|
KINH ĐẠI BT NIẾT BN
Việt dịch:Tỳ Kheo Thch Tr Tịnh
PHẨM THUẦN Đ THỨ HAI
Bấy giờ trong đại hội c vị ưu-b-tắc, con nh thợ thuyền trong thnh Cu-Thi-Na, tn l Thuần- Đ cng với mười lăm bạn đồng nghiệp, v muốn đem qủa lnh đến cho người đời nn đến trước Phật, quỳ gối chắp tay ci lạy chơn Phật, buồn khc rơi lệ, bạch rằng : Ngửa mong đức Thế- Tn v Tỳ-Kheo-Tăng thương xt nhận phần cng dường cuối cng của chng con, cho v-lượng chng sanh được độ.
Bạch Thế-tn ! Chng con từ nay ngho cng đi khổ khng ai cứu gip, khng nơi nương nhờ, muốn xin phước lộc tương lai ở Đức thế-Tn (17). Ci xin xt thương nhận cht lễ mọn rồi sẽ nhập Niết-bn. Bạch Thế-Tn ! V như c người ngho cng đến xứ xa lạ ra sức lm ruộng, đặng tru cy giỏi, ruộng đất tốt mu, bằng phẳng sạch cỏ, chỉ cn chờ trời mưa.Tru giỏi dụ cho bảy nghiệp của thn v miệng, ruộng tốt bằng phẳng dụ cho tr huệ, sạch cỏ dụ cho trừ sạch phiền no. Bạch Thế-tn ! Nay đy con đ c tru giỏi ruộng tốt sạch cỏ, chỉ cn trng chờ trận mưa php cam-lồ của Như-Lai. Người ngho kia chnh l con đy,ngho nơi của bu php-bảo v-thượng. ngửa mong xt thương dứt trừ sự ngho cng khốn khổ của chng con v cả v-lượng chng-sanh. Cng phẩm của con dầu km mọn, cũng mong đức Như-Lai v chư Tăng dng được đủ. ngy nay con khng nơi nương nhờ, khng ai nưng đỡ, xin đức Thế-tn rủ lng thương xt coi con như La-Hầu-La (18).
Đức Thế-Tn, bực nhứt-thiết chủng- tr v- thượng điều-ngự, bảo Thuần-Đ rằng Lnh thay !Lnh thay ! Hm nay Như-Lai trừ sự ngho cng cho ng, mưa php v-thượng xuống cho ruộng thn tm ng mọc mầm php. ng muốn cầu thọ-mạng, sắc, lực, an-lạc v ngại, biện-ti nơi Như-Lai. Như-Lai sẽ ban cho ng cc thứ ấy. Thuần-Đ ! Th- thực c hai, đồng một quả bo; một l thọ xong liền chứng v- thượng chnh-đẳng chnh-gac, hai l thọ xong liền nhập Niết-Bn. Hm nay Như-Lai nhận phần cng dường cuối cng của ng, cho ng đầy đủ bố-th ba-la-mật 19).
Thuần-Đ liền bạch Phật rằng ; Như Đức Thế-Tn vừa dạy rằng hai lc cng-th quả-bo đồng nhau, theo con nghĩ, e rằng khng đng ngĩa. V vị thọ-th trước l bực chưa sạch phiền no, chưa chứng nhứt-thiết-chủng-tr (20) cũng chưa c thể lm cho chng sanh đầy đủ bố-th ba-la-mật. Cn vị thọ th sau l bực nhứt-thiết chủng-tr, đ sạch phiền-no, c thể lm cho khắp chng sanh đầy đủ bố-th-ba-la-mật.
Vị thọ-th trước cn l chng sanh, vị thọ-th sau l bực trời trong cc trời. Vị thọ-th trước l thn tạp-thực, thn phiền-no, thn v-thường cuối cng; vị thọ-th sau l thn kim-cang khng phiền- no, l php-thn chơn-thường v cng. Sao lại cho rằng hai sự cng-th quả bo đồng nhau ?
Vị thọ th trước chưa được đầy đủ đn-ba-la-mật nhẫn đến bt-nh ba-la-mật, chỉ c nhục nhn chưa c huệ nhn nhẫn đến Phật-nhn (21). Vị thọ th sau đ được đầy đủ cả su ba-la-mật nhẫn đến Phật-nhn. Sao lại cho rằng hai sự cng-th được quả-bo đồng nhau ?
