VT0225 Đại Minh Độ Kinh q1

�

佛山* Buddha Mountain * Ph�̣t Sơn

Calgary Alberta Canada

�TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

�VT0225

KINH ĐẠI MINH Đ�̣

Hán dịch: Đời Nam Ng�, Cư sĩ Chi Khi�m, người nước Nguy�̣t Chi.

QUY�̉N 1

Ph�̉m 1: THƯỢNG HẠNH

Nghe như v�̀y:

M�̣t thuở nọ, Đức Ph�̣t du hóa ở nước K� thu�̣c nước Vương xá, cùng với chúng đại Tỳ-kheo nhi�̀u kh�ng th�̉ t�nh k�̉, ngài Thi�̣n Nghi�̣p là b�̣c nh�́t và v� s�́ chúng Đại B�̀-tát. Ngài K�nh Thủ là b�̣c Thượng thủ.

Lúc b�́y giờ nhằm ngày mười lăm trăng tròn, Đức Ph�̣t bảo Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p:

�Này Thi�̣n Nghi�̣p! Chúng Đại B�̀-tát nhóm họp v� mu�́n �ng nói v�̀ Minh đ�̣ v� cực của B�̀-tát Đại sĩ, mu�́n thực hành đạo lớn đ�̀u bắt ngu�̀n từ đ�y.

B�́y giờ, Thu L�̣ Tử suy nghĩ: �Kh�ng bi�́t Hi�̀n giả này nói v�̀ đạo Minh đ�̣ là tự sức m�nh hay nhờ �n đức của Ph�̣t Thánh?�

Bi�́t ý ni�̣m �́y, Thi�̣n Nghi�̣p đáp:

�Thưa ngài! Những đi�̀u đ�̣ tử Ph�̣t nói đ�̀u nhờ vào Như Lai Đại sĩ mà làm cả. V� sao? V� từ Đức Ph�̣t nói pháp n�n có Hi�̀n giả nam, Hi�̀n giả nữ học pháp đạt được ý pháp, cho là chứng đắc.

Những lời giải th�ch, dạy bảo, tr�nh bày của những vị đã chứng đắc đó t�́t cả đúng như pháp, kh�ng có tranh cãi. V� sao? V� Như Lai nói pháp làm những người này ưa th�ch mới truy�̀n dạy cho những người trong dòng t�̣c đúng như ý kinh, kh�ng có tranh cãi.

Thi�̣n Nghi�̣p nói:

�Như Đức Th�́ T�n dạy, mu�́n nói Đại tr� tu�̣ đ�̣ của B�̀-tát, mu�́n thực hành đạo lớn đ�̀u bắt đ�̀u từ đ�y. Th�̉ của đạo là B�̀-tát, là tr�́ng kh�ng, th� đạo này cũng là B�̀-tát, cũng là tr�́ng kh�ng.

Pháp nào b�̀ ngoài là B�̀-tát? Đó là kh�ng th�́y Ph�̣t pháp có pháp nào là B�̀-tát. Đ�́i với đạo này, t�i kh�ng th�́y, kh�ng đắc, cũng như B�̀-tát kh�ng th�̉ th�́y, Tr� tu�̣ đ�̣ v� cực cũng kh�ng th�̉ th�́y được.

N�́u kh�ng th�̉ th�́y được th� làm sao có B�̀-tát mà nói Tr� tu�̣ đ�̣ v� cực. N�́u nói như th�́ th� ý ch� của B�̀-tát kh�ng thay đ�̉i, kh�ng xả bỏ, kh�ng kinh, kh�ng sợ. Kh�ng phải do sợ mà ch�́p nh�̣n, kh�ng m�̣t mỏi kh�ng ngừng nghĩ, kh�ng chán ghét khó khăn, đó là Minh đ�̣ vi di�̣u, tương ưng với nó đ�̉ phát ra hành đ�̣ng, n�n gọi là người tùy giáo.

Lại nữa, B�̀-tát Đại sĩ thực hành Minh đ�̣ v� cực n�n học pháp này. N�́u vị nào thọ nh�̣n pháp này kh�ng n�n nghĩ là ta bi�́t ý đạo. V� sao? V� ý đó chẳng phải ý thanh tịnh, ý sáng su�́t.

Hi�̀n giả Thu L�̣ Tử hỏi:

�V� sao có ý đó lại là ý chẳng phải ý?

Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p trả lời:

�Thưa Hi�̀n giả! N�́u chẳng phải ý th� là hữu hay là v�, đi�̀u đó có được kh�ng?

Hi�̀n giả Thu L�̣ Tử đáp:

�Kh�ng được.

Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�N�́u chẳng phải ý th� hữu và v�, đ�̀u kh�ng th�̉ được; đã kh�ng th�̉ được th� kh�ng th�̉ chứng minh và khi hợp với tương ứng này th� đ�u có ý nào là ý chẳng phải ý?

Hỏi:

�Như v�̣y cái g� gọi là chẳng phải ý?

Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Đó là v� vi, kh�ng tạp ni�̣m.

Hi�̀n giả Thu L�̣ Tử nói:

�Lành thay, lành thay! Đức Ph�̣t khen ngợi Hi�̀n giả nói hạnh cao s�u th�̣t là b�̣c nh�́t.

