Ś 0226
KINH BT-NH BA LA MẬT SAO
Hn dịch: Ph Tần, Thin Trc Sa mn m-Ma-Ty v Trc-Phật-Niệm
Việt dịch: Thch nữ Tm Thường
(Ni viện Diệu Quang - Nha Trang)
Mục Lục
Quyển Thứ Nhất
Phẩm thứ nhất: ẠO HẠNH
Phẩm thứ hai: Hỏi về ại Bt-nh Ba la mật.
Quyển Thứ Hai
Phẩm thứ ba: Cng đức
Quyển Thứ Ba
Phẩm thứ tư: Thiện quyền
Phẩm thứ năm: ịa ngục
Phẩm thứ su: Thanh tịnh
Quyển Thứ Tư
Phẩm thứ bảy: Bổn v
Phẩm thứ tm: A Duy Việt Tr
Phẩm thứ chn: Hằng-Gi-iều Ưu-b-di
Quyển Thứ Năm
Phẩm thứ mười: Thủ khng
Phẩm thứ mười một: Viễn ly
Phẩm thứ mười hai: Thiện tri thức
Phẩm thứ mười ba: Thch ề Hon Nhơn
KINH BT-NH BA LA MẬT SAO
Hn dịch: Ph Tần, Thin Trc Sa mn m-Ma-Ty v Trc-Phật-Niệm
Việt dịch: Thch nữ Tm Thường
(Ni viện Diệu Quang - Nha Trang)
Quyển thứ nhất
Phẩm thứ nhất: ẠO HẠNH
Nghe như vầy:
Một thời Phật ngự trong ni Kỳ X Quật, tại La Duyệt Kỳ cng với chng Tỳ kheo một ngn hai trăm năm mươi vị đều l bậc A-la-hn, cc lậu đ sạch, đ dứt sanh tử, việc lm v lời ni như nhau, đạt đến tm giải thot v tuệ giải thot. Cc bậc Thnh ny đ r tất cả, cc ngi đều l những bậc Thượng sĩ, việc đng lm đ lm xong, đ vứt bỏ gnh nặng, đ tự tại khng cn cc nghiệp. Tm tr của cc ngi đ giải thot, ngoại trừ hiền giả A-Nan.
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- Hm nay thầy c vui lng thuyết Tr độ cho cc Bồ tt khng? Cc vị ấy sẽ học theo đ m được thnh tựu.
Ngi X Lợi Phất suy nghĩ: Hm nay thầy Tu-Bồ ề sẽ v cc Bồ tt thuyết tr độ, đ l do tự lực thầy thuyết hay l nương vo oai thần của Phật để thuyết?.
Ngi Tu-Bồ-ề biết được nghĩ của ngi X Lợi Phất nn thưa:
- Những lời thuyết về php đ đạt được của đệ tử Phật l đều nhờ vo oai thần của Phật. V sao? - V php của Phật thuyết ra v những g học được trong đ đều c chỗ chứng đắc. Do biết như vậy nn biết c chỗ thnh tựu. ối với cc php như Phật đ dạy, tuần tự dạy lại cho nhau c thể thnh tựu, v php đ khng khc với php của Như Lai đ thuyết. Nếu vị no c nhơn duyn muốn học php ny, trong php đ quyết định khng sai lầm.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thế tn! Thế tn dạy con thuyết Tr độ cho cc Bồ tt, cc Bồ tt sẽ nhờ đ m thnh Bồ tt. Như vậy ci tn Bồ tt c ra l từ nơi php no m c? Con cũng chẳng thấy c php Bồ tt v tn của php đ, cũng khng thấy Bồ tt, cũng khng đắc Bồ tt, cũng khng thấy Tr độ, cũng khng đắc Tr độ. Cũng khng thấy Bồ tt, cũng khng đắc Bồ tt, cũng khng thấy Tr độ, cũng khng đắc Tr độ, th chỗ no c Bồ tt để v họ thuyết Tr độ?
Khi Tu-Bồ-ề thưa như vậy, Bồ tt nghe việc đ trong tm khng giải đi, khng khiếp sợ, khng e ngại, khng chướng nạn, khng sợ hi, nn ại Bồ tt thch ứng với Tr độ. ại Bồ tt nn học Tr độ như vậy, nn nghĩ trụ vo Tr độ như vậy. tức l học Tr độ.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- ại Bồ tt thực hnh Tr độ nn học như vầy: Học rằng: trong tm mnh đừng nghĩ mnh l Bồ tt. V sao? - V tm khng tm th tm đ tịnh.
X Lợi Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Thế no l tm c tm, tm khng tm?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Tm cũng khng c, cũng khng khng, cũng khng thể đắc, cũng khng thể biết n ở chỗ no.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Những tm như thế no l cũng khng c tm, cũng khng khng tm; cũng khng thể đắc; cũng khng thể biết ở chỗ no?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Do đối đi nn c tm, nhưng tm đ l khng tm. Tm như vậy cũng khng ai biết, cũng khng ai tạo ra. Do vậy cũng khng c c tm, cũng khng khng khng tm.
X-Lợi-Phất thưa:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu-Bồ-ề l người được Phật nu ln, người đng được nu ln đ khng c vọng kiến về khng thn, l người thuyết về khng thn huệ đệ nhất. Nhờ đ ại Bồ tt đạt được danh hiệu Bất thối, quyết định khng cn mất Tr độ. ại Bồ tt cần nn trụ trong đ. Muốn học đạo Thanh văn th nn nghe Tr độ, học tập, thọ tr, thủ hộ Tr độ. Muốn học đạo Bch Chi Phật nn nghe Tr độ, học tập, thọ tr, thủ hộ Tr độ. Muốn học đạo Bồ tt nn nghe Tr độ, học tập,thọ tr, thủ hộ Tr độ. V sao? - V php Tr độ rất su xa rộng lớn, l chỗ ại Bồ tt phải học tập.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Con suy nghĩ kỹ, tm của Bồ tt khng thể đắc, cũng khng thể biết ở chỗ no, cũng khng thể thấy để c thể đắc. Cũng khng thể ni chỗ no l chỗ ại Bồ tt tu Tr độ, cũng thể ni danh tự của Bồ tt. N l chỗ khng c chỗ, danh tự đ khng nằm ở đu cả.
Tu-Bồ-ề thưa như vậy xong, Bồ tt nghe việc đ tm khng giải đi, khng khiếp sợ, khng chướng nạn để thch ứng với Bất thối nn sợ hi khng cn nữa. An trụ vo chỗ ấy th liễu tri hết nn khng cn trở lại nữa.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- ại Bồ tt thực hnh tr độ khng nn trụ vo sắc, khng nn trụ vo thọ, tưởng, hnh, thức; khng nn trụ vo trong đ. Trụ sắc tưởng l thực hnh thọ tưởng, hnh thức tưởng. Trụ thức l thực hnh hnh thức. Khng nn thực hnh hnh thức. Giả sử trụ trong đ l khng vng theo lời dạy của Tr độ, khng thch ứng với Nhứt thiết tr. V chấp thủ sắc nn khng nn chấp thủ sắc. V khng chấp thủ sắc l khng chấp thủ thọ, tưởng, hnh, thức. Người khng chấp thủ sắc l phi sắc; khng chấp thủ thọ, tưởng, hnh, thức l phi thức, khng chấp thủ Tr độ. l ại Bồ tt thực hnh Tr độ. Người khng chấp thủ danh tự tam muội l chỗ thm nhập rộng lớn, khng chấp thủ Thanh văn, Bch Chi Phật, cho đến Nhứt thiết tr cũng khng chấp thủ. V sao? - V khng nn pht sanh tưởng. Ai pht sanh tưởng th cũng như những kẻ ngoại đạo tầm thường nhưng c đức tin nơi Nhứt thiết tr. Tuy c khc với ngoại đạo nhưng chưa được giải thot, v tuy khng chấp thủ sắc th cũng chấp thủ thọ, tưởng, hnh, thức. V khng chấp thủ th cũng khng hiểu, chưa thnh tựu cũng khng thấy tuệ; cũng khng thấy tuệ trong sắc, ngoi sắc; khng thấy tuệ khc với sắc; khng thấy tuệ trong thọ, tưởng, hnh, thức. Cũng khng thấy tuệ ngoi thức; cũng khng thấy tuệ trong ngoi thức. Cũng khng thấy tuệ khc thức, chỉ nhờ đức tin m được giải thot. Muốn biết việc của Nhứt thiết tr để tự hạn chế đối với php đ l đắc giải thot, bởi v người đ đ đắc php, ngay nơi php cũng v sở đắc, cũng chưa được giải thot; người đ khng dựa vo Niết-bn để cống cao. l ại Bồ tt tu Tr độ. V sao? V khng chấp thủ sắc, khng chấp thủ thọ, tưởng, hnh, thức; cũng khng bt Niết-bn giữa đường, đạt được mười lực, bốn v sở y, mười tm php bất cộng, nn gọi l ại Bồ tt tu Tr độ.
Lại nữa, knh bạch Thin Trung Thin! ại Bồ tt nhập hạnh Tr độ nn thấy thế ny: Tr độ ny ở chỗ no? Php ở chỗ no? Hon ton khng thể biết, khng thể đắc nơi chốn, th đ l Tr độ, nn nghĩ như vậy. ại Bồ tt nghe như vậy khng giải đi, khiếp sợ, e ngại, chướng nạn, th nn biết rằng Bồ tt ny đ trụ bất ly Tr độ.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- ại Bồ tt do nguyn nhn g bất ly Tr độ? Ly sắc tự thể của sắc; ly thọ, tưởng, hnh, thức tự thể của thọ, tưởng, hnh, thức ; Tr độ tự thể của Tr độ?
Tu-Bồ-ề thưa :
- Ly sắc tự thể của sắc; ly thọ, tưởng, hnh, thức tự thể của thức; ly Tr độ tự thể của Tr độ. Tự thể của Tr độ l ly tướng, nn tự thể của tướng l ly tướng tự thể tướng. Tự thể tướng l ly tướng.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Học như vậy l học Nhứt thiết tr phải khng?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Học như vậy l nhập vo Nhứt thiết tr. V sao? - V cc php l v sở nhập. ại Bồ tt thực hnh như vậy liền đạt đến Nhứt thiết tr. y l hạng ại Bồ tt tu Tr độ gieo giống Nhứt thiết tr.
Lại nữa, X-Lợi-Phất! ại Bồ tt tinh tấn pht biểu : Ta muốn học tập. V như hnh sắc l hnh tưởng, hnh sắc tưởng l hnh tưởng, hnh sắc sanh l hnh tưởng, hnh sắc hoại l hnh tưởng, hnh sắc diệt l hnh tưởng, hng sắc khng l hnh tưởng. Giả như từ ng hnh nn c được l hnh tưởng. Diệt thọ, tưởng, hnh, thức l hnh tưởng, hnh thức hoại l hnh tưởng, hnh thức diệt l hnh tưởng, hnh thức khng l hnh tưởng, từ ng hnh nn c được l hnh tưởng. ại Bồ tt hnh tr ngược lại hnh tưởng của hnh l người thủ hộ hnh tr Tr độ v khng hnh Tr độ. Ngược lại, nếu hnh tr hnh tưởng l ại Bồ tt khng hnh tr Tr độ.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- ại Bồ tt nn thực hnh Tr độ như thế no? Khng hnh sắc hnh, khng hnh sắc tưởng, khng hnh sắc sanh, khng hnh sắc hoại, khng hnh sắc diệt, khng hnh sắc khng, khng hnh thọ, tưởng, hnh, thức; khng hnh thức sanh, khng hnh thức hoại, khng hnh thức diệt, khng hnh thức khng l hnh Tr độ. Cũng khng thấy cũng khng hnh. Cũng khng thấy hnh khng hnh. Cũng khng thấy, cũng khng bất hnh, cũng khng v hnh. Như vậy l khng thấy. V sao? - V tất cả php khng từ đu đến, cũng khng nương chỗ no thọ tr. ại Bồ tt khng chấp trước vo cc php danh hiệu. Tam muội đ khng c bến bờ, khng c ranh giới nn nhập vo được tất cả, l chỗ cc La-hn, Bch Chi Phật khng thể biết. ại Bồ tt theo tam muội ny mau đắc V thượng chnh đẳng chnh gic, đạt đến quả vị Phật.
Khi Tu-Bồ-ề nương oai thần của Phật pht biểu điều ny, cc ại Bồ tt đều được thọ k. Qu khứ trước kia, khi Như Lai tự mnh đạt đến V thượng chnh đẳng chnh gic, cho đến thnh Phật đều theo Tam muội ny nhưng cũng khng thấy Tam muội, cũng khng ni ta biết Tam muội, cũng khng nghĩ ta hon tất Tam muội, cũng khng tưởng ta ngồi vo Tam muội, cũng khng ni ta hon tất Tam muội. Người theo php như vậy hon ton khng c lỗi.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Chỗ no l chỗ ại Bồ tt thực hnh theo Tam muội ny? Khi Như Lai ở trước Phật qu khứ được thọ k thnh Phật, Ngi c thấy được chỗ của Tam muội ny khng?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Khng thể thấy được. Thiện nam tử! Ngay nơi Tam muội ny ti cũng khng biết, khng hiểu, khng r. V sao? - V khng biết, khng r th cũng khng trả lời được. Cũng khng c nhị muội, cũng khng c danh tự.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay! Như ta đ dạy Tu-Bồ-ề, ại Bồ tt khng nhn huệ lm như vậy l học tập theo Tr độ. ại Bồ tt ny l người học Tr độ.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! ại Bồ tt học như vậy l học Tr độ?
Phật dạy X-Lợi-Phất:
- l ại Bồ tt học Tr độ.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Học như vậy l học php g?
Phật dạy:
- ại Bồ tt học như vậy l học php v học. V sao? - V php đ khng c chỗ chứng đắc, chớ m lầm như ci học của trẻ con.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Knh bạch Thế tn! Vậy ai lngười c thể chứng đắc php ấy?
Phật dạy X-Lợi-Phất:
- Khng ai đắc, đ l đắc.
Phật dạy:
- Khng ai đắc php, chớ m lầm như ci học của trẻ con, nghĩa l c chữ nhưng khng thể biết được. Muốn thm nhập vo php lại bị chướng ngại cả hai bn. Khng hiểu biết php v khng thấy php. Php nếu c php, do c liền đắc sắc.Thế nn php khng thể biết, đ l biết. Cũng khng biết, cũng khng thấy, m lầm như trẻ con, nghĩa l c thn cũng khng hiểu, khng tin. Do khng hiểu biết nn ni l trẻ con.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Knh bạch Thế tn! ại Bồ tt học như vậy l khng học Nhứt thiết tr?
Phật dạy:
- ại Bồ tt học như vậy l khng học Nhứt thiết tr. ại Bồ tt khng học như vậy l học Nhứt thiết tr để thnh Nhứt thiết tr.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Nếu c người bảo rằng: Thật giả dối thay l học Phật sẽ được lm Phật. Khi c người hỏi như vậy th nn trả lời họ như thế no?
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- Ta sẽ hỏi, ty ng trả lời.
Thế no, Tu-Bồ-ề! Huyễn cng với sắc c khc nhau chăng? Huyễn cng thọ, tưởng, hnh, thức c khc nhau chăng?
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Khng khc, knh bạch Thin Trung Thin. Huyễn với sắc khng khc. Sắc l huyễn, huyễn l sắc. Huyễn cng thọ, tưởng, hnh, thức khng khc.
Phật dạy:
- Thế no, Tu-Bồ-ề! Những điều ta hỏi khng đng với php. Từ ngũ ấm m c danh tự Bồ tt phải khng?
Tu-Bồ-ề thưa:
- ng như vậy. Knh bạch Thin Trung Thin. ại Bồ tt muốn học lm Phật l phải học huyễn ny. V sao? - V người tạo ra huyễn thọ tr sắc ấm như huyễn. Khng c sắc, su trần, năm ấm đều như huyễn. Thọ, tưởng, hnh, thức đều khng. Khng c nghiệp, chỉ c danh từ su trần, năm ấm m thi.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch đức Thế tn! ại Bồ tt tn học no nghe những lời ny khng sợ hi ?
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- Giả sử ại Bồ tt tn học nương theo thầy xấu th sợ hi, cn nương theo thầy tốt th khng sợ hi.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Thế no l thầy xấu của ại Bồ tt? Lm sao để biết được?
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- L người khng tn trọng Tr độ. Dạy người xả bỏ, xa la tm Bồ tt. Trở lại dạy người pht khởi tưởng học những kinh tạp nhạp, với t tm ưa thch học theo kinh tạp nhạp. Dạy cc kinh ni về cc việc của Thanh văn hoặc Bch Chi Phật, dạy đọc tụng theo tất cả những kinh đ để ni về việc của ma, cha ma, lm cho bại hoại tm Bồ tt. Thuyết cho người nghe về khổ nhọc của sanh tử, ni rằng quả vị Bồ tt khng thể chứng đắc, th gọi đ l thầy xấu của ại Bồ tt.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Vậy thế no l thầy tốt của ại Bồ tt? V sẽ do đu để biết?
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- L người tn trọng Tr độ, lun lun chỉ dạy cho người học tập để thnh tựu. Dạy về lời ni v việc lm của ma để biết r ma, để xa la ma. Thế nn ại Bồ tt với đại thệ nguyện hướng đến đại thừa, th đ l thầy tốt của ại Bồ tt.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin trung thin! Bồ tt do nguyn nhn g gọi l Bồ tt?
Phật dạy:
- ối với cc kinh điển đ học, người ny hiểu r tất cả, nhưng khng đắm trước nơi cc php, cho nn gọi l Bồ tt.
Tu-Bồ-ề lại bạch Phật:
- Hiểu r tất cả cc kinh php nn c tn l Bồ tt. Cn v sao gọi l ại Bồ tt?
Phật dạy:
- ại l tất cả nhơn gian thin thượng đều rất tn knh. Do vậy nn gọi l ại Bồ tt.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Con cũng ưa thch nghe v lẽ g gọi l ại Bồ tt?
Phật dạy:
- Thầy thch nghe, ta sẽ giảng cho thầy. ại Bồ tt l tự mnh thấy r tất cả, biết r tất cả mọi người trong thế gian. Biết r tất cả về tuổi thọ của họ, biết r tất cả về việc chặt đứt mọi rng buộc, dnh mắc v c thể ty theo chỗ ưa thch của họ m thuyết php cho họ nghe. V vậy nn gọi l ại Bồ tt.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! ại Bồ tt để được tn ại Bồ tt, giả sử tm Bồ tt khng c tm no bằng với tm ấy, khng c người no c thể đạt được tm ấy. L chỗ m cc La-hn v Bch Chi Phật cũng khng snh kịp. Tm khng dnh mắc tm. V sao? - V đ l tm của Nhứt thiết tr. V ngoi ra khng c g khc. Do tm khng dnh mắc nn gọi l ại Bồ tt.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Donguyn nhn g tm Bồ tt khng dnh mắc?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Tm khng suy nghĩ nn khng dnh mắc.
Vn Nậu Văn Ni Phất bạch Phật:
- Knh bạch Thế tn! Do nguyn nhn g ại Bồ tt được gọi l ại Bồ tt ? Thế no l ại Bồ tt v đại thệ nguyện? Ma Ha diễn l chnh định của ại thừa, Tam bạt đế l đẳng trụ?
Phật dạy:
- Bồ tt ny tức l ại Bồ tt.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- ại thệ nguyện, do nguyn nhn g Bồ tt pht đại thệ nguyện?
Phật dạy:
- V ại Bồ tt nghĩ : ta sẽ độ v lượng v số người, lm cho tất cả đều được Bt Niết-bn, lm cho Bt Niết-bn như vậy m khng c php Bt Niết-bn. V sao? - Tu-Bồ-ề! V như c một huyễn sư ở một nơi rộng ri, ha lm ra nhiều người ở đầy trong một thnh, v chặt đầu của tất cả số người được ha ra ở trong thnh đ. Tu-Bồ-ề! thầy nghĩ thế no? Trong thnh đ c người no bị giết chết khng?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Knh bạch Thế tn! Trong đ khng c người no bị giết chết.
Phật dạy:
- ng như vậy. Tu-Bồ-ề! ộ v lượng v số người lm cho Bt Niết-bn nhưng khng c người no Bt Niết-bn. Người no nghe như vậy khng sợ, nn biết đ l ại Bồ tt, tức l đại thệ nguyện.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Như bản thn con, từ khi theo Phật được nghe v nghĩ về những việc đ, như vậy th khng phải l đại thệ nguyện. V sao? - V khng c người trở thnh Nhứt thiết tr, khng c người cng dường, khng c người trở thnh, th người no sẽ lm đại thệ nguyện?
Knh bạch Thin Trung Thin! Sắc khng dnh, khng buộc, khng mở.
Knh bạch Thin Trung Thin! Thọ, tưởng, hnh, thức khng dnh, khng buộc, khng mở.
Phần Mạn Ni Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Sắc khng dnh, khng buộc, khng mở. Thọ, tưởng, hnh, thức khng dnh, khng buộc, khng mở nn c sắc khng dnh, khng buộc, khng mở. C thọ, tướng, hnh, thức khng dnh,khng buộc, khng mở.
Tu-Bồ-ề! Sắc ở chỗ no khng dnh, khng buộc, khng mở? Thọ, tưởng, hnh, thức ở chỗ no khng dnh, khng buộc, khng mở?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Sắc như huyễn khng dnh, khng buộc, khng mở. Thọ, tưởng, hnh, thức như huyễn khng dnh, khng buộc, khng mở. Khng c ranh giới khng dnh, khng buộc, khng mở. Khng thấy chnh xc khng dnh, khng buộc, khng mở. Khng c chỗ pht sanh khng dnh, khng buộc, khng mở. l đại Bồ tt, l đại thệ nguyện.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Do nguyn nhn g ại Bồ tt l ại Bồ tt hướng đến đại thừa? Chỗ no l đại thừa? Chỗ no trụ vo đại thừa v đại thừa trụ vo chỗ no? Sẽ từ nơi chỗ no lập nn đại thừa?
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- ại thừa, đại thừa l khng c giới hạn, khng thể đạt được ranh giới th từ chỗ no để đạt đến đại thừa? - ại thừa l từ ba ci m ra, từ trong Nhứt thiết tr lập nn. ối với đại thừa khng lập, cũng khng khng lập. V sao? - Lập v khng lập, l v ngay nơi php m khng biết php th php no sẽ lập?
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- ại thừa, đại thừa l vượt ln trn thin thượng, thin hạ v thế gian. ại thừa đồng như hư khng, giống như hư khng, bao trm v lượng vo số người nn gọi l đại thừa. Cũng khng thấy khi ại Bồ tt đến, cũng khng thấy khi ại Bồ tt đi, cũng khng thấy chỗ của ại Bồ tt ở. ối với đại thừa, knh bạch Thin Trung Thin! Khng thể đạt được nguồn gốc của đại thừa, cũng khng biết chỗ đại thừa sẽ đến, cũng khng biết trung gian, chỉ ngay nơi ba ci thấy tn đại thừa.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay Tu-Bồ-ề! Thế nn ại Bồ tt l đại thừa.
Phần Mạn Ni Phất bạch Phật:
- Phật dạy thuyết Tr độ, tn giả Tu-Bồ-ề lại thuyết đại thừa.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Con thuyết Tr độ khng c lỗi.
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- Tr độ m thầy thuyết, thch ứng hon ton, trong đ khng c một cht lỗi lầm no.
- Lại nữa, knh bạch Thin Trung Thin! Cũng khng thấy được nguồn gốc của Bồ tt, cũng khng biết được chỗ Bồ tt sẽ đến, cũng khng thấy được trung gian của Bồ tt. Sắc khng c bến bờ, Bồ tt cũng khng c bến bờ. Sắc v Bồ tt khng thể đạt được, khng thể biết v cũng khng thể đắc.
Knh bạch Thin Trung Thin! Như vậy ại Bồ tt cũng khng thể biết, cũng khng thể đắc, th sẽ lấy Tr độ no để thuyết cho ại Bồ tt? Cũng khng đắc Bồ tt, cũng khng thấy Bồ tt th sẽ dng php no để thuyết Tr độ? Bồ tt dựa vo tướng danh tự no để gọi l Bồ tt?
Thế no, knh bạch Thin Trung Thin! Chữ ng, chỗ no gọi l ng?
Knh bạch Thin Trung Thin! Ng đ cũng diệt. l tự thể của php. Chỗ no l sắc? iều cốt yếu l khng diệt. Chỗ no sắc như vậy th thọ, tưởng, hnh, thức cũng như vậy. Thức khng ranh giới, Bồ tt cũng khng ranh giới. Hon ton khng biết chỗ ở của Bồ tt, cũng khng thấy Bồ tt.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tất cả ại Bồ tt hon ton khng c chỗ ở, cũng khng thể đắc, th chỗ no l chỗ của ại Bồ tt để thuyết Tr độ cho họ? ối với Bồ tt hon ton khng thể thấy được, cũng khng biết chỗ ở th sẽ từ php no để thuyết Tr độ? ại Bồ tt m cho rằng c danh tự, đ l danh tự tưởng.
Ng, knh bạch Thin Trung Thin! Ng đ cũng diệt, l tự thể của php. Thức ở chỗ no cốt yếu khng diệt? Thức ở chỗ no đối với tự thể của php khng diệt? Khng diệt l chẳng phải php tạo ra, cũng khng khng khng diệt. V sao khng diệt? Như Tr độ đ thuyết, khng tạo ra ci diệt khc th sẽ từ nơi php no đưa đến? Bồ tt thực hnh hạnh ny, nghe việc đ khng khủng khiếp, khng lo sợ, l người hnh Tr độ.
Tr độ, knh bạch Thin Trung Thin! Lc suy nghĩ chn chắn như vậy th khng nhập vo sắc, lấy g đắc sắc? Khng c chỗ sanh ra l phi sắc. Giả sử phi sắc l khng sắc cũng khng sanh ra th trong đ khng c chỗ no để được danh tự? Sắc ny l php lm ra số. Bấy giờ ại Bồ tt v thực hnh Tr độ sẽ thấy php thm nhập vo tư duy. Bấy giờ cũng khng nhập vo thọ, tưởng, hnh, thức. V sao? - V thức khng c chỗ sanh ra l phi thức. Giả sử phi thức l khng c thức, cũng khng c chỗ sanh ra, từ đ khng c chỗ để được danh tự, thức ny l php lm ra số.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Php thầy thuyết khng c chỗ sanh. Giả sử Bồ tt cũng khng c chỗ sanh, th Bồ tt dựa vo những g m sing năng thực hnh đạo Bồ tt? Giả sử nhờ vo tất cả mọi người, th ai l người nhận chịu sự khổ nhọc ny?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Ti cũng khng bảo Bồ tt nhận chịu hạnh khổ nhọc ny. Bồ tt nhẫn nhục thực hnh khổ hạnh l con đường của Bồ tt. Khng nn nghĩ: ta nhẫn nhục chịu đựng hạnh khổ nhọc. V sao? - V tm Bồ tt khng nghĩ như vậy mới c thể lm cội gốc cho v lượng v số người, lm cho đều được an ổn. Nghĩ đến họ như nghĩ đến mẹ, nghĩ đến họ như nghĩ đến cha, đến con, đến bản thn mnh. ại Bồ tt nn giữ tm mnh lun nghĩ như vậy đối với tất cả, chẳng thấy Bồ tt, cũng chẳng biết ở chỗ no. ối với php trong - ngoi nn nghĩ như vậy, nn thực hnh như vậy. Người lm như vậy l nhẫn nhục thực hnh khổ hạnh.
X-Lợi-Phất! Giả sử khng thấy sanh ra Bồ tt, v Bồ tt l v sanh.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Giả sử Bồ tt khng sanh th Nhứt thiết tr cũng khng sanh?
Tu-Bồ-ề bảo X-Lợi-Phất:
- Nhứt thiết tr cũng khng sanh.
X-Lợi-Phất bảo Tu-Bồ-ề:
- Nhứt thiết tr khng sanh th phm phu cũng khng sanh.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Phm phu cũng khng sanh.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Bồ tt khng sanh th php Bồ tt cũng khng sanh. Nhứt thiết tr khng sanh th php Nhứt thiết tr cũng khng sanh. Phm phu khng sanh th php phm phu cũng khng sanh. Vậy Bồ tt khng từ đu sanh ra để đạt đến Nhứt thiết tr.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Php khng từ đu sanh ra để nhập vo. Cũng chẳng phải khng khng c php từ chỗ no sanh ra để đạt được.
X-Lợi-Phất lại hỏi:
- Ci sanh sanh ra đ mới c thể đạt được php phải khng?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Php khng từ đu sanh ra để được sanh. Php khng c chỗ sanh đ l đạt được.
X-Lợi-Phất lại hỏi:
- Do sanh sanh ra l từ chỗ khng sanh sanh ra.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Khng chỗ sanh, thch nghe về khng chỗ sanh.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Khng ưa nghe sanh, chnh đ l ưa nghe.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Khng sanh ra nghe chnh đ l nghe.
X-Lợi-Phất bảo:
- Do nghe, đ l nhờ lời ni.
Tu-Bồ-ề thưa với X-Lợi-Phất:
- Khng khng lời ni, đ l lời ni. Khng ni, khng thch nghe, đ l ni, đ l thch nghe.
X-Lợi-Phất bảo:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu-Bồ-ề đ thuyết những điều tn qu trong gio php. V sao? - V tn giả Tu-Bồ-ề y theo cu hỏi, ngi giải đp tất cả.
Tu-Bồ-ề thưa:
- ệ tử Phật thuyết php đều như vậy. Ty theo chỗ người ta hỏi m giải đp. V sao? - V theo php l như vậy, nn cũng khng biết chỗ sanh ra.