Bạch đức Thế-Tn ! Vị thọ-th trước, thọ xong ăn nuốt vo bụng tiu ha đặng sống cn, đặng sức khỏe, xinh đẹp, an vui, v-ngại-biện. Vị thọ th sau chẳng ăn chẳng tiu, khng năm sự quả. Sao lại cho rằng hai sự cng th được quả bo đồng nhau ?
Đức Phật phn ; Thuần-Đ ! Như-lai đ từ v-lượng v-bin v số kiếp (22) khng c những thn ăn uống, thn phiền no, thn sau cng, m l thn chn-thường, thn kim- cang, l php- thn.
Thuần-Đ ! Người chưa thấy Phật- tnh gọi l thn tạp-thực, phiền mo, cuối cng. Lc đ Bồ- tt thọ đồ ăn uống rồi nhập kim-cang tam-muội, đồ ăn tiu ha xong liền thấy Phật-tnh, chứng v- thượng chnh đẳng chnh gic. V lẽ ấy nn Như-Lai ni hai sự cng-th được quả bo đồng nhau.
Lc thnh đạo, Bồ-tt ph hoại bốn ma (23), nay nhập Niết-bn cũng ph hoạI bốn ma , nn Như-Lai ni hai quả-bo khng sai khc.
Lc trước dẫu Bồ-tt chẳng rộng giảng-diễn mười hai bộ kinh nhưng đ thng đạt rồi, nay nhập Niết- bn rộng v chng sanh phn biệt giảng dạy. V thế nn Như-Lai ni hai quả bo đồng nhau.
Thuần-Đ ! Thn của Như-Lai đ từ v-lượng v số kiếp chẳng thọ sự ăn uống. V hng Thanh-Văn m ni rằng trước thọ cho sửa của hai nng chăn b l Nan-Đ v Nan- Đ Ba- La, rồi sau mới chứng quả v- thượng chnh-gic, nhưng chnh thiệt Như-Lai khng ăn. Hm nay v đại-chng trong hội nầy, m Như-Lai nhận sự cng dường cuối cng của ng dưng. thiệt ra Như-Lai khng ăn.
Đại-chng nghe đức Thế-Tn khắp v đại-hội m nhận sự cng dường cuối cng của Thuần-Đ, đều vui mừng hớn hở. Đồng rập tiếng khen rằng : Lnh thay ! Lnh thay ! Hi hữu thay cho Thuần- Đ ! Thiệt ng khng uổng tn l Thuần-Đ. V hai chữ Thuần-Đ l hiểu diệu-nghĩa. ng nay kiến lập diệu-nghĩa như thế, cứ nghĩa đặt tn gọi l Thuần-Đ. Hiện đời đy ng được đầy đu cả danh tiếng, ti lợi, đức hạnh, ch nguyện. Rất lạ cho ng Thuần-Đ ! Sanh trong loi người lại được quả lnh v- thượng rất kh đươc. Lnh thay cho Thuần-Đ ! Trong đời kh c người thứ hai. khc no hoa Ưu-Đm. Đức Phật ra đời l rất kh. Gặp Phật sanh lng tin, được nghe chnh php, lại l rất kh. Đức Phật sắp nhập Niết-Bn, thỉnh được đức Phật nhận phần cng dường cuối cng lại cng kh hơn.
Nam-m Thuần-Đ ! Nam-m Thuần-Đ ! Nay ng đ đầy đủ bố-th ba-la-mật. Đại chng liền ni kệ rằng :
ng dầu sanh nhơn đạo
Đ siu trời thứ su
Ti cng tất cả chng
Nay xin yu cầu ng :
Đấng tối-thắng trong người
Nay sẽ nhập Niết-bn,
ng nn thương chng ti
Xin kp thỉnh đức Phật
Ở lu lại thế gian
Diễn thuyết php v-thượng
M bực tr tn thn
Hầu lợi ch chng sanh.
Nếu ng khng thỉnh Phật
Mạng ti ắt kh ton
ng nn v chng ti
Đnh lễ đức Điều-Ngự.
Thuần-Đ vui mừng hớn hở như người c cha mẹ vừa chết bỗng sống lại. ng đng lễ Phật m ni kệ rằng :
Vui thay được lợi mnh !
Kho thọ nơi thn người
Dẹp trừ tham sn si
Thot hẳn ba c đạo (24)
Thch thay được lợi mnh !
Được gặp kho vng bu
Gặp gỡ đức Điều-Ngự
Chẳng sợ đọa sc sanh
Phật như hoa Ưu-Đm (25)
Kh gặp gỡ tin knh
Gặp rồi trồng căn lnh
Dứt hẳn khổ ngạ-quỷ,
Laị cũng hay tổn gim
Chủng loại A-Tu-La.
