VT0460 KINH VĂN-THÙ-SƯ-LỢI TỊNH LU�̣T

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

�TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

VT0460

KINH VĂN-THÙ-SƯ-LỢI TỊNH LU�̣T

Hán Dịch: Đời T�y T�́n, Tam Tạng Pháp Sư Trúc Pháp H�̣, Người Nước Nguy�̣t Chi

Vi�̣t Dịch: Linh Sơn Pháp Bảo Đại Tạng Kinh

Mục Lục

Ph�̉m 1: NGHĨA CH�N Đ�́

Ph�̉m 2: THÁNH Đ�́

Ph�̉m 3: GIẢI LU�̣T

Ph�̉m 4: ĐẠO M�N

KINH VĂN-THÙ-SƯ-LỢI TỊNH LU�̣T

Ph�̉m 1: NGHĨA CH�N Đ�́

Nghe như v�̀y:

M�̣t thời, Đức Ph�̣t du hóa tại núi Kỳ-xà-qu�̣t, thu�̣c thành Laduy�̣t-kỳ (thành Vương xá) cùng với chúng đại Tỳ-kheo g�̀m đủ m�̣t ngàn hai trăm năm mươi vị và ba vạn hai ngàn vị B�̀-tát.

B�́y giờ Đức Th�́ T�n giảng kinh cho trăm ngàn v� s�́ chúng h�̣i và quy�́n thu�̣c v�y quanh. Khi đó, có Thi�n tử t�n là Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m có mặt trong chúng h�̣i, từ ch�̃ ng�̀i đứng d�̣y, sửa y phục chỉnh t�̀, quỳ g�́i chắp tay bạch Đức Th�́ T�n:

�Đại sĩ Văn-thù-sư-lợi hi�̣n đang ở đ�u, t�́t cả chúng và b�́n b�̣: Trời, R�̀ng, Quỷ, Th�̀n, Th�ch, Phạm, Tứ Vương đ�̀u cùng nhau khao khát ngưỡng m�̣, mu�́n gặp Đại sĩ đ�̉ được thưa hỏi và nghe giảng v�̀ những văn nghĩa vi di�̣u của kinh, đ�̉ thọ tr�.

Đức Ph�̣t nói:

�V�̀ phương Đ�ng, cách đ�y vạn cõi Ph�̣t, có th�́ giới t�n Bảo thị, Ph�̣t hi�̣u là Bảo Anh Như Lai V� Sở Trước, Chánh Đẳng Chánh Giác, hi�̣n đang giảng nói đạo pháp. B�̀-tát Văn-thù đang ở đó, n�u l�n và tr�nh bày những ý nghĩa chưa đ�̀y đủ cho các Đại sĩ, B�̀-tát.

Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m bạch Ph�̣t:

�Cúi xin Đại Thánh, dùng oai đức của Đại Thánh, rủ lòng thương xót, làm sao khi�́n Đại sĩ Văn-thù-sư-lợi tự m�nh đ�́n đ�y. V� sao? V� sự thuy�́t giảng kinh pháp của Đại sĩ Văn-thù-sư-lợi đã mở ra được những m�́i k�́t ngại, chúng con kh�ng th�̉ lý giải được, nó vượt l�n tr�n hàng Thanh văn, Duy�n giác. Đại sĩ Văn-thù-sư-lợi giảng bày pháp cao t�̣t hơn h�́t, hàng phục được t�́t cả chúng ma và các tà ki�́n, m� l�̀m, làm cho chúng kh�ng có cách nào thu�̣n d�́y l�n được. Hàng ngoại đạo đ�̀u quy k�nh, những kẻ ki�u mạn �́y kh�ng còn khởi t�m tự cao tự đại. Người chưa phát t�m, đ�̀u phát t�m đạo. Người đã phát t�m đạo r�̀i, l�̣p nguy�̣n B�́t thoái chuy�̉n. Những người có duy�n được đ�̣, đ�̀u cúi đ�̀u k�nh v�ng. Những người nắm được ý nghĩa, kh�ng ai là kh�ng ghi nhớ, giữ g�n. Đức Như Lai Ch� Ch�n, Chánh Đẳng Chánh Giác cũng đ�̀u khuy�́n kh�ch, ca ngợi. Nhờ những lời dạy của b�̣c Thánh này mới làm cho chánh pháp được trường t�̀n. Ngoại trừ Đức Như Lai, chưa có b�̣c T�n quý nào khác, có tr� tu�̣ bi�̣n tài, tuy�n dương giáo pháp như B�̀-tát Văn-thù.

Khi �́y, Đức Th�́ T�n, th�́y những lời tr�nh bày của Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m, đã v� t�́t cả mọi loài mà phát t�m Từ r�̣ng lớn như th�́, tự nhi�n ở giữa hai ch�n mày Đức Ph�̣t phát ra ánh sáng. Ánh sáng lớn �́y chi�́u khắp các cõi Ph�̣t trong tam thi�n đại thi�n th�́ giới, soi tỏa su�́t đ�́n m�̣t vạn cõi Ph�̣t, cho tới cõi Bảo thị. Khi đó, chư B�̀-tát ở cõi Ph�̣t này th�́y v�̣y đ�́n bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Có sự cảm ứng g� mà hi�̣n ra đi�̀m lành này?.

Đức Như Lai Bảo Anh bảo các B�̀-tát:

�V�̀ phương T�y, cách đ�y hơn m�̣t vạn cõi Ph�̣t, có th�́ giới t�n là Nh�̃n. Đức Ph�̣t nơi cõi �́y hi�̣u là Năng Nh�n Như Lai, Ch� Ch�n, Chánh Đẳng Chánh Giác, hi�̣n đang thuy�́t pháp, tự nhi�n có ánh sáng lớn từ giữa hai ch�n mày của Đức Ph�̣t �́y phóng ra soi tỏa đ�́n vạn cõi Ph�̣t và chi�́u rực rỡ khắp cõi này.

Các B�̀-tát hỏi:

�Bạch Th�́ T�n! V� lý do g� mà Đức Ph�̣t phóng ra ánh sáng?.

Đức Ph�̣t nói:

�Có trăm ngàn v� s�́ ức B�̀-tát đang h�̣i họp ở cõi Ph�̣t đó. Th�ch, Phạm, H�̣ th�́, và b�́n b�̣ chúng đ�̀u cùng ngưỡng vọng B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi. Họ mu�́n được h�̀u hạ và thưa hỏi B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi v�̀ kinh pháp, n�n đã cùng đ�́n bạch Ph�̣t: Hãy dùng ánh sáng rực rỡ từ xa đ�̉ thỉnh B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi.

Đức Như Lai Bảo Anh bảo B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi:

��ng hãy đ�́n cõi nước đó. Đức Như Lai Năng Nh�n đang mong đợi, v� s�́ chư vị trong chúng h�̣i đang tr�ng ngóng được gặp �ng, đảnh l�̃ và lắng nghe giáo pháp đ�̉ suy g�̃m, thọ nh�̣n.

B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi bạch Ph�̣t:

�Ch�nh con cũng th�́y bi�́t ánh sáng nơi đi�̀m lành này.

Lúc đó, B�̀-tát Văn-thù cùng với m�̣t vạn B�̀-tát đảnh l�̃ Đức Ph�̣t Bảo Anh, đi nhi�̃u theo ph�a b�n phải ba vòng. G�́ng như thời gian của tráng sĩ co du�̃i cánh tay, b�̃ng nhi�n nơi cõi Ph�̣t Bảo thị, các vị B�̀-tát �́y bi�́n m�́t. Họ đứng trong hư kh�ng nơi cõi Nh�̃n, nhưng kh�ng hi�̣n th�n cho mọi người th�́y, tu�n mưa hoa trời khắp chúng h�̣i, hoa phủ ng�̣p đ�́n đ�̀u g�́i.

