nn nhn thức trong sạch, do nhn thức trong sạch nn văn trần trong sạch (c năng văn tức l trần), văn trong sạch nn nhĩ căn trong sạch, nhĩ căn trong sạch nn nhĩ thức trong sạch, do nhĩ thức trong sạch nn gic trần trong sạch (c năng gic tức l trần), như thế cho đến tỷ, thiệt, thn, đều cũng trong sạch như vậy.
Thiện nam tử! Do lục căn trong sạch nn sắc trần trong sạch, sắc trần trong sạch nn thanh trần trong sạch, cho đến hương, vị, xc php đều trong sạch như thế.
Thiện nam tử! Do lục trần trong sạch nn địa đại trong sạch, địa đại trong sạch nn thủy đại trong sạch, hỏa đại, phong đại cũng đều trong sạch như thế.
Thiện nam tử! Do tứ đại trong sạch nn thập nhị xứ, thập bt giới, cho đến nhị thập ngũ hữu (gồm dục giới, sắc giới, v sắc giới, tức l tam giới) đều trong sạch.
V cc php thế gian của lục phm trong sạch nn cc php xuất thế gian của tứ thnh như: Thập lực, tứ v sở y, tứ v ngại tr, mười tm php bất cộng của Phật, ba mươi bảy phẩm trợ đạo, v.v... đều trong sạch. Như thế cho đến tm mươi bốn ngn php mn tổng tr, tất cả đều trong sạch.
Thiện nam tử! Ni tm lại tất cả php đều l tướng, tnh vốn trong sạch. Vậy th một thn trong sạch nn nhiều thn trong sạch; v nhiều thn trong sạch như thế cho đến mười phương chng sanh Vin Gic trong sạch.
Thiện nam tử! Theo sự trong sạch kể trn, do một thế giới trong sạch nn nhiều thế giới trong sạch, v nhiều thế giới trong sạch như thế cho đến khắp khng gian v thời gian, tất cả bnh đẳng trong sạch chẳng động.
Thiện nam tử! V hư khng bnh đẳng chẳng động nn biết gic tnh bnh đẳng chẳng động; v tứ đại bnh đẳng chẳng động nn biết gic tnh bnh đẳng chẳng động, như thế cho đến tm mươi bốn ngn php mn tổng tr bnh đẳng chẳng động, nn biết gic tnh bnh đẳng chẳng động.
Thiện nam tử! Gic tnh cng khắp, trong sạch chẳng động, trn đầy chẳng c ngằn m. Nn biết lục căn cng khắp php giới, căn cng khắp nn biết lục trần cng khắp php giới, trần cng khắp nn biết tứ đại cng khắp php giới, như thế cho đến php mn tổng tr đều cng khắp php giới.
Thiện nam tử! Do diệu gic ấy tnh vốn cng khắp, nn tnh căn tnh trần chẳng hoại chẳng nhiễm. V căn trần chẳng hoại chẳng nhiễ, như thế cho đến php mn tổng tr chẳng hoại chẳng nhiễm, như nh sng của trăm ngn ngọn đn chiếu trong một phng, nh sng ấy cng khắp, chẳng hoại chẳng nhiễm.
Thiện nam tử! V bản gic vốn thnh tựu, nn biết Bồ Tt chẳng bị php tri buộc, chẳng cần php giải thot, chẳng chn sanh tử, chẳng ưa Niết Bn, chẳng knh tr giới, chẳng ght ph giới, chẳng trọng tu lu, chẳng khinh sơ học. Tạo sao? V tất cả đều ở trong bản gic, v như con mắt sng tỏ, thấy r cảnh tượng trước mắt, nh sng ấy vin mn chẳng sanh yu ght. Tại sao? V bản thể nh sng bất nhị nn chẳng sanh yu ght vậy.
Thiện nam tử! Bồ Tt ny v chng sanh đời mạt php tu tập tm ny đều được thnh tựu. V bản gic vốn đầy đủ, d ni tu tập thnh tựu, thật vốn v tu, cũng v thnh tựu. V Vin Gic phổ biến chiếu soi, tịch diệt bất nhị, trong đ bao gồm trăm ngn mun ức a tăng kỳ bất khả thuyết v số hằng sa thế giới của chư Phật, v như hoa đốm hiện trn hư khng, khởi diệt lăng xăng, chẳng hợp chẳng la, chẳng tri buộc, chẳng giải thot, v thế mới biết chng sanh bổn lai thnh Phật, sanh tử Niết Bn đều như việc trong mộng.
Thiện nam tử! Do cc php như việc trong mộng, nn biết sanh tử v Niết Bn chẳng sanh chẳng diệt, chẳng khứ chẳng lai, những sở chứng ấy chẳng đắc chẳng thất, chẳng thủ chẳng xả, những năng chứng kia v tc v chỉ v nhậm v diệt, nơi php chứng ny rốt cuộc v năng chứng v sở chứng, tất cả php tnh đều bnh đẳng chẳng hoại.
Thiện nam tử! Những Bồ Tt ấy nn tu hnh như thế, theo thứ lớp như thế, qun tưởng như thế, an trụ tm như thế, phương tiện như thế, khai ngộ như thế, cầu php như thế, tất cả thực hnh đng theo chnh php chnh hạnh như thế th tm chẳng m muội.
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Phổ nhản ngươi nn biết,
Tất cả những chng sanh,
Thn tm đều như huyễn,
Thn tướng thuộc tứ đại,
Tm tnh về lục trần.
Thể tứ đại la nhau,
Ai l kẻ ho hợp?
Dần dần qun như thế,
Tất cả đều trong sạch.
Khắp giới php chẳng động,
V tc, chỉ, nhậm, diệt,
Cũng chẳng kẻ năng chứng.
Tất cả thế giới Phật,
Như hoa đốm trn khng.
Tam thế đều bnh đẳng,
Rốt cuộc chẳng khứ lai.
Những Bồ Tt sơ học,
V chng sanh mạt php.
Muốn cầu vo Phật đạo,
Nn tu tập như thế
Khi ấy Kim Cang Tạng Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn! Kho v tất cả Bồ Tt giảng dạy vin gic trong sạch đại tổng tr về nhn địa pht tm đng theo chnh php, v phương tiện thứ lớp tu theo chnh hạnh của Như Lai, khai ph m muội cho chng sanh, php chng trong hội nhờ sự từ bi chỉ dạy của Phật, được tr huệ trong sạch, mắt nhặm
sng tỏ.
1. Bạch Thế Tn! Nếu cc chng sanh bổn lai thnh Phật, tại sao lại c tất cả v minh?
2. Nếu những v minh chng sanh sẵn c, do nhn duyn g Như Lai lại ni bổn lai thnh Phật?
3. Nếu mười phương chng sanh bổn lai thnh Phật, rồi sau mới khởi v minh, vậy tất cả Như Lai đến lc no sanh lại tất cả phiền no?
Xin Phật rủ lng đại từ, v những Bồ Tt v chng sanh đời mạt php khi giảng php tạng b mật, khiến người nghe được php mn liễu nghĩa của Kinh ny dứt hẳn tm nghi ngờ .
Ngi Kim Cang Tạng Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Kim Cang Tạng Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php hỏi Như Lai về php thm su b mật, phương tiện rốt ro của Phật, ấy l sự chỉ dạy tối cao của đại thừa lieu nghĩa cho cc Bồ Tt, hay khiến mười phương Bồ Tt v chng sanh đời mạt php đối với sự tu học được lng tin quyết định, dứt hẳn tm nghi ngờ. Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết ".
Lc ấy Kim Cang Tạng Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe:
-Thiện nam tử! Tất cả thế giới những sự thủy, chung, sanh, diệt, trước, sau, c, khng, tụ, tn, khởi, dừng, cho đến đủ thứ thủ xả đều l đối đi, xoay vần tương sanh với nhau, niệm niệm tương tục, đều l lun hồi. Kẻ chưa ra khỏi lun hồi m phn biệt Vin Gic th tnh Vin Gic kia cũng đồng như lun hồi, vậy muốn khỏi bị lun hồi th chẳng c chỗ đng. V như mắt nhy thấy nước lặng dợn sng, mắt ng hẳn một chỗ thấy vng lửa xoay trn, do my bay mau thấy mặt trăng đi nhanh, do thuyền đi thấy bờ tri th cũng như thế.
Thiện nam tử! Sự xoay vng chưa dừng m muốn cảnh vật dừng trước cn chẳng thể được, huống l tm cấu bẩn chưa từng trong sạch, cn ở trong sanh tử lun hồi m muốn qun Vin Gic của Phật chẳng xoay vần th lm sao được! V thế cc ngươi mới sanh ba điều nghi hoặc kể trn.
Thiện nam tử! V như bệnh nhặm vọng thấy hoa đốm hiện trn hư khng, nếu bệnh nhặm trừ, chẳng thể ni rằng nhặm nay đ diệt, vậy đến lc no tất cả bệnh nhặm mới sanh trở lại. Tại sao? V hai php bệnh nhặm v hoa đốm chẳng phải đối đi sanh nhau, cũng như hoa đốm diệt nơi hư khng rồi, chẳng thể ni rằng hư khng lc no sanh lại hoa đốm nữa. Tại sao? Hư khng vốn chẳng hoa đốm nn chẳng c sự sanh diệt. Sanh tử Niết Bn đồng như hoa đốm sanh diệt, nếu diệu gic hiện ra trn đầy chiếu khắp th hoa đốm v bệnh nhặm đều tự la hẳn.