Hột cải ghim đầu kim (26)
Phật ra đời kh hơn,
Ti đ đủ đn độ (27)
Độ thin nhơn sanh tử.
Phật chẳng nhiễm việc đời
Như hoa sen ở nước
Kho dứt giống tam-giới (28)
Thot hẳn ging sanh tử,
Sanh lm người l kh
Gặp đời Phật cũng kh
Dường như trong biển lớn
Ra m gặp bọng cy.
Nay ti dưng thực phẩm
Nguyện đặng bo v thượng
X ph phiền no kiết
Tất cả khng bền chắc.
Nay ti ở nơi đy
Chẳng cầu thn nhơn thin
Dầu c được thn ấy
Cũng khng lng ham thch
Được Phật nhận cng phẩm
Con vui sướng khng lường
Khc no bng Y-Lan (29)
Ngt mi hương chin đn.
Thn ti như Y-Lan
Thế-Tn nhận cng phẩm
Như ngt hương chin đn
V thế ti vui mừng.
Ti nay được hiện bu
Chỗ tối-thắng thượng-diệu
Đế-Thch cng Phạm-Thin (30)
Đều đến cng dường ti,
Tất cả cc thế gian
Đều sanh lng buồn khổ
V biết Phật Thế-tn
Muốn nhập đại-niết-bn
Đồng cất tiếng xướng to :
Đời sẽ khng Điều-Ngự
Chẳng nn bỏ chng sanh
Phải xem như con một
Phật ở giữa chư tăng
Diễn thuyết php v thượng
Như ni bu Tu-di
Cao vọi giữa biển cả.
Tr Phật vay kho dứt
Tối v-minh của ti
Dường như giữa hư khng
My nổi đặng mt mẻ
Như Lai kho dứt trừ
Tất cả cc phiền no(31)
Như mặt trời mọc ln
Tan my sng khắp soi
Cc loi chng sanh đy
Khc than sưng cả mắt
Đều bị dng sanh tử
Đẩy tri rất khốn khổ.
Đức Thế-Tn cần phải
Thm căn lnh chng sanh
V dứt khổ sanh tử
Ở nn lại thế gian.
Phật bảo Thuần-Đ: Đng như lời ngươi ni. Phật ra đời l kh như hoa Ưu-đm. Gặp Phật sanh lng tin lại kh hơn. Phật sắp nhập Niết-Bn, dược cng dường lần cuối cng đầy đủ bố-th ba-la-mật, lại l việc rất kh gấp bội.
Nay ng chớ buồn khổ, nn phải vui mừng v đ được dịp cng dường Như-Lai lần cuối cng, do đy thnh-tựu bố-th ba-la-mật. ng chẳng nn thỉnh Phật ở lại nơi đời, m phải quan st cảnh giới của chư Phật thảy đều v-thường, tnh v tướng của cc hnh-php cũng như vậy.
Đức Phật liền v Thuần-Đ m ni kệ rằng :
Tất cả cc thế gian
C sanh đều c tử,
Dầu thọ-mạng v-lượng
Tất c kỳ phải hết.
C thạnh tất c suy,
Sum hiệp c biệt ly,
Tuổi trẻ chẳng dừng lu
Khỏe mạnh bị bịnh xm,
Sự chết nuốt mạng người
Khng c g thường cn.
Bực vua cha tự-tại
Thế-lực khng ai bằng
Tất cả đều dời đổi
Mạng sống cũng như vậy.
Sự khổ xoay khng ngằn
Lưu-chuyển khng thi dừng
Ba ci đều v thường
Mọi loi khng c vui.
Tnh tướng của php c
Tất cả đều trống khng,
Php sanh diệt lưu-chuyển
Lun c những lo khổ,
Sợ sệt, cc lỗi c,
Gi, bịnh, chết, buồn rầu.
Những khổ ấy khng ngằn
Hư r nhiều tai hại,
Phiền no bao gi kn
Khc no tầm ở kn,
L người c tr huệ
Đu nn thch chốn nầy.
Cc khổ nhm nơi thn
Tất cả đều nhơ nhớp,
Tai nạn, ghẻ nhọt thảy
Cội gốc của khổ đau,
Dầu l thn chư-Thin
Đều cũng giống như vậy.
Dục i đều v-thường
Nn Phật chẳng tham ưa,
Ly dục kho tư duy
Đặng chứng quả chơn thiệt
Rốt ro dứt sanh tử
Nay sẽ vo Niết-bn.