X-Lợi-Phất bảo:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu-Bồ-ề, từ Tr độ no ại Bồ tt vượt qua?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Từ Tr độ lc thuyết php ny, ai đọc tụng ại Bồ tt sẽ biết được đức tin của người đ khng cn nghi ngờ. C người tin theo, php ny khng tăng. Khng c người tin theo, php ny cũng khng giảm.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- C người theo, php ny cũng khng tăng. Khng c người theo, php ny cũng khng giảm. Dạy tất cả mọi người theo php ny v theo php ny khng mất tất cả người, v lm cho tất cả được đắc ại Bồ tt. V sao? - V tất cả mọi người đều học php. Tục lệ của php ny l như vậy.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Lnh thay! Lnh thay! X-Lợi-Phất đ hiểu php một cch đng đắn!
X-Lợi-Phất bảo:
- Khng c g lạ. V sao? - Người tự nhin sẽ nghĩ biết khng chnh xc về người, sẽ nghĩ biết khng chnh xc, thn người kh biết r sẽ nghĩ biết r.
X-Lợi-Phất! Php của ại Bồ tt nn thủ hộ như vậy, nn tu hnh như vậy.
Phẩm thứ hai: Hỏi về ại Bt-nh Ba la mật.
Bấy giờ Thch ề Hon Nhơn cng với bốn vạn chư Thin đồng đến nhm họp. Tứ thin vương cng với hai vạn chư Thin đồng đến nhm họp. Phạm Ca Di Thin cng với một vạn chư Thin đồng đến nhm họp. Thủ Hội Thin cng năm nghn chư Thin đồng đến nhm họp. Cc chư Thin c phước đức ở đời trước được sức oai thần của Phật, nn nh sng của họ chiếu sng rực rỡ, lm cho nh sng của chư Thin khc khng hiện ra được.
Thch ề Hon Nhơn bạch với ngi Tu-Bồ-ề:
- C v số ngn vạn chư Thin trong đại hội ny muốn được nghe ngi thuyết Tr độ. Thế no l ại Bồ tt trụ trong Tr độ?
Tu-Bồ-ề bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Cu Dực! V số ngn vạn chư Thin ưa thch được nghe Tr độ. Ta sẽ nương oai thần của Phật rộng thuyết Tr độ cho tất cả chư Thin. Chư Thin no chưa pht tm Bồ đề th nay nn pht. Người đ đắc Tu-đ-hon th khng trở lại đắc Bồ tt. V sao? - V đ đng bt đường sanh tử. V như những hạng người ny cầu Bồ tt đạo th ta cũng sẽ khuyến trợ lm cho cng đức của họ khng bị chấm dứt, lm cho họ nhận được phần cao qu nhất trong php đ.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu-Bồ-ề, thầy khuyến trợ chư Thin ưa thch việc học đến như vậy.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thế tn! Con phải đền ơn, khng thể khng đền ơn.V sao? - Thuở qu khứ Như Lai c dạy tất cả đệ tử v cc Bồ tt thuyết Tr độ. Bấy giờ Như Lai cũng ở trong php học đ, v trong php học đ Như Lai tự mnh đạt thnh Phật đạo.
Knh bạch Thin Trung Thin! V lẽ đ nn con phải đền ơn, nn nay con xin thuyết lại Tr độ. Bồ tt cũng sẽ nhận lại php của Bồ tt. Con cũng sẽ khuyến trợ họ ưa thch ại Bồ tt để mau được thnh Phật.
Tu-Bồ-ề bảo với Cu Dực:
- Ti sẽ hỏi, ng hy lắng nghe cu hỏi: ại Bồ tt tu Tr độ như thế no ? ại Bồ tt lấy khng trụ để trụ Tr độ. ại Bồ tt với đại thệ nguyện hướng đến đại thừa khng trụ vo trong sắc no cả. Khng trụ vo sắc, thọ tưởng, hnh, thức no cả. Khng trụ vo trong Tu-đ-hon no cả. Khng trụ vo trong Tư-đ-hm no cả. Khng trụ vo trong A-na-hm no cả. Khng trụ vo trong A-la-hn no cả. Khng trụ vo trong Bch Chi Phật no cả. Khng trụ vo trong Phật no cả. C sắc nhưng khng trụ vo trong sắc no cả. C thọ, tưởng,hnh, thức nhưng khng trụ vo trong thọ, tưởng, hnh, thức no cả. C Tu-đ-hon nhưng khng trụ trong Tu-đ-hon no cả. C Tư-đ-hm, khng trụ Tư-đ-hm no cả. C A-na-hm, khng trụ trong A-na-hm no cả. C a-la-hn, Bch Chi Phật, Phật nhưng khng trụ trong A-la-hn, Bch Chi Phật, Phật no cả. Khng trụ vo trong sắc thường, v thường no cả. Khng trụ vo trong thọ, tưởng, hnh, thức thường, v thường no cả. Khng trụ vo trong sắc lạc, sắc khổ no cả. Khng trụ vo trong thọ, tưởng, hnh, thức lạc khổ no cả. Khng trụ vo trong sắc khng bất khng no cả. Khng trụ vo trong thọ, tưởng, hnh, thức khng bất khng no cả. Khng trụ vo trong sắc ng sở, phi ng sở no cả. Khng trụ vo trong thọ, tưởng, hnh, thức ng phi ng sở no cả.
Thnh tựu trọn vẹn Tu-đ-hon đạo, cũng khng trụ vo trong đ. Thnh tựu xong Tu-đ-hon đạo cũng khng trụ vo trong đ. V sao? - Tu-đ-hon cn bảy lần sanh bảy lần tử liền vượt qua nn khng trụ vo trong Tu-đ-hon đạo no cả.
Thnh tựu trọn vẹn Tư-đ-hm đạo, cũng khng trụ vo trong đ. Thnh tựu xong Tư-đ-hm đạo cũng khng trụ vo trong đ. V sao? - V Tư-đ-hm cn một lần sanh một lần tử liền vượt qua, thế nn khng trụ vo trong Tư-đ-hm đạo no cả.
Thnh tựu trọn vẹn A-na-hm đạo cũng khng trụ vo trong đ. Tnnh tựu xong A-na-hm đạo liền ở trn trời Bt Niết-bn. Thế nn khng trụ vo trong A-na-hm đạo no cả.
Thnh tựu trọn vẹn A-la-hn đạo cũng khng trụ vo trong đ. V sao? - Thnh tựu xong A-la-hn đạo liền dứt hết tất cả. Ngay nơi đ khng cn c Bt Niết-bn no để Bt Niết-bn. Thế nn khng trụ vo trong A-la-hn đạo no cả.
Thnh tựu trọn vẹn Bch Chi Phật đạo cũng khng trụ vo trong đ. Thnh tựu xong Bch Chi Phật đạo, vượt qua Thanh văn, khng tiến đến Phật đạo m Niết-bn nửa chừng, thế nn khng trụ vo trong Bch Chi Phật đạo no cả m thnh Phật, lm thầy dạy cho v lượng v số người đều Bt Niết-bn. Lm xong cng việc của Phật lm rồi sẽ Bt Niết-bn m khng trụ vo trong đ.
X-Lợi-Phất nghĩ: Vậy th Bồ tt trụ vo chỗ no?.
Tu-Bồ-ề biết nghĩ của X-Lợi-Phất, thưa:
- Thế no, thưa ngi X-Lợi-Phất! Phật trụ ở chỗ no?
X-Lợi-Phất thưa:
- Phật khng trụ chỗ no cả. Tm Như Lai khng trụ vo chỗ no, cũng khng trụ ở chỗ bất động, cũng khng trụ ở chỗ v động.
Tu-Bồ-ề thưa:
- ại Bồ tt nn học như vậy. Học giống như Như Lai. Khng trụ cũng khng bất trụ, cũng khng v trụ. Nn học trụ như vậy.
Chư Thin nghe như vậy đều nghĩ: Cc Duyệt-xoa d lớn hay nhỏ, ni ra điều g chng ta đều c thể hiểu r. Cn những g tn giả Tu-Bồ-ề ni ta hon ton khng thể hiểu.
Tu-Bồ-ề biết nghĩ của chư Thin, liền thưa:
- Lời ni ny kh hiểu, kh hiểu cũng khng thể nghe, cũng khng thể biết.
Trong tm chư Thin, mỗi người lại nghĩ: Lời ni ny phải hiểu, phải hiểu. Nay chỗ hiểu biết của tn giả Tu-Bồ-ề đ thm nhập, thm nhập.
Tu-Bồ-ề biết nghĩ của chư Thin nn ni với chư Thin rằng:
- Muốn đạt được Tu-đ-hon đạo, khi đạt được Tu-đ-hon đạo rồi th khng trụ trong đ mới vượt qua. Muốn đạt được Tư-đ-hm đạo, khi đạt được Tư-đ-hm đạo rồi th khng trụ trong đ mới vượt qua. Muốn đạt được A-na-hm đạo, khi đạt được A-na-hm đạo rồi th khng trụ vo trong đ mơi vượt qua. Muốn đạt được A-la-hn đạo, khi đạt được A-la-hn đạo rồi th khng trụ vo trong đ mới vượt qua. Muốn đạt được Bch Chi Phật đạo, khi đạt được Bch Chi Phật đạo rồi th khng trụ vo trong đ mới vượt qua. Muốn đạt được Phật đạo, khi đạt được Phật đạo rồi th khng trụ vo trong đ mới vượt qua.
Chư Thin nghĩ: Tn giả Tu-Bồ-ề thuyết như vậy th ai l người sẽ nghe, sẽ lnh thọ php ny?.
Tu-Bồ-ề biết nghĩ của chư Thin nn ni với chư Thin:
- Người huyễn sẽ nghe php huyễn của ta, sẽ nhận php huyễn của ta. V sao? - Người theo ta nghe php xong rồi cũng khng chứng đắc.
Chư Thin lại nghĩ: Sao gọi l người huyễn nghe php cng với mọi người giống nhau khng khc?.
Tu-Bồ-ề biết của chư Thin nn ni với chư Thin:
- Huyễn như người, người như huyễn.
Tu-Bồ-ề bảo:
- Ta ni Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật đạo cũng như huyễn. Ngay như Phật đạo ta ni cũng như huyễn.
Chư Thin thưa:
- Cho đến Phật đạo ngi ni cũng như huyễn sao?
Tu-Bồ-ề bảo với chư Thin:
- Cho đến Niết-bn cũng như huyễn.
Chư Thin hỏi Tu-Bồ-ề:
- Cho đến Niết-bn cũng như huyễn l thế no?
Tu-Bồ-ề bảo:
- Ny chư Thin! Giả sử c php sanh ra Niết-bn, php ấy cũng như huyễn. V sao? - Lm cho người huyễn Niết-bn th cũng như khng c.
X-Lợi-Phất, Phần Mạn Ni Phất, Ma Ha Cu Hy La, Ma Ha Ca Chin Din.v.v.... cng thưa Tu-Bồ-ề:
- Tr độ thật rất su xa. Những người no sẽ lnh thọ php ny?
Hiền giả A-Nan cũng hỏi như vậy.
Tu-Bồ-ề thưa với cc Tỳ kheo:
- Bồ tt Bất thối hoặc l người thnh tựu A-la-hn sẽ lnh thọ php ny. Lại c php ny nhưng khng c người thọ tr. V sao? - Tr độ thuyết tướng của n như vậy, trong đ khng sanh ra. V sao? - V trong php đ vốn khng c php, khng c người nghe, khng c người đắc. Php ny xt ra khng c người nghe php, khng c người đắc php, v trong php đ khng c chỗ lnh thọ.
Thch ề Hon Nhơn nghĩ: Tn giả Tu-Bồ-ề đ thuyết php mưa bu. Ta đu khng ha lm hoa để đem dng cng ln tn giả. Thch ề Hon Nhơn liền ha lm hoa dng ln tn giả Tu-Bồ-ề. Tu-Bồ-ề bảo:
- Hoa ny chẳng phải sanh ra trn trời ao Lợi. Ta từng thấy hoa ny từ huyễn ha sanh ra. Thch ề Hon Nhơn đ ha ra v dng ln cng ta l từ cy tm m sanh ra, khng phải từ cy gỗ sanh ra. Hoa ny l từ cy tm sanh ra.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Như tn giả dạy: hoa ny l từ cy tm sanh ra.
Tu-Bồ-ề bảo:
- ng như vậy, Cu Dực!
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Cũng chẳng phải từ cy tm sanh ra.
Tu-Bồ-ề bảo:
- Bởi vậy nn chẳng phải l hoa.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Thưa tn giả Tu-Bồ-ề! Tr tuệ ngi đạt được thật l su xa. Những lời ngi thuyết khng thm khng bớt, thuyết đng như php. Như ngi đ dạy, cc ại Bồ tt nn học như vậy.
Tu-Bồ-ề bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Lời Cu Dực rất đng. l chỗ học của ại Bồ tt. ại Bồ tt nn học như vậy. V khng học Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật đạo l Bồ tt học Nhứt thiết tr. Người học như vậy l học v lượng v số php, khng học về sắc sanh, cũng khng học về thọ, tưởng, hnh, thức sanh. Khng học về sắc thọ, cũng khng học về thọ, tưởng, hnh, thức thọ. Khng học về php lạc thọ tưởng v khi bị mất cũng khng lệ thuộc. Học như vậy l học Nhứt thiết tr, l đồng như Nhứt thiết tr.
X-Lợi-Phất hỏi Tu-Bồ-ề:
- Người học như vậy cũng khng lnh thọ Nhứt thiết tr, cũng khng thất học, v học Nhứt thiết tr l đồng với Nhứt thiết tr.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Học như vậy cũng khng lnh thọ Nhứt thiết tr, cũng khng thất học, đ l học Nhứt thiết tr, l đồng như Nhứt thiết tr.
Thch ề Hon Nhơn hỏi X-Lợi-Phất:
- ại Bồ tt sẽ cầu Tr độ như thế no?
X Lợi Phật thưa:
- Nn hỏi tn giả Tu-Bồ-ề.
Thch ề Hon Nhơn hỏi tn giả Tu-Bồ-ề:
- Sẽ nương vo oai thần n đức g để học?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Chỗ học được đều l nhờ vo oai thần n đức của Phật.
Chc Cu Dực hỏi:
- ại Bồ tt nn cầu Tr độ như thế no? Cũng khng thể từ nơi sắc m tm cầu. Cũng khng thể la sắc để tm. Cũng khng thể từ thọ, tưởng, hnh, thức m tm. Cũng khng thể la thọ, tưởng, hnh, thức để tm. V sao? - Tr độ cũng chẳng phải sắc, cũng chẳng phải la sắc. Tr độ chẳng phải thọ, tưởng, hnh, thức, cũng chẳng la thọ, tưởng, hnh, thức.
Thch ề Hon Nhơn hỏi Tu-Bồ-ề:
- ại Tr độ khng c giới hạn. ại Tr độ khng c bến bờ?
Tu-Bồ-ề bảo Cu Dực:
- ại Tr độ khng c giới hạn. ại Tr độ khng c bến bờ. ại Tr độ khng c ranh giới, hon ton khng thể thấy bến bờ. ại Tr độ hon ton khng c bến bờ. Người khng c giới hạn, Tr độ cũng khng giới hạn.
Cu Dực! Như vậy th sẽ lm sao để cầu Tr độ? ối với php khng c giới hạn, khng c bến bờ, khng c trung gian th cũng khng thể đạt được giới hạn. Tr độ cũng như vậy.
Lại nữa Cu Dực! Php khng giới hạn, khng bến bờ, khng ranh giới, khng c trung gian nn khng ai c thể đắc.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Thế no, thưa tn giả Tu-Bồ-ề! Người khng giới hạn, Tr độ cũng khng giới hạn?
Tu Bồ ề thưa:
- Hon ton khng thể nghĩ bn. Giả sử người nhiều lại cng nhiều thm, cng khng c giới hạn, Tr độ cũng khng c giới hạn.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Do nguyn nhn g người khng giới hạn, Tr ộ cũng khng giới hạn?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Cu Dực! ng thế no? Trong php no ni về người, nguồn gốc của người?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Khng c thuyết ra php no, cũng khng bỏ qua php no. Giả sử c ni ra th đ cũng chỉ l nu ci tn thi.
Tu-Bồ-ề bảo:
- Thch ề Hon Nhơn, ng nghĩ thế no? C thể c người để thấy được người đ khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Khng thể thấy được.
Tu-Bồ-ề bảo:
- Khng c tc giả lm sao c người? Giả sử Như Lai ẳng Chnh Gic tuổi thọ v kiếp số nhiều như ct sng Hằng để ni về việc c người sanh, c người diệt, ng nghĩ thế no?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Cũng khng c người sanh người diệt. V sao? - Bổn nguyn thanh tịnh vậy.
Như vậy, ny Cu Dực! Người khng giới hạn nn niệm về Tr độ như vậy.
H́t quyển thứ nhất
KINH BT-NH BA LA MẬT SAO
Hn dịch: Ph Tần, Thin Trc Sa mn m-Ma-Ty v Trc-Phật-Niệm
Việt dịch: Thch nữ Tm Thường
(Ni viện Diệu Quang - Nha Trang)
Quyển thứ hai
Phẩm thứ ba: Cng đức
Bấy giờ, cc Nhơn Chỉ Thin, cc Phạm Thin, Ba Da Ha ề Thim, Y Sa Thin, Na ề Cn Thin, cng một lc xướng ln ba lần khen ngợi php rằng:
- Php m hiền giả Tu-Bồ-ề thuyết thật su xa. Như Lai từ nơi php ny sanh ra, người no được nghe php ny, thọ tr, đọc tụng, tu hnh, chng con knh xem người đ như đức Như Lai. Chng con cung knh xem người đnhư ại Bồ tt thọ tr Tr độ.
Phật bảo chư Thin:
- ng như vậy! ng như vậy! Xưa ta ở trước đức Phật ề Ha Kiệt La đạt được Tr độ, ta liền được Phật ề Ha Kiệt La thọ k: Sau ny sẽ lm thầy dẫn đường cho mọi người, lm cho tất cả đều đạt được tr tuệ của Phật. V lượng v số kiếp về sau, ngươi sẽ lm Phật hiệu l Thch Ca Văn, tn qu bậc nhất trong hng trời, người. ặt thế gian an ổn trong php v cng sng suốt, nn hiệu l Phật.
Cc chư Thin bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Thật lnh thay! ại Bồ tt thực hnh Tr độ đạt đến Nhứt thiết tr.
Phật ở trong đại hội bảo cc Tỳ kheo, Tỳ kheo ni, Ưu b tắc, Ưu b di:
- Nay lấy bốn chng đệ tử lm chứng v Dục Thin, Phạm Thin, A Pha Hội Thin cng chứng tri.
Phật bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ th thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny d l ma, Thin ma hay phi nhơn cũng quyết định khng thể lm hại được. Cũng khng thể lm cho người ny chết oan được.
Lại nữa, Cu Dực! Chư Thin trn trời ao Lợi, người no thực hnh Phật đạo m chưa được học tập, đọc tụng Tr độ th cc chư Thin ny nn cng nhau đi đến chỗ thiện nam tử, thin nữ nhơn ny. Người học tập, thọ tr Tr độ nếu đi ở chỗ ni rừng vắng vẻ, quyết định khng sợ hi, khiếp đảm.
Tứ Thin vương bạch Phật:
- Chng con cng nhau ủng hộ thiện nam tử, thiện nữ nhơn học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ.
Phạm ma Bt thin v chư Thin ci Phạm đồng bạch Phật:
- Chng con cng nhau ủng hộ Thiện nam tử, thiện nữ nhơn học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Bản thn con ủng hộ Thiện nam tử, thiện nữ nhơn học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ.
Thch ề Hon Nhơn lại bạch Phật:
- Thật kh kịp, knh bạch Thin Trung Thin ! Nếu Thiện nam tử, thiện nữ nhơn c học tập Tr độ th ngay hiện tại liền đắc php. Knh bạch Thin Trung Thin ! Người thọ tr Tr độ l thọ tr tất cả su độ.
Phật dạy:
- ng như vậy. Ny Cu Dực! Người thọ tr Tr độ l thọ tr tất cả su độ. Lại nữa, Cu Dực! Nếu thiện nam tử, thiện nữ nhơn học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ, Cu Dực! Hy lắng nghe, ta ni cng đức người đ đạt được l lời ni đầu, giữa, cuối đều thiện.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Con knh vng theo lời chỉ dạy của Thế tn.
Phật dạy:
- Cu Dực! Người no muốn ph hoại, nhiễu loạn php của ta th người đ lun khởi c , muốn đến để ph hoại nhưng chưa đến được, giữa đường đ bị tiu vong. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny nhờ học tập, thọ tr Tr độ nn người kia mang c đến, lun lun muốn ph hoại, nhiễu loạn nhưng c tự dừng v bị khuất phục, quyết định khng đến được chỗ người kia.
Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no đ thực hnh th thấy được tất cả, nhờ học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ.
Cu Dực! V như c loại thuốc tn l Ma Chi, c con rắn đi b đi kiếm ăn, đang trn đường đi kiếm ăn gặp một con su, rắn muốn ăn con su, con su b đến chỗ thuốc Ma Chi, rắn nghe mi hương của thuốc liền chạy trở lui. V sao? - V năng lực của thuốc lm cho nọc độc của rắn lập tức tiu tan, nọc độc của rắn bị năng lực của thuốc ngăn chận lại.
Như vậy, ny Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ, c người muốn lm hại liền bị tiu vong, v nhờ sức oai thần của Tr độ đẩy lui.
Phật dạy:
- Giả sử c người mưu tnh đi đến chỗ người kia lm hại nhưng khng thnh, v c Tứ Thin vương đồng ủng hộ thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny. Nếu người tư duy thm nhập Tr độ, th việc lm v lời ni tự tại như cam lồ. Ni ra điều g đều được mọi người tn trọng. Khng sn giận, khng cống cao. Tứ Thin vương cng nhau ủng hộ thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny. Người học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ, lời ni khng sai khc. Ni ra lời g như cam lồ. Khng ni lời khinh bạc, khng sn giận, khng cống cao. V sao? - V nhờ học tập Tr độ, khng ưa cống cao, khng ưa nương cậy, khng ưa sn giận. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny tự nghĩ: Nếu c người no đến gy gỗ với ta, ta phải lun xa la, tự hổ thẹn với chnh mnh. Nghĩ: đy l bọn xấu, khng thể gần gũi. Tự nghĩ: Ta tm cầu Phật đạo, khng thể chạy theo những lời sn giận để cho ta mau đạt được tm tốt. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no lm như vậy th thấy được tất cả cng đức ngay hiện tại. Người học tập, đọc tụng, thọ tr Tr độ cũng như vậy.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Thật kh thay, knh bạch Thin Trung Thin ! Người thực hnh Tr độ mới vượt qua được cc sự xấu c để đi ln. Việc lm của người đ tự tại, khng ai bằng.
Phật bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Lại nữa, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ, ngay trong lc bị tai nạn kịch liệt, quyết định khng sợ sệt. Giả sử người đ vo trong qun trận khng bị sng đạn.
Phật dạy:
- Lời ta dạy khng sai, khng khc. Nếu thiện nam tử, thiện nữ nhơn ngay khi niệm tụng Tr độ, giả sử ngay trong lc ấy bị chết, hoặc l ở trong nh oan gia họ muốn lm hại, như lời Phật dạy khng thay đổi. Thiện nam tử, thiện nữ ny quyết định khng ở trong đ bị chết oan. Giả sử ở trong đ c người dng cung tn hoặc binh kh muốn hại người đ, nhưng hon ton khng được. V sao? - V Tr độ l thần ch rất lớn, l thần ch rất tn qu. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn học tập thần ch ny th tự mnh khng nghĩ điều xấu, cũng khng nghĩ đn ci xấu của người khc. Người hon ton khng nghĩ đến điều xấu l người hng trong nhơn loại. Tự mnh đạt đến quả vị Phật, sẽ ủng hộ cho tất cả mọi người. Người học thần ch ny mau được thnh Phật.
Lại nữa, Cu Dực! Nếu người bin chp, học tập, thọ tr kinh Tr độ, th d l người hay phi nhơn cũng khng thể lm hại người đ được, trừ trường hợp người đ c tội nghiệp ở đời trước khng thể trnh khỏi. Hoặc ở chỗ Phật đắc đạo, nếu c người từ một pha no đi vo trong đ th quỷ thần, cầm th muốn đến quấy nhiễu người đ cũng khng thể hại được. V sao? - V chư Phật qu khứ, hiện tại v vị lai đều thnh Phật ở đ. Thế nn khng c sự sợ hi khủng khiếp. Tr độ cũng như vậy, ở chỗ no th chỗ đ được tất cả đều cung knh, đảnh lễ ủng hộ.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Người no bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ phụng thờ, dng hoa hương tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, người no đem x lợi của Như Lai ẳng Chnh Gic dựng thp phụng thờ, quy y đảnh lễ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường...
Phật bảo Cu Dực:
- Phước của người lm như vậy c nhiều khng? Ty ng trả lời. Thế no, Cu Dực? Như Lai Chnh ẳng Gic tự mnh đạt đến Nhứt Thiết Tr, xuất hin thnh Phật l học từ php học no m đắc được V thượng Bồ đề?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Như Lai học từ Tr độ đắc V thượng Bồ đề, thnh bậc Chnh gic.
Phật bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Khng những x lợi của Như Lai từ Nhứt Thiết Tr m ra, m đức Phật Như Lai cũng từ Nhứt Thiết Tr m ra.
Như vậy, Cu Dực! X lợi Nhứt Thiết Tr l từ Tr độ m ra. Như Lai V thượng Chnh ẳng Gic cũng từ Nhứt Thiết Tr m ra. Ta được lm thn Phật sau khi ta Bt Niết-bn. X lợi cũng được cng dường. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no bin chp Tr độ, học tập, thọtr, tự mnh phụng thờ lm lễ, dng hoa hương tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, tức l cng dường Nhứt Thiết Tr rồi.
Lại nữa, Cu Dực! Người no bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, tuy khng đọc tụng, chỉ cng dường lm lễ, thiện nam tử thiện nữ nhơn ny cng đức đạt được từ nơi đ khng thể so snh. V sao? - V đ cng dường Nhứt Thiết Tr vậy.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- ng như vậy, knh bạch Thin Trung Thin! Người trong Dim Ph Lợi khng cng dường phụng thờ Tr độ, bọn người ny khng biết Tr độ l tn qu, sẽ được phước khng thể so snh.
Phật bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Thế no Cu Dực! Người trong Dim Ph Lợi c được bao nhiu người tin Phật, tin Php, tin Tỳ kheo Tăng?
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Người Dim Ph Lợi t c đức tin. Người tin Phật, tin Php, tin Tỳ kheo Tăng chỉ t t thi. V người thực hnh Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật cũng t hơn nữa. Người thực hnh Phật đạo cũng t hơn.
Phật dạy:
- ng như vậy, Cu Dực! ến như người tm cầu Phật đạo cũng t thi. C v lượng v số khng cầu Phật đạo. Người muốn từ trong đ cầu địa vị Bất thối nhưng đạt đến chỉ một, hai người. Do vậy, nn ny Cu Dực! Nếu thiện nam tử, thiện nữ nhơn tm cầu Phật đạo, học tập, thọ tr, đọc tụng kinh Tr độ, th nn đảnh lễ, cung knh phụng thờ vị đ. V sao? - V vị đ hiểu r Tr độ. Qu khứ Như Lai V thượng chnh gic vốn từ Bồ tt thực hnh theo Tr độ đ học. Ta bấy giờ cũng học trong đ. Sau khi Như Lai Bt Niết-bn, đại Bồ tt sẽ cng nhau thọ tr Tr độ.
Cu Dực! Sau khi Như Lai Bt Niết-bn, nếu thiện nam tử thiện nữ nhơn nhận lấy x lợi xy thp bằng bảy bu cng dường, trọn đời quy y đảnh lễ phụng thờ, đem hoa hương trời tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn trn ci trời cng dường. Như vậy Cu Dực! ng thế no? Với những việc lm như vậy được phước c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Rất nhiều. Rất nhiều.
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, được phước rất nhiều.
Phật dạy:
- Cu Dực! ể thp ny qua một bn. Cu Dực! Hoặc thp bằng bảy bu đầy cả Dim Ph Lợi, thiện nam tử, thiện nữ nhơn no trọn đời quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hoa trời tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường. Cu Dực! Thế no? Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin ! Rất nhiều. Rất nhiều.
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, được phước rất nhiều.
Phật dạy:
- ể thp ở Dim Ph Lợi qua một bn. Thp bằng bảy bu đầy khắp bốn chu thin hạ. Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no trọn đời quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hoa trời tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều! Knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lọng hoa, cờ phướn... cng dường, được phước rất nhiều.
Phật dạy:
- ể thp ở bốn chu thin hạ qua một bn. Cu Dực! V như một thin hạ, lại thm một thin hạ nữa, như vậy cho đến cả ngn thin hạ bốn pha đều đầy cả thp bằng bảy bu, thiện nam tử thiện nữ nhơn no trọn đời quy y, đảnh lễ, phụng thờ, dng hoa trời tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, Cu Dực! Thế no, phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều! Rất nhiều! Knh bạch Thin Trung Thin .
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn... cng dường, được phước rất nhiều.
Phật dạy:
- ể thp trong một ngn thin hạ qua một bn. Cu Dực, lại nữa, một ngn tiểu quốc độ, trong đ lm thnh hai ngn quốc độ, bốn pha đầy cả thp bằng bảy bu, thiện nam tử, thiện nữ nhơn trọn đời quy y, đảnh lễ, phụng thờ, dng hoa trời tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn trn ci trời cng dường. Cu Dực, thế no? Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Rất nhiều. Rất nhiều.
