Hán dịch: Đời Lưu Tống, nước Thiên Trúc Tam tạng Cầu Na Bạt Đà La.
Việt dịch: Thích Chánh Lạc
---o0o---
Nghe như vầy:
Một thời Bạt Già Bà ở tại rừng cây ông Kỳ Đà, vườn ông Cấp Cô Độc, thành Xá vệ.
Bấy giờ đức Thế Tôn sáng sớm thức dậy, mặc y phục, mang bát vào thành Xá vệ để khất thực. Trong khi đi khất thực ở thành Xá vệ, đến nhà của Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử. Khi ấy Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử v́ có chút việc nên mới đi ra ngoài không bao lâu. Bấy giờ nhà của Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử có một con chó trắng tên là Cụ. Nó nằm trên nệm đẹp; ăn canh, bắp, thịt ở trong bát vàng. Chó trắng từ xa trông thấy đức Thế Tôn đi lại, thấy rồi nó liền sủa. Đức Thế Tôn bèn nói như vầy:
-Thôi đi, này chó trắng, không nên phát ra âm thanh như vậy, ngươi vốn là kẻ ngâm nga (âm thanh Phạm chí khất thực).
Khi ấy chó trắng rất tức giận, không hoan hỷ, xuống giường nệm, đến dưới bực cửa, nằm dài im lặng. Sau khi Ma Lao Đâu La Tử đă trở về nhà, thấy con chó trắng đă xuống giường nệm, nằm dưới bực cửa im lặng, buồn rầu không vui. Thấy rồi hỏi người bên cạnh rằng:
-Ai đă xúc nhiễu con chó trắng này khiến cho nó buồn rầu không vui, xuống giường nệm mà nằm im lặng ở bực cửa vậy?
Này Ma Lao, không có ai xúc nhiễu con chó này làm cho nó buồn rầu không vui, xuống giường nệm rồi nằm im lặng dưới bực cửa. Này Ma Lao, hôm nay có Sa môn Cù Đàm đến nhà ḿnh khất thực th́ con chó trắng liền sủa. Sa môn Cù Đàm mới nói như vầy: "Thôi đi chó trắng, ngươi không nên phát ra âm thanh như vậy. Ngươi vốn là kẻ ngâm nga kia". Cho nên này Ma Lao, hôm nay con chó tức giận không vui, xuống giường nệm rồi nằm im ở bực cửa".
Bấy giờ Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử liền tức giận đối với Thế Tôn, không vui, từ xa mắng nhiếc Thế Tôn, từ xa bài báng Thế Tôn, từ xa giận đức Thế Tôn, rằng:
-Sa môn Cù Đàm này nói những lời hư vọng như vậy.
Anh Vơ ra khỏi thành Xá Vệ rồi đi đến vườn ông Cấp Cô Độc, rừng cây ông Kỳ Đà. Khi ấy đức Thế Tôn có vô lượng đồ chúng ở phía trước đang đoanh quay vây nghe Ngài thuyết pháp. Đức Thế Tôn từ xa trông thấy Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử đi đến, thấy rồi đức Thế Tôn liền bào các Tỳ kheo:
-Này các Tỳ kheo, các ngươi có thấy từ đằng xa Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử đi đến chăng?
-Có thấy, thưa Thế Tôn.
-Nếu ngay bây giờ mà Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử mạng chung th́ nhanh như co duỗi cánh tay liền sanh vào địa ngục Nê Lê. V́ sao vậy? V́ kẻ ấy đang rất sân hận đối với ta. Nhân v́ sân hận nên khi thân hủy hoại mạng chung sanh vào trong Nê Lê ác thú vậy.
Bấy giờ Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử đi đến chỗ đức Thế Tôn, đến rồi thưa đức Thế Tôn rằng:
-Sa môn Cù Đàm, có phải ngày hôm nay đi đến nhà tôi khất thực chăng?
-Này Ma Lao, ngày hôm nay ta có đến khất thực ở nhà ngươi.
-Vâng, vậy thưa Sa môn Cù Đàm, con chó trắng ấy có lỗi ǵ với Ngài mà Ngài làm cho con chó trắng của tôi tức giận không vui, xuống giường nệm, nằm im dưới bực cửa.
