Phẩm Thập Trụ
Thứ mười lăm
Lúc
bấy giờ Pháp-Huệ Bồ-Tát thừa oai-lực của Phật, nhập Bồ-Tát vô-lượng phương tiện
tam-muội. Do sức tam-muội, ngoài ngàn phật-sát vi-trần-số thế-giới ở
mười-phương, có ngàn phật-sát vi-trần-số Phật đều đồng hiệu là Pháp-Huệ và đồng
hiện đến bảo Pháp-Huệ Bồ-Tát rằng :
'Lành
thay ! lành thay ! Thiện-nam-tử ! Ông hay nhập Bồ-Tát Vô-Lượng phương-tiện
tam-muội này.
Thiện-nam-tử
! Trong mười-phương, ở mỗi phương đều có ngàn phật-sát vi-trần-số chư Phật đều
dùng thần-lực đồng gia-hộ ông.
Lại
nguyện-lực và thần-lực của đức Tỳ-Lô-Giá-Na Như-Lai đây, cùng năng-lực
thiện-căn của ông đă tu, nhập tam-muội này, khiến ông thuyết pháp, v́ để
tăng-trưởng phật-trí, v́ thâm nhập pháp-giới, v́ khéo rơ chúng-sanh-giới, v́ sở
nhập vô-ngại, v́ sở hành vô-chướng, v́ được vô-đẳng phương-tiện, v́ nhập
nhứt-thiết-trí-tánh, v́ giác tất cả pháp, v́ biết tất cả căn, v́ hay thọ-tŕ
diễn-thuyết tất cả pháp : chính là phát khởi mười bực trụ của Bồ-Tát.
Thiện-nam-tử
! Ông nên thừa thần-lực của Phật mà diễn-thuyết pháp thập trụ ấy !'
Lúc
đó chư Phật liền ban cho Pháp-Huệ Bồ-Tát trí vô-ngại, trí vô-trước, trí
vô-đoạn, trí vô-si, trí vô-dị, trí vô-thất, trí vô-lượng, trí vô-thắng, trí
vô-giải-đăi, trí vô-đoạt. Tại sao vậy ? V́ năng-lực của tam-muội này pháp-nhĩ
như vậy.
Chư
Phật đều đưa tay hữu xoa đảnh của Pháp-Huệ Bồ-Tát.
Pháp-Huệ
Bồ-Tát liền xuất định nói với chư Bồ-Tát rằng :
'Chư
Phật-tử ! Trụ-xứ của Bồ-Tát rộng lớn đồng với hư-không-giới.
Phật-tử
! Bồ-Tát trụ nơi nhà tam-thế chư Phật.
Nay
tôi sẽ nói về chỗ trụ của Bồ-Tát ấy.
Chư
Phật-tử ! Chỗ trụ của Bồ-Tát có mười bực mà tam-thế chư Phật đă nói, sẽ nói và
hiện đương nói.
Đây là mười bực
trụ :
Sơ-phát-tâm-trụ,
Trị-địa-trụ, Tu-hành-trụ, Sanh-quư-trụ, Cụ-túc phương-tiện-trụ, Chánh-tâm-trụ,
Bất-thối-trụ, Đồng-chơn-trụ, Pháp-vương-tử-trụ, Quán-đảnh-trụ.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát phát-tâm-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
thấy Phật h́nh dung đoan-nghiêm xinh đẹp có oai-lực lớn, hoặc thấy thần-túc,
hoặc nghe thọ-kư, hoặc nghe giảng dạy, hoặc thấy chúng-sanh chịu những sự quá
khổ, hoặc nghe phật-pháp rộng lớn của Như-Lai mà phát bồ-đề-tâm, cầu
nhứt-thiết-trí.
Vị Bồ-Tát này
duyên mười pháp khó được mà phát tâm. Đây là mười pháp khó được :
Trí biết rơ
thị-xứ phi-xứ, trí biết rơ thiện-ác nghiệp báo, trí biết rơ căn tánh
thắng-liệt, trí biết rơ các loại tri giải sai-biệt, trí biết rơ các cảnh-giới
sai-biệt, trí biết rơ tất cả chí-xứ-đạo, trí biết rơ các thiền giải-thoát
tam-muội, trí túc-mạng vô-ngại, trí thiên-nhăn vô-ngại, trí tam-thế lậu-tận.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp. Đây là mười pháp :
Siêng cúng-dường
Phật, thích ở sanh-tử, chủ-trương d́u dắt thế-gian khiến trừ ác nghiệp, thường
đem pháp thắng-diệu dạy bảo, ca ngợI pháp vô-thượng, học công-đức của Phật,
sanh ở trước Phật luôn được nhiếp thọ, phương-tiện diễn nói tam-muội tịch-tịnh,
ngợi khen xa ĺa sanh-tử luân-hồi, làm chỗ quy-y cho chúng-sanh đang bị khổ.