B�̀-tát thọ nh�̣n đạo V� thượng Chánh ch�n này kh�ng thoái chuy�̉n, quán sát kh�ng ngừng. Minh đ�̣ v� cực là nhờ bi�́t pháp này. Mu�́n học địa vị đ�̣ tử n�n nghe kinh này, chọn l�́y r�̀i v�ng giữ hành tr�. Mu�́n học địa vị Duy�n giác hay học địa vị Ph�̣t n�n nghe kinh này, chọn l�́y r�̀i v�ng giữ hành tr�. V� sao? V� Minh đ�̣ nói pháp r�́t r�̣ng lớn. Đ�y là sở học của B�̀-tát Đại sĩ.

Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p bạch Ph�̣t:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Con cho là B�̀-tát kh�ng th�̉ th�́y, cũng gọi là kh�ng th�̉ được.

Lại nữa, đi�̀u khu�ng chánh là vi�̣c kh�ng th�̉ th�́y, kh�ng th�̉ được, th� tại sao B�̀-tát nói pháp? Như v�̣y, bạch Đức Th�́ T�n! Đi�̀u nghi ngờ có n�u l�n ta và mu�n v�̣t kh�ng th�̉ được, của cải hao ph� đ�̀u chẳng có được, nhưng gọi là B�̀-tát, cho đ�́n Ph�̣t cũng là t�n gọi mà th�i, nhưng kh�ng trụ, kh�ng phải kh�ng trụ. V� sao? V� t�n gọi kh�ng th�̣t có, cho n�n nói là kh�ng trụ, kh�ng phải kh�ng trụ. N�́u làm B�̀-tát th� giảng nói ý s�u của Minh đ�̣ kh�ng dời đ�̉i, kh�ng xả bỏ, kh�ng mỏi m�̣t, kh�ng dừng nghỉ, kh�ng chán ghét khó khăn, kh�ng kinh, kh�ng sợ, kh�ng phải do sợ mà ch�́p nh�̣n. V� hi�̉u rõ th�̉ mà nh�̣p vào tánh. Đ�y là trụ vào địa vị kh�ng thoái chuy�̉n, th�ch ứng với v� xứ, n�n bi�́t đi�̀u đó.

Vi di�̣u thay, bạch Đức Th�́ T�n! B�̀-tát tu hành Minh đ�̣ v� cực kh�ng trụ trong sắc. Đ�́i với thọ, tưởng, hành kh�ng trụ trong thức. V� sao? V� trụ vào sắc là tạo sắc hành, trụ vào thọ, tưởng, hành là tạo thức, kh�ng phải đúng pháp lãnh thọ. Minh đ�̣ v� cực kh�ng cho rằng tạo hành là pháp đáng lãnh thọ. Thọ như v�̣y chắc chắn kh�ng đ�̀y đủ Minh đ�̣ v� cực, r�́t cu�̣c kh�ng được tr� Nh�́t thi�́t.

Hi�̀n giả Thu L�̣ Tử hỏi:

�B�̀-tát thực hành những g� mà thọ Minh đ�̣?

Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Do kh�ng ch�́p sắc, kh�ng ch�́p thọ, tưởng, hành, thức. V� sao? V� sắc kh�ng phải là thọ kia. Còn thọ, tưởng, hành, thức cũng kh�ng có thọ kia. N�́u sắc kh�ng phải là thọ kia th� chẳng phải sắc; còn thọ, tưởng, hành, thức kh�ng có thọ kia là chẳng phải thức. Đạo Minh đ�̣ kh�ng có thọ kia. V� sao? V� thọ của ta như ch�́p l�́y bóng kh�ng th�̣t có. Đ�y là thực hành Minh đ�̣ v� cực. Đ�y gọi là định kh�ng thọ các pháp r�̣ng lớn v� lượng của B�̀-tát Đại sĩ. T�́t cả đ�̣ tử Duy�n giác kh�ng th�̉ thọ tr� được.

Lại nữa, tr� Nh�́t thi�́t cũng kh�ng có thọ kia. V� sao? V� kh�ng có tưởng th�́y. N�́u có tưởng th�́y, cu�́i cùng kh�ng có được pháp này (Minh đ�̣ v� cực). N�́u tin vào dị học ngoại đạo khác cũng kh�ng được tr� Nh�́t thi�́t. Ngoại đạo kia tin hi�̉u học đạo nh�̣p vào tu�̣ cũng kh�ng ch�́p l�́y sắc, kh�ng ch�́p l�́y thọ, tưởng, hành, thức. Kh�ng từ sắc th�́y tu�̣, kh�ng ở ngoài sắc th�́y tục, kh�ng ở trong ngoài sắc th�́y tu�̣, kh�ng ở trong sắc th�́y tu�̣, kh�ng nhờ vào sắc khác th�́y tu�̣. Đ�́i với thọ, tưởng, hành như tr�n đã nói, kh�ng từ nói thức, kh�ng nhờ vào trong ngoài thức khác mà th�́y tu�̣.

Như v�̣y, r�́t cu�̣c từ tin hi�̉u địa vị của đạo, c�n nhắc ý pháp cho là giải thoát th� kh�ng có thọ, kh�ng có thu hoạch. Đã hi�̉u được đ�̣ r�̀i th� Minh đ�̣ kh�ng phải là tr� tưởng. Như v�̣y, bạch Đức Th�́ T�n! Tuy B�̀-tát đ�́i với đạo này kh�ng ch�́p l�́y sắc, thọ, tưởng, hành, thức, cũng kh�ng đ�́i với trung đạo di�̣t đ�̣ n�n có đủ mười Lực, b�́n V� sở úy, mười tám pháp B�́t c�̣ng của Như Lai.