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn... cng dường được phước rất nhiều.
Phật dạy:
- ể thp trong hai ngn quốc độ qua một bn. Cu Dực! Ba ngn đại thin quốc độ, thp bảy bu đầy trong bốn pha, thiện nam tử, thiện nữ nhơn trọn đời quy y, đảnh lễ, phụng thờ, dng hoa trời tốt đẹp, hương bột, hơng ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn ci trời cng dường. Cu Dực, thế no? Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Rất nhiều. Rất nhiều.
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn... cng dường, được phước rất nhiều.
Phật dạy:
- ể thp bảy bu trong ba ngn đại thin quốc độ qua một bn. Cu Dực! Hoặc trong tam thin đại thin quốc độ, tất cả Bồ tt đều được lm người, mỗi người đều xy thp bằng bảy bu, bọn người ny trọn đời đem kỹ nhạc ca ma, ht xướng ci trời v đem hương bột, hương ướp, hương xng lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường. Cu Dực! Thế no? Cng đức của những người ny c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Phước đức v cng đức của những người ny tạo ra rất nhiều, rất nhiều!
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn... cng dường, được phước rất nhiều.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! ng như vậy, đng như vậy! Người quy y Tr độ, đảnh lễ phụng thờ l cng dường Phật Nhứt Thiết Tr qu khứ, hiện tại, vị lai rồi.
Thch ề Hon Nhơn lại bạch Phật:
- ể người trong ba ngn đại thin quốc độ, mỗi người xy thp bằng bảy bu qua một bn, ci Phật nhiều như ct sng Hằng, trong đ người đầy, mỗi một người đều xy thp bằng bảy bu cng dường. Một kiếp, lại một kiếp nữa, đem hoa trời tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn v cc kỹ nhạc ở thin thượng thin hạ để cng dường, phước bo cng đức của người ny khng bằng thiển nam tử, thiện nữ nhơn bin chp tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, phước đức của người ny đạt được hơn người kia.
Phật dạy Thch ề Hon Nhơn:
- ng như vậy. Cu Dực! Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn từ trong php ny được phước rất nhiều, khng thể tnh, khng thể bn, khng c giới hạn, khng thể so lường. V sao? Cu Dực! V Như Lai Chnh ẳng Gic Nhứt Thiết Tr l từ Tr độ m ra.
Như vậy, ny Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y đảnh lễ, phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường. Cu Dực! Những người như vậy đều l nhờ cng đức ở đời trước đưa đến.
Phật dạy:
- Gấp một trăm ci Phật, nhiều như ct sng Hằng đều xy thp bằng bảy bu, gấp một ngn lần trong đ khng kể, gấp một trăm ngn lần trong đ khng kể, gấp vạn ức lần trong đ khng kể, gấp v số lần trong đ khng kể, nhưng so với sự cng dường Tr độ th những thứ cng dường trn khng bằng.
Bấy giờ bốn vạn Thin tử cng Thch Hon Nhơn đồng đến nhm họp, đều thưa với Thch ề Hon Nhơn:
- Tn giả nn thủ hộ Tr độ, nn học tập Tr độ.
Phật bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Nn học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ. V sao? - V nếu A-tu-la c nghĩ muốn đem binh đnh với ao Lợi Thin, by giờ, ny Cu Dực, nn niệm tụng Tr độ, th A-tu-la lập tức ngưng binh chng v liền rt lui.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ l thần ch rất lớn. Tr độ l thần ch rất tn qu, khng c ch no c thể so snh với Tr độ.
Phật dạy:
- ng như vậy. Ny Cu Dực! Tr độ l thần ch rất lớn. Tr độ l thần ch rất tn qu. Tr độ l thần ch khng c thần ch no c thể so snh với thần ch ny. Ny Cu Dực! Cc đấng Như Lai Chnh ẳng Gic qu khứ đều từ nơi ch ny m thnh Phật đạo. Cc đấng Như Lai ẳng Chnh Gic vị lai đều học tập ch ny m được thnh Phật. Chư Phật hiện tại đều từ nơi ch ny m được thnh Phật.
Cu Dực! Ch ny sanh ra mười cng đức lnh chiếu sng thế gian. l: Tứ thiền, Tứ đế, Tứ thần tc, Ngũ thần thng chiếu sng thế gian. ại Bồ tt nhơn nơi phương tiện Ba la mật sanh ra mười cng đức lnh chiếu sng thế gian.
Lại nữa, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no học tập, thọ tr, đọc tụng Tr độ, liền ngay hiện tại được nghe php.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Thế no l sẽ được ngay hiện tại nghe php?
Phật dạy:
- Người đ quyết định khng bị chết oan, quyết định khng bị chết v trng độc, khng bị chết nước, khng bị chết v sng đạn, hoặc người khi gặp quan huyện, bị quan huyện bắt, nn tụng niệm Tr độ th đi đến chỗ no quyết định khng bị nguy hại. V sao? - V c Tr độ ủng hộ. Nếu người bị quan huyện gọi đến quở mắng, nn niệm Tr độ, ngay lc đ vua hoặc thi tử, cận thần cho đi đến gặp, được ni ln những lời đng, mọi người đều hoan hỷ. V sao? - V nhờ học tập Tr độ. Lng từ thương xt nghĩ đến tất cả mọi người v những lời nhỏ nht nn người kia muốn lm hại nhưng khng thể hại được.
Khi Phật thuyết điều ny, c ngoại đạo trng thấy Phật, muốn đến quấy ph. Thch ề Hon Nhơn nghĩ: Ta suốt đời thường được ở bn Phật, thọ tr, đọc tụng Tr độ, kẻ ngoại đạo đi đến quyết muốn quấy ph ta, lm cho ta khng được thọ tr Tr độ. Thch ề Hon Nhơn vng theo lời chỉ dạy của Phật, đọc tụng Tr độ, kẻ ngoại đạo kia liền trnh xa cch chung quanh chỗ Thin Trung Thin mọt vng v theo con đường tắt chạy trở lui.
X-Lợi-Phất nghĩ: V sao ngoại đạo giữa đường chạy trở lui?. Phật biết tm niệm của X-Lợi-Phất, liền dạy:
- Kẻ ngoại đạo ny đi đến với tm khng tốt, Thch ề Hon Nhơn niệm Tr độ, do đ nn ngoại đạo giữa đường chạy trở lui.
c ma nghĩ :Như Lai ẳng Chnh Gic cng với bốn chng đệ tử cng ngồi với cc Thin tử ci Dục, ci Phạm, trong đ hon ton khng c những người khc. ại Bồ tt nay được thọ k, sẽ lm ng tướng trong loi người, sẽ thnh Phật đạo. Ta sẽ đến nhiễu loạn họ.
c ma ha lm một cổ xe bốn ngựa, từ từ tiến đến trước Phật.
Thch ề Hon Nhơn nghĩ: c ma cỡi xe bốn ngựa muốn đến chỗ Phật, khng giống với xe bốn ngựa của vua Bnh Sa, khng giống với xe bốn ngựa của vua Ba Tư Nặc, cũng khng giống với xe bốn ngựa của Thch Chủng ọa, xe ny do ma lm ra. Ma thường nghĩ cch ph Phật đạo, lm loạn người đời. Thch ề Hon Nhơn thường nguyện muốn đọc tụng Tr độ nn ngay khi ấy nghĩ đến Tr độ v điều mong muốn được thnh tựu, c ma liền chạy lui.
Những vị Thin trn ao Lợi đem thin hoa ri trong hư khng cng dường Phật v đều thưa:
- Xin cho Tr độ được tồn tại lu di ở Dim Ph Lợi để cho mọi người đều được nghe thấy.
Lại đem cc thứ thin hoa dng ln Phật v thưa:
- Người no thực hnh Tr độ, thủ hộ Tr độ, cũng khng bị ma v Thin ma ph hoại được.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Người nghe Tr độ được phước bo v cng đức khng phải t, huống l người học tập, thọ tr, đọc tụng xong lại đi chỉ dạy cho người khc. Người ny đời trước đ được thấy Phật v theo Phật nghe Tr độ, huống l người học tập, thọ tr, đọc tụng rồi thực hnh theo như những g trong đ chỉ dạy, tức l đ cng dường Như Lai. V sao? - V muốn đạt Nhứt Thiết Tr th phải từ Tr độ. V như muốn được rất nhiều trn bảo, knh bạch Thin Trung Thin, th phải từ biển lớn. Muốn được trn bảo Nhứt Thiết Tr, knh bạch Thin Trung Thin, th Như Lai Chnh ẳng Gic phải từ Tr độ m tm cầu.
Phật dạy:
- ng như vậy. ng như vậy! Cu Dực! Như Lai V thượng Chnh ẳng Gic l từ Tr độ m ra.
A-Nan bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! V lẽ g Như Lai khng thuyết về bố th Ba la mật? Cũng khng thuyết về tr giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định Ba la mật? Như Lai hon ton khng ni về những từ ny m chỉ ni chung l Tr độ?
Phật dạy A-Nan:
- V Tr độ l tn qu nhất trong năm độ. Thế no A-Nan, khng bố th bằng Nhứt Thiết Tr th c thể gọi l Bố th Ba la mật khng? Khng tr tịnh giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, tr tuệ bằng Nhứt Thiết Tr th c thể gọi l tr giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định ba la mật khng?
A-Nan thưa:
- ng như vậy. ng như vậy! Knh bạch Thin Trung Thin! Khng c ba la mật no l bố th. Nhứt Thiết Tr l bố th ba la mật. Khng c ba la mật no l tr giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, tr tuệ. Nhứt Thiết Tr l tr giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, tr tuệ ba la mật. Nhứt Thiết Tr l Tr độ.
Phật dạy A-Nan:
- Do vậy nn Tr độ l tn qu nhất trong năm độ. V như cuốc đất l để gieo giống vo trong đ, đồng thời giống cũng từ đ sanh ra. Như vậy, ny A-Nan! Tr độ l nơi sanh ra năm độ. Nhứt Thiết Tr l từ Tr độ m thnh. Do vậy nn, ny A-Nan! Tr độ đối với năm độ l rất tn qu, tự tại chỉ dạy.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Như Lai Chnh ẳng Gic dạy: Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no y theo chỉ dạy của Tr độ, học tập, thọ tr, đọc tụng, cng đức của người đ ni khng thể hết.
Phật bảo Cu Dực:
- Ta khng ni về người đọc tụng, v cng đức đ chưa ni hết. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y, đảnh lễ, phụng thờ, dng danh hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường, ta chỉ ni về cng đức cng dường ny vậy
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Con xin ủng hộ người ny, tức l thiện nam tử thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y phụng thờ, dng danh hoa, tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường.
Phật dạy:
- Ny Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no khi tụng Tr độ, c v số trăm ngn chư Thin đi đến chỗ của người đ để nghe php đ. Người no đối với php khng hiểu, muốn hỏi Php sư, vừa pht khởi nghĩ như vậy, nhờ tr tuệ của php nn ngay khi đ được hiểu r. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny ngay hiện tại liền được nghe php.
Lại nữa, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no thuyết Tr độ cho bốn chng đệ tử, người đ hon ton khng gặp kh khăn. Dầu c hnh tướng no cũng quyết định khng lo sợ. V sao? - V c Tr độ ủng hộ nn hnh thức đ liền lui.
Phật dạy:
- Ta hon ton khng thấy g l Tr độ, huống l hnh thức của Tr độ, đương nhin l khng thể thấy được, v Tr độ đ che lấp. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no khng dm khinh ch, trong tm người đ cũng khng sợ hi, thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny l người ngay hiện tại thấy được tất cả php tạo ra cng đức.
Lại nữa, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no yu knh cha mẹ, Sa mn, đạo nhơn, tri thức anh em, tn thn trong ngoi... khi người đ muốn ni những việc xấu c th đem php trung chnh chỉ dạy cho họ.
Như vậy, ny Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn đ ngay hiện tại liền tạo được php cng đức.
Lại nữa, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh đ bin chp, chư Thin trn Tứ Thin Vương tm cầu Phật đạo sẽ đi đến chỗ của người đ thưa hỏi v xin lnh thọ Tr độ, đảnh lễ, nhiễu quanh xong liền lui.
Chư Thin trn ạo Lợi thin tm cầu Phật đạo, sẽ đi đến chỗ của người đ thưa hỏi xin lnh thọ Tr độ, đảnh lễ, nhiễu quanh xong liền lui.
Chư Thin trn Gim Thin tm cầu Phật đạo sẽ đi đến chỗ của người đ thưa hỏi xin lnh thọ Tr độ, đảnh lễ, nhiễu quanh xong liền lui. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny sẽ biết c v lượng v số chư Thin long, Duyệt xoa, Kiền đ la, A tu la, Ca lu la, Chn đ la, Ma hầu lặc, nhơn, phi nhơn ở cc ci Phật sẽ đi đến chỗ người đ thưa hỏi, xin lnh thọ Tr độ, đảnh lễ, nhiễu quanh xong liền lui. Như vậy tức l Th.
Chư Thin trn u Thuật Thin tm cầu Phật đạo sẽ đến chỗ người đ thưa hỏi, xin lnh thọ Tr độ, lm lễ, nhiễu quanh xong rồi đi.
Chư Thin trn Ni Ma La ề tm cầu Phật đạo sẽ đến chỗ người đ, thưa hỏi, xin lnh thọ Tr độ, lm lễ, nhiễu quanh xong rồi đi.
Chư Thin trn Ba La Ni Mật Ha Da Bạt Tr tm cầu Phật đạo, sẽ đến chỗ người đ thưa hỏi, xin lnh thọ Tr độ, lm lễ, nhiễu quanh xong rồi đi.
Cc chư Thin trn phạm Ca Di Thin, Phạm Ph Lu Thin, Phạm Ba Sản Thin, Ma Ha Phạm Thin, L Thin, Ba Lợi Thin, L Ba Ma Na Thin, A Pha Tuyn Tu Thin, Ba Lợi Thủ Ha Thin, A Ba Ma Thủ Thin, Thủ Ha Ca Thin, Duy Phin La Thin, A Tỷ Thin, A Thủ Thin, Thủ Th Thin, A Ca Nị Sắc Thin..v.v... sẽ đều đến chỗ của người đ thưa hỏi xin lnh thọ Tr độ, lm lễ, nhiễu quanh xong v mỗi người tự lui. Cho đến chư Thin trn A Nị Sắc Tra cũng thường đi xuống.
Cu dực! Huống l cc chư Thin ci Dục, ci Sắc trong ba ngn đại thin quốc độ?! Tất cả đều cng đi đến thưa hỏi, xin lnh thọ Tr độ, lm lễ, nhiễu quanh xong mỗi người tự lui. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny nơi chỗ ở thường được giữ gn kin cố, khng c người quấy rối. Trừ tc mạng của người đ khng mời cũng đến, cn ngoi ra khng ai c thể lay chuyển. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny liền được php cng đức ngay hiện tại nn sẽ biết được khi chư Thin đến.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Thế no, thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny sẽ do đu biết được lc chư Thin đến xin lnh thọ, đảnh lễ, phụng thờ cng dường?
Phật dạy:
- Ny thiện nam tử, thiện nữ nhơn! Nếu thấy nh sng th biết chư Thin hoặc rồng, Duyệt xoa, Kiền-đ-la đến xin lnh thọ Tr độ, đảnh lễ, phụng thờ, người đ hoan hỷ, phấn khởi th biết l chư Thin đ đến.
Lại nữa, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ở chỗ khng nghe mi hương thơm, nếu nghe c hương thơm sẽ biết c quỷ thần đến.
Lại nữa, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn tắm rửa thn thể sạch sẽ, nn quỷ thần rất hoan hỷ, lun đi đến chỗ của người đ. Người đ hớn hở như Tiểu thin đi ại thin đến, dng việc ny để th dụ việc đ, oai thần của vị đ rất tn qu, sng chi rực rỡ. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn đ thường ở trong sự hoan hỷ tinh khiết, thn thể chắc chắn khng bệnh tật, chỗ ở thường được an ổn, chưa từng c c mộng, trong mộng khng thấy những điều khc lạ, chỉ thấy Phật, thấy Php v chỉ nghe Tr độ, chỉ thấy Phật khi sắp thnh đạo, chỉ thấy Phật chuyển Php lun, chỉ thấy chư Phật thnh Phật xong chuyển Php lun, chỉ thấy v số Bồ tt, chỉ thấy thuyết lớp lớp Lục ba la mật để giải thch tr tuệ, chỉ thấy sẽ thnh Phật, chỉ thấy ci Phật khc, chỉ nghe gio php tn qu của Phật, chỉ thấy cc đức Như Lai ẳng Chnh Gic ở mười phương, mỗi ci với v số trăm ngn đệ tử, v số ức đệ tử v Phật đang ở trong đ thuyết php.
Thế nn, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn trong mộng thấy những điều như vậy xong liền được an ổn. Khi thức giấc, thn được nhẹ nhng, khng cn nghĩ đến việc ăn uống, thn như được ăn thức ăn ngon, no đủ. Giống như Tỳ kheo khi đắc thiền, từ thiền tỉnh gic, tm nhẹ nhng vui vẻ, khng cn nghĩ đến việc ăn uống, tự nhin như được ăn thức ăn ngon.
Như vậy, ny Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny khi tỉnh giấc khng cn qu nghĩ đến việc ăn uống. Tự nghĩ: thn như được ăn cc thức ăn ngon. V sao? Cu Dực! V t ma, quỷ thần khng dm đến gần. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny l người đ tự mnh thấy được php cng đức ngay hiện tại nhờ học tập, đọc tụng Tr độ vậy. Hoặc c người bin chp, tuy khng đọc tụng, chỉ thọ tr quyển kinh, quy y, đảnh lễ, phụng thờ, dng hoa hương tốt đẹp, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường.
Lại nữa, Cu Dực! Hoặc trong Dim Ph ề đầy cả x lợi của Như Lai, hoặc l kinh Tr độ, trong hai thứ đ ng nhận lnh thứ no?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Con th nhận Tr độ. V sao? - Con khng dm tn knh x lợi.
Knh bạch Thin Trung Thin! Nhưng x lợi l từ Tr độ m ra, m được cng dường. Như con được một mnh ngồi giữa chư Thin, hoặc c lc con khng ở trn php ta, c chư Thin đi đến, cũng đều đảnh lễ phụng thờ php ta l chỗ được nhận sự chỉ dạy rồi lui.
Như vậy, knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ sinh ra l sinh ra x lợi Như Lai Chnh ẳng Gic, v Như Lai Chnh ẳng Gic l từ Nhứt Thiết Tr tuệ sanh ra. Trong Dim Ph ề đầy cả x lợi Như Lai.
Knh bạch Thin Trung Thin! Giả sử ba ngn đại thin quốc độ, trong đ đầy cả x lợi lm một phần, kinh Bt-nh Ba la mật l phần thứ hai, th trong hai phần ấy con nhận Bt-nh Ba la mật. V sao? - V x lợi l từ trong đ m ra, m được cng dường.
Knh bạch Thin Trung Thin! V như người bị vỡ nợ, người ny lại quen biết với nh vua rất thn thiết, được nh vua rất thương yu qu mến, th người đ sẽ khng c người chủ nợ no đi hỏi, cũng chẳng cn bị sợ sệt. V sao? - V người ny lun ở một bn vua nn được nương nhờ oai lực của vua.
Knh bạch Thin Trung Thin! Do từ Tr độ, x lợi được sinh ra v được cng dường Tr độ. V như những người hầu cận vua th được mọi người knh nễ. X lợi của Như Lai l từ Nhứt Thiết Tr sinh ra nn liền được cng dường.
Knh bạch Thin Trung Thin! Nhứt Thiết Tr tuệ cũng như vậy. Như Lai Chnh ẳng Gic l từ Tr độ m ra. Do biết như vậy nn trong hai phần con xin nhận Tr độ. Người lnh thọ, hnh tr Tr độ, v như ngọc ma-ni v gi.
Knh bạch Thin Trung Thin! Người c của bu ny khng c của bu no bằng. Bảo chu ny để ở chỗ no, quỷ thần khng thể ph hoại được. Nếu thiện nam tử, thiện nữ nhơn khng luận lớn hay nhỏ, được nắm giữ v đeo ngọc ma-ni nơi thn th quỷ thần liền chạy lui xa. Hoặc khi bị trng nhiệt, đem ngọc ma-ni đeo ln người, nhiệt liền tiu trừ. Hoặc bị trng phong, đem ngọc ma-ni đeo ln người, phong liền hết. Hoặc bị trng hn, đem ngọc ma-ni đeo ln người, hn khng tăng v trừ được hết. Ban đm đem ngọc ma-ni để ở chỗ tối, ngọc ma-ni lm cho tất cả chỗ đ được sng. Khi bị nng, đem ngọc ma-ni để ở chỗ đ, chỗ đ liền mt mẻ. Khi bị lạnh, đem ngọc ma-ni để ở chỗ đ, chỗ đ liền ấm p. Ngọc ma-ni để ở chỗ no th chỗ đ cc độc khng lm g được. Nam tử, nữ nhơn no, khng luận lớn hay nhỏ, bị rắn, trăn cắn, đem ngọc ma-ni để ở chỗ bị rắn, trăn cắn, nọc độc tự tan.
Ngọc ma-ni ny, knh bạch Thin Trung Thin, rất l tn qu. Nếu c người bị bệnh đau mắt, hoặc mắt bị m, đem ngọc ma-ni để ở gần mắt, đau đớn của mắt liền được trừ hết.
Như vậy, knh bạch Thin Trung Thin! ức của ngọc ma-ni rất l cao xa. ể trong nước, mu nước liền như mu ngọc. em v số lụa dy gi kỹ ngọc ma-ni để vo trong nước, mu nước liền như mu ngọc. Nếu l nước dơ, lập tức thnh trong sạch. ức của ngọc ma-ni khng c thứ g c thể so snh.
A-Nan hỏi Thch ề Hon Nhơn:
- Thế no, Cu Dực! Trn trời cũng c ngọc ma-ni, ở Dim Ph Lợi cũng c ngọc ma-ni, đều cng l ngọc ma-ni cả, c sự sai biệt g?
Thch ề Hon Nhơn thưa tn giả A-Nan:
- Ma-ni trn trời cng ma-ni trong nhơn gian khng giống nhau. nh sng của ngọc ma-ni ở Dim Ph Lợi tự thể của n khng đng để ni. Như ti đ ni, tức l n c sự sai khc nhau. ức của n rất tn qu, gấp mười lần, gấp trăm ngn lần, gấp vạn ức lần, gấp cự vạn ức lần. Ngọc ma-ni ny như ti đ ni, nếu đem để vo trong trp, trong hộp, nh sng của n chiếu thấu suốt ra bn ngoi. Giả sử lấy ngọc bỏ ra bn ngoi, nhưng nh sng ở trong trp vẫn tiếp tục sng như cũ. Tr độ l tr tuệ của Nhứt Thiết Tr. Cho đến sau khi Như Lai Chnh ẳng Gic bt Niết-bn, x lợi vẫn tiếp tục được cng dường. X lợi tức l ci hộp đựng Nhứt Thiết Tr.
Lại nữa, knh bạch Thin Trung Thin! Nếu ba ngn đại thin quốc độ, trong đ đầy cả x lợi, cho đến ci Phật nhiều như ct sng Hằng, trong đ đầy cả x lợi, chung lm một phần. Kinh Bt-nh Ba la mật lm một phần. Nếu con chọn một trong hai phần th con nhận Tr độ. V sao? - V Như Lai l từ Tr độ m ra, x lợi l từ Tr độ m ra v được cng dường. Nếu thiện nam tử, thiện nữ nhơn, knh bạch Thin Trung Thin, muốn ngay hiện tại thấy được v lượng v số ci nước của chư Phật th nn nương theo php Tr độ m tu hnh. Nn nghĩ như vậy!
Phật bảo Thch ề Hon Nhơn:
- ng như vậy. Cu Dực! Thuở qu khứ, Như Lai V thượng chnh đẳng chnh gic đều từ Tr độ m thnh Phật đạo. Cc đức Như Lai V thượng chnh đẳng chnh gic vị lai đều từ Tr độ m đạt thnh Phật đạo. Cc đức Như Lai V thượng chnh đẳng chnh gic hiện tại trong v lượng v số ci nước chư Phật cũng đều từ Tr độ m đạt thnh Phật đạo.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- ại Tr độ, knh bạch Thin Trung Thin, tất cả loi người cho đến loi cn trng nhỏ nht, Tr độ cũng biết r tất cả.
Phật dạy:
- ại Bồ tt nhờ biết như vậy nn ngy đm thực hnh Tr độ.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- V sao chỉ thực hnh Tr độ m khng thực hnh cc độ khc?
Phật dạy:
- ại Bồ tt thực hnh tất cả su độ, nhưng Tr tuệ độ đối với ại Bồ tt l tn qu hơn hết. Chỗ no bố th Tr tuệ độ l vượt ln trn hết. Tr giới nghĩa l khng khuyết phạm. Nhẫn nhục l tự giữ gn. Tinh tấn l khng lười biếng. Thiền định l khng tn loạn, thấy tất cả cc php. ại Bồ tt l người thực hnh Tr tuệ độ.
Cu Dực! V như trn ci Dim Ph Lợi c v số cy cối, v số mu sắc, l của mỗi loại khc nhau, hoa khc nhau, tri khc nhau, hạt giống từng loại khc nhau, nhưng ci bng rm của chng th khng khc, hon ton như nhau.
Như vậy, ny Cu Dực! Năm độ l từ Tr độ m sinh ra Nhứt Thiết Tr. Cc độ lần lượt hỗ trợ nhau khng sai khc.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! ức v cng tn qu khng g hơn Tr độ. Knh bạch Thin Trung Thin! ức khng thể tnh, khng g hơn Tr độ. Knh bạch Thin Trung Thin! Khng c g hơn Tr tuệ độ. Người no bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, quy y, đảnh lễ phụng thờ, dng hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường. Trong khi đ lại c người bin chp Tr độ, đem quyển kinh bin chp đ tặng cho người khc, phước đ được bao nhiu?
Phật dạy:
- Cu Dực! Ta hỏi ng, ty ng trả lời. Người no cng dường x lợi Như Lai, lại phn chia cho người khc để được cng cng dường. Trong lc đ c người tự mnh cng dường x lợi, khng phn chia cho người khc cng được cng dường th phước của người đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn cng dường x lợi, lại phn chia cho người khc cng được cng dường, phước của người đ vượt hơn người kia rất nhiều.
Phật dạy:
- ng như vậy, Cu Dực! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no bin chp Tr độ, thọ tr quyển kinh, đảnh lễ phụng thờ, dng hương hoa tốt đẹp, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng dường. Lại đem quyển kinh bin chp đ phn cho người khc để cng được cng dường, th phước đ rất nhiều.
Lại nữa, Cu Dực! Nếu php sư đạt đến chỗ thấu đo về nghĩa l liền thuyết kinh php chỉ dạy cho mọi người, cng đức đ rất lớn, rất lớn!
Lại nữa, ny Cu Dực! Tất cả thiện nam tử, thiện nữ nhơn ở Dim Ph Lợi đều dạy cho họ thọ tr Thập thiện. Thế no, Cu Dực! Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều. Rất nhiều! Knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đem quyển kinh đưa cho người khc bảo chp, hoặc đọc tụng cho người nghe, phước đ nhiều gấp bội.
Lại nữa, Cu Dực! ể người Dim Ph Lợi v bốn thin hạ cc Tiểu thin quốc độ, Nhị thin quốc độ, Tam thin đại thin quốc độ, cho đến người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng qua một bn, tất cả thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny đều dạy cho họ thọ tr Thập Thiện. Thế no, Cu Dực! Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều. Rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đưa quyển kinh cho người khc bảo chp, hoặc l đọc cho người nghe, phước đ nhiều gấp bội.
Lại nữa, Cu Dực! ể người Dim Ph Lợi qua một bn, tất cả thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny đều dạy cho họ thực hnh Tứ thiền, Tứ đế, Tứ thần tc, Ngũ thần thng, thế no Cu Dực? Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn bạch:
- Rất nhiều, rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đem quyển kinh đưa cho người khc bảo chp, hoặc đọc cho người nghe, phước đ cng nhiều gấp bội.
Lại nữa, Cu Dực! ể bốn thin hạ ở Dim Ph Lợi qua một bn v ba ngn đại thin quốc độ, cho đến người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng, tất cả thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny đều dạy cho họ thực hnh Tứ thiền, Tứ đế, Tứ thần tc v Ngũ thần thng, lm cho tất cả đều được thnh tựu. Thế no, Cu Dực! Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều, rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đem quyển kinh đưa cho người bảo bin chp, hoặc đọc cho người nghe, phước đ cng nhiều hơn.
Lại nữa, Cu Dực! Nếu c người no đọc tụng Tr độ, lại dạy cho người khc học, phước đ cng tăng gấp bội.
Lại nữa, Cu Dực! Nếu c người no tự mnh học tập Tr độ, lại chỉ dạy người về tr tuệ ny, được phước cng tăng gấp bội.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Thế no l người học Tr tuệ độ v giảng dạy về Tr tuệ trong đ?
Phật dạy:
- Người khng hiểu, giải thch cho họ hiểu. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn no đời sau muốn đắc V thượng chnh đẳng chnh gic nn học Tr độ, nhưng bị thầy xấu dạy ngược lại, dạy cho học cc chi nhnh của Tr độ.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Thế no l chi nhnh của Tr độ?
Phật dạy:
- Trong đời vị lai c cc Tỳ kheo muốn học Tr độ, bị thầy xấu dạy ngược lại.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Thế no l dạy ngược lại?