V́ sao phải
khuyên học mười pháp này. V́ muốn vị Bồ-Tát này, ở trong phật-pháp, tâm thêm
rộng lớn, có nghe được pháp liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là bực Bồ-Tát trị-địa-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
đối với chúng-sanh phát mười thứ tâm :
Tâm-lợi-ích, tâm
đại-bi, tâm an-lạc, tâm an-trụ, tâm lân-mẫn, tâm nhiếp-thọ, tâm thủ-hộ, tâm
đồng với ḿnh, tâm là thầy, tâm làm đạo-sư.
Chư Phật-tử !
nên khuyên vị Bồ-Tát này học mười thứ pháp :
Tụng tập học
rộng, rảnh rang tịch-tịnh, gần thiện tri-thức, nói lời ḥa vui, nói tất
biết-thời, ḷng không khiếp sợ, rơ thấu các nghĩa, tu hành đúng pháp, xa ĺa
ngu-mê, an-trụ bất-động.
Do học mười pháp
trên đây, vị Bồ-Tát này đối với chúng-sanh, thêm lớn đại-bi, có được nghe pháp
liền tự hiểu chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát tự-tại hành-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
dùng mười hạnh để quan-sát tất cả pháp :
Quán tất cả pháp
vô-thường, tất cả pháp khổ, tất cả pháp không, tất cả pháp vô-ngă, tất cả pháp
vô-tác, tất cả pháp vô-vị, tất cả pháp bất-như-danh, tất cả pháp vô-xứ-sở, tất
cả pháp rời phân-biệt, tất cả pháp không kiên thiệt.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp :
Quan-sát
chúng-sanh giới, pháp-giới, thế-giới, quan-sát địa-giới, thủy-giới, hỏa-giới,
phong-giới, quan-sát dục-giới, sắc-giới, vô-sắc-giới. V́ muốn vị Bồ-Tát này
được trí huệ sáng tỏ, có được nghe pháp liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát sanh-quư-trụ ?
Vị Bồ-Tát này từ
thánh-giáo sanh, thành-tựu mười pháp :
Trọn chẳng thối
chuyển nơi Phật-đạo, sanh ḷng tin sâu thanh-tịnh, khéo quan-sát pháp, rơ biết
chúng-sanh, quốc-độ, thế-giới, nghiệp-hạnh, quả-báo, sanh-tử, niết-bàn.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp :
Rơ biết tất cả
phật-pháp thời quá-khứ, thời vị-lai, thời hiện-tại; tu tập tất cả phật-pháp
thời quá-khứ, vị-lai, hiện-tại; viên-măn tất cả phật-pháp quá-khứ, vị-lai, hiện
tại; biết rơ tất cả Phật b́nh-đẳng. Đây là v́ muốn cho vị Bồ-Tát này được thăng
tiến, nơi trong tam-thế tâm được b́nh-đẳng, có được nghe pháp liền tự hiểu,
chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát cụ-túc phương-tiện-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
trọn đủ mười pháp :
Căn lành tu tập
đều v́ cứu hộ tất cả chúng-sanh, lợi ích tất cả chúng-sanh, an-lạc tất cả
chúng-sanh, ai-mẫn tất cả chúng-sanh, độ-thoát tất cả chúng-sanh, khiến tất cả
chúng-sanh ĺa những tai nạn, khiến tất cả chúng-sanh thoát khổ sanh-tử, khiến
tất cả chúng-sanh phát-sanh tịnh-tín, khiến tất cả chúng-sanh đều được
điều-phục, khiến tất cả chúng-sanh đều chứng niết-bàn.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp :
Biết chúng-sanh
vô-biên, vô-lượng, vô-số, biết chúng-sanh bất-tư-nghị, vô-lượng-sắc,
bất-khả-lượng, biết chúng-sanh không, vô-sở-tác, vô-sở-hữu, vô-tự-tánh.
