|    	  
	  
	* 61 * 
	TẠO H̀NH NGƯỜI 
	  
	Giáo đồ đạo Bà La Môn 
	Tuyên truyền cho mọi người luôn tin rằng 
	Chính là Đại Phạm Thiên Vương 
	Đóng vai chúa tể quyền năng vô cùng 
	Tạo ra muôn vật nói chung 
	Quyền năng sáng tạo đều trong tay ngài. 
	Phạm Thiên nhiều đệ tử tài 
	Có chàng nổi hứng tức thời một hôm 
	Tự ḿnh muốn tạo ra luôn 
	Một sinh vật lạ với khuôn h́nh người 
	Rất kỳ dị, rất lạ đời 
	“Cổ th́ thật nhỏ, đầu thời lại to 
	Bàn tay vừa lớn vừa thô 
	Cánh tay lại nhỏ quá ư lạ thường 
	Bàn chân cũng nhỏ, dài vươn 
	Gót chân lại lớn to hơn bội phần.” 
	Anh chàng đệ tử đích thân 
	Đem h́nh người đó tŕnh luôn cho thầy 
	Hỏi rằng: “H́nh thể người này  
	Thưa thầy trông nó giống ngay thứ ǵ?” 
	Phạm Thiên bèn đáp tức th́: 
	“Giống như con quỷ, có chi khác nào.” 
	* 
	Phạm Thiên có tạo ai đâu 
	Chuyện hoàn toàn chỉ nhuốm mầu ngụ ngôn. 
	Chúng sinh mỗi loại đều luôn 
	Chính do nghiệp báo đúc khuôn ra ḿnh 
	Chính nghiệp báo tạo chúng sinh. 
	Chư Phật thuyết pháp phân minh tỏ tường 
	Như “bát chánh đạo” tám đường 
	Không chấp “đoạn diệt” hay “thường trụ” đâu! 
	Nhưng mà ngoại đạo đua nhau 
	Chấp luôn “đoạn” với “thường” đâu ngại ngần 
	Để rồi lừa dối thế nhân 
	Những điều như thế sai lầm măi thôi 
	Xa ĺa Chánh Pháp mất rồi! 
	  
	* 62 * 
	ĂN THỊT GÀ 
	  
	Có người mắc bệnh dây dưa 
	Rất là trầm trọng, quá ư lâu ngày 
	Nên mời thầy thuốc thật hay 
	Đến nhờ xem mạch. Ông thầy phán luôn: 
	“Anh nên ăn thịt gà con 
	Bệnh thời thuyên giảm chẳng c̣n ngại chi.” 
	Bệnh nhân nghe lời lương y 
	Sai người vội vă chạy đi mua gà 
	Chợ làng cũng chẳng có xa 
	Gà con mua được thật là dễ thay 
	Mua một con về ăn ngay 
	Chỉ ăn có vậy, một ngày rồi thôi. 
	Lương y ít bữa trở lui 
	Sau khi xem mạch thầy thời hỏi thăm: 
	“Bệnh t́nh anh khá hơn chăng 
	Sau khi đă được chữa bằng gà con?” 
	Bệnh nhân khẽ trả lời luôn: 
	“Thật tôi chẳng biết bệnh c̣n hay không 
	V́ tôi chỉ mới ăn xong 
	Một con gà nhỏ là ngưng lại rồi 
	Ăn nhiều chắc cũng vậy thôi.” 
	Lương y nghe vậy tức thời nhủ khuyên: 
	“Một con ăn chẳng khỏi liền 
	Muốn lành bệnh hăy ăn thêm nhiều vào.” 
	* 
	Truyện này thí dụ đạo mầu 
	Người tu Phật Pháp phải cầu mà theo 
	Học cho rộng, hỏi cho nhiều 
	Tháng ngày tinh tấn, sớm chiều thiết tha, 
	Phàm phu ngoại đạo lơ là 
	Tâm không bền bỉ tiến xa khó ḷng 
	Học hành chút ít rồi ngừng 
	Đương nhiên bệnh độc chẳng mong diệt trừ 
	Ngu si phiền năo từ xưa 
	Vẫn c̣n tồn tại kể như muôn đời. 
	  
	* 63 * 
	CHẠY TRỐN 
	  
	Một đoàn ca kịch nước kia 
	Năm nay tŕnh diễn phải đi xa nhà 
	Chỉ v́ nạn đói xảy ra 
	Ở trong nước họ thật là nguy tai 
	Đoàn đành đi ra nước ngoài 
	Đường đi trắc trở chông gai vô vàn 
	Phải qua núi thẳm non ngàn 
	Nghe đồn có quỷ thường ăn thịt người 
	Quỷ La Sát ẩn lâu đời 
	Nên đi chót lọt, ngưng thời chớ nên. 
	Khi đoàn đi tới núi trên 
	Thời trời đă tối màn đêm buông rồi 
	Khó mà vượt được kịp thời 
	Đoàn đành ngủ lại tại nơi hiểm nghèo. 
	Đêm nay trên núi cheo leo 
	Càng khuya càng lạnh gió nhiều buốt da 
	Mọi người nhóm lửa để hơ 
	Nằm quanh lửa ấm ngủ chờ b́nh minh 
	Một chàng phát bệnh th́nh ĺnh 
	Chịu đâu cái lạnh nên đành ngồi lên 
	Lấy đồ diễn kịch mặc thêm 
	Tới gần ngọn lửa ngồi bên hơ người 
	Nào ngờ lại lấy nhầm rồi 
	Lấy đồ yêu quỷ mặc thời chẳng hay. 
	Một người khác trong đoàn này 
	Giật ḿnh chợt thức và quay đầu nh́n 
	Thấy chàng bệnh ngồi gần bên 
	Mang đồ quỷ dữ. Hắn liền hoảng kinh 
	Tưởng Quỷ La Sát ngồi ŕnh 
	Vội vàng chồm dậy phóng ḿnh chạy mau 
	Chạy cho nhanh chẳng ngoái đầu, 
	Cả đoàn nghe tiếng ồn ào vẳng lên 
	Nửa khuya cũng thức dậy liền 
	Đầu đuôi nào rơ chuyện trên núi rừng 
	Thế là cả bọn hăi hùng 
	Cắm đầu cắm cổ đều vùng chạy theo. 
	Anh chàng khoác áo quỷ yêu 
	Lơ mơ bên lửa hồng reo đang ngồi 
	Thấy người bỏ chạy hết rồi 
	Cũng co chân chạy theo đuôi tức th́ 
	Dù cho không hiểu chuyện chi. 
	Bọn người chạy trước đến khi quay nh́n 
	Thấy Quỷ La Sát cuồng điên 
	Chạy theo bén gót ngay liền phía sau 
	Thế là sợ hăi tăng mau 
	Gắng công cùng chạy theo nhau hăi hùng 
	Băng sông lạch, vượt suối nguồn 
	Đầu ḿnh cây đập, tay chân gai cào 
	Thân người thương tích đớn đau 
	Tinh thần tán loạn trước sau cả đoàn. 
	Chạy cho phờ phạc xác thân 
	Đến khi trời sáng dừng chân ngoái đầu 
	Thấy ra có quỷ rượt đâu 
	Chỉ là người bạn chay mau theo ḿnh 
	Mặc đồ diễn kịch thường t́nh 
	Khiến cho cả bọn đêm thanh kinh hoàng. 
	* 
	Chúng sinh “ngă kiến” buộc ràng 
	“Cái ta” cứ chấp, đáng thương vô cùng 
	Tử sinh lưu chuyển không ngừng 
	Âu lo, sợ sệt chập chùng bủa vây 
	Nào đâu giải thoát được đây! 
	Nếu như có thể phá ngay mê lầm 
	Hủy tiêu “ngă kiến” trăm phần 
	Bao nhiêu cuồng vọng trong tâm dứt liền 
	Chân như, thanh tịnh, an nhiên 
	Xưa nay sẵn có hiện lên sáng ngời 
	Thân tâm an lạc tuyệt vời 
	Vượt cơn kinh hoảng, tới nơi an b́nh 
	“Đất trời vô sự thật t́nh 
	Người ngu tự quấy nhiễu ḿnh đấy thôi!” 
	  
	* 64 * 
	QUỶ TRONG NHÀ CŨ 
	  
	Một nhà cũ trong thôn làng 
	Không người cư ngụ, bỏ hoang lâu đời 
	Bà con đồn đăi truyền lời 
	Rằng nhiều quỷ dữ trong nơi nhà này 
	Mọi người sợ hăi lắm thay 
	Dám đâu vào ngủ tại đây buổi nào. 
	Bấy giờ có kẻ tự hào 
	Rằng ḿnh can đảm từ bao lâu rồi 
	Chàng tuyên bố với mọi người: 
	“Tôi không hề sợ, chờ coi biết liền 
	Hôm nay tôi sẽ ngủ đêm  
	Trong căn nhà đó để xem có ǵ.” 
	Buổi chiều chàng tới nhà kia 
	Tối trời ngủ lại, sợ chi tiếng đồn. 
	Có chàng khác ở cùng thôn 
	Cũng khoe can đảm vượt hơn người đầu 
	Quỷ ma chẳng ngán từ lâu 
	Cho nên cũng muốn tranh nhau khoe tài 
	Tối nay cũng lại tới nơi 
	Vào trong nhà cũ xem chơi thế nào 
	Chàng xô mạnh, đẩy cửa vào, 
	Bên trong chàng nọ chợt đâu giật ḿnh 
	Tưởng đêm khuya quỷ hiện h́nh 
	Lao ra chặn cửa tận t́nh cản ngăn 
	Không cho quỷ dữ lấn chân, 
	Chàng ngoài thấy vậy nghĩ thầm: “Quỷ đây! 
	Đúng lời đồn đăi lâu nay 
	Ta nào há sợ. Tối này biết nhau!” 
	Thế là cố gắng đẩy mau 
	Muốn vào đọ sức trước sau một lần. 
	Trong xô, ngoài đẩy rầm rầm 
	Trời đêm khuya khuắt tối tăm chập chùng 
	Đến khi cánh cửa bật tung    
	Trong, ngoài nhào tới tưng bừng đánh nhau 
	Có trông rơ được ǵ đâu 
	Tưởng cùng quỷ dữ canh thâu tranh tài 
	Đánh nhau tới lúc sáng trời 
	Đến khi nh́n rơ mặt người đôi bên 
	Mới hay quỷ chẳng hiện lên 
	Thế là ác chiến ngưng liền. Thật vui! 
	* 
	Thông thường ở khắp mọi nơi 
	Bao giờ cũng có hai người đấu tranh 
	Đôi bên đều nghĩ rằng ḿnh 
	Là người có lư. Thật t́nh đều sai! 
	Bao nhiêu sự vật trên đời 
	Nhân duyên tạm hợp lại thôi đấy mà 
	Làm chi lại có cái “ta” 
	Có đâu chủ thể phân ra đôi đường  
	Để tranh chấp với đối phương 
	Ganh đua hơn thiệt, đáng thương vô cùng. 
	  