Lại nữa, B�̀-tát Đại sĩ thực hành Minh đ�̣ v� cực phải quán sát ở đ�y, đó là những tr� tu�̣ g�? Cái g� là Minh đ�̣? V� sao nói các pháp kh�ng do đ�u có được, n�n gọi là Minh đ�̣ v� cực? Như v�̣y, quán sát, suy nghĩ kh�ng kinh kh�ng sợ, kh�ng dời đ�̉i, kh�ng mỏi m�̣t. Như th�́ B�̀-tát thực hành Minh đ�̣ v� cực kh�ng dừng nghỉ nửa chừng nhờ bi�́t được vi�̣c �́y.

Hi�̀n giả Thu L�̣ Tử hỏi:

�V� sao B�̀-tát bi�́t m�nh dừng nghỉ, hay bi�́t đ�́i với sắc bãi bỏ b�̉n tánh sắc; đ�́i với thọ, tưởng, hành bãi bỏ b�̉n tánh thức? Minh đ�̣ v� cực bãi bỏ b�̉n tánh thức; Minh đ�̣ v� cực bãi bỏ b�̉n tánh tr�?

Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Đúng v�̣y, thưa Hi�̀n giả! Họ đ�́i với sắc bỏ sắc tự nhi�n; đ�́i với thọ, tưởng, hành, bỏ thức tự nhi�n. Minh đ�̣ v� cực bỏ thức tự nhi�n, Minh đ�̣ v� cực bỏ tr� tự nhi�n. Ai thực hành đạo này đ�̀u dứt bỏ tr�. Tr� tự nhi�n bỏ r�̀i th� tưởng bỏ, tưởng tự nhi�n cũng bỏ lu�n.

Hi�̀n giả Thu L�̣ Tử khen:

�Hay thay, hay thay! Người học pháp này chắc chắn sinh ra tr� Nh�́t thi�́t.

Hi�̀n giả Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Đúng v�̣y! B�̀-tát học pháp này th� phát sinh tr� Nh�́t thi�́t. V� sao? V� họ đ�́i với các pháp kh�ng xu�́t, kh�ng sinh. Học như th�́ cho n�n đạt được địa vị Ph�̣t.

Lại nữa, kỳ di�̣u thay Hi�̀n giả! B�̀-tát thực hành Minh đ�̣ v� cực, hoặc hành sắc là tưởng hành, hoặc hành sắc tự xem là tưởng hành, hoặc hành sắc kh�ng tự xem là tưởng hành, hoặc hành sắc phát tri�̉n là tưởng hành; hoặc hành sắc bại hoại là tưởng hành; hoặc hành sắc ti�u m�́t là tưởng hành; hoặc hành sắc tư duy là tưởng hành; hoặc hành sắc tr�́ng kh�ng là tưởng hành; hoặc hành sắc chẳng phải th�n là tưởng hành? Thọ, tưởng, hành, thức như tr�n đã nói đ�̀u là tưởng hành.

N�́u thức là có th� ta sẽ hành dục được. N�́u hành là có th� hành như th�́, như th�́ chỉ là hành đ�̣ng suy nghĩ. Đạo này ch�nh là B�̀-tát Đại sĩ, là thực hành được hành của tưởng, kh�ng khéo dùng phương ti�̣n quy�̀n bi�́n đ�̉ bỏ Minh đ�̣ v� cực.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�B�̀-tát thực hành th�́ nào là hành v� tưởng v� đắc, dù có phương ti�̣n quy�̀n bi�́n nhưng kh�ng bỏ Minh đ�̣ v� cực?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Kh�ng hành sắc, kh�ng hành sắc tự ti�̣n, kh�ng hành sắc phát tri�̉n, kh�ng hành sắc bại hoại, kh�ng hành sắc di�̣t m�́t, kh�ng hành sắc tưởng, kh�ng hành sắc r�̃ng kh�ng, kh�ng hành sắc chẳng phải th�n. Thọ, tưởng, hành, thức như tr�n đã nói, kh�ng có ta sẽ được thực hành hạnh �́y. Kh�ng có thực hành như v�̣y, suy nghĩ như v�̣y là suy nghĩ thực hành đạo này. Như v�̣y, thực hành B�̀-tát Đại sĩ là hành v� tưởng v� đắc, là có phương ti�̣n quy�̀n bi�́n nhưng kh�ng bỏ Minh đ�̣ v� cực.

Lại nữa, B�̀-tát Đại sĩ thực hành Minh đ�̣ v� cực đ�́i với vi�̣c này kh�ng g�̀n gũi là kh�ng thực hành, kh�ng g�̀n gũi thực hành, kh�ng thực hành, kh�ng g�̀n gũi cũng kh�ng thực hành, ở đ�y kh�ng thực hành, ở đ�y kh�ng g�̀n gũi thực hành, ở đ�y kh�ng g�̀n gũi kh�ng thực hành, ở đ�y cũng kh�ng g�̀n gũi, đ�́i với hành, kh�ng hành, đ�́i với kh�ng g�̀n gũi kh�ng hành, đ�́i với kh�ng hành chẳng phải kh�ng hành, đ�́i với kh�ng g�̀n gũi.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�V� sao kh�ng g�̀n gũi?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�N�́u các pháp kh�ng có ch�̃ g�̀n gũi th� kh�ng do đ�u mà đ�̣, đó gọi là định v� đ�̣ của t�́t cả các pháp d�̃n đường r�̣ng lớn v� lượng của B�̀-tát Đại sĩ. T�́t cả đ�̣ tử Duy�n giác kh�ng th�̉ hành tr� được. Vị nào thực hành định này mau được đạo V� thượng chánh ch�n v� đ�̀u bi�́t nương vào t�ng chỉ của Ph�̣t Thánh.