V́ muốn vị
Bồ-Tát này, tâm lại càng tăng-thắng hơn không bị nhiễm trước, có được nghe pháp
liền tự hiểu, chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát chánh-tâm-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
nghe mười pháp tâm định chẳng động :
Nghe khen Phật
hay chê Phật, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe khen pháp hay chê
pháp, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe khen Bồ-Tát hay chê Bồ-Tát,
đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe khen hay chê công-hạnh của vị
Bồ-Tát, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe nói chúng-sanh hữu-lượng
hay vô-lượng, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe nói chúng-sanh
hữu-cấu hay vô-cấu, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe nói chúng-sanh
dễ độ hay khó độ, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe nói pháp-giới
hữu-lượng hay vô-lượng, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe nói
pháp-giới có thành có hoại, đối với phật-pháp tâm định chẳng động. Nghe nói
phật-pháp hoặc có hoặc không, đối với phật-pháp tâm định chẳng động.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp :
Tất cả pháp
vô-tướng, tất cả pháp vô-thể, tất cả pháp chẳng thể tự-tại, tất cả pháp
vô-sở-hữu, tất cả pháp không chơn-thiệt, tất cả pháp không, tất cả pháp
vô-tánh, tất cả pháp như huyễn, tất cả pháp như mộng, tất cả pháp vô-phân-biệt.
V́ muốn vị
Bồ-Tát này tâm lại càng thêm tăng-tiến được chẳng thối chuyển
vô-sanh-pháp-nhăn. Có được nghe pháp liền tự hiểu chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát bất thối-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
nghe mười pháp kiên-cố bất-thối :
Nghe có Phật hay
không có Phật, nghe có pháp hay không pháp, nghe có Bồ-Tát hay không Bồ-Tát,
nghe có Bồ-Tát hạnh hay không Bồ-Tát hạnh, nghe có Bồ-Tát tu hành được xuất-ly
hay chẳng xuất-ly, nghe quá-khứ có Phật hay không Phật, nghe vị-lai có Phật hay
không Phật, nghe hiện-tại có Phật hay không Phật, nghe Phật trí hữu-tận hay
vô-tận, nghe tam-thế là một tướng hay chẳng phải một tướng, đối với trong phật-pháp
tâm đều chẳng thối chuyển cả.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp quảng đại :
Nói một chính là
nhiều, nói nhiều chính là một; văn tùy nơi nghĩa, nghĩa tùy nơi văn, chẳng có
chính là có, có chính là chẳng phải có, vô-tướng chính là tướng, tướng chính là
vô-tướng, vô-tánh chính là tánh, tánh chính là vô-tánh.
V́ muốn khiến vị
Bồ-Tát này tăng-tiến, nơi tất cả pháp khéo hay xuất-ly, có được nghe pháp liền
tự hiểu chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát đồng-chơn-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
trụ mười hạnh nghiệp :
Thân-hạnh không
lỗi, ngữ-hạnh không lỗi, ư-hạnh không lỗi, tùy ư thọ sanh, biết chúng-sanh các
thứ dục, biết chúng-sanh các thứ tri-giải, biết chúng-sanh các thứ cảnh-giới,
biết chúng-sanh các thứ nghiệp, biết thế-giới thành hoại, thần-túc tự-tại
vô-ngại.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp :
Biết tất cả
phật-sát, động tất cả phật-sát, tŕ tất cả phật-sát, quán tất cả phật-sát, đến
tất cả phật-sát, du-hành vô-số thế-giới, lănh-thọ vô-số phật-pháp, hiện thân
biến-hóa tự-tại, nói ra tiếng quảng-đại biến măn, trong một sát-na thừa sự
cúng-dường vô-số Phật.
V́ muốn vị
Bồ-Tát này tăng-tiến, hay được thiện-xảo đối với tất cả pháp, có được nghe pháp
liền tự hiểu hẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát pháp-vương-tử-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
khéo biết mười pháp :
Khéo biết
chúng-sanh thọ sanh, khéo biết phiền-năo hiện khởi, khéo biết tập-khí
tương-tục, khéo biết chỗ làm phương-tiện, khéo biết vô-lượng-pháp, khéo biết
các oai-nghi, khéo biết thế-giới sai biệt, khéo biết những việc của thế-gian
trước thế-gian sau, khéo biết diễn thuyết đệ-nhứt-nghĩa.
Chư Phật-tử ! Vị
Bồ-Tát này nên khuyên học mười pháp :
Pháp-Vương xứ
thiện-xảo, Pháp-Vương xứ quỷ-độ, Pháp-Vương xứ cung-điện, Pháp-Vương xứ
thu-nhập, Pháp-Vương xứ quan-sát, Pháp-Vương xứ quán-đảnh, Pháp-Vương lực-tŕ,
Pháp-Vương vô-úy, Pháp-Vương minh-tẩm, Pháp-Vương tán thán.