Phật dạy:
- Dạy người học sắc l v thường, lm cho mọi người ngay nơi sắc tm cầu v thường. Dạy thọ, tưởng, hnh, thức l v thường, ngay nơi thức tm cầu v thường. Dạy thực hnh như vậy l hnh Tr độ. Cu Dực! l chi nhnh Tr độ.
Phật dạy:
- Người ny hnh sắc hoại để tm v thường của sắc. Hnh thọ, tưởng, hnh, thức hoại, ngay nơi thức tm v thường của thức. Thấy r người thực hnh như vậy, người thng minh tr tuệ nn đem Tr độ chỉ dạy cho họ, phước đ cng tăng ln gấp bội.
Lại nữa, Cu Dực! V vậy cho nn đối với người Dim Ph ề, nếu thiện nam tử, thiện nữ nhơn lm cho họ đắc được Tu-đ-hon đạo. Thế no, Cu Dực! Phước đ c nhiều khng?
- Rất nhiều. Rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đem quyển kinh đưa cho người khc bảo bin chp v chỉ dạy cho họ học, hoặc đọc cho họ nghe, phước đ gấp bội. V sao? - V Tu-đ-hon l từ nơi Tr độ m ra.
Lại nữa, Cu Dực! ể Dim Ph Lợi qua một bn, giả sử ba ngn đại thin quốc độ cho đến người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng đều chỉ dạy lm cho họ đạt được Tu-đ-hon đạo, phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin, rất nhiều!
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đem quyển kinh đưa cho người khc bảo chp, dạy cho họ học, hoặc đọc cho họ nghe, người đ được phước cng tăng thm nhiều. V sao? - V nhờ đức của Nhứt Thiết Tr nn thnh tựu được php do nghe. Từ nơi Tr độ được thnh Phật, liền vượt khỏi Tu-đ-hon đạo.
Lại nữa, Cu Dực! Người đắc được tất cả Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn đạo, phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều, rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đem quyển kinh đưa cho người khc bảo chp, hoặc đọc cho người nghe, phước đ rất nhiều. Do vậy nn từ nơi php ny, mỗi người, mỗi người đắc được tất cả. y l chỗ Tr độ đ đạt đến. V sao? - V php Nhứt Thiết Tr l do học php Nhứt Thiết Tr, lại c thể chỉ dạy thnh tựu Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật đạo.
ể người Dim Ph Lợi qua một bn. Cu Dực! Hoặc ba ngn đại thin quốc độ cho đến người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng, dạy cho tất cả thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny, lm cho họ đều được thnh Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật đạo.
Thế no, Cu Dực! Phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều, rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- Khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn bin chp Tr độ, đưa quyển kinh cho người bảo chp, dạy cho họ học, hoặc đọc cho người nghe, phước đ cng nhiều. V sao? - V tất cả đều từ Tr độ. Do đức của php Nhứt Thiết Tr, nhờ đy nn đắc được Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật đạo. Do đy nn phước của người đ tăng ln rất nhiều.
Lại nữa, Cu Dực! Dạy cho tất cả người Dim Ph Lợi đều pht tm Bồ tt khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn đem quyển kinh Tr độ đưa cho người bảo chp, dạy cho học học, hoặc thuyết cho họ nghe, hoặc trao cho họ quyển kinh Bồ tt Bất thối, người đ sẽ học theo đy m thm nhập Tr độ. Người học tập v hiểu biết về Tr độ cng tăng thm nhiều, đạt được sự hiểu biết v cng, nhơn đ được thnh tựu. Vậy nn phước của người ny cng tăng thm rất nhiều.
ể ba ngn đại thin quốc độ Dim Ph Lợi qua một bn, Cu Dực, người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng đều pht tm thực hnh V thượng chnh đẳng chnh gic, khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn đem quyển kinh Tr độ đưa cho người bảo họ chp, dạy cho họ học, thuyết cho họ nghe v đưa quyển kinh Bồ tt Bất thối để cho họ sẽ học theo đy m được thm nhập vo Tr tuệ độ. Người học tập v hiểu biết về Tr tuệ độ cng tăng thm rất nhiều, đạt được sự hiểu biết v cng, nhơn đ được thnh tựu. Do vậy nn phước của người ny tăng ln rất nhiều.
Lại nữa, Cu Dực! Người Dim Ph Lợi đều pht tm thực hnh V thượng chnh đẳng chnh gic khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn đem quyển kinh Tr độ đưa cho họ bảo chp, giảng dạy về tr tuệ trong đ cho họ học, v trao cho họ Kinh Tr ộ ại Bồ tt Bất thối, giải thch tr tuệ trong đ cho họ, phước đ cng tăng ln gấp bội.
ể ba ngn đại thin quốc độ ở Dim Ph Lợi qua một bn, cho đến người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng đều pht tm V thượng Chnh gic, khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn đem quyển kinh Tr độ đưa cho người bảo chp, dạy cho họ học để nhập vo Tr tuệ, hoặc trao cho họ quyển kinh Tr độ ại Bồ tt Bất thối, giảng dạy cho họ về tr tuệ trong đ, phước của người đ cng tăng thm rất nhiều.
Lại nữa, Cu Dực! Người trong Dim Ph Lợi lm cho họ đều bằng Bồ tt Bất thối chuyển V thượng chnh đẳng chnh gic, thiện nam tử, thiện nữ nhơn no vui vẻ dạy cho người thm nhập vo trong Tr độ, thế no? Cu Dực, phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều, rất nhiều, knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- Trong bọn người ny nếu c một Bồ tt ni thế ny: Ti muốn mau được thnh Phật. Giả sử muốn mau thnh Phật, khng bằng người thm nhập Tr độ, phước của người đ cng tăng gấp bội.
ể ba ngn đại thin quốc độ ở Dim Ph Lợi qua một bn, cho đến người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng, tất cả đều như Bồ tt Bất thối V thượng chnh đẳng chnh gic, người no dạy thiện nam tử, thiện nữ nhơn thm nhập Tr độ, thế no, Cu Dực, phước đ c nhiều khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Rất nhiều, rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- C một Bồ tt no từ trong đ ni rằng: Ti muốn mau thnh Phật. Giả sử mau thnh Phật cũng khng bằng người đem kinh Tr độ đưa cho người, phước đ nhiều gấp bội.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- ng như vậy, knh bạch Thin Trung Thin! Người rất an ổn l ại Bồ tt, nay được ở gần bn Phật. Người được đem y phục, ẩm thực, sn ta, ngọa cụ, thuốc men cng dường, khng bằng người đem Tr độ chỉ dạy cho người, phước đ cng nhiều hơn. V sao? - Knh bạch Thin Trung Thin! V người đ đ đắc Tr độ, nn nay được ngồi gần Phật.
Tu-Bồ-ề bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Lnh thay! Lnh thay! Cu Dực! Ngay trong hng đệ tử, ại Bồ tt tn qu nhất mới thấy được như vậy. Cc hng Thanh văn nhơn đy m được thnh tựu. Bọn người ny khng cầu Phật đạo, ại Bồ tt khng nn ở trong đ học Lục Ba la mật. Người khng học php ny th khng được thnh Phật. Người học theo php như vậy th mau thnh V thượng chnh đẳng chnh gic, liền được thnh Phật.
H́t quyển thứ hai
KINH BT-NH BA LA MẬT SAO
Hn dịch: Ph Tần, Thin Trc Sa mn m-Ma-Ty v Trc-Phật-Niệm
Việt dịch: Thch nữ Tm Thường
(Ni viện Diệu Quang - Nha Trang)
Quyển thứ ba
Phẩm thứ tư: Thiện quyền
Bấy giờ Bồ tt Di Lặc bảo Tu-Bồ-ề :
- ại Bồ tt no khuyến trợ người lm phước, ra vo bố th tr giới, coi việc lm đ l trn hết, phước đ cng tăng thm rất nhiều, khng c phước no hơn phước đức của ại Bồ tt khuyến trợ.
Tu-Bồ-ề thưa Bồ tt Di Lặc:
- C ại Bồ tt đ tạo cng đức ở v lượng v số quốc độ chư Phật. Trong mỗi quốc độ c rất nhiều Phật, cc Ngi đ Bt Niết-bn. Từ khi pht tm cho đến lc đạt được V thượng chnh đẳng chnh gic, thnh tựu Bất thối, cho đến cảnh giới V dư Niết-bn để Bt Niết-bn. Sau đ, lc php diệt tận, cng đức đ tạo được trong thời gian đ, cng đức đ hơn tất cả cc cng đức. ến như cc hng Thanh văn lm việc bố th, tr giới, coi đ l việc lm phước đức, từ nơi cng đức hữu dư đạt được cng đức v dư. Chư Phật Bt Niết-bn, cng đức đ tạo được trong thời gian đ đến như đạt được thn tịnh giới, thn tam muội, thn tr tuệ, thn giải thot, thn giải thot tri kiến. Phật php rất từ bi, khng thể so lường được tm Phật. Php m Thin trung thin thuyết ra, học những cng đức trong php đ, đến khi chư Phật Bt Niết-bn, php đ tạo được cng đức nn muốn lm điều g đều thực hiện được hết.
Khuyến trợ l tn qu, l cng tột trong cc đức. Khuyến trợ để đạt được V thượng chnh đẳng chnh gic, do đy thnh V thượng chnh đẳng chnh gic.
ể việc của Bồ tt ny qua một bn, giữ tm lun lm việc ny để cầu V thượng chnh đẳng chnh gic. Do tm cầu gic ngộ mới pht tm lm việc ny v cầu đạt cho được.
Bồ tt Di Lặc bảo Tu-Bồ-ề:
- Người khng cầu như vậy mới đắc. Người pht sanh nghĩ ny l v khng thng huệ. V pht sanh nghĩ đ nn tư tưởng bị thối thất, đức tin bị thối thất. Do v khng thng huệ nn rơi trở lại trong bốn đin đảo, đ l: khng thường cho l thường, khổ cho l vui, khng cho l thật, khng c thn cho l c thn. Do đ nn tư tưởng bị thối thất, đức tin bị thối thất. Bồ tt khng nn pht tm như vậy, nếu c tm cầu th nn tm cầu chỗ khng c chỗ.
- Thế no l cầu V thượng chnh đẳng chnh gic?
Bồ tt Di Lặc bảo Tu-Bồ-ề:
- Khng nn ni những điều ny trước Bồ tt tn học. V sao? - Hoặc lm cho họ qun mất đức tin, qun mất sở thch, qun vui vẻ, qun thực hnh, liền từ đ bị sa đọa.
Người no sẽ v ại Bồ tt ny thuyết cho họ nghe? - Người ở bn thầy tốt sẽ v những Bồ tt ny thuyết cho họ nghe. Người khng sợ hi, ại Bồ tt ny sẽ lun khuyến trợ họ lm phước để thnh tựu Nhất thiết tr.
Với tm lm việc khuyến trợ, tm đ cũng diệt lun, khng cn sở hữu sở kiến.
Những tm như thế no sẽ trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic? Nn vận dụng tm như thế no để tm khng cn đối đi? Tự thể của tm mới lm được.
Thch ề Hon Nhơn thưa Tu-Bồ-ề:
- ại Bồ tt tn học nghe việc ny hoặc khiếp sợ, nếu ại Bồ tt muốn tạo cng đức th nn lm thế no để khuyến trợ họlm phước ny? ể họ được thnh V thượng chnh đẳng chnh gic?
Tu-Bồ-ề thưa Bồ tt Di Lặc:
- Nn lm việc ủng hộ chư Phật, ph dẹp những xấu c để đoạn trừ i dục, mọi việc lm đều như nhau. Dẹp trừ việc ma, vứt bỏ gnh nặng tức l từ nơi sự tinh tấn của mnh th biết r hết tất cả, để tm được giải thot, khng cn so lường. Từ v số cc ci nước chư Phật đ Bt Niết-bn, cc cng đức tạo phước trong đ v cng đức đ tạo phước trong hng Thanh văn nn muốn lm việc g cũng đều thực hiện được hết.
Khuyến trợ l tn qu nhất. Trong tất cả cc cng đức khng g hơn khuyến trợ. Người khuyến trợ lun lm việc khuyến trợ. Khuyến trợ để trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic.
Chỗ no l chỗ ại Bồ tt thối thất tư tưởng, thối thất đức tin?
Giả sử ại Bồ tt giữ tm trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic, nhưng khng nghĩ nhớ tm đ, đ l tm của đại Bồ tt đắc V thượng chnh đẳng chnh gic. Giả sử tm c nhớ nghĩ v biết r th đ l tm thối thất, tư tưởng thối thất, đức tin thối thất. Giả sử tm nghĩ nhớ lại biết r tm ny,do hnh động như vậy nn c tư tưởng thối thất, đức tin thối thất.
Giả sử ại Bồ tt đem tm r biết cho đ l hiểu biết tất cả, nn biết tm no c tạo tc nn biết r tm đ.
Tm php ở chỗ no? - Ở ngay nơi chỗ php c tạo tc.
Như php l sau khi học theo php rồi chn thật thực hnh, đ l lm đng, l chỗ ại Bồ tt đ lm.
ại Bồ tt no ở chỗ chư Phật qu khứ, vị lai, hiện tại đ tạo cngđức, hoặc l ở trong cc hng Thanh văn cho đến phm phu đ tạo cng đức, hoặc sc sanh nghe php v chư Thin, Duyệt xoa, Cn tht b, A tu la, Ca lưu la, Chn đ la, Ma hầu lặc, loi người hoặc phi nhơn v người mới học đạo Bồ tt nghe php, pht tm tạo cng đức, biết hết tất cả, khng cn tch chứa, phn biệt l trn hết.
Người khuyến trợ lun lm việc khuyến trợ, v đ l tn qu nhất. Trong tất cả cc cng đức, khng g hơn khuyến trợ. Do vậy, người khuyến trợ sẽ khuyến trợ v lun lm việc khuyến trợ. Nhờ phước đ trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic. Giả sử c php như vậy bị diệt tận, ngay nơi php đ khng sanh cũng khng diệt v khng c nơi chốn.
Php khng sanh ra php được trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic l php khng r php, l tri ngược lại với việc trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic, nn đ l tư tưởng khng thối thất, tm khng thối thất, đức tin khng thối thất. Với hnh động khng mong cầu như vậy th đạt hết tất cả. l chỗ lm của V thượng chnh đẳng chnh gic.
ại Bồ tt no khng hiểu biết r rng đng đắn m lm phước đức, l v lẽ g? - V Bồ tt ngay nơi thn thấy thn khng chnh xc, đối với việc khuyến trợ lm phước cũng thấy khng chnh xc. Bồ tt biết r thấy khng chnh xc, khng sở hữu, cho nn Bồ tt tu Tr độ m lm cng đức đối với Niết-bn của chư Phật. em cng đức ny muốn cầu việc g, vị ấy biết rằng mnh c thể lm được V thượng chnh đẳng chnh gic.
Chỗ chư Phật Thin Trung Thin dnh mắc l khng dnh mắc tưởng. Qu khứ đ diệt cũng khng cn c tưởng, nhưng khng tạo tưởng. Người tạo tưởng l tri với đạo đức của ại Bồ tt. Khng nn học phương tiện ba la mật. Người chưa đắc Tr độ khng vo được. Người đắc Tr độ mới vo được. Khng nn cho rằng hnh động của thn v sự hiểu biết của thức đưa đến diệt độ, bởi v khng c thn. Thn người c đức, c vọng tưởng như vậy liền bị trở ngại, trở lại muốn khổ v trụ vo Như Lai ẳng Chnh Gic nn khng học theo ci đức ny để khuyến trợ người. V sao? - V do bất chnh vậy. V chấp vo Niết-bn cho nn c vọng tưởng, do đ nn c trở ngại. Cng đức tạo được khng thể snh kịp, trở lại muốn trụ khổ. Người khng tạo ra tưởng ny l đức của Như Lai Chnh ẳng Chnh Gic. Người tạo tưởng ny giống như cc thứ chất độc, v sao? - Giả sử c thức ăn tốt, đem thuốc độc bỏ vo trong đ, mu sắc của thức ăn rất đẹp nhưng hương vị khng tốt. Người khng biết trong thức ăn c chất độc, người ngu ăn thức ăn đ no n vui vẻ. Ăn vo xong, khi muốn tiu ha bị trở ngại cho thn thể rất nhiều. Người khng biết đức hạnh rất l kh. Khng biết hộ tr, khng biết đng sự việc v cũng khng hiểu r. Người thực hnh cng đức như vậy l giống như ni thức ăn c cc chất độc bỏ vo.
Thiện nam tử! Chư Phật qu khứ, hiện tại, vị lai giữ gn thn tr giới, thn thiền định, thn tr tuệ, thn giải thot, thn giải thot tri kiến v đối với cng đức đ tạo được trong hng Thanh văn như Phật Thế tn đ dạy: Nếu đ tạo cng đức nơi Phật Bch Chi đều nn khuyến trợ họ. Khuyến trợ để đem phước đức ny trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic. Người bm chặt lấy hnh động của mnh do vọng tưởng, v vậy nn ni giống cc chất độc.
ại Bồ tt nn học như vậy.
Chỗ no l cng đức của chư Phật qu khứ, hiện tại, vị lai? Nn lm thế no để khuyến trợ lm phước? ể được thnh V thượng chnh đẳng chnh gic?
Bồ tt vng theo lời dạy của Như Lai, đ l tu học tr tuệ, sanh ra cng đức tự nhin của Phật. V đối với những người nghĩ đến php, đem php của mnh khuyến trợ cho họ lm phước đức, nhơn nơi việc khuyến trợ ny m đạt đến V thượng chnh đẳng chnh gic. ại Bồ tt lm việc bố th như vậy, khng c bố th no hơn, quyết định khng la Như Lai ẳng Chnh Gic. Những lời Phật dạy đều ch thnh.
Lại nữa, ại Bồ tt nn lm việc bố th như vậy, như giữ gn tịnh giới, thiền định, tr tuệ, giải thot, giải thot tri kiến. Khng c ci Dục, ci Sắc, ci V sắc. Cũng khng c qu khứ, hiện tại, vị lai. Cũng khng c sở hữu, khng c người th, khng c vật th. Người bố th như vậy l bố th đng như php. Php cũng khng c sở hữu. Người lm bố th như vậy l v muốn thnh tựu bố th khng c chất độc. Người bố th khc đy l bố th ngược lại. ại Bồ tt ny đ bố th đng như php.
Knh bạch Thế tn! Người biết như vậy tức l bố th được trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu-Bồ-ề! Người lm đng như Phật dạy, đ chnh l ại Bồ tt bố th. Tm từ bi hỷ xả nghĩ đến tất cả người trong ba ngn đại thin quốc độ, khng bỏ qua một ai. L ại Bồ tt bố th đứng hng đầu, l rất tn qu.
Lại nữa, Tu-Bồ-ề! Người trong ba ngn đại thin quốc độ đều trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic. Dạy cho người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng đều cng dường Bồ tt ny, cng dường y phục, ẩm thực, mng mền, sn ta, ngọa cụ, thuốc men chữa bệnh... Cng dường như vậy trải qua kiếp số như ct sng Hằng, ty theo chỗ người đ ưa thch m cng dường đầy đủ tất cả. Thế no, Tu-Bồ-ề! Phước đ c nhiều khng?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Rất nhiều! Rất nhiều! Knh bạch Thin Trung Thin!.
Phật dạy:
- Cng đức khuyến trợ được phước hơn đy rất nhiều.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Ty hỷ v khuyến trợ người lm phước đức, ci Phật như ct sng Hằng cũng khng thể nhận hết.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu-Bồ-ề! Bồ tt no thọ tr Tr độ, chỗ ra lm bố th của người ny hơn của người đ bố th ở trn gấp trăm lần, ngn lần, vạn lần, ức lần, cự ức lần... do khng ai c thể vượt hơn việc lm khuyến trợ bố th như trn.
Bấy giờ Tứ thin vương v hai vạn chư thin trn thin thượng đầu mặt đảnh lễ chn Phật, đồng bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Bố th rất lớn! ại Bồ tt với phương tiện quyền xảo mới lm được việc bố th ny. Cng đức đ rất l tn qu. V sao? - V ại Bồ tt ny học Tr độ v ngay nơi đ khuyến trợ vậy.
Chư Thin trn ao Lợi đem hoa trời tốt đẹp, hương bột, hương đốt, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn cng cc thứ kỹ nhạc ci trời dng ln cng dường Phật. Cng dường xong, cng bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Bố th rất lớn. ại Bồ tt với phương tiện quyền xảo mới c thể lm việc bố th ny. Cng đức của bố th rất lớn. V sao? - V Bồ tt ny học Tr độ v ngay nơi đ khuyến trợ vậy.
Chư Thin trn Gim Thin đem danh hoa trn trời, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn, kỹ nhạc vui chơi ci trời dng cng dường Phật. Cng dường xong, đồng bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Bố th rất lớn. ại Bồ tt với phương tiện quyền xảo mới c thể lm được việc bố th ny. Cng đức của bố th ny rất lớn. V sao? - V ại Bồ tt ny học Tr độ, v ngay nơi đ khuyến trợ.
Chư Thin trn u Suất đem hoa trời, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn, kỹ nhạc vui chơi trn trời dng cng dường Phật. Cng dường xong, cng bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Bố th rất lớn. ại Bồ tt với phương tiện quyền xảo mới lm được việc bố th ny. Cng đức của bố th ny rất lớn. V sao? - V ại Bồ tt ny học Tr độ v ngay nơi đ khuyến trợ.
Chư Thin trn Ni Ma La ề Thin đem hoa trời, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn v kỹ nhạc vui chơi trn ci trời dng cng dường Phật. Cng dường xong cng bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Bố th rất lớn. ại Bồ tt với phương tiện quyền xảo mới lm được việc bố th ny. Cng đức rất l tn qu. V sao? - V Bồ tt ny học Tr độ v ngay nơi đ khuyến trợ.
Chư Thin trn Ba La Ni Mật Ha a Bạt Tr Thin đem danh hoa, hương bột, hương ướp, hương xng, lụa l, lọng hoa, cờ phướn v kỹ nhạc vui chơi ci trời dng cng dường Phật. Cng dường xong, cng bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Bố th rất lớn. ại Bồ tt với phương tiện quyền xảo mới c thể lm được việc bố th ny. Cng đức rất lớn. V sao? - V ại Bồ tt học Tr độ v ngay nơi đ khuyến trợ.
Phạm Thin, Phạm Ca Di Thin, Phạm Phước Lu Thin, Phạm Ba Lợi Sản Thin. Lệ Thin, Ba Lợi Thin, Lệ Ba Ma Na Thin, A Phả Hội Thin, Thủ Ha Thin, Ba Lợi Thủ Ha Thin, A Ba Ma Thủ Thin, Thủ Ha Di Thin, Tỷ Y Phin La Thin, A Tỷ Da Thin, Tu Th Thin, Ni Thin... cho đến chư thin trn A Ca Nị Tra.v.v....đều đầu mặt đảnh lễ st chn Phật, thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Thật lnh thay! ại Bồ tt học Tr độ lm cng đức bố th rất lớn. V sao? - V ại Bồ tt ny học tập Tr độ v ngay nơi đ khuyến trợ.
Phật dạy Thủ :
- Hy hộ vệ chư Thin!
ể việc trong ba ngn đại thin quốc độ qua một bn. ại Bồ tt v người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng đều thnh V thượng chnh đẳng chnh gic.
Lại c người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng cng nhau cng dường hng ại Bồ tt ny. Bố th y phục, ẩm thực, những việc đến đi, cng dường ngọa cụ, thuốc men chữa bệnh, kiếp số nhiều như ct sng Hằng. Ty theo chỗ người đ ưa thch đều bố th đầy đủ. Nếu c người lm những việc hơn đy cũng khng snh kịp ại Bồ tt khuyến trợ bố th, v chư Phật qu khứ, hiện tại, vị lai thn giữ giới thanh tịnh, thn thiền định, thn tr tuệ, thn giải thot, thn giải thot tri kiến v thn cc Thanh văn. Cng đức đ tạo được trong cc thn đ biết hết tất cả cũng khng snh kịp cng đức khuyến trợ. Người khuyến trợ, đ l người lm việc rất tn qu, khng ai c thể vượt qua. Lm việc khuyến trợ để trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Chc Thin Trung Thin đ dạy biết hết tất cả điều tn qu cao nhất khng g hơn khuyến trợ. Ty hỷ hết thảy để khuyến trợ. Khuyến trợ xong, ại Bồ tt từ nơi đ đắc được những php g?
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- l đạo đức của con người. Nn biết php qu khứ, đương lai, hiện tại khng thủ cũng khng xả, cũng khng sở tri, cũng khng sở đắc. Php đ l php v sở sanh, cũng v sở diệt. Php đ khng từ đu sanh ra, cũng chẳng diệt về đu. Ngay nơi php đ quyết định khng sanh, php đ cũng chẳng diệt về đu. ối với những php như vậy, ti đều ty hỷ khuyến trợ. l khuyến trợ. Người lm việc bố th như vậy mau đắc V thượng chnh đẳng chnh gic, vậy nn, ny Tu-Bồ-ề! ại Bồ tt khuyến trợ l tn qu.
Lại nữa, Tu-Bồ-ề! ại Bồ tt ở chỗ chư Phật qu khứ, hiện tại, vị lai đ ty hỷ lm việc bố th, ty hỷ khuyến trợ tr giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, tr tuệ để khuyến trợ họ. Hoan hỷ với sự giải thot của họ m khuyến trợ họ. Hoan hỷ với sự giải thot tri kiến của họ m khuyến trợ họ. Lm việc hoan hỷ khuyến trợ như vậy, lm cho họ được giải thot, đ l bố th, đ l nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, tr tuệ, giải thot, giải thot tri kiến. Lm cho họ được giải thot như vậy l đ giải thot. Lm cho họ được giải thot như vậy l hoan hỷ khuyến trợ. Lm cho họ được giải thot đ l php. Thế nn đương lai chưa c người được giải thot như vậy.
- Knh bạch Thin Trung Thin! Lm cho rất nhiều ci nước chư Phật ngay hiện tại được giải thot, đ chnh l đệ tử của chư Phật. Người lm cho được giải thot rồi l đệ tử chư Phật qu khứ. Người lm cho hiện nay được giải thot, đ l đệ tử của chư Phật hiện tại. Ngay nơi php khng tri, khng dnh, khng mở. Php như vậy sẽ trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic, v bố th từ trong đ nn khng ai c thể vượt qua, khng ai c thể ph hoại.
- Thế nn, ny Tu-Bồ-ề! ại Bồ tt khuyến trợ l tn qu hơn hết. Như trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng, Bồ tt sống lu kiếp số nhiều như ct sng Hằng, người trong ci Phật nhiều như ct sng Hằng, cng nhau cng dường tất cả ại Bồ tt y phục, ẩm thực, sn ta, ngọa cụ, thuốc men trải qua kiếp số nhiều như ct sng Hằng, Tu-Bồ-ề! Tất cả đều tr giới, nhẫn nhục, tinh tấn, khng giải đi, ngay nơi thiền định đắc được tam muội gấp trăm, gấp ngn, gấp vạn, gấp v số vạn ức cự lần, khng bằng cng đức lm phước khuyến trợ. Cng đức ny rất cao qu, vượt ln trn tất cả.
Phẩm thứ năm:ịa ngục
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- ại Tr độ thnh tựu rất nhiều. Knh bạch Thin Trung Thin! Do Tr độ đu chẳng phải khng c danh tự.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ l rất sng.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ trừ tối tăm.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ khng dnh mắc.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ rất tn qu.
Knh bạch Thin Trung Thin! Người khng c mắt, Tr độ lm cho c mắt.
Knh bạch Thin Trung Thin! Người m mờ, Tr độ chỉ cho con đường.
Knh bạch Thin Trung Thin! Nhứt thiết tr tức l Tr độ.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ l mẹ của Bồ tt.
Knh bạch Thin Trung Thin! Khng sanh khng diệt tức l Tr độ.
Knh bạch Thin Trung Thin! ầy đủ tam chuyển, mười hai hnh php lun l chuyển Tr độ.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ l lm cho tất cả những người khốn khổ được hon ton an ổn.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ lm hộ tr trong sanh tử.
Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ đối với tất cả cc php đều tự nhin.
Knh bạch Thin Trung Thin! ại Bồ tt phải lm thế no để được trụ trong Tr độ?
Phật dạy X-Lợi-Phất:
- Thế tn nhơn trụ Tr độ, người knh tn Phật nn tự quay về Tr độ.
Thch ề Hon Nhơn nghĩ: Tn giả X-Lợi-Phất v lẽ g thưa cu hỏi ny?. Ngay khi đ, Thch ề Hon Nhơn thưa hỏi X-Lợi-Phất:
- Do nguyn nhơn no tn giả nu cu hỏi ny?
X-Lợi-Phất bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Cu Dực! Tr độ l hộ tr Bồ tt. Nhơn việc khuyến trợ lm phước đức ny tạo nn Nhứt thiết tr, hơn việc lm phước của Bồ tt. V người no bố th, tr giới, nhẫn nhục, tinh tấn, thiền định, giống như người từ lc mới sanh ra đ bị m. Nếu c trăm người, ngn người, vạn người, ngn vạn người m khng c người ở trước dẫn đường th những người ny muốn đi đến chỗ no, hoặc muốn vo trong thnh, sẽ khng biết nn đi như thế no.
Như vậy, ny Cu Dực! Năm độ cũng như người m khng thấy. Người la Tr độ cũng vậy, muốn vo Nhứt thiết tr khng biết phải đi như thế no. Tr độ hộ tr năm độ l cho mắt sng. Tr độ l ủng hộ, l lm cho năm độ kia đều c được danh tự.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Lm sao để thủ hộ v nhập vo Tr độ?