Thi�̣n Nghi�̣p nói:

�B�̀-tát Đại sĩ l�̃ bái Đức Như Lai Ch� Ch�n Đẳng Chánh Giác Ph�̣t thuở xưa r�̀i mới thực hành định này. Thọ �́y kh�ng th�́y, kh�ng th�́y là định, người �́y đ�́i với định kh�ng bi�́t ta lãnh thọ định, ta đã có định, ta nương vào định. Ở trong định này các vị �́y kh�ng rõ t�́t cả.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Tại sao thuở xưa B�̀-tát được Đức Như Lai thọ ký sẽ được thành Ph�̣t? Các vị �́y có khả năng được định, đó có phải là định kh�ng?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Kh�ng phải! V� sao? V� như người thi�̣n nam kia thực hành

Minh đ�̣ v� cực kh�ng phải kh�ng có tưởng. V� sao? V� kh�ng bi�́t rõ ràng n�n cho là định, chẳng phải tưởng, chẳng phải kh�ng tưởng.

Đức Ph�̣t dạy:

�Lành thay, lành thay! Thi�̣n Nghi�̣p nói hạnh cao s�u là bi�̣n lu�̣n b�̣c nh�́t. B�̀-tát Đại sĩ n�n học pháp này. Như th�́ là học Minh đ�̣ v� cực.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Ph�̣t đã học như th�́? Người học đạo tr� tu�̣ phải học pháp nào?

Đức Ph�̣t dạy:

�N�́u ai học như th�́ là pháp v� sở học của B�̀-tát. V� sao? V� n�́u kh�ng bi�́t rõ ràng pháp này th� gi�́ng như người ngu hay ch�́p trước.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Bạch Đức Th�́ T�n! N�n dùng pháp nào đ�̉ bi�́t rõ pháp này?

Ph�̣t dạy:

�Phải bi�́t v�̀ b�́t minh, nghĩa là bi�́t rõ cái kh�ng có g� đ�̉ bi�́t.

Kẻ phàm ngu hay ch�́p trước n�n mu�́n bi�́t rõ lại kh�ng bi�́t rõ. Do b�́t minh làm trở ngại đ�i b�n. Kh�ng bi�́t, kh�ng th�́y, kh�ng hi�̉u pháp Tứ đ�́ mà mu�́n có pháp r�̀i từ pháp suy nghĩ sẽ ch�́p trước vào danh sắc. V� ch�́p trước mà kh�ng bi�́t pháp này kh�ng dùng pháp th�ng minh. Đã kh�ng th�́y bi�́t cũng kh�ng suy nghĩ, kh�ng quán kh�ng xét cho n�n rơi vào ngu mu�̣i, bèn kh�ng tin, kh�ng hi�̉u, kh�ng thực hành, cho n�n gọi là phàm ngu ch�́p trước.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Ch�́p học như v�̣y, B�̀-tát Đại sĩ kh�ng học tr� Nh�́t thi�́t ư?

Đức Ph�̣t dạy:

�Đúng v�̣y! Học như v�̣y th� kh�ng học tr� Nh�́t thi�́t. Như v�̣y mới hi�̉u rõ học tr� Nh�́t thi�́t có khả năng vượt ngoài t�́t cả pháp.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Như Th�́ T�n dạy, đ�y là người làm ảo thu�̣t học tr� Nh�́t thi�́t. Đã học tr� Nh�́t thi�́t mới vượt ngoài các pháp. Như v�̣y, đúng ra n�n gọi nó như th�́ nào?

Đức Ph�̣t dạy:

�Ta nh�n đ�y hỏi v�̀ sự hi�̉u bi�́t của �ng.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�R�́t hay, bạch Đức Th�́ T�n!

Đức Ph�̣t dạy:

�Th�́ nào, huy�̃n và sắc có khác nhau kh�ng?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Thưa kh�ng, bạch Đức Th�́ T�n!

Đức Ph�̣t hỏi:

�Huy�̃n và thọ, tưởng, hành, thức có khác nhau kh�ng?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Thưa kh�ng, bạch Đức Th�́ T�n! Sắc gi�́ng như huy�̃n. Thọ, tưởng, hành, thức cũng gi�́ng như huy�̃n.

�Th�́ nào, Thi�̣n Nghi�̣p, nói tưởng trong đ�y bi�́t l�̣p hạnh năm �́m n�n thành B�̀-tát.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! B�̀-tát học gi�́ng như người làm ảo thu�̣t. Trong đ�y giữ g�n như ảo thu�̣t tức là năm �́m. V� sao? V� như Đức Ph�̣t dạy: Thức như huy�̃n, như thức này, sáu căn cũng v�̣y, v� sao ý huy�̃n là ba cõi. Như ba cõi tức là sáu căn, năm �́m.

Thu L�̣ Tử thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! B�̀-tát nghe vi�̣c này kh�ng còn bi�́ng nhác nữa phải kh�ng?