V́ muốn khiến vị
Bồ-Tát này tăng tiến tâm không chướng-ngại, có được nghe pháp liền tự hiểu
chẳng do người khác dạy.
Chư Phật-tử !
Thế nào là Bồ-Tát quán-đảnh-trụ ?
Vị Bồ-Tát này
được thành-tựu mười thứ trí :
Chấn-động vô-số
thế-giới, chiếu diệu vô-số thế-giới trụ-tŕ vô-số thế-giới, qua đến vô-số
thế-giới, nghiêm-tịnh vô-số thế-giới, khai-thị vô-số chúng-sanh, quan-sát vô-số
chúng-sanh, biết căn-tánh của vô-số chúng-sanh, khiến vô-số chúng-sanh thu
nhập, khiến vô-số chúng-sanh điều-phục.
Vị Bồ-Tát này
thân và thân-nghiệp, thần-thông biến hiện, quá-khứ trí, vị-lai trí, hiện-tại
trí, thành-tựu phật-độ tâm cảnh-giới, trí cảnh-giới, tất cả đều chẳng thể biết
được, nhẫn đến Pháp-Vương-Tử Bồ-Tát cũng chẳng biết được.
Vị Bồ-Tát này
nên khuyên học mười thứ trí của Như-Lai :
Tam-thế-trí,
phật-pháp-trí, pháp-giới vô-ngại-trí, phật-giới vô-biên-trí, sung-măn
nhứt-thiết thế-giới-trí, phổ-chiếu nhứt-thiết thế-giới-trí, trụ-tŕ nhứt-thiết
thế-giới-trí, tri nhứt-thiết chúng-sanh-trí, tri nhứt-thiết pháp trí tri
vô-biên chư Phật trí.
V́ muốn khiến vị
Bồ-Tát này tăng trưởng nhứt-thiết chủng-trí, có được nghe pháp liền tự hiểu,
chẳng do người khác dạy.
Lúc bấy giờ, do
thần-lực của đức Phật trong mười phương, mỗi phương đều một vạn phật-sát
vi-trần-số thế-giới sáu thứ chấn-động. Mưa thiên-hoa, tràng-hoa, thiên
mạt-hương, thiên tạp-hương, thiên bửu-y, thiên bửu-vân, thiên trang-nghiêm cụ.
Những kỹ-nhạc trời tự-nhiên ḥa tấu. Phóng thiên quang-minh và âm thinh
vi-diệu.
Như ở thế-giới
này, thập-phương thế-giới, nơi điện Thiên-Đế-Thích nói pháp thập-trụ và hiện
thần-biến cũng như vậy cả.
Lại do thần lực
của Phật, mười phương đều có một vạn phật-sát vi-trần-số Bồ-Tát đến nơi đây và
đồng nói rằng : 'Lành thay ! Lành thay ! Này Phật-tử ! Ngài khéo nói pháp này.
Chúng tôi đồng
tên Pháp-Huệ, quốc-độ đồng hiệu Pháp-Vân, Như-Lai ở các cơi đó đều hiệu
Diệu-Pháp, Nơi pháp-hội của Thế-Tôn chúng tôi cũng giảng thuyết thập-trụ, câu
văn nghĩa lư và chúng-hội quyến-thuộc cũng đồng như nơi đây, không có tăng
giảm.
Chúng tôi thừa
thần-lực của đức Phật mà đến nơi pháp-hội này để chứng-minh.
Lúc đó Pháp-Huệ
Bồ-Tát, thừa oai-lực của Phật, quan-sát mười phương khắp cùng pháp-giới, rồi
nói kệ rằng :
Thấy thân
vi-diệu đấng Thắng-Trí
Tướng-hảo
đoan-nghiêm đều đầy đủ
Tôn trọng như
vậy rất khó gặp
Bồ-Tát dũng-mănh
sơ-phát-tâm.
Thấy đại
thần-thông không ai bằng
Nghe lời thọ kư
và dạy bảo
Các loài
chúng-sanh khổ vô-lượng
Do đây Bồ-Tát
sơ-phág-tâm.
Nghe chư Như-Lai
đấng Phổ-Thắng
Tất cả công-đức
đều thành-tựu
Ví như hư-không
chẳng phân biệt
Bồ-Tát do đây
sơ-phát-tâm
Tam-thế nhơn-quả
gọi là xứ
Tự-tánh chúng ta
là phi-xứ
Muốn đều rơ biết
nghĩa chơn thật
Bồ-Tát do đây
sơ-phát-tâm.