Phật đvượt bờ kia
Đ thot hẳn cc khổ
V thế nn hiện nay
Thuần hưởng những diệu-lạc,
Do cc nhơn duyn ấy
Chứng quả vị chơn thiệt
Dứt hẳn những triền phược
Hm nay vo Niết-bn.
Phật khng gi, bịnh, chết,
Thọ mạng v cng tận,
Phật nay vo Niết-bn
Như ngọn lửa lớn tắt.
Thuần-Đ ! ng chẳng nn
Suy lường nghĩa Như-Lai,
Nn xt tnh Như-Lai
Dường như ni Tu Di.
Phật nay vo Niết-bn
Thọ-tr bệ nhứt lạc,
Php chư Phật như vậy
Cc ng chớ nn khc.
Thuần-Đ bạch Phật rằng : Bạch đức Thế-Tn ! Đng như lời Phật dạy. Tr huệ của con km nhỏ như muỗi mng, đu c thể nghĩ bn được nghĩa Niết-bn su kn của Như-Lai.
Bạch Thế-Tn ! V như người tuổi thơ ấu mới xuất gia, dầu chưa thọ giới cụ-tc, m đ được dự vo số chng tăng. Con nay cũng vậy, nhờ thần lực của Phật v BồTt, m con được dự vo số đại Bồ-Tt, đ được cng hng với cc bực Đại-Long-Tượng (32) dứt phiền no, như ngi Văn-Th Sư-Lợi Php-Vương Tử v.v
Thế nn hm nay con muốn đức Như-Lai thường ở nơi đời m chẳng vo Niết-bn .
Văn-Th Sư-Lợi Php-Vương-Tử (33) bảo Thuần-Đ rằng : ng chẳng nn ni rằng muốn đức Như-Lai thường ơ nơi đời m chẳng vo Niết-bn. ng phải qun-st tnh tướng của hnh php, qun st như thế đặng khng tam-muội. Muốn cầu chnh php nn học php qun-st như vậy.
Thuần-Đ ni ; Thưa ngi Văn-Th Sư-Lợi ! Đức Như-Lai l bực cao cả nhứt trong người trn trời. Đức Như-Lai như thế h lại l hnh php sao ? (34) Nếu l hnh- php thời l php sanh diệt. V như bng nước chng nổi chng tan, qua lại xoay vần như bnh xe lăn, cc hnh- php cũng thế. Ti nghe chư Thin sống rất lu, tại sao đức Thế-Tn l bực trời trong cc trời m lại sống chẳng đầy trăm tuổi.
Cch hnh-php l php sanh tử, nếu đức Như-Lai nhập diệt thời đồng với hnh-php, đu được gọi l bực trời trong cc trời, l php vương tự- tại. V thế chẳng nn xem đức Như-Lai đồng với hnh-php.
Đức Như-Lai hng phục phiền- no ma, ngũ-ấm ma, thin-ma, tử ma do nhơn duyn ấy m thnh-tựu đầy đủ v-lượng cng-đức chơn thiệt, nn hiệu l Như-Lai Ứng-Cng Chnh-Biến- Tri, hiệu l Tam-Giới-Tn.
Thưa ngi Văn-Th Sư-Lợi : Chẳng nn ức-tưởng phn biệt m đem php Như-Lai cho đồng với cc hnh php. V như ph ng sanh con trai, nh tướng số xem trẻ ấy c tướng đoản mạng. Ph ng biết rằng trẻ ấy khng thể nối lấy gia nghiệp, nn chẳng i trọng. Vả kẻ đoản thọ thời chẳng được mọi người knh trọng. Nếu đức Như-Lai đồng với cc hnh-php, ắt chẳng được sa-mn b-la-mn tất cả trời người knh thờ, m php chơn thiệt bất biến bất dị của Như-Lai dạy ra cũng khng ai tn thọ. V lẽ ấy, ngi chẳng nn ni rằng Như-Lai đồng với cc hnh-php.
Thưa ngi Văn-Th Sư-Lợi ! Như bần-nữ đang c mang m lại đi kht khng nh cửa, đẻ nhờ dưới mi nh kia, chủ nh xua đuổi, bần nữ bồng con muốn đến xứ khc để mưu sinh. Dọc đường phải lội qua con sng, ra giữa dng bị nước chảy, xoy mạnh, khng nỡ bung con nn mẹ con đồng bị chết đuối. V tấm lng từ i ấy, bần nữ được sanh ln ci phạm- thin.