Trong chúng h�̣i lúc đ�̀u ai n�́y đ�̀u ngạc nhi�n trước sự ki�̣n chưa từng có. Họ bạch Ph�̣t:

�Bạch Th�́ T�n! Tại sao có ánh sáng t�́t đẹp và mưa hoa trời như th�́ này?

Đức Ph�̣t bảo các T�̣c tánh tử:

�Đ�́y là B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi và m�̣t vạn B�̀-tát, đã v�ng lời đ�́n đ�y, đang ở trong hư kh�ng mưa hoa xu�́ng đ�̉ cúng dường chư Ph�̣t và chúng h�̣i.

Chúng h�̣i đ�̀u thưa:

�Chúng con xin được th�́y B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi và các vị B�̀-tát. N�́u chúng con được gặp gỡ, g�̀n gũi những b�̣c Đại sĩ như v�̣y, th�̣t v� cùng sướng th�ch, v� những vị �́y r�́t khó được gặp gỡ.

Mọi người nói chưa dứt lời, th� B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi cùng m�̣t vạn B�̀-tát li�̀n hi�̣n th�n, đảnh l�̃ dưới ch�n Đức Ph�̣t và đi quanh b�n phải bảy vòng. M�̃i vị đ�̀u cùng dùng oai lực của th�̀n túc bi�́n hóa ra hoa sen lớn và tự ng�̀i l�n hoa đó. Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m bạch Ph�̣t:

�Cúi xin Th�́ T�n ban Thánh giáo, khi�́n cho B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi r�̣ng giảng đạo pháp. Chúng h�̣i chúng con, r�́t mong mu�́n được nghe những lời dạy bảo.

Đức Ph�̣t bảo Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m:

�Tùy ý các vị có th�̉ thưa hỏi.

Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m thưa Đại sĩ Văn-thù:

�Cõi Ph�̣t Bảo Anh có đức si�u vi�̣t đặc bi�̣t g�, đ�́n n�̃i khi�́n cho Nh�n giả vui vẻ đ�́n ở cõi đó?

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�Kh�ng phát tri�̉n tham dục cũng kh�ng dứt bỏ nó. Kh�ng phát tri�̉n s�n gi�̣n cũng kh�ng có ch�̃ đ�̉ dứt sạch nó. Kh�ng tạo ngu si cũng kh�ng có ch�̃ dứt trừ ngu si. Kh�ng tạo phi�̀n não cũng kh�ng có ch�̃ hoại di�̣t phi�̀n não. V� sao? V� pháp kh�ng có ch�̃ sinh, cũng kh�ng có ch�̃ ch�́m dứt.

�Thưa Nh�n giả! Pháp mà Đức Ph�̣t kia thuy�́t giảng phát tri�̉n ch�̃ nào và trừ di�̣t ch�̃ nào?

Đáp:

�Pháp v�́n sạch trong, v� kh�ng khởi, di�̣t, cho n�n cũng kh�ng phát sinh và t�̣n di�̣t. V� sao? V� chúng sinh nơi cõi đó th�́u rõ nghĩa ch�n đ�́ và cho pháp �́y là đứng đ�̀u, kh�ng l�́y duy�n hợp làm Đ�̣ nh�́t nghĩa đ�́.

�Thưa Nh�n giả! Sao gọi ch�n đ�́ là đứng đ�̀u? Sao gọi duy�n hợp là Đ�̣ nh�́t nghĩa đ�́?

Đáp:

�Đ�́i với nghĩa này, kh�ng phát ra, cũng kh�ng có ch�̃ di�̣t đi. Kh�ng có tướng, cũng kh�ng v� tướng, cũng chẳng phải m�̣t tướng, cũng kh�ng l�a tướng, cũng kh�ng hi�̣n ra tướng. Tướng kh�ng th�́y đó, cũng kh�ng phải là kh�ng th�́y, cũng kh�ng phải là th�̣t th�́y. Tướng �́y kh�ng có đoạn t�̣n cũng kh�ng th�̉ đoạn t�̣n. Tướng �́y kh�ng có ch�̃ đoạn t�̣n và kh�ng th�̉ đoạn t�̣n. Đó là nghĩa ch�n đ�́.

Này Thi�n tử! Đó gọi là v� t�m v� t�m v�́n kh�ng có. Kh�ng dạy người khác, đ�́i với đi�̀u này kh�ng bỏ đi, kh�ng vượt qua b�n bờ kia, kh�ng ở giữa dòng. Đó là nghĩa ch�n đ�́.

Này Thi�n tử! Gọi kh�ng văn tự ch�nh là Thánh đ�́. V� sao? Như lời Ph�̣t dạy, t�́t cả �m thanh đ�̀u là kh�ng th�̣t.

�Thưa Nh�n giả! Những g� Đức Như Lai đã nói, t�́t cả là kh�ng th�̣t chăng?

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�Lời dạy của Đức Như Lai kh�ng có thành th�̣t, kh�ng có d�́i trá. V� sao? V� Đức Như Lai kh�ng có hai t�m đ�̉ trụ, đ�́i với pháp hữu vi hay v� vi th� kh�ng có hai ng�n từ đó, cho n�n kh�ng có thành th�̣t, kh�ng có lừa d�́i. Ý hướng của Thi�n tử như th�́ nào? Sự giáo hóa của Đức Như Lai, giả sử đã nói là ch�n th�̣t hay là giả d�́i chăng?

�Thưa Nh�n giả! Kh�ng thành th�̣t, kh�ng d�́i trá. V� sao? V� sự giáo hóa của Đức Như Lai kh�ng có b�́n đại, n�n cũng kh�ng có thành th�̣t.

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�Này Thi�n tử, đúng như th�́! T�́t cả các pháp đ�̀u bi�́n hóa, v�̣n hành tự nhi�n như v�̣y. Sự chứng ng�̣ của Như Lai kh�ng có ch�̃ thành tựu, cũng kh�ng có ch�̃ đ�̉ trụ. V� th�́ cho n�n những pháp Ph�̣t đã tuy�n giảng kh�ng có thành th�̣t, kh�ng có d�́i trá mà quy v�̀ kh�ng hai.

Lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Th�́ nào gọi là Như Lai thuy�́t giảng nghĩa ch�n đ�́?

B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi đáp:

�Nghĩa ch�n đ�́ kh�ng th�̉ giảng nói. V� sao? V� nghĩa lý s�u xa của ch�n đ�́ là kh�ng lời, kh�ng nói và kh�ng th�̉ nắm bắt.

Khi giảng nói v�̀ nghĩa ch�n đ�́ này có năm trăm Tỳ-kheo dứt sạch phi�̀n não, hoàn toàn giác ng�̣. V� s�́ ngàn người xa l�a phi�̀n não, ở nơi các pháp và được mắt pháp trong sạch. M�̣t vạn hai ngàn B�̀-tát chứng đắc pháp nh�̃n V� sở tùng sinh.

Ph�̉m 2: THÁNH Đ�́

Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m hỏi B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi:

�Nghĩa ch�n đ�́ r�́t khó giải th�ch phải kh�ng?

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�Đúng th�́, Thi�n tử! Những người lười bi�́ng, tham ch�́p, đ�́i với nghĩa ch�n đ�́ là r�́t khó hi�̉u.

�Thưa Nh�n giả! Th�́ nào gọi là Tỳ-kheo sáng su�́t ti�́n tới?