Tất cả hữu-vi
các hạnh-đạo
Mỗi mỗi đều có
chỗ nơi đến
Đều muốn rơ biết
thể-tánh đó
Bồ-Tát do đây
sơ-phát-tâm.
Tất cả thế-giới
các chúng-sanh
Tùy nghiệp trôi
lăn không tạm dứt
Muốn được
thiên-nhăn đều thấy rơ
Bồ-Tát do đây
sơ-phát-tâm.
Trong đời
quá-khứ đă từng có
Thể-tánh như
vậy, tướng như vậy
Muốn đều rơ biết
túc-trụ kia
Bồ-Tát do đây
sơ-phát-tâm.
Tất cả
chúng-sanh những phiền-năo
Tương-tục, hiện
khởi, và tập-khí
Muốn đều rơ biết
rốt ráo hết
Bồ-Tát do đây
sơ-phát-tâm.
Tùy
những chúng-sanh chỗ an-lập
Các
môn đàm luận đường ngữ ngôn
Như
thế-đế đó đều muốn biết
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Tất
cả các pháp ĺa ngôn thuyết
Tánh
không tịch-diệt vốn vô-tác
Muốn
đều rơ thấu chơn-nghĩa này
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
đều chấn-động mười phương cơi
Nghiên
úp tất cả những đại-hải
Đầy
đủ chư Phật đại thần-thông
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
một chưn lông phóng quang-minh
Chiếu
khắp mười phương vô-lượng cơi
Trong
mỗi quang-minh giác tất cả
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
đem nan-tư vô-lượng cơi
Để
trong bàn tay mà chẳng động
Rơ
biết tất cả như huyễn hóa
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
dùng một lông chấm nước biển
Tất
cả đại-hải đều làm cạn
Mà
đều phân-biệt biết số kia
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Quá-khứ
vị-lai vô-lượng kiếp
Tất
cả thế-gian tướng thành hoại
Đều
muốn thấu rơ cùng biên-tế
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Tam
thế tất cả chư Như-Lai
Tất
cả Độc-Giác và Thanh-Văn
Muốn
biết hết cả những pháp đó
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Vô-lượng
vô-biên các thế-giới
Muốn
dùng một lông đều cân nổI
Như
thể tướng kia đều biết rơ
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Vô-lượng
vô-số Luân-Vi-sơn
Muốn
khiến đều vào trong chơn lông
Lớn
nhỏ của kia đều biết rơ
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
dùng một diệu-âm tịch-tịnh
Khắp
ứng mười phương tùy loại diễn
Như
vậy đều khiến sáng sạch rơ
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Ngôn
ngữ của tất cả chúng-sanh
Một
lời diễn nói đều hết cả
Đều
muốn rơ biết tự-tánh kia
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Ngôn
âm thế-gian đều nói cả
Khiến
họ đều hiểu chứng tịch-diệt
Muốn
được như vậy diệu-thiệt-căn
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
khiến mườI phương những thế-giới
Có
tướng thành hoại đều được thấy
Mà
đều biết từ phận-biệt sanh
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Tất
cả mười phương những thế-giới
Vô-lượng
Như-Lai đều sung-măn
Đều
muốn rơ biết Phật-pháp kia
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Các
loại biến-hóa vô-lượng thân
Tất
cả thế-giới vi-trần thảy
Đều
muốn rơ thấu từ tâm khởi
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Quá-khứ,
vị-lai và hiện-tại
Vô-lượng
vô-số chư Như-Lai
Muốn
nơi một niệm đều rơ biết
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
diễn thuyết đủ một câu pháp
A-tăng-kỳ
kiếp không cùng tận
Mà
khiến văn nghĩa đều chẳng đồng
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Mười
phương tất cả các chúng-sanh
Tùy
tướng họ lưu-chuyển sanh diệt
Muốn
nơi một niệm đều rơ thấu
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Muốn
dùng thân, ngữ và ư-nghiệp
Đến
khắp mười phương không chướng ngại
Rơ
biết tam-thế đều không-tịch
Bồ-Tát
do đây sơ-phát-tâm.
Bồ-Tát
phát tâm như vậy rồi
Khiến
nên qua đến mười phương cơi
Cung-kính
cúng-dường chư Như-Lai
Do
đây khiến được không thối chuyển.
Bồ-Tát
dũng mănh cầu Phật-đạo
Ở
nơi sanh-tử chẳng mỏi-nhàm
V́
kia ca ngợi khiến thuận lành
Như
vậy khiến kia không thối chuyển.
Mười
phương thế-giới vô-lượng cơi
Đều
ở trong đó làm Tôn-Chủ
V́
chư Bồ-Tát nói như vậy
Do
đây khiến kia không thối chuyển.