Đáp rằng:
-Này Ma Lao, sáng sớm thức dậy, mặc y phục xong, mang bát đi vào thành Xá Vệ để khất thực. Khi đi khất thực ở thành Xá Vệ th́ đến nhà ngươi, con chó trắng của ngươi từ xa trông thấy ta đi lại, thấy rồi liền sủa. Ta liền nói như vầy: "Thôi đi, này chó trắng, ngươi không nên phát ra âm thanh như vậy. Ngươi vốn là kẻ ngâm nga kia mà. Cho nên này Ma Lao, Con chó trắng liền tức giận không vui, xuống khỏi giường nệm, nằm im dưới bực cửa".
-Này Cù Đàm, con chó trắng này vốn có thân thuộc ǵ với tôi?
-Thôi này Ma Lao, chớ có hỏi. Nếu ngươi nghe rồi sẽ buồn rầu không vui.
Nhưng Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử ba lần hỏi đức Thế Tôn rằng:
-Này Cù Đàm, con chó trắng này vốn có thân thuộc ǵ với tôi?
-Này Ma Lao, ngươi đă ba lần hỏi, vậy ta sẽ nói. Này Ma Lao, con chó trắng kiếp trước nó là cha của ngươi, tên là Đâu La.
Khi đó Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử càng thêm tức giận không vui đối với đức Thế Tôn, mắng nhiếc Thế Tôn, sân hận Thế Tôn, bài báng Thế Tôn rằng:
-Sa môn Cù Đàm nói lời hư vọng. Này Cù Đàm, cha tôi là Đâu La thường hay bố thí, thường có nhà bố thí, thường thờ lửa. Cha tôi chết rồi được sanh lên trời Diệu Phạm Thiên, vậy hà cớ ǵ mà sanh vào loài chó?
-Này Ma Lao, do ḷng tăng thượng mạn của ngươi, cha ngươi là Đâu La cũng lại như vậy, cho nên phải sanh vào trong loài chó tệ ác.
Ngài nói kệ:
"Phạm Chí tăng thượng mạn,
Chết rồi sanh sáu nẻo:
Gà, heo, chó, dă hồ,
Lừa, ngao trong địa ngục".
-Này Ma Lao, ta đă nói nếu ngươi không tin, này Ma Lao, ngươi hăy trở về nhà nói với con chó trắng như vầy: "Này chó trắng, quả thật lúc sanh tiền ngươi là Đâu La, cha của ta th́ hăy nhảy lên giường nệm", này Ma Lao, con chó trắng ấy sẽ nhảy lên giường nệm.
"Này chó trắng, lúc sanh tiền ngươi quả thật là Đâu La, cha của ta th́ hăy ăn canh, bắp, thịt đựng trong bát vàng", này Ma Lao, con chó trắng ấy sẽ ăn canh, bắp, thịt đựng trong bát vàng.
"Này chó trắng, lúc sanh tiền ngươi quả thật là Đâu La, cha của ta th́ hăy chỉ cho ta chỗ cất giấu tài vật mà ngươi đă cất giấu, ta nay vốn không biết chỗ ấy", này Ma Lao, con chó trắng ấy sẽ chỉ cho ngươi chỗ cất giấu tài vật của cha ngươi mà ngươi không biết.
Bấy giờ Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử nghe đức Thế Tôn nói, khéo suy tư, nhớ nghĩ, tập trung rồi nhiễu quanh đức Thế Tô, giă từ đức Thế Tôn trở về nhà. Về đến nhà rồi, nói với con chó trắng như vầy:
"Này chó trắng, nếu đời trước ngươi là Đâu La, cha của ta th́ hăy lên ngồi trên giường nệm trở lại!". Con chó trắng liền ngồi trên giường nệm trở lại.
"Này chó trắng, nếu đời trước ngươi là Đâu La, cha của ta th́ hăy ăn canh, bắp, thịt đựng trong bát vàng". Con chó trắng liền ăn canh, bắp, thịt đựng trong bát vàng.
"Này chó trắng, nếu đời trước ngươi là Đâu La, cha của ta th́ chó trắng hăy chỉ cho ta tài vật để lại của cha ta mà người đă giấu, hiện nay ta không biết ở chỗ".