Thiện nam tử! Phải biết hư khng chẳng phải tạm c, cũng chẳng tạm khng, huống l bản tnh bnh đẳng của hư khng l ty thuận Vin Gic của Như Lai, lm sao c thể dung nạp những đối đi như: c, khng, sanh, diệt, trước, sau, v.v... ở trong đ!
Thiện nam tử! Như luyện quặng vng, vng chẳng phải do luyện m c, khi đ thnh vng rng th d trải qua v lượng kiếp tnh vng chẳng hoại, chẳng thể trở lại lm quặng nữa; vậy chẳng nn ni rằng vng rng vốn chẳng thnh tựu, Vin Gic của Như Lai cũng l như thế.
Thiện nam tử! Diệu tm Vin Gic của tất cả Như Lai vốn chẳng Bồ Đề v Niết Bn, cũng chẳng s sự thnh Phật hay chẳng thnh Phật, cũng chẳng c vọng lun hồi v phi lun hồi.
Thiện nam tử! Theo cảnh giới sở chứng của hng Thanh Văn, thn tm ngn ngữ đều đ đoạn diệt cn chẳng thể đến chỗ Niết Bn của tự mnh chứng, huống l dng tm suy tư để đo lường cảnh giới Vin Gic của Như Lai; v như lấy lửa đom đm để đốt ni Tu Di th lm sao chy được! Nay dng tm lun hồi, sanh tri kiến lun hồi m muốn vo biển Đại Tịch Diệt của Như Lai th lm sao đến được! Cho nn ta ni tất cả Bồ Tt v chng sanh đời mạt php, trước tin phải đoạn dứt cội gốc lun hồi từ v thỉ.
Thiện nam tử! Những tc suy tư do c tm m sanh khởi, ấy đều l lục trần, l nhn duyn của vọng tưởng, chẳng phải bản thể thật của chơn tm, nn ni như hoa đốm; vậy nếu dng tm suy tư ny để phn biệt cảnh giới của Phật, cũng như trng mong hoa đốm lại kết thnh quả hư khng, ấy đều l do vọng tưởng xoay vần, thật ra chẳng c chỗ đng.
Thiện nam tử! Vọng tm tri nổi sanh nhiều khiến chấp xảo tr, nn chẳng thể thnh tựu phương tiện của Vin Gic, sự thưa hỏi của ngươi l do vọng tm phn biệt như thế. Thật chẳng phải l cu hỏi đng theo chnh kiến.
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Kim Cang Tạng nn biết,
Tnh Như Lai tịch diệt,
Chưa từng c thủy chung.
Nếu dng tm lun hồi,
Suy tư thnh xoay vần.
Chỉ đến bờ lun hồi,
Chẳng thể vo biển Phật.
V như luyện quặng vng,
Chẳng do luyện c vng.
D vng rng sẵn c,
Nhờ luyện mới thnh tựu.
Khi đ thnh vng rng,
Chẳng trở lại quặng nữa.
Sanh tử v Niết Bn,
Phm phu với chư Phật,
Đồng như tướng hoa đốm.
Suy tư như huyễn ho,
Huống sự hỏi hư vọng.
Hy thấu r tm ny,
Rồi mới cầu Vin Gic.
Khi ấy Di Lặc Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn! Đ v Bồ Tt khai thị php tạng b mật, khiến đại chng thấu ngộ l lun hồi, phn biệt được t chnh, hay bố th cho chng sanh đời mạt php được đạo nhn v y, đối với Đại Niết Bn sanh lng tin quyết định, chẳng cn ty theo cảnh giới lun hồi m sanh khởi tri kiến lun hồi.
1. Bạch Thế Tn! Nếu cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php muốn vo biển Đại Tịch Diệt của Như Lai, nn dứt cội gốc lun hồi như thế no?
2. Nơi cc lun hồi c bao nhiu chủng tnh?
3. Người tu đến Bồ Đề của Phật c mấy bậc sai biệt?
4. Bồ Tt trở vo trần lao nn thiết lập mấy thứ phương tiện để gio ho chng sanh?
Xin Phật rũ lng từ bi cứu thế, khiến tất cả Bồ Tt v chng sanh đời mạt php theo đ tu hnh, được huệ nhn trong sạch, tm gương sng tỏ, vin mn ngộ nhập v thượng tri kiến của Như Lai .
Ngi Di Lặc Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễthưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Di Lặc Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php, hỏi Như Lai về những nghĩa l vi diệu, thm su b mật của chư Phật, khiến cc Bồ Tt huệ nhn trong sạch, v tất cả chng sanh đời mạt php dứt hẳn lun hồi, tm ngộ thật tướng, chứng v sanh php nhẫn. Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết .
Lc ấy Di Lặc Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! Tất cả chng sanh từ v thỉ đến nay do c đủ thứ tham dục n i nn c lun hồi. Tất cả chủng tnh nơi cc thế giới như non sanh, thai sanh, thấp sanh, ho sanh, đều lấy dm dục lm chnh nhn mới thnh c sinh mạng, nn biết i dục l cội gốc của lun hồi. Do c cc dục lm trợ duyn, pht khởi tnh n i, v thế khiến chng sanh c sanh tử tương tục.
Dục do i m sanh, mạng do dục mới c, chng sanh tham i thn mạng l dựa theo cội gốc tham dục, vậy tham dục l nhn, tham i thn mạng l quả. Do nơi cảnh dục m sanh tm yu ght; cảnh thuận với tm ta th yu, cảnh nghịch với tm ta th ght, nn theo đ tạo đủ thứ c nghiệp th sanh vo đạo địa ngục, ngạ qủy.
Nếu bỏ c m ham thiện th sanh vo cỏi trời ci người.
Lại nữa, nếu biết nhm chn những tham i, ưa xả bỏ tham i, nhưng ci ưa ấy vẩn l gốc của tham i, nn hiện tăng thượng (tăng thm) thiện quả, đ đều l php hữu vi, nn cn phải chịu lun hồi, chẳng thnh thnh quả. Cho nn chng sanh muốn giải thot sanh tử lun hồi, trước tin phải đoạn dứt tham dục v trừ bỏ n i.
Thiện nam tử! Bồ Tt thị hiện đủ thứ biến ho nơi thế gian chẳng từ cội gốc của tham i, chỉ dng tm từ bi giả lm tham dục để vo sanh tử khiến chng sanh xả bỏ n i. Nếu tất cả chng sanh đời mạt php chịu xả bỏ tham dục v trừ sạch yu ght th được dứt hẳn lun hồi, nơi tm trong sạch, rồi cầu cảnh giới Vin Gic của Như Lai mới được khai ngộ.
Thiện nam tử! Tất cả chng sanh do cội gốc tham dục pht khởi v minh; sanh ra năm thứ chủng tnh khc nhau, v minh nương theo hai thứ chướng m hiển hiện su cạn.
Thế no l hai thứ chướng?
Một l l chướng; lm chướng ngại chnh tri kiến; hai l sự chướng; do chướng ny lm cho sanh tử tương tục.
Lựơc giải:
Hai thứ chướng: Php khng sanh khng diệt thuộc về php v vi, gọi l L; tất cả php do nhn duyn sanh khởi đều thuộc về php hữu vi, gọi l Sự.
Tự tnh bất nhị chẳng c đối đi, nn hữu vi v vi đều tuyệt. Nếu kiến lập chơn l th phải c sự hợp l v bất hợp l; hợp với bất hợp l nhị, chẳng phải bản thể bất nhị của tự tnh, nn ni Chướng Ngại Chnh Tri Kiến, gọi l l chướng. V chnh tri kiến l tri kiến bất nhị, tức l chẳng lập tri kiến g cả.
Sự l sự tướng thực hnh, bất cứ thực hnh đng l hay khng đng l đều gọi l sự chướng. Tại sao? Nếu chấp thật đng với chơn l th lm cho biến dịch sanh tử tương tục; nếu thực hnh khng đng l th lm cho phần đoạn sanh tử tương tục, hai thứ sanh tử ny cng gọi l sanh tử tương tục.
Lược giải hết.
Thiện nam tử! Thế no l năm thứ chủng tnh?
1. Phm phu chủng tnh: Nếu hai thứ chướng kể trn chưa được đoạn diệt th gọi l chưa thnh Phật.
2. Nhị thừa chủng tnh: Nếu những chng sanh bỏ hẳn tham dục, đ trừ được sự chướng chưa dứt l chướng th chỉ c thể ngộ nhập hng Thanh Văn hay Duyn Gic, chưa thể trụ nơi cảnh giới Bồ Tt.
3. Bồ Tt chủng tnh: Thiện nam tử! Nếu tất cả chng sanh đời mạt php muốn vo biển Đại Vin Gic của Như Lai, trước tin phải pht nguyện sing năng dứt trừ hai chướng, nếu hai chướng đ hng phục th được ngộ nhập cảnh giới Bồ Tt. Nếu hai chướng dứt hẳn th được đến chỗ Đại Niết Bn, Bồ Đề đầy đủ, thẳng vo Vin Gic vi diệu của Như Lai.
4. Bất định chủng tnh: Thiện nam tử! Tất cả chng sanh đều chứng Vin Gic, được gặp thiện tri thức, ty nơi nhn địa tự tu php g hạnh g của mỗi thiện tri thức để dạy bảo mn đồ, người theo đ tu tập bn c chủng tnh đốn tiệm khc nhau. Nếu gặp đường lối tu đng chnh hạnh, thẳng đến v thượng Bồ Đề của Như Lai th chẳng kể căn cơ lớn nhỏ, đều thnh quả Phật.