Phật bảo X-Lợi-Phất:
- Sắc, chẳng thấy chỗ nhập. Thọ, tưởng, hnh, thức cũng chẳng thấy c chỗ nhập. Xt kỹ năm ấm cũng chẳng thấy chỗ nhập. l thủ hộ Tr độ.
- Như vậy, knh bạch Thin Trung Thin! Do v thủ hộ Tr độ, lm người thủ hộ như vậy l để được php g?
Phật dạy X-Lợi-Phất:
- Khng thủ hộ, đ l đạt đến thủ hộ php, l Tr độ.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Tr độ khng mong Nhứt thiết tr, cũng khng thể đạt được, cũng khng mong thủ hộ. Knh bạch Thin Trung Thin! Ngay nơi sanh tử cũng khng mong cầu, th lấy g để đắc?
Phật dạy:
- Khng mong đạt, nn đạt.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- t c người kịp. Knh bạch Thin Trung Thin! Như Tr độ đối với cc php, cc php khng sanh, khng diệt th nn trụ ở chỗ no để v trụ?
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Bồ tt ngay khi nghĩ như vậy liền la Tr độ.
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- Hoặc giả c nguyn nhn liền nghĩ đến Tr độ. Biết Tr độ l khng, khng c sở hữu, khng gần, khng xa, nn đ l ại Bồ tt tu Tr độ.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Tr độ tin vo php g?
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- Người tin Tr độ l khng tin sắc; cũng khng tin thọ, tưởng, hnh, thức; khng tin đạo Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! ại Tr độ tức Bt-nh Ba la mật.
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- Lm thế no để biết tr độ l từ Bt-nh Ba la mật?
Tu-Bồ-ề thưa:
- ối với sắc khng lớn khng nhỏ. Khng lấy sắc lm sự chứng đắc. Cũng khng bị sắc, thọ, tưởng, hnh, thức lm sự chứng đắc; cũng khng lớn khng nhỏ. Khng lấy thức lm sự chứng đắc, cũng khng bị thức lm sự chứng đắc, liền ngay nơi Như Lai Chnh ẳng Gic đạt được mười chủng lực, khng cn bị yếu luốc. Nhứt thiết tr khng rộng khng hẹp. V sao? - V biết Nhứt thiết tr khng rộng khng hẹp nn đối với Tr độ khng c chỗ thực hnh. V sao? - V Tr độ khng c nơi chốn. Người no ngay nơi đ mong cầu, nghĩa l c sở hữu, th đ l điều rất tri ngược. V sao? - V người khng từ đu sanh ra. Tr độ v người đều l tự nhin. Người khng thấy chnh xc về Tr độ nn chắc chắn khng thể phn biệt. Người cũng khng hủy hoại, Tr độ cũng như vậy. Người như Tr độ, liền đắc Chnh gic.Người cũng c năng lực nn Như Lai cũng thị hiện c năng lực.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ thậm thm, thậm thm! ại Bồ tt no tin Tr độ, khng ni về những lỗi trong đ, cũng khng nghi ngờ. người ny từ nơi no sanh đến đy để hnh đạo Bồ tt? Từ đ đến nay đ nghe v hiểu được bao nhiu việc của Tr độ? Theo chỗ chỉ dạy m đi vo trong đ.
Phật bảo X-Lợi-Phất:
- Từ ci Phật phương khc sanh đến nơi đy. ại Bồ tt ny ở phương khc đ cng dường Phật, từng được thọ k, được nghe Tr độ. Do đy nn được nghe Tr độ v tự nghĩ: Ta như được thấy Phật khng khc.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- C thể thấy, nghe Tr độ được khng?
Phật dạy:
- Khng thể thấy được.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Bồ tt m học Tr độ thậm thm, từ khi thực hnh đến nay bao nhiu người được nghe?
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- Khng phải tất cả mọi người đều học. Nhiều người đều cng dường v số trăm Phật, v số ngn Phật, được thấy tất cả Phật rồi, ngay nơi đ thực hnh giữ giới thanh tịnh, nhưng ở giữa chng lại c người nghe Tr độ l bỏ đi, khng knh trọng php Bồ tt. Khi Phật thuyết Tr độ su xa, người ny bỏ đi khng muốn nghe. V sao? - V người ny ở đời trước khi nghe Tr độ đ bỏ đi nn cũng khng vận dụng thn tm nghe. y l việc lm của hạng người v tr. Do v tội ny nn nếu nghe Tr độ thậm thm lại bảo người dừng lại, khng cho ni. Người bảo dừng Tr độ l dừng Nhứt thiết tr. Người dừng Nhứt thiết tr l dừng Phật qu khứ, hiện tại, vị lai. V tội đoạn php ny, chết đọa vo đại địa ngục v số trăm ngn năm, v số vạn ức năm, sẽ chịu v số thống khổ khng thể tả. Tuổi thọ nơi đ chấm dứt, lần lượt sanh đến trong địa ngục Ma Ha ở phương khc. Tuổi thọ trong đ hết, lần lượt sanh đến trong địa ngục Ma Ha phương khc nữa.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Tội ny bị đọa trong năm đường nghịch c.
Phật bảo X-Lợi-Phất:
- Tội ny d muốn chỉ r cũng khng thể đưa ra v dụ. Nếu khi đọc tụng thm nhập Tr độ, tm người đ nghi ngờ php, cũng khng chịu học, nghĩ v ni rằng: y chẳng phải l Như Lai thuyết. Ngăn chận người khc rằng: Chẳng cần phải học. y l người tự ph hoại mnh, lại ph hoại người khc. Tự mnh uống thuốc độc, lại bảo người khc uống thuốc độc. Bọn người ny l bọn đ tự mnh qun mất, lại lm cho người khc qun mất.. Chnh mnh khng hiểu biết Tr độ thậm thm, trở lại ph hoại người khc. Bọn người ny khng nn gần gũi họ.
Ny X-Lợi-Phất! Khng nn cng với bọn người ny cng ngồi chung, cng ni chuyện, cng ăn uống. V sao? - V bọn người ny phỉ bng php, tự mnh ở trong chỗ tối tăm, lại dẫn dắt người khc vo chỗ tối tăm. Người tự uống thuốc độc giết hại mnh khng khc với người đoạn php. Người ny ni ra điều g c người tin, do tin theo lời ni đ, người đ bị tội đồng như nhau khng khc. V sao? - V phỉ bng lời Phật dạy. Phỉ bng Tr độ l phỉ bng tất cả php.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Con nguyện muốn nghe người phỉ bng php chịu những hnh phạt giống loại no? Khng biết nơi chốn v thn đ lớn thế no?
Phật bảo X-Lợi-Phất:
- Người phỉ bng php, bỗng dưng được nghe việc ny. Người ny mu từ nơi miệng, mũi liền tro ra, hoặc sợ hi chết ngất, nhơn đ rất đau đớn. Người nghe những việc đ trong lng sầu khổ v chết, giống như chặt hoa để giữa trưa, liền bị ho kh.
X-Lợi-Phất thưa:
- Knh bạch Thế tn! Nguyện v người, xin Thế tn dạy những việc đ để cho họ biết thn người đ chịu những hnh phạt như thế no. Nguyện v người đời sau lm nh sng lớn. Người no được nghe, lo sợ sẽ tự nghĩ: Ta khng thể phỉ bng v đọan php như người kia.
Phật bảo X-Lợi-Phất:
- y l chỉ cho người biết ci rất sng suốt. Do nhơn tạo tội nn thọ thn hnh rất xấu x, ở chỗ rất khổ cực, dơ dy, hi hm. Thật tnh khng thể tả hết. Nỗi thống khổ đ rất nhiều v rất lu di. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn nghe lời ny đủ để khng cn dm trở lại phỉ bng.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thế tn! Thiện nam tử, thiện nữ nhơn nghe người ny ni về Niết-bn m phủ lấp lời ni của người đ nn mới đưa đến ci tội ny.
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- Người ngu si ny ở trong php của ta lm Sa mn, trở lại phỉ bng Tr độ, ni rằng: chẳng phải đạo. l người chấm dứt Tr độ, chấm dứt Phật, Bồ tt. Do chấm dứt Phật, Bồ tt nn bị đoạn dứt Nhứt thiết tr Phật qu khứ, hiện tại, vị lai. Người đoạn Nhứt thiết tr l đoạn php. Người đoạn php l đoạn Tỳ kheo Tăng. Do đoạn Tỳ kheo Tăng nn chịu v lượng v số tội.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Người no đoạn Tr độ, bị đoạn bao nhiu việc?
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- V ở trong chỗ ma nn thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny khng tin, khng ưa. Do hai việc ny nn lun đoạn Tr độ thậm thm. Lại nữa, Tu-Bồ-ề! Người đoạn Tr độ lại c bốn việc. Thế no l bốn việc?. l:
* Nghe theo lời dạy của thầy xấu.
* Khng học theo Tr độ.
* Khng nương theo php lớn l chủ lm việc phỉ bng, tm tội lỗi người.
* Cống cao.
l bốn việc.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! t c người tin Tr độ v chẳng hiểu r php ny.
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- ng như vậy! ng như vậy! t c người tin Tr độ v khng hiểu php ny.
Tu-Bồ-ề thưa:
- V lẽ g t c người tin Tr độ thậm thm?
Phật dạy Tu-Bồ-ề:
- Sắc khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V sắc l tự nhin của sắc. Thọ, tưởng, hnh, thức khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V tự thể của thức l thức.
Sắc qu khứ khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V tự thể của sắc qu khứ vậy.
Sắc đương lai khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V tự thể của sắc đương lai vậy.
Sắc hiện tại khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V tự thể của sắc hiện tại vậy.
Thọ, tưởng, hnh, thức qu khứ khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V tự thể của sắc qu khứ vậy (?). Thức đương lai khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V tự thể của thức đương lai. Thức hiện tại khng dnh, khng buộc, khng mở. V sao? - V tự thể của thức.
V vậy cho nn ny Tu-Bồ-ề! t c người tin Tr độ thậm thm.
Phẩm thứ su: Thanh tịnh
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- t c người hiểu Tr độ do v bỏ qua khng học tập.
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- ng như vậy! ng như vậy! t c người hiểu Tr độ v khng quen học tập để đạt đến. V sao? - Ny Tu-Bồ-ề! Sắc thanh tịnh, đạo cũng thanh tịnh, nn ta ni sắc thanh tịnh, đạo cũng thanh tịnh. Thọ, tưởng, hnh, thức cũng thanh tịnh nn ni đạo cũng thanh tịnh, vậy nn thức cũng thanh tịnh.
Lại nữa, Tu-Bồ-ề! Sắc thanh tịnh, Nhứt thiết tr cũng thanh tịnh. Sắc cũng thanh tịnh, thế nn sắc thanh tịnh, Nhứt thiết tr cũng thanh tịnh như nhau khng khc. Hiện tại khng đoạn qu khứ, qu khứ khng đoạn vị lai, nn khng hư hoại. V vậy nn ni v khng đoạn qu khứ.
X-Lợi-Phất bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Thanh tịnh l thậm thm.
Phật dạy:
- Rất thanh tịnh.
X-Lợi-Phất thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Rất thanh tịnh, rất trong sng.
Phật dạy:
- Rất thanh tịnh.
X-Lợi-Phất thưa:
- Thanh tịnh khng cấu nhiễm, thanh tịnh khng tỳ vết, thanh tịnh khng sở hữu, thanh tịnh đối với dục nhưng khng dục. Thanh tịnh ngay nơi sắc nhưng khng sắc.
Phật dạy:
- Rất thanh tịnh.
X-Lợi-Phất thưa:
- Khng sanh l sắc rất thanh tịnh. Ngay nơi hữu tr m v tr, rất thanh tịnh. Ngay nơi tr m v tr, rất thanh tịnh. Ngay nơi sắc hữu tr, v hữu tr rất thanh tịnh. Ngay nơi thọ, tưởng, hnh, thức nhưng v hữu tr, v hữu tr rất thanh tịnh (?). Tr độ thậm thm cũng rất thanh tịnh.
Knh bạch Thin Trung Thin! Nhứt thiết tr khng tăng khng giảm. Nhứt thiết tr rất thanh tịnh, khng nắm bắt cc php.
Phật dạy:
- Rất thanh tịnh.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Ng thanh tịnh, sắc cũng thanh tịnh. Knh bạch Thin Trung Thin!.
Phật dạy:
- Vốn thanh tịnh.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Cho nn ni ng thanh tịnh. Thọ, tưởng, hnh, thức cũng thanh tịnh. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Vốn thanh tịnh.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Ng thanh tịnh, đạo cũng thanh tịnh. Ng thanh tịnh, Nhứt thiết tr cũng thanh tịnh. Ng thanh tịnh khng c đầu mối, ng thanh tịnh khng c ranh giới. Sắc cũng thanh tịnh khng ranh giới, knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Vốn thanh tịnh.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Ng khng c ranh giới. Thọ, tưởng, hnh, thức cũng khng c ranh giới. Knh bạch Thin Trung Thin. Người hiểu biết thanh tịnh tức l ại Bồ tt học đại Tr độ vậy. Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ cũng khng ở chỗ ny, cũng khng ở chỗ kia, cũng khng la đy, cũng khng ở trung gian.
Phật dạy:
- Vốn như vậy.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- ại Bồ tt biết như vậy l người thực hnh Tr độ. Người c tưởng liền la xa Tr độ.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu-Bồ-ề! C danh tự nn c tưởng, do tưởng nn c dnh mắc.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Thật kh đạt Tr độ. Quyết định an ổn nơi dnh mắc.
X-Lợi-Phất thưa:
- Thưa ngi Tu-Bồ-ề! Dnh mắc chỗ no?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Người biết sắc khng, đ gọi l dnh mắc. Biết thọ, tưởng, hnh, thức khng, đ l dnh mắc. ối với php qu khứ biết l php qu khứ, đ l dnh mắc. ối với php vị lai biết l php vị lai, đ l dnh mắc. ối với php hiện tại biết l php hiện tại, đ l dnh mắc. Người biết php l được cng đức lớn. Pht tm Bồ tt l dnh mắc.
Thch ề Hon Nhơn hỏi Tu-Bồ-ề:
- Sao gọi l dnh mắc?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Do tm biết được. Cu Dực! em tm biết ny bố th cho người pht tm V thượng chnh đẳng chnh gic vốn thanh tịnh lun c tạo tc. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn được Bồ tt khuyến trợ chỉ dạy người trở thnh V thượng chnh đẳng chnh gic l giảng dạy chnh php. Ngay nơi thn tm khng c lỗi, c gieo trồng hạt giống Phật. Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny do la cc sự dnh mắc, v đ vứt bỏ cội gốc giao tiếp.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay Tu-Bồ-ề! Lm cho ại Bồ tt biết được nguồn gốc l biết r việc dnh mắc. Lại nữa Tu-Bồ-ề! C việc dnh mắc rất su xa vi diệu. Nay ta sẽ ni r việc đ. Hy lắng nghe kỹ. Lời ni đầu, giữa, cuối đều thiện.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Ci xin Thế tn, con ưa thch được nghe.
Phật dạy:
- Nếu thiện nam tử, thiện nữ nhơn đối với Như Lai Chnh đẳng Chnh gic suy nghĩ nn pht khởi tưởng, theo chỗ nghĩ tưởng cho nn bị dnh mắc vo Phật qu khứ, hiện tại, vị lai.
- Knh bạch Thin Trung Thin! ối với php v dư ty hỷ khuyến trợ l người khuyến trợ V thượng chnh đẳng chnh gic. Ngay nơi php nhưng khng c php, nn ni khng c qu khứ, hiện tại, vị lai. Do vậy khng thể c người tạo tc, cũng khng thể c tưởng, cũng khng thể tạo nguyn nhơn. C người nhưng khng thể thấy, nghe, khng thể biết.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Nguồn gốc ny thanh tịnh thậm thm.
Phật dạy:
- Vốn thanh tịnh.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Ngy nay con xin quy y Tr độ.
Phật dạy:
- Php khng tc giả nn được thnh V thượng chnh gic.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Cc php thật chẳng tạo nn chnh gic.
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- Khng c php đối đi, v n vốn thanh tịnh.Chỉ c một php lm thanh tịnh, cũng khng tạo tc đối với tất cả. (ối với tất cả cũng khng tc giả)
Phật bảo Tu-Bồ-ề:
- Thế nn la cc dnh mắc l bỏ nguồn gốc giao tiếp.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Tr độ kh hiểu. Knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- ng như vậy! Khng c người đắc Chnh gic.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Tr độ khng thể phn biệt. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- ng như vậy! Tu-Bồ-ề, chẳng phải chỗ tm c thể biết được.
Tu-Bồ-ề thưa:
- V khng c tc giả. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Khng c tc giả nn khng dnh mắc.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Bồ tt nn thực hnh Tr độ như thế no?
Phật dạy:
- Khng nghĩ mnh thực hnh thọ, tưởng, hnh, thức l thực hnh Tr độ. Sắc khng đầy đủ sắc l phi sắc, l hnh Tr độ. Thọ, tưởng, hnh, thức khng đầy đủ l hnh Tr độ.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Kh kịp. Knh bạch Thin Trung Thin. Ngay nơi dnh mắc m khng dnh mắc, đ chnh thật l khng dnh mắc.
Phật dạy:
- Khng dnh mắc sắc l thực hnh Tr độ. Người thực hnh khng dnh mắc thọ, tưởng, hnh, thức l hnh Tr độ. y l đại Bồ tt hnh Tr độ ngay nơi sắc khng dnh mắc; ngay nơi thọ, tưởng, hnh, thức khng dnh mắc. ối với đạo Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật cũng khng dnh mắc. Lại từ nơi Nhứt thiết tr pht xuất ra nn đ l Nhứt thiết tr.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Php Thế tn thuyết thậm thm kh đạt. Nếu Thế tn c thuyết cũng khng tăng, khng thuyết cũng khng giảm.
Phật dạy:
- ng như vậy! ng như vậy! Tu-Bồ-ề! V như Như Lai trọn đời khen ngợi về KHNG th KHNG cũng khng tăng; hoặc khng khen ngợi KHNG th KHNG cũng khng giảm. V như khen ngợi người huyễn th người huyễn cũng khng tăng; khng khen ngợi người huyễn th người huyễn cũng khng giảm. Nghe điều tốt cũng khng vui, nghe điều xấu cũng khng buồn.
Như vậy, ny Tu-Bồ-ề! ối với php, mỗi người đều đọc tụng, tu học php, php cũng khng tăng khng giảm.
Tu-Bồ-ề bạch Phật:
- ại Bồ tt rất khổ nhọc hnh tr Tr độ. Người no thủ hộ Tr độ khng giải đi, khng khiếp sợ, khng giao động, khng thối lui. V sao? - V người thủ hộ Tr độ l thủ hộ KHNG, nn tất cả mọi người đều nn lm lễ ại Bồ tt, v ại Bồ tt mặc o gip đại thệ nguyện, cng với KHNG m chiến đấu. ại Bồ tt v tất cả mọi người nn mặc o gip đại thệ nguyện. V tất cả mọi người nu ln KHNG. ại Bồ tt l người rất dng mnh.
Knh bạch Thin Trung Thin, dng php KHNG đạt đến V thượng chnh đẳng chnh gic, được thnh Chnh đẳng chnh gic.
C Tỳ kheo khc nghĩ: Ta nn quy y Tr độ v php đ khng sanh, cũng khng diệt.
Thch ề Hon Nhơn hỏi Tu-Bồ-ề:
- Bồ tt theo lời dạy của Tr độ l dạy những g?
Tu-Bồ-ề thưa:
- L theo chỗ chỉ dạy về KHNG.
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Chỗ no l chỗ theo chỉ dạy KHNG?
Tu-Bồ-ề thưa:
- Người muốn yn tịnh, đ l ại Bồ tt, l người biết Tr độ.
Thch ề Hon Nhơn bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Người lnh thọ Tr độ phải hộ tr trong thời gian bao lu?
Tu-Bồ-ề bảo Thch ề Hon Nhơn:
- Thế no, Cu Dực! ng c thể thấy php l cần phải hộ tr hay sao m ng ni l muốn hộ tr php?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Khng phải.
Tu-Bồ-ề bảo:
- Người học theo những g Tr độ chỉ dạy, chnh l người đ được php hộ tr, l người lm theo php. Người hoặc phi nhơn chắc chắn khng thể ph hoại được người ny.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Nếu ại Bồ tt hộ tr php KHNG l đ học tập thực hnh theo Tr độ. Thế no Cu Dực! C thể giữ gn tiếng vang được khng?
Thch ề Hon Nhơn thưa:
- Khng thể.
Tu-Bồ-ề thưa:
- Như vậy ny Cu Dực! ại Bồ tt thực hnh Tr độ, php đ cũng như tiếng vang. Do biết vậy nn cũng khng nhớ nghĩ. Do khng nhớ nghĩ tức l thực hnh Tr độ.
Nhờ oai thần của Phật, cc Tứ thin vương, Thch, Phạm v Tn thin trong ba ngn đại thin quốc độ, tất cả đều đi đến trước chỗ Phật, đảnh lễ Phật, nhiễu quanh ba vng rồi cng đứng qua một bn.
Chư Thin, Thin vương, Thch, Phạm đều nương oai thần của Phật nn nghĩ: Ngn cc đức Phật đều tn l Thch Ca Văn, Tỳ kheo của Phật đều tn l Tu-Bồ-ề. Người hỏi Tr độ đều như Thch ề Hon Nhơn.
H́t quyển thứ ba
KINH BT-NH BA LA MẬT SAO
Hn dịch: Ph Tần, Thin Trc Sa mn m-Ma-Ty v Trc-Phật-Niệm
Việt dịch: Thch nữ Tm Thường
(Ni viện Diệu Quang - Nha Trang)
Quyển Thứ Tư
Phẩm thứ bảy: Bổn v
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin, cc php theo thứ tự của n, đ l sự trnh by php khng bị tổn giảm. Cc php khng c đầu mối v tướng của cc php khng chướng ngại, như khng php l khng sanh, cc php c sanh khng thể đạt được, đ l php sanh nn khng thể đắc.
Cc Thin tử ci Dục, ci Phạm đồng bạch Phật:
- Tịch tịnh l đệ tử Phật. Nay tn giả Tu Bồ ề ni tất cả đều khng.
Tu Bồ ề bảo cc Thin tử:
- V đ l theo lời dạy của Như Lai.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Lm thế no để biết đ l lời dạy của Như Lai?
Tu Bồ ề thưa:
- Như Lai vốn khng, đ l theo lời dạy của Như Lai. Cc php qu khứ, vị lai, hiện tại thảy đều khng.
Phật dạy:
- Người theo vốn khng l theo lời dạy của Như Lai. Cc php cũng vốn khng. Như cc php vốn khng, Như Lai cũng vốn khng. Tất cả vốn khng, hon ton vốn khng. l Tu Bồ ề đ theo lời Như Lai dạy. Khng khc với vốn khng, đ l Như Lai dạy. Khng khc, khng c khc theo Như Lai dạy, đ l theo vốn khng.
Vốn khng, đ l Như Lai. Chỗ an trụ m Tu Bồ ề an trụ l theo lời dạy của Như Lai. Như Như Lai vốn khng, khng chướng ngại, cc php cũng vốn khng, khng chướng ngại. Vậy nn Tu Bồ ề l người vng theo lời dạy của Như Lai, v giống như Như Lai vốn khng, nn đối với cc php cũng vốn khng, hon ton vốn khng, giống nhau khng khc.
Ng, cũng khng tc giả. Vốn khng, cũng khng tc giả. Tất cả đều vốn khng, lại cũng khng vốn khng, như vốn khng, vốn khng ng, cũng như vậy. Tu Bồ ề l người theo lời Như Lai dạy. Như Như Lai vốn khng, khng khc, khng c khc. Thế nn cc php cũng vốn khng, khng khc, khng c khc. l Như Lai vốn khng, cũng khng hư hoại, cũng khng mục nt, khng thể đắc. Vậy nn Tu Bồ ề l người vng theo lời dạy của Như Lai. Như Lai cng cc php đều vốn khng, khng khc, cũng khng khc. Vốn khng cũng khng c khc. Vốn khng, hon ton l vốn khng. Như Tu Bồ ề đ vng theo, đ nhập khng thể tnh ton. Người cũng v sở nhập, đ l theo lời dạy của Như Lai.
Như Lai đ l vốn khng. Cũng khng qu khứ, vị lai, hiện tại v cc php đều l vốn khng, nn cũng khng qu khứ, vị lai, hiện tại. Như vậy nn Tu Bồ ề l người vng theo lời dạy của Như Lai. Do Như Lai vốn khng, liền ni Như Lai dạy. Như Lai tức l vốn khng, vị lai cũng vốn khng, qu khứ cũng vốn khng, hiện tại cũng vốn khng. Do qu khứ vốn khng, Như Lai dạy đ l vốn khng. Do vị lai vốn khng, Như Lai dạy đ l vốn khng. Do hiện tại vốn khng, Như Lai dạy đ l vốn khng. Do như qu khứ, vị lai, hiện tại vốn khng, nn Như Lai dạy đ l vốn khng. Do như qu khứ, vị lai, hiện tại vốn khng, Như Lai dạy đ l vốn khng, chng giống nhau khng khc.
Như cc php vốn khng,vậy nn ny Tu Bồ ề, chng giốngnhau khng khc. V theo Như Lai dạy, chng giống nhau khng khc. l vốn khng của chơn Bồ tt đạt đến V thượng Bồ đề. Cũng đều vốn khng giống nhau. Do như vốn khng nn liền đắc tn Như Lai vốn khng.
ất liền chấn động su cch. Như Lai nhơn vốn khng ny mđược thnh tựu. Thế nn Tu Bồ ề l người vng theo lời dạy của Như Lai.
Lại nữa Tu Bồ ề! V khng theo sắc, v khng theo thọ - tưởng - hnh thức, cũng khng theo Tu-đ-hon đạo, cũng khng theo Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật đạo. Vậy nn Tu Bồ ề l người vng theo lời dạy của Như Lai.
X Lợi Phất bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Bổn v rất thậm thm.
Phật dạy:
- ng như vậy! Bổn v rất thậm thm.
Khi thuyết về Bổn v, ba trăm Tỳ kheo đều đắc A-la-hn, năm trăm Tỳ kheo ni đều đắc Tu-đ-hon đạo, năm trăm chư thin v người đều đắc được V sanh php nhẫn, su chục Bồ tt đều đắc A-la-hn đạo.
Phật bảo X Lợi Phất:
- Hạng Bồ tt ny đ từng cng dường năm trăm đức Phật qu khứ, đ lm việc bố th, giữ gn tịnh giới, thnh tựu nhẫn nhục, tinh tấn v đầy đủ thiền định. Bởi khng đắc phương tiện quyền xảo của Tr độ nn tuy l đại Bồ tt c đạo thể nhập vo khng, v tướng, v nguyện, v xa la phương tiện quyền xảo, giữa đường đ cho l cứu cnh nn chứng đắc Thanh văn.
Ny X Lợi Phất! V như c con chim lớn, thn của n hoặc bốn ngn dặm, hoặc tm ngn dặm, một vạn hai ngn dặm, một vạn su ngn dặm, hoặc ba vạn dặm, từ trn trời ao Lợi muốn đi đến Dim Ph ề, nhưng con chim ny v khng c cnh để bay, n bn từ trn trời ao Lợi lộn nho xuống đất. Thế no, X Lợi Phất! Con chim ny giữa đường muốn quay trở lại trn trời ao Lợi c thể được khng?
X Lợi Phất thưa:
- Knh bạch Thin Trung Thin, khng thể được.
Phật dạy:
- Con chim ny rơi đến ci Dim Ph, muốn thn n khng bị đau đớn, c thể được khng?
X Lợi Phất thưa:
- Khng thể được, knh bạch Thin Trung Thin! Con chim ny rơi đến đất, thn n khng thể khng bị đau đớn. Hoặc l n sẽ chết, hoặc n sẽ bị hn m cực độ. V sao? - V thn n rất lớn m lại khng c cnh.
Phật dạy:
- ng như vậy, X Lợi Phất! Giả sử đại Bồ tt lm việc bố th, hộ tr tịnh giới, thnh tựu nhẫn nhục, việc lm tinh tấn, thiền định nghim tc, pht tm rất lớn, trải qua kiếp số như ct sng Hằng, muốn độ tất cả thnh V thượng Bồ đề, nhưng khng c phương tiện quyền xảo của Tr tuệ độ nn giữa đường bị rơi trở lại địa vị Thanh văn Bch Chi Phật.
Như vậy, ny X Lợi Phất! ại Bồ tt đối với Phật qu khứ, hiện tại, vị lai v khng tr giới, thiền định, tr tuệ, giải thot, giải thot tri kiến huệ, m trở lại pht sanh tưởng, đ l khng giữ giới, thiền định, tr tuệ, giải thot, giải thot tri kiến tuệ của Như Lai. V khng biết lời dạy của Như Lai nn khng hiểu khng biết, chỉ nghe trn lời ni m tưởng như vậy. Như điều đ nghe, muốn trở thnh V thượng Bồ đề, điều đ khng thể no đạt được, nn giữa đường chứng đắc địa vị Thanh văn, Bch Chi Phật đạo. V sao? - V như vậy l khng đắc phương tiện quyền xảo của Tr độ.
X Lợi Phất bạch Phật:
- Con nhớ Phật c dạy: la phương tiện quyền xảo của Tr tuệ độ, khng thể đạt đến V thượng Bồ đề. ại Bồ tt no muốn đắc V thượng Bồ đề nn sng suốt học tập phương tiện quyền xảo của Tr tuệ độ.