Khi đó con chó nhảy xuống giường rồi đi đến chỗ cái giường mà nó đă nằm đời trước. Đến rồi, ở dưới bốn chân giường, nó lấy miệng và chân bươi đất. Khi ấy Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử đào lên được rất nhiều tiền tài. Khi đă được rất nhiều tiền tài, trong ḷng rất vui sướng, sanh ra thiện tâm, dùng đầu gối chân phải quỳ xuống đất, chắp tay hướng về vườn ông Cấp Cô Độc, rừng cây ông Kỳ Đà, ba lần tự nói lên tên họ: "Lời nói của Sa môn Cù Đàm là chơn thật. Quả thật Sa môn Cù Đàm không nói dối. Lành thay Sa môn Cù Đàm". Ba lần tự xưng tên họ xong, ra khỏi thành Xá Vệ, đi đến vườn ông Cấp Cô Độc, rừng cây ông Kỳ Đà.
Bấy giờ đức Thế Tôn có vô lượng trăm ngàn đồ chúng đoanh vây ở phía trước để nghe Ngài thuyết pháp. Đức Thế Tôn từ xa trông thấy Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử đến, thấy rồi đức Thế Tôn bảo các Tỳ kheo:
-Này các Tỳ kheo, các ngươi có thấy Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử từ xa đi đến không?
-Thưa vâng, bạch Thế Tôn.
-Nếu ngay bây giờ mà Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử mạng chung th́ nhanh như co duỗi cánh tay liền sanh nơi thiện xứ. V́ sao vậy? V́ kẻ ấy đang có thiện tâm đối với ta vậy. Chúng sanh nhân nơi thiện tâm, nên khi thân hoại mạng chung được sanh chỗ lành, trên trời.
Khi đó Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử đi đến chỗ đức Thế Tôn, đến rồi ra mắt đức Thế Tôn, cùng nhau ủy lạo. Khi đă ra mắt, ủy lạo xong, ngồi qua một bên. Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử đă ngồi qua một bên rồi, đức Thế Tôn bảo:
-Này Ma Lao, như ta đă nói, con chó trắng ấy có đúng như lời ta nói chăng?
-Đúng như lời Sa môn Cù Đàm đă nói, con chó trắng ấy đúng thật như vậy, không có ǵ khác cả. Thưa Sa môn Cù Đàm, con có điều muốn hỏi, nếu Ngài nghe con mới dám hỏi.
-Này Ma Lao, hăy hỏi theo ư muốn của ngươi.
-Thưa Cù Đàm, do nhân ǵ , duyên ǵ mà cùng thọ thân người lại có người cao, thấp, đẹp, xấu, sạch, dơ? Thưa Cù Đàm, có người sống lâu, có người chết yểu, có người không bệnh tật, có người bệnh tật. Có người đẹp, có người xấu, có người sang, có người hèn, có người có khả năng, người không có khả năng, người có nhiều tiền tài, người có ít tiền tài, người có ác trí, người có trí tuệ?
-Này Ma Lao, chúng sanh do nhân duyên, nhơn nơi hành động, duyên nơi hành động, do tác động tùy theo hành động của chúng sanh mà khiến cho mỗi mỗi có đẹp, có xấu, có cao, có thấp ... vậy.
-Thưa Sa môn Cù Đàm, Ngài nói một cách tóm tắt chứ chưa phân biệt nên con không hiểu ư nghĩa này. Cúi mong Sa môn Cù Đàm hăy v́ con mà khéo nói, khiến cho con hiểu rơ. Sa môn Cù Đàm đă thuyết pháp một cách tóm lược chứ chưa phân biệt rộng răi để con biết được ư nghĩa ấy.
-Này Ma Lao, hăy khéo lắng nghe và khéo suy nghĩ, tưởng nhớ, ta sẽ nói cho.
-Thưa vâng, bạch Cù Đàm. Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử thọ nhận lời dạy của Thế Tôn.