5. Ngoại đạo chủng tnh: Nếu những chng sanh muốn cầu chnh php m lại gặp thầy bạn t kiến th tu hnh chẳng được chnh ngộ, đy gọi l chủng tnh ngoại đạo, ấy l lỗi của t sư, chẳng phải lỗi của chng sanh.
Những chủng tnh kể trn gọi chung l ngũ tnh sai biệt của chng sanh.
Thiện nam tử! Bồ Tt chỉ v tm đại bi, ty sự phương tiện vo cc ci thế gian, khai thị cho kẻ chưa ngộ, cho đến thị hiện đủ thứ hnh tướng, ty theo cảnh giới thuận nghịch cộng sự với họ, gio ho cho đến thnh Phật ấy đều nương theo nguyện lực trong sạch đ sẵn từ v thỉ.
Nếu tất cả chng sanh đời mạt php khởi tm tăng thượng nơi Đại Vin Gic, nn pht đại nguyện trong sạch của Bồ Tt rằng:
"Nay ta pht nguyện trụ nơi Vin Gic của Phật, cầu thiện tri thức, chớ gặp ngoại đạo v nhị thừa, theo nguyện tu hnh, cc chướng dứt dần, chướng dứt sạch th nguyện thoả mn, bước ln php điện trong sạch giải thot, đến ci diệu trang nghim, chứng Đại Vin Gic ".
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Di Lặc ngươi nn biết,
Tất cả những chng sanh,
Chẳng được đại giải thot,
Đều do tm tham dục,
Sa đọa nơi sanh tử,
Nếu dứt được yu ght,
V độc tham sn si,
Chẳng kể tnh sai biệt,
Đều được thnh Phật đạo.
Hai chướng tiu diệt hẳn,
Cầu sư được chnh ngộ.
Ty thuận nguyện Bồ Tt,
Y chỉ Đại Niết Bn.
Tất cả cc Bồ Tt,
Đều theo nguyện đại bi,
Thị hiện vo sanh tử.
Người tu hnh hiện tại,
V chng sanh mạt php,
Sing dứt những i kiến,
Bn vo Đại Vin Gic
Khi ấy Thanh Tịnh Huệ Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn! V chng con giảng r php bất tư ngh như thế, vốn l việc chưa từng thấy nghe, nay chng con nhờ Phật dạy dỗ kho lo, được lợi ch lớn, cảm thấy thn tm thư thi. Xin Phật v tất cả php chng ở đy giảng lại gic tnh vin mn của Php Vương: những sở chứng sở đắc của tất cả chng sanh, Bồ Tt v Như Lai sai biệt như thế no, khiến chng sanh đi mạt php nghe thnh gio ny, ty thuận căn cơ tu theo thứ lớp m được khai ngộ".
Ngi Thanh Tịnh Huệ Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Thanh Tịnh Huệ Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php hỏi Như Lai về php tu hnh theo thứ lớp v sai biệt. Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Lc ấy Thanh Tịnh Huệ Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! Tự tnh của Vin Gic v sở trụ (phi tnh tnh hữu), chẳng trụ nơi C v Khng, chỉ ty theo tnh nhn duyn sanh khởi, chẳng thủ chẳng chứng. - trong thật tướng, thật chẳng c Bồ Tt v những chng sanh. Tại sao? V Bồ Tt chng sanh đều l huyn ho, nếu huyn ho diệt th chẳng c kẻ thủ chứng. V như nhn căn chẳng tự thấy nhn, php tnh vốn bnh đẳng m chẳng c kẻ bnh đẳng.
Lược giải:
Tự tnh của Vin Gic v sở trụ (phi tnh tnh hữu): Ni Phi Tnh v chẳng chấp tự tnh l thật, tức l chẳng trụ nơi c; ni Tnh Hữu v thnh phm đều sẵn đầy đủ tức l chẳng trụ nơi khng.
(Lược giải hết)
Chng sanh m muội, chưa thể diệt trừ tất cả huyễn ho, lc đang dụng cng diệt trừ, muốn diệt m chưa diệt th hiện ra sai biệt. Nếu được ty thuận bản tnh tịch diệt của Như Lai, rốt cuộc chẳng c sự tịch diệt v kẻ tịch diệt.
Thiện nam tử! Tất cả chng sanh tử v thỉ đến nay, do m gic tnh thnh vọng tưởng, chấp nhn ngũ uẩn l ng, v ng kiến kin cố, thnh kẻ i luyến ng m chẳng tự biết vọng tm niệm niệm sanh diệt, chm đắm ngũ dục nn sanh khởi lng yu ght.
Nếu gặp thầy bạn tu chnh php gio ho, khiến cho khai ngộ gic tnh trong sạch trn đầy, được thấu r nguồn gốc của sự sanh diệt mới biết sanh ny vốn v sanh, th tm trần lao cũng l tự tnh vậy.
Lại nếu c người dứt hẳn trần lao, được php giới trong sạch, ngay ci kiến giải trong sạch ấy tự lm chướng ngại cho mnh, nn ở nơi Vin Gic chẳng được tự tại, đy gọi l ty thuận gic tnh của phm phu.
Thiện nam tử! Tất cả Bồ Tt do kiến gic chiếu soi, biết kiến giải l chướng ngại, d đoạn được chướng ngại của kin giải (sở chiếu) nhưng kiến gic (năng chiếu) vẫn cn, trụ nơi kiến gic cũng thnh chướng ngại m chẳng thể tự tại, đy gọi l ty thuận gic tnh của những Bồ Tt chưa vo sơ địa.
Thiện nam tử! C chiếu soi c kiến gic đều gọi l chướng ngại, cho nn thường gic của Bồ Tt chẳng trụ năng sở, năng chiếu v sở chiếu đồng thời tịch diệt. V như c ngưi tự chặt đầu mnh, khi đầu đ chặt đứt th chẳng cn kẻ năng chặt. Vậy dng tm chướng ngại tự diệt cc chướng ngại, nếu chướng ngại đ đoạn diệt th chẳng c kẻ năng diệt chướng ngại.
Kinh gic liễu nghĩa của Phật như ngn tay chỉ mặt trăng, nếu thấy được mặt trăng th biết ngn tay chẳng phải mặt trăng, đủ thứ ngn thuyết của tất cả Như Lai để khai thị cho Bồ Tt cũng l như thế, đy gọi l ty thuận gic tnh của những Bồ Tt đ vo sơ địa.
Thiện nam tử! Tất cả chướng ngại cũng l cứu cnh gic, đắc niệm thất niệm đều l giải thot; php thnh tựu, php ph hoại đều gọi l Niết Bn; tr huệ, ngu si cng l Bt Nh, php thnh tựu của Bồ Tt v ngoại đạo đồng l Bồ Đề; v minh với Chơn Như cảnh giới chẳng khc, những giới định huệ v tham sn si đều l thanh tịnh hạnh, ci chng sanh v ci Phật đồng một php tnh, địa ngục, thin cung đều l tịnh độ, hữu tnh v tnh cng nhau thnh Phật, tất cả phiền no tức giải thot. Dng tr huệ biển gic chiếu soi cc tướng trong php giới đều như hư khng bnh đẳng bất nhị, đy gọi l ty thuận gic tnh của Như Lai.
Thiện nam tử! Những Bồ Tt v chng sanh đời mạt php phải an trụ tm như thế ny: Bất cứ lc no chẳng khởi vọng niệm, đối với vọng tm cũng chẳng dừng nghỉ v diệt trừ, nơi cảnh vọng tưởng khng cho liễu tri, đối với sự khng liu tri cũng chẳng phn biệt l thật khng liễu tri.
Lược giải:
Bất cứ lc no chẳng khởi vọng niệm tức l v niệm; đối với vọng tm cũng chẳng dừng nghỉ v diệt trừ tức l chẳng diệt vọng; nơi cảnh vọng tưởng khng cho liễu tri tức l chẳng cho chấp thật c vọng; đối với sự khng liễu tri cũng chẳng phn biệt l thật khng liễu tri tức l chẳng cho chấp thật khng c vọng. Tu theo như vậy tức l giữ được chnh niệm cũng gọi l an trụ tm vậy.
(Lược giải hết.)
Nếu những chng sanh đối với php mn kh tin kh hieu kh tr (kh thực hnh) ny, nghe rồi m chẳng sanh tm kinh ngạc v khiếp sợ, ấy gọi l ty thuận gic tnh.
Thiện nam tử! Cc ngươi nn biết, những chng sanh ny đ từng cng dường trăm ngn mun ức hằng sa chư Phật v Đại Bồ Tt, gieo trồng nhiều phước đức thiện căn, nn Phật ni người ấy gọi l thnh tựu nhất thiết chủng tr (quyết định sẽ thnh Phật ).
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Thanh Tịnh Huệ nn biết,
Tnh Bồ Đề vin mn.
Chẳng thủ cũng chẳng chứng,
Chẳng Bồ Tt chng sanh.
Khi muốn gic chưa gic,
C thứ lớp sai biệt.
Chng sanh bị giải ( kiến giải) chướng,
Bồ tt chưa la gic.
Vo Thập Địa tịch diệt,
Chẳng trụ tất cả tướng.
Đại gic đều vin mn,
Gọi ty thuận cng khắp.
Chng sanh đời mạt php,
Tm chẳng sanh hư vọng.
Phật ni người như thế,
Hiện đời tức Bồ Tt.
Cng dường hằng sa Phật,
Cng đức đ đầy đủ.
D c nhiều phương tiện,
Đều gọi ty thuận tr (gic tnh).
Khi ấy Oai Đức Tự Tại Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
Đại bi Thế Tn! Đ v chng con giảng r ty thuận gic tnh như thế, khiến cho những Bồ Tt nghe lời Phật dạy gic tm sng tỏ, chẳng nhờ tu tập m được lợi ch lớn.