	* 65 * 
	ĂN BÁNH ĐỘC 
	  
	Thuở xưa có người đàn bà 
	Không yêu chồng, lại tỏ ra dữ dằn 
	 Đ̣i bỏ chồng, muốn ly hôn 
	Luật không cho phép. Chị buồn kể chi 
	Loay hoay ngày tháng nghĩ suy 
	Chị t́m phương pháp thực thi ư ḿnh 
	Giết chồng chị mới thoả t́nh 
	Thời cơ chưa tiện chị đành chờ trông. 
	Một ngày nghe được tin chồng 
	Sắp đi ngoại quốc, chị không chần chờ 
	Chụp ngay cơ hội bất ngờ 
	Làm năm trăm bánh chị đưa dặn chồng: 
	 “Dọc đường những lúc đói ḷng 
	Anh ăn đỡ dạ, bánh dùng tiện thay.” 
	Thật ra trong những bánh này 
	Chị cho thuốc độc vào đây sẵn rồi. 
	Anh chồng không rơ đầu đuôi 
	Trong ḷng cảm kích, ngậm ngùi ra đi 
	Nghĩ rằng vợ tốt khỏi chê 
	Lo cho chồng đủ mọi bề trước sau. 
	Chàng đi khoẻ khoắn ngày đầu 
	Quá trưa đă vượt qua mau biên thùy 
	Tiến vào nội địa nước kia 
	Và chàng lại chẳng chút chi đói ḷng 
	Không ăn bánh. Ngủ lại rừng. 
	Đêm khuya sợ thú dữ hung hại ḿnh 
	Nên chàng leo tuốt lên cành 
	Trên cây gần đó an lành ngủ đêm 
	Năm trăm cái bánh bỏ quên 
	Ở ngay tại gốc cây bên dưới rồi. 
	Ngay đêm đó lúc tối trời 
	Năm trăm tên cướp tới nơi rừng này 
	Sau khi chúng đă ra tay 
	Cướp năm trăm ngựa với đầy quư kim 
	Của nhà vua nước kế bên, 
	Quay về rừng rậm chúng liền dừng chân 
	Nghỉ đêm kín đáo ẩn thân 
	Đường xa mệt nhọc thêm phần đói meo 
	Bỗng nhiên thấy bánh rất nhiều 
	Chia cho cả bọn tính theo đầu người 
	Mỗi tên một cái đủ rồi 
	Ăn xong bọn cướp tức thời chết toi. 
	Ngủ trên cây đến sáng trời 
	Chàng kia thức dậy thấy nơi dưới ḿnh 
	Xác người chết thật hoảng kinh 
	Chàng bèn trèo xuống đi quanh xem chừng 
	Thấy ra bọn cướp gian hùng 
	Chàng cầm dao bén đi ṿng khắp nơi 
	Đâm vào xác chết từng người 
	Mỗi tên vài nhát xong rồi ngừng tay 
	Coi như những kẻ cướp này 
	Là do chàng gặp tại đây giết liền, 
	Chàng gom châu báu quư kim 
	Cùng năm trăm ngựa lại bên bờ rừng 
	Rồi mang qua phía biên cương 
	Tính dâng trả lại quốc vương nước ngoài 
	Đồ quân cướp lấy của ngài 
	Mong ngài ban thưởng cho người có công. 
	Nước ngoài chính vị quốc vương 
	Đem nhiều binh lính truy lùng quân gian 
	Mới đi được nửa quăng đường 
	Cả đoàn gặp được anh chàng chồng ngay 
	Nghe vua hỏi, chàng tŕnh bày 
	Chuyện ḿnh giết cướp với đầy gian nguy: 
	“Nguyên tôi ở kế biên thùy 
	Qua đây gặp cướp ngay khi tới rừng 
	Ḿnh tôi chiến đấu hào hùng 
	Giết năm trăm cướp vô cùng khó khăn 
	Hiện thi hài hăy c̣n nằm 
	Ở ngay dưới gốc cây gần nơi đây 
	Tôi mang đồ cướp được này 
	Qua dâng vua lại hôm nay, thật ḷng 
	Để mong vua sẽ thưởng công 
	Không tin xin hăy tới rừng kiếm xem.” 
	Vua nghe chuyện, nào dễ tin 
	Bèn sai thân tín đi liền tới nơi 
	Trở về xác nhận đúng lời 
	Nhà vua lúc đó mừng vui trong ḷng 
	Cho là một việc lạ lùng 
	Bèn đưa chàng nọ về trong cung đ́nh 
	Thưởng công hậu hĩnh đă đành 
	Lại phong chức lớn trở thành ông quan 
	Coi vùng đất thật đông dân. 
	Nhưng rồi một số cựu thần trong kinh 
	Ganh cùng chàng, chẳng cảm t́nh 
	Căm hờn, t́m cách tâu tŕnh gièm pha: 
	“Hắn người ở nước phương xa  
	Xin vua chớ có tin mà nghe theo 
	Hiện vua ưu đăi đủ điều 
	Lại c̣n cho hưởng rất nhiều đặc ân 
	So ra hơn các cựu thần 
	E rằng xảy chuyện muôn phần khó khăn.” 
	Anh chàng nghe chuyện các quan 
	Tới vua gièm tấu than van bất b́nh 
	Nên chàng nổi trận lôi đ́nh 
	Thị oai, lớn tiếng khoe ḿnh ngay thôi: 
	“Nếu ai sức mạnh hơn tôi 
	Muốn cùng đấu vơ xin mời tới đây 
	Lên đài giao chiến thẳng tay 
	Để xem bản lănh ai hay thật t́nh.” 
	Cựu thần nghe dọa hoảng kinh 
	Dám đâu lên tiếng, lặng thinh, họp bàn 
	Nghĩ ra một kế khôn ngoan, 
	Nhân v́ tại phía rừng hoang biên thùy 
	Giữa miền đồi núi hiểm nguy 
	Có con sư tử rất chi dữ dằn 
	Ăn người, khát máu vô ngần 
	Hay ṃ xuống giết hại dân trong vùng 
	Gieo kinh hoảng, gây hăi hùng 
	Không ai trừ nổi đă từng lâu nay 
	Các quan bày kế thật hay 
	Tâu vua xin cử chàng này đi thôi: 
	“Anh chàng tài giỏi nước ngoài 
	Thường khoe mạnh mẽ không ai sánh cùng 
	Quả phi thường, thật anh hùng 
	Xin sai chàng đến tận vùng kể trên 
	Trừ thú dữ, giúp dân hiền.” 
	Vua nghe hợp lư nên liền chuẩn y 
	Cử ngay chàng tới miền kia 
	Cấp cho dao nhọn mang đi theo cùng 
	Và cây gậy sắt để dùng 
	Giết sư tử dữ trong rừng hoang vu. 
	Anh chàng nhận mệnh lệnh vua 
	Kiếm lời thoái thác kể như khó ḷng 
	Nên đành liều lĩnh vào rừng 
	Đóng vai can đảm anh hùng giúp dân 
	Trừ con sư tử dữ dằn, 
	Ngờ đâu đi mới tới gần rừng cây 
	Thời sư tử dữ nơi đây 
	Thấy người vội nhảy ra ngay thét gầm 
	 Chờ xé xác, muốn banh thân 
	Anh chàng hết vía, thất thần, hoảng kinh 
	Trèo lên cây trốn thật nhanh, 
	Rượt theo sư tử chỉ đành nh́n lên 
	Gốc cây đứng rống cuồng điên 
	Miệng thời há rộng như thèm thịt tươi 
	Đỏ ḷm tựa máu huyết người, 
	Trên cao nh́n xuống chàng thời sợ run 
	Dao trong tay rớt xuống luôn 
	Chàng nào hay biết, c̣n hồn vía đâu. 
	Dao kia rớt lạ lùng sao 
	Họng con sư tử rớt vào trong đây 
	Đúng vào miệng dưới gốc cây 
	Bị thương sư tử chết ngay tức th́. 
	Anh chàng vui sướng kể chi 
	Trên cây leo xuống vội đi về liền 
	Mang thây sư tử kề bên 
	Gặp vua giở giọng huyên thuyên tâu tŕnh 
	Khoe khoang công trạng của ḿnh 
	Khiến cho tất cả triều đ́nh phục lăn, 
	Vua hoan hỉ chẳng ngại ngần 
	Ban cho chàng đó nhiều phần thưởng thêm. 
	* 
	Truyện này thí dụ cho xem 
	Bánh mang thuốc độc bỏ quên giữa rừng 
	Giống như “bố thí” vô cùng 
	Nhưng phần thanh tịnh thời không có ǵ. 
	Năm trăm tên cướp chết kia 
	Giống như “ngũ dục” đoạn đi được rồi. 
	Gặp ông vua của nước ngoài 
	Giống gặp hiền thánh bao người thiết tha. 
	Cựu thần mưu hại gièm pha 
	Giống như ngoại đạo quanh ta gian t́nh 
	Manh tâm phỉ báng hạnh lành. 
	Giết con sư tử rừng xanh khác ǵ 
	Làm cho phiền năo tan đi 
	Phá luôn cả ác ma kia gây phiền. 
	Được vua phong thưởng nhiều thêm 
	Giống như chứng “đạo quả” liền đó thôi. 
	Truyện này chủ ư khuyên đời 
	Ban đầu bố thí lắm người lầm mê 
	Tâm không thanh tịnh chút ǵ 
	Thiện tri thức lại hộ tŕ tiếp tay 
	Cho nên được kết quả ngay, 
	Đó là “bất tịnh” c̣n gây quả lành 
	Huống chi mà các chúng sanh 
	Hân hoan bố thí, chân thành, thiện tâm 
	Với ḷng thanh tịnh vô ngần 
	Thời bao công đức bội phần hưởng thêm. 
	  
	* 66 * 
	CHẾT CH̀M 
	  
	Có chàng trai trẻ nhà giàu 
	Cùng nhiều người xuống biển sâu lùng t́m 
	Ngọc ngà, châu báu, quư kim, 
	Bản thân chàng đó đă nghiên cứu nhiều 
	Đọc trong sách vở đủ điều 
	Dạy người vượt biển nên theo thực hành 
	Học xong chàng nhớ rành rành 
	Nên khoe với mọi người quanh chàng rằng: 
	“Lái tàu đi biển dễ dàng 
	Đá ngầm hay nước đại dương ngược ḍng 
	Dù cho nguy hiểm vô cùng 
	Chỉ cần cầm chắc lái trong tay ḿnh 
	Xem chừng phương hướng cho tinh 
	Và rồi xoay trở cho nhanh kịp thời 
	Phải b́nh tĩnh, cần khoan thai 
	Lo âu gạt bỏ, rối bời dẹp tan 
	Tức thời mọi chuyện b́nh an 
	C̣n chi hăi sợ, vô vàn dễ thay, 
	Những phương pháp đó tuyệt hay 
	Ghi trong sách vở lâu nay rơ ràng 
	Đọc xong tôi thuộc kỹ càng 
	Không quên một chút. Ai bằng được tôi.” 
	Mọi người nghe nói vậy rồi 
	Rất là tin tưởng ở nơi chàng này. 
	Cùng nhau đi biển một ngày 
	Nhổ neo tàu chạy vượt ngay sóng vàng 
	Lênh đênh trôi giữa đại dương 
	Có ông thuyền trưởng vẫn thường chỉ huy 
	Chợt ông phát bệnh hiểm nguy 
	Rồi lăn ra chết đang khi lái tàu. 
	Anh chàng trai trẻ nhà giàu 
	Được người chỉ định thay mau thế vào 
	Đích thân điều khiển trước sau 
	V́ nghe chàng đó từ lâu khoe tài. 
	Con tàu tiếp tục trôi dài 
	Bỗng đâu có trận thiên tai tới rồi 
	Mây cuồn cuộn, gió tơi bời 
	Biển chao gào thét, sóng nhồi cuồng quay 
	Cả tàu đảo lộn lên ngay 
	Chợt chàng trai trẻ loay hoay, lầm bầm: 
	“Lái tàu phải thật b́nh tâm, 
	Chèo nên nắm chặt, hướng cần đổi thay.” 
	Nhưng trên thực tế chàng này 
	Xét cho chính xác không hay biết ǵ  
	Không hề biết cách giải nguy 
	Khiến tàu bị sóng gió kia dập vùi 
	Cả tàu chao đảo một hồi 
	Dần ch́m xuống đáy biển khơi thảm sầu 
	Mọi người náo loạn cùng nhau 
	Bỏ thây biển cả thương đau ngập tràn. 
	* 
	Phàm phu trong cơi nhân gian 
	Học Thiền không hiểu rơ ràng đầu đuôi 
	Biết qua đôi chút mà thôi 
	Tuy văn chữ rơ, nghĩa thời hiểu đâu 
	Hiểu đâu nghĩa lư thâm sâu 
	Tự khoe tường tận trước sau về Thiền 
	Để rồi lên giọng huyên thuyên 
	Dạy người phương pháp tu Thiền lầm sai 
	Khiến người mê muội rối bời 
	Tâm thời loạn động, ư thời cuồng điên 
	Bao năm di hại triền miên 
	Có đâu lợi ích được thêm chút ǵ 
	Giống chàng trẻ lái thuyền kia 
	Ngu si làm chết khách đi trên thuyền. 
	  