Cc Thin tử ci Dục, ci Sắc đồng bạch Phật:
- Tr độ thật su xa, kh hiểu, kh r, bỗng nhin khng thể đắc được V thượng Chnh gic.
Phật bảo cc Thin tử:
- ng như vậy! Tr độ thậm thm kh hiểu r, bỗng chốc khng thể đắc V thượng Chnh gic.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Tr độ kh hiểu r. Như con nghĩ: người c tr tuệ như vậy mới c thể đắc V thượng Chnh gic. V sao? - V cũng khng ngay nơi đ c người đắc Chnh gic nn ni l php khng, khng tạo nn Chnh gic. Do php khng, nn đối với php cũng khng thể đắc, sẽ tạo nn Chnh gic, nn cc php đều khng. Ngay nơi cc php khng c sở hữu, đ l php ngữ. Khng tạo nn Chnh gic nn gọi đ l php khng. Khng tạo nn Chnh gic, cũng khng đắc Chnh gic. Người nghĩ tất cả php đều khng, người học theo như vậy. Knh bạch Thin Trung Thin, bỗng chốc đắc V thượng Chnh gic, thnh bậc Chnhgic.
X Lợi Phất bảo Tu Bồ ề:
- Như thầy đ ni, bỗng chốc đắc V thượng Chnh gic, điều đ thật l kh. V sao? - V khng khng nghĩ rằng ta sẽ tạo nn V thượng Chnh gic, thnh bậc Chnh gic. Php như vậy dễ đắc Chnh gic. V sao? - V cc Bồ tt nhiều như ct sng Hằng, lm sao xoay trở lại?
Tu Bồ ề thưa:
- Nn biết như vậy. Khng v bỗng nhin, kh đắc V thượng Chnh gic.
Tu Bồ ề hỏi X Lợi Phất:
- V trở lại sắc khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- V trở lại thọ, tưởng, hnh, thức, khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- C thể c sắc khc đắc php th khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- C thể c thọ, tưởng, hnh, thức khc đắc php th khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- Sắc vốn khng th khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- Thọ, tưởng, hnh, thức vốn khng th khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- Thế no, X Lợi Phất! C thể c sắc khc vốn khng, đắc php đ th khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- C thể c thọ, tưởng, hnh, thức khc vốn khng, đắc php đ th trở lại khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- Thế no, X Lợi Phất! Vốn khng th khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- C thể c vốn khng no khc nữa, đắc php đ th khng trở thnh V thượng Chnh gic phải khng?
p:
- Thưa khng.
- Giả sử ngay nơi php ny khng đắc, th php no bị thối chuyển trở thnh V thượng Chnh gic?
X Lợi Phất bảo Tu Bồ ề:
- Php như thầy đ thuyết th khng c Bồ tt trở thnh Bất thối chuyển.
Tu Bồ ề thưa:
- Bồ tt l người c ba đức. l Như Lai dạy:
L Phật hnh hạnh Bồ tt khng kể ba đức trn. Như Tu Bồ ề đ ni.
Phần Nậu Văn Ni Phất thưa ngi X Lợi Phất:
- Thầy Tu Bồ ề thuyết Nhứt đạo nhưng phải hỏi việc đ.
Ngi X Lợi Phất bảo Tu Bồ ề:
- Thưa ngi Tu Bồ ề, muốn hỏi điều ngi thuyết về Nhứt đạo v hỏi về việc Phật hnh Bồ tt.
Tu Bồ ề thưa:
- Thế no, ngi X Lợi Phất! Ngay trong vốn khng c thể thấy hai đạo, đ l Thanh văn đạo v Bch Chi Phật đạo khng?
Phật bảo X Lợi Phất:
- Trong vốn khng khng thấy được hai việc ấy.
Tu Bồ ề thưa:
- Thế no, ngi X Lợi Phất! Vốn khng l một phải khng? Cho nn ni đắc. Nếu đại Bồ tt no nghe vốn khng, khng giải đi, th đại Bồ tt ny đ thnh tựu Bồ tt.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu Bồ ề! Giống như thầy đ thuyết khng khc, l chỗ oai thần chư Phật đạt đến. y l đại Bồ tt vốn khng, khng c khc. Nếu Bồ tt no khng giải đi th biết đ thnh tựu Bồ tt.
X Lợi Phất bạch Phật:
- Sao gọi l Bồ tt?
Phật dạy X Lợi Phất:
- Chnh l người thnh tựu V thượng Chnh gic vậy.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Sao gọi l ại Bồ tt muốn thnh tựu? Trụ ở chỗ no?
Phật dạy:
- Thấy tất cả mọi người đ bnh đẳng khng khc. Khng c lm hại, lng từ thương xt mọi người như đối với chnh mnh khng khc. Tm người đ nhu ha thương xt, khng giận hờn, khng chướng ngại, khng nhiễu loạn, xem mọi người như cha mẹ mnh khng khc. l chỗ trụ của tm Bồ tt. Nn học như vậy.
Phẩm thứ tm. A Duy Việt Tr
Tu Bồ ề bạch Phật:
- ại Bồ tt Bất thối chuyển dựa vo hnh tướng g m biết đ l đại Bồ tt Bất thối chuyển?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ối với người phm v Thanh văn, Bch Chi Phật, cho đến địa vị Phật đạo nghe tất cả về vốn khng, nhưng khng hề lay chuyển, cũng khng thay đổi. Ngay nơi php đ cũng vốn khng. l vốn khng. Khng lay động, đ l vượt qua. Như chỗ đ nghe khng thay đổi, cũng khng nghi ngờ, cũng khng ni đng, cũng khng ni sai. Như vốn khng l khng mất. Lời ni của người đ khng khinh bạc, khng ni những việc khc, chỉ ni việc chnh đng. Khng dm ng việc lm của người khc. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển khng c hnh tướng v diện mạo của Sa mn, B la mn, rằng đy l Sa mn, đy l B la mn. Hiểu biết r rng đng đắn, hon ton khng thờ tự lễ bi cc vị trời khc, khng đem hoa hương dng ln những vị đ. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy, th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển hon ton khng sanh ở những nơi xấu c, khng lm thn phụ nữ. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển hon ton khng xa la mười điều lnh. Chnh mnh khng giết hại, dạy người khng giết hại, Chnh mnh khng trộm cắp, dạy người khng trộm cắp. Chnh mnh khng dm dật, dạy người khng dm dật. Chnh mnh khng ni hai lưỡi, khng ni lời hung c, khng ni dối tr, khng ni thu dệt, khng ganh ght, khng tham lam, khng si m, lm việc lm ngay thẳng đng đắn, dạy người giữ gn việc chơn chnh. l mười điều lnh. Lại ngay trong giấc mộng cũng tự giữ gn khng mất mười điều lnh. l ại Bồ tt Bất thối chuyển ngay trong giấc mộng cũng thấy mười điều lnh. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển đem php đ học muốn lm an ổn cho tất cả mọi người, thuyết php cho tất cả mọi người nghe. l bố th php, lm cho tất cả mọi người đắc được php, đ tức l bố th php cho tất cả. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển, d vua cha l người hng trong mọi người, đem tr tuệ hiểu biết của mnh nghe thuyết php thậm thm hon ton khng nghi ngờ. Khng nghi, khng ni khng tin, lời ni nhu ha, lời ni dịu dng, t ngủ nghỉ, ra vo lui tới tm khng tn loạn, bước đi an nhn thư thả. Giở chn cất bước chọn chỗ đặt chn. V trong y phục, mng mền khng c rận rệp, lun lun sạch sẽ. Cũng khng lo buồn. Trong thn khng c tm mươi loại vi trng. V lẽ g? - V đại Bồ tt ny đ c cng đức vượt ln trn cng đức xuất thế gian, lun lun muốn cho cng đức đ được thnh tựu vin mn v tăng thm ln. Thn thanh tịnh, tm cũng thanh tịnh. Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! V lẽ g tm Bồ tt thanh tịnh? Nn lm thế no để biết?
Phật dạy Tu Bồ ề:
- Cng đức ại Bồ tt đ tạo cng tăng thm rất nhiều, lun lun vượt ln trn. Tm Bồ tt tự tại khng ngăn ngại. Cng đức đ đều nhờ tm nn thanh tịnh. Vượt ln địa vị Thanh văn, Bch Chi Phật đạo, đ l tm ại Bồ tt thanh tịnh. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển khng mong cầu tiền của, vật dụng. Nếu ra lm việc cng dường th khng keo kiệt xan tham. Khi thuyết php thậm thm khng mỏi mệt, thực hnh theo điều mnh hiểu. C người muốn nghe php thậm thm, liền đem Tr độ giảng thuyết cho họ. C ra lm việc với ngoại đạo hoặc việc thế gian, đem Tr độ lm chủ yếu, v muốn cho họ đi theo con đường chnh. Người khng hiểu, đem Tr độ giải thch cho họ. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! Người ny đến chỗ no, c ma liền đến chỗ đ ha lm tm địa ngục lớn, trong mỗi địa ngục ha ra v số trăm ngn Bồ tt chỉ dạy rằng:
- Bọn người ny đều đ được Phật thọ k rồi, đều l Bất thối chuyển, nay đều đọa vo trong địa ngục cũng đều l do Phật thọ k. Giả sử người no được thọ k lm Bất thối chuyển rồi, nn mau ăn năn rằng: Ta khng phải l Bất thối chuyển. Giả sử người no ni như vậy, liền khng đọa vo địa ngục, sẽ được sanh ln ci trời.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Giả sử tm người ny khng lay động, đ chnh l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Phật dạy:
- Những lời ta dạy khng sai khc. Giả sử người đ sanh đến chỗ xấu c th lời Phật dạy c sai khc. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa Tu Bồ ề! c ma ha lm Sa mn hoặc dng y phục Sa mn mặc vo, đến chỗ ại Bồ tt bảo:
- Nếu người no trước đ từ nơi ta được nghe, từ nơi ta được lnh thọ, nay bỏ hết khng dng, hoặc nay sẽ tự ăn năn lỗi đ, hoặc nhanh chng ăn năn theo như lời ta dạy. Ta ngy ngy đi đến hỏi han. Nếu giả sử khng vng theo lời ta, ta quyết định khng trở lại gặp gỡ. Nếu người khng ni lại lời ny chẳng phải lời Phật dạy, đy đều l của ngoại đạo lm ra. Nay lời ni của ta chnh l Phật đ dạy.
Phật dạy:
- Người nghe những lời ny m lay động, nn biết đ l người khng được Phật qu khứ thọ k, được cất nhắc ln từ ại Bồ tt. C nhiều ại Bồ tt chưa đến được địa vị Bất thối chuyển, giả sử khng lay động, nghĩ đến php khng c sanh tử, nghĩ khng c sanh tử, tin lời người khc ni, v như Tỳ kheo đắc A-la-hn, khng nghe theo lời ni của người khc, trong giấc ngủ được thấy php, lấy đ để lm chứng, đ l khng sở hữu, hon ton khng lay động, ại Bồ tt ny cũng khng lay động. Như php m địa vị Thanh văn, Bch Chi Phật đạo đ nghỉ đến, những php khng c thối thất. ại Bồ tt ny hướng thẳng đến Nhứt thiết tr khng cn thối thất. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! c ma đi đến chỗ của ại Bồ tt ha lm người khc. Nếu c tm cầu rất sing năng th chẳng phải hạnh Nhứt thiết tr. Nếu lm ngược lại với sự khổ nhọc đ, hoặc dựa vo sự khổ nhọc để lm, khng nn nhm chn thối lui. Nn dựa vo ci g để tm thn ny? Ngươi v sao khng sớm giữ lấy địa vị La-hn m mong cầu lm Phật?
Phật dạy:
- Giả sử người khng lay động, c ma lại bỏ đi, trở lại tm phương kế ha lm v số Bồ tt đứng ở một bn, lại ni lời chỉ dạy như vầy: Ngươi thấy Bồ tt ny khng? ều cng dường tất cả Phật như ct sng Hằng rồi, cng dường đầy đủ tất cả y phục, ẩm thực, sn ta, ngọa cụ, thuốc men, đều ở chỗ Phật nhiều như ct sng Hằng thực hnh giữ giới thanh tịnh đ học, được thực hnh theo điều học được bằng tr tuệ. iều họ mong cầu l học hết tất cả v sống đng như php. Vậy m đến nay vẫn khng thể đắc V thượng Chnh gic. Học như vậy xong, lnh thọ như vậy xong, thực hnh như vậy xong m khng thể đắc Nhứt thiết tr, huống l ngươi muốn đắc V thượng Chnh gic thế no được?.
Phật dạy:
- Giả sử người ny khng lay động, c ma liền lui, lại ha lm Tỳ kheo ni những lời thế ny: y đều l La-hn, đời qu khứ đều thực hnh đạo Bồ tt, nay chứng quả La-hn, m nay cn lm Tỳ kheo như đy, th ngươi sẽ từ chỗ no đắc V thượng Chnh gic?.
Phật dạy:
- ại Bồ tt ny tuy từ chỗ khc nghe những lời ny, tiếp tục tu hạnh ny, tm khng lay động, cũng khng c tm khc, biết r đ l ma lm.
Phật dạy:
- Người no học Tr độ, thực hnh theo đ khng đắc Nhứt thiết tr th sẽ từ chỗ no để đắc? Những lời Phật dạy l khng sai khc. Học như vậy, thực hnh như vậy, như Tr độ, tm khng lay động, giả sử khng đắc Nhứt thiết tr th lời Phật dạy l c sai khc. Những lời Phật dạy hon ton khng hư dối, ại Bồ tt nn học như vậy. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! c ma đi đến chỗ Bồ tt Bất thối chuyển ni ln lời r rng rằng:
- Nhứt thiết tr như hư khng. Php ny khng thể đạt ranh giới, php ny khng thể khng c chỗ tận cng để c thể đắc. V sao? - V khng c bất thối chuyển, cũng khng đắc Phật Chnh gic. Nay được nhn thấy php ny, đều l hư dối, đều l trống khng, chỗ lm của ngươi chỉ l khổ nhọc, khng gic tri ngay, đy l ma lm, lm sao muốn đắc V thượng Chnh gic? y chẳng phải l Phật thuyết.
Phật dạy:
- Thiện nam tử, thiện nữ nhơn ny nn biết như vậy, nn nghĩ đy l việc lm của ma. Tm người đ ngay thẳng, khng lay động. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển muốn tu đệ nhất Thiền, đệ nhị Thiền, đệ tam cho đến đệ tứ Thiền, Tam ma Việt. Thuận theo tứ Thiền nhưng khng lựa chọn tầng Thiền no trong tứ Thiền, đ l định, l sự ham muốn của người đ. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển khng mong cầu danh tự hoặc lời ni khen ngợi, khng nghĩ đến dục. Tm người đ rộng lớn, chỉ nghĩ đến tất cả, lm cho tất cả được an ổn. i, đứng, nằm, ngồi tm khng tn loạn. Ra vo tứ, cung knh ch thnh. Khng mong c thế lực, khng dm dục, bung lung. Nếu dục đến, tự lo sợ ci dục đ. ối với dục lun c sự lo sợ. V như kẻ nam tử đi ngang qua giữa chốn rừng chằm rộng lớn, mng mnh hiu quạnh, muốn dừng lại nghỉ ngơi ăn uống, lại lo sợ giặc cướp, muốn mau mau đi qua khỏi chỗ ny, nghĩ rằng: Khi no mới đến được chỗ tụ lạc an ổn để mau được thot khỏi chỗ ny?. ại Bồ tt Bất thối chuyển cũng như vậy, khi i dục đến, tự nghĩ đy l việc khng nn lm, đy l điều bất chnh, l điều quấy, chẳng phải l php ta nn lm. Cũng khng nghĩ đến những việc xấu khc. V sao? - V muốn lm cho tất cả đều được an ổn.
Phật dạy:
- Người nghĩ như vậy đều l nhờ sức oai thần của Tr độ. Thấy người c đầy đủ hnh tướng như vậy, biết đ chnh l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! Duyệt xoa Ha Di La Hon thường theo ại Bồ tt Bất thối chuyển, cc quỷ thần khc khng dm theo Bồ tt, hon ton khng mất ch. Tm người đ khng tn loạn, thn cũng khng pht sanh vọng tưởng. Thn thể hon bị, l người hng, khng dỗ dnh phụ nữ của người khc. Người khc lm ba ch hoặc thuốc độc, người ny khng lm những việc như vậy. Tự mnh khng lm, cũng khng dạy người khc lm. l Bồ tt thanh tịnh. Khng ni việc của kẻ nam người nữ, v đ l những điều rất xấu xa. Thấy người c đầy đủ hnh tướng như vậy biết đ chnh l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển khng lm việc nhm họp những cng việc của người đời, khng lm việc cho vua, khng lm việc cho giặc, khng lm việc cho binh lnh, qun trận, khng lm việc cho xm lng, tụ lạc, khng lm việc cho thnh quch, khng lm việc cho thế tục. Cũng khng cng người nữ, khng cng người nam, khng cng ngoại đạo, khng lm việc cho thc la, cho rượu ch, khng thờ tự, cũng khng dng nhiều mu sắc, khng hương, khng hoa, khng cười cợt, khng ăn năn, cũng khng lợi dưỡng, khng tạo bao nhiu thứ. Cũng khng theo cc việc sở hữu m chỉ dự theo việc của Tr độ. Khng la Nhứt thiết tr, lun nhớ nghĩ khng qun. Cũng khng lm việc chiến tranh. Tự giữ gn như php, thường lm việc ngay thẳng, khng lm việc phi php. Thường khen ngợi người hiền, lấy đ lm hng đầu. Thường muốn lm người thn hậu với người, khng lm người on cừu. Chỉ cầu php Như Lai, quyết muốn cầu sanh về ci Phật ở phương khc. Cầu như vậy th sẽ khng sanh về chỗ kia. Do đy nn thường được thấy Phật, lại được cng dường ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Hoặc từ ci Dục, ci Sắc, ci V sắc, khi bỏ nơi đ đi sẽ sanh vo trung quốc, hoặc ở trong gia đnh hiền lnh, hoặc sanh trong hng thng minh tr tuệ, ni năng lưu lot. Hoặc ở trong gia đnh hiểu biết kinh điển, khng ưa tham dự việc nhỏ. C sanh ở chốn bin địa th sanh trong nước lớn, hon ton khng phạm php. Thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ chnh l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển cũng khng ni ta l Bất thối chuyển, cũng khng nghĩ ta l Bất thối chuyển, cũng khng nghĩ ta khng ở địa vị Bất thối chuyển. V như nam tử được địa vị Tu-đ-hon đạo, ngay nơi địa vị đ hon ton khng nghi ngờ. Việc ma tuy pht sanh liền gic tri tất cả. pht sanh, khng theo mưu kế đ. ại Bồ tt Bất thối chuyển cũng như vậy. Tự mnh ngay nơi địa vị hon ton khng nghi ngờ, cũng khng giải đi. Việc ma tuy c pht sanh, liền gic tri tất cả. pht sanh rồi, khng theo mưu kế đ. V như nam tử lm việc xấu c, tm người đ hon ton khng qun, cho đến lc chết tm cũng hon ton khng thay đổi. ại Bồ tt Bất thối chuyển hon ton khng dời đổi. Tm an trụ trung chnh. ối với ại Bồ tt Bất thối chuyển, tm hon ton khng lay động. Nhơn gian, thin thượng hon ton khng thể lay chuyển. Việc ma tuy c pht sanh liền gic tri tất cả. pht sanh khng theo mưu kế đ. Ngay nơi địa vị hon ton khng nghi ngờ. Cũng khng c tm Thanh văn, Bch Chi Phật, hon ton khng nghĩ rằng Phật kh đắc. ịa vị đ an ổn trang nghim, vững vng khng c ai hơn. V sao? - V người trụ như vậy khng ai c thể vượt qua. c ma rất buồn, liền ha lm Phật, đi đến chỗ người đ bảo rằng:
- Ngươi nn chấp nhận quả vị La-hn đi, th được Như Lai thọ k đắc V thượng Chnh gic. V sao? - V nếu khng lm như vậy th cũng khng chứng đắc. Người c tm như vậy, đầy đủ hnh tướng như vậy c thể thnh đại Bồ tt m cn khng chứng được V thượng Chnh gic, vậy ngươi lm sao m được thnh Phật?
Phật dạy:
- Giả sử tm Bồ tt ny khng lay động th biết đy l ại Bồ tt. Từ qu khứ, Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic đ thọ k rồi. Giả sử c người nghĩ biết ma lm giống như Phật đi đến, nam tử ny biết l chẳng phải Phật, đy l ma lm. Người lm việc lm như vậy l để mong địa vị Bất thối chuyển. Như Phật đ dạy, việc của ma khng c khc. Người thấy r như vậy nn suy nghĩ rằng: Ma v muốn lm cho ta thối chuyển.
Phật dạy:
- Giả sử người bất động, đ l ại Bồ tt Bất thối chuyển đ được Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic từ qu khứ thọ k, đ trụ vo địa vị Bất thối chuyển rồi. V sao? - V thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ chnh l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối chuyển nhờ php nn khng tham sở hữu, cũng khng tiếc mạng sống của mnh. ại Bồ tt ny v muốn nhận lấy v hộ tr php của chư Phật qu khứ, vị lai, hiện tại. Người muốn hộ php của chư Phật qu khứ, vị lai, hiện tại chỉ v số đng, đy l php thọ k, đy l php hộ tr. Nhờ vậy, nn khng tiếc vật g. Cũng khng tiếc thn mạng, chưa từng c lc no giải đi, cũng khng c mỏi mệt. V thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy th biết đ chnh l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ối với php, ại Bồ tt Bất thối chuyển Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic thuyết chưa từng nghi ngờ, cũng khng ni sai.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Php Như Lai thuyết cũng khng nghi ngờ, khng ni sai, v ngay nơi php Thế tn thuyết cũng khng nghi, cũng khng ni sai. Php của cc Thanh văn thuyết, ngay nơi đ cũng khng nghi, cũng khng ni sai. V sao? - Ny Tu Bồ ề!V ại Bồ tt đạt V sanh php nhẫn. V thấy vị ấy c đầy đủ hnh tướng như vậy, biết đ chnh l ại Bồ tt Bất thối chuyển.
Phẩm thứ chn. Hằng-Gi-iều Ưu-b-di
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Thật lnh thay ại Bồ tt Bất thối chuyển! Nhờ đại cng đức đạt đến Bất thối chuyển nhiều như số ct sng Hằng để lm tướng ứng hiện. Hm nay Thin Trung Thin thuyết php thậm thm l sự thi hnh của đại Bồ tt.
Phật dạy:
- Lnh thay! Lnh thay! Tu Bồ ề! Lời hỏi của thầy thật l thậm thm. y tức l khng, v tướng, v nguyện, v sanh tử, v sở sanh, v sở hữu, v sở dục. l Diệt. Niết-bn l giới hạn.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Niết-bn l giới hạn, khng thuộc về cc php.
Phật dạy Tu Bồ ề:
- Cc php thậm thm. V sao? - V sắc thậm thm. Tu Bồ ề! Thọ, tưởng, hnh, thức cũng thậm thm. Ấm cũng thậm thm như sắc thậm thm.
Tu Bồ ề! Sao gọi l thọ, tưởng, hnh, thức thậm thm? C thậm thm l chẳng phải sắc thậm thm. l sắc thậm thm, thọ tưởng hnh thức cũng như vậy. Thức ny l thậm thm.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Thật lnh thay cht vi diệu sắc từ Niết-bn!
Phật dạy Tu Bồ ề:
- Thọ, tưởng, hnh, thức l lun lun theo Niết-bn thậm thm. Thậm thm l Tr độ. ại Bồ tt tư duy đy l trụ. Như Tr độ dạy, v học Tr độ. ại Bồ tt theo tư tưởng ny tư duy, nghĩ về lời dạy như hư khng. Thực hnh một ngy thậm thm khng thể ni hết.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- ại Bồ tt ny thực hnh một ngy thậm thm th đẩy lui được bao nhiu kiếp sanh tử?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- V như c một người thanh nin rất yu mến một c gi xinh đẹp, cng hẹn h gặp nhau nhưng c gi khng được tự do để đến gặp. Thế no, Tu Bồ ề! Chng thanh nin ny c nhớ đến c gi kia khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Người thanh nin ny lun nhớ nghĩ đến c gi khng c lc no qun.
Phật dạy:
- Chng thanh nin ny suốt ngy nghĩ đến c gi kia, tm anh ta khng thay đổi. ại Bồ tt nghĩ đến Tr độ, suốt ngy thực hnh, đẩy lui được v số kiếp sanh tử. ại Bồ tt y theo Tr độ dạy, học tập theo như lời dạy trong đ, suốt ngy nghĩ nhớ thực hnh theo th Bồ tt ny đ đẩy lui sự xấu c v diệt trừ tội lỗi. Nếu đại Bồ tt la Tr độ, ngay khi lm việc bố th số kiếp nhiều như ct sng Hằng, khng bằng đại Bồ tt vng theo lời dạy của Tr độ, suốt ngy thực hnh theo, cng đức của người ny vượt ln trn cng đức của người kia.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt sống lu kiếp số nhiều như ct sng Hằng, lm việc bố th cho Tu-đ-hon, Tư-đ-km, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật m la Tr độ. ại Bồ tt no vng theo lời dạy của Tr độ th cng đức của Bồ tt ny vượt hơn cng đức của đại Bồ tt sống lu kiếp số nhiều như ct sng Hằng lm việc bố th, tr giới... ở trn. ại Bồ tt no nghĩ đến Tr độ liền thuyết php, cng đức người đ lại vượt hơn cng đức của Bồ tt trn nữa.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt ny v đem php bố th nn cng đức của Bồ tt đ lại cng tăng thm. Nếu đại Bồ tt lm việc bố th php, đ l V thượng chnh đẳng chnh gic. ại Bồ tt no bố th php m khng giữ đng, cng đức của Bồ tt đ khng bằng cng đức của đại Bồ tt bố th php m lại giữ đng. Người no thọ tr Tr độ khng la, giữ đng, th cng đức của đại Bồ tt ny rất nhiều.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Tất cả khng sanh tử. Người no khng lay động? Knh bạch Thin Trung Thin! Trong hai việc ny, cng đức no nhiều hơn?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ại Bồ tt đối với phước sanh tử, đối với cng đức sanh tử đ thực hnh Tr độ, ưa thch KHNG, ưa thch V sở hữu, ưa thch Diệt tận, ưa thch V sở đắc. Khi nghĩ như vậy l khng la Tr độ. Ai khng la Tr độ l đại Bồ tt đắc V lượng v số cng đức khng thể tnh.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Thin Trung Thin thuyết sao gọi l cng đức v lượng khng thể tnh? C g sai biệt chăng?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- A tăng kỳ, số đ khng cng tận, khng thể tnh, khng thể lường, hon ton khng thể đạt được ranh giới. V vậy nn gọi l v lượng v số khng thể tnh.
Tu Bồ ề bạch:
- Lời dạy của Phật khng thể tnh. Sắc cũng khng thể tnh. Thọ, tưởng, hnh, thức cũng khng thể tnh.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Như đ ni, sắc khng thể tnh. Thọ, tưởng, hnh, thức cũng khng thể tnh.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Sao gọi l khng thể tnh?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Như hư khng cho nn khng thể tnh. V tướng, v nguyện cho nn khng thể tnh. Như vậy, khng thể tnh tức l hư khng, cũng khng khc với php.
Phật dạy:
- Thế no, Tu Bồ ề! Ta ni cc php đều khng phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- ng như vậy, knh bạch Thin Trung Thin. Phật thuyết php đều l khng, khng cng tận.
Phật dạy:
- ng như vậy. Ny Tu Bồ ề! Cc php đều l khng, khng thể tnh, khng c từng php khc nhau. C chỗ sai khc phn biệt, c thể đắc, khng thể đắc, tức Như Lai, đắc khng thể cng tận, khng thể tnh kể. Như khng, v tướng, v nguyện, v sanh tử, v sở sanh, v sở hữu, khng sanh khng diệt, giống như Niết-bn theo những lời dạy m ưa thch. l lời Như Lai dạy.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Thật lnh thay php Thin Trung Thin đ dạy. Php ny thật khng thể đạt được. Như con nhớ lời Phật dạy, cc php cũng khng thể đạt được.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ng như vậy, khng thể đạt được hết cc php. Php như hư khng cho nn khng thể đạt được.
Tu Bồ ề thưa:
- Như Phật dạy vốn khng thể đạt được. Ci xin Phật chỉ dạy về chỗ khng thể đạt được đ.
Phật dạy:
- Thế no Tu Bồ ề! Lục Ba la mật l khng thể đạt được. l: bố th khng tăng khng giảm, tr giới ba la mật, nhẫn nhục ba la mật, tinh tấn ba la mật, thiền định ba la mật, tr tuệ ba la mật l khng tăng khng giảm. l lục ba la mật khng tăng khng giảm.
Sao gọi l đối với lục ba la mật khng tăng khng giảm? - l ại Bồ tt tự mnh đạt đến V thượng chnh đẳng chnh gic.