Nếu c thiện-nam-tử muốn hộ tr chnh-php, chớ ni Như-Lai đồng với cc
hnh-php hay chẳng đồng với cc hnh-php. Chỉ nn tự trch mnh ngu si khng c huệ- nhn, chnh-php của Như-Lai khng thể nghĩ bn, khng nn tuyn ni Như-Lai quyết định l hữu-vi, hay v-vi. Nếu l người chnh-kiến nn ni Như-Lai quyết định l v- vi. V sao thế ? V ni Như- Lai l v-vi thời c thể sanh php lnh cho chng sanh.
Thiện-nam-tử hộ-tr chnh-php th chết chớ chẳng ni Như-Lai đồng với php hữu-vi, m chỉ nn ni Như-Lai đồng với php v-vi. Nhơn v hộ- tr chnh-php ni Như-Lai đồng với php v-vi m đặng quả v-thượng chnh-gic. Như bần-nữ th chết đuối giữa dng chớ khng chịu bung con, nhơn đ m được sanh ln ci phạm-thin. Thiện nam-tử ny chẳng cầu giải thot m giải thot tự đến. Khc no bần nữ kia chẳng cầu sanh phạm-thin m quả phạm- thin tự đến.
Thưa ngi Văn-Th Sư-Lợi ! Như người đi xa giữa đường mỏi mệt, nghỉ nhờ nh người. Giữa lc ngũ, nh ấy bổng bốc lửa to. Người ấy chong dậy biết chắc phải chết, lng hổ thẹn sọ thn thể la lồ bn lấy y o vấn thn m chết, liền được sanh ln ci trời Đạo-Lợi. sau đ tm mươi đời lm Đại-Phạm-Vương, trăm ngn đời lm Chuyển- Lun- vương, người ấy mi hưởng phước lnh như vậy, hẳn khng bị đọa vo c đạo. V duyn cớ ấy, nếu l người c tm tm-qu chẳng nn xem Như-Lai đồng với cc hnh- php.
Bọn ngoại đạo t-kiến mới được ni Như-Lai đồng với php hữu-vi.
L Tỳ-Kheo tr-giới đu nn c quan niệm rằng Như-Lai l php hữu-vi.
Nếu ni Như-lai l php hữu-vi, đ chnh l vọng-ngữ. Phải biết người nầy sẽ đọa địa ngục.
Thưa ngi Văn-Th Sư-Lợi ! Như-Lai chơn thiệt, chnh l php v-vi, chẳng nn lại ni l hữu-vi. Từ nay ở trong đường sanh tử, ngi nn bỏ v-tr m cầu nơi
chnh-tr. Phải biết Như-Lai chnh l v-vi. Được chnh- qun như thế, sẽ đầy đủ ba mươi hai tướng, chng thnh tựu quả v-thượng bồ-đề.
Văn-Th Sư-Lợi Bồ-Tt khen Thuần-Đ rằng :Lnh thay ! Lnh thay ! Nay ng đ tạo nhơn duyn trường thọ, ng biết được Như-Lai l php thường-trụ, l php chẳng biến-dị, l php v-vi. Nay ng kho che đậy tướng hữu-vi của Như-Lai, sau nầy ng sẽ đặng đầy đủ ba mươi hai tướng, tm mươi ty hnh, mười tm php bất cộng, thọ mạng v-lượng, lun được an vui, khng cn sanh tử sẽ thnh bực Ứng-Cng Chnh-Biến-Tri. Như người lữ khch bị lửa thiu m c lng hổ thẹn lấy y o vấn thn, nhờ tm lnh ấy nn được sanh ln ci Đao-Lợi, lại nhiều đời lm Phạm-Vương, Chuyển- Lun-Vương, lun được an vui chẳng sa c đạo.
Ti cng ng cũng đều nn che đậy tướng hữu-vi của Như-Lai. Lt nữa đức Thế-Tn sẽ giảng rộng về nghĩa ấy.
Nn để hữu-vi v-vi lại đ. ng nn kp lo cng-dường cơm nước cho kịp giờ, v cũng nn sắm sữa đồ cần thiết cho hng tứ-chng từ xa hội về đang mi mệt. Cng đường như thế chnh l đầy đủ chủng-tử căn-bổn của đn-ba-la-mật.
Thuần-Đ ! Nếu cng dường đức Phật v chư Tăng lần cuối cng, hoặc nhiều hay t, đủ hay thiếu đều phải sớm lo cho kịp giờ. Đức Như-Lai sẽ nhập Niế-bn.