	* 67 * 
	ĐÁNH CUỘC 
	  
	Vợ chồng chung sống nơi kia 
	Làm ba cái bánh rồi chia nhau dùng 
	Mỗi người một cái ăn xong 
	C̣n dư một cái đều cùng cá nhau: 
	“Giữ im lặng cho thật lâu 
	Ai mà nói trước một câu hôm này 
	Mất phần ăn cái bánh ngay.” 
	Vợ chồng đánh cuộc. Suốt ngày lặng thinh. 
	Một tên trộm bất th́nh ĺnh 
	Vào nhà vơ vét tanh banh hết liền 
	Nữ trang, đồ đạc, bạc tiền 
	Và rồi sửa soạn im ĺm chạy đi. 
	Vợ chồng đều chẳng nói chi 
	Sợ ḿnh mở miệng thua th́ mất ăn 
	Cho nên chỉ ngó trân trân 
	Lặng im theo rơi kẻ gian hoành hành. 
	Trộm hay rơ được t́nh h́nh 
	Càng thêm dạn dĩ, mặc t́nh sấn lên 
	Thấy người vợ cứ lặng yên 
	Muốn xâm phạm tiết hạnh liền, ngán đâu, 
	Người chồng chẳng nói một câu 
	Đứng yên gần đó quay đầu ngó lơ 
	Vợ bèn hoảng hốt kêu la: 
	“Anh không mở miệng, thật là ngu si 
	Chỉ ham một cái bánh kia 
	Mà không hành động cứu nguy vợ ḿnh 
	Để quân ăn trộm lộng hành 
	Thấy tôi bị nhục mà đành im đây.” 
	Người chồng cười lớn vỗ tay: 
	“Em vừa mở miệng nói ngay trước rồi 
	Thế là em đă thua tôi 
	Bánh kia c̣n lại tôi thời hưởng thôi.” 
	* 
	Truyện này thí dụ lắm người 
	V́ ham danh lợi ở nơi cơi trần 
	Để trôi đi biết bao lần 
	Pháp lành, Phật Pháp vô ngần tối cao 
	Đọa “ba đường ác” thảm sầu 
	Mà không hăi sợ mau mau tu hành 
	Cứ ham chơi, cứ đắm ḿnh 
	Ch́m trong “ngũ dục”. Thật t́nh ngu sao! 
	Những ai có trí nh́n vào 
	Thấy người như vậy khác nào chồng kia 
	Cũng vô trí, cũng ngu si 
	Đáng thương cho kẻ sông mê đắm ch́m! 
	  
	* 68 * 
	HẠI NGƯỜI THÀNH HẠI M̀NH 
	  
	Anh chàng nọ ở trong vùng 
	Có người thù địch đă từng bao năm 
	Chàng uất ức, chàng hờn căm 
	Nghĩ suy t́m cách hại ngầm đối phương 
	Nghĩ hoài chẳng kiếm ra đường 
	Ḷng chàng do đó măi vương muộn sầu 
	Có người thấy vậy đón đầu 
	Hỏi thăm: “Anh măi buồn rầu v́ sao?” 
	Chàng bèn tâm sự đôi câu: 
	“Kẻ thù nói xấu tôi bao nhiêu lần 
	Khiến tôi tức giận vô ngần 
	Nghĩ không ra cách trừ sân hận này 
	Nên tôi phiền năo bao ngày 
	Báo thù chưa được lâu nay đợi chờ.” 
	Người kia bèn nói bất ngờ: 
	“Tôi đây có cách để mà giúp anh 
	Chỉ cần đọc thật tâm thành 
	Một câu thần chú rất linh là rồi 
	‘Tỳ Đà La’ thật lạ đời 
	Câu thần chú đó giết người thù ngay 
	Nhưng câu thần chú hại thay 
	Tạo ra một triệu chứng đầy hiểm nguy 
	Ngay khi giết thù địch kia 
	Thời anh cũng lại tức th́ chết theo, 
	Cách này quả thật hiểm nghèo 
	V́ dùng thần chú để gieo hại người 
	Thời ḿnh cũng bị hại thôi 
	Cho nên tốt nhất theo tôi đừng dùng.” 
	Anh chàng nghe vậy coi thường 
	Không cần tính toán, vui mừng nói luôn: 
	“Xin làm phúc, xin làm ơn 
	Dạy cho tôi biết câu thần chú kia 
	Ḷng tôi nôn nóng kể chi 
	Mối thù muốn báo tiếc ǵ thân tôi 
	Kẻ thù chết là được rồi 
	Dù tôi mất mạng ḷng thời vẫn vui.” 
	* 
	Truyện này thí dụ ở đời 
	Lửa sân thiêu đốt tơi bời nhân gian 
	Gây thù kết oán ngập tràn 
	Hại người chưa được lại mang hại về 
	Chính ḿnh bị hại năo nề 
	Đọa “ba đường khổ” muôn bề hăi kinh 
	Địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh 
	Quả nhiên bi thảm, thật t́nh thương đau 
	Vô minh che lấp dài lâu 
	Trầm luân măn kiếp c̣n đâu thấy đường. 
	Chỉ cần Đạo Pháp t́m nương 
	Xả đi phiền năo, hết vương hận thù 
	Gắng công phát triển ḷng từ 
	Thân tâm thanh lọc ghé bờ thơm hương 
	Gieo niềm an lạc muôn phương 
	Đạo mầu giải thoát chân thường sáng soi. 
	  
	* 69 * 
	TỔ TRUYỀN ĂN MAU 
	  
	Một người Bắc Ấn Độ xưa 
	Xuống miền Nam ở kể như lâu ngày 
	Rồi anh cưới vợ nơi này 
	An cư lạc nghiệp tại đây thanh nhàn. 
	Một hôm vợ dọn bữa ăn 
	Cơm canh nóng hổi trên bàn khói lên 
	Anh chàng há miệng ăn liền 
	Lùa mau, húp lẹ không thèm ngó ai 
	Như gần chết đói tới nơi 
	Giờ đây bất chợt được người cho ăn. 
	Vợ anh thấy lạ vô vàn 
	 Nh́n anh, thắc mắc, hỏi han ngọn ngành: 
	“Không ai tranh, chẳng ai giành 
	Chuyện chi gấp gáp quả t́nh cũng không 
	Sao anh ăn uống lạ lùng 
	Ăn nhanh quá độ không ngưng phút nào?” 
	Anh bèn đáp, nghe lạ sao: 
	“Đây là bí mật dễ đâu nói liền 
	Em đừng có hỏi ǵ thêm.” 
	Vợ anh nghe vậy nổi lên ṭ ṃ 
	Nghĩ thầm chắc có nguyên do 
	Rất là đặc biệt, hay ho vô cùng 
	Nên càng năn nỉ anh chồng 
	Nói ra cho biết chứ đừng lặng thinh. 
	Thoạt tiên anh chẳng thuận t́nh 
	Vợ ḱ kèo măi anh đành nói ra: 
	“Tổ tiên anh thuở xưa xa 
	Bao đời ăn uống thường là rất mau 
	Đây là truyền thống từ lâu 
	Đến anh cũng vậy dám đâu căi lời.” 
	* 
	Truyện này thí dụ ở đời 
	Lắm người thủ cựu giữ hoài thói quen 
	Dù mê lầm vẫn chẳng quên 
	Không phân thiện ác, không thèm đổi thay 
	Dương dương tự đắc ta đây 
	Không hề hổ thẹn mà quay đầu về 
	Cải tà, quy chánh mọi bề 
	Để mau thoát khỏi bờ mê đọa đày! 
	  
	* 70 * 
	NẾM TRÁI CÂY 
	  
	Chủ nhân thuở trước có ông 
	Muốn ăn trái nọ nên không ngại ngần 
	Sai người làm tới khu vườn 
	Mua cho bằng được không chần chờ chi 
	Ông căn dặn người làm kia: 
	“Trái cây ngon ngọt th́ mi mua về 
	Nếu không đừng có mua nghe!” 
	Người làm tuân lệnh tức th́ đi ngay 
	Mang tiền cầm sẵn trong tay 
	Chủ vườn tiếp đón tại đây nói liền: 
	“Vườn tôi trái ngọt nhất miền 
	Trái nào cũng ngọt lại thêm đậm đà 
	Nếm vào th́ biết ngay mà.” 
	Người làm đáp lại thật là lạ tai: 
	“Nếm vào một trái mà thôi 
	Làm sao biết ngọt khắp nơi trong vườn 
	Nếm từng trái mới rơ hơn 
	Trái nào cũng nếm thời c̣n ngại sao, 
	Nếm xong mua, tiện biết bao.” 
	Nói xong hắn hái trái vào trong tay 
	Trái nào cũng nếm thử ngay 
	Chủ vườn im lặng cạnh đây đứng nh́n. 
	Trái nào cũng ngọt quả nhiên 
	Người làm mua hết rồi đem trái về. 
	Chủ nh́n đống trái cây kia 
	Trái nào cũng bị cắn đi một phần 
	Chủ nhân thấy gớm vô ngần 
	Thế là ông hết muốn ăn nữa rồi 
	Bao nhiêu trái vứt đi thôi, 
	Làm công khờ dại chủ thời vạ lây. 
	* 
	 Ai lo bố thí đời này 
	Lại thêm tŕ giới phước thay vô cùng 
	Tránh hoạn nạn, thoát tai ương 
	Giàu sang, an lạc ngát hương thơm lành, 
	Nhưng nhiều người thiếu ḷng thành 
	Muốn rằng chứng nghiệm tự ḿnh mới tin 
	Tu thân cơ hội lăng quên 
	Thế là gánh lấy năo phiền trầm luân 
	Hay đâu mọi việc dương trần 
	Giàu nghèo, sướng khổ muôn phần tại ta 
	Đều do nghiệp trước mà ra 
	Kiếp này quả báo thật là công minh, 
	Luật nhân quả rơ rành rành 
	Chúng sinh tỉnh thức tu hành cho mau 
	V́ mai chết c̣n ǵ đâu 
	Ăn năn thời muộn, sang giàu trắng tay! 
	  