Do nhơn g được gần Phật ại Bồ tt v khng la Tr độ tự đạt đến V thượng chnh gic.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Như nguồn gốc khng thể đạt được, khng tăng khng giảm. ại Bồ tt l người thực hnh Tr độ với phương tiện quyền xảokhng nghĩ tăng giảm của bố th ba la mật, chỉ v c danh tự ba la mật. y l bố th ba la mật đem vật mnh c m bố th, nghĩ đem cng đức bố th ny tạo nn V thượng Chnh gic, bố th như V thượng Chnh gic. ại Bồ tt ny l người thực hnh Tr độ. Người hnh Tr độ đ l phương tiện quyền xảo, khng nghĩ tăng giảm của Tr giới ba la mật, chỉ v c danh tự đy l tr giới ba la mật, đy l tm niệm giữ giới, đem cng đức ny bố th tạo nn V thượng Chnh gic, bố th như V thượng Chnh gic. ại Bồ tt ny l người thực hnh Tr độ: nhẫn nhục ba la mật, tinh tấn ba la mật, thiền định ba la mật cũng vậy. ại Bồ tt ny l người thực hnh Tr độ phương tiện quyền xảo, khng nghĩ tăng giảm của Tr độ, chỉ v c danh tự, v Tr độ tức l pht tm tr tuệ, đem cng đức ny bố th lm nnV thượng Chnh gic, bố th như V thượng Chnh gic, l hay lm việc bố th.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Những g l V thượng Chnh gic th?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Vốn khng đ l V thượng Chnh gic, đ l khng tăng khng giảm, thường nghĩ theo đy, hon ton khng la thực hnh, nay được gần V thượng Chnh gic.
Như vậy, ny Tu Bồ ề! Vốn khng ny khng thể đạt được, cũng khng tăng khng giảm. Suy nghĩ nhớ đến việc ny l khng mất, đ l Tr độ khng tăng khng giảm. ại Bồ tt suy nghĩ nhớ việc ny la chỗ ngồi V thượng Chnh gic.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- ại Bồ tt đem tm ban đầu sẽ gần V thượng Chnh gic. Nếu đem tm sau gần V thượng Chnh gic, tm đầu tm sau cả hai tm khng đối đi. Tm sau tm đầu cũng khng đối đi th những cng đức ở đu để pht sanh ra?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- V như đốt tim của ngọn đn th tim đ lm cho chy ln nh sng ban đầu hay cho nh sng ở giai đoạn sau cuối?
Tu Bồ ề thưa:
- Cũng khng phải tim đn chy đầu m c nh sng, cũng khng phải la tim đn chy dầu m c nh sng. Cũng khng phải tim đn chy sau m c nh sng. Cũng khng la tim đn chy sau m c nh sng.
Phật dạy:
- Thế no Tu Bồ ề! ng như vậy phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- ng như vậy, đng như vậy, knh bạch Thin Trung Thin!
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ại Bồ tt cũng khng phải từ sơ tm đắc V thượng Chnh gic, cũng khng phải la sơ tm đắc V thượng Chnh gic. Cũng khng từ hậu tm đắc V thượng Chnh gic. Cũng khng la hậu tm đắc V thượng Chnh gic.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Nhơn rất su xa. ại Bồ tt khng dng sơ tm được đắc V thượng Chnh gic, ại Bồ tt cũng khng la sơ tm đắc V thượng Chnh gic, cũng khng dng hậu tm đắc V thượng Chnh gic, cũng khng la hậu tm đắc V thượng Chnh gic.
- Thế no Tu Bồ ề! Tm trước diệt, tm sau mới sanh, phải khng? - Khng phải như vậy, knh bạch Thin Trung Thin!
- Thế no Tu Bồ ề! Tm mới sanh ra bị diệt phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Php đ l php diệt, knh bạch Thin Trung Thin!
- Thế no Tu Bồ ề! Php đ sẽ diệt v ci diệt đ c diệt mất khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Thưa khng, knh bạch Thin Trung Thin!
- Thế no Tu Bồ ề! C thể trụ như bổn v khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Người no muốn trụ sẽ như bổn v.
- Thế no Tu Bồ ề! Giả sử lm cho trụ như bổn v sẽ khng c khc phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Thưa khng, knh bạch Thin Trung Thin.
- Thế no Tu Bồ ề! Bổn v l thậm thm phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Thậm thm, knh bạch Thin Trung Thin.
- Thế no Tu Bồ ề! Bổn v l c tm phải khng?
p:
- Thưa khng c. Knh bạch Thin Trung Thin.
- Thế no Tu Bồ ề! Hay c bổn v khc c tm phải khng?
p:
- Thưa khng. Knh bạch Thin Trung Thin.
- Thế no Tu Bồ ề! Bổn v thấy được khng?
p:
- Thưa khng. Knh bạch Thin Trung Thin!
- Thế no Tu Bồ ề! Ai thực hnh được như vậy c phải l thực hnh su xa khng?
p:
- Người thực hnh như vậy, knh bạch Thin Trung Thin, l khng hnh. V sao? - V hnh như vậy l khng thấy hnh, v khng thể thấy hnh.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ại Bồ tt hnh Tr độ l hnh những g?
Tu Bồ ề thưa:
- L xt r việc lm, knh bạch Thin Trung Thin.
- Thế no Tu Bồ ề! Người xt kỹ việc lm l hnh tưởng phải khng?
p:
- Thưa khng, knh bạch Thin Trung Thin.
- Thế no Tu Bồ ề! ại Bồ tt v biết niệm tưởng phải khng?
p:
- Thưa khng, knh bạch Thin Trung Thin.
- Thế no Tu Bồ ề! V khng biết niệm tưởng l niệm phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- ại Bồ tt khng lm như vậy.
- Thế no Tu Bồ ề! Khng tưởng về hnh động m hnh động đng th rơi vo Thanh văn.
Tu Bồ ề thưa:
- ại Bồ tt phương tiện quyền xảo, ngay nơi v tưởng khng tham.
X Lợi Phất hỏi Tu Bồ ề:
- Nếu ại Bồ tt ngay trong giấc mộng hướng đến ba việc niệm giải thot mn: Khng khng, v tướng v tướng, v nguyện v nguyện tam muội ny l c tăng trưởng. Bt-nh độ lm cho ngy đm thm tăng trưởng, hoặc ban đm trong giấc mộng cũng tăng trưởng. V sao? - V Phật đ dạy: ngy hay đm trong giấc mộng đều giống nhau khng khc.
Tu Bồ ề hỏi X Lợi Phất:
- Nếu ại Bồ tt ban ngy nghĩ đến Tr độ, ban đm trong giấc mộng nghĩ đến Tr độ cũng tăng trưởng.
X Lợi Phất thưa:
- Thế no, thầy Tu Bồ ề! Nếu trong giấc mộng c tạo tc, tạo tc ấy đu c sở hữu, phải khng?
p:
- Thưa khng. Tất cả cc php thuyết ra cũng như những g c ra trong giấc mộng.
Tu Bồ ề hỏi X Lợi Phất:
- Trong giấc mộng lm việc thiện, thức dậy rất vui, đ tức l tăng trưởng. Nếu lm c th khng vui, đ tức l giảm.
X Lợi Phất thưa:
- Giả sử trong giấc mộng thấy c giết hại, tm người đ rấtvui, thức dậy ni: Ta giết rất vui thch!. Như vậy th thế no?
Tu Bồ ề thưa:
- l khng ni dối, đều c nguyn nhn. Tm khng rỗng khng, gặp đủ cc duyn, hoặc thấy, hoặc nghe, hoặc nghĩ, liền biết đ chnh l nguyn nhn lm cho tm người bị dnh mắc, liền c sở đắc. Sao gọi l sở đắc? Từ nhn duyn no chịu tội ny? Khng từ khng c nguyn nhn m chịu tội ny, đều từ nhn duyn sanh ra.
X Lợi Phất thưa:
- Tất cả nguyn nhn tạo ra đều l khng chnh xc, đều l khng. Thế no, knh bạch Thin Trung Thin, từ nhơn no m được sanh ra?
p:
- Từ nhơn tưởng được sanh ra.
X Lợi Phất thưa:
- ại Bồ tt ngay trong giấc mộng bố th, đem việc bố th ny cng tạo nn V thượng Chnh gic, th c đem th ny th hay khng?
Tu Bồ ề trả lời X Lợi Phất:
- ại Bồ tt Di Lặc nay ở gần đy, sắp thnh Phật, đem cu hỏi ny hỏi Di Lặc th Ngi sẽ trả lời cho.
X Lợi Phất bạch Bồ tt Di Lặc:
- Nay ti đ hỏi. Tu Bồ ề thưa, ại Bồ tt Di Lặc c thể giải thch việc đ.
Bồ tt Di Lặc bảo ngi X Lợi Phất:
- Như tn của ti l Di Lặc, ngi sẽ giải thch thế no? Sẽ dng sắc giải thch hay l sẽ dng thọ, tưởng, hnh, thức giải thch? Sắc tức l khng, sẽ dng khng sở hữu giải thch, hoặc dng thọ, tưởng, hnh, thức giải thch khng? Cũng khng thấy php sẽ giải thch th chỗ no để hiểu được. Cũng khng thấy php giải thch sẽ đắc V thượng Chnh gic.
X Lợi Phất bạch Bồ tt Di Lặc:
- Những điều Ngi ni ra l đ chứng đắc.
Bồ tt Di Lặc bảo X Lợi Phất: Php thuyết ra khng ni chứng đắc.
X Lợi Phất liền nghĩ: Bồ tt Di Lặc đ nhập tr tuệ thậm thm. V sao? - V Tr tuệ độ đến nay đ lu xa.
Phật dạy:
- Thế no, X Lợi Phất! C thể thấy người kia trở thnh A-la-hn khng?
X Lợi Phất thưa:
- Thưa khng, knh bạch Thin Trung Thin.
Phật bảo X Lợi Phất:
- ại Bồ tt thực hnh Tr độ cũng như vậy, khng nghĩ ta được thọ k từ php ny, khng từ php ny được thọ k, hoặc ngay nơi php ny sẽ đắc V thượng Chnh gic, tự đạt đến bậc Chnh gic. ại Bồ tt ny lm việc lm như vậy l thực hnh Tr độ, khng sợ khng đắc Bất thối. Người theo lời dạy ny l thực hnh Tr độ. ại Bồ tt ny l người khng sợ hi. V sao? - V nếu vị ny đi đến trong chỗ hổ lang nhưng khng sợ hi, trong tm nghĩ rằng: Giả sử hổ lang c ăn nuốt ta, ta sẽ bố th cho chng. l thực hnh đầy đủ bố th ba la mật, gần V thượng Chnh gic. Nguyện khi ta được thnh Phật, lm cho trong ci đ khng c cầm th.
Nếu ại Bồ tt đi đến trong chỗ giặc gi rất nguy hiểm, cũng khng sợ hi. V sao? - V giả sử giặc c lm cho ta ngay trong đ bị chết, tm nghĩ: Tập hợp của thn ta sẽ tan r, giả sử c giết ta, ta cũng khng giận hờn. l thực hnh đầy đủ nhẫn nhục ba la mật, sẽ gần V thượng Chnh gic. Nguyện khi ta được thnh Phật, lm cho trong ci đ khng c giặc cướp.
Nếu ại Bồ tt đến chỗ hon ton khng c nước uống, cũng khng sợ hi, tm nghĩ: Tất cả mọi người đều do khng c đức nn khiến cho khng c nước uống. Nguyện khi ta được thnh Phật, lm cho trong ci nước của ta thường c nước tm vị, lm cho tất cả mọi người đều được uống dng. V người đời nn thường tinh tấn.
Nếu ại Bồ tt đến chỗ la thc khan hiếm đắc đỏ cũng khng sợ hi. Trong tm nghĩ: Ta sẽ vững vng tinh tấn, tự đạt được V thượng Chnh gic. Khi thnh Chnh gic, lm cho trong ci nước của ta khng c những thứ xấu c, lm cho tất cả mọi người ngay nơi sở nguyện, cc thức ăn uống như đ c ở trn trời ao Lợi hiện ngay trước mặt. Thiện nam tử ny v tất cả mọi người nn tinh tấn đạt đến V thượng Chnh gic, thnh bậc Chnh gic.
Nếu ại Bồ tt lc ở chỗ giặc c cũng khng sợ hi. V sao? - V khng thấy c php sẽ lm khổ. Nhờ vậy nn khng sợ. Giả sử thn ta gặp bệnh chết, tm khng thay đổi, quyết tinh tấn. Nguyện khi ta thnh V thượng Chnh gic, lm cho tất cả mọi người trong nước của ta đều khng c sự xấu c, khng c người chết. Lời ni của ại Bồ tt ny như lời của Phật khng khc.
Lại nữa, X Lợi Phất! ại Bồ tt ny khng lu sẽ thnh V thượng Chnh gic, tự đạt đến bậc Chnh gic. Tự mnhđối với php cũng khng sợ hi. V sao? - V từ lu xa đến nay pht tm ni lớn rằng: Khng lu sẽ chứng đạt cứu cnh. V rất lu xa nhưng chỉ trong pht chốc đ đạt được cứu cnh. ại Bồ tt ny nay gần V thượng Chnh gic, thnh bậc Chnh gic. Nghe ni như vậy nhưng khng sợ hi.
Bấy giờ Ưu b di Hằng Gi iều đứng dậy, đến trước đảnh lễ Phật, quỳ thẳng bạch Phật:
- Con nghe lời ny khng sợ hi, chắc chắn sau ny muốn v tất cả nọi người thuyết php lm cho mọi người khng sợ hi.
Khi đ Phật mỉm cười, từ trong miệng phng ra năm sắc ho quang. Ưu b di dng hoa vng dng ln cng Phật, nhờ oai thần của Phật, hoa đ trụ ở trn hư khng bn chỗ Phật, khng rớt xuống đất.
Tn giả A-Nan rời ta đứng dậy, sửa y phục,đến trước Phật đảnh lễ chn Phật, lui quỳ thẳng bạch Phật:
- Như Lai mỉm cười khng phải l khng c nguyn do, ắt Ngi c điều g chỉ dạy?
Phật bảo A-Nan:
- Ưu b di Hằng Gi iều ny đời vị lai, kiếp tn lTinh T, sẽ ở trong kiếp đ thnh Phật hiệu l Kim Hoa Phật.
Phật bảo A-Nan:
- Ưu b di ny đời sau sẽ bỏ thn hnh nữ nhơn, thọ thn hnh nam tử, liền sanh ở nước của Phật A-Sc.
H́t quyển thứ tư
KINH BT-NH BA LA MẬT SAO
Hn dịch: Ph Tần, Thin Trc Sa mn m-Ma-Ty v Trc-Phật-Niệm
Việt dịch: Thch nữ Tm Thường
(Ni viện Diệu Quang - Nha Trang)
Quyển Thứ Năm
Phẩm thứ mười: Thủ khng
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Thế no l khng? Khng tham nơi hnh động? Thế no l thủ khng tức l tam muội?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ại Bồ tt thực hnh Tr độ, qun sắc khng, qun thọ, tưởng, hnh, thức khng. Người qun như vậy l nhứt tm. Như chỗ đ qun, đối với php cũng khng thấy, ngay nơi php nhưng khng chấp vo sự chứng đắc.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Phật đ dạy khng dng khng để chấp vo sự chứng đắc. Vậy thế no l ại Bồ tt ngay nơi tam muội khng dng khng để chấp vo sự chứng đắc?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ại Bồ tt ny qun tất cả sắc c ra đều l khng, cũng khng chấp vo sự chứng đắc. Người qun như vậy l khng chấp vo sự chứng đắc, khng chấp vo sự chứng đắc tức l khng tham. Vậy nn qun do khng tham đ tức l qun. Khi muốn hướng đến việc ny nhưng khng chấp vo sự chứng đắc, khng tham, lc đ tm khng nghĩ đến nhơn duyn tam muội. Như vậy l nghĩ. Bấy giờ v khng mất php gốc của Bồ tt, khng chứng đắc giữa đường. V sao? - V php cng đức đ tạo rất thậm thm. Ngay khi ấy khng tham nn khng chấp vo sự chứng đắc, do được thủ hộ từ Tr tuệ độ. V như c người hoặc mạnh mẽ bạo dạn c thể đẩy lui qun địch, l người đoan chnh khỏe mạnh, lm được tất cả mọi việc, biết tất cả su mươi bốn cch biến đổi của binh php, hiểu r tất cả năm sch lược về binh, được mọi người cung knh. Ngay nơi chỗ ở hay đi đến chỗ no đều lợi ch cho tất cả. Từ chỗ sở đắc ny lần lượt phn chia cho mọi người. Người c tm như vậy được mọi người hoan hỷ. Nếu c những sự việc khc cng cha mẹ, vợ con trải qua tai nạn rất nguy kịch, người đ liền trấn an cha mẹ, vợ con mnh rằng: Chớ c sợ hi, khủng khiếp! Hm nay chng ta sẽ cng nhau ra khỏi nạn ny. Nếu ngay trong chỗ đ, qun lnh oan gia đến, người ny thng tuệ nn ngay khi đ đưa cha mẹ, vợ con mnh trở về qu qun được hon ton an ổn, khng gặp điều chẳng lnh, v đối với oan gia cũng khng gy thương tổn. V sao? - V nhờ hiểu biết tất cả. Người ny dng mnh biến ha hơn oan gia, oan gia thấy người ny rất sợ hi v đều bỏ chạy. Cha mẹ vợ con người ny được ra khỏi chỗ tai nạn, trở về qu qun của mnh, tất cả đều rất hoan hỷ.
Như vậy, Tu Bồ ề! ại Bồ tt đối với tất cả mọi người c lng thương rất lớn. Bấy giờ ại Bồ tt đem tm từ ban bố cho tất cả mọi người vượt qua cc b đảng nhơ nhớp của ma, lại vượt ln trn địa vị Thanh văn, Bch Chi Phật đạo, Bồ tt an tr ổn định trong tam muội nhưng khng c chỗ tận cng. Nhờ Tr tuệ độ nn đối với khng khng tham.
Khi lm việc như vậy, ại Bồ tt ny l người thực hnh tam muội khng, hướng đến php mn giải thot. Cũng khng dng hữu tướng, khng dng v tướng, nn khng chấp vo sự chứng đắc, giống như chim bay.
Tu Bồ ề! Chim bay giữa hư khng khng hề chướng ngại. ại Bồ tt ny l người thực hnh khng, đạt đến khng; hướng v tướng, đạt đến v tướng; hướng v nguyện, đạt đến v nguyện, khng bị khng, v tướng, v nguyện lm thối đọa nn sẽ được đầy đủ tất cả cc php của chư Phật.
Tu Bồ ề! V như người thợ bắn, bắn ln hư khng, mũi tn ny ở giữa hư khng. Lại lấy mũi tn thứ hai bắn trng mũi tn trước. Sau lại lấy mũi tn thứ ba bắn trng mũi tn giữa. Cả ba mũi tn đều trng nhau nhưng khng rơi xuống đất. Người ny muốn lm cho mũi tn trước rơi xuống th cả ba mũi mới rơi. Như vậy, ny Tu Bồ ề! ại Bồ tt thực hnh Tr tuệ độ v được phương tiện quyền xảo hộ tr, tự mnh đối với cứu cnh khng chấp vo sự chứng đắc giữa đường, cng đức ny thnh tựu vin mn, mong cho tất cả đạt được V thượng Chnh gic. Ngay nơi cng đức đ thnh tựu vin mn, được thnh Phật, c thể chứng đắc cứu cnh. ại Bồ tt ny l người thực hnh Tr độ, l php ngay nơi php c sanh.
Tu Bồ ề bạch Phật :
- ại Bồ tt thật khổ nhọc học php học ny nhưng khng chấp vo sự chứng đắc giữa đường. Thật lnh thay! Knh bạch Thin Trung Thin, từ hạnh gốc l an ổn tự mnh đạt thnh Phật.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ại Bồ tt muốn cứu gip tất cả mọi người, đy l đạt đến cứu cnh lun cứu gip tất cả để được độ thot, đy l thủ tam muội khng, hướng đến mn giải thot với tm niệm phn biệt.
Những g l phn biệt? - Thủ khng tam muội l phn biệt. V tướng tam muội l phn biệt. V nguyện tam muội l phn biệt, nhưng khng chấp vo sự chứng đắc giữa đường cho l cứu cnh. V sao? - V được sự thủ hộ của phương tiện quyền xảo. Khi mới pht tm nghĩ muốn thủ hộ tất cả nn nhờ nghĩ ny được nhập phương tiện quyền xảo, nn khng chấp vo sự chứng đắc giữa đường.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt no thm nhập vo chỗ giải thot hoặc Khng tam muội hướng đến thot mn, V tướng tam muội hướng đến thot mn, V nguyện tam muội hướng đến thot mn, dựa vo đ m phn biệt, người ny đến nay đ trồng nhơn ấy rất lu xa, th biết rằng việc lm ny lm cho bỏ nhơn đ gy. l php V thượng Chnh gic đ thuyết. y l thủ Khng tam muội hướng đến thot mn, thủ V tướng tam muội hướng đến thot mn, thủ V nguyện tam muội hướng đến thot mn. y l v nguyện tam muội hướng đến thot mn, tm người đ đ pht nhờ phương tiện quyền xảo, khng chấp vo sự chứng đắc giữa đường lm cứu cnh. y l đối với lng từ khng tổn giảm. y l tam muội từ bi hỷ xả. V sao? - V nhờ phương tiện quyền xảo, ại Bồ tt ny được php lm lợi ch nn liền được nhiều tr tuệ, thnh tựu khả năng biết hết tất cả.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt nghĩ: Người ny từ lu xa đến nay đ được php lm cho được lợi ch, đạt được tr tuệ, thnh tựu khả năng hiểu biết hết tất cả.
Lại nữa, Tu Bồ ề! l ại Bồ tt nghĩ biết người từ xưa đến nay c tưởng c thức, nn cho rằng c ng. Khi tu V thượng chnh gic, nhờ tất cả mọi người nn v họ thuyết php, đ l lm cho họ tạo nn tam muội v tướng, pht tm nghĩ hướng đến thot mn. y l phương tiện quyền xảo. Nhờ đy nn khng chấp vo sự chứng đắc giữa đường lm cứu cnh. y l đối với lng từ khng tổn giảm. y l tam muội từ bi hỷ xả. y l ại Bồ tt được php lm lợi ch, đạt được sự hiểu biết, thnh tựu khả năng hiểu biết hết tất cả.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt ny nghĩ: Con người từ lu xa đến nay tưởng v thường, tưởng khổ, tưởng khng, tưởng hiện tại, Bồ tt nghĩ: khi ta đạt được V thượng Chnh gic l nhờ tất cả mọi người nn ta v họ thuyết php. V thường l từ lạc, khng l từ hữu, v ng l từ ng. Nhờ nghĩ như vậy nn đắc phương tiện quyền xảo. y l hnh Tr độ, biết Phật khng tam muội m ngồi tam muội, chỉ muốn đầy đủ cc php của chư Phật. l v nguyện hướng đến thot mn, nhưng khng chấp vo sự chứng đắc.
ại Bồ tt nn biết như vậy. Lm như thế no để biết? Dựa vo đu để pht tm V thượng Chnh gic. Người đ pht tm l người từ lu xa đến nay chỗ lm của người đ l khng lm. C hnh tưởng m khng hnh tưởng. C mong cầu hnh tưởngm khng hnh tưởng. C hnh tưởng tụ m khng hnh tưởng tụ. Chnh hữu m khng hnh sở hữu. Tuy rằng c lm việc bất chnh nhưng khng c nghĩ bất chnh. Lm cho tất cả mọi người đều được khng. ại Bồ tt ny khi nghĩ như vậy l do sng suốt đối với tất cả mọi người. Khi nghĩ như vậy l phương tiện quyền xảo, đ l vi diệu thậm thm để thấy được php ấy. Vậy nn đ tức l khng, tức l v tướng, v nguyện. l v sanh tử, tức l v sở sanh, l v sở hữu. Vậy nn Tu Bồ ề l ại Bồ tt c php Tr tuệ, l v sở sanh. Người ny ở trong ba ci nhưng c những người khng biết, đến hỏi: ại Bồ tt ny muốn thnh tựu V thượng Chnh gic, do đ nn muốn biết php ny. Sẽ lm thế no để pht tm trn bảo? . ối với ại Bồ tt khng lấy khng để chấp vo sự chứng đắc, cũng khng lấy v tướng, v nguyện, v sanh tử, v sở sanh, cũng khng dng v niệm chứng đắc. l niệm Tr độ.
Vậy nn, ny Tu Bồ ề! ại Bồ tt đ được thọ k, sự suy nghĩ như khng, v tướng, v nguyện, v sanh tử, v sở sanh. Nghĩ như khng c, n vốn l khng. Người khng pht thiện tm khng thể biết được việc ny. Người c thể hiểu đ l ại Bồ tt, l người từ nơi Phật qu khứ được nghe việc V thượng Chnh gic, tm người đ do khng thay đổi. V sao? - V lại co đại Bồ tt nghĩ đến php nhưng khng thể sng suốt. C người hỏi cũng khng thể giải thch cho họ biết. y l người chưa ở địa vị Bồ tt đạo, người khng ở cảnh giới ấy th chưa đạt được Bất thối.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Nếu khng nghe Tr độ dạy, c người nghe hoặc khng nghe, c thể giải thch về Tr tuệ ny, đại Bồ tt ny l Bất thối.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Bồ tt như đy rất nhiều, knh bạch Thin Trung Thin. t người c thể hiểu được.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- t c Bồ tt ở địa vị Tr tuệ Bất thối hiểu được, m người được thọ k mới c thể hiểu được. ại Bồ tt ny c cng đức rất lớn, khng phải l chư thin, nhơn, A tu lun ở thế gian hiểu biết được.
Phẩm thứ mười một:Viễn ly
Lại nữa, Tu Bồ ề! Thật ra đại Bồ tt trong giấc mộng khng nhập vo địa vị Thanh văn, Bch Chi Phật đạo. ối với ba ci khng nghĩ đến việc mong cầu, cũng khng ở trong đ tm ti. Thấy cc php như mộng, khng ở trong đ chấp vo sự chứng đắc. Vậy nn, ny Tu Bồ ề! Nn biết đ l tướng Bất thối của đại Bồ tt.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt trong giấc mộng cng v số trăm ngn ức đệ tử cng nhm họp ngồi một chỗ thuyết php cho cc Tỳ kheo Tăng, như Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic thuyết php. Vậy nn Tu Bồ ề! ại Bồ tt Bất thối sẽ biết đy l tướng bất thối.
Lại nữa Tu Bồ ề! ại Bồ tt trong giấc mộng thấy bay ln ngồi ở giữa hư khng thuyết php cho cc Tỳ kheo Tăng, tự nơi mnh thấy c ho quang bảy thước, biến ha tự tại. Những việc Bồ tt lm ở chỗ khc giống như php Phật đ thuyết. Người ny trong giấc mộng thấy như vậy nn biết đ l tướng bất thối của ại Bồ tt.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt trong giấc mộng khng sợ hi, khng tai nạn khủng bố, hoặc thấy ở chỗ quận huyện binh lnh nổi ln lần lượt chm giết nhau, hoặc l lửa chy bng ln, hoặc thấy sư tử, hổ lang v cc loi th khc, hoặc thấy chặt đầu người v cc việc tai biến khc đau khổ kịch liệt, rất khốn đốn, hoặc l đi kht... Thấy những ch nạn như vậy, trong tm khng sợ hi, khủng khiếp, giao động. Những g thấy trong giấc mộng ban đm, thức dậy, ngồi ngay thẳng nghĩ: Những g c ra trn thế gian đều giống như trong giấc mộng. Khi ta thnh Phật thuyết php để chỉ dạy cho khắp tất cả, nn biết đy l tướng bất thối của đại Bồ tt.
Lại nữa Tu Bồ ề! Lm sao để biết được đại Bồ tt ny sẽ đắc V thượng Chnh gic? - Khi thnh bậc Chnh gic, trong cảnh giới của cc Ngi khng c tất cả những việc xấu. Chnh đ l đại Bồ tt.
Tu Bồ ề! Trong giấc mộng, nếu thấy chng sanh ăn nuốt lẫn nhau, nhơn dn bệnh tật, người đ lun lun nghĩ: Nguyện khi ta thnh Phật lm cho trong cảnh giới của ta khng c tất cả những việc xấu. Nhờ đy nn biết đ l tướng thanh tịnh, nn biết đ l tướng của ại Bồ tt Bất thối.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt ngay trong giấc mộng biết được hoặc thấy tai nạn bị lửa đốt chy, liền nghĩ: Những điều đ thấy trong giấc mộng, tm ta khng thay đổi. Người c đầy đủ tướng như vậy, biết đy l ại Bồ tt Bất thối. Nếu đại Bồ tt nghĩ: Như ta suy nghĩ việc cần phải lm nn lm, đng như đ ni khng thay đổi. Nay thnh quch ny bị lửa đốt chy, ta sẽ lm cho dập tắt hết.
Phật dạy:
- Nếu lửa được dập tắt hết khng cn, biết đy l đại Bồ tt đ được cc đức Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic qu khứ thọ k thnh V thượng Chnh gic, biết đy l Bất thối. Lm cho lửa khng tắt th biết đy l chưa được thọ k. Giả sử lửa đốt chy một nh đến một nh, lại chy lan qua một lng đến một lng. Như vậy, ny Tu Bồ ề nn biết, người ở nh no trong đời trước v mắc tội đoạn php nn đưa đến như vậy, biết việc lm của bọn người ny đều l do đời trước. Nghĩ xong, ngay hiện tại những c đ tạo liền được trừ hết. Những tai nạn về đoạn php ở chỗ đ nhơn đy được dứt hết. Nhờ vậy, nn ny Tu Bồ ề! Biết đy l đại Bồ tt, tức Bất thối V thượng Bồ đề.
Lại nữa Tu Bồ ề! Người với đầy đủ hnh tướng như vậy, biết đ l ại Bồ tt như Bất thối. Do đy nn ni: với hnh tướng như vậy sẽ biết được người ny.