Thuần-Đ ni : Thưa ngi Văn-Th Sư-Lợi ! Sao ngi lại tham cht uống ăn mni hoặc t hoặc nhiều, đủ hay chẳng đủ, rồi bảo ti lo cho kịp giờ ? Xưa kia đức Như-Lai khổ hạnh trọn su năm cn chịu nổi, huống l giy lt hm nay. Ngi thiệt cho rằng đức Như-Lai chnh gic thọ đồ uống ăn nầy ư ? Ti thời biết quyết định thn Như-Lai chnh l php-thn, khng phải thực-thn.
Phật bảo Văn-th Sư-Lợi : Thật đng như lời của Thuần-đ ! Lnh thay Thuần-Đ ! ng đ thnh-tựu đại tr-huệ, kho thm nhập kinh- điển đại-thừa.
Văn-Th Sư-Lợi ni với Thuần-Đ : ng cho rằng Như-Lai l v-vi, thn Như-Lai l trường-thọ, hiểu biết như vậy đức Phật rất hi lng.
Thuần-Đ ni : Đức Như-Lai chẳng ring g hi lng nơi ti, m cũng hi lng với tất cả chng sanh.
Văn-Th Sư-Lợi ni : Đức Như-Lai đối với ng, với ti, với tất cả chng sanh, đều hi lng.
Thuần-Đ ni : Ngi chẳng nn ni đức Như-Lai hi lng. Luận về hi lng, chnh l đảo-tưởng. Phm c đảo-tưởng thời l sanh tử, c sanh tử thời l php hữu-vi. V lẽ ấy ngi chẳng nn cho Như- Lai l hữu-vi. Nếu ni Như-Lai l hữu-vi thời ngi cng ti đều đin-đảo cả.
Thưa ngi Văn-Th Sư-Lợi ! Đức Như-Lai khng c i- niệm. Luận về i- niệm , như tru mẹ kia i-niệm con của n, dầu l đi kht đi tm cỏ nước, hoặc no hay chưa no, bỗng nhin nhớ con liền trở về. Chư Phật Thế-Tn khng c i-niệm như vậy, bnh đẳng xem tất cả chng sanh như La-Hầu-La. Từ-niệm bnh đẳng như vậy chnh l cảnh-giới tr-huệ của chư Phật.
Thưa ngi Văn-th Sư-Lợi ! V nnư quốc vương ngự trn xe tứ m, c người muốn cho xe b theo kịp xe vua, tất khng thể được. Ngi cng ti muốn cng tận chỗ vi-mật thm-o của Như-Lai cũng khng thể được.
V như Kim-S-Điểu (35) bay vọt trn cao v lượng do-tuần, nhn xuống biển cả thấy r những loi thủy tộc cng loi rồng v bng của n. Kẻ phm tục tr km,
khng thể suy lường chỗ thấy của Kim-S-Điểu. Cũng thế, ngi cng ti khng thể suy lường được tr huệ của Như-Lai.
Văn-Th Sư-Lợi Bồ-tt bảo Thuần-Đ rằng : Đng như lời ng vừa ni. Đối với những việc ấy khng phải l ti khng hiểu. Chẳng qua v muốn đem việc của Bồ-Tt thử ng đ thi.
Bấy giờ đức Thế-tn từ trn mặt phng ra nhiều tia sng chiếu thn ngi Văn-Th. Ngi Văn- Th liền bảo Thuần-Đ rằng : Nay đy đức Nnhư-Lai hiện thoại-tướng từ trn mặt phng ra nhiều tia sng như thế chẳng phải l khng duyn cớ, đ
l điềm đức Phật sắp nhập Niết-bn. ng phải sớm lo dưng lễ cng dường ln đức Phật v chư Tăng cho kịp giờ.
Đức Phật bảo Thuần-Đ : Đ phải giờ cho ng dưng thực phẩm cng dường Phật v đại- chng. Như-Lai sẽ nhập Niết-bn.
Đức Phật bảo lun ba lần như vậy.
Thuần-Đ nghe đức Phật dạy như vậy, bất gic nghẹn ngo khc than nức nở:
Khổ thay ! Khổ thay ! Thế gian sẽ trống rỗng. Rồi ng lại thưa cng đại-hội :
Hm nay chng ta phải đồng tha-thiết đảnh lễ cầu đức Phật đừng nhập Niết-bn.
Đức Thế-Tn lại bảo Thuần-Đ :ng chớ nn khc than tiều-tụy như vậy. ng phải qun st thn nầy như cy chuối, như nh nắng, như bọt nước, như huyễn-ha, như thnh Cn-tht-b, như đồ gốm chưa hầm, như ln chớp, như hnh vẽ trn nước, Như t sắp hnh hnh, như tri muồi, như cục thịt, như bức dệt đ hết khổ, như chy gi ln xuống. Phải qun st cc hnh-php như mn ăn lẫn chất độc, php hữu-vi nhiều tai hại.