Bạch Thế Tn! V như thnh phố lớn c bốn cửa thnh, người vo thnh từ mọi phương đến chẳng đi cng một đường, tất cả Bồ Tt trang nghim ci Phật v thnh quả Bồ Đề cũng chẳng thực hnh theo một phương tiện duy nhất. Xin Thế Tn v chng con giảng r tất cả phương tiện thứ lớp v người tu hnh gồm c mấy loại? Khiến Bồ Tt trong hội v chng sanh đời mạt php, kẻ cầu đại thừa mau được khai ngộ, vo biển Đại Tịch DIệt của Như Lai.
Ngi Oai Đức Tự Tại Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Oai Đức Tự Tại Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php, hỏi Như Lai về những phương tiện như thế, nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Khi ấy Oai Đức Tự Tại Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! V thượng diệu gic cng khắp mười phương khng gian v thời gian, sanh ra Như Lai v tất cả php, bản thể đồng nhau, bnh đẳng bất nhị, nn những người tu hnh thật chẳng c hai. Nếu ty thuận phương tiện th số ấy v lượng, nay qui nạp lại, theo cc tnh sai biệt phải c ba thứ.
1. Thiện nam tử! Nếu cc Bồ Tt ngộ biết Vin Gic vốn trong sạch, dng gic tm trong sạch ấy pht khởi qun chiếu, lấy tịnh lm hạnh qun tm thể chẳng động. Do lắng lặng cc niệm, vọng tưởng ngừng nghỉ th thấy tướng nhập kh sanh diệt trong thức thứ tm, qun lu th tịnh huệ sanh khởi, bỗng thấy khch trần lăng xăng của thn tm từ nay diệt hẳn, trong tm liền cảm thấy tịch tịnh khinh an. V tm được tịch tịnh nn thấy tm của Như Lai trong mười phương thế giới đều hiển hiện trong đ như hnh tượng hiện trong gương, phương tiện ny gọi l thiền qun Sa Ma Tha.
2. Thiện nam tử! Nếu cc Bồ Tt ngộ biết Vin Gic vốn trong sạch, dng gic tm trong sạch ấy pht khởi qun chiếu, biết tnh của gic tm v căn trần đều do huyn ho m sanh khởi cc huyễn, nay dng huyễn tr (thỉ gic) diệt trừ kẻ huyễn (v minh), th hiện thn biến ho như huyn, khai ph v minh để độ chng huyn. Do huyễn thn ho độ chng sanh m chẳng chấp tướng chng sanh nn trong tm cảm thấy đại bi khinh an. Tất cả Bồ Tt từ đy khởi hạnh theo thứ lớp tiến ln, ci huyễn của tr năng qun kia chẳng đồng với ci huyễn của cảnh sở qun. Tr năng qun tuy chẳng đồng với cảnh sở qun, nhưng cũng l huyễn, v sở diệt m năng cn; nếu chấp năng qun vẫn chưa la huyn, v năng qun sở qunđều l huyễn, chẳng đồng với kẻ chấp thật c người để la hai thứ huyễn (năng sở). Sở qun đ diệt th năng qun cũng tiu, cảnh tr đều tuyệt, vậy mới được la hẳn tướng huyễn.
Những Bồ Tt ny tu theo chnh hạnh ke trn th được diệu hạnh vin mn, cũng như mầm Chơn Như trưởng thnh nơi đất php thn. Phương tiện ny gọi l thiền qun Tam Ma Bt Đề.
3. Thiện nam tử! Nếu cc Bồ Tt ngộ biết Vin Gic vốn trong sạch, dng gic tm trong sạch ấy pht khởi qun chiếu, chẳng chấp huyễn ho v tướng tịnh, liễu tri thn tm đều l chướng ngại, nay chẳng chấp gic minh (gic minh l cội gốc của v minh) chẳng ke chướng ngại, th được diệt hẳn cảnh ngại v v ngại. Sự thọ dụng tm thế giới l tướng phiền no, Niết Bn ở nơi phiền no của ci trần cũng như m thanh ở nơi chung trống, chung trống d nhỏ hẹp, nhưng m thanh vượt ra ngoi xa, chẳng bị khun khổ của chung trống chướng ngại. Như thế Niết Bn vượt ra ngoi tướng phiền no, cng khắp php giới, cũng chẳng bị phiền no chướng ngại vậy. Tu theo thiền qun kể trn th trong tm được tịch diệt khinh an, ty thuận cảnh giới tịch diệt của diệu gic th thấy bốn tướng ng (tự), nhơn (tha), chng sanh, thọ mạng đều l vọng tưởng tri nổi, tất cả thn tm đều chẳng thể đến chỗ diệu gic. Phương tiện ny gọi l Thiền Na.
-Thiện nam tử! Ba thứ php mn ny đều l Vin Gic, v mười phương Như Lai tu hnh nơi nhn địa được thn cận ty thuộc ba mn ny, nn do đ thnh Phật.
Đủ thứ phương tiện v tất cả đồng dị của mười phương Bồ Tt đều tu hnh theo ba thứ php mn kể trn m vin mn chứng nhập, thnh quả Vin Gic.
Thiện nam tử! Giả sử c người tu hnh thnh đạo, gio ho chng sanh, thnh tựu trăm ngn mun ức quả A La Hn v Bch Chi Phật, chẳng bằng người nghe php mn v ngại của Vin Gic ny m ty thuận tu tập trong một st na (php mn Vin Gic l chnh nhn thnh Phật, nn hơn quả nhiều quả chứng của nhị thừa).
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Oai Đức ngươi nn biết,
V thượng đại gic tm.
Bản thể vốn bất nhị.
Nếu ty thuận phương tiện,
Th số ấy v lượng.
Như Lai qui nạp lại,
Thnh c ba php mn.
Sa Ma Tha tịch tịch,
Như gương soi cc tướng.
Tam Ma Đề huyễn ho,
Như mầm tăng trưởng dần.
Thiền Na tướng tịch diệt,
Như tiếng trong chung trống.
Ba thứ diệu php mn,
Đều ty thuận Vin Gic.
Mười phương chư Như Lai,
V cc Đại Bồ Tt,
Do đ được thnh đạo.
Ba mn chứng rốt ro,
Gọi cứu cnh Niết Bn
Khi ấy Biện m Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn! Php mn ny thật l hy hữu. Bạch Thế Tn! Theo những phương tiện ấy, tất cả Bồ Tt muốn vo cửa Vin Gic phải c mấy thứ tu tập? Xin Phật v đại chng trong hội v chng sanh đời mạt php dng phương tiện khi thị, khiến ngộ nhập thật tướng.
Ngi Biện m Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Biện m Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v đại chng v chng sanh đời mạt php hỏi Như Lai về sự tu tập như thế, Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Khi ấy Biện m Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! Tất cả Như Lai Vin Gic trong sạch, vốn chẳng c sự tu tập v kẻ tu tập. Tất cả Bồ Tt v chng sanh đời mạt php nương theo tm chưa gic, dng huyễn lực tu tập, khi ấy th c hai mươi lăm thứ định lun trong sạch:
1. Nếu những Bồ Tt tu php cực tịnh, do sức tịnh được dứt hẳn phiền no, thnh tựu rốt ro nn chẳng rời chỗ ngồi liền vo Niết Bn, Bồ Tt ny gọi l chuyn tu thiền qun Sa Ma Tha.
2. Nếu những Bồ Tt tu php qun như huyn, dng sức Phật tnh biến ho thế giới v đủ thứ tc dụng để thực hnh diệu hạnh trong sạch của Bồ Tt, nơi php tổng tr chẳng lạc mất tịch niệm v tịch huệ, Bồ Tt ny gọi l chuyn tu thiền qun Tam Ma Bt Đề.
3. Nếu những Bồ Tt chuyn diệt cc huyễn, chẳng cần tc dụng m tự dứt phiền no. Khi phiền no dứt sạch, liền chứng thật tướng, Bồ Tt ny gọi l chuyn tu thiền qun Thiền Na.
4. Nếu những Bồ Tt trước tu cực tịnh dng huệ tm của tịnh để chiếu soi kẻ huyn (v minh), liền ở trong đ khởi hạnh Bồ Tt. Bồ Tt ny gọi l trước tu thiền qun Sa Ma Tha, sau tu thiền qun Tam Ma Bt Đề.
5. Nếu những Bồ Tt tu theo tịnh huệ, chứng được tnh cực tịnh, liền dứt phiền no, la hẳn sanh tử, Bồ Tt ny gọi l trước tu thiền qun Sa Ma Tha, sau tu thiền qun Thiền Na.
6. Nếu những Bồ Tt tu theo huệ tịch tịnh, lại hiện sức huyn ho biến hiện đủ thứ thn tướng để độ chng sanh, sau mới dứt phiền no m nhập tịch diệt, Bồ Tt ny gọi l trước tu Sa Ma Tha, giữa tu Tam Ma Bt Đề, sau tu Thiền Na.
7. Nếu những Bồ Tt dng sức cực tịnh, dứt phiền no rồi sau mới hnh diệu hạnh trong sạch của Bồ Tt để độ chng sanh, Bồ Tt ny gọi l trước tu Sa Ma Tha, giữa tu Thiền Na, sau tu Tam Ma Bt Đề.
8. Nếu những Bồ Tt dng sức cực tịnh, tm dứt phiền no rồi lại độ chng sanh, kiến lập thế giới, Bồ Tt ny gọi l trước Sa Ma Tha, sau đồng thi tu hai thiền qun Tam Ma Bt Đề v Thiền Na.