	* 71 * 
	ĐUI MẮT 
	  
	Gia đ́nh kia có anh chồng 
	Cưới hai người vợ sống chung b́nh thường 
	Ba người nằm ngủ cùng giường 
	Nhưng chàng cảm thấy trăm đường khó thay 
	Muốn gần gũi vợ bên này 
	Chị kia ghen tức ra tay tức th́, 
	Muốn gần gũi vợ bên kia 
	Chị này nổi giận ghen th́ ghê hơn 
	Anh chồng khổ năo tâm can 
	Rồi sau quyết định mỗi lần nằm đây 
	Mỗi bên một vợ là hay 
	Chàng nằm ở giữa, không xoay bên nào. 
	Một hôm mưa gió ào ào 
	Nước trên mái dột chảy vào phía trong 
	Cuốn theo bụi đất xuống giường 
	Xuống ngay chỗ giữa chồng đương mơ màng 
	Lọt vào hai mắt của chàng 
	Nhưng chàng cương quyết không màng đổi thay 
	Nằm yên hứng chịu nước này 
	Hai bên phải trái chẳng xoay bên nào 
	Lại mong hai vợ giúp vào 
	Hai nàng che chở xiết bao an lành 
	Cuối cùng bất hạnh tới nhanh 
	Anh chồng hai mắt đều thành hư luôn. 
	* 
	Ở đời lắm kẻ không khôn 
	Giao du bè bạn chẳng c̣n nghĩ suy 
	Thói hư tật xấu kể ǵ 
	Theo đ̣i bắt chước những khi cận kề 
	Dần dần tạo nghiệp thảm thê 
	Theo “ba đường ác” có hề biết đâu 
	Xoay ṿng sinh tử dài lâu 
	Khó mà thoát khỏi trước sau đọa đày. 
	Bạn tà thân cận tháng ngày 
	Thời con mắt tuệ mất ngay c̣n ǵ. 
	  
	* 72 * 
	SƯNG MÔI 
	  
	Vợ chồng chàng nọ xưa kia 
	Về thăm bên vợ cùng đi một ngày 
	Tới nơi nhằm lúc tại đây 
	Người ta đang giă gạo ngay trong nhà, 
	Vợ vào ra mắt mẹ cha 
	Chàng liền bốc nắm gạo và ngậm luôn 
	Gạo đang trong miệng thật thơm 
	Bất ngờ vợ lại bước chân ra ngoài 
	T́m chồng vui nói đôi lời 
	Chồng e vợ biết, tức thời lặng thinh 
	Quả là xấu hổ thật t́nh 
	Dám đâu đáp lại vợ ḿnh một câu 
	Mím môi ấp úng thật lâu 
	Vợ chàng thấy lạ có đâu chịu ngừng 
	Trong ḷng thắc mắc vô cùng 
	Đưa tay sờ má của chồng ḿnh thôi 
	Thấy hai bên má sưng rồi 
	Lại sưng thêm cả miệng môi quả t́nh 
	Chị vào thưa với cha ḿnh:  
	“Chồng con có bệnh phát sinh lạ kỳ 
	Sưng môi không nói được ǵ 
	Bệnh này mới phát từ khi về nhà.” 
	Ông cha nghe chuyện bất ngờ 
	Thế là đâu có chần chờ chút chi 
	Vội vàng đi thỉnh lương y 
	Ông thầy đến khám xong th́ phán ngay: 
	“Bệnh này rất nặng lắm thay 
	Phải cần mổ gấp hôm nay mới lành.” 
	Thầy cầm dao mổ má anh 
	Gạo trong miệng ngậm đổ nhanh ra ngoài 
	Thế là không giấu được ai 
	Việc làm bại lộ, mọi người đều hay. 
	* 
	Người đời tội lỗi chót gây 
	Gian manh phạm giới lại đầy ác tâm 
	C̣n ham che giấu lỗi lầm 
	Không cầu sám hối, chẳng cần ăn năn 
	Cuối cùng đọa lạc tấm thân 
	Vào “ba đường khổ” vô ngần hăi kinh 
	Địa ngục, ngạ quỷ, súc sinh. 
	Việc chi bí mật giấu quanh trong đời 
	Trước sau cũng bại lộ thôi! 
	  
	* 73 * 
	NGỰA ĐEN, ĐUÔI TRẮNG 
	  
	Có chàng cưỡi ngựa màu đen 
	Dẫn đầu binh lính tiến lên truy tầm 
	Đuổi theo bọn trộm dữ dằn 
	Nhưng anh chàng lại nhát gan lạ lùng 
	Dám đâu chiến đấu hào hùng 
	Dám đâu xông xáo trong vùng hiểm nguy 
	Nên chàng nhanh trí nghĩ suy 
	T́m ra biện pháp rất chi tinh đời 
	Anh chàng lấy chút máu người 
	Rồi thoa lên mặt nằm nơi chiến trường 
	Lẫn vào xác lính tử thương 
	Giả đ̣ như chết tránh đường đánh nhau, 
	Ngựa đen kia cũng c̣n đâu 
	Bị quân trộm cướp bắt mau đi liền. 
	Đến khi cuộc chiến tạm yên 
	Thời anh trỗi dậy đứng lên đi về 
	Nhưng chàng khôn thời khỏi chê 
	Chặt đuôi ngựa chết nằm kề gần bên 
	Mang theo hờm sẵn làm tin. 
	Thấy chàng sống sót b́nh yên an lành 
	Người nhà xúm hỏi vây quanh: 
	“Sao không cưỡi ngựa? Ngựa anh đâu rồi?” 
	Anh chàng bèn đáp ngay thôi: 
	“Ngựa tôi đă bị chết nơi chiến trường 
	Hăy xem kỷ niệm thân thương 
	Cái đuôi ngựa quư tôi mang trở về.” 
	Mọi người nh́n, nói: “Lạ ghê! 
	Ngựa anh thường cưỡi mọi khi đen tuyền 
	Sao đuôi này trắng, hăy xem?” 
	Anh chàng ngó lại. Đứng yên. Lặng thầm.  
	Vô t́nh đuôi ngựa lấy nhầm 
	Cái tṛ giả dối trăm phần lộ ra. 
	* 
	Truyện này thí dụ cho ta 
	Những tṛ lường gạt khó mà được lâu 
	Dối gian bại lộ trước sau 
	Hành vi hung ác che đâu mắt người. 
	Tu hành lắm kẻ ở đời 
	Bao nhiêu giới luật miệng thời đề cao 
	Nhưng rồi lén lút phạm vào 
	Tưởng ḿnh mưu trí. Dễ nào giấu ai!  
	  
	* 74 * 
	MANG B̀NH NƯỚC TẮM 
	  
	Nước kia có một ông vua 
	Nghĩ ra luật pháp rất ư lạ đời 
	Buộc rằng dù ở khắp nơi 
	“Bà La Môn phái” mọi người khi theo 
	Đều cần tắm rửa cho nhiều 
	Giữ thân sạch sẽ là điều ưu tiên 
	Ai vi phạm bị phạt liền 
	Phải làm công việc muộn phiền gớm ghê 
	Khổ đau, cực nhọc, nặng nề. 
	Sau khi pháp luật trên kia ban hành 
	“Bà La Môn phái” khôn lanh 
	Vác b́nh nước tắm theo ḿnh măi thôi 
	Mỗi khi đi khắp mọi nơi 
	Mọi người thấy vậy tức thời lầm ngay 
	Tưởng rằng họ tắm hàng ngày, 
	Nếu ai múc nước vào đây giúp giùm 
	Họ thường lén đổ đi luôn 
	Vào nơi khuất nẻo không c̣n ai hay. 
	“Bà La Môn phái” khéo thay 
	Dối vua, bày đặt tṛ này kỳ khôi 
	Nhắm vào mục đích rơ rồi 
	Tránh làm công việc khổ người, hại thân 
	Thật ra họ bẩn vô ngần 
	Mang bồn tắm có giúp phần sạch đâu. 
	* 
	Ở đời lắm kẻ từ lâu 
	Phô trương giả dối trước sau bề ngoài 
	Tự lừa ḿnh, lại dối người 
	Không c̣n tốt đẹp, xa rời thật chân. 
	Nếu mà tăng chúng xa gần 
	Cạo đầu, khoác áo dấn thân cửa Thiền 
	Bên ngoài h́nh tướng uy nghiêm 
	Bề trong đức hạnh khó t́m được ra 
	Giới, Định, Tuệ măi trôi xa 
	Tu hành như vậy quả là đáng chê! 
	  
	* 75 * 
	GIẾT LẠC ĐÀ 
	  
	Một người nuôi chú lạc đà 
	Một hôm đem lúa đổ qua trong ghè 
	Lạc đà ăn thật no nê 
	Đút đầu vào đó coi bề tiện thay 
	Ăn xong kẹt lại ghè này 
	Cái đầu không rút khỏi đây được nào 
	Lạc đà kinh hoảng xiết bao 
	Chủ nh́n sầu khổ, ḷng đau xót thầm. 
	Cụ già nọ đứng ở gần 
	Vội lên tiếng nói: “Chẳng cần buồn đau 
	Ta đây có cách giúp mau 
	Khiến cho con vật rút đầu thoát ra 
	Nhưng mà anh phải nghe ta.” 
	Tuân lời cụ dặn chủ nhà hỏi ngay: 
	“Thưa theo phương pháp nào hay?” 
	Cụ già bèn dạy: “Ra tay tức th́ 
	Chém vào đầu lạc đà kia 
	Thế là con vật thoát đi dễ mà.” 
	Chủ nhà theo lời cụ già 
	Quả nhiên đầu chú lạc đà chặt xong 
	Lạc đà khi chết vẫy vùng 
	Ghè sành đựng lúa vỡ tung theo liền. 
	Chủ nhà thật quả cuồng điên 
	Lạc đà bị chết, mất thêm cái ghè 
	Gánh phần thiệt hại nặng nề 
	Bà con lối xóm cười chê kể ǵ! 
	* 
	Người tu Phật pháp khác chi 
	Một khi cầu đạo Bồ Đề quyết tâm 
	Phải nghiêm tŕ Giới chuyên cần 
	Xa mồi “ngũ dục” vô ngần tanh hôi 
	Kẻo mà đều mất cả đôi 
	Mất phần tịnh giới của người chân tu 
	Mất luôn đạo quả tam thừa 
	Chỉ c̣n tội chướng kể như ngập đầu 
	Khiến thân đọa lạc khổ đau. 
	  
	* 76 * 
	NÔNG PHU MƠ TƯỞNG CÔNG CHÚA 
	  
	Chàng nông phu tuổi xuân xanh 
	Một hôm lên chốn kinh thành dạo chơi 
	T́nh cờ trông thấy một người 
	Đó là công chúa tuyệt vời đẹp xinh 
	Giai nhân trong chốn triều đ́nh 
	Khiến chàng từ đó hương t́nh ngất ngây 
	Trở về mơ tưởng đêm ngày 
	Quẩn quanh tính toán, loay hoay t́m đường 
	Làm sao tṛ chuyện cùng nàng 
	Nghĩ hoài không được nên chàng khổ tâm 
	Tương tư sầu năo vô ngần 
	Mặt mày phờ phạc, xác thân hao gầy 
	Trên giường nằm liệt đọa đày 
	Bệnh t́nh trầm trọng mỗi ngày một tăng 
	Mẹ cha, bạn hữu, lân bang 
	Tỏ ra lo sợ vội vàng hỏi thăm: 
	“V́ sao mắc bệnh bất thần 
	Lâm vào t́nh trạng thập phần hiểm nguy?” 
	Chàng bèn tâm sự tức th́ 
	Đầu đuôi kể lại những ǵ xảy ra: 
	“Gặp nàng công chúa như hoa 
	Đẹp xinh, duyên dáng, mượt mà, dễ thương 
	Khiến ḷng tưởng nhớ mơ màng 
	Ước mong tṛ chuyện cùng nàng một phen 
	Nếu không thoả được ước nguyền 
	Chắc là sẽ sớm quy tiên v́ buồn.” 
	Mọi người xúm lại ân cần 
	Cùng nhau lên tiếng để an ủi chàng 
	Hứa t́m phương pháp dễ dàng 
	Khiến chàng mau được cùng nàng hàn huyên: 
	“Ngưng sầu muộn, chớ muộn phiền!” 
	Chàng nghe mừng rỡ bệnh liền giảm thôi 
	Hai ngày bệnh đă lành rồi 
	Mọi người lúc đó thốt lời dối quanh: 
	“Đă vào trong chốn kinh thành 
	Gặp cô công chúa triều đ́nh dễ thương 
	Thay chàng tṛ chuyện cùng nàng 
	Nàng chưa ưng ư, t́m phương chối từ.” 
	Anh chàng chất phác nông phu 
	Nghe xong cười lớn rất ư hài ḷng 
	Nói rằng: “Chắc chắn là xong 
	Chắc nàng thuận tiếp chuyện cùng ta thôi.” 
	* 
	Dại khờ lắm kẻ trên đời 
	Cùng nông dân nọ so thời khác đâu 
	Dễ ǵ phân biệt trước sau 
	Bốn mùa thời tiết tiếp nhau xoay ṿng 
	Hết Xuân, Hạ tới Thu, Đông 
	Mùa Đông đem giống gieo trồng khắp nơi 
	Dù cho giá rét đầy trời 
	Vẫn hy vọng lúa tốt tươi ruộng đồng 
	Khó chăm sóc, chỉ tốn công 
	Mầm, thân, nhánh, lá lúa cùng hư hao. 
	Có người tu tập ít lâu 
	Hưởng phần phước báo có đâu nhiều ǵ 
	Tự cho là đủ mọi bề 
	Nói rằng đạo quả Bồ Đề vẻ vang 
	Chắc mau thành đạt dễ dàng, 
	Sai lầm như vậy đáng thương vô cùng! 
	  