Đức Thế Tôn bảo:
-Này Ma Lao, do nhân ǵ, do duyên ǵ mà hoặc người đàn ông, hoặc đàn bà bị chết yểu? Này Ma Lao, hoặc người đàn ông, người đàn bà làm cho máu huyết ô uế chảy đầy cả tay, gần gũi sự ác độc, không có ḷng từ, giết hại sanh mạng của tất cả chúng sanh cho đến loài sâu kiến. Do hành vi đó, nhân như vậy, hành như vậy, khi thân hoại mạng chung sanh vào trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian bị chết yểu. V́ sao như vậy? Này Ma Lao, v́ nó là hành động giết hại cho nên khiến cho hoặc người đàn ông hay người đàn bà phải chết yểu. Này Ma Lao, đó là nên xem hành động mà biết quả báo vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho hoặc đàn ông hay người đàn bà được trường thọ? Này Ma Lao, hoặc người đàn ông hay người đàn bà xa ĺa sát sanh, vứt bỏ dao gậy, thường ôm ḷng hổ thẹn, đối với tất cả chúng sanh muôn khiến cho an ổn, đă diệt trừ ư sát sanh làm cho trong sạch. Kẻ ấy nhơn hành động như vậy, do nhân như vậy, hành như vậy nên khi thân hoại mạng chung được sanh đến cơi lành trên trời, đời sau người đó sanh xuống nhân gian được trường thọ. V́ sao như vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy hành động làm cho mạng ḿnh được trường thọ vậy, nên khiến cho hoặc người nam, người nữ xa ĺa sát sanh, vứt bỏ sát sanh, do đó, này Ma Lao, nên biết hành động như vậy sẽ đưa đến quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hay người nữ xúc nhiễu chúng sanh, họ xúc nhiễu chúng sanh hoặc dùng tay hay dùng đá, hoặc lấy gậy hay lấy dao gia hại, họ nhân hành động này, nhân như vậy, hành như vậy nên khi thân hoại mạng chung sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau người ấy sanh trong nhân gian bị nhiều bệnh tật. V́ sao như vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy đă hành động gây đau khổ vậy, hoặc người nam hoặc người nữ xúc nhiễu chúng sanh như vậy. Cho nên này Ma Lao, nên biết hành động như vậy đưa đến quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho hoặc là người nam hay người nữ không có bệnh hoạn? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ không có xúc nhiễu chúng sanh, do kẻ ấy không có xúc nhiễu chúng sanh, không dùng tay, không dùng đá, không dùng dao, không dùng gậy, kẻ ấy nhân hành động này, do hành động này, nhân do hành động này nên khi thân hoại mạng chung sanh đến chỗ lành, trên trời, đời sau người ấy sanh trong nhân gian không có bệnh khổ. V́ sao vậy? Này Ma Lao, v́ kẻ ấy đă tạo hành động không gây đau khổ vậy, nên khiến cho người nam hoặc người nữ không có xúc nhiễu chúng sanh. Cho nên này Ma Lao, nên biết hành động như vậy và bị quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà người nam hoặc người nữ bị xấu xí? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ có nhiều sân giận, có nhiều ưu sầu. Kẻ ấy người ta nói vài lời nhưng lại sân hận, buồn rầu không vui, trụ nơi sân hận, sanh ra sân hận, bài báng tất cả, nhân hành động như vậy, nhân đó cho nên khi thân hoại mạng chung sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian h́nh sắc xấu xí. V́ sao vậy? Này Ma Lao, v́ kẻ ấy đă tạo hành động xấu ác, nên khiến cho người nam hoặc người nữ sân giận, ưu sầu, do đó này Ma Lao, nên biết v́ hành động như vậy nên quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ h́nh sắc tốt đẹp? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ ít có sân hận, không hay ưu sầu. Hoặc có người dùng lời thô ác mắng nhiếc, kẻ ấy cũng sân, không hận, không buồn rầu, không an trụ nơi sân hận, không sanh sân hận, không xử dụng sân hận. Kẻ ấy nhân hành động này, dùng hành động này, nhân hành động này cho nên khi thân hoại mạng chung sanh ở chỗ lành, cơi trời, đời sau người ấy sanh xuống nhân gian h́nh sắc tuyệt đẹp. V́ sao vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy thực hành diệu hạnh vậy, nên khiến cho người nam hoặc người nữ không có sân giận, cũng không ưu sầu. Cho nên này Ma Lao, nên biết v́ hành động như vậy nên quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ ít có khả năng? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ có ḷng tham lam, tật đố, phát ra tham lam tật đố, kẻ ấy thấy người khác được cung kính, bố thí tài vật, liền phát sanh ḷng tham lam tật đố, rằng :"Kẻ ấy được như vậy, hăy khiến cho ta cũng được như vậy". Kẻ ấy nhân hành động này, nhân hành, duyên hành động này cho nên khi thân hoại mạng chung sanh vào trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian th́ ít có khả năng. V́ sao vậy? Này Ma Lao, v́ kẻ ấy đă tạo ra hành động ít có khả năng, nên khiến cho người nam hoặc người nữ tham lam, tật đố, phát ra tham lam tật đố vậy. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy phải có quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà người nam hoặc người nữ có khả năng? Này Ma Lao, hoặc là người nam hay người nữ không có tham lam, tật đố, không phát ra tham lam tật đố, kẻ ấy thấy người khác được cung kính, được thí tài vật, nhưng không phát sanh ḷng tham lam tật đố, thấy người khác có sở hữu, mong ḿnh cũng được như vậy. Kẻ ấy v́ hành động như vậy, nhân hành động này, duyên hành động này cho nên khi thân hoại mạng chung được sanh đến thiện xứ, trên trời, đời sau sanh xuống nhân gian th́ rất có khả năng. V́ sao vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy đă tạo ra việc làm rất có khả năng, nên khiến người nam hay người nữ không có ḷng tham lam, tật đố, không phát ra ḷng tham lam tật đố, cho nên, này Ma Lao, nên biết hành động như vậy sẽ có quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ sanh vào nhà hạ tiện? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ tự đại, kiêu mạn, người đáng cung kính th́ không cung kính, người đáng tôn thờ th́ không tôn thờ, đáng lễ bái th́ không lễ bái, đáng cúng dường th́ không cúng dường, đáng mời ngồi th́ không mời ngồi, đáng hướng dẫn th́ không hướng dẫn, đáng lễ bái, đứng dậy chắp tay hướng về th́ không lễ bái, đứng dậy cung kính chắp tay hướng về. Nhân hành động này, duyên hành động này, có hành động như vậy cho nên khi thân hoại mạng chung sanh vào trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh xuống nhân gian vào nhà hạ tiện. V́ sao vậy? Này Ma Lao, v́ kẻ ấy hành động hạ tiện vậy, nên khiến cho người nam hay người nữ tự đại, kiêu mạn, cho nên, này Ma Lao, nên biết hành động như vậy cho nên quả báo phải như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ được sanh vào nhà hào quư? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ không tự đại, không kiêu mạn, người đáng cung kính th́ cung kính, người đáng tôn thờ th́ tôn thờ, đáng mời ngồi th́ mời ngồi, đáng hướng dẫn th́ hướng dẫn, đáng lễ bái, đứng dậy chắp tay hướng về th́ lễ bái, đứng dậy cung kính chắp tay hướng về. Kẻ ấy nhân hành động như vậy, duyên hành động như vậy, do hành động như vậy cho nên khi thân hoại mạng chung sanh đến chỗ lành, trên trời, đời sau sanh xuống nhân gian vào nhà hào quư. V́ sao vậy? Này Ma Lao, v́ kẻ ấy đă tạo hành động hào quư vậy, nên khiến cho kẻ nam hay người nữ không có tự đại, không kiêu mạn. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy nên quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ có ít tiền tài? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ không bố thí, cũng chẳng phải là thí chủ, không bố thí cho Sa môn, Bà la môn, kẻ bần cùng hạ tiện từ các nơi tới xin như đồ ăn uống, áo quần, ṿng hoa, hương xoa vào người, giường nằm, nhà cửa, đèn sáng, các thứ ... do hành động như vậy, duyên hành động như vậy, v́ hành động như vậy nên khi thân hoại mạng chung sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian ít có tiền bạc. V́ sao vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy tạo hành động ít có tiền bạc vậy, nên khiến cho người nam hoặc người nữ ít có tiền bạc. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy nên quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ có nhiều tiền tài? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ là người bố thí, là thí chủ, kẻ ấy bố thí cho Sa môn, Bà la môn, kẻ bần cùng hạ tiện từ các nơi đến xin các thứ như đồ ăn uống, áo quần, ṿng hoa, hương xoa vào người, giường nằm, nhà cửa, đèn sáng, các thứ ... nhân làm việc ấy, duyên làm việc ấy, v́ hành động như vậy nên khi thân hoại mạng chung sanh đến chỗ lành, trên trời, đời sau sanh xuống nhân gian có nhiều tiền bạc. V́ sao vậy? Này Ma Lao, v́ kẻ ấy đă tạo hành động có nhiều tiền bạc vậy, nên khiến cho người nam hoặc người nữ có nhiều tiền bạc. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy nên quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ có ác trí? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ là chúng sanh không hay đi học hỏi, đó là những bậc có danh tiếng Sa môn, Bà la môn, cho dầu có đến cũng không tùy thời học hỏi ư nghĩa, cũng không luận nghị với các Hiền giả: "Thế nào là thiện, thế nào là bất thiện? Thế nào là tốt, thế nào là không tốt? Thế nào là ác, xấu? Thế nào là đen, là trắng? Thế nào là quả báo đen, thế nào là quả báo trắng? Thế nào là thấy nghĩa của pháp, thế nào là ư nghĩa răn cấm đối với đời sau? Thế nào là thiện, chẳng phải ác?". Theo những vị ấy nghe rồi không làm giống như điều đă học. Kẻ ấy nhân việc làm như vậy, duyên việc làm như vậy, v́ hành động như vậy cho nên khi thân hoại mạng chung sanh trong Nê Lê ác thú, đời sau sanh ở nhân gian có ác trí. V́ sao vậy? Này Ma Lao, kẻ ấy tạo hành động ác trí vậy, nên khiến cho người nam hay người nữ là chúng sanh không hay đi học hỏi. Này Ma Lao, nên biết hành động như vậy nên quả báo như vậy.