Tu Bồ ề! Hoặc khi nam tử, nữ nhơn bị quỷ thần đến chỗ ở hoặc l bắt, Bồ tt kia nghĩ: Giả sử ta đ được Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic qu khứ thọ k ta thnh V thượng Bồ đề, thật khổ nhọc khng khc, sẽ đắc V thượng Bồ đề. Người đối với nghĩ về V thượng Bồ đề đều thanh tịnh th từ bỏ tm La-hn, Bch Chi Phật. Giả sử đ bỏ tm La-hn, Bch Chi Phật, chắc chắn sẽ thnh V thượng Bồ đề. Khng đắc, khng thnh, tự đạt đến bất thối. Nếu sẽ được thnh Phật V thượng Chnh gic, v lượng v số ci nước chư Phật hiện tại thấy tất cả, chứng tất cả. Nay Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic biết hết nghĩ của ta khng khc. Ta thnh V thượng Chnh gic, thnh bậc Chnh gic, chắc chắn như lời ta ni, quỷ thần lập tức sẽ rt lui, liền bảo rằng: Thiện nam tử, thiện nữ nhơn bị quỷ thần no bắt?. Quỷ thần nghe lời ni liền rt lui. Khi ni lời như vậy, giả sử quỷ thần khng rt lui th Bồ tt ny l người chưa được Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic qu khứ thọ k, chưa trao V thượng Bồ đề. Nếu ni lời ny, t ma liền rt lui th biết đy l Bồ tt đ được Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic qu khứ thọ k, trao cho V thượng Bồ đề.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Người ny rất ch thnh. c ma đi đến chỗ đại Bồ tt, nếu Bồ tt ni ta ch thnh v đ được thọ k thnh V thượng Bồ đề rồi, c ma quỷ thần sẽ bỏ đi. c ma do đy nn pht tm tốt, gio ha lm cho c ma quỷ thần đ lui hết. V sao? - V c ma c oai thần rất lớn nn cc quỷ thần khng dm chống lại, đều trnh xa oai thần của ma. Nhờ đy nn trừ được tất cả. Nếu Bồ tt no tự nghĩ đ l nhờ oai thần của ta nn sanh cống cao khinh dễ, tự cho mnh biết đng, do đy cống cao, chế diễu người khc, nhưng khng tự xt m ni với mọi người rằng: Ta đ được cc đức Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic qu khứ thọ k, cn những người khc đều chưa được thọ k thnh V thượng Bồ đề. Do đy nn cống cao, sn giận cng tăng, liền xa la Nhất thiết tr rất xa, mất tr tuệ V thượng Chnh gic, biết hạng Bồ tt ny khng c phương tiện quyền xảo m tự cống cao, liền rơi vo địa vị Thanh văn, Bch Chi Phật đạo.
Những Bồ tt ny, ny Tu Bồ ề, chưa thnh cho l thnh, khng biết ma cho nn bỏ thầy tốt m đi, khng phụng thờ, khng noi theo, do đy nn bị ma lm cho khốn đốn. ại Bồ tt ny sẽ biết r ma v lấy g để biết? Ma đến trước Bồ tt biến ha v mặc y phục khc, ni rằng: ại Bồ tt nếu được Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic qu khứ thọ k thnh V thượng Bồ đề hoặc tn mnh l..., tn mẹ l..., tn cha l..., tn anh chị em l..., bạn b thn hữu tri thức tn l.... Hoặc anh của cha tn..., Tổ phụ bảy đời tn..., dng họ ngoại của mẹ tn..., dng họ ngoại của cha tn.... Hoặc sanh ra ở thnh no, sanh ở nước no, ở quận g? huyện g? lng g? Hoặc thường ni lời dịu dng, hoặc nay ni lời như vậy đều l do đời trước đưa đến cũng lại ni lời dịu dng. Hoặc gặp lc người c ti th cũng theo hnh dng đ m ni. Hoặc đời trước cũng ti cao thng minh, thấy mnh tự giữ gn, hoặc thấy khất thực ngay bữa ăn hay lc sắp đến bữa ăn, hoặc trước đ ăn tri cy, rau quả, khng ăn cơm. Hoặc ở nơi g m, ở chỗ đồng khng vắng vẻ, ở dưới gốc cy; khi nhận lời thọ thỉnh, lc khng nhận lời thọ thỉnh, tự biết đủ nơi vật thực c được lc ở một chỗ. Khng xoa thn bằng dầu m, tiếng ni thanh tao v lưu lot. V lẽ g ma lại bảo nhn duyn ny do đức đời trước nn được như vậy? Người ny lc ở đời trước, con nh no? Hoặc dng St đế lợi, tn l g?. ời trước c đức ny nn được như vậy. Bồ tt kia nghĩ rằng ta cũng như vậy.
c ma lại ni:
- Nếu đ được cc đức Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic qu khứ thọ k V thượng Bồ đề, nhờ nhơn duyn cng đức ny nn được bất thối.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Ta ni ại Bồ tt Bất thối khng như vậy. em sự việc ny xt, như ta đ ni khng được đầy đủ m cho l đầy đủ. Nn biết hạng Bồ tt ny hon ton khng thnh tựu, bị ma ph hoại. V sao? - V thấy người c đầy đủ hnh tướng như vậy, biết đ chẳng phải l Bồ tt Bất thối, chắc chắn khng c ny. Hạng Bồ tt ny nghe ma mới ni đến tn nn rất vui mừng, tự cho mnh biết đng nn ng mạn, cống cao, ch bai những người khc, khinh ch bạn đồng học v cho mnh l đng. Hạng Bồ tt ny, ny Tu Bồ ề! V chấp nhận tn đ nn mất thệ nguyện của mnh, liền rơi vo lưới ma.
Lại nữa, Tu Bồ ề! V chấp nhận tn nn ại Bồ tt ny khng biết ma lm hại, lại ni đắc V thượng Bồ đề. Ma lại ni: Ai sẽ trở thnh V thượng Bồ đề th khi thnh Phật sẽ c tn đ. Bồ tt ny nghe tn ny nghĩ: Ta sẽ đắc khng sai. Ta lc trước cũng nghĩ như vậy.
Phật dạy:
- Bồ tt ny hiểu biết rất km, khng c phương tiện quyền xảo, lại nghĩ mong cầu danh hiệu, tự cho mnh thnh V thượng Bồ đề với danh hiệu như vậy.
Phật dạy:
- Như lời ma dạy v lm theo lời ma th nay lm Tỳ kheo bị ma m hoặc, tự nghĩ l ta đ đạt đến bổn nguyện của mnh, nay được tn ny, đng như lời ni. Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic qu khứ đ thọ k cho ta thnh V thượng Bồ đề.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Ta đ thuyết về ại Bồ tt Bất thối, dựa vo những hnh tướng đ m khng lm theo, ngược lại ỷ vo danh hiệu của mnh, khinh ch cc đại Bồ tt khc. Do sự khinh ch ny nn la tr tuệ Nhứt thiết tr V thượng Bồ đề, xa phương tiện quyền xảo. V la Tr tuệ độ, la thầy tốt, gặp thầy xấu, nn Bồ tt ny bị rơi vo hai đường l: Thanh văn hay Bch Chi Phật đạo. Từ rất lu xa sing năng khổ nhọc cho mi về sau mới cầu thnh Phật, nhờ ơn Tr tuệ độ sẽ đắc V thượng Bồ đề, thnh bậc Chnh gic.
Phật dạy:
- Khi c chấp nhận danh hiệu khng mau gic ngộ sửa đổi, như vậy sẽ rơi vo địa vị Thanh văn, Bch Chi Phật đạo.
Phật dạy:
- Tỳ kheo c bốn giới trọng. Người no hủy phạm vo những việc đ, khng cn l Sa mn, khng cn l đệ tử Phật. Tội người ph hoại Bồ tt nặng hơn bốn giới trọng của Tỳ kheo.
Bồ tt ni: Ti tn đ..., sanh ở nước đ..., nghĩ tội ny nặng hơn bốn giới trọng, lại hơn tội ngũ nghịch. bị tội nặng sao lại nhận danh hiệu? V lẽ khng biết việc của ma rất l vi diệu.
Lại nữa, Tu Bồ ề! ại Bồ tt c đức viễn ly th c ma lại đến trước ni: Php viễn ly đng l được Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic khen ngợi .
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Ta khng ni rằng dạy cho cc ại Bồ tt nn viễn ly, ở một mnh nơi rừng cy vắng vẻ.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Thế no, knh bạch Thin Trung Thin! ại Bồ tt c viễn ly khc chăng?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Giả sử ại Bồ tt nghĩ sợ hi th đy l nghĩ của Thanh văn. Người cn nghĩ lo sợ l nghĩ của Bch Chi Phật. Người hnh động gấp gp th đ l ại Bồ tt tuy sống ở thnh phố vẫn tu hạnh viễn ly bằng những hnh động gấp gp, đ l ại Bồ tt bị chi phối bởi cc php c. Lm nhiều cng việc gấp gp như vậy th đ l ại Bồ tt thực hnh gấp gp. Hoặc ở ring một mnh dưới rừng cy vắng vẻ th đ l ại Bồ tt vẫn thực hnh viễn ly. Vậy nn ta khuyến khch ại Bồ tt tu hạnh viễn ly ny v ngy đm nn ghi nhớ. l Bồ tt tu hạnh viễn ly.
ại Bồ tt thực hnh viễn ly tuy ở thnh phố vẫn sợ hi th ring ở dưới rừng cy cũng vẫn sợ hi. Bồ tt no ring ở dưới rừng cy vắng vẻ thực hnh sợ hi m ại Bồ tt ny nghĩ rằng ta đ biết r viễn ly. Bấy giờ c ma đến dạy Bồ tt đ thực hnh viễn ly rằng: Nn ở một mnh dưới rừng cy v thực hnh như vậy. l Bồ tt theo lời chỉ dạy của ma, qun mất viễn ly.
Ma lại bảo:
- ường bao gồm cả Thanh văn, Bch Chi Phật đạo đều suy nghĩ thế ny: đừng lm khc đi, m l đầy đủ Tr tuệ độ v nn thực hnh như vậy.
Phật dạy:
- Php theo nghĩ của ại Bồ tt ny chẳng thanh tịnh, vậy m cn lm theo v khinh ch cc Bồ tt khc. Tự nghĩ ai c thể hơn ta. Khinh ch Bồ tt ở thnh phố nhưng thanh tịnh v tm khng c nghĩ rơi vo php Thanh văn, Bch Chi Phật. C tm xấu khng chấp nhận thiền duyệt tam muội v tam ma địa, chắc chắn đạt được sở nguyện v đầy đủ cc độ.
Phật dạy:
- Hạng Bồ tt khinh ch như vậy l khng c phương tiện quyền xảo. Giả như ở trong chốn đồng khng vắng vẻ bốn ngn dặm, chỗ cầm th khng đi đến, giặc cướp khng đến, La st khng đến. Tuy ở trong chỗ đ một năm, trăm năm, ngn năm, trăm ngn năm, trăm ngn vạn năm, trăm ngn vạn ức năm, giả sử lại hơn số ny m cũng khng biết viễn ly th khng ch lợi g cả v cũng chẳng thnh tựu được g cả.
Cn đại Bồ tt viễn ly v cho rằng: Ta đ đắc tất cả rồi, r tất cả rồi. c ma liền bay ln giữa hư khng ni: Lnh thay! Lnh thay! Thiện nam tử ny l chơn thật viễn ly, đng như Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic đ dạy v nn ty thuận theo đ để viễn ly v như vậy th mau đắc V thượng Chnh gic. ại Bồ tt ny nghe như vậy, liền từ bỏ viễn ly, đi đến chỗ Bồ tt viễn ly ở thnh phố. Nếu Tỳ kheo thnh tựu về đạo nhưng cống cao, ni những lời khinh ch, nếu ra lm Phật sự sẽ vấp lỗi.
Phật dạy:
- Những người theo hnh động v thường th đối với hnh động đng của Bồ tt cho l sai, v ngược lại, hnh động sai lại cho l đng. Người khng đng knh th lại knh, cn người đng knh th lại khng knh. Ni ta đ thực hnh viễn ly, đo đ nn c phi nhơn đến ni với ta rằng: Lnh thay! Lnh thay! Nếu hnh đng l viễn ly, nếu ở thnh phố thực hnh th ai sẽ đến ni, ai sẽ đến bo cho vị ấy?
Phật dạy:
- Bồ tt ny l người c đức nhưng lại khinh họ. Như vậy, ny Tu Bồ ề! Bồ Tt nn biết người ny giống như người khing thy chết, khng đng một t no, lại ni Bồ Tt c lỗi, đy l oan gia của Bồ Tt, v hiềm th Bồ Tt nn họ l kẻ giặc lớn trn trời v trong nhn gian. Giả sử người ny c mặc o Sa mn cũng chỉ l kẻ giặc. ối với hạng Bồ Tt c đức, hạng người ny cũng l kẻ giặc. Bọn ny, ny Tu Bồ ề! Khng nn cng cộng tc với họ, khng nn cng chuyện tr, cũng khng nn cung knh, gần gũi họ. V sao? - Nn biết bọn người ny nhiều sn giận nổi ln lm bại hoại tm tốt của người.
Tu Bồ ề! Bồ tt như thế no l khng bỏ Nhứt thiết tr? Người khng bỏ V thượng Bồ đề l Bồ tt khng bỏ Nhứt thiết tr. Thế nn V thượng Bồ đề lm chỗ nương tựa cho tất cả mọi người. Hạng Bồ tt ny khng nn cng với bọn người ph hoại kia cng lm việc, khng nn cung knh họ, khng nn cng hội họp với họ để hộ php, chỉ biết giữ gn về chnh niệm của mnh, thường sợ hi những nơi sanh tử khổ nn khng chịu vo trong đ, khng qua lại với ba ci. Người ph hoại Bồ tt như vậy ở chỗ no thường nn từ tm thương xt gip đỡ họ, tự nghĩ lm cho ta khng được sanh. Tm xấu c như vậy thật đng thương xt. Giả sử c điều khng tốt, mau lm cho ta xả bỏ chng, nn học tập như vậy. Vậy nn, ny Tu Bồ ề! ại Bồ tt l người hiểu biết trn hết.
Phẩm thứ mười hai: Thiện tri thức
Lại nữa, Tu Bồ ề! Cc ại Bồ tt ny muốn đắc V thượng Bồ đề nn gần gũi thầy tốt, cung knh vng theo lời chỉ dạy v cng lm việc.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! thầy tốt của Bồ tt ở chỗ no v lm sao để biết?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Thin Trung Thin l thầy tốt của Bồ tt. C thuyết giảng Tr độ, theo đ được nghe Tr độ, đy l vượt qua. Dạy người thm nhập vo trong đ, nn biết như vậy l thầy tốt của Bồ tt. Lục ba la mật l Thắng tr thiện xảo, l đường đi, l trừ tối tăm, l nh cao tột, l sng suốt. Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic qu khứ đều từ Lục ba la mật m ra. Cc đức Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic vị lai đều từ Lục ba la mật m ra, v cc đức Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic trong v lượng v số cc ci nước hiện tại cũng đều từ Lục ba la mật m ra, m thnh Nhứt thiết tr, đều từ sự bố th tứ sự cho người:
1- Bố th
2- Hoan hỷ
3- Lợi ch
4- Bnh đẳng gip cho tất cả.
Vậy nn, ny Tu Bồ ề! Thắng tr thiện xảo của Bồ tt l mẹ, l cha, l nh, l nh cao tột, l hộ tr, l nương tựa, l dẫn đường, đều l Lục ba la mật, l lợi ch cho tất cả mọi người. ại Bồ tt Lục ba la mật l khng giới hạn, muốn cắt đứt sự nghi ngờ của người, do vậy nn phải học Tr độ.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Tướng của Tr độ ở chỗ no?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Khng ngăn ngại l tướng của Tr độ.
Tu Bồ ề thưa:
- Như Thin Trung Thin đ dạy: đy l thật tướng của Tr độ, tướng như vậy l đắc cc php.
Phật dạy:
- ng như vậy Tu Bồ ề! Tướng như vậy l đắc Tr tuệ độ, tướng như vậy l đắc cc php. V sao? - Ny Tu Bồ ề ! V cc php đều v thường, cc php đều l Khng.
Do vậy, nn ny Tu Bồ ề! V thường cng khng l tướng Tr độ. Tướng cc php cũng v thường, l khng, l v thường.
Tu Bồ ề thưa:
- Thin Trung Thin thuyết cc php đều v thường, l khng. V sao như thế? Con người muốn c sanh m khng muốn c chết, sự v thường nn khng c dục, v thường nn khng sanh. Khng l khng dục, khng l khng sanh. V thường cũng ni khng, khng phải V thượng Bồ đề, cũng khng từ nơi php khc. V thường khng đắc V thượng Bồ đề. Thế no, knh bạch Thin Trung Thin! C thể biết được điều Ngi đ dạy.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Từ xa xưa người ta nghĩ rằng: l ng sở hay chẳng phải ng sở. Do như vậy nn đưa đến như vậy.
Tu Bồ ề thưa:
- ng như vậy! Knh bạch Thin Trung Thin! Ngi đ dạy chnh từ xa xưa con người nghĩ rằng l ng sở hay chẳng phải l ng sở.
Phật dạy:
- Thế no Tu Bồ ề! L ng sở hay l khng phải?
Tu Bồ ề thưa:
- ng l khng. Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Thế no Tu Bồ ề! Chẳng phải ng sở l khng phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- ng l khng, knh bạch Thin Trung Thin.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Con người do đy nn nghĩ l ng sở hay khng l ng sở. Do đy nn ở mi trong sanh tử khng lc no ra khỏi.
Tu Bồ ề thưa:
- ng như vậy, knh bạch Thin Trung Thin. Con người do đy nn ở mi trong sanh tử khng lc no ra khỏi.
Phật dạy:
- Vậy nn ny Tu Bồ ề! Con người do dục nn chấp trước vo con người, nn biết như vậy, khng c mong cầu nn khng chấp trước. Thật ra, ny Tu Bồ ề! C lợi ch th khng nn nghĩ đ l ng sở hay khng phải l ng sở. Như vậy l thực hnh Tr tuệ độ.
Do đ, ny Tu Bồ ề! iều đ sanh sau đ khng sanh nữa. ại Bồ tt ny l người thực hnh Tr tuệ độ.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Người thực hnh như vậy l khng hnh sắc, khng hnh thọ tưởng hnh thức. Người thực hnh như vậy, knh bạch Thin Trung Thin, đại Bồ tt nghĩ l thực hnh theo thế tục, đ l ại Bồ tt hnh.
Knh bạch Thin Trung Thin, khng snh bằng. Việc vị ấy lm vượt qua rất xa. Thanh văn, Bch Chi Phật v tất cả mọi người khng snh bằng chỗ sở đắc của vị ấy. l chỗ cng tột của đại Bồ tt.
Knh bạch Thin Trung Thin! Người nghĩ như vậy l Tr độ. ại Bồ tt ngy đm thực hnh như vậy, như chỗ đ thực hnh mau được gần V thượng Chnh gic.
Phật dạy:
- Thế no, Tu Bồ ề! Người trong Dim Ph Lợi v tất cả Bồ tt đều lm người, đều thực hnh V thượng Bồ đề, pht tm cầu thnh Phật. Mỗi người trọn đời lm việc bố th, đem việc bố th ny hồi hướng V thượng Bồ đề. Tu Bồ ề! ng thế no? ại Bồ tt ny lm việc bố th như vậy, phước đ c nhiều khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Rất nhiều! Rất nhiều! Knh bạch Thin Trung Thin.
Phật dạy:
- Khng bằng ại Bồ tt chuyn nghĩ đến Tr tuệ độ v thực hnh trong một ngy, phước của người ny nhiều hơn phước của người trn kia. Hoặc Bồ tt lun nghĩ đến Tr tuệ độ, thực hnh theo đ. Người như vậy l người rất tn qu trong chng. V sao? - V người khc khng c lng từ ny. Trừ chư Phật, khng c đại Bồ tt hữu học no bằng, chỗ thm nhập của thiện nam tử ny rất l thậm thm, hiểu r tất cả tri kiến ở thế gian. Người ny rất thương xt, nhn thấy thấu suốt tất cả mọi người khng phn biệt. Muốn thấy tất cả, khng khi no bỏ qua. Nghĩ đến tất cả mọi người nhưng khng pht khởi tưởng, cũng khng khc.
Do đ, ny Tu Bồ ề! l sng suốt của ại Bồ tt. Tuy chưa thnh V thượng Chnh gic nhưng người ny đ lm việc lm rất tn qu, vượt ln trn thế gian, đối với V thượng Chnh gic chắc chắn khng cn thối lui. Nhận đầy đủ tất cả y phục, ẩm thực, giường nằm, thuốc thang, tuy thế nhưng vẫn trụ vo Tr tuệ độ, vẫn thanh tịnh, nhờ phước đức đ tạo lm cho được gần Nhứt thiết tr.
Vậy nn, ny Tu Bồ ề! ại Bồ tt c ăn uống cũng khng c lỗi, v muốn lm lợi ch cho tất cả mọi người, muốn chỉ dạy đạo php cho tất cả mọi người. Người đ c sự sng suốt, muốn lm việc cứu hộ rộng lớn khng bờ bến, muốn độ thot hết những người trong lao ngục, muốn lm cho mắt của tất cả mọi người đều thanh tịnh. l niệm theo Tr tuệ độ. Người thực hnh theo lời chỉ dạy nghĩ đến Tr tuệ độ, c như vậy tức l khng thay đổi. V sao? - V người thay đổi nghĩ rằng c tưởng, liền tri với Tr tuệ độ. Như vậy l tri với sự hộ tr, nn lm như Tr tuệ độ, ngy đm thực hnh v nghĩ đến.
Tu Bồ ề! V như c kẻ nam tử ngọc ma-ni để ngay trước mặt nhưng khng biết, sau nhận được vui mừng hớn hở. Nhưng khi được ngọc ma-ni rồi lại qun ngọc, qun dng, nn lại rất lo buồn sầu khổ, đứng ngồi khng yn nhưng khng hiểu.
Như vậy, ny Tu Bồ ề! ại Bồ tt muốn cầu trn bảo lun lun giữ tm vững chi, khng được lm mất niệm Nhứt thiết tr.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Tất cả việc nghĩ đều l la tự nhin. Thế no l ại Bồ tt niệm Nhứt thiết tr khng la niệm?
Phật bảo Tu Bồ ề :
- Giả sử ại Bồ tt biết như vậy l khng mất Tr độ. V sao? - Ny Tu Bồ ề! V Tr độ l khng, khng tăng khng giảm.
Tu Bồ ề thưa:
- Tr độ, knh bạch Thin Trung Thin! Chnh thật l khng, v sao ại Bồ tt đối với Tr tuệ độ thnh tựu hạnh được gần V thượng Chnh gic?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- ại Bồ tt cũng khng tăng, cũng khng giảm, khi thuyết th khng sợ hi, nn biết thiện nam tử ny l người đ thực hnh Tr tuệ độ.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Knh bạch Thế tn! Hnh Tr tuệ độ l hnh khng phải khng?
p:
- Ny Tu Bồ ề! Khng phải vậy.
- Knh bạch Thế tn! Hay c khng no khc để hnh Tr tuệ độ?
- Ny Tu Bồ ề! Khng phải.
- y l sắc hnh?
- Tu Bồ ề! Khng phải.
- y l thọ - tưởng - hnh - thức hnh?
- Tu Bồ ề! Khng phải.
- Hay c hnh theo sắc khc?
- Tu Bồ ề! Khng phải.
- Hay c hnh theo thọ, tưởng hnh, thức hnh khc?
- Tu Bồ ề! Khng phải.
- V sao, knh bạch Thin Trung Thin, gọi l ại Bồ tt hnh Tr tuệ độ?
Phật dạy:
- Thế no, Tu Bồ ề! V thấy c php thực hnh php Tr tuệ độ phải khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Khng thấy, knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- Thế no, Tu Bồ ề! ại Bồ tt c thấy mnh lun thực hnh Tr tuệ độ khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Khng thấy, knh bạch Thin Trung Thin!
Phật dạy:
- Thế no Tu Bồ ề! C thể thấy c chỗ sanh ra php khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Thưa khng thấy, knh bạch Thin Trung Thin.
Phật bảo Tu Bồ ề :
- l V sanh php nhẫn của ại Bồ tt. Người như vậy l được thọ k V thượng Chnh gic, được V sở y của Như Lai A-la-hn ẳng Chnh gic. Hnh động của ại Bồ tt đ l do lực ny được đạt đến Tr tuệ Phật, l tr tuệ rộng lớn, l tr tuệ tự tại, l tr tuệ Nhứt thiết tr, l Tr tuệ Như Lai. Người ấy lm tất cả việc g mnh muốn.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Cc php do thọ k m được V thượng chnh đẳng chnh gic phải khng?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Khng phải.
Tu Bồ ề bạch Phật:
- Vậy th v lẽ g Thin Trung Thin thọ k cho Bồ tt đắc V thượng Chnh gic?
Phật bảo Tu Bồ ề:
- C thể thấy php trao thọ k thnh V thượng Chnh gic khng?
Tu Bồ ề thưa:
- Con khng thấy c php sẽ tạo thnh V thượng Chnh gic.
Phật bảo Tu Bồ ề:
- Cc php khng thể đắc. Người nghĩ như vậy l thnh tựu php Chnh gic. Người khng nghĩ như vậy khng tự đạt đến Chnh gic.
Phẩm thứ mười ba:Thch ề Hon Nhơn
Thch ề Hon Nhơn ngay trong chng hội bạch Phật:
- Knh bạch Thin Trung Thin! Tr tuệ độ thậm thm, thậm thm. l việc Bồ tt kh hiểu r. Người c đức nghe Tr tuệ độ liền bin chp, học tập, thọ tr, phước của người đ khng t.
Phật bảo Cu Dực:
- Nếu người ở Dim Ph Lợi đều thọ tr Thập thiện, cng đức đ gấp trăm lần, ngn lần, vạn lần, ức lần, cự ức lần. Nếu lại c người bố th hơn đy cũng khng bằng thiện nam tử, thiện nữ nhơn nghe Tr tuệ độ bin chp, học tập, thọ tr.
Trong đại hội c một Tỳ kheo bảo với Thch ề Hon Nhơn:
- y l người đ vượt ln trn Cu Dực.
Thch ề Hon Nhơn thưa với Tỳ kheo:
- Người biết hồi tm nghĩ đng l đ hơn ta, huống l nghe Tr tuệ độ rồi bin chp, học tập, thọ tr, nghe theo, thực hnh theo như trong đ đ dạy, sẽ vượt ln trn tất cả chư Thin, A tu lun v người đời. Nếu ại Bồ tt thực hnh Tr tuệ độ khng ring g vượt ln trn chư Thin, A tu lun, người đời cho đến Tu-đ-hon, Tư-đ-hm, A-na-hm, A-la-hn, Bch Chi Phật, người đ cũng đều vượt qua. Nếu ại Bồ tt no thực hnh Tr tuệ độ khng ring g vượt ln trn Bch Chi Phật m cũng vượt ln trn Bồ tt thực hnh Bố th Ba la mật khng c phương tiện quyền xảo.
ại Bồ tt thực hnh Tr tuệ độ khng ring g vượt qua Bố th Ba la mật, m cũng vượt qua thực hnh Tr giới Ba la mật, Tinh tấn Ba la mật, Thiền định Ba la mật khng phương tiện quyền xảo.
ại Bồ tt no đọc tụng thực hnh Tr tuệ độ, chư Thin, A tu lun, người đời, hon ton khng thể hơn.
ại Bồ tt thực hnh Tr tuệ độ v đy rất l tn qu.
Gần gũi Tr tuệ độ nn ại Bồ tt ny thực hnh theo Nhứt thiết tr. Lời ni khng bị gin đoạn. ại Bồ tt ny khng la danh hiệu Như Lai. y l ại Bồ tt khng xa rời Phật. ại Bồ tt ny khng cn sanh giải đi. Sự học của ại Bồ tt ny l rất tn qu. Khng học Thanh văn, Bch Chi Phật l học về Bồ tt. Tứ Thin vương sẽ đến thưa hỏi, lm cho ưa thch, được học mau lẹ sự học ny, sẽ ngồi chỗ ngồi của Phật, đạt đến V thượng Bồ đề, sẽ độ bốn bộ đệ tử. ại Bồ tt nn học như vậy. Tứ Thin vương sẽ đến thưa hỏi, huống l cc thin tử khc.
ại Bồ tt thực hnh Tr độ thường được Như Lai A-la-hn ẳng chnh gic nghĩ đến. Tr tuệ độ l hạnh của Bồ tt. Nếu ở thế gian c những điều khổ cực th ngay thn ny khng cn những điều c, đ l chỗ đạt đến của ại Bồ tt hnh Tr tuệ độ, liền được phước hiện tiền.
A-Nan nghĩ: Thch ề Hon Nhơn từ tr tuệ mnh thuyết hay l nhờ oai thần của Phật để thuyết?
Thch ề Hon Nhơn biết nghĩ của A-Nan liền thưa với tn giả A-Nan:
- Những điều ti thuyết l nhờ oai thần của Phật .
Phật dạy:
- ng như vậy! ng như vậy! A-Nan, Thch ề Hon Nhơn thuyết đều l nhờ oai thần của Phật. A-Nan! Hoặc khi ại Bồ tt ngay niệm su xa ny thực hnh Tr tuệ độ, liền nghĩ học tập Tr tuệ độ.
Bấy giờ trong ba ngn đại thin quốc độ, tất cả c ma đều buồn rầu, bực bội, muốn lm cho ại Bồ tt ở giữa chừng chứng đắc cứu cnh Thanh văn, Bch Chi Phật đạo, nhưng lại lm cho những người muốn chứng V thượng Bồ đề lại mau thnh V thượng Bồ đề.
H́t quyển thứ năm
Trọn ḅ
|