Đức Ph�̣t dạy:

�N�́u bị bạn x�́u l�i kéo th�, chắc chắn sẽ bi�́ng nhác, còn như gặp bạn lành, th� sẽ kh�ng bi�́ng nhác.

Thi�̣n Nghi�̣p bạch Ph�̣t rằng:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Làm sao bi�́t là bạn x�́u của B�̀-tát?

Đức Ph�̣t dạy:

�Họ kh�ng ưa th�ch Minh đ�̣ v� cực, mu�́n vứt bỏ h�nh tướng ngu si, tự ti�̣n trang sức trái với tr� tu�̣ cao s�u, lại còn giảng nói kinh đạo. N�n bi�́t đ�y là bạn x�́u của B�̀-tát.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Th�́ nào là bạn lành của B�̀-tát?

Đức Ph�̣t dạy:

�Người chưa phát sinh Minh đ�̣ v� cực th� khuy�́n kh�ch học hỏi, nhưng phải hướng d�̃n đ�̉ họ đi vào đạo này. Hi�̣n hạnh tà cho họ th�́y đ�̉ nói v�̀ cái hại của tà. Hạnh tà này là cái hại của tà, làm cho xa l�a đạo này. N�n bi�́t, đ�y là bạn lành áo giáp của B�̀-tát Đại sĩ th�̣ nguy�̣n r�̣ng lớn.

Thi�̣n Nghi�̣p lại hỏi:

�Bạch Đức Th�́ T�n! V�̣y th� gọi đạo nh�n là B�̀-tát, cú nghĩa �́y như th�́ nào?

Đức Ph�̣t dạy:

�Cái gọi là B�̀-tát th� t�́t cả các pháp học kh�ng có trở ngại. Đã học kh�ng trở ngại th� có khả năng vượt khỏi các pháp, cho n�n gọi là B�̀-tát.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Còn ý nghĩa của Đại sĩ là th�́ nào?

Đức Ph�̣t dạy:

�Đại sĩ là người có khả năng nhóm họp nhi�̀u người, giáo hóa đạo lớn cho họ, n�n gọi là Đại sĩ.

Thu L�̣ Tử thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Con cũng th�ch làm Đại sĩ. Đ�́i với vi�̣c th�́y th�n, th�́y tánh, th�́y mạng, th�́y người, th�́y trượng phu, th�́y có, th�́y kh�ng, th�́y đoạn di�̣t, th�́y thường còn hay đoạn di�̣t, nhi�̀u cái th�́y. V� sao lại nói các cái th�́y tr�n, pháp vượt ngoài các ki�́n n�n gọi là Đại sĩ.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Nói v�̀ Đại sĩ, như b�̣c tr� Nh�́t thi�́t. Ý

Ngài kh�ng bằng lòng cho đ�̣ tử Duy�n giác v� B�̀-tát Đại sĩ kh�ng ch�́p trước. V� sao? V� t�́t cả đ�̀u bi�́t ý ngay thẳng v� l�̣u, kh�ng thọ, kh�ng di�̣t (đ�́i với B�̀-tát ở trong sinh tử kh�ng theo, kh�ng di�̣t). Do bi�́t ý của B�̀-tát chi�́u soi cùng khắp n�n gọi là Đại sĩ.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Tại sao B�̀-tát Đại sĩ bi�́t t�́t cả, nhưng ý kh�ng ch�́p trước?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�V� kh�ng có ý. B�̀-tát Đại sĩ bi�́t t�́t cả, nhưng kh�ng h�̀ ch�́p trước.

Hi�̀n giả Mãn Từ Tử thưa:

�T�i cũng th�ch làm Đại sĩ. R�̀i vái chào mọi người, ti�́n l�n Đại thừa, mặc áo giáp th�̣ nguy�̣n r�̣ng lớn. Đ�y ch�nh là Đại sĩ.

Thi�̣n Nghi�̣p bạch Ph�̣t rằng:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Th�́ nào là áo giáp th�̣ nguy�̣n r�̣ng lớn?

Ph�̣t dạy:

�B�̀-tát tự m�nh th�̣ nguy�̣n: �T�i sẽ di�̣t đ�̣ v� s�́ người�, đã đ�̣ v� lượng, v� s�́ người đ�̀u được N�-hoàn, bi�́t kh�ng có pháp đ�̉ được di�̣t đ�̣. V� sao? V� ý pháp như v�̣y. V� như nhà ảo thu�̣t cùng với đ�̣ tử ở ngã tư đường hóa thành nhi�̀u người, v� là hóa nh�n (người do bi�́n hóa mà có) n�n chặt đ�̀u họ, ý �ng th�́ nào? Họ có bị gi�́t, có bị ch�́t kh�ng?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Thưa kh�ng, bạch Đức Th�́ T�n!

�Đúng v�̣y, này Thi�̣n Nghi�̣p! Đ�̣ v� s�́ người nhưng kh�ng có người được di�̣t đ�̣. B�̀-tát nghe v�̣y kh�ng kinh, kh�ng sợ, kh�ng v� sợ thọ, kh�ng dời đ�̉i, kh�ng xả bỏ, kh�ng mỏi m�̣t n�n kh�ng bu�̀n r�̀u, kh�́n kh�̉. Đ�y là có áo giáp th�̣ nguy�̣n r�̣ng lớn, có khả năng ti�́n l�n Đại thừa là nhờ bi�́t pháp này.