-Này Ma Lao, lại do nhân ǵ, do duyên ǵ mà khiến cho người nam hoặc người nữ có trí tuệ? Này Ma Lao, hoặc người nam hay người nữ là chúng sanh hay đi học hỏi, đó là đến những vị Sa môn, Bà la môn có danh tiếng, đến rồi tùy lúc tùy thời hỏi ư nghĩa lư, có thể luận nghị rằng: "Này chư hiền, sao gọi là thiện, bất thiện? Sao gọi là tốt, không tốt? Sao gọi là xấu, là vi diệu? Sao gọi là đen, sao là trắng? Sao gọi là quả báo đen, quả báo trắng? Sao gọi là thấy nghĩa của pháp? Sao gọi là giới nghĩa của đời sau? Sao gọi là thiện, chẳng phải ác?". Theo những vị ấy nghe rồi, như điều đă nghe mà học tập. Kẻ ấy nhân hành động như vậy, duyên hành động như vậy, v́ hành động như vậy cho nên khi thân hoại mạng được chung sanh ở chỗ lành, trên trời, đời sau sanh xuống nhân gian th́ có trí tuệ. V́ sao vậy? Này Ma Lao, v́ kẻ ấy tạo hành động trí tuệ vậy. Do đó nên khiến cho người nam hay người nữ là chúng sanh hay đi học hỏi, bởi vậy, này Ma Lao, nên biết hành động như vậy nên quả báo như vậy.
Này Ma Lao, nếu tạo hành động chết yểu th́ bị chết yểu, nếu tạo hành động sống lâu th́ được sống lâu, nếu tạo hành động nhiều bệnh th́ bị nhiều bệnh. Nếu tạo hành động không bệnh, th́ được không bệnh, nếu tạo hành động xấu th́ bị xấu. Nếu tạo hành động thân h́nh đẹp th́ được thân h́nh đẹp. Nếu tạo hành động có ít khả năng th́ bị ít khả năng. Nếu tạo hành động hạ tiện th́ bị hạ tiện, nếu tạo hành động hào quư, th́ được hào quư. Nếu tạo hành động ít tiền của th́ có ít tiền của, nếu tạo hành động có nhiều tiền của th́ được nhiều tiền của. Nếu tạo hành động ác trí th́ bị ác trí, nếu tạo hành động trí tuệ th́ được trí tuệ. V́ vậy cho nên, này Ma Lao, ta mới nói như vậy.
Này Ma Lao, tùy theo chúng sanh đă tạo ra hành động nhân hành động ấy, duyên hành động ấy, v́ hành động chúng sanh đă làm nên đối với tất cả liền có sự cao, thấp, đẹp, xấu.
Đă trọn vẹn rồi, thưa Cù Đàm! Đă trọn vẹn rồi, thưa Cù Đàm! Kính bạch Thế Tôn, hôm nay con xin tự quy Pháp và Tỳ kheo tăng. Thưa đức Thế Tôn, hôm nay con xin giữ giới Ưu bà tắc. Từ hôm nay cho đến lúc mạng chung, con xin xa ĺa sự sát sanh... con xin quy y đức Thế Tôn. Từ hôm nay, mỗi sáng sớm vào thành Xá Vệ, Ngài vào nhà Ưu bà tắc khác th́ cũng vào nhà Đâu La như vậy, khiến cho nhà của Đâu La được lợi nghĩa, được nhiều lợi ích, được an ổn.
Đức Phật nói như vậy, Anh Vơ Ma Lao Đâu La Tử nghe đức Thế Tôn nói hoan hỷ lui ra.
PHẬT NÓI KINH ANH VƠ