9. Nếu những Bồ Tt dng sức cực tịnh để sanh khởi biến ho, sau mới dứt phiền no, Bồ Tt ny gọi l trước đồng thi tu hai thiền qun Sa Ma Tha v Tam Ma Bt Đề, sau tu Thiền Na.
10. Nếu những Bồ Tt dng sức cực tịnh để đưa đến tịch diệt, sau lại khởi tc dụng biến ho thế giới, Bồ Tt ny gọi l đồng thờ i tu hai thiền qun Sa Ma Tha v Thiền Na, sau tu Tam Ma Bt Đề.
11. Nếu những Bồ Tt dng sức biến ho ty thuận đủ thứ cho đến cực tịnh, Bồ Tt ny gọi l trước tu Tam Ma Bt Đề, sau tu Sa Ma Tha.
12. Nếu những Bồ Tt dng sức biến ho biến hiện đủ thứ cảnh giới mới đến tịch diệt, Bồ Tt ny gọi l trước tu Tam Ma Bt Đề, sau tu Thiền Na.
13. Nếu những Bồ Tt dng sức biến ho để lm Phật sự, an trụ tm nơi tịch tịch m dứt phiền no, Bồ Tt ny gọi l trước tu Tam Ma Bt Đề, giữa tu Sa Ma Tha, sau tu Thiền Na.
14. Nếu những Bồ Tt dng sức biến ho tc dụng v ngại dứt phiền no, an trụ tm nơi cực tịnh, Bồ Tt ny gọi l trước tu Tam Ma Bt Đề, giữa tu Thiền Na, sau tu Sa Ma Tha.
15. Nếu những Bồ Tt dng sức biến ho tc dụng phương tiện để ty thuận hai thiền qun cực tịnh tịch diệt, Bồ Tt ny gọi l trước tu Tam Ma Bt Đề, sau tu hai thiền qun Sa Ma Tha v Thiền Na.
16. Nếu những Bồ Tt dng sức biến ho sanh đủ thứ dụng để đến cực tịnh, sau mới dứt phiền no, Bồ Tt ny gọi l trước đồng thời tu hai thiền qun Tam Ma Bt Đề v Sa Ma Tha, sau tu Thiền Na.
17. Nếu những Bồ Tt dng sức biến ho để đưa đến tịch diệt, sau an trụ nơi tịnh lự trong sạch v tc, Bồ Tt ny gọi l trước đồng thời tu hai thiền qun Tam Ma Bt Đề v Thiền Na, sau tu Sa Ma Tha.
18. Nếu những Bồ Tt dng sức tịch diệt m sanh khởi cực tịnh, trụ nơi thanh tịnh, Bồ tt ny gọi l trước Thiền Na, sau tu Sa Ma Tha.
19. Nếu những Bồ Tt dng sức tịch diệt m sanh khởi tc dụng, ty thuận cng dụng tịch chiếu để chiếu soi tất cả cảnh, Bồ Tt ny gọi l trước Thiền Na, sau tu Tam Ma Bt Đề.
20. Nếu những Bồ Tt dng sức tịch diệt ty đủ thứ tnh an trụ nơi tịnh lự m sanh khởi biến ho, Bồ Tt ny gọi l trước tu Thiền Na, giữa tu Sa Ma Tha, sau tu Tam Ma Bt Đề.
21. Nếu những Bồ Tt dng sức tịch diệt v tự tnh v tc nơi cảnh giới trong sạch sanh khởi tc dụng rồi trở về tịnh lự, Bồ Tt ny gọi l trước tu Thiền Na, giữa tu Tam Ma Bt Đề, sau tu Sa Ma Tha.
22. Nếu những Bồ Tt dng sức tịch diệt mỗi mỗi thanh tịnh trụ nơi tịnh lự m sanh khởi biến ho, Bồ Tt ny gọi l trước tu Thiền Na, sau đồng thời tu hai thiền qun Sa Ma Tha v Tam Ma Bt Đề.
23. Nếu những Bồ Tt dng sức tịch diệt để đưa đến cực tịnh m sanh khởi biến ha, Bồ Tt ny gọi l trước đồng thời tu hai thiền qun Thiền Na v Sa Ma Tha, sau tu Tam Ma Bt Đề.
24. Nếu những Bồ Tt dng sức tịch diệt sanh khởi biến ho, đưa đến cảnh huệ trong sạch sng tỏ của cực tịnh, Bồ tt ny gọi l trước đồng thời tu hai thiền qun Thiền Na v Tam Ma Bt Đề, sau tu Sa Ma Tha.
25. Nếu những Bồ Tt dng tr huệ Vin Gic chiếu soi, đầy khắp tất cả cc tnh cc tướng m chẳng la gic tnh, Bồ Tt ny gọi l ty thuận vốn trong sạch của tự tnh m vin tu ba thứ qun.
Thiện nam tử! Những thiền qun kể trn gọi chung l hai mươi lăm định lun của Bồ Tt, tất cả Bồ Tt v chng sanh đời mạt php nếu tu theo định lun ny nn thực hnh như thế: phải tr phạm hạnh (thực hnh thanh tịnh hạnh), im lặng qun tưởng thiết tha cầu sm hối trải qua hai mươi mốt ngy, ở nơi hai mươi lăm định lun, mỗi mỗi đều ghi dấu cho r rng rồi thnh tm khẩn cầu, rồi ty tay lấy một dấu hiệu, y theo dấu hiệu đ ghi liền biết r cc php đốn tiệm, php no thch hợp với mnh, nếu c một niệm nghi hoặc th chẳng thể thnh tựu.
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Biện m ngươi nn biết,
Tất cả cc Bồ Tt,
Huệ trong sạch v ngại.
Đều nương thiền định sanh,
Gọi l Sa Ma Tha.
Tam Ma Đề, Thiền Na.
Theo ba php đốn tiệm,
C hai mươi lăm thứ.
Mười phương chư Như Lai,
Tất c người tu hnh,
Đều do tu php ny,
M được thnh Bồ Đề.
Chỉ trừ kẻ đốn ngộ (kẻ tham Tổ Sư Thiền)
V Xin Đề chẳng tin (kẻ chẳng tin Phật php).
Tất cả cc Bồ Tt,
V chng sanh mạt php,
Thường nn giữ lun ny.
Ty thuận sing tu tập.
Theo sức đại bi Phật,
Chẳng lu chứng Niết Bn.
Khi ấy Tịnh Chư Nghiệp Chướng Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn đ v chng con giảng r những hnh tướng bất khả tư ngh nơi nhn địa của tất cả Như Lai, khiến đại chng được php chưa từng c, thấy những cảnh giới sing năng khổ tu đ trải qua hằng sa kiếp của Phật, v như trong một niệm st na thấy đủ tất cả cng dụng của Như Lai, bậc Bồ Tt như chng con thật tự cảm thấy hn hạnh biết bao!
-Bạch Thế Tn! Nếu gic tm ny bản tnh trong sạch, v sao lại bị nhiễm, khiến những chng sanh m muội chẳng thể ngộ nhập? Xin Như Lai v chng con khai thị php tnh, để lm đạo nhn cho tương lai, khiến đại chng trong hội ny v chng sanh đời mạt php dễ được ngộ nhập.
Ngi Tịnh Chư Nghiệp Chướng Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Thế Tn bảo Tịnh Chư Nghiệp Chướng Bồ Tt rằng:
-Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php hỏi Như Lai về những phương tiện như thế, Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Khi ấy Tịnh Chư Nghiệp Chướng Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! Tất cả chng sanh từ v thỉ đến nay vọng chấp thật c bốn tướng ng, nhơn, chng sanh v thọ mạng, nhận lầm bốn tướng đin đảo ny l thật thể của mnh, do đ liền sanh hai cảnh yu ght, vậy nơi thể hư vọng lại chấp thm một lớp hư vọng nữa. Hai thứ vọng nương nhau sanh ra vọng nghiệp, v c vọng nghiệp nn vọng thấy c lun hồi; kẻ nhm chn lun hồi lại vọng thấy c Niết Bn, do sự chấp thật ng tướng ny nn chẳng thể ngộ nhập bản gic trong sạch. Chẳng phải bản gic chống cự với những kẻ năng nhập, v c kẻ năng nhập (ng tướng) th chẳng phải bản gic vậy. Cho nn động niệm v dứt niệm đều thuộc về m muội.Tại sao? V c bổn khởi v minh đ lm chủ cho mnh từ v thỉ rất kh đoạn trừ, phải c huệ nhn mới trừ được. V tất cả chng sanh sanh ra chẳng c huệ nhn, hiện tiền cc tnh thn tm đều l v minh, v minh chẳng thể dứt v minh, cũng như người c sinh mạng, sinh mạng chẳng thể tự dứt sinh mạng vậy.
Vậy ngươi nn biết, c người yu ta ty thuận với ta th tm sanh hoan hỷ, người chẳng ty thuận th liền sanh on ght. C tm yu ght để nui dưỡng v minh lm cho v minh tương tục mi, nn cầu đạo chẳng thể thnh tựu.
Thiện nam tử! Thế no l ng tướng? Những chng sanh tu hnh, tm biết c sở chứng đều thuộc về ng tướng.
Thiện nam tử! V như c người cơ thể điều ho thư thi, tay chn thư gin, bỗng qun mất thn ta, v ăn uống thất thường sanh ra bệnh hoạn, nhờ thầy thuốc chm cứu thấy đau mới biết c ta cn đy, cho nn người chấp c sở chứng mới hiện ra ng tướng.