Đáp:

�Kh�ng có ch�̃ đoạn di�̣t, cũng kh�ng có ch�̃ trừ bỏ. Kh�ng có tu hành, cũng kh�ng có chứng đắc. Đó là vị Tỳ-kheo phụng hành nghĩa ch�n chánh. V� sao? V� vị Tỳ-kheo �́y tự nghĩ: Đoạn di�̣t là trừ bỏ, n�́u sự tu hành lu�n giữ l�́y chứng đắc, th� đó là tư tưởng mục rã, gọi là t�̣p hợp các hành đ�̣ng đi�n đảo và bu�ng thả. Những người tu hành như th�́ chẳng phải là chánh tinh t�́n.

Lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Th�́ nào gọi là chánh tinh t�́n?

Đáp:

�Hành chánh tinh t�́n kh�ng có ngu�̀n g�́c đ�̉ sánh với các pháp giới, đ�́i với năm đường cũng lại như v�̣y. Gi�́ng như hành chánh tinh t�́n, kh�ng có ngu�̀n g�́c đ�̉ sánh cùng pháp giới, đ�́i với sáu mươi hai tà ki�́n, cũng như pháp của phàm phu, học pháp và kh�ng học pháp của Thanh văn, pháp Duy�n giác, pháp Ph�̣t... cũng b�nh đẳng như pháp Ph�̣t. Pháp sinh tử và pháp N�-hoàn hay ái dục, phi�̀n não, tranh tụng, đi�n đảo cũng là như v�̣y. Vị Tỳ-kheo thực hành hạnh tinh t�́n như v�̣y mới là chánh tinh t�́n.

Lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! V� sao cho các vi�̣c tranh tụng, đi�n đảo, nghĩa của ái dục, phi�̀n não cũng như nhau? Và th�́ nào gọi là vi�̣c thực hành b�nh đẳng như các ph�̀n trong pháp Ph�̣t?

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�V� pháp �́y v�́n kh�ng, v� tướng, v� nguy�̣n. V� sao? V� kh�ng chẳng khác với v� sở hữu bao nhi�u. Này Thi�n tử! Gi�́ng như khoảng b�n trong h�̀ bằng sành và khoảng kh�ng trong v�̣t báu, đ�̀u cùng r�̃ng như nhau, kh�ng khác g� cả, kh�ng th�̉ nói rằng hai. Như th�́, này Thi�n tử! Cái kh�ng của ái dục, cùng với cái kh�ng của tranh tụng, đi�n đảo, l�n đ�́n cái kh�ng của ch� đạo, những pháp �́y đ�̀u kh�ng, kh�ng khác g� cả, kh�ng th�̉ gọi là hai.

Thi�n tử lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Th�́ nào gọi là B�̀-tát tu hành Thánh đ�́?

B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi đáp:

�Giả sử B�̀-tát kh�ng thực hành ch�n đ�́, nguy�n nh�n nào v� Thanh văn thuy�́t pháp? V� sao? V� B�̀-tát thực hành ch�n đ�́, có nhi�̀u ch�̃ phải h�̣ tr�, còn Thanh văn th� kh�ng. B�̀-tát thực hành ch�n đ�́ r�̣ng lớn, khó hạn lượng, còn Thanh văn th� thi�n v�̀ giới hạn trong b�̣ ph�̣n. B�̀-tát thực hành ch�n đ�́ đ�̉ cứu giúp chúng sinh, nhưng B�̀-tát đ�́i với bản t�́ kh�ng có t�m mong c�̀u chứng đắc. B�̀-tát thực hành ch�n đ�́ khéo ứng bi�́n các phương ti�̣n, kh�ng bỏ cửa sinh tử, Ni�́t-bàn. B�̀-tát thực hành ch�n đ�́, xem khắp t�́t cả pháp của chư Ph�̣t gi�́ng như Thi�n tử có m�̣t sĩ phu, lén bỏ Đại sư, giong ru�̉i chạy tr�n đường m�̣t m�nh, kh�ng bè bạn, n�n trong lòng r�́t sợ hãi. Người �́y đi qua con đường hoang vắng kh�ng dám quay trở lại. Thanh văn cũng như v�̣y, trong t�m giữ l�́y ch�̃ hoảng sợ, sợ hãi sinh tử, n�n kh�ng cứu giúp chúng sinh, kh�ng th�̉ đảm nh�̣n n�̉i đ�̉ vượt qua t�́t cả n�̃i lo lắng v�́n có từ trước đ�́n nay, chỉ m�̣t m�nh thực hành ch�n đ�́, kh�ng h�̣ tr� pháp Ph�̣t, xa l�a phương ti�̣n quy�̀n xảo, kh�ng có bạn tr� tu�̣. Kh�ng phải là như v�̣y sao?

Này Thi�n tử! Gi�́ng như nói v�̀ vị Đại sư kia có được nhi�̀u tài lợi, đem v� lượng ch�u ngọc quý giá ban cho những người khách bu�n đ�̉ vượt qua con đường hoang vắng, nhi�̀u hi�̉m nạn. B�̀-tát cũng như v�̣y. Cũng như vị Đại sư thực hành, t�ch tụ v� lượng đạo m�̀u nhi�̣m kh�ng giới hạn, tu t�̣p t�m Từ lớn và t�m thương xót v� cùng. Ch�n đ�́ là Thánh tu�̣ đem lợi �ch cho t�́t cả chúng sinh, với v� s�́ tr� tu�̣ bi�̣n tài làm thỏa mãn cho sự giàu có. Vị Đại sư �́y đi từ cõi Ph�̣t này đ�́n cõi Ph�̣t khác, sáu Ba-la-m�̣t kh�ng cùng, thu giữ vi�̣c thực hành b�́n �n, đ�̉ cứu vớt bao nguy ách, v� xót thương cứu đ�̣ chúng sinh, vào lại sinh tử, khéo dùng phương ti�̣n quy�̀n xảo tu hành Thánh đ�́, hóa đ�̣ người chưa hóa đ�̣, giảng giải cho người chưa được giảng giải, m�̣t m�nh kh�ng bè bạn, đi khắp trong ba cõi, mở bày giáo hóa những ai chưa được nghe giáo pháp, khi�́n họ vào đạo Đại thừa.

Này Thi�n tử! Gi�́ng như bụi b�̉n phủ đ�̀y áo, dùng hoa Tư-di, Hoàng bạch, Tu-mạn mà x�ng ướp nó. Mùi hương chẳng bao l�u tan h�́t. Thanh văn, Duy�n giác thực hành ch�n đ�́ �t ỏi cũng gi�́ng như v�̣y. Họ ở trong di�̣t đ�̣ mà kh�ng tu t�̣p theo sở nguy�̣n, kh�ng đ�́n với giới định tu�̣ của Ph�̣t đ�̉ hi�̉u được Ba-la-m�̣t, kh�ng đ�́n với hướng giải thoát các vi�̣c th�́y bi�́t, cũng kh�ng th�̉ hàng phục được chướng ngại của tham dục, phi�̀n não.

Này Thi�n tử! Gi�́ng như chi�́c áo đẹp mịn màng trị giá g�́p trăm ngàn loại áo đẹp khác, đem các hoa trời, ch�u báu đặc bi�̣t trong trăm ngàn vạn năm ướp nơi chi�́c áo đẹp �́y. Chi�́c áo �́y, hương lu�n tỏa ngào ngạt khắp nơi, chưa từng phai nhạt. Các cõi trời, người đời đ�̀u y�u th�ch. B�̀-tát cũng như v�̣y, từ v� lượng ki�́p thực hành ch�n đ�́, hương pháp kh�ng lu�n đ�̀y đủ, sở nguy�̣n kh�ng nằm trong di�̣t đ�̣, nhưng thường di�̃n xu�́t Ph�̣t đạo V� thượng, dùng hương giới, định, tu�̣, giải thoát, giải thoát tri ki�́n hàng phục chướng ngại của tham dục, phi�̀n não, du hóa từ các cõi trời cho đ�́n nh�n gian. Hàng Trời, R�̀ng, Quỷ, Th�̀n, các A-tu-la, qu�n tử, d�n thường, kh�ng ai là kh�ng k�nh v�ng và mu�́n được gặp B�̀-tát đ�̉ được d�̃n dắt cứu đ�̣.