Mãn Từ Tử thưa:

�Bạch Đức Th�́ T�n! N�́u xét kỹ lời Ngài dạy th� sự hi�̉u bi�́t của con nghĩa này là kh�ng phải mang áo giáp. V� sao? V� như Đức Ph�̣t dạy Thi�̣n Nghi�̣p: �Kh�ng tạo ra t�́t cả pháp của Ph�̣t, kh�ng làm thành các pháp, cũng kh�ng tạo ra chúng sinh.� Nghĩa như v�̣y kh�ng phải là mặc áo giáp th�̣ nguy�̣n r�̣ng lớn.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�B�̀-tát Đại sĩ kh�ng có sự ki�̉m thúc th� kh�ng có th�̣ nguy�̣n r�̣ng lớn. V� sao? V� sắc, thọ, tưởng, hành, thức kh�ng có đắm trước, kh�ng bu�̣c, kh�ng mở.

Thu L�̣ Tử thưa:

�Th�́ nào là sắc, thọ, tưởng, hành, thức mà nói là kh�ng đắm trước, kh�ng ràng bu�̣c, kh�ng cởi mở?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Sắc như người huy�̃n n�n kh�ng đắm trước, kh�ng ràng bu�̣c, kh�ng cởi mở. Thọ, tưởng, hành, thức gi�́ng như người huy�̃n n�n kh�ng đắm trước, kh�ng ràng bu�̣c, kh�ng cởi mở. Kh�ng có nó th� sắc kh�ng đắm trước, kh�ng bu�̣c, kh�ng mở. Kh�ng có nó th� thọ, tưởng, hành, thức kh�ng đắm trước, kh�ng bu�̣c, kh�ng mở. Năm �́m như th�́, các pháp cũng v�̣y. Cho n�n B�̀-tát thực hành th�̣ nguy�̣n mà kh�ng có th�̣ nguy�̣n.

Thi�̣n Nghi�̣p hỏi:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Làm sao bi�́t B�̀-tát thẳng ti�́n đ�́n Đại thừa? Th�́ nào gọi là Đại thừa? Và bắt đ�̀u trụ vào thừa nào đ�̉ g�̀y dựng thu�̀n thục Đại thừa? Thừa này phát xu�́t từ đ�u?

Ph�̣t dạy:

�Thừa được gọi là Đại thừa là V� lượng thừa, là v� lượng chúng sinh. V� sao? V� có v� lượng hạng người, v� họ mà B�̀-tát phát t�m đại Bi. Nhờ trụ vào Đại thừa này mà ti�́n đ�́n đ�́n tr� Nh�́t thi�́t, của b�̣c Thánh trong ba cõi, cũng ch�nh là g�̀y dựng Đại thừa. Thừa kh�ng phát xu�́t từ đ�u. V� sao? V� có sinh có xu�́t là hai pháp, còn kh�ng sinh khởi, kh�ng đ�́n, đ�́i với các pháp kh�ng đắc là kh�ng từ đ�u sinh, kh�ng từ đ�u phát xu�́t.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Thừa này cao cả thay! Được trời người tin tưởng, là vua các th�́ gian, là thừa nghi�̣p lành xu�́t th�́, kh�ng g� sánh bằng, r�̣ng lớn như hư kh�ng, chứa đựng chúng sinh kh�ng có s�́ lượng; thường đem sự an �̉n cứu giúp v� s�́ người và được truy�̀n bá r�̣ng khắp n�n gọi là Đại thừa. Kh�ng th�́y mặt trái của nó, cũng kh�ng th�́y vượt ra; như v�̣y thừa này kh�ng có bắt đ�̀u, kh�ng có k�́t thúc, cũng kh�ng có ở giữa, đ�́i với ba cõi b�nh đẳng n�n gọi là Đại thừa.

Đức Ph�̣t dạy:

�Đúng v�̣y, này Thi�̣n Nghi�̣p! Người nào thực hành được thừa này th� gọi là B�̀-tát Đại sĩ.

Thu L�̣ Tử thưa:

�Này Hi�̀n giả! Đức Ph�̣t mời Hi�̀n giả giảng nói Minh đ�̣ v� cực nhưng đạo Đại thừa Hi�̀n giả có hi�̉u bi�́t chăng?

Thi�̣n Nghi�̣p bạch Ph�̣t rằng:

�Bạch Đức Th�́ T�n! Con giảng nói Minh đ�̣ v� cực có đi�̀u g� sai kh�ng?

Đức Ph�̣t dạy:

�Kh�ng! R�́t đúng với ý nghĩa của nó.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�B�̀-tát Đại sĩ kh�ng k�̉ ở đ�̀u, kh�ng k�̉ ở cu�́i, cũng kh�ng k�̉ ở giữa. Sắc v� bi�n, đạo v� bi�n; thọ, tưởng, hành, thức đạo cũng v� bi�n, cho n�n B�̀-tát kh�ng g�̀n, kh�ng đắc, kh�ng bi�́t, kh�ng nói. Đ�́i với sắc, B�̀-tát kh�ng bi�́t, kh�ng nói, kh�ng đ�́n, kh�ng đắc. V�̣y phải làm th�́ nào đ�̉ B�̀-tát giảng nói Minh đ�̣ v� cực? Còn kh�ng th�́y th� B�̀-tát làm sao th�́y được Minh đ�̣ v� cực?