Thuần-Đ bạch Phật : Đức Thế-Tn chẳng muốn ở lại đời lm sao con khng buồn khc cho được. Khổ thay ! Khổ thay ! Thế-gian sẽ trống rỗng. Ngữa mong Đức
Thế-Tn thương xt chng con v chng sanh m ở lun nơi đời, chẳng nhập Niết-bn.
Phật bảo Thuần-Đ : ng chẳng nn ni rằng thương xt cc ng m ở lun nơi Đời. Chnh v thương xt ng v cc chng sanh m hm nay Phật mới muốn nhập Niết-bn. V sao thế ? Chư Phật php-nhĩ như vậy. Php hữu-vi cũng thế. Nn chư Phật ni kệ rằng :
Cc php hữu-vi
Tnh n v thường
Sanh rồi chẳng trụ
Tịch-diệt l vui.
Thuần-Đ ! ng nn qun-st cc hnh php l tạp độc. Cc php hữu-vi l v-ng v-thường chẳng trụ. Tấm thn nầy c rất nhiều tai hại như bng nước. V lẽ ấy ng chớ nn khc lc.
Thuần-Đ bạch Phật : Thật đng như lời Thế-Tn dạy. Mặc dầu con vốn biết đức Như-Lai phương tiện thị-hiện nhập Niết-bn, nhưng con khng lm sao ngăn sự buồn thảm được. Giờ đy tự suy xt, con lại sanh lng vui mừng.
Phật khen Thuần-Đa : Lnh thay ! Lnh thay ! ng c thể r biết Như-Lai thị-hiện đồng với chng sanh m phương tiện nhập Niết-bn.
Thuần-Đ ! ng nn nghe đy : Như ma xun chim ta-la-t đều nhm nơi ao A-Dậu-Đạt. Chư Phật cũng thế đều đến chỗ ấy. ng chẳng nn suy nghĩ chư Phật l trường thọ hay đoản thọ. Tất cả cc php đều nnhư tướng huyễn-thuật. Như-Lai ở trong ấy do sức phương tiện khng c nhiễm trước. V sao thế ? V chư Phật php-nhĩ như vậy.
Thuần-Đ ! Nay Như-Lai nhận phần cng dường của ng l v muốn cho ng thot khỏi cc dng sanh tử trong ba ci. Hng nhơn-thin ở nơi sự cng dường cuối cng đối với Như-Lai đy, đều sẽ được quả-bo bất động, lun được an vui. V sao thế ? V Như-Lai l phước điền tốt của chng sanh. Nếu ng muốn v chng sanh m lm phước-điền, thời phải kp sắm sửa cng phẩm, chẳng nn để trể.
Bấy giờ Thuần-Đ v cc chng sanh được độ thot nn ci đầu lau lệ m bạch Phật : Lnh thay đức Thế-Tn ! Nếu lc con kham c thể lm phước-điền, thời c thể biết r Như-Lai l nhập Niết- bn hay chẳng phải nhập Niết-bn. Nay tr huệ của chng con cng Thanh-Văn Duyn-Gic nhỏ km như kiến muỗi, thiệt khng thể suy lường Như-Lai nhập Niết-bn hay chẳng phải nhập Niết-bn.
Bạch xong, Thuần-Đ cng quyến thuộc buồn rầu khc lc, thiu hương rải hoa, hết lng cung knh, rồi liền cng ngi Văn-Th Sư-Lợi Bồ-Tt đi lo sắm sữa thực phẩm.
THCH NGHĨA
(17) THẾ TN : Đấng tn qu nhứt trong tất cả thế gian v xuất thế gian. Từ ngữ ny gồm đủ mười điều v-thượng : 1 Như-Lai, 2 Ứng-Cng. 3- Chnh-Biến-Tri. 4- Minh-Hạnh-Tc. 5- Thiện- Thệ. 6- Thế-Gian-Giải. 7- V-Thượng-Sĩ. 8- Điều-Ngự-Trượng-Phu. 9- Thin-Nhơn-Sư. 10- Phật.
(18) LA-HẦU-LA : Con trai của Thi-Tử Sĩ-Đạt-Ta v Da-Du-Đ-La
(19) BỐ-TH-BA-LA-MẬT : Cng hạnh bố th đ đến từng ng v php đều khng, đ rốt ro vin mn. Biệt-Gio bực sơ địa vin gio bực sơ trụ mới thnh tựu hạnh nầy.