Thiện nam tử! Nếu tm liễu tri rốt ro biết c sở chứng, d chứng đến thanh tịnh Niết Bn của Như Lai đều thuộc về ng tướng.
Thiện nam tử! Thế no l nhơn tướng? Như những chng sanh tm c sở chứng, cho kẻ năng chứng l ta, nay tiến thm một bậc, ngộ biết chứng chẳng phải ta, ngộ ny siu việt tất cả chứng, nhưng cn giữ tm năng ngộ tức l nhơn tướng.
Thiện nam tử! Những tm biết c năng sở đều thuộc về ng, tm d chỉ cn cht năng ngộ để chứng l cng tột của Niết Bn đều gọi l nhơn tướng.
Thiện nam tử! Thế no l chng sanh tướng? Chỗ ny l những chng sanh c tm biết năng chứng năng ngộ đều chẳng thể đến.
Thiện nam tử! V như c người ni rằng: Ta L Chng Sanh, th biết kẻ ni chng sanh kia chẳng phải ta cũng chẳng phải ngươi. Sao ni chẳng phải ta? V Ta L Chng Sanh th chẳng phải ta, sao ni chẳng phải ngươi? V ni Ta L Chng Sanh th chẳng phải ngươi cũng chẳng phải ta vậy.
Lựơc giải:
Ni Ta L Chng Sanh v chng sanh l nhiều người nhiều loi. Nay ni Ta chỉ c một mnh ta th chng sanh chẳng phải ta; ni Ngươi cũng vậy, chỉ một mnh ngươi chẳng phải nhiều chng sanh, nn ni Ta L Chng Sanh th chẳng phải ngươi cũng chẳng phải ta vậy.
(Lược giải hết.)
Thiện nam tử! Nếu những chng sanh c tm biết năng chứng năng ngộ đều l ng tướng nhơn tướng. Nay tiến thm một bậc, liễu tri chỗ ny l ng tướng nhơn tướng chẳng thể đến, nhưng cn c sở liễu tri, biết c năng chứng năng ngộ để la, nn gọi l chng sanh tướng.
Thiện nam tử! Thế no l thọ mạng tướng? Những chng sanh nay tiến thm một bậc nữa, tm qun chiếu sng tỏ chiếu soi tm liễu tri cũng bất khả đắc, chỉ cn một gic thể trong sạch; gic thể ny tất cả nghiệp tr trong lun hồi đều chẳng thể tự thấy được, cũng như con mắt chẳng tự thấy mắt, tất cả tịch diệt. V trụ nơi tịch diệt th mạng căn chưa dứt, nn gọi l thọ mạng tướng.
Thiện nam tử! Nếu ta chiếu soi thấy tất cả người gic tri l cấu bẩn của trần lao. C năng gic sở gic l chẳng la được trần lao. V như canh lm tan băng, canh l năng tan, băng l sở tan; khi băng đ tan th canh v băng đều thnh nước, năng tan (canh) sở tan (băng) đều diệt, nếu cn c ke biết băng tan th cn ci năng biết, ci biết đ l ng. Ni "cn thọ mạng tướng" th nghĩa cũng như vậy.
Thiện nam tử! chng sanh đời mạt php chẳng r bốn tướng khng thật, d trải qua nhiều kiếp sing năng khổ hạnh tu hnh, chỉ gọi l php hữu vi, rốt cuộc cũng chẳng thể thnh tựu tất cả thnh quả (php v vi), cho nn gọi l "Chnh php trong đời mạt php". Tại sao? V lầm nhận tất cả ng tướng cho l tướng Niết Bn; cho c chứng c ngộ mới gọi l thnh tựu. Cũng như c người nhận giặc lm con th ti sản nh họ chẳng thể thnh tựu. Tại sao? Như c người i luyến ng, cũng i luyến Niết Bn, đ nn gốc i luyến ng trở thnh tướng Niết Bn; c người chn ng, cũng chn sanh tử, chẳng biết gốc i luyến ấy mới thật l chơn sanh tử vậy. Nay c tm nhm chn sanh tử, nn gọi l chẳng giải thot.
Tại sao biết được php ấy chẳng giải thot?
Thiện nam tử! Chng sanh đời mạt php tu tập Bồ Đề, cho sự chứng của mnh l tự trong sạch, chứng được cht t cho l đủ, chưa dứt sạch cội gốc của ng tướng nn chẳng giải thot. Nếu c người tn thn php mnh th liền sanh tm hoan hỷ, muốn cứu độ họ; nếu phỉ bng php sở đắc của mnh th liền sanh tm sn hận. Vậy th biết ci tm chấp ng tướng rất kin c, tiềm ẩn trong tạng thức, gặp ngoại cảnh kch thch th pht khởi hiện hnh nơi cc căn, mi chẳng gin đoạn.
Thiện nam tử! Người tu hnh v chẳng dứt sạch ng tướng nn chẳng thể ngộ nhập bản gic trong sạch.
Thiện nam tử! Nếu biết ng tướng vốn khng, th chẳng c ci bản ng để cho họ tn thn v phỉ bng; nay thấy "c ta thuyết php" th ng tướng chưa dứt, nhơn tướng, chng sanh tướng, thọ mạng tướng đều cũng như thế.
Thiện nam tử! Chng sanh đời mạt php v chưa dứt ng tướng, cho sự thuyết php l "do ta thuyết", nn php của họ thuyết l thuyết ci bệnh của ng tướng, chẳng phải thuyết ci php của Niết Bn vậy, cho nn gọi l kẻ đng thương xt! D sing năng tinh tấn, chỉ tăng thm cc php của bệnh, nn chẳng thể ngộ nhập bản gic trong sạch.
Thiện nam tử! Chng sanh đời mạt php v chẳng thấu r bốn tướng kể trn, chấp chỗ hnh v kiến giải của Như Lai cho l kiến giải của mnh, v chẳng phải do tự mnh tu chứng, nn rốt cuộc chẳng thể thnh tựu. Hoặc c chng sanh chưa đắc ni đắc, chưa chứng ni chứng, thấy người hơn ta th sanh tm ganh tỵ, ấy l do chng sanh đ chưa dứt ng kiến, nn chẳng thể ngộ nhập bản gic trong sạch.
Thiện nam tử! chng sanh đời mạt php muốn tu thnh đạo, chớ nn sanh tm cầu ngộ; người sanh tm cầu ngộ th muốn học rộng nghe nhiều để hiểu thm gio l, vậy chỉ thm đa văn, tăng trưởng ng kiến, chẳng phảingười chơn tu.
Người chơn tu chỉ nn tinh tấn hng phục phiền no, khởi tm đại dũng mnh; Niết Bn chưa đắc khiến cho đắc, phiền no chưa dứt khiến cho dứt, những tm tham sn si mạn, xiem khc ganh tỵ đối cảnh chẳng sanh, n i giữa mnh v người tất cả đều tịch diệt, Phật ni người ấy sẽ dần dần thnh tựu thnh quả. Nương theo nhn địa ny tu hnh để cầu thiện tri thức th chẳng đoạ t kiến, nếu c sở cầu khc với nhn địa pht tm kể trn, lại sanh lng yu ght th chẳng thể ngộ nhập biển gic trong sạch.
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Tịnh Nghiệp Chướng nn biết,
Tất cả những chng sanh.
Đều do chấp ng tướng,
Lun hồi từ v thỉ.
Chưa dứt sạch bốn tướng,
Chẳng được thnh Bồ Đề.
Yu ght sanh nơi tm,
Xim khc giữ trong niệm.
Cho nn bị m muội,
Chẳng thể vo Gic Thnh.
Nếu muốn về ci Phật,
Phải bỏ tham sn si.
Tm chẳng i luyến php (php Niết Bn),
Dần dần được thnh tựu.
Thn ta vốn chẳng c,
Yu ght do đu sanh?
Cầu thầy bạn chnh tu,
Th chẳng đọa t kiến.
Nếu tm cầu php khc,
Rốt cuộc chẳng thnh tựu
Khi ấy Phổ Gic Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn! Đ thuyết r những thiền bệnh, khiến đại chng trong hội được php chưa từng c, tẩy sạch nghi ngờ trong tm , được đại yn ổn.
Bạch Thế Tn! chng sanh đời mạt php xa dần đời Phật, bậc thnh hiền ẩn dật, t php lại thịnh thm. Vậy chng sanh muốn tu hnh phải cầu người thế no, nương theo php no, hnh theo hạnh no, trừ bỏ bệnh g, pht tm như thế no khiến cho chng sanh m muội khỏi đoạ t kiến?
Ngi Phổ Gic Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Phổ Gic Bồ Tt rằng:
- Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho hỏi Như Lai về sự tu hnh như thế, hay bố th đạo nhn v y cho tất cả chng sanh đời mạt php, khiến chng sanh được thnh thnh đạo. Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Khi ấy Phổ Gic Bồ Tt v tất cả đại chng trong hội hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! chng sanh đời mạt php ngươi muốn tu hnh nn pht đại tm cầu thiện tri thức, tức l phải cầu người c chnh tri kiến, chẳng chấp cảnh giới Thanh Văn Duyn Gic, tm chẳng trụ tướng, d hiện trần lao, tm thường trong sạch, thị hiện c lỗi m tn thn phạm hạnh (thanh tịnh hạnh), khiến chng sanh thường giữ giới luật, cầu người như thế mới được thnh tựu v thượng chnh đẳng chnh gic. Chng sanh đời mạt php gặp người như thế nn chẳng tiếc thn mạng m phụng sự cng dường . Thấy những thiện tri thức trong tứ oai nghi thường hiện cc hạnh trong sạch ấy l thuận độ; hoặc gặp Bồ Tt nghịch độ, thị hiện đủ thứ tội lỗi m tm chẳng kiu mạn, d cho Bồ Tt ấy c vợ con quyến thuộc, giữ lấy tiền ti cũng chẳng sanh tm khinh bỉ. Nếu Thiện nam tử đối với cc thầy bạn kể trn chẳng khởi c niệm th được đến chỗ rốt ro thnh tựu Chnh Gic, nn bản tm sng tỏ chiếu khắp mười phương ci Phật.