B�̀-tát chỉ là t�n gọi mà th�i. Gi�́ng như ngã là ngã kh�ng th�̉ ch�́p trước. Cái ngã r�̃ng kh�ng, kh�ng đáng xét rõ. Ngã kh�ng th�̉ làm sáng tỏ đạo th� đáng bi�́t làm g�? Các pháp như v�̣y kh�ng có ch�́p trước.

Th�́ nào là sắc? Sắc v�́n kh�ng b�̀n chắc. Th�́ nào là thọ, tưởng, hành, thức? Thức kh�ng sinh, kh�ng b�̀n chắc. Các pháp v� sinh, kh�ng b�̀n chắc. Nó kh�ng b�̀n n�n kh�ng phải pháp, cũng kh�ng phải phi pháp. Hi�̉u rõ nó v�́n v� chủ th� sẽ v� ai nói? Ch�̃ này kh�ng bi�́t, cũng kh�ng có ch�̃ khác có th�̉ hành đạo B�̀-tát được.

Đúng v�̣y, bạch Đức Th�́ T�n! Các vị �́y nghe lời này mà kh�ng kinh, kh�ng sợ, kh�ng xả bỏ, kh�ng mỏi m�̣t, kh�ng bu�̀n r�̀u. Bi�́t và thực hành như th�́, B�̀-tát này v� có khả năng suy nghĩ v�̀ Minh đ�̣ v� cực. V� sao? V� thực hành kinh này th� dùng pháp như v�̣y quán sát thu�̀n thục đạo này. Lúc �́y v� kh�ng g�̀n gũi sắc, kh�ng g�̀n gũi sắc th� kh�ng bị di�̣t. V� sao? V� đ�́i với sắc tự nhi�n mà kh�ng khởi là chẳng phải sắc. N�́u sắc bị hao ph� cũng chẳng phải sắc. Cho đ�́n kh�ng làm thịnh suy ngã. Đ�y kh�ng phải hai vi�̣c. N�́u sắc là ngã là do đ�y là ngã sắc. Đ�y là do làm ra.

Khi thọ, tưởng, hành, thức đúng như pháp quán sát th� kh�ng g�̀n gũi thức. Đ�́i với thức tự nhi�n mà kh�ng khởi là chẳng phải thức. N�́u thức hao ph� cũng chẳng phải thức, cho đ�́n cũng kh�ng làm thịnh suy ngã, th� đ�y kh�ng phải hai vi�̣c. N�́u nói thức là ngã th� do đ�y là ngã thức. Đó là vi�̣c do làm mà có ra.

Thu L�̣ Tử thưa:

�T�i xét lời này th� nghĩa B�̀-tát kh�ng sinh khởi. N�́u kh�ng sinh khởi th� v� sao B�̀-tát thực hành hạnh gian nan? V� chúng sinh lại chịu kh�̉ v� lượng?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�T�i kh�ng th�ch hạnh gian nan của B�̀-tát. Nhưng Đại sĩ th� kh�ng nghĩ đ�́n gian nan đ�́n hành đạo. V� sao? V� nghĩ đ�́n gian nan khó kh�̉ th� kh�ng th�̉ làm lợi �ch lớn cho v� lượng người. Do đó n�n nghĩ đ�́n an �̉n d�̃ thực hành. V� chúng sinh mà g�̀y dựng, tưởng như mẹ, như cha, tưởng như anh em, như chị em, tưởng như con trai, con gái, n�n sinh ra tưởng này đ�̉ thực hành đạo B�̀-tát. Đ�́i với t�́t cả mọi người tưởng là th�n thu�̣c của m�nh. Do tưởng như v�̣y sẽ khi�́n ta th�́y chúng sinh gi�́ng như th�n m�nh, kh�ng ph�n bi�̣t trong ngoài, đó là sinh được pháp tưởng, tưởng t�́t cả là con ta, B�̀-tát sẽ vượt qua v� lượng kh�̉ não này, kh�ng có ý tức gi�̣n. N�́u bị t�̣i h�nh mà t�m kh�ng tức gi�̣n th� chắc chắn kh�ng bị tưởng làm kh�̉.

Như lời Hi�̀n giả nói: �B�̀-tát kh�ng sinh khởi, v� kh�ng sinh khởi cho n�n là B�̀-tát.�

Thu L�̣ Tử hỏi rằng:

�Tại sao B�̀-tát lại kh�ng khởi? Đ�́i với pháp của đạo nh�n, đ�́i với tr� Nh�́t thi�́t cũng sẽ kh�ng sinh khởi phải chăng? Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Đúng v�̣y! Đ�́i với pháp Ph�̣t đ�̀u kh�ng sinh khởi.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Đ�́i với pháp Ph�̣t mà kh�ng sinh khởi th� phàm nh�n và pháp của phàm nh�n cũng sẽ kh�ng sinh khởi phải chăng?

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Đúng v�̣y! Đ�́i với pháp của phàm nh�n cũng kh�ng sinh khởi.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Như v�̣y B�̀-tát đ�́i với pháp của đạo nh�n, từ tr� Nh�́t thi�́t cho đ�́n pháp của phàm nh�n đ�̀u kh�ng sinh khởi. Đ�y có phải là kh�ng g�̀n gũi, kh�ng sinh khởi, được tr� Nh�́t thi�́t hay chăng?