Tói-thắng,
tối-thượng, tối-đệ-nhứt
Pháp
thậm-thâm, vi-diệu, thanh-tịnh
Khuyên
chư Bồ-Tát nói cùng người
Dạy
như vậy khiến ĺa phiền-năo,
Tất
cả thế-gian không bằng được
Nơi
chẳng thể khuynh-động dẹp phục
V́
Bồ-Tát kia thường ca ngợi
Dạy
như vậy khiến chẳng thối-chuyển.
Phật
là thế-gian Đại-Lực-Chủ
Đầy
đủ tất cả những công-đức
Khiến
các Bồ-Tát trụ trong đó
Dùng
đây dạy làm Thắng-Trượng-Phu,
Nơi
vô-lượng vô-biên chư Phật
Đều
được qua đến để gần gũi
Thường
được chư Phật luôn nhiếp thọ
Dạy
như vậy khiến chẳng thối chuyển.
Bao
nhiêu những tam-muội tịch-tịnh
Thảy
đều diễn đạt không c̣n thừa
V́
Bồ-Tát kia nói như vậy
Do
đây khiến kia chẳng thối-chuyển.
Dẹp
trừ ṿng sanh-tử các cơi
Mà
chuyển diệu-pháp thanh-tịnh luân
Tất
cả thế-gian không chỗ chấp
V́
các Bồ-Tát nói như vậy.
Tất
cả chúng-sanh đọa ác-đạo
Vô-lượng
khổ nặng làm bức ngặt
Làm
chỗ quy-y cứu hộ họ
V́
các Bồ-Tát nói như vậy.
Đây
là 'Bồ-Tát phát-tâm-trụ'
Nhứt
hướng chí cầu vô-thượng-đạo,
Như
tôi đă nói pháp dạy bảo
Tất
cả chư Phật cũng như vậy.
Thứ
hai : 'Bồ-Tát trị-đĩa-trụ'
Phải
nên phát khởi tâm như vầy :
Mười
phương tất cả những chúng-sanh
Nguyện
đều thuận theo lời Phật dạy,
Tâm
đại-bi, lợi-ích, an-lạc,
Tâm
an-trụ, xót-thương, nhiếp-thọ,
Tâm
thủ-hộ chúng-sanh đồng ḿnh,
Tâm
làm thầy và tâm đạo-sư,
Đă
trụ tâm thắng-diệu như vậy
Kế
khiến tụng tập cầu học rộng
Thường
thích tịch-tịnh, chánh tư-duy
Gần-gũi
tất cả thiện-tri-thức.
Nói
lời ḥa vui, ĺa thô cứng
Nói
tất cả biết thời, không e sợ
Rơ
thấu nghĩa lư làm đúng pháp
Xa
ĺa ngu mê tâm bất động :
Đây
là sơ-học bồ-đề hạnh
Làm
được hạnh này : Chơn-Phật-tử
Nay
tôi nói chỗ kia nên làm
Như
vậy Phật-tử phải siêng học.
Thứ
ba : 'Bồ-Tát tu-hành-trụ'
Thường
y phật-giáo siêng quan-sát
Các
pháp vô-thường, khổ, và không
Cũng
không ngă nhơn, không động-tác.
Tất
cả các pháp chẳng đáng ưa
Không
đúng danh-tự, không xứ-sở
Không
chỗ phân-biệt, không chơn thiệt
Người
quán như vậy gọi Bồ-Tát.
Kế,
khiến quan-sát chúng-sanh giớI
Và
cũng quan-sát nơi pháp-giới
Thế-giới
sai biệt trọn không thừa
Nơi
kia đều nên khuyên quan-sát.
Thập
phương thế-giới và hư-không
Bao
nhiêu địa, thủy, cùng hỏa, phong
Dục-giới,
sắc-giới, vô-sắc-giới
Đều
khuyên quán-sát đến cùng tận.
Quán-sát
cơi kia đều sai khác
Và
thể-tánh nó, đều rốt ráo
Dạy
siêng tu hành được như vậy
Đây
thời gọi là chơn Phật-tử.
thứ
tư : 'Bồ-Tát sanh-quư-trụ'
Từ
các thánh-giáo mà xuất sanh
Rơ
thấu các cơi không chỗ có
Vượt
qua pháp kia sanh pháp-giới.
Tin
Phật kiên-cố, chẳng thể hoại
Quán
pháp tịch-diệt, tâm an-trụ
Tùy
những chúng-sanh đều rơ biết
Thể-tánh
hư-vọng không chơn thiệt.