Thiện nam tử! Diệu php sở chứng của thiện tri thức ấy nn la bốn bệnh. Thế no l bốn bệnh:
-Một l Tc bệnh: Nếu c người ni rằng nơi bản tm ta tc đủ thứ hạnh để cầu Vin Gic, nhưng tnh của Vin Gic chẳng do tc m cầu được, nn gọi l bệnh.
-Hai l Nhậm bệnh (bệnh mặc kệ): Nếu c người ni rằng nay ta chẳng dứt sanh tử, chẳng cầu Niết Bn, đối với sanh tử Niết Bn chẳng c một niệm khởi hay diệt, mặc kệ (nhậm) tất cả, đều ty php tnh. Mặc kệ như thế m muốn cầu Vin Gic, nhưng tnh của Vin Gic chẳng do nhậm m c, nn gọi l bệnh.
-Ba l Chỉ bệnh (bệnh dừng lại): Nếu c người ni rằng nay tự tm ta dừng hẳn cc niệm, cho tất cả tnh đều tịch nhin bnh đẳng, vậy muốn nhờ Chỉ (dng) niệm để cầu Vin Gic, nhưng tnh Vin Gic ấy hợp với Chỉ, nn gọi l bệnh.
-Bốn l Diệt bệnh: Nếu c người ni rằng nay ta dứt hẳn tất cả phiền no, thn tm rốt ro rỗng khng chẳng c g cả, huống l cảnh giới hư vọng, căn trần tất cả diệt hẳn để cầu Vin Gic. Nhưng tnh Vin Gic ấy chẳng phải tướng diệt, nn gọi l bệnh.
Người đ la bốn bệnh th bản tri trong sạch, theo qun chiếu ny gọi l chnh qun, nếu theo qun chiếu khc gọi l t qun.
Lược giải:
Tc-Chỉ-Nhậm-Diệt
Diệu tnh của Vin Gic vốn chẳng thuộc nơi tc, chỉ, nhậm, diệt, nn la bốn bệnh ny th tự tnh trn đầy sng tỏ, vốn chẳng thiếu st, gọi l trong sạch. Nay d ni l bệnh, nhưng đối với người chưa ngộ đều thuộc về cng dụng của sự tu hnh, th bốn thứ bệnh l bốn thứ thuốc. Nay ty theo tự tnh của Vin Gic m ni th bản tnh vốn sẵn đầy đủ, chẳng nhờ cng dụng nn mới gọi l bệnh vậy.
(Lược giải hết.)
-Thiện nam tử! Chng sanh đời mạt php, người muốn tu hnh nn hết lng cng dường thầy bạn chnh tu, phụng sự thiện tri thức. Nếu thiện tri thức ấy đến thn cận với mnh, nn dứt tm kiu mạn, nếu muốn xa la mnh, nn dứt tm sn hận, gặp cảnh thuận nghịch đều như hư khng, liễu tri thn tm rốt ro bnh đẳng, với tất cả chng sanh đồng thể chẳng khc. Tu hnh như thế mới được ngộ nhập Vin Gic.
Thiện nam tử! chng sanh đời mạt php chẳng được thnh đạo, l do c tất cả chng tử yu ght giữa mnh v người v thỉ, nn chưa được giải thot. Nếu c người xem kẻ on th như cha mẹ mnh, tm chẳng c hai, liền trừ được cc bệnh nơi cc php, sự yu ght giữa mnh v người th cũng như vậy.
Thiện nam tử! chng sanh đời mạt php muốn cầu Vin Gic nn pht tm như thế ny: tất cả chng sanh nơi tất cả hư khng, ta đều khiến cho ngộ nhập Vin Gic rốt ro, ở nơi Vin Gic chẳng c kẻ thủ chứng Vin Gic, dứt trừ tất cả cc tướng nhơn ng v.v... Pht tm như thế th chẳng đoạ t
kiến.
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Phổ Gic ngươi nn biết,
Chng sanh đời mạt php,
Muốn cầu thiện tri thức,
Nn cầu người chnh kiến.
Xa la người nhị thừa,
Trong php trừ bốn bệnh,
L Tc, Chỉ, Nhậm, Diệt,
Thầy đến chẳng kiu mạn,
Thầy đi chẳng sn hận.
Thấy đủ thứ cảnh giới, (thuận độ nghịch của Bồ Tt ).
Nn sanh tm hy hữu.
Xem như Phật ra đời ,
Chẳng vi phạm luật nghi.
Giới căn trong sạch hẳn,
Độ tất cả chng sanh.
Cứu cnh vo Vin Gic,
Chẳng c tướng nhơn ng.
Theo tr huệ Chnh Php.
Tu hnh siu t kiến,
Chứng nhập Đại Niết Bn.
Khi ấy Vin Gic Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn đ v chng con giảng r đủ thứ phương tiện của Vin Gic trong sạch, khiến chng sanh đời mạt php được lợi ch lớn.
Bạch Thế Tn! Chng con nay đ khai ngộ, sau khi Phật diệt độ, chng sanh đời mạt php, người chưa được ngộ, tu theo cảnh giới trong sạch của Vin Gic ny, nn an cư như thế no? Nơi Vin Gic ny c ba thứ thiền qun trong sạch, nn bắt đầu tu qun no? Xin Phật rủ lng đại bi, v đại chng trong hội v chng sanh đời mạt php, bố th đại php để lợi ch cho sự tu hnh.
Ngi Vin Gic Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh l thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Vin Gic Bồ Tt rằng:
- Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho hỏi Như Lai về những phương tiện như thế, cầu lợi ch lớn bố th cho chng sanh, Nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Lc ấy Vin Gic Bồ Tt v đại chng hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! Tất cả chng sanh, hoặc khi Phật cn tại thế, hoặc sau khi Phật diệt độ, hoặc trong đời mạt php, c những chng sanh sẳn đủ tnh đại thừa, tin gic tm vin mn b mật của Phật, muốn theo đ tu hnh; nếu c ngoại duyn chướng ngại th nn ty theo bổn phận qun chiếu như ta đ ni ở trn. Nếu chẳng bị ngoại duyn chướng ngại, th nn cho đồ chng an cư nơi Gi Lam (cha chiền), đại chng cng tu. Kiến lập đạo trng, thiết lập kỳ hạn: di l 120 ngy, trung bnh l 100 ngy, ngắn l 80 ngy, ty duyn sắp đặt chỗ ăn ở sạch sẽ cho d nhập đạo.
Khi Phật cn tại thế, được thn cận Phật qun chiều theo chnh php. Sau khi Phật diệt độ th treo bảy hnh tượng Phật, mắt nhn tượng Phật, tm nghĩ hạnh Phật, sanh niệm tưởng nhớ Chnh Php như lc Phật cn tại thế. Lại treo những trng phan, hương, hoa, trải qua 21 ngy, đảnh lễ danh hiệu của mười phương chư Phật, thiết tha cầu sm hối, lun lun nhiếp hiện tu theo thiền qun kể trn, trải qua 21 ngy, nếu gặp cảnh giới tốt th tm được khinh an.
Mỗi năm kiết hạ an cư ba thng, l muốn cho những Bồ Tt được ở yn chuyn tu php đại thừa trong sạch, nn tm phải la Thanh Văn. V muốn cho Bồ Tt tự tiện chuyn tu php qun của đại thừa, nn chẳng nhờ đồ chng tieu thừa cng nhau kiết hạ.
Đến ngy an cư, nn ở trước tượng Phật ni rằng: Chng con l Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni, Ưu b tắc, Ưu b di (mỗi người tự xưng tn mnh), theo Bồ Tt thừa, tu Tịch Diệt Hạnh, đồng nhập đồng trụ, nơi thực tướng trong sạch, dng Đại Vin Gic lm Gi Lam của chng con, thn tm an cư nơi tự tnh Niết Bn, tnh tr bnh đẳng, chẳng bị lệ thuộc, nay chng con chẳng nương theo php Thanh Văn, knh thỉnh mười phương Như Lai v Đại Bồ Tt cng với chng con an cư ba thng. V muốn chuyn tu V Thuợng Diệu Gic của Bồ Tt Thừa, do đại nhn duyn ny nn chẳng nh đồ chng tieu thừa cng nhau kiết hạ.
-Thiện nam tử! Đy gọi l thị hiện an cư của Bồ Tt, qua ba thời kỳ kiết hạ, sau ngy giải hạ, v Bồ Tt đ dng qun tr an tm, nn khi ra ngoi chẳng cần c chng bạn cng đi, ty mnh đi đu cũng chẳng ngại.
-Thiện nam tử! Nếu chng sanh đời mạt php, tu hnh đạo Bồ Tt, nhập hạ ba kỳ đ nghe Phật dạy những thiền qun v căn, trần, thức, mỗi mỗi trong sạch kể trn, ấy l Chnh php đại chng đ nghe, cn tất cả cảnh giới chẳng phải sở nghe của đại chng th chẳng nn chấp lấy để tu.