Thi�̣n Nghi�̣p đáp:

�Pháp kh�ng khởi kh�ng phải là chán ghét. Ni�̣m kh�ng khởi cũng kh�ng phải là pháp hữu đ�̉ chọn l�́y. Dù được thành Ph�̣t, t�i cho là tranh cãi.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�Như th�́ tại sao từ pháp chưa sinh mà chọn pháp đã sinh? Là pháp sinh tử đ�́n hay pháp sinh đ�́n?

Thi�̣n Nghi�̣p đáp:

�V� sao pháp sinh b�́t sinh, mà b�́t pháp sinh lại sinh?

Thu L�̣ Tử thưa:

�V� pháp b�́t sinh kh�nh khởi pháp. Lới ưa pháp kh�ng khởi là lời nói ưa khởi. Như Hi�̀n giả ưa th�ch th� chắc chắn kh�ng c�̀n b�́t khởi.

Thi�̣n Nghi�̣p nói:

�Như v�̣y n�n ưa th�ch cái kh�ng c�̀n b�́t khởi. Đi�̀u Hi�̀n giả y�u th�ch t�i cũng mu�́n nói.

Thu L�̣ Tử nói:

�Theo Thi�̣n Nghi�̣p v� pháp mà giảng kh�ng g� sánh bằng. V� sao? V� theo ch�̃ hỏi mà ứng đáp. Ý pháp kh�ng dao đ�̣ng, những lời nói �́y đ�̀u r�́t hay.

Thi�̣n Nghi�̣p đáp:

�Đ�y là ý pháp. N�́u các đ�̣ tử Ph�̣t hỏi th� n�n đáp. Ý kh�ng dao đ�̣ng là ch�̃ nương của t�́t cả.

Thu L�̣ Tử thưa:

�Lành thay, lành thay! Đ�y là lời tranh bi�̣n b�̣c thượng, v� sao gọi là các pháp B�̀-tát kh�ng nương gá.

Thi�̣n Nghi�̣p đáp:

�V� Minh đ�̣ v� cực này ch�nh là các pháp của B�̀-tát kh�ng nương gá.

Thu L�̣ Tử hỏi:

�N�́u kh�ng phải t�́t cả thừa th� chỉ có các pháp trong kinh này là kh�ng nương gá chăng?

Thi�̣n Nghi�̣p đáp:

�Đ�̀u nương vào Minh đ�̣ v� cực, v� các pháp kh�ng nương gá. B�̀-tát lúc �́y kh�ng nương ch�̃ núi đá mà lặng y�n chọn l�́y ch�̃ quan trọng của các pháp. N�́u kh�ng chọn l�́y th� đó là thực hành các pháp mà kh�ng nương nhờ vào hành đ�̣ng.

N�́u nói cho B�̀-tát nghe v�̀ sự hi�̉u bi�́t s�u k�n này th� kh�ng nghi ngờ, kh�ng tr�ng mong nhưng hi�̉u s�u xa. Đ�y là bi�́t thực hành, đã làm kh�ng ngừng nghỉ mà còn nghĩ nhớ như v�̣y nữa.

Thu L�̣ Tử thưa:

�N�́u kh�ng dừng hành này th� dừng vi�̣c nghĩ nhớ kia. N�́u dừng vi�̣c nghĩ nhớ kia th� kh�ng ngừng nghỉ vi�̣c này. Như m�nh nhớ vi�̣c làm n�n kh�ng dừng nghỉ. Đó gọi là thường thực hành b�nh đẳng, nghĩ nhớ b�nh đẳng.

Đã nghĩ nhớ b�nh đẳng, thực hành b�nh đẳng th� t�́t cả mọi người chắc chắn thường có sự ti�́p n�́i thực hành này đ�̉ được làm B�̀-tát. Như v�̣y, chúng sinh cũng sẽ kh�ng dừng nghỉ ni�̣m này và sự thực hành này. V� sao? V� con người kh�ng bỏ được ni�̣m kia v�̣y.

Thi�̣n Nghi�̣p thưa:

�Lành thay, lành thay! Hi�̀n giả khuy�n giúp giảng nói những lời h�́t sức quan trọng này. Như Hi�̀n giả nói, n�́u thực hành b�nh đẳng, nghĩ nhớ b�nh đẳng, cứu giúp t�́t cả mọi người, kh�ng bỏ hạnh này. Thường th� chúng sinh tự nhi�n, nghĩ nhớ cũng tự nhi�n. N�n bi�́t chúng sinh này r�̣ng lớn, nghĩ nhớ cũng r�̣ng lớn. N�n bi�́t, vi�̣c này chúng sinh kh�ng ch�n chánh th� nghĩ nhớ cũng kh�ng ch�n chánh, hành đ�̣ng cũng kh�ng ch�n chánh. N�n bi�́t vi�̣c này thực hành, nghĩ nhớ như v�̣y, t�i th�ch B�̀-tát nhớ nghĩ hành đ�̣ng này.

KINH ĐẠI MINH Đ�̣

MỤC LỤC � � Quy�̉n 01� ��Quy�̉n 02 ��Quy�̉n 03 ��Quy�̉n 04 ��Quy�̉n 05 ��Quy�̉n 06

�

TRANG CHỦ*--KINH ĐI�̉N*--ĐẠI TẠNG KINH*--TH�̀N CHÚ*--HÌNH ẢNH*--中文*--ENGLISH

Uploaded on 2018-11-25