Thi�n tử lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Ở cõi Ph�̣t Bảo Anh Như Lai Ch� Ch�n, chúng Thanh văn tu t�̣p như th�́ nào?

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�Họ kh�ng ngăn t�m tin tưởng tha thi�́t, kh�ng theo lời dạy nào khác, kh�ng thực hành nơi pháp, kh�ng hủy pháp giới, cũng kh�ng ở nơi tám đẳng mà l�a nơi tám tà, kh�ng Tu-đà-hoàn nhưng đ�̀u vượt qua t�́t cả các nẻo ác sợ hãi. Họ chẳng phải Tư-đà-hàm đ�́n hóa đ�̣ chúng sinh; chẳng phải A-na-hàm, đ�́i với t�́t cả pháp kh�ng có ch�̃ qua lại; chẳng phải A-la-hán mà đ�̀u lãnh thọ lợi �ch cúng dường nơi tam thi�n đại thi�n th�́ giới. Họ kh�ng l�a nơi ái dục, cũng kh�ng dùng ái dục đ�̉ th�́y phi�̀n não �u lo, kh�ng l�a nóng gi�̣n, kh�ng v� s�n h�̣n mà th�́y bu�̀n kh�̉, kh�ng đ�́i với chúng sinh khởi t�m làm hại, cũng kh�ng có ch�̃ ưu s�̀u. Họ kh�ng l�a si m�, kh�ng l�́y ngu si làm ách nạn, di�̣t trừ v� minh tăm t�́i và t�́t cả pháp. Họ kh�ng l�a phi�̀n não, sáng su�́t mạnh mẽ, �n c�̀n, hóa giải t�́t cả ái dục nơi chúng sinh, đạt đ�́n hạnh cao cả, kh�ng từ đ�u sinh đ�̉ đi đ�́n ch�̃ sinh hi�̣n tại, ở nơi các suy nghĩ tưởng nhớ đ�̉ khai hóa chúng sinh. Họ kh�ng t�nh toán v�̀ cái t�i, ta, v�̀ nh�n, v�̀ thọ mạng. Đ�̀u kh�ng có ch�̃ thọ, cũng kh�ng có ch�̃ xả, t�́t cả chỉ v� mục đ�ch b�́ th�, giúp đỡ tạo phước đức cho chúng sinh. Họ kh�ng ý kh�ng ni�̣m, mà tu b�́n Ý chỉ (b�́n Ni�̣m xứ) v�ng giữ b�́n Ý đoạn (b�́n Chánh c�̀n) kh�ng khởi kh�ng di�̣t, thực hành b�́n Th�̀n túc, th�n ý vắng lặng. Họ giữ g�n năm Căn đ�̉ th�́u tri�̣t c�̣i ngu�̀n của t�́t cả chúng sinh. Thực hành năm Lực đ�̉ hàng phục phi�̀n não. Nhớ nghĩ đi�̀u t�m đã ng�̣ đ�̉ hi�̉u rõ tu�̣ b�nh đẳng, trong sạch tu hành đạo giáo, dứt trừ đường tà, chứng được lý đạo, kh�ng đạt đ�́n Ni�́t-bàn, dạo khắp nẻo lặng lẽ mà hành bản t�́. Họ xem xét nơi họ c�̀n xem xét đ�̉ được nh�̣p vào pháp giới, di�̣t trừ v� minh, dứt t�̣n ngu si, phát tri�̉n Thánh tu�̣ Chánh ch�n V� thượng đoạn trừ nơi ph�̉m của ba giải thoát. Đó là dùng dục nhãn th�́y t�́t cả chúng sinh và sự giáo hóa chúng sinh của chư Ph�̣t Th�́ T�n ở khắp các cõi Ph�̣t. Đó là dùng Thi�n nhãn nh�n th�́y chúng sinh đang lưu chuy�̉n, xoay v�̀n nơi năm đường sinh tử, nơi quy tụ sinh s�́ng của những loài nhỏ bé, loài bò bay, máy cựa. Đó là dùng Tu�̣ nhãn xét kỹ bi�́t mọi nhớ nghĩ mong c�̀u nơi t�m của t�́t cả chúng sinh. Đó là dùng Pháp nhãn xét th�́y ba cõi trong ba đời, t�́t cả các loài qu�̀n sinh đã có th�̉ hành đ�̣ng. Đó là dùng Ph�̣t nhãn, th�ng tu�̣ xét xem t�́t cả các pháp, kho tàng pháp tạng s�u xa là nơi Thánh tu�̣ chi�́u soi rực rỡ. Đó là dùng Thi�n nhãn lắng nghe chư Ph�̣t giảng nói kinh pháp từ xa, dùng v� ni�̣m và tu�̣ ni�̣m bi�́t nơi vừa trải qua của v� s�́ ki�́p quá khứ. Dùng th�̀n túc du hóa ở v� lượng các cõi Ph�̣t, khắp cùng t�́t cả cõi. Họ dứt hẳn các phi�̀n não, kh�ng đưa đ�́n sự tu t�̣p giải thoát nào khác mà hi�̣n h�nh th�̉, kh�ng có sắc th�n, có ch�̃ giảng nói nhưng kh�ng di�̃n văn tự, có ch�̃ suy nghĩ nhưng t�m kh�ng suy tưởng, vướng mắc, hi�̣n nơi dung mạo t�́t đẹp oai nghi�m. Họ dùng bi�́t bao tướng thắng di�̣u và đem c�ng đức đó tự trang nghi�m nơi th�n, oai th�̀n tuy�̣t đỉnh, kh�ng ai có th�̉ so sánh, gọi đó là c�ng vun đắp tu t�̣p đem lưu hành ban cho khắp nơi, ca ngợi và phát tri�̉n giáo pháp, th�ng đ�́n ba đời, kh�ng bị ngăn ngại. Họ l�́y tr� tu�̣ ph�́n ch�́n làm hương thơm tự x�ng ướp th�n. Đó là nơi pháp th�́ gian mà kh�ng vướng mắc, kh�ng bị bụi tr�̀n che l�́p, c�́u nhi�̃m. Ng�n từ x�́u ác kh�ng th�̉ làm t�̉n hại người đó. Họ dùng th�̀n th�ng đ�̉ tự hi�̣n bày di�̣u dụng, chuy�n nghe kh�ng chán nhưng tuy�n dương bi�̣n tài như ti�́ng g�̀m của sư tử. Dùng ánh sáng tr� tu�̣ chi�́u soi khắp nơi đ�̉ ch�̃ nào cũng th�́u rõ đó là ánh sáng của b�̣c Thánh. Làm s�́m sét đ�̉ di�̣t trừ những b�́ tắc �̉n s�u của ngu si. Những lời v� t�̣n của Ph�̣t, họ hi�̉u rõ, th�ng su�́t, nắm giữ. Ch�̃ xem xét của Đức Ph�̣t là nơi mà hàng Thanh văn, Duy�n giác kh�ng th�̉ bi�́t. Họ lu�n th�́y tr� giác của chư Ph�̣t s�u r�̣ng như bi�̉n, thi�̀n định, Tam-mu�̣i gi�́ng như núi Tu-di, t�m nhu hòa, nh�̃n nhục gi�́ng như đ�́t, sức dũng mãnh hàng phục các ma và quy�́n thu�̣c của chúng, cùng ch�́ ngự các ngoại đạo. An vui tự tại như Đ�́ Th�ch, v� như Phạm thi�n, do t�m đã đạt đ�́n ch�̃ kh�ng th�̉ t�nh đ�́m được, có mu�́n so sánh cũng khó có th�̉ sánh bằng. Cũng như hư kh�ng kh�ng th�̉ v� dụ, v� kh�ng có ch�̃ nào mà kh�ng vào được.