Thế-gian,
sát-độ, nghiệp và báo
Sanh-tử,
niết-bàn đều như vậy
Phật-tử
nơi pháp quán như vậy
Từ
Phật thân sanh, gọi Phật-tử.
Quá-khứ
vị-lai và hiện-tại
Trong
đó bao nhiêu những phật-pháp
Rơ
biết chứa họp và viên-măn
Tu
học như vậy khiến rốt ráo.
Tam-thế
tất cả chư Như-Lai
Hay
tùy quán-sát đều b́nh-đẳng
Các
thứ sai biệt bất-khả-đắc
Người
quán như vậy đạt tam-thế.
Như
tôi tán dương ca ngợi đó
Là
những công-đức đệ-tứ-trụ
Nếu hay y pháp
siêng tu hành
Mau thành Phật
bồ-đề vô-thượng.
Đây đến Bồ-Tát
trụ thứ năm
Hiệu là
'cụ-túc-phương-tiện-trụ'
Vào sâu vô-lượng
phương-tiện khéo
Phát-sanh nghiệp
công-đức rốt ráo.
Bồ-Tát chỗ tu
các phước-đức
Đều v́ cứu hộ
các quần-sanh
Chuyên
tâm làm lợi-ích an-lạc
Một
mặt xót thương khiến độ thoát.
V́
tất cả đời trừ các nạn
Dẫn
thoát sanh-tử, khiến vui mừng
Mỗi
mỗi điều-phục không để sót
Đều
khiến đủ đức hướng niết-bàn.
Tất
cả chúng-sanh vô-lượng-biên
Vô-lượng,
vô-số, bất-tư-nghị
Nhẫn
đến bất-khả-xưng-lượng thảy
Nghe
lănh Như-Lai pháp như vậy.
Đây
là Phật-tử đệ-ngũ-trụ
Thành-tựu
phương-tiện độ chúng-sanh
Đấng
đại-trí viên-măn công-đức
Đem
pháp như vậy để khai-thị.
Thứ
sáu : 'chánh-tâm-viên-măn-trụ'
Nơi
pháp tự-tánh không mê hoặc
Chánh-niệm
tư-duy, rời phân-biệt
Tất
cả trời người chẳng động được.
Nghe
khen chê Phật, cùng Phật-pháp
Bồ-Tát
và cùng Bồ-Tát hạnh
Chúng-sanh
hữu-lượng hoặc vô-lượng
Hữu-cấu
vô-cấu, độ khó dễ,
Pháp-giới
lớn nhỏ và thành hoại
Hoặc
có hoặc không, ḷng chẳng động
Quá-khứ,
vị-lai và hiện-tại
Nhớ
kỹ tư-duy hằng quyết-định.
Tất
cả các pháp đều vô-tướng
Vô-thể,
vô-tánh, không, vô-thiệt
Như
ảo, như mộng, rời phân-biệt
Thường
thích được nghe nghĩa như vậy.
Thứ
bảy : 'Bất-thối-chuyển Bồ-Tát'
Nơi
Phật, phật-pháp, bồ-tát-hạnh
Hoặc
có, hoặc không, xuất, chẳng xuất
Dầu
nghe thuyết ấy không thối-chuyển.
Quá-khứ,
vị-lai và hiện-tại
Tất
cả chư Phật có cùng không
Phật-trí
hữu-tận hoặc vô-tận
Tam-thế
một tướng các thứ tướng.
Một tức là
nhiều, nhiều là một
Văn tùy nơi
nghĩa, nghĩa tùy văn
Như vậy tất cả
xoay vần thành
Bực bất-thối nên
v́ chúng nói.
Hoặc pháp có
tướng và vô-tướng
Hoặc pháp có
tánh và vô-tánh
Các thứ sai biệt
thuộc lẫn nhau
Người này nghe
được rồi rốt ráo.
Thứ tám :
'Bồ-Tát đồng-chơn-trụ'
Thân ngữ ư hạnh
đều đầy đủ
Tất cả
thanh-tịnh không có lỗi
Tùy ư thọ sanh
được tự-tại.
Biết những
chúng-sanh ḷng sở-thích
Các thứ ư-giải
đều sai khác
Và kia chỗ có
tất cả pháp
Thập-phương
quốc-độ tướng thành hoại,
Đến được diệu
thần-thông mau chóng
Trong tất cả chỗ
tùy niệm qua
Nơi chư Phật
được nghe diệu-pháp
Khen ngợi tu
hành không lười mỏi,
Rơ biết tất cả
các phật-độ
Chấn-động,
gia-tŕ và quán-sát
Vượt qua phật-độ
vô-lượng-số
Du hành thế-giới
vô-biên-số.