(20) TR-HUỆ CHỨNG-NG-KHNG gọi l Nhứt-thiết-tr Hng nhị thừa c tr nầy. Tr-huệ chứng ng-khng v phần chứng php khng gọi l Đạo-chủng-tr. Php thn Bồ-Tt c tr nầy. Tr huệ chứng ng-khng v ton chứng php-khng gọi l Nhứt-thiết-chủng-tr Chỉ bực Phật mới c tr nầy. Tr huệ nầy gồm c bốn tr : 1- Thnh-sở-tc-tr. 2- Diệu qun-st-tr. 3- Bnh-đẳng tnh-tr. 4- Đại-vin cảnh-tr.
(21) NGŨ NHN : 1- Nhục nhn. 2- Thin nhn. 3- Huệ nhn. 4 Php nhn.
5- Phật nhn. Phm phu chỉ c nhục nhn, ring chư Thin v chư ngũ thng tin-nhơn gồm c thin nhn. A-La-Hn v Bch-Chi-Phật c nhục nhn, thin nhn v huệ nhn. Php thn Bồ-Tt c ba nhn trn v php nhn Đức Phật c đủ 5 nhn.
(22) KIẾP-BA : l thời gian di. C tiểu, trung va đại ba kiếp. Một tiểu kiếp c
16798.000 năm (theo năm của nhơn loại địa cầu). Một trung kiếp c 20 tiểu kiếp. V một đại kiếp c 4 trung kiếp hay 80 tiểu kiếp, tức l : (16798.000 năm x 80 = 1.343.840.000 năm) (một tỷ, ba trăm bốn mươi ba triệu, tm trăm bốn chục ngn năm). Phm trong kinh chỉ ni bao nhiu kiếp, m khng ni trung hay tiểu, thời thường l ni đại kiếp.
(23) BỐN MA ; Ma phiền no, Ma ngũ-ấm, Ma chết, va Thin ma. Ni đủ l Ma-La c nghĩa l hay ph hoại thiện căn của chng sanh, của người tu hnh.
BA C ĐẠO : Sc sanh, ngạ quỹ v địa ngục. Ba loi nầy v phạm tội thập c nhẹ, vừa v nặng m phải thọ lấy quả khổ ấy, nn gọi l c đạo, đy l cứ nơi nghiệp nhơn c m đặt tn. Nếu theo quả khổ thời gọi l tam đồ : 1- Huyết đồ, loi sc sanh thường ăn nuốt mu thịt lẫn nhau; 2- Đao đồ, loi ngạ quy thường dng dao gậy đnh đập nhau; 3- Hỏa đồ- loi địa ngục thường bị lửa thui đốt, nấu rang.
ƯU-ĐM-BT-LA-HOA ; dịch l Linh-Thoại-Hoa. Tục truyền ba ngn năm mới xuất hiện một lần , l điềm Thnh-Vương, hay Thnh-Nhơn xuất thế. Nm hột cải trng dnh vo đầu nhọn cy kim. Đn l bố th, Độ l ba-la-mật. Đn-Độ l bố-th ba-la-mật.
TAM GIỚI : ba ci : ci dục, ci sắc v ci v sắc.
BNG Y-LAN : l một thứ hoa c mi rất hi thi.
(30) ĐẾ-THCH : ni đủ l Thin Đế Thch-Đề-Hon-Nhơn, vua ci trời Đao-Lợi.
PHẠM-THIN : Thin Vương ci sắc.
(31) PHIỀN NO : Phiền nhiễu, no loạn, tức l những tm niệm xấu, cng tưởng c như : tham, sn, si, mạn, nghi, c-kiến v.v n lm nhiễu loạn thn tm người, đồng thời hay ph hoại thiện căn của người, nn cũng gọi k phiền no ma.
(32) ĐẠI-LONG-TƯỢNG ; Rồng lớn v Voi lớn l loi to mạnh trong cc mung th. Dng danh từ nầy l dụ cho cc bậc siu nhơn đại Bồ-Tt. Phật l Php-Vương, đại Bồ-Tt sẽ thnh Phật, l con của đấng Php-Vương nn gọi l Php-Vương-Tử.
(34) HNH-PHP : Php di động chuyển biến.
(35) KIM-S-ĐIỂU ; Chim cnh vng, một loi chim to nhất hay dng rồng lm mn ăn.
[HOME|中文主頁|經典|ENGLISH|SUTRA|CHỬ VỊT|KINH ĐỈN|GALLERY|CONTACTS]
|