Này Thi�n tử! Mu�́n bi�́t sự sinh khởi ở cõi nước của Như Lai Bảo Anh và sự hu�n t�̣p c�ng đức của hàng Thanh văn, th� phải vượt hơn ở đ�y, như những đi�̀u ta đã ca ngợi là kh�ng th�̉ t�nh k�̉.

Khi B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi giảng nói những lời này, có năm trăm Tỳ-kheo, năm trăm Tỳ-kheo-ni, năm trăm Ưu-bà-tắc, năm trăm Ưu-bà-di, năm ngàn Thi�n tử chưa đắc đạo, nhưng li�̀n phát t�m, cùng bạch Đức Th�́ T�n:

�Chúng con nguy�̣n sinh vào cõi của Đức Ph�̣t Bảo Anh và được làm Thanh văn.

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�Này các T�̣c tánh tử! Kh�ng n�n trong t�m v�̀ Thanh văn mà nguy�̣n sinh vào cõi Ph�̣t kia. Các vị phải phát t�m đạo r�̣ng lớn mới có th�̉ đ�́n cõi Ph�̣t đó được.

Khi �́y mọi người đ�̀u v�ng lời nh�̣n lãnh và đ�̀u phát t�m c�̀u đạt đạo Chánh ch�n V� thượng. Đức Ph�̣t thọ ký cho họ sẽ sinh vào cõi Ph�̣t Bảo Anh.

Ph�̉m 3: GIẢI LU�̣T

Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m lại hỏi Đại sĩ Văn-thù-sư-lợi:

�Th�́ nào gọi là lu�̣t của Thanh văn? Th�́ nào gọi là lu�̣t của B�̀-tát?

Đại sĩ Văn-thù đáp:

�Người lãnh thọ giáo pháp nhưng lại sợ khó khăn, nhàm chán hoạn nạn kh�̉ đau trong ba cõi. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

H�̣ tr� trọn vẹn nơi v� lượng sinh tử, đem lại an lành cho t�́t cả chúng sinh và mu�n loài v�̣t khác, mở l�́i chỉ đường trong ba cõi, quy�́t phá tan những lưới nghi ngờ nhưng vướng mắc vào vọng tưởng của chúng sinh. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Chán ghét sự t�ch đức, do đó bỏ b�, d�̃ dãi kh�ng chịu c�̀u ti�́n. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

T�ch cực thực hành các c�ng đức kh�ng bi�́t chán đủ, v� sự lợi �ch cho chúng sinh mà cứu giúp họ. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Di�̣t trừ t�́t cả tham dục, phi�̀n não mà ch�nh họ đã chán ghét. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Khắc phục sự vướng mắc vào tham ái, phi�̀n não của t�́t cả chúng sinh. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Kh�ng th�́y ch�̃ của t�m nhớ nghĩ và hành đ�̣ng nơi các cõi trời n�n ch� nguy�̣n kh�ng đ�̀ng. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Tự th�́y cõi nước Ph�̣t trong tam thi�n đại thi�n th�́ giới là g�́c r�̃ đ�̉ cho t�m quay v�̀. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Chỉ có th�̉ soát xét hành vi của t�m m�nh, đó là lu�̣t của Thanh văn.

Th�́y khắp cùng t�m ni�̣m của chúng sinh có trong mười phương chư Ph�̣t. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Chỉ chi�́u rọi và hướng v�̀ ch� tánh của ch�nh m�nh. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Chi�́u sáng t�m ni�̣m, hành vi của t�́t cả chúng sinh, cho đ�́n loài c�n trùng nhỏ nh�t. Suy nghĩ ch�̃ ở của ba cõi đ�̀u có ngọn ngành.

Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Khó mà th�u giữ t�́t cả chúng ma. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Giáo hóa, hàng phục các ma và quy�́n thu�̣c của chúng trong tam thi�n đại thi�n th�́ giới. Di�̣t trừ hành đ�̣ng của các ma và khi�́n cho chúng có th�̉ thọ tr� chánh pháp. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Như các đ�̀ v�̣t bằng gạch đá, n�́u bị đ�̣p vụn nát th� kh�ng th�̉ hàn gắn lại như cũ. Người có ch� nhỏ, �t phước đức, chu�̣ng di�̣t đ�̣ như th�́, kh�ng ti�́n đ�́n con đường ch�n chánh. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Gi�́ng như đ�̀ v�̣t bằng vàng, tuy là bị phá nát nhưng cu�́i cùng kh�ng bỏ đi, v� nó có th�̉ hợp lại đ�̉ làm đ�̀ v�̣t quý báu khác. Đại sĩ hi�̣n ra sự di�̣t đ�̣ của Pháp th�n tr� tu�̣ s�u xa nhưng v�̃n t�̀n tại, kh�ng hư rã, kh�ng tăng, kh�ng giảm, v�̃n ti�́p tục hi�̉n hi�̣n nơi ba cõi. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Như lửa lớn, có th�̉ thi�u đ�́t c�y cỏ, núi rừng, nhưng lửa �́y chẳng đ�́t cháy được loài c�̀m thú chạy nhanh, tr�́n m�́t. Ch� nhỏ như v�̣y, sợ khó kh�̉ nơi ba cõi, n�n l�̃n tr�́n nơi N�-hoàn. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Th�ch ở ch�́n sinh tử, m�̣t m�nh đi trong ba cõi, ý kh�ng h�̀ khi�́p nhược. T�m vui vẻ ưa th�ch, có ni�̀m vui nơi đạo pháp, khuy�́n hóa chúng sinh cũng như dạo chơi trong khu vườn đẹp, có hoa trái sum su�, có nhi�̀u ch�̃ vui vẻ. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Kh�ng th�̉ đoạn trừ nạn n�́i k�́t các chướng ngại có nơi ch�́n. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Di�̣t trừ t�́t cả tai họa của phi�̀n não đ�̉ kh�ng còn g� cả. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

Nói tóm gọn là có giới hạn, tự trói bu�̣c th�n đ�̉ đức có giới hạn, th�́y được sự thành tựu giới, định, tu�̣, giải thoát, nhưng sự th�́y bi�́t kh�ng th�̉ thành tựu đạo lớn v� bi�n. Đó là lu�̣t của Thanh văn.

Sự ti�́p nh�̣n s�u xa, ch� như hư kh�ng, c�ng hu�n v� lượng. Sự ph�̉m b�nh v�̀ giới, định, tu�̣, giải thoát tri ki�́n kh�ng th�̉ ghi chép h�́t. Đó là lu�̣t của B�̀-tát.

B�́y giờ, Đức Th�́ T�n ca ngợi B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi:

�Lành thay! Lành thay! B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi đã khéo giảng nói pháp này. V�̀ lu�̣t của các B�̀-tát, này Văn-thù hãy lắng nghe! Ta sẽ d�̃n dụ, giải th�ch trở lại, làm cho nghĩa đó trở v�̀ đúng với sự r�́t ráo r�̣ng lớn. V� như có hai người: M�̣t người ca ngợi nước có ở trong d�́u ch�n bò, m�̣t người đứng l�n ca ngợi c�ng dụng của nước chứa trong bi�̉n lớn. Ý �ng th�́ nào? Người ca ngợi nước ở d�́u ch�n bò có th�̉ đúng mãi kh�ng?