Vô-số diệu-pháp
đều hỏi han
Chỗ muốn thọ
thân đều tự-tại
Ngôn âm
thiện-xảo đều sung măn
Chư Phật vô-số
đều thờ kính.
Thứ chín :
'Bồ-Tát vương-tử-trụ'
Hay
thấy chúng-sanh thọ sanh khác
Phiền-năo
hiện, tập, đều biết cả
Chỗ
làm phương tiện đều khéo rơ,
Các
pháp đều khác, oai-nghi khác
Thế-giới
chẳng đồng, thuở trước sau
Như
kia thế-tục, đệ-nhứt-nghĩa
Đều
khéo biết rơ không có thừa,
Chỗ
Pháp-Vương thiện-xảo an lập
Tùy
nơi chỗ kia có diệu-pháp
Pháp-Vương
cung-điện hoặc thu nhập
Và
trong nơi đó quan-sát thấy,
Pháp-Vương
chỗ có pháp quán-đảnh
Thần-lực,
gia-tŕ, không khiếp sợ
Yên
nghỉ cung thất, và ngợi khen
Đem
đây dạy bảo Pháp-Vương-Tử.
Như
vậy v́ nói đều hết cả
Mà
khiến tâm kia không chấp trước
Nơi
đây rơ biết tu chánh-niệm
Tất
cả chư Phật hiện ra trước.
Thứ
mười : 'Quán-đảnh chơn-phật-tử'
Thành
măn pháp tối-thượng đệ-nhứt
Thập
phương vô-số các thế-giới
Đều
hay chấn-động quang chiếu khắp,
Trụ
tŕ, qua đến, cũng không thừa
Thanh-tịnh
trang-nghiêm đều đầy đủ
Khai
thị chúng-sanh vô-hạn số
Quan-sát
căn-tánh đều biết cả.
Phát
tâm điều-phục cũng vô-biên
Đều
khiến thu-hướng đại bồ-đề
Tất
cả pháp-giới đều quan-sát
Thập
phương quốc-độ đều khiến đến.
Nơi
đó, thân và thân hành-động
Thần-thông
biến hiện khó lường được
Tam-thế
phật-độ các cảnh-giới
Nhẫn
đến Vương-Tử không rơ được.
Pháp-giới
vô-ngại vô-biên trí
Sung
măn nhất-thiết thế-giới-trí
Chiếu-diệu
thế-giới trụ-tŕ trí
Rơ
biết chúng-sanh chư pháp-trí
Và
biết chánh-giác vô-biên trí
Như-Lai
v́ nói đều đủ cả.
Thập-trụ
Bồ-Tát như vậy thảy
Đều
từ Như-Lai pháp hóa-sanh
Tùy
kia chỗ có công-đức hạnh
Tất
cả trời người chẳng lường được.
Quá-khứ,
vị-lai và hiện-tại
Phát
tâm cầu Phật số vô-biên
Thập-phương
quốc-độ đều sung-măn
Đều
sẽ được thành nhứt-thiết-trí.
Tất
cả quốc-độ không ngằn mé
Thế-giới
chúng-sanh pháp cũng vậy
Hoặc,
nghiệp, sở-thích đều khác biệt
Nương
đó mà phát bồ-đề tâm.
Ban
đầu một niệm cầu Phật-đạo
Chúng-sanh
thế-gian và nhị-thừa
Hết
sức suy gẫm c̣n chẳng biết
Huống
là bao nhiêu công-đức khác.
Thập-phương
tất cả các thế-giới
Dùng
một lông đều cân nhắc được,
Người
đó biết được phật-tử này
Công-hạnh
hướng đến Phật đại-trí.
Thập
phương chỗ có những biển lớn
Đều
dùng sợi lông chấm khiến cạn,
Người
đó biết được phật-tử này
Công-đức
tu hành trong một niệm.
Tất
cả thế-giới nghiền làm bụi
Đều
phân-biệt được biết rơ số,
Người
như vậy mới có thể thấy
Đạo
tu hành của Bồ-Tát này.
Thập
phương chư Phật trong tam-thế
Tất
cả Độc-Giác và Thinh-Văn
Đều
dùng tất cả diệu biệt-tài
Khai
thị sơ phát bồ-đề tâm.
Phát
tâm công-đức chẳng lường được
Sung-măn
tất cả cơi chúng-sanh
Chúng
trí cùng nói không hết được
Huống
là bao nhiêu diệu-hạnh khác.
*****