	* 77 * 
	T̀M SỮA 
	  
	Ở biên thùy thuở xa xưa 
	Nhiều người chưa biết con lừa ra sao 
	Gặp lừa cũng chẳng biết nào 
	Chỉ nghe đồn đăi từ bao lâu rồi 
	Sữa lừa ngon thật tuyệt vời, 
	Rủ nhau họ tới khắp nơi lùng t́m 
	Cuối cùng cũng kiếm ra liền 
	Một con lừa đực. Họ đem trở về 
	Tranh nhau vắt sữa thoả thê 
	Để mong uống trước, không hề nhường nhau. 
	Mỗi người vắt kiểu lạ sao: 
	Có người bóp ở trên đầu lừa thôi 
	Có người cắn ở lỗ tai 
	Có người lại vặn khúc đuôi nhiều lần 
	Có người kiếm ở dưới chân 
	Loay hoay vất vả, vô ngần khổ thay 
	Nghĩ rằng chính ở chỗ này 
	Sữa lừa sẽ chảy ra ngay cho ḿnh 
	Nhưng hy vọng đều bất thành 
	Sữa lừa một giọt quả t́nh thấy đâu. 
	* 
	Truyện này thí dụ từ lâu 
	Phàm phu ngoại đạo đồn nhau nghe rằng 
	Tu hành rốt ráo đạo vàng 
	Sẽ mau chứng quả dễ dàng kể chi 
	Họ không t́m hiểu thêm ǵ 
	Chạy theo vọng tưởng nghĩ suy sai lầm 
	Theo tà đạo, hành xác thân 
	Bụng thời nhịn đói, đưa chân lửa hừng 
	Lơa h́nh, ở núi, sống rừng 
	Tu theo khổ hạnh vô cùng tang thương 
	Quả vô ích v́ lầm đường  
	Gánh vào trăm nỗi đoạn trường đớn đau 
	Tự ḿnh dấn bước lún sâu 
	Rơi vào ác đạo dễ nào thoát ra! 
	  
	* 78 * 
	ĐI KHÔNG RỒI LẠI VỀ KHÔNG 
	  
	Trong làng kia có một người 
	Vào hôm chiều tối thốt lời dặn con: 
	“Ngày mai dậy thật sớm luôn 
	Làng bên có chợ ḿnh c̣n phải đi 
	Mua đồ dùng để đem về.” 
	Chàng con nghe vậy khắc ghi trong ḷng 
	Sáng sau vừa rạng vừng hồng 
	Anh chàng dậy sớm và không đợi chờ 
	Không hề chờ hỏi ư cha 
	Một ḿnh vội vă phóng ra chợ rồi 
	Tới làng bên chàng ngẩn người 
	Mua ǵ ở chợ chàng thời biết đâu 
	Lang thang qua lại trước sau 
	Ră rời mỏi bước, cồn cào đói ăn 
	Miệng thời khát nước, khô khan 
	Tiền nong đi vội quên mang theo người 
	Đường xa đành trở về thôi. 
	Người cha thấy mặt thốt lời mắng ngay: 
	“Mi vô trí, dại khờ thay 
	Sao không chịu đợi cha đây đi cùng 
	Một ḿnh đi trước, thật khùng 
	Đi không rồi lại về không. Ích ǵ! 
	Tự ḿnh chuốc khổ kể chi 
	Cha đâu sai chuyện ngu si bao giờ!” 
	* 
	Người may mắn được xuất gia 
	Tu tŕ cần phải thiết tha, tâm thành 
	Nương thầy tốt, kết bạn lành 
	Học điều giáo pháp tận t́nh chuyên tâm 
	Không nên ỷ lại bản thân 
	Có phần trí thức, có phần thông minh 
	Để rồi đơn độc một ḿnh 
	Tu hành mù quáng cho đành uổng công. 
	Người mang h́nh thức Sa môn 
	Nhưng không phẩm hạnh đáng buồn biết bao! 
	  
	* 79 * 
	GÁNH GHẾ CHO VUA 
	  
	Nước kia có một ông vua 
	Ngồi trong cung cấm sớm trưa mỗi ngày 
	Tư nhiên cảm thấy buồn thay 
	Muốn đi du ngoạn gần ngay cung vàng 
	Vườn vô ưu đẹp rỡ ràng 
	Vua bèn sai một ông quan trong triều: 
	“Hăy t́m một ghế mang theo 
	Đặt trong vườn chỗ có nhiều bông hoa 
	Hôm nay ta muốn ghé qua 
	Ngắm phong cảnh đẹp để mà t́m vui.” 
	Vị quan thấy xấu hổ rồi 
	Nghĩ ḿnh vác ghế coi thời chẳng nên 
	Tâu vua và thỉnh nguyện liền: 
	“Tôi không quen vác, chỉ chuyên gánh gồng.” 
	Vua nghe vậy cũng tán đồng 
	Kêu người mang ghế xếp chồng lên nhau 
	Ba mươi sáu ghế ít đâu 
	Sắp thành một gánh trước sau nặng nề 
	Để trên vai vị quan kia 
	Cho quan cố sức gánh đi ra vườn. 
	Quan v́ sĩ diện bản thân  
	Giờ đây chuốc lấy trăm lần khổ đau. 
	* 
	Học theo Phật, theo đạo mầu 
	Thời ḷng nhẫn nhục hàng đầu phải theo 
	Tính t́nh ngă mạn, tự kiêu 
	Lại thêm cố chấp đủ điều lâu nay 
	Phải nên cố gắng đổi thay. 
	Người đời lắm kẻ hàng ngày tu thân 
	Mỗi khi thấy tóc nữ nhân 
	Rơi trên mặt đất ở gần một bên 
	Không hề dám đụng đến liền 
	Nghĩ ḿnh thanh tịnh, giới nên giữ ǵn, 
	Sau mê hoặc bởi năo phiền 
	Dù cho bất tịnh cạnh bên sá ǵ 
	Ba mươi sáu thứ gớm ghê 
	Tóc, lông, phân, nước tiểu kề chẳng sao 
	Coi không dơ bẩn chút nào 
	Không sinh hổ thẹn, trước sau chẳng rời 
	Măi cho đến chết không thôi, 
	So quan vác ghế, ngu thời giống nhau! 
	  
	* 80 * 
	UỐNG THUỐC ĐỂ RỬA 
	  
	Tại vùng kia có một người 
	Bị đau hạ bộ lâu đời khổ thay 
	Mời thầy thuốc khám bệnh ngay 
	Ông thầy nói phải rửa ngày, rửa đêm 
	Mới mong trị bệnh cho yên, 
	Thầy pha thuốc rửa xong liền bước ra 
	Kiếm thau đựng thuốc sau nhà. 
	Thấy chai thuốc nước chàng ta vội cầm 
	Uống luôn hết thuốc một lần 
	Uống xong bụng dạ bất thần bị đau 
	Như đâm, như xé, như cào. 
	Ông thầy trở lại nh́n sao bất thường 
	Không thấy thuốc, bèn hỏi chàng 
	Chàng đem câu chuyện vội vàng nói ra 
	Thầy kinh ngạc, miệng kêu la: 
	“Sao anh lại uống, quả là ngu thôi 
	Chỉ dùng thuốc rửa phía ngoài 
	Dại khờ mà uống vào người làm chi.” 
	Thầy cho chàng uống tức th́  
	Vài viên thuốc giải, cứu nguy chuyến này 
	Kịp thời chàng mửa hết ngay 
	Nôn ra thuốc rửa vừa đây uống vào 
	Bảo toàn tính mạng may sao 
	Vượt cơn hoạn nạn, qua cầu hiểm nguy. 
	* 
	Ở đời làm một việc chi 
	Đừng gây đảo lộn hại th́ tránh đâu 
	Người tu Phật, theo đạo mầu 
	Phải nên chọn lựa dài lâu cho rành 
	Pháp môn thích hợp với ḿnh 
	Tu không đúng cách khó thành! Chẳng nên! 
	Người tu thiền quán trước tiên 
	Pháp “bất tịnh quán” tu liền phải theo 
	Tu tùy tiện không lợi nhiều 
	Nếu tu đảo lộn hiểm nghèo tới ngay. 
	Khi tu không chịu hỏi thầy 
	Tự thiền điên đảo có ngày tang thương. 
	  
	* 81 * 
	KHÔNG NÊN VU OAN CHO NGƯỜI HIỀN ĐỨC 
	  
	Hai cha con của nhà kia 
	Một hôm cùng rủ nhau đi ra đồng 
	Núi rừng đồng ruộng mênh mông 
	Chàng con vui chạy vào vùng rừng xanh 
	Bỏ cha đứng lại một ḿnh. 
	Trong rừng chàng bị gấu ŕnh cắn đau 
	Vết thương răng gấu rất sâu 
	Lại thêm móng nhọn gấu cào tứ chi 
	Chàng con kinh sợ kể ǵ 
	Băng rừng vội thoát chạy về chỗ cha, 
	Cha nh́n thấy vậy xót xa 
	Hỏi: “Con ǵ cắn quả là gớm ghê 
	Khiến con thương tích nặng nề?” 
	Chàng con nhăn nhó thảm thê trả lời: 
	“Con ǵ chỉ thoáng qua thôi 
	Thân đầy lông, đến cắn rồi chạy đi 
	Khiến con có kịp thấy chi 
	Bị thương hoảng hốt vội ĺa rừng luôn.” 
	Người cha lập tức nổi sân 
	Nhắm khu rừng rậm hầm hầm chạy ngay 
	Cung tên cầm sẵn trong tay 
	Vào rừng ông gặp tại đây một người 
	Râu rất rậm, tóc rất dài 
	Chỗ thời tua tủa, chỗ thời mọc thêm 
	Người cha suy đoán vội liền 
	Đó là dă thú cuồng điên trong rừng 
	Cắn con ông bị trọng thương 
	Ông bèn muốn bắn, cung giương sẵn sàng. 
	Có người thấy thế can rằng: 
	“Đây là một vị thuộc hàng chân tu 
	Oai nghiêm, đạo đức, hiền từ 
	Không hề hăm hại, oán thù con ông 
	Đừng vu oan, tội vô cùng 
	Ông tiên ẩn dật cả vùng đều hay!” 
	* 
	Nhiều người ở cơi đời này  
	Không quan sát kỹ, lại đầy chủ quan  
	Tự cho ḿnh phải vô vàn 
	Họ thường gây họa vu oan người lành 
	Như khi thấy giới tu hành 
	Đôi người tu chẳng nghiêm minh trọn bề 
	Họ bất măn, họ cười chê 
	Chê luôn tập thể tăng kia cả đoàn, 
	Hoặc nh́n vài bóng áo vàng 
	Oai nghi không đủ, nói năng bất toàn 
	Thêm hành động kém đàng hoàng 
	Họ không quan sát kỹ càng thêm chi 
	Cho rằng tập thể sư kia 
	Đều như vậy cả có ǵ khác đâu 
	Đều không đạo hạnh như nhau 
	Họ bèn khinh miệt xiết bao phũ phàng. 
	Họ ngu si, họ sỗ sàng 
	Giống người cha nọ trăm đường chẳng sai. 
	  