�Bạch Th�́ T�n! Nước ở nơi d�́u ch�n bò r�́t là �t, �t đ�́n n�̃i kh�ng đủ đ�̉ ca ngợi.

�Này Văn-thù-sư-lợi! Hãy lắng nghe! Lu�̣t của Thanh văn, oai lực của nó cũng lại như th�́. Cũng như nước ở d�́u ch�n bò kh�ng đủ đ�̉ ca ngợi. Còn người đứng l�n ca ngợi bi�̉n lớn th� như th�́ nào?

�Bạch Đ�́ng Thi�n Trung Thi�n! R�́t nhi�̀u, r�́t nhi�̀u! V� bi�̉n lớn m�nh m�ng đó kh�ng có bờ b�́n, khó có th�̉ đo lường được mức đ�̣ r�̣ng s�u của nó.

Ph�̣t nói:

�Này Văn-thù-sư-lợi! N�n thực hành lu�̣t của B�̀-tát như đã th�́y. Cũng gi�́ng như s�ng, bi�̉n lớn, kh�ng th�̉ bi�́t h�́t hạn lượng.

Khi Đức Ph�̣t n�u dạy những lời này, có hai vạn hai ngàn người đạt đ�́n pháp Nh�̃n v� sinh. Họ đ�̀ng thanh ca ngợi:

�Đ�́ng Th�́ T�n của chúng con! Th�́ T�n đã d�̃n đường mở l�́i phát khởi cho v� s�́ chúng sinh. Chúng con sẽ học nơi lu�̣t của B�̀-tát �́y.

Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m lại hỏi B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi:

�Học lu�̣t như th�́ nào? Là tu theo lu�̣t của Thanh văn, Duy�n giác hay lu�̣t của B�̀-tát?

B�̀-tát Văn-thù đáp:

�Ý của Thi�n tử nghĩ sao? Bi�̉n lớn kia nh�̣n nước nào và bỏ nước nào?

�Thưa Nh�n giả! Bi�̉n lớn đó kh�ng có thứ nước nào mà kh�ng nh�̣n.

�Đúng th�́, này Thi�n tử! Lu�̣t của B�̀-tát gi�́ng như bi�̉n lớn, nh�̣n cả bùn nhơ. Các lu�̣t ở mười phương đ�̀u quy tụ nơi đ�y. Thanh văn, Duy�n giác và t�́t cả chúng sinh được khai hóa, thực hành lu�̣t ph�̉ bi�́n khắp nơi.

Lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Những đi�̀u Đại sĩ nói v�̀ lu�̣t, phải hi�̉u như th�́ nào?

Đáp:

�Những đi�̀u ta nói v�̀ lu�̣t là sự mở bày, chỉ dạy, giáo hóa v�̀ phi�̀n não, v�̀ tham ái, cho n�n gọi là lu�̣t. Hi�̉u rõ nơi tham dục cũng gọi là lu�̣t.

Thi�n tử lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Sao gọi là mở bày, chỉ dạy v�̀ tham ái, v�̀ phi�̀n não? Sao gọi là hi�̉u rõ nơi tham dục?

Đáp:

�Những suy tư, t�nh toán v�̀ bản ngã, đ�́i với những g� đã th�́y kh�ng bỏ đi�n đảo, kh�ng bỏ ngu�̀n g�́c ngu si, tăm t�́i, thực hành hai vi�̣c phát tri�̉n phi�̀n não, ph�n bi�̣t như th�́, gọi là hi�̉u rõ tham dục. N�́u người tu hành, tư tưởng kh�ng tham, tùy thu�̣n theo con đường trong sạch, kh�ng t�nh toán m�nh ta, kh�ng ở nơi tà ki�́n, xả bỏ đi�n đảo, trừ di�̣t v� minh, ngu si m� mu�̣i, kh�ng thực hành hai vi�̣c phi�̀n não, kh�ng tăng trưởng cũng kh�ng tranh loạn. Đã kh�ng tranh loạn th� r�́t ráo an vui mãi mãi. Đó gọi là lu�̣t mở bày chỉ dạy v�̀ phi�̀n não. Như Thi�n tử kia, có th�̀y ảo thu�̣t sáng su�́t, có th�̉ bi�́t rõ các loại đ�̣c trùng, �ng ta có th�̉ dùng chú thu�̣t trừ bỏ sự đ�̣c hại �́y. Người học cũng như v�̣y. Giả sử có th�̉ ph�n bi�̣t v�̀ g�́c ngọn của phi�̀n não là kh�ng có căn nguy�n, th� có th�̉ ti�u di�̣t phi�̀n não tham ái.

Thi�n tử lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Sao gọi là lu�̣t mở bày chỉ dạy v�̀ g�́c ngọn của phi�̀n não?

Đáp:

�Đ�́i với các ý tưởng và sự nhớ nghĩ v�̀ những g� đã thực hành, từ đ�̀u đ�́n cu�́i, n�́u kh�ng có ý tưởng nhớ nghĩ, th� kh�ng có tranh tụng nhi�̀u. Đã kh�ng tranh tụng nhi�̀u th� kh�ng có ch�̃ đ�̉ vướng mắc. Đã kh�ng có ch�̃ vướng mắc th� kh�ng có ch�̃ đ�̉ dựa. Đã kh�ng có ch�̃ đ�̉ dựa, th� kh�ng có ch�̃ đ�̉ trụ. Đã kh�ng có ch�̃ đ�̉ trụ th� kh�ng có phi�̀n não. Đã kh�ng có phi�̀n não th� thực hi�̣n r�́t ráo như pháp đã dạy đ�̉ được đ�̣ thoát. Đ�́y gọi là lu�̣t.

Thi�n tử! Giả sử dùng tr� tu�̣ cao s�u của b�̣c Hi�̀n thánh đ�̉ hi�̉u rõ ngu�̀n g�́c của tham ái, phi�̀n não, v�́n là hư giả, tr�́ng r�̃ng, kh�ng có thực, kh�ng có chủ t�̉ thường hằng, cũng kh�ng thu�̣c vào đ�u, kh�ng từ đ�u đ�́n, kh�ng từ đ�u đi, kh�ng có nơi ch�́n, cũng kh�ng có phương hướng, kh�ng ở trong, kh�ng ở ngoài, cũng kh�ng ở hai b�n, cũng kh�ng t�ch tụ, kh�ng sắc, kh�ng tượng, kh�ng có h�nh dáng. Đó là hi�̉u rõ v�̀ ngu�̀n g�́c của phi�̀n não, tham ái.

Thi�n tử lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Sao gọi là phi�̀n não mà mong được đ�̣ thoát?

Nó là th�̣t hay là giả?

Đáp:

�Gi�́ng như có người nằm m�̣ng, th�́y bị rắn đ�̣c cắn đau kh�ng chịu n�̉i. Người �́y v�̣i t�m thu�́c trừ nọc đ�̣c, ch�́t đ�̣c �́y được giải và h�́t hẳn đau đớn. Đ�́i với vi�̣c đó Thi�n tử nghĩ th�́ nào? Người đó xét lại vi�̣c bị rắn đ�̣c cắn là vi�̣c có th�̣t kh�ng?

�Thưa, là hư giả, kh�ng th�̉ gọi là th�̣t.

�Giả sử người đó cho là hư giả, nhưng do đ�u bị đ�̣c mà mong t�m thu�́c trừ đ�̣c? Do m�̣ng và hư giả kh�ng th�̣t n�n vi�̣c bị nọc đ�̣c cũng kh�ng th�̣t. Do đó mu�́n trừ ch�́t đ�̣c �́y cũng v�̣y th�i, có đ�u mà trừ.