-Thiện nam tử! Nếu những chng sanh tu thiền qun Sa Ma Tha, trước tin dng sức cực tịnh, chẳng khởi một niệm no. Tịnh đến chỗ cực, liền hiện Bản Gic, ấy l Sơ Tịnh. Từ nơi một thn cho đến một thế giới đều cũng như thế.
-Thiện nam tử! Nếu Bản Gic cng khắp một thế giới th trong thế giới đ c một chng sanh no tm khởi một niệm cũng đều biết cả, cho đến trăm ngn thế giới điều cũng như thế. Đy l chnh qun, đại chng đả nghe, cn tất cả cảnh giới chẳng phải sở nghe của đại chng, th chẳng nn chấp lấy để tu.
-Thiện nam tử! Nếu cc chng sanh tu thiền qun Tam Ma Bt Đề, trước tin nn tưởng nhớ mười phương Như Lai, tất cả Bồ Tt ở nơi mười phương thế giới, y theo mỗi mỗi php mn của Phật dạy, ty thứ lớp tu hnh sing năng khổ hạnh, độ cc chng sanh, ở nơi chnh định pht đại nguyện, dng Như Huyễn qun (Tam Ma Bt Đề) tự hun tập thnh chủng tử Phật. Đy l chnh qun đại chng nghe, cn tất cả cảnh giới chẳng phải sở nghe của đại chng th chẳng nn chấp lấy để tu.
-Thiện nam tử! Nếu cc chng sanh tu thiền qun Thiền Na, trước tin qun sổ tức, trong tm liu tri ngằn m số niệm của sanh, trụ, diệt. Sự liễu tri ấy cng khắp trong tứ oai nghi, phn biệt mỗi niệm, khng một niệm no chẳng liễu tri. Vậy ty thứ lớp tiến ln, cho đến được biết một giọt mưa ở nơi xa trăm ngn thế giới, cũng như đồ dng của mnh thấy ngay trước mắt. Đy l chnh qun, đại chng đ nghe, cn tất cả cảnh giới chẳng phải sở nghe của đại chng, th chẳng nn chấp lấy để tu.
Đy gọi l phương tiện đầu tin của 3 thứ thiền qun kể trn. Nếu cc chng sanh lợi căn sing năng khổ hạnh tinh tấn, đồng thời tu đủ ba thứ thiền qun, th gọi l Như Lai xuất hiện trn đời , cn những chng sanh độn căn đời mạt php, tm muốn cầu đạo m chẳng được thnh tựu, l do nghiệp chướng đi trước, th nn sing năng sm hối, thường mong đoạn đứt những tm yu ght, ganh tỵ, xim khc, kiu mạn (c tm cầu th thắng v thượng l tm kiu mạn), chọn một thứ trong 3 thứ thiền qun trong sạch kể trn, ty sức tu tập một thứ thiền qun, qun nầy tu khng dược th tu qun khc, tm chẳng bung lung, ty theo thứ lớp để cầu chứng nhập.
Lc ấy Thế Tn muốn giảng lại nghĩa ny m thuyết kệ rằng:
Vin Gic ngươi nn biết,
Tất cả những chng sanh,
Muốn cầu đạo v thượng,
Trước lập ba kỳ hạn.
Sm hối nghiệp v thỉ,
Qua hai mươi mốt ngy.
Rồi tu chnh qun Phật,
Chnh qun chng đ nghe,
Cn cảnh giới t qun,
Chẳng phải chng sở nghe,
Th chẳng nn chấp lấy.
Sa Ma Tha cực tịnh,
Tam Ma Đề ghi nhớ,
Thiền Na qun sổ tức.
Gọi ba qun trong sạch,
Nếu người sing tu tập,
Gọi l Phật ra đời .
Độn căn chưa thnh tựu,
Thường nn sing sm hối.
Tất cả tội v thỉ,
Nếu cc chướng tiu diệt,
Cảnh Phật liền hiện tiền.
Khi ấy Hiền Thiện Thủ Bồ Tt ở trong đại chng từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn Phật, chấp tay quỳ gối bạch Phật rằng:
-Đại bi Thế Tn! Đ v chng con v chng sanh đời mạt php, khai thị việc bất khả tư ngh như thế.
Bạch Thế Tn! Kinh gio đại thừa ny phải đặt tn g? Thọ tr như thế no? Chng sanh tu tập được cng đức g? Khiến con hộ vệ người tr Kinh như thế no? Phổ biến gio php ny đến bậc địa vị no?
Ngi Hiền Thiện Thủ Bồ Tt ni xong, năm vc gieo st đất, đảnh lễ thưa thỉnh ba lần như vậy.
Bấy giờ Phật bảo Hiền Thiện Thủ Bồ Tt rằng:
- Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử! Ngươi kho v cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php hỏi Như Lai về vấn đề Kinh gio, cng đức, tn gọi như thế, nay ngươi hy lắng nghe, ta sẽ v ngươi m thuyết.
Lc ấy Hiền Thiện Thủ Bồ Tt v tất cả đại chng trong hội hoan hỷ vng lời Phật dạy, im lặng m nghe.
-Thiện nam tử! Kinh ny l do trăm ngn mun ức hằng sa chư Phật sở thuyết, được tam thế Như Lai hộ tr, l chỗ quy y của mười phương Bồ Tt, l con mắt trong sạch của mười hai bộ Kinh, Kinh ny gọi l Đại Phương Quảng Vin Gic Tổng Tr, cũng gọi l Khế Kinh Liễu Nghĩa, cũng gọi l B Mật Vương Tam Muội, cũng gọi l Cảnh Giới Quyết Định của Như Lai, cũng gọi l Tự Tnh Sai Biệt Trong Như Lai TẠng, ngươi nn thọ tr.
Thiện nam tử! Kinh ny hiển by cảnh giới của Như Lai, chỉ c Phật Như Lai mới c thể giảng thuyết đến chỗ cng tột. Nếu cc Bồ Tt v chng sanh đời mạt php theo đ tu hnh, ty thứ lớp tiến ln, sẽ đến địa vị Phật.
Thiện nam tử! Kinh ny gọi l đại thừa đốn gio, chng sanh lợi căn do đ đốn ngộ, lại cũng bao gồm php tiệm tu cho tất cả chng sanh. V như biển lớn chẳng bỏ st dng nước nhỏ, cho đến ruồi muỗi v A Tu La, uống nước ny đều được no đủ cả.
Thiện nam tử! Giả sử c người đem thất bửu chất đầy tam thin đại thin thế giới dng để bố th, chẳng bằng c người nghe tn Kinh ny hay nghĩa một cu trong Kinh (Thất bửu thế gian chất đầy ci Phật để bố th chỉ gieo được phước hữu lậu, một lời ni ch l th sẽ chuyển phm thnh thnh).
Thiện nam tử! Giả sử c người gio ho trăm ngn hằng sa chng sanh đắc quả A La Hn, chẳng bằng c người giảng thuyết Kinh ny cho người nghe được hiểu thấu nửa bi kệ trong đ.
Thiện nam tử! Nếu c người nghe tn Kinh ny lng tin vững chắc, nn biết người ấy đ gieo trồng thiện căn phước huệ nơi hằng sa tất cả chư Phật, nn được nghe khinh gio ny m tướng chẳng nghi hoặc, chứ chẳng phải gieo trồng thiện căn nơi một Phật hai Phật m được như thế.
Thiện nam tử! Cc ngươi nn hộ tr người tu hnh đời mạt php, chẳng cho c ma v ngoại đạo nhiu loạn thn tm họ, khiến cho lui sụt.
Lc ấy, trong hội c Hỏa Thủ Kim Cang, Tồi Toi Kim Cang, Ni Lam B Kim Cang, v.v... tm vạn Kim Cang với quyến thuộc họ đều từ chỗ ngồi đứng dậy đi nhiu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn Phật m thưa rằng:
-Bạch Thế Tn! Nếu tất cả chng sanh đời mạt php c người tr kinh ny, quyết định tu php đại thừa, chng con xin gn giữ hộ tr như gn giữ con mắt, cho đến bất cứ chỗ đạo trng, chỗ tu hnh no, chng con đều tự lnh đồ chng, ngy đm hộ tr khiến khỏi bị lui sụt. Cho đến khiến gia đnh họ thot hẳn tai chướng, tật bệnh tiu diệt, của cải phong tc, chẳng c thiếu thốn.
Khi ấy Đại Phạn Thin Vương, hai mươi tm Thin Vương cng với Tu Di Sơn Vương, Hộ Quốc Thin Vương, v.v... đều từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn Phật m thưa rằng:
-Bạch Thế Tn! Chng con cũng giữ gn hộ vệ người tr Kinh ny, khiến được thn tm thường yn ổn, chẳng bị lui sụt.
Khi ấy c Đại Lực Quỷ Vương tn l Ct Bn Tr, với mười vạn Quỷ Vương đều từ chỗ ngồi đứng dậy, đi nhiễu quanh Phật ba vng, đảnh lễ chn Phật m thưa rằng:
-Bạch Thế Tn! Chng con cũng ngy đm giữ gn hộ vệ người tr kinh ny, khiến chẳng bị lui sụt. Chung quanh một do tuần chỗ người ấy ở, nếu c quỷ thần no đ xm phạm, th chng con sẽ đnh nt họ thnh vi trần.
Phật thuyết Kinh ny xong, tất cả Bồ Tt, Bt bộ Thin Long qủy thần cng quyến thuộc họ, v cc Thin Vương, Phạn Vương, v.v... Tất cả đại chng trong hội nghe lời Phật thuyết đều hoan hỷ, tn thọ phụng hnh.
Kinh Vin Gic hết
|