	* 82 * 
	GIEO LÚA 
	  
	Một người ở miệt thị thành 
	Về làng quê để theo ngành nghề nông 
	Kiếm sinh nhai chốn ruộng đồng. 
	Một ngày đi dạo xem vùng chung quanh 
	Thấy bao đồng ruộng tốt lành 
	Lúa tươi mơn mởn sắc xanh phi thường 
	Anh bèn ghé lại bên đường 
	Hỏi thăm chủ ruộng: “Dùng phương pháp ǵ 
	Mà gieo lúa tốt thế kia?” 
	Nông dân chủ ruộng tức th́ đáp ngay: 
	“Khó chi đâu, giản dị thay 
	Ta cho đất xốp vào cày tới lui, 
	San cho bằng phẳng khắp nơi 
	Bỏ phân cào kỹ, rồi khơi nước vào 
	Dễ làm, tốn chút công lao 
	Tương lai lúa mọc lên cao tốt lành.” 
	Nghe lời chỉ dẫn ngọn ngành 
	Anh theo phương pháp thực hành ngay thôi 
	Sau khi cày đất xốp rồi  
	Làm cho bằng phẳng, phân thời bỏ lên 
	Khơi nước vào tưới lên trên 
	Chỉ c̣n đem giống gieo liền là xong 
	Nhưng anh thầm nghĩ trong ḷng: 
	“Nếu chân bước xuống ruộng đồng để gieo 
	Sợ gây hại biết bao nhiêu 
	Đất kia thô cứng lại theo chân người, 
	Khi mà đất hết xốp rồi 
	Lúa kia không mọc tốt tươi sau này.” 
	Anh liền nghĩ cách lạ thay: 
	“Ta nên ngồi sẵn ở ngay trên giường 
	Sai khiêng giường xuống ruộng nương 
	Ta ngồi gieo lúa dễ dàng biết bao 
	Đất kia ta khỏi dẵm vào 
	Đất luôn c̣n xốp há nào ngại chi.” 
	Bốn người được mướn tức th́ 
	Bốn chân giường được phân chia bốn người 
	Khiêng anh xuống ruộng, tận nơi 
	Anh ngồi gieo giống thảnh thơi vô ngần. 
	Ḿnh anh, đất chịu hai chân 
	Bốn người, đất chịu bốn lần hơn lên 
	Tám chân dẵm đất cứng liền 
	Thêm giường với kẻ ngồi thêm nặng nề 
	Thế là đất cứng khỏi chê 
	Vừa thô, vừa rắn có hề lợi đâu. 
	* 
	Truyện này thí dụ đạo mầu 
	Giữ ǵn ruộng Giới tu mau đạt thành 
	Sẽ nhiều mầm thiện phát sinh 
	Ta nên học tập, thực hành cho chuyên 
	Theo lời thầy dạy chớ quên 
	Pháp lành hạt giống thuận duyên nảy mầm. 
	Nhiều người tu thoạt chuyên cần 
	Dù cho giới nhỏ cũng luôn giữ ǵn 
	Không hề phạm, thật đáng khen 
	Dần dà Giới luật nhiều phen coi thường 
	Giới to, giới nhỏ đôi đường 
	Không hề kiêng giữ, chẳng màng tuân theo 
	Buông lung, hủy báng sớm chiều 
	Bồ Đề mầm mống hủy tiêu chẳng c̣n. 
	  
	* 83 * 
	KHỈ BỊ ĐÁNH 
	  
	Có con khỉ nọ một ngày 
	Bị người kia đánh thẳng tay bạo tàn 
	Tay người mạnh khoẻ vô vàn 
	Khỉ ta đau đớn xác thân năo nề 
	Không hề chịu nổi thêm chi 
	Khỉ bèn tháo chạy thoát đi xa người 
	Hận thù tạm nuốt xuống thôi. 
	Trên đường khỉ chạy gần nơi xóm làng 
	Thấy em bé nọ đi ngang  
	Hầm hầm khỉ đă vội vàng túm em 
	Đ̣n thù oán giận trút lên 
	Tội cho đứa trẻ lành hiền vô can. 
	* 
	Chúng sinh trong cơi nhân gian 
	Thường chồng chất măi hờn căm oán thù 
	Từ tiền kiếp cứ dây dưa 
	Kéo dài ra măi rất ư năo phiền 
	Đời đời tiếp nối liên miên 
	Lửa sân, tâm ác luân phiên hoành hành 
	Chúng sinh đâu có biết rành 
	Cái ṿng biến diệt xoay quanh kiếp người 
	Rời quá khứ, tới tương lai 
	“Có không, không có” măi hoài đổi thay 
	Kiếp xưa khác với kiếp này 
	Lắm người ngu muội chẳng hay ngọn nguồn 
	So cùng khỉ thiếu trí khôn 
	Người ngu, khỉ dại có c̣n khác chi! 
	  
	* 84 * 
	NGUYỆT THỰC 
	  
	Nhà vua cơi A Tu La 
	Theo truyền thuyết tự xưa xa nói rằng 
	Một hôm vua thấy mặt trăng 
	Trên cao tỏa sáng chói chang khắp miền 
	Vua bèn dùng tay che liền 
	Mặt trăng biến mất. Dân bèn đặt tên 
	Gọi là “nguyệt thực” ban đêm, 
	Vậy thời loài chó chẳng liên quan ǵ. 
	Nhưng không biết lư do chi 
	Tới kỳ “nguyệt thực” tức th́ dân gian 
	Cho rằng trăng bị chó ăn 
	Cho rằng chó nuốt mặt trăng mất rồi 
	Mọi người muốn đánh chó thôi 
	Mỗi khi chó chạy ngang nơi có người 
	Thật oan cho chó quá trời 
	Bị gieo tiếng ác bao đời. Khổ thay! 
	* 
	Chúng sinh trong kiếp sống này 
	Những điều phải trái, gian ngay, vui buồn 
	Nên t́m hiểu rơ cội nguồn 
	Biện minh mới tránh được luôn sai lầm 
	Chủ quan nguy hiểm vô ngần 
	Tự ḿnh chuốc khổ vào thân c̣n ǵ. 
	Khổ v́ tham với sân si 
	Muốn t́m cách diệt khổ đi cho rồi 
	Lại t́m cách ngủ trên gai 
	Mang lửa ngũ dục thiêu người, đốt thân, 
	So cùng những kẻ ngu đần 
	Nguyệt thực đánh chó muôn phần giống nhau. 
	  
	* 85 * 
	ĐAU MẮT 
	  
	Có người con gái bất ngờ 
	Mắt vương bệnh tật rất ư hiểm nghèo 
	Khiến cô nhức nhối thật nhiều 
	Ngày đêm rên rỉ, tiêu điều tấm thân. 
	Nàng con gái khác ở gần 
	Nh́n qua thấy vậy tần ngần lo âu 
	Nhủ thầm: “Bệnh mắt đớn đau 
	Nếu ta bị bệnh thoát đâu năo phiền 
	Giờ ta mắt vẫn tốt nguyên 
	Nhưng rồi bệnh mắt luân phiên đến ḿnh 
	Sẽ đau sẽ nhức thật t́nh 
	Muốn ngăn ngừa bệnh khỏi hành mắt ta 
	Chi bằng móc mắt trước ra 
	Mắt c̣n đâu nữa để mà bệnh đây.” 
	Thấy nàng định làm chuyện này 
	Có người nghe được khuyên ngay đôi lời: 
	“Có tṛng mắt quư nhất đời 
	Đau hay không là chuyện thời mai sau 
	Nào ai hay rơ trước đâu 
	Giờ sao móc mắt đớn đau vô cùng 
	Mù loà tăm tối chập chùng 
	Suốt đời thống khổ cô không biết à?” 
	* 
	Truyện này thí dụ cho ta 
	Đang ăn có kẻ bất ngờ nghẹn cơm 
	Thế là quyết bỏ ăn luôn 
	C̣n ai vô lư được hơn kẻ này! 
	Nhiều người tính toán loay hoay 
	Nghĩ giàu sang sẽ có ngày bại suy 
	Cho nên không bố thí chi 
	Nhủ rằng: “Bố thí ích ǵ mai sau 
	 Nếu mà quả báo nhiệm màu 
	Ḿnh dù được hưởng sang giàu tương lai 
	Thời giàu sang cũng tàn phai 
	Chỉ thêm phiền năo khổ đời mà thôi!” 
	Người khôn khuyên nhủ đôi lời: 
	“Hăy nên bố thí, mai thời tính sau 
	Khổ vui chưa biết ra sao, 
	Giờ không bố thí ta nào an vui 
	Kiếp này đă khổ ngay rồi!” 
	  
	* 86 * 
	V̀ CỦA GIẾT CON 
	  
	Hai cha con một nhà kia 
	Nhân v́ công chuyện cùng đi một ngày 
	Tới vùng xa vất vả thay 
	Giữa đường vô phước gặp ngay cướp rồi 
	Bọn này lẩn quất khắp nơi 
	Cướp đi tài vật của người đi ngang, 
	Con đeo đôi bông tai vàng 
	Người cha thấy vậy hoang mang trong ḷng 
	Sợ rằng cướp lấy đôi bông 
	Tai con cha xé mạnh không ngại ngần 
	Muốn lấy bông giấu đi luôn 
	Nhưng v́ vội vă bồn chồn ḷng cha 
	Cho nên xé rứt không ra 
	Cha bèn quyết định thật là kỳ khôi 
	Đầu con chặt đứt ngay thôi. 
	Đến khi bọn cướp đă rời đi xa 
	Và cơn khủng hoảng đă qua 
	Cha đem đầu ráp lại mà được đâu 
	Cổ nào có dính với đầu 
	Người con chết thảm, thương đau, ngậm ngùi. 
	* 
	Truyện này thí dụ ở đời 
	Chỉ v́ việc nhỏ mà rồi bỏ đi 
	Bao nhiêu việc lớn kể chi 
	Gây thành tổn thất nặng nề xiết bao 
	Khó mà cứu văn được nào. 
	Thế gian khờ dại thấy sao lắm người 
	Lợi danh quyến rũ chút thôi 
	Tà giáo, tà thuyết tức thời theo ngay 
	Trộm danh lừa dối kiếp này 
	Tạo thành tội ác đọa đày tai ương. 
	  