B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi dạy:

�Các b�̣c Thanh văn đ�̀u hi�̉u rõ kh�ng, n�n mở bày chỉ dạy v�̀ t�́t cả những tham ái, phi�̀n não cũng lại như v�̣y. Như Thi�n tử hỏi sao gọi là khai hóa phi�̀n não tham ái? Nó là th�̣t hay là giả? Như mu�́n hi�̉u rõ nghĩa này, thử xét th�n ta, n�́u cho là kh�ng có th�n, th� phi�̀n não, tham ái th�̣t cũng kh�ng có cũng lại như v�̣y. Giả sử th�n ta là th�̣t có, th� phi�̀n não, tham ái cũng sẽ t�̀n tại. Sở dĩ phi�̀n não kh�ng th�̣t là phi�̀n não, v� th�n ta kh�ng th�̣t có th�n. Do đó n�n kh�ng th�̉ mở bày chỉ dạy được phi�̀n não. V� sao? V� t�́t cả các pháp đ�̀u kh�ng sinh, vắng lặng, n�n các pháp an nhi�n kh�ng th�̉ lãnh giữ. Các pháp lặng lẽ tự nhi�n kh�ng có nẻo quay v�̀. Các pháp đ�̀u t�̣n cùng, kh�ng t�ch tụ. Các pháp v� t�̣n n�n kh�ng có ch�̃ sinh. Các pháp kh�ng sinh n�n kh�ng có ch�̃ thành. Các pháp kh�ng thành v� kh�ng được tạo ra. Các pháp kh�ng được tạo ra v� kh�ng có ch�̃ làm. Các pháp v� vi v� kh�ng có ngã. Các pháp v� ngã v� kh�ng có chủ t�̉. Các pháp kh�ng có chủ t�̉ th� như hư kh�ng. Các pháp kh�ng đ�́n th� kh�ng có ch�̃ vướng mắc. Các pháp kh�ng đi từ đó n�n kh�ng có ch�̃ trụ. Các pháp kh�ng trụ n�n kh�ng có ch�̃ thọ lãnh. Các pháp kh�ng thọ lãnh n�n kh�ng có ch�̃ vướng mắc.

Th�́ n�n, này Thi�n tử! Cu�́i cùng sự c�̀u mong giáo hóa trở thành pháp lu�̣t và cũng kh�ng có ch�̃ đ�̉ giáo hóa.

Ph�̉m 4: ĐẠO M�N

Thi�n tử Tịch Thu�̣n Lu�̣t �m lại hỏi:

�T�́t cả các pháp, l�́y pháp nào làm cửa đứng đ�̀u?

Đáp:

�Kh�ng tùy thu�̣n theo sự nhớ nghĩ, l�́y đó làm cửa đ�̀u ti�n. Nhớ nghĩ đúng theo nghĩa trọn vẹn của dòng sinh tử là Ni�́t-bàn. Kh�ng sáng su�́t tu hành ti�́n tới là cửa chướng ngại. Thực hành tinh t�́n là cửa đạo ph�̉m. Thực hành mà còn nghi ngờ là cửa phi�̀n não. Chuy�n tu giải thoát là cửa kh�ng chướng ngại. Suy nghĩ nhớ tưởng còn vướng mắc là cửa phi�̀n não. Kh�ng có ch�̃ tưởng nhớ, kh�ng có ch�̃ hư giả n�n kh�ng có cửa tham ái. Loạn đ�̣ng nghĩ nhi�̀u là các cửa của mơ tưởng kh�ng th�̣t. Tu hành lặng lẽ tự nhi�n là cửa an nhi�n. Sáu mươi hai tà ki�́n là cửa ki�u mạn. Tu ở nơi kh�ng là cửa kh�ng tự cao tự đại. Theo và g�̀n gũi bạn x�́u là cửa t�̣i ác. Theo và g�̀n gũi bạn lành là cửa pháp thi�̣n. Các vi�̣c tà ki�́n là cửa hoạn nạn kh�̉ đau. Nghĩa chánh ki�́n là cửa an �̉n. Sự tham lam, bỏn sẻn là cửa b�̀n cùng. Nghĩa b�́ th� là cửa nhi�̀u giàu sang. Người hủy phạm giới pháp li�̀n trở v�̀ cửa của con đường ác. Người v�ng theo vi�̣c tu t�̣p giới c�́m, t�́t cả sẽ trở v�̀ cửa phát sinh đi�̀u thi�̣n. Người ưa tranh ch�́p, ki�̣n tụng là trái m�́t cửa pháp. N�́u người nh�̃n nhục sẽ được trở v�̀ nơi cửa đặc bi�̣t t�́t đẹp di�̣u kỳ. Người lười bi�́ng là cửa t�m nhơ b�̉n. Hướng d�̃n tu hành tinh t�́n là cửa trong sạch. S�́ng bu�ng thả là cửa t�m loạn. Các vi�̣c đ�̀u m�̣t lòng là cửa định ý. Hành theo tr� ác là m� hoặc ngu t�́i, như cánh cửa của tr�u, d�. Người tr� tu�̣ tu ba mươi bảy ph�̉m, là cửa nơi đạo pháp căn bản của sư tử. Người tu hành đ�̀y đủ t�́t cả t�m Từ là cửa kh�ng có t�̉n hại. Người tu hành có t�m xót thương là cửa của ý ch� hòa nhã. Tánh nhu hòa, kh�ng dua nịnh là cửa dạy bảo. Vui vẻ làm vi�̣c thi�̣n là cửa pháp vui. Người tu hành giúp đỡ kh�ng ph�n bi�̣t ch�̃ th�n th�ch là cửa kh�ng tăng giảm. Thực hành b�́n Ý chỉ (b�́n Ni�̣m xứ), kh�ng m�́t đức đã có ở đời trước là cửa các phước thi�̣n. Người tu b�́n Ý đoạn (b�́n Chánh c�̀n) là thu�̣n theo cửa b�nh đẳng. Người có b�́n Th�̀n túc là cửa th�n t�m nhẹ nhàng. Người tu hành năm Căn, d�́c lòng tin giáo nghĩa là cửa đ�̀u ti�n. Người thực hành năm Lực, kh�ng bị phi�̀n não và các ái dục làm khi�́m khuy�́t là cửa kh�ng nhi�̃m �. Người thực hành bảy Giác ý, đ�̀u đã hi�̉u rõ v�̀ b�nh đẳng là cửa tr� tu�̣. Người thực hành tám Chánh đạo, ch�́m dứt t�́t cả pháp tà, vượt qua cửa m� hoặc.

Lại nữa, này Thi�n tử! T�nh theo các B�̀-tát, pháp Ph�̣t là cửa đ�̀u ti�n, bảo v�̣ t�́t cả các pháp, cho n�n là cửa pháp tự tại. Khéo bi�́n hóa các phương ti�̣n, hi�̉u rõ mọi nơi là cửa kh�ng xứ sở. Tr� Ba-la-m�̣t kh�ng cùng, th�́u bi�́t t�́t cả những nhớ nghĩ trong t�m của chúng sinh đ�̉ tùy thu�̣n là cửa vượt qua bờ giải thoát. Sáu đ�̣ Ba-la-m�̣t v� cùng, thu giữ được sáu ham mu�́n, khi�́n kh�ng còn có ch�̃ nơi là cửa Đại thừa. Xem xét mong c�̀u đ�̀u kh�ng, th�́y ba cõi như sự bi�́n hóa, trước sau như gi�́c m�̣ng, đó là cửa tr� tu�̣ sáng su�́t. T�́t cả các pháp v�́n đ�̀u kh�ng, đạt pháp Nh�̃n v� sinh th� th�́u su�́t tự nhi�n, kh�ng nơi nào là kh�ng th�ng tu�̣, nhưng tu�̣ giác �́y kh�ng nương vào sự th�ng tu�̣ của người khác.

Thi�n tử lại hỏi:

�Thưa Đại sĩ Văn-thù-sư-lợi! Th�́ nào gọi là cửa pháp giới?

Đáp:

�Cửa pháp giới gọi là �Ph�̉ m�n� (còn gọi là ph�̉ pháp � tức trong m�̣t m�n mà g�̀m th�u cả pháp giới).

�Thưa Nh�n giả! Cửa pháp giới l�́y g� làm cõi?

Đáp:

�Là cõi của t�́t cả chúng sinh, n�n gọi là pháp giới.

�Thưa Nh�n giả! Pháp giới �́y có th�̉ ph�n chia giới hạn kh�ng?

Lại đáp:

�Thi�n tử xem cõi hư kh�ng có th�̉ ph�n chia giới hạn được chăng?

�Thưa Nh�n giả, kh�ng th�̉ v�̣y.

�Này Thi�n tử! Cũng như hư kh�ng, kh�ng có ph�n chia bờ b�́n.

Pháp giới cũng như v�̣y, kh�ng th�̉ ph�n chia bờ b�́n.

Thi�n tử lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Có th�̉ nào ph�n bi�̣t được nơi ch�́n của pháp giới chăng?

Đáp:

�Pháp giới �́y, kh�ng th�̉ ph�n bi�̣t được.

�Thưa Nh�n giả! Nguy�n nh�n nào giúp giảng giải v�̀ các pháp, đ�̉ có th�̉ hi�̉u rõ ràng như ch�̃ bi�̣n tài này?

B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi đáp:

�Ý Thi�n tử th�́ nào? Do ti�́ng gọi mà phát ra �m thanh th� làm sao giảng nói được pháp?

�Thưa Nh�n giả! �m vang �́y kh�ng th�̉ giảng rõ các pháp. V� nó là do các duy�n hợp thành mới phát ra ti�́ng.

�Đúng th�́, thưa Thi�n tử! B�̀-tát đ�̀u nh�n nơi các duy�n cho n�n mới có ch�̃ giảng nói.

�Thưa Nh�n giả! V�̣y th� trụ nơi nào mới có ch�̃ giảng nói?

Đáp:

�Đức Như Lai phải hóa ra ch�̃ trụ đ�̉ có ch�̃ giảng nói. Ch�̃ trụ của ta là ch�̃ giảng nói này đ�y.

Lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Sự giáo hóa của Như Lai là pháp kh�ng có ch�̃ trụ, sao lại có ch�̃ giảng nói?

�Như Đức Như Lai phải hóa ra nơi kh�ng có ch�̃ trụ, n�n có ch�̃ giảng nói. Ta cũng đã tuy�n dương, giáo hóa như v�̣y.

�Giả sử B�̀-tát Văn-thù đ�́i với t�́t cả các pháp, l�̣p ra kh�ng có ch�̃ đ�̉ trụ mà lại có ch�̃ giảng nói, th� Nh�n giả phải đi đ�́n ch�̃ nào, đ�̉ thành tựu đạo Chánh ch�n V� thượng, làm đ�́ng Chánh giác cao t�̣t?

�Ta trụ nơi năm nghịch, cho đ�́n khi thành tựu đạo Chánh ch�n V� thượng.

�Thưa Nh�n giả! Như v�̣y người tạo năm nghịch đó trụ nơi nào?

Đáp:

�Người tạo năm nghịch đó kh�ng có căn bản, n�n cũng kh�ng có ch�̃ trụ.

Lại hỏi:

�Đức Như Lai nói, tạo t�̣i năm nghịch kh�ng tránh khỏi địa ngục V� gián, kh�ng l�a được ch�́n địa ngục phải kh�ng?

Đáp:

�Đúng như th�́, này Thi�n tử! Đúng như lời Ph�̣t dạy. Người tạo t�̣i năm nghịch, sẽ bị đọa vào địa ngục. Nhưng n�́u B�̀-tát trụ nơi năm nghịch này sẽ mau thành tựu đạo Chánh ch�n V� thượng. V�̣y th�́ nào gọi là năm nghịch?

�Giả sử B�̀-tát h�́t lòng �n c�̀n, phát t�m đại đạo, bỏ t�m Ti�̉u thừa, kh�ng rơi vào quả vị Thanh văn, Duy�n giác. Đó là nghịch thứ nh�́t.

Phát t�m r�̣ng lớn, ban cho t�́t cả những g� m�nh có được kh�ng chút luy�́n ti�́c, kh�ng hòa hợp cùng với t�m bỏn sẻn nhỏ nhen. Đó là nghịch thứ hai.

Phát t�m Từ lớn đ�́i với t�́t cả chúng sinh là ta sẽ cứu đ�̣ họ, đ�̉ họ kh�ng ở trong sự bi�́ng tr�̃. Đó là nghịch thứ ba.

Th�́y t�́t cả pháp kh�ng từ đ�u sinh, ngay nơi �́y li�̀n đạt được pháp nh�̃n V� sở tùng sinh, cũng kh�ng cùng ở với sáu mươi hai nghi hoặc tà ki�́n hợp lại. Đó là nghịch thứ tư.

Ch�̃ n�n th�́y bi�́t, ch�̃ n�n đoạn trừ, ch�̃ n�n tuy�n nói, ch�̃ n�n thành tựu giác ng�̣ c�̀n phải phát t�m hi�̉u rõ những th�́y bi�́t đó đ�̉ kh�ng nơi nào mà kh�ng th�ng đạt, nhưng kh�ng ch�̃ nào trụ được. Kh�ng vướng mắc nơi ba cõi, thành tựu Nh�́t thi�́t tr�. Đó là nghịch thứ năm.

�Này Thi�n tử! B�̀-tát đã trụ nơi năm nghịch này r�̀i khi �́y mới chóng thành tựu đạo quả Chánh ch�n V� thượng, làm b�̣c Chánh giác cao t�̣t hơn h�́t.

Lại hỏi:

�Thưa Nh�n giả! Như ch�̃ đã nói, sao gọi là nghịch mà kh�ng thành nghịch, thu�̣n lại kh�ng là thu�̣n?

Đáp:

�Như vàng ròng và ngọc như ý, tuy bị rơi vào ch�̃ nhơ b�̉n nhưng có th�̉ hợp chung lại được kh�ng?

�Thưa kh�ng hợp được. V� sao? V� v�̣t �́y có bản ch�́t ri�ng của nó, kh�ng th�̉ giả hợp lại được.

B�̀-tát Văn-thù-sư-lợi dạy:

�Này Thi�n tử! T�m người v�́n sáng, n�n dù bu�ng thả nơi nhơ u�́ th� v�̃n kh�ng bị tỳ v�́t. Gi�́ng như ánh sáng kh�ng cùng với bóng t�́i hòa hợp, cũng như hoa sen kh�ng bị bùn làm hoen �́. V� như hư kh�ng, kh�ng th�̉ làm c�́u b�̉n được. Mu�́n thực hành, học pháp phát t�m của B�̀-tát th� trụ nơi các nghịch mà kh�ng dao đ�̣ng. Mở bày chỉ dạy các đi�̀u nghịch th� gọi là thu�̣n theo. T�m �́y v�́n sáng n�n kh�ng cùng với nhơ b�̉n hòa hợp. V� sao? Giả sử có hợp lại th� kh�ng th�̉ kh�ng thành ri�ng bi�̣t. Nước và đ�́t bùn còn kh�ng hợp được, hu�́ng chi là t�m v�́n trong sạch. V� h�nh và hữu h�nh hợp được nhau sao?

KINH VĂN-THÙ-SƯ-LỢI TỊNH LU�̣T

�

TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

Uploaded on 2021-10-07