	* 87 * 
	BỌN CƯỚP CHIA CỦA 
	  
	Bọn ăn cướp nọ thuở xưa 
	Kết bè cướp bóc dân cư nhiều lần 
	Bạc tiền, hàng hóa, áo quần 
	Cướp xong cả bọn chia phần cùng nhau 
	Chiếu theo địa vị thấp cao 
	Chiếu theo bản lĩnh từ lâu trong nghề 
	Chia phần nhiều ít đề huề 
	Mọi người hoan hỷ không chê trách ǵ. 
	Nhưng rồi tới một lần kia 
	Có chàng cướp nọ rất chi buồn t́nh 
	V́ ngôi vị kém của ḿnh 
	Phần chia tệ nhất để dành chàng ta 
	Áo chi xấu xí quá mà 
	Dệt bằng chất liệu xem ra rẻ tiền 
	Khiến chàng quả thật muộn phiền 
	Bất b́nh la lớn: “Khó t́m người mua 
	Áo này bán chẳng ai ưa 
	Phần tôi như vậy là thua thiệt rồi.” 
	Sau khi phản đối một hồi 
	Chàng đành cam chịu kém người. Buồn thay! 
	Và sau đó một vài ngày 
	Chàng đem vào bán áo ngay trong thành. 
	Kiếm tiền hy vọng mong manh 
	Ngờ đâu lại có người giành để mua 
	Một ông quan trong cung vua 
	Chịu mua cao giá rất ư lạ thường, 
	Số tiền cả bọn cướp đường 
	Chia nhau sau chuyến bất lương vừa rồi 
	Cộng chung của đủ mọi người 
	So cùng giá bán áo thời kém xa. 
	Bấy giờ chàng cướp nhà ta 
	Đột nhiên nhảy múa thật là mừng vui 
	Khoe rằng: “Ta đă đắc thời 
	Chuyến này ta kiếm được lời nhiều thay.” 
	* 
	Rút bài học từ truyện này 
	Dù ta thất bại chua cay trong đời 
	Không nên thất vọng buông lơi 
	Cố gieo giống tốt, tương lai gặt về 
	Hạt vàng từng chuỗi thoả thê; 
	Hoặc khi bố thí đừng nề hà chi 
	Phát tâm rộng răi ngay đi 
	Quả lành đem lại muôn bề an vui 
	Kẻo khi được quả báo rồi 
	Được sinh lên ở cơi trời cao xa 
	Bấy giờ ḷng mới tỏ ra 
	Hối rằng trước chẳng thiết tha tâm thành 
	Để làm thêm lắm điều lành 
	Gây nhiều lợi ích, nay ḿnh khá hơn. 
	  
	* 88 * 
	KHỈ MẤT ĐẬU 
	  
	Khỉ kia nắm đậu trong tay 
	Bỗng đâu một hột lọt ngay ra ngoài 
	Chỉ rơi một hột đâu thôi 
	Nhưng mà khỉ cũng tức thời hoảng lên 
	Buông rơi cả nắm đậu liền 
	Để rồi vội vă chạy t́m hột rơi 
	Loanh quanh kiếm khắp mọi nơi 
	Nào đâu có thấy tăm hơi hột này, 
	Sau hồi lật đật loay hoay 
	Khỉ quay về chốn cũ đầy lo âu 
	Mong gom nắm đậu ban đầu 
	Ôi thôi mất hết c̣n đâu hột nào, 
	Bầy chim bay lượn trên cao 
	Đậu rơi quyến rũ chim nhào xuống ăn. 
	*  
	Truyện này thí dụ người phàm 
	Xuất gia theo Phật chí tâm tu hành 
	Ban đầu phạm giới vô t́nh 
	Nhưng rồi không chịu chân thành ăn năn 
	Không lo sám hối bản thân 
	Con đường phạm giới trôi lăn thêm hoài 
	Pháp lành công đức than ôi 
	Tan tành theo với ḍng đời buông lung. 
	Giống như khỉ dại vô cùng 
	Đậu rơi một hột, tiêu tùng hết luôn. 
	  
	* 89 * 
	CHUỘT VÀNG VÀ RẮN ĐỘC 
	  
	Có chàng dạo bước trên đường 
	Bỗng nhiên bắt được chuột vàng một con 
	Mừng vui khấp khởi trong ḷng 
	Chàng ôm chuột quư thong dong đi liền 
	Đến sông chàng lội qua bên 
	Sợ rằng áo ướt chàng bèn cởi ra 
	Chuột vàng kia thật bất ngờ 
	Biến thành rắn độc rất ư hăi hùng. 
	Ban đầu chàng sợ vô cùng 
	Nhưng rồi tự nghĩ: “Ta đừng quăng đi 
	Dù cho rắn độc sá chi 
	Thà cho rắn cắn chết đi là cùng.” 
	Chàng ôm rắn lội qua sông 
	Chẳng hề sợ hăi ung dung mọi đường, 
	Rắn đền ơn, biến thành vàng 
	Khối vàng to lớn phi thường, quư thay. 
	Có người chứng kiến cảnh này 
	Nghĩ ôm rắn độc trong tay lợi nhiều 
	Rắn thành vàng, quư bao nhiêu 
	Họ bèn bắt chước giống theo anh chàng 
	T́m ôm rắn, nghĩ b́nh thường 
	Nào ngờ rắn cắn tử thương tội t́nh. 
	* 
	Truyện này thí dụ chúng sinh 
	Có người không thiết tu hành bản thân 
	Thấy người khác tu chuyên cần 
	Được phần lợi ích vô ngần lớn lao 
	Cho nên họ cũng hùa vào 
	Giả theo chánh pháp từ bao lâu rồi 
	Để cầu lợi dưỡng mà thôi 
	Tiếc thay kết quả cuộc đời thảm thê 
	Chết thời sa đọa năo nề 
	Vào “ba đường ác” khó bề tránh qua. 
	  
	* 90 * 
	LƯỢM ĐƯỢC TIỀN 
	  
	Một người nghèo đang đi đường 
	Bỗng nhiên lượm được túi vàng đánh rơi 
	Ḷng mừng không nói nên lời 
	Y bèn ngồi lại ngay nơi bên lề 
	Lấy vàng ra đếm thoả thê 
	Loay hoay đang đếm chưa hề xong xuôi 
	Thời người chủ túi vàng rơi 
	Đă quay lại kiếm và đ̣i vàng kia 
	Y đành trả hết c̣n chi 
	Để rồi buồn khổ nghĩ suy trong ḷng: 
	“Nếu ta đếm cho mau xong 
	Rồi chuồn đi sớm đă không mất vàng 
	Chủ nhân đến thời muộn màng 
	Tiền vàng khá lớn dễ dàng phần ta.” 
	* 
	Nhiều người trong cơi ta bà  
	Được gần Tam bảo vậy mà uổng sao 
	Nghiệp lành chẳng chịu tu nào 
	Để cầu giải thoát khỏi bao muộn phiền 
	Bụi đời lôi cuốn triền miên 
	Tháng ngày quanh quẩn trong miền khổ đau 
	Khi vô thường đến thật mau 
	Ăn năn hối hận c̣n đâu kịp thời. 
	  
	* 91 * 
	NGƯỜI NGHÈO 
	  
	Thuở xưa có một người nghèo 
	Làm ăn vất vả, bao nhiêu muộn phiền 
	Để dành được một ít tiền 
	Thấy người giàu khác chàng liền nghĩ suy: 
	“Tiền ta chẳng có nhiều ǵ 
	Đem ra so sánh ta th́ thua xa 
	Người kia giàu có quá mà.” 
	Anh chàng thất vọng thở ra năo nề 
	Muốn quăng chút tài sản kia: 
	“Giữ làm chi nữa, vứt đi cho rồi 
	Tới bờ sông ném xuống thôi.” 
	Chung quanh thấy thế nhiều người nhủ khuyên: 
	“Tuy anh có rất ít tiền 
	Tiền này nuôi sống được thêm bao ngày, 
	Nếu anh liệng hết đi ngay 
	Một xu chẳng có đọa đày khó qua.” 
	* 
	Truyện này thí dụ cho ta 
	Trong hàng Tăng chúng xuất gia lắm người 
	Thấy cao Tăng ở khắp nơi 
	Đa văn, tài đức, được đời suy tôn 
	Cúng dường nồng hậu luôn luôn 
	C̣n ḿnh lợi dưỡng thời không sánh bằng 
	Nhưng không chịu nghĩ kỹ càng 
	Để mà tu học đạo vàng gắng thêm 
	Lại làm hành động cuồng điên 
	Bỏ tu, rời đạo, qua miền khổ đau 
	Thật là trái ngược xiết bao. 
	Người nghèo vứt của so nào khác chi! 
	  
	* 92 * 
	ĐỨA NHỎ ĐƯỢC ĐƯỜNG 
	  
	Trên đường dài có một bà 
	Tay bồng đứa nhỏ đi xa mệt nhoài 
	Cho nên bà muốn xả hơi 
	Nghỉ chân dừng lại ngay nơi lề đường 
	Rồi bà ngủ thiếp mơ màng 
	Nào hay có kẻ lạ đương tới gần 
	Tay cầm đường ngọt trắng ngần 
	Đưa cho đứa nhỏ ham ăn vô cùng, 
	Trẻ con thấy vậy vui mừng 
	Ăn đường, không ngó ngàng chung quanh ḿnh 
	Để cho kẻ lạ mặc t́nh 
	Lột đi báu vật bà dành lâu nay 
	Toàn đồ trang sức quư thay 
	Ṿng vàng, kiềng bạc. Chẳng hay biết ǵ! 
	* 
	Truyện này thí dụ khác chi 
	Xuất gia Tăng chúng nhiều khi có người 
	Mải tham chút lợi ở đời 
	Ưa mồi trần tục, ưa nơi ồn ào 
	Đường tu Phật pháp thanh cao 
	Lơ là bỏ phế uổng bao công tŕnh 
	Thế là công đức tu hành 
	Gió phiền năo tới cướp nhanh mất rồi. 
	  
	* 93 * 
	BÀ GIÀ ĐÁNH CỌP 
	  
	Bà già ngủ dưới gốc cây 
	Bỗng nhiên cọp tới chốn đây bất ngờ 
	Muốn ăn luôn thịt lăo bà 
	Hoảng kinh bà chồm dậy và chạy nhanh 
	Gốc cây bà cứ chạy quanh 
	Ṿng vo chạy măi, cọp đành rượt theo 
	Một chân cọp bám gốc cây 
	Một chân nắm để bà này đứng yên, 
	Bà già bèn quay lại liền 
	Hai tay dang rộng hai bên cây rừng 
	Nắm chân cọp khỏi vẫy vùng 
	Thế là cọp với người cùng đứng nguyên 
	Không hề nhúc nhích được thêm, 
	 Bà già sẽ gặp năo phiền hiểm nguy 
	Nếu buông tay để chạy đi 
	Cọp kia chắc chắn tức th́ rượt thôi. 
	Trong khi nguy cấp tới nơi 
	Chợt đâu lại có một người đi ngang 
	Bà già lớn tiếng nói rằng: 
	“Thật may mắn quá, ta đang đợi chờ 
	Mời anh tiếp sức với ta 
	Cùng nhau giết cọp chắc là thành công 
	Chúng ta chia thịt hưởng chung.” 
	Người kia nghe vậy nên không ngại ngần 
	Tin lời bà, vội tới gần 
	Giữ hai chân cọp muôn phần hăng say, 
	Bà già bỏ cọp ra ngay 
	Cắm đầu cao chạy xa bay tức th́ 
	Bấy giờ kẻ lạ mặt kia 
	Mới hay mưu kế rất chi gian hùng 
	Ăn năn thời muộn vô cùng 
	Chỉ c̣n chiến đấu mới ḥng thoát thân 
	Đánh nhau với cọp lâu dần 
	Sức tàn, lực kiệt tay chân ră rời 
	Lại mang thương tích đầy người 
	Không đường tẩu thoát khỏi nơi chốn này 
	Chẳng bao lâu, đáng thương thay 
	Thời y bỏ mạng tại đây mất rồi. 
	* 
	Phàm phu lắm kẻ ở đời 
	Không hề được liệt là người cao minh 
	Lại ưa tạo lập cho ḿnh 
	Luận này, thuyết nọ quả t́nh khó nghe 
	Nào đâu có hay ho chi 
	Văn từ, ư nghĩa nhiều khi rất thường 
	Phần nhiều dang dở nửa chừng 
	Qua đời mà vẫn chưa xong công tŕnh 
	Thế rồi đệ tử trung thành 
	Góp gom tài liệu tiến hành tiếp tay 
	V́ không hiểu ư của thầy 
	Cuối cùng tác phẩm chứa đầy lầm sai 
	Gieo thêm tai hại cho đời. 
	  
	* 94 * 
	HIỂU LẦM 
	  
	Xấu xa thay bà vợ kia 
	Ngoại t́nh trong lúc chồng đi vắng nhà 
	Trong pḥng giở thói trăng hoa 
	Th́nh ĺnh chồng ở phương xa trở về 
	Nhận ra t́nh trạng ê chề 
	Biết trong pḥng vợ chuyện ǵ xảy ra 
	Chồng tuy giận, chẳng hét la 
	Đứng chờ bên cửa để mà ra tay 
	Đợi t́nh địch ra ngoài này 
	Là chồng lập tức giết ngay rửa hờn. 
	Vợ hay biết, dặn t́nh nhân: 
	“Chồng em trở lại, muôn phần hiểm nguy 
	Vậy anh nên trốn mau đi 
	Thoát thân theo với ‘ma ni’ ra ngoài.” 
	Ở trong nước đó lâu đời 
	“Ma ni” có nghĩa là nơi hông nhà 
	Chỗ đường hầm nước thoát ra, 
	Đồng thời cũng có nghĩa là bảo châu 
	Là viên ngọc quư hàng đầu 
	Vợ kia muốn nói: “Thoát mau đường hầm.” 
	Gă t́nh nhân lại hiểu lầm 
	Tưởng rằng ngọc quư phải cần lấy đi 
	Lấy theo viên ngọc “ma ni” 
	Khi chui thoát chốn hiểm nguy bữa này 
	Cho nên hắn cứ loay hoay 
	Chạy loanh quanh măi trong này không ngưng 
	T́m ṭi, lục lọi lung tung 
	Mong t́m thấy ngọc, nhủ ḷng quản chi: 
	“Nếu không t́m thấy ngọc kia 
	Thời ta quyết chẳng trốn đi khỏi pḥng.” 
	Mối nguy khủng khiếp vô cùng 
	Hắn đâu nghĩ tới cái ṿng bủa vây 
	Chỉ mười lăm phút sau đây 
	Than ôi hắn gục chết ngay bạo tàn 
	Mũi dao t́nh địch hờn căm 
	Người chồng ŕnh rập đă đâm hắn rồi. 
	* 
	Truyện này thí dụ ở đời 
	Theo trong Phật pháp mọi người thuyết minh 
	Lư trung đạo phải thực hành 
	“Chấp thường”, “chấp đoạn” rành rành hai bên 
	Ĺa mau, tu học cho chuyên 
	Mới mong giải thoát vững bền luôn luôn 
	Lư trung đạo bị hiểu lầm 
	Cho nên lắm kẻ sa chân phiền hà 
	Dần dà ngày tháng trôi qua 
	Vô thường giết hại khó mà thoát đây 
	Hiểu lầm Phật pháp nguy thay 
	“Ba đường ác” nọ sa ngay tức th́. 
	  
	* 95 * 
	HAI CHIM BỒ CÂU 
	  
	Chim bồ câu trống trên cây 
	Cùng bồ câu mái sống đây êm đềm 
	Khi mùa thu đến trong miền 
	Trái cây chín đỏ thắm trên núi đồi 
	Đôi chim sát cánh tung trời 
	Bay đi lượm trái khắp nơi đem về 
	Chứa đầy một tổ thoả thê. 
	Vài ngày trời tựa như hè, nóng hanh 
	Trái cây khô lại, teo nhanh 
	Trái đầy ắp tổ nay thành ít đi 
	Xẹp chừng một nửa c̣n chi 
	Khiến bồ câu trống tức th́ không vui 
	Trách bồ câu mái ngay thôi: 
	“Chúng ta lượm trái khắp nơi nhọc nhằn 
	Cùng nhau lao động khó khăn 
	Mà nay nàng lại lén ăn một ḿnh 
	Nh́n trong tổ thấy quả t́nh 
	Trái c̣n phân nửa rành rành, hăy xem.” 
	Bồ câu mái phân trần liền: 
	“Em không hề lén ăn riêng bao giờ 
	Trái cây tự nó teo mà.” 
	Nhưng chàng chim lại ngù ngờ không tin 
	Đùng đùng nổi giận quát lên: 
	“Nếu nàng không lén ăn trên tổ này 
	Sao vơi đi một nửa đây, 
	Mất đi phân nửa trái cây rơ ràng.” 
	Nói xong chim trống phũ phàng 
	Dùng luôn mỏ nhọn mổ sang tơi bời 
	Khiến cho chim mái tàn đời 
	Chết ngay tức khắc thấy thời đớn đau. 
	Nhưng rồi chỉ ít ngày sau 
	Cơn mưa tầm tă giăng mau đầy trời 
	Toả hơi nước lạnh khắp nơi 
	Trái cây thấm ướt tức thời nở thêm 
	Nhiều như cũ, đầy y nguyên 
	Chàng bồ câu lúc đó liền nhận ra 
	Ḿnh tồi tệ, ḿnh xấu xa 
	Giết oan chim mái thật là tang thương 
	Ăn năn, hối hận, đau buồn 
	Ḷng vang tiếng thảm, mắt tuôn giọt sầu 
	Gọi thầm nàng mái canh thâu: 
	“Em ơi! Em ở nơi đâu bây giờ!” 
	* 
	Người điên đảo, kẻ dại khờ 
	Lợi danh, dục lạc kể như tham hoài 
	Không phân đen trắng, đúng sai, 
	Vô thường cuộc sống muôn đời chẳng tin 
	Bồn chồn, nông nổi triền miên 
	Nghĩ suy như vậy tạo nên lỗi lầm 
	Chuốc bao thất bại bản thân 
	Rồi v́ tội lỗi sa chân vào ṿng 
	Ăn năn đâu kịp mà mong. 
	  
	* 96 * 
	GIẢ MÙ 
	  
	Vua sai nhiều thợ thuở xưa 
	Phải làm công dịch rất ư nhọc nhằn 
	Lại c̣n ngược đăi bạo tàn 
	Bao người do đó chết oan năo nề 
	V́ đau khổ, v́ thảm thê 
	Cho nên có gă thợ kia giả mù 
	Để mà trốn việc nhà vua 
	Quả nhiên mánh lới kể như vẹn toàn 
	Gă này thoát cảnh lầm than 
	Được vua cho phép b́nh an về nhà 
	Thế là chuyện đó đồn ra 
	Biết bao thợ khác nghe mà thấy ham 
	Muốn mù loà để không làm 
	Tính đường móc mắt ḿnh. Lầm lẫn thay! 
	Có người trong đám thợ này  
	Chợt đâu lên tiếng can ngay tức th́: 
	“Nếu ta mà móc mắt đi 
	Mù loà ta chẳng thấy chi mất rồi 
	Thế là đau khổ suốt đời 
	Chớ nên dại dột, bạn ơi hăy ngừng 
	Thiếu ǵ cách dối quốc vương 
	Lừa vua mà tránh con đường khổ sai 
	Đừng làm công việc nguy tai 
	Đừng nên móc mắt cho hoài tấm thân.” 
	* 
	Ngẫm ra trong cơi dương trần 
	Chút danh, chút lợi có ngần ấy thôi 
	Nhiều người ham muốn khôn nguôi 
	Cho nên phóng túng sống đời gian manh 
	Bao nhiêu giới luật tịnh thanh 
	Cứ luôn hủy phạm tạo thành khổ đau. 
	  
	* 97 * 
	CƯỚP ÁO LÔNG DÊ 
	  
	Có hai người bạn đi đường 
	Trải qua đồng rộng, núi rừng mênh mông 
	Gặp ngay bọn cướp thật đông 
	Một người chạy thoát nấp trong mé rừng 
	V́ chân lanh lẹ lạ thường, 
	Một người chậm chạp khó vùng thoát đi 
	Cho nên bị kẻ cướp kia 
	Cướp luôn cái áo rất chi đắt tiền 
	Áo lông dê quư vô biên 
	Ở trong gấu áo có tiền giấu đây 
	Một đồng vàng cũng quư thay 
	Người này v́ vậy nói ngay điều đ́nh: 
	“Tôi mong lấy lại áo ḿnh 
	Một đồng vàng chắc đủ dành đổi trao?” 
	Cướp kia lớn giọng hỏi mau: 
	“Tiền vàng mi để nơi đâu bây giờ?” 
	Người này không đợi chẳng chờ  
	Lấy vàng trong gấu áo ra đưa liền 
	Nói: “Vàng thật, nếu chẳng tin 
	Thời xin hăy hỏi người bên mé rừng 
	Thợ kim hoàn giỏi vô cùng.” 
	Cướp nghe nói vậy vui mừng chạy qua 
	Lôi người đang núp kia ra 
	Lột luôn y phục anh ta thêm liền 
	Thế là quần áo, bạc tiền 
	Hai người đều mất hết nguyên chuyến này. 
	Người ngu mất, dễ hiểu thay, 
	 Hại thêm người khác mất lây v́ ḿnh! 
	* 
	Nhiều người cố gắng tu hành 
	Và rồi công đức do ḿnh tạo ra 
	Thường thường hay bị tiêu ma 
	V́ giặc phiền năo rất là gớm ghê 
	Pháp lành, thanh tịnh c̣n chi 
	Chính ḿnh bị hại tức th́ thấy ngay  
	Người đồng tu bị hại lây, 
	Chết sa đường ác đọa đày thảm thê. 
	  
	* 98 * 
	ĐỨA NHỎ BẮT RÙA 
	  
	Trẻ kia sống ở miền quê 
	Trên khu đất trống thoả thê chơi đùa 
	Bỗng đâu bắt được con rùa 
	Thật là to lớn, rất ư lạ thường 
	Ra tay muốn giết chẳng nương 
	Nhưng không biết cách, c̣n đương t́m ṭi. 
	Có người bày cách cho thôi: 
	“Thả vào trong nước rùa thời ch́m sâu 
	Thế là c̣n sống nổi đâu.” 
	Nghe xong đứa nhỏ gật đầu tin ngay 
	Nắm rùa bỏ xuống hồ này 
	Rùa kia gặp nước loay hoay bơi liền 
	Ngao du thoải mái vô biên 
	Rồi bơi đi mất, khuất miền xa xôi. 
	* 
	Truyện này thí dụ lắm người 
	Tu tŕ Phật pháp một thời siêng năng 
	Thuận thành theo ánh đạo vàng 
	Đang lo pḥng hộ “sáu căn” của ḿnh 
	Để mong giải thoát an b́nh 
	Bỗng đâu lạc nẻo vô minh mất rồi 
	Nghe lời ngoại đạo dụ mời 
	Quay đầu trở lại đường đời gian truân 
	Thả tâm ư vào “sáu trần” 
	Ham mồi “ngũ dục” dấn thân miệt mài 
	Thật ngu muội, quá lầm sai 
	Đến khi nhắm mắt, tới thời xuôi tay 
	Rơi vào đường ác thảm thay 
	Căn lành hủy mất. Đọa đày than ôi! 
	* 
	KINH BÁCH DỤ 
	Tâm Minh NGÔ TẰNG GIAO chuyển thơ 
	 
	  
	  
	Trang 1     Trang 2     Trang 3 
	  
	  
	
   